Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 35, 25 August 1901 — HOU IA KEKAHI OHUA I KA PAHI. Hiki ole ke loaa na kokua ma ka Moku Ahi Hongkong Maru. No ka ae ia o na Kepani me ko lakou mau lole ike wale ia no o ka Ili ma ka wahi o na ohua Oneki ke kumu. [ARTICLE]

HOU IA KEKAHI OHUA I KA PAHI.

Hiki ole ke loaa na kokua ma ka Moku Ahi Hongkong Maru.

No ka ae ia o na Kepani me ko lakou mau lole ike wale ia no o ka Ili ma ka wahi o na ohua Oneki ke kumu.

Ma ka moku-ahi Hongkong Maru o ka pule i hala i lohe ia mai ai kekahi hou pahi weliweli maluna o keia moku. He eiua la mamua o ke ku ana mai o keia moku ma Honolulu nei ua hoomaka e ike ia ke ano hoohaunaele o na lapana o luna o keia moku. Mamuli o ka puka ana mai o kekahl lapana me kona lole ike wale ia aku no o loko, ua hou ia kekahi ohua o luna o kela m oku i ka pahi a eia oia ke moe nei ma kahi moe me eono puka pahi ma kona kua, ame ka uha.

Mamuli o ka. nana pono ole ia o ka pono o na ohua oneki, u a ae wale ia na lapana pao ahi e hele mai e hui pu

me lakou. 0 ka hapanui o na ohua » holo nei maluna o kela mau moku he poe haole wale no Mahope o ka pau ana 0 ka hana a keia poe pao ahi ua hoi mai lakou a noho ma ka wahi o na ohua Onekl nana ole i ko lakou pono. Malaiia lakou e lealea ai a e walaau ai a hiki i na hora o ke aumoe. Mawaena o na ohua he mau wahine haole, a ua heie mai keia mau kepani me ko lakou nana ole i ke ano o ke komo ana o ko lakou iole a he ike wale ia aku no. Mamuli o keia hana ua ku ae kekahi o na ohua a olelo aku ia lakou e nana pono i k o lakou lole oiai lakou imua o keia mau lede. No ka hoolohe ole mal o keia mau pao ahi I ka lakou olelo ua hele aku la keia haole e hoopii i kekahi o na Alii Moku Kepani. Aole no i nana ia, mai kana mau olelo e keia alii a no keia kumu ua hol hou mai ia oia a olelo hou aku la i keia poe pao ahi e'nana pono i ko lakou aahu oiai lakou imua o keia poe lede. No keia pane hou ana aku ana ua haawi ia mai la oia i kekahi puupuu_ a hina aku la oia I lalo. I kona ala aiia ae iluna me ka huhu ua lele mai la keia poe pao ahi lehulehu maluna ona a nui ka eha 1 loaa iaia. Oiai he kakaikahi ioa iakou ua hik( ole ia lakou ke hana aku 1 keia lehulehu nolaila a hele aku la oia e hoike i keia mea i kekahi o na alii moku kepani. Ua hoolohe ole la kana mau olelo a aole i hoopai ia keia poe pao ahi. O kekahi mea aka loa, oiai kekahi Palani e noho ana iluna o kona noho me ka maikai ua hele mai la keia poe kepani e pepehi iaia. Ua manao kuhihewa paha keia poe o keia Palani kekahi* ikue i ko lakou hui pu me na ohua oneki. Ua puiwa loa keia Palani ame ka hakalia ole ua ku ae la oia a holo aku la me ka mama nui. Ua alualu ia mai la oia e keia poe kepani, a oiai oia e hoike ana i keia mea i kekahi o na alii moku haole ua hou ia mai la oia i ka pahi mahope mai. Laki wale no oia i ka hala ana o keia hou ia ana mai. Ina oia i ku me nei elua laua i loko o ka pilikia Ua hoopakele ia oia e keia mau alii moku haole, aka, ua h'iki ole ia lakou ke paa mai i ka lnaina o keia poe pao ahi, I ko lakou hoi ana aku ua ike aku la lakou i ka haole mua nana lakou i ha'i l.na alii moku, a ia manawa i aiualu aku ai ko lakou alakai iaia me ka pahi ma kona lima a hoomaka keia haole e holo elike me ka mama i loaa iaia. Aole i loihi aku ka laua hoio ana ua loaa mai la oia i keia kepani a mamua o ka hou ia ana mai i ka pahi ua hina iho la oia i lalo. īaia et moe ana iialo ua hou ia iho la oia i ka pahi he eono manawa ma kona kua, a ma ka uha. O ka moku ma ka uha ka mou pilikia Ioa. Aole i pau ka hana hoomainoino a keia kepani a hikl mai na alii moku haole & na lakou i hoopakele keia haole. Ua hoihoi ia oia iioko o kekahi iumi o na ohua Kapena a malaila oia i malama ia ai. Maialo o ka lawelawe ana a ke kauka ua maikai loa oia 1 keia manawa a i kona hiki ana mai ia nei ua hele oia e hui me ke Kanikela Palani oiai he Palani oia, a ua maopopo loa e hoopii koi poho ana oia i keia hui moku ahi no ka nana pono ole i kona kanaka i kona manawa e hiki aku ai i Kapalakiko. Ina me keia e hana mau ai keia mau kepani i na ohua e pau ana ka ae ana o na haole e kau maluna o ko lakou mau moku. Aole oia wale aka o ka hapanui o ka ukana a lakou e lawe nei na na haole wale no a ina e huhu na haole ia lakou e pau ana ka loaa ana o ka lakou ukana pau ka ioaa ana o na ohua a o ka nele loa no ia i ka hana. 0 ka pono o ka hoonui ae i na haole alii moku, i hiki mai ai na pilikia o keia ano ua hiki ia lakou ke kokua i na ohua. I keia manawa nui ino loa na Iapana a ua hiki ole ke hana aku ia lakou oiai 1 waena moana. He nui no ka kuee mawaena o na alil moku Iapana ame na haole. Ke makemake nei na Kepani e hoopau loa ia na haole a o lakou wale no ko luna 0 na moku, aka ua olelo mai na haole waiwai e hoouna mau nei 1 ka lakou mau ukana maluna o keia mau moku aole i hiki la lakou ke hilinai i ka lakou mau ukana maluna o kekahi mau moku 1 hookele ia e na kepani a oia wale no ke kumu e paa ia nel na haole.