Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 35, 25 August 1901 — Rudolf Rasenedile Ka U'i Nana i Kaili ka Puuwai o ke Kaikamahine-alii [ARTICLE]

Rudolf Rasenedile

Ka U'i Nana i Kaili ka Puuwai o ke Kaikamahine-alii

I "Hauoli maua i ka hui ana me oe, 0 Mr. Abota ko'u inoa a o ka'u kaikamahine keia." Me keia mau olelo ua komo like aku la lakou iloko o ka lumi hookipa. I ko lakou komo ana aku iloko o ka lumi hookipa ua noho koke aku la no o Virgie ma kona noho a ( hoomaka i kana hana lihilihi me ka nana malu mai no nae i keia kanaka u'i i hiki aku i ko laua hale i keia po. j No keia malihini ua puiwa loa oia i ka ike ana i ka maikai maoli o loko o ka hale o keia mjiu mea. Aole.oia i ma- j nao e ike ana oia i kekahi hale maikai; maoli o ioko elike me keia. Aohe no he i maikai loa $ Avaho aka, o loko ua oi ae no ka nani mamua o ,)iekahi mau, hale o ke kulanakauhale. O keia mau , nani apau ana e ike nei o na .hana mi-1 kioi no ia a ka lima o Virgie. • Oiai lā.ua ( e kamailio ana ua nana malu aku ua i keia kaikamahine u*i palena ole ana e ike nei. Ua kaapuni oia a .aneane e puni ka honua aole loa oia 1 ike i kekahi kaikamahine u'i elike me , keia. Minamina keia u'i i ka huna ia, iloko o keia kuahiwi, wahi ana iaift | iho. No Mr. Abota hoi aole loa oia i, ike i kekahi kanaka keonimana maoli, o na oleio ana ame kana mau hana e like me keia mai kona haalele ana ia Pelekane a hiki wale no i keia la. Ua komo koke.aku N la ka makemake iioko ona, a hooholo iho la oia e kono aku i, keia keonimana e hooaumoe me laua a kakahiaka alaila hoomau aku ma kana huakai hele. "Olelo mai nei oe, e hele ana oe e hui me kou mau hoa ūhai holoholona.» Ua hu hewa loa oe. Aia ma keia aoao ka aoao hele mau ia ka uhai holoholona. He elima mile i hope aku nei ua ua ike mai nei oe i kekahi mau alanui e mana ana. Ina oe i lawe aku nei i ke alanui ma ko aōao akau me nei ua hiki aku nei oe ilaila, aka, ua lawe mai jiei oe i ke alanui ma ka hema oia kou mea i hoaa I»a ai. Aoie loa e hiki ia oe ke hele aku a hiki ilaila i kei'a po, a he makehewa hoi kou manao ana e hele aku a moe iloko o keia wahi hokele pelapeia, nolaiia ke noi aku nei wau ia oe e moe ma ko*u hale nei a kakahiaka aiaila oe hele." » "Mahaio nui i kou lokomaikai, aka, |

he mea maikai ole paha ia oe ka hookipa ana mai ia'u oiai he malihini loa wau ia olua. Malia paha he kanaka powa wau a komo hewa aku wau iloko o ko olua hale me ko olua ike ole mai." "l'a hiki ia'u ke ike aku aole oe oia kanaka. Ina wau i manao aku nei ooe ia ano kanaka aoie wau e ae ia oe e komo mai iloko nei. E hoi altu i l . 0 kena lumi aku a wehe ae i kou lole pulu. Lawe pu aku me kou paiki lole a komo iloko o laila." Ua mahalo mai la oia i ka lokomaikai o kona mau kamaaina a komo aku la iloko o ka lumi e; hoololi ai i kona lole. laia no a komn i aku iloko ua kahea koke aku la o Mr. | Abota i ka laua pāke hana oia hoi o j Chi Lu e nele aku e nana i ka lio o j keia keonimana. Ua heie akvi ia o Viv- ; gie e hoomakaukau i ti no keia malihi- | ni u'i a laua. Ua ano komo koke mai i la no ka makemake iloko o ka hooilina j Moi o Enelani. Inil paha i ike mai o Fiavia ke hoohai nei kahi kaikamahine ana i keia keiki opiopio me nei ua ala mai oia mai lfca n\ake njai a papa mai iaia aoie e hana pela. Aka, ua hala aku oia a ua nui ua kaikamahine nei i keia manawa, a o ka maka mua loa nohoi keia no eono makahiki i hala ae nei. Aoie no hoi oia wale* no ka mea i makemake ioa ai o ua kaikamahine nei 1 keia aka he u'i maoli no keia keiki. ī ka puka ana mai o ua keiki nei mai kona lumi.mai me kona loie hou ua paiua ia ae kona u'i a o kana ,mea mua 4 i ike mai'ai o na helehelena u'i o Virj ?īie. "Ua makāukau ka ti e Mr. Heatli, ;wahi'a Virgie. "E heie mai kaua e inu ti i pumehana ai keia anuanu nui." "Mahalo i kou lokomaikai, aka, ke manao nei wau ua hooluhi ioa aku nei wau ia oe. Ua hookipa maikai ia wau ke hanai mai nei hoi oiua ia'u." Ua puka koke mai la ka olomana a pau koke keia mau oleio maikai. Ua noho iho la lakou e hoonuu i ka ono o ike ti a Virgie i hana.ai, I ka pau ana |ua hoi aku la lakou iloko o ka iumi hookipa e nanea ai. Ua noho mai la o Mr. Abota me kana malihin' ma kekahi aoao a noho aku ia hoi <1 Virgie nia kekahi aoao e hana ai i kana hana. īaia no nae e hana ana i kana hana e leha mau aHu ana no ka 'maka o ua kaikamahine kuhiwi nei i keia keiki u'i. Mamua o ka pau ana o ka nanea ana o Mr. Abota me kana malihini ua hoi e aku la o Virgie e hiamoe oiai ua maa oia i ka moe ahiahi. I kona hoi ana e hiamoe ua hele loa aku ia ka iaua nei kamailiō ana no na mea ? piii ana i na lua eli gula o keia wahi a. ia manawa i hoike mai ai o Mr, Abota he lua eli guia waiwai kona, aka. ua hiki hou ole iaia ke nana pono i kana hana oiai ua ano nawaliwali mai kona ola kino a ua makemake oia e kuai. Ua, ike koke iho la keia e imi opio o kona manawa maikai keia e imi ai i kumu nona e hoi hou mai ai i keia wahi a ike hou i na helehelena nani o keia kaikamahine, nolaila ua olelp aku la. oia, ua maopopo iaia ke ano o keia lua eli gula malia o kuai oia nona. Ua noi koke mai la o Mr. Abota e hele laua i ke kakahiāka e nana pono i keia wahi, aka, no ko ia nei hele e hui me kona mau hoa ua hiki ole. Aka, ua noi aku la keia i na ua makemake loa oia e kuai i keia lūa eli gula e hoi hou mai oia i ka pau ana o kana huakai uhai holoholona a nana pono i keia wahi. a ina ua kupono e kuai no oia nona. Ua j holo like ae la keia ia laua a hoi aku ila laua e.hooluolu ia po!

I ke kakahiaka nui ua ala ae la o Vir- | gie a hele aku ia e hoomakaukau i keI kahi aina kakahiaka maikai loa no keia malihini a laua. Ua makemake ua u'i I nei o ke kuahiwi e ike mai ua keiki nei i ka ono o kana mau mea af ke hana a noiaila ua kupau aku ia oia i kona , Ike kuke. I ke ala ana ae o Mr. Abo'ta me kana malihini ua makaukau na mea ai a e kali mai ana ka aina kakahiaka no laua. Ua paa mua mai no hoi ka lio i ka hana ia e kahi pake hana. Chi Lu. Pau ka aina kakahiaka ua haawi mai ia oia i kona aioha i keia mau kamaaina hookipa maikai a hele aku la ma kana huakai uhai h'oioholona. laia e hele ana ua ku aku la o Virgie ma ka puka a nana aku ia iaia. Aole i loihi kana holo ana ua huii mi la ua keiki nei i hope a o ka mea mua loa i loaa. i ka ike o kona maka o keia kaikamahnie u'i e ku aku ana ma ka puka a na no aku iaia. Ua ttehe mai ia oia i kona papale a peepeehi mai la iaia. Hujki koke ae 1* ua Manu hulu meiemele nei o ke kuahiwi i kona hainaka a peepeehi aku i keia malihini hoeha puuiwai. Ua naio aku la oia ma kela aoao o ke alanui? a hoi mai ia o Virgie e kali aku 1 o ka hiki mai o ka la ana e ike hou ai i keia malihini. Aole oia i maopopo e ,hoi hou mai ana keia keiki e kuai i ka lua eli gula a kona makuakane, a nolaila ua ehaeha ka puuwai o ua Virgie nei i kona ike hou ole aku i keia keonimana opio. No keia keiki hoi ua pau koke ue la kona makemake e hele 1 ka uhai holoholona, o kana holoholona nui i makemake loa e uhai i keia manawa oia no keia kaikamahine u*i lua ole ana i ike ai ma keia home kuahiwi. Ua hoomau aku la no nae oia i kana huakai o huli hewa mai kona mau hoa hele iaia. I kona hiki ana aku i keia wahi uhai holoholona o lakou ua makaukau l.ona mau hoa'loha no ka nee ana aku imua. ]E kamailio ana lakou no na holoholona ahiu like ole a lakou e pepehi ana ame ka nui o ka lealea e loaa ana ia lakou. O keia Mr. Heath kekahi kanaka hoihoi loa ma keia mau mea, a\n. ia lakou o mal n?i noonoo ana "ua Mr. Heath nei i ka holoholona nui ana i haalele aku la mahope, a oia hookahi ka holoholona ahiu ana e make make nei e ku i kana pu a hoihoi aku i kona hale. Ua pahaohao mai la kona mau hoa'loha i kona hoihoi ole aku i keia mau mea a lakou e kamailio nei, a ninau mai la ia ia i ke kumu. Ua hoike aku la ua Mr. Heath nei-:ua loaa ia oia i kekahi ma'i nui, he nahu aia i ka opu,I ko lakou hele ana i ke kuahiwi ua hoi koke ua Mr. Heath nei e nana i keia lua eii gula. E haalele kakou iaia ma kana huakal e huli hoi āna no keia wahi a e nana ae kakou i ko ka hale poe..arfie ka laua hana i ktia manawa.

No Mr. Abota ua nui ioa kona hauoli i ka ioaa o kekahi mea nana e kuai keia lua eli gula ana. No Virgie hoi ua nui loa kona kaumaha i ka hele loa ana o keia malihini ana hoi i makemake nui ai. E like me ka mea maa mau iaia, mamua o ka hiki ana mai o keia keiki ka, hele mawaho e heluheiu ai i kana mau buke malalo o ka malu o ka laau ua hele mau aku la oia malaila e hoohala ai i kona manawa. I kekahi la oiai oia e noho ana malalo o ka maiu 0 ka laau ua puiwa oia i ka pane ana iho o kekahi leo maluna iho o kona poo. ī kona huii ana ae ua puiwa loa oia i ka ike ana ae i keia malihini ana i manao ai ua hala no ka wa mau loa. Aole oia i manao e ike hou ana oia i keia malihini aka eia oia ke ku nei ma kona kua. "Heaha kena moolelo au e heiuhelu nei? wahi a ka malihini i pane mai ai. "He moo —heaha hoi keia moolelo," wahi a Virgie me ka mino aka pu ana ae. "Aole wau i manao e hoi hou mai ana oe. Pehea aku nei kau huakai?" "Aohe nui o na holohoiona ahiu o kela wahi a i hoi hou mai nei wau e kuai i ka lua eli guia a Mr. Abota. Aoie ka paha oia i holke aku ia oe i keia mea?" Ua ike kaua e kuu makamaka heiuheiu i ka hoi hou ana mai o keia malihini a laua mai kana huakai uhai holoholpna mai me kona makemake e kuai i keia iua eli guia o Mr. Abot.a. I kona hoi ana mai o ka mea mua ana 1 ike aku o keia Vir£ie e noho ana malalo o ka malu o ka laau e heluhelu buke ana. ,IJa hele aku la oia me ka ike ole ia mai a hiki i kona ku a na ma kona aoao a pane aku i na olelo i ike'mua ia aku i ka pule i hala. I kona huli ana ae a ike i keia malihini ana i manao nui loa ai ana hoi i manao ai aole ioa oia e ike hou ana iaia, ua nui loa kona hauoli. Ua maopopo ole iaia kana mea e pane mai ai. "Owai leena moolelo au e heiuhelu noi wahi a Mr. Heka (Heath) i olelo aku ai. "He buke keia e pili ana no na rula o ka noho ana i waena o kekahi anaina kanaka nui. Ua kuai o papa i keia buko i mea heluhelu na'u a malia o hele aku maua imua o kekahi anaina kanaka nui ma keia mua aku ua maopopo ia'u ka'u mea e hana ai me ka hilahila ole," wahi a keia u'i i pane mai ai me ka mino aka pu ana iho. 'A, he buke maikai loa kena. He mea pono paha o kaua iike ke hoopaa aku i kena mau mea. Aole no he maopopo loa ia'u ke ano o ka'u mau mea e hana ai imua o kekahi anaina kanaka," wahi a keia keonimana me ka hoohai pu ana iho, e like no hoi me ka mea maa mau, ua ike no hoi oe e ka makamaka heluhelu. Oiai iaua e aka ana e hooha'i ana hol kekahi i kekahi, ua puiwa iaua i ka pa ne ana mai o kekahi leo. "Virgie, Virgie, aia oe i hea." "Eia no wau hiaanei, e papa. E hoikeike ana wau ia Mr. Heath i keia buke rula. Makemake oe ia'u e papa?" (Aoie i pau.)