Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 42, 11 October 1901 — Page 4

Page PDF (1.57 MB)

This text was transcribed by:  Richard Tavares
This work is dedicated to:  For the Kamaka 'Ohana

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

4                                              NUPEPA KUOKOA, OKATOBA 11, 1901

 

Rudolf Rasenedile

-----

Ka U’i Nana i Kaili ka Puuwai o ke Kaikamahine-alii

-----

                Aole i pane aku ke kauka i kana i olelo mai a@ aka ua hele mua aku la oia e nana i ke an@ o ka ma’i mamua o kona hiki ana ke hoike aku e hiki ana iaia ke @ i kona pilikia a me ka @ ole.  I ka nana pono ana o ke kauka ua ike aku la oia aole @ i nui loa ka eha, aka o ka pilikia wale no ua nui ino loa kona maka’u.  Ua haawi koke ia aku ia i la au hoohiamoe a iloko o na minute pokole mahope mai ua haule aku la ka Lede Linetona hiamoe.  I ke ala ana mai ua pau kona @ ke nana aku.  Mahope o ke kau ana o ke kauka i kana laau iluna o kela wahine ua hapai ia mai la laua a kau i luna o keia kaa ahi hou i hiki mai ai a no Parisa ka pahu hopu.  I ko lakou hiki ana i laila ua lawe koke ia laua I kekahi Ha@ ma’i  maikai loa a malaila laua kahi I malama ia ai n@ kekahi manawa a hiki wale no i ko laua oluolu loa ana.


                Ua oluolu mua ka wahine malama keiki a Virgie a mamua o ka oluolu loa ana o keia Lede Linetona ua hele aku la o Vergie e ike iaia ua hooholo iho, la oia i kona manao @ hele aku lakou ma kekahi wahi hoomana kokoke i ke kuahiwi na mai laila i ku mahope o ke kaahele ana ia Palani no kekahi Manawa e hoi hou ana oia no Amerika.  I ka ike ana mai o ka Lede Linetona ia Virgie, ua noi mai la oia aole e haalele aku iaia aka e noho aku no me la e malaina iaia a hiki i kona oluolu ana.  Ua hoike aku la o Virgie ua ano Hawaii @ ali iki kona ola kino mahope o keia haule ana o ke kaa ahi, a ua makemake oia e hoomaha ma nke kuahiwi. No ka nui ana loa o keia Lede ua hooholo iho la o Virgie e noho iki hou a hiki i kona oluolu ana. I kela ame keia  ia e hele mau aku ana o Virgie  ike iaia a e kokua aku mana hoi ma na mea apau ana i makemake ai.

 

                I ka oluolu ana o keia wahine ua hoihoi aku o Virgie iaia a noho pu me ia ma kona hale a mahope o ko laua noho pu ana no kekahi mau la ua hoike aku la @ Virgie i keia wahine aole oia he mea okoa aku aka o ka wahine no ana I hooowahawaha ai. ka wahine ma@e hoi a kona kaikamahine.  I ka lohe ana o keia wahine puuwai makona i keia ua nui loa kona puiwa, a nana mai la oia me kona mau maka I hele e aa, a ninau hou mai la hoi iaia ina he oiaio keia mau mea ana i lohe mai la.

                “Ae, aole wau he mea okoa aku aka o ka, wahine mare no wau a kou kaikunane ka mea hoi au i hoowahawaha ai, a i hoao ai mana ano a pau e hookaawale la mai mai kou kaikunane mai.  I kou ike mua ana ia oe o kou mau helehelena ka mea nana i hoike mai ia’u aole oe he mea okoa aku aka o ke kaikuahine no oe o ka mea a’u i aloha ai.  No keia kumu ua malama aku au ia oe e like me ka mea hiki ia’u, a oiai ua oluolu oe i keia Manawa ke hoike makum nei wau..  I kemkumu o ko’u malama ana ia oe.”

 

                “Alaila e hoike mai ana oe o Miss About a no oe, ka mea hoi a ko’u kaikunane i aloha ai a a’u hoi i hoao ai ma na ano apau e kue aku?”

 

                “Ae, ae, aole wau he mea okoa aku aka okeia Miss Abota no wau, ka mea hoi au i kue nui loa ai no ka okoa o ko kaua mau kulana.  Ke noi aku nei wau ia oe e hoike mai ia’u aia la I hea o Willie, kuu Willie o na la i hala I kela Manawa. A e hoike pu mai hoi oe ina ua mare lo oia I ka mea okoa aku.

“Ae, ua mare ola i ka mea okoa aku i keia manawa, ka mea hoi i like aku ke kulana e like me kona.  Ua haalele mai oia ia Enelani a ho mai no Palani nei I kela mau pule aku nei, a aole nae hoi i maopopo ia’u kona wahi e noho nei ma Palani nei.”

 

Ua maopopo loa ae la kela la kaua e kuu makamaka heluhelu, he mau olelo hoopunipuni wale no keia, a ilokom o na hana maikai ni hanaia aku iaia, ua hono mai la n@ oia e imi i na mea e ehaeha ai o ka noonoo o keia wahine i malama iaia no keia mau la loihi.

 

“Ah, ua hiki auanei ia o eke hooike mai i kona kumu i haalele mai ai ua maua a mare aku I ka mea ok @?”

 

“Aole ka naha he hiki ia o eke ike iho aole i like ko olua kulana ma Enelani, he mea nui loa keia mawaena o na ohana kaukaualii.  O ka mare ana i ka wahine i haahaa iho malalo ona he hana hoohilahila ia iaia, a o keia kona kumu i hiki ole ai ke lawe mai ia oe i Pelekane.

 

“Alaila aolemhe ma’i ia o kona makuahine, aka, he mau hana akamai wale no nia na oukou i wahi nona e haalele mai ai ia’u me ko’u ike ole a hoi aku i Enelani?”

 

“Ae, he mau hana akamai wale no ia, a nana no i palapala mai ia makou e kakau aku iaia ua ma’Ii loa o mama i hiki ai iaia ke haalele aku ia oe me kou ike ole”

 

“Ah, ua manao au iaia he kanaka maikai aka ke ike nei wau ua hana mai oia ia’u i ka mea inoino,  Pehea la i hiki ai iaia ke hana mai ia’u pela iloko o ka nui o na hana maikai a’u i hana aku ai iaia? Pehea la i hiki ai iaia ke haalele mai i ka lei aloha a maua, mahope kona haawi ana mai i kona inoa?  Ah, ina e ike ana oia i ka bebe aloha a maua e kaili hoa ia mai ana kona puuwai.”

 

Aole oia e hiki ana ke nana hou mai ia olua oiai ua mare la oia i kekahi o na kaikamahine u’i lea ma Pelekane, a ua kokoke loa hoi e loaa ia laua kekahi kaikamahine i keia manawa.  Ua maikai ko laua noho ana I keia Manawa a he mau makahiki i koe e iilo ana o Willie i kanaka nui ma kona aina hanau.”

 

“He  oiaio paha ia au e olelo mai nei aka, ke manao nei wau i ka manawa e nui ae ai o kuu kaikam ahine e hiki aku ana maua i Enelani e koi  aku i ka waiwai i lilo mua iaia, oiai ua mare maikai ia maua me kou kaikunane.”

 

“Ah, he hana makehewa wale no ia, ina oe e hoao ana e hana pela e hooho@a ia mai ana oe.  Ua hiki loa ia maua ke imi aku a loaa na hoike aole olua i mare maikai oe no’u i keia manawa ke noi aku nei wau ia oemai hoao iki oe e hele ae i Pelekane e koi ai i keia mea au e olelo mai nei.”

 

“Elike me ka loihi o k ola ana o kuu kaikamahine e kupono ai iaia ke hoi aku e k@ i keia mau waiwai, e hiki ia aku ana maua i Pelekane i kekahi o keia mau la.  E kaii mai ana oe  hiki naku maua, a ina he hoa’loha maikai oe nou e like me kau e hai e mai nei alaila e hookipa mmaikai, mai ana oe ia maua i ke maua manawa, a ina oe e  hookuli ana a hiki ae aole no kou hoaloha ia hewa.  Ua mare ia oia me ka wahine i like ke kulana me kona i keia manawa, a he mea makehewa loa ia oe ka hoao ana e hele ae e hoohaunaele i ko laua noho maikai ana.  Ina paha wau i ike mua ia oe i ka manawa a kuu kaikunane e palapala mai ana i ko olua mare me nei ua kokua aku wau ia olua, aka i keia manawa ua hiki ole ia’u ke kokua aku ka oe, a o ka leo keia oke oia e olelo aku nei ia oe.”

 

Ua ike iho la o Virgie he waiwai ole wale no ka noke wale aku a o ka hana maikai loa ana laua i Pelekane.

 

                Ua ike like ae la nohoi kaua e kuu makamaka heluhelu i ka nui mmaoli o ke ino o keia wahine, iloko o ka nui o na hana maikai i hanaia aku iaia e ka kakou Virgie, ua lilo keia mau hana maikai i mea ole wale no i keia wahine a ua hana aku la no oia i na hana inoino.  Aka he olelo kaulana ia na kekahi kanaka, ”He lako na ilio apau loa.”

 

                E haalele ae kaua ia laua e kuu makamaka heluhelu a e nana ae kaua ia William Heath.  I ko kakou ike hope loa ana iaia ua haalele oia la Pelekane mamuli o kona manao ua mare hou ia kana wahine me kekahi kanaka okoa aku.  Ua hooholo oia e hele auwana oia nmaluna o ka ili o ka honua a hiki i kona haalele ana mai i keia ola ana.  Ua hele aku oia i ka uhai holoholona ma kekahi wahi kokoke loa i ka hokele a keia poe e noho nei.  Aole oia i ike ua holo aku kona kaikuahine no Palani a aohe nohoi i ike e holo aku ana kana wahine, ka mea hoi ana i manao ai ua ilo aku i ka mea okoa i keia manawa.

 

                I kekahi la oiai oia e uhai holoholona ana iloko o keia ululaau ua maalo ae la oia ma ka wahi kokoke i keia Hokele, oiai o ka Hokele a lakou nei e noho ana i keia manawa he kokoke loa aku i ka ululaau.  I kona maalo ana ae ua ike mai la oia i kekahi wahi kaikamahine u’i a me ka maopopo ole iaia o ke kumu o kona makemak ana i keia wahi kaikamahine ua kahea koke aku la oia iaia.  I ka lohe ana o keia wahi kaikamahine u’i e holoholo ana iloko o ka mala pua i keia leo ua puiwa loa ia oia, a i kona nana ana ae ua hooi loa ia aku kona puiwa i ka ike ana mai aole keia he mea okoa aku aka o ke kanaka no keia a kona makuahine i olelo mai ai iaia i kekahi la ma Enelani o kona makuakane ia.  Kela kanaka ana i ike ai maluna o kekahi ilo maikai loa.  Ua holo koke aku la keia wahi kaikamahine a kokoke i keia kanaka.

 

                “E hele mai maanei e kuu wahi “little Sweet heart.”

 

                “Owai noe e kena kanaka?  O wai oe?”

 

                “He hoa’loha wau nou, a ua makemake hoi wau ia oe e hele mai.”

 

                “E hoike mai oe ia’u, mai Pelekane mai auanei oe?”

 

“Ae, mai Pelekane mai wau, a pehea oe i ike ai mai Pelekane mai wau?  E hele mai oe maanei a e hoike mai hoi ia’u i ke kumu i ike ai oe mai Pelekane mai wau.”

 

“Ah, e ku ana wau m e kuu mama i ka lanai o ka Hokele @ kekahi lio maikai.  I ko’u nana ana aku ia oe e hoi ana oe.”

 

“Ah, alaila o ke kaikamahine oe a ke la wahine hana keaka akamai loa e keaka nei ma Pelekane?”

 

“Ae, o wau kana kaikamahine, a ua pau ko makou keaka ana ma Pelekane a hoi mai nei no Palani nei e hana keaka ai.”

 

Ua ike koke ae la ka Haku Opio o Heath, aole kela he mea okoa aku aka o ka laua kaikamahie no keia.  Ua hele aku la oia a kokoke loa i ka wahi a keia kaikamahine e ku mai ana a hopu naku la mola i kona lima.  ”Ua hoike mai no o mama la oe, owai la wau.”

 

“Ae, olelo mai o mana ia’u aole oe he mea okoa aku aka o ko’u papa no oe No ka nui loa o ko’u makemake e ike i ko’u papa ua nana maua ia oe i kela la au i hele mai ai maluna o kou lio.”

 

“Aia i hea kou makuahine i keia manawa?”

 

“Aia no oia iloko kahi i malama ai i kekahi wahine ma’i.  I ka hele ana mai o makou maluna o ke kaa-ahi ua huli ke kaa a mai pau makou i ka make.  Mamuli o ka eleu o mama ua pakele mai mauam mai keia make weliweli mai.  O keia wahine he wahine kela na mama i hoopakele mai keia pilikia mai.”

 

“Pehea, he aloha no oe i kou papa?”

 

“Ae, ua a’o mai kou makuahine ia’u e aloha mau aku wau i ko’u papa in a manawa apau loa, aka aole wau i ike i ko’u papa a hiki wale no i keia manawa.  Ua olelo mai ko’u makuahine ia’u ua haalele mai kou papa ia maua i ko’u manawa aole i hanau ia.  Mai ia manawa mai a hiki wale no i keiamanawa aole wau i ike iki i ko’u papa.  I kela ia a maua i ike ai ia oe iuna o kou lio ua olelo mai ko’u mama aia o papa, a i ko’u nana ana aku e hoi ana oe.”

 

Ua like keia mau olelo me kekahi mau kui houhou e oeoe ana iloko o ka puuwai o keia kanaka u’i.  Ua ike ae la oia aole keia he mea okoa aku aka o kana kaikamahine no keia ana hoi i ike ole ai no kekahi manawa loihi loa.  Aole oia i ike i keia kaikamahine mai kona hanau ana a hiki i keia manawa, aka ua ao ia aku no nae oia e kona makuahine maikai e aloha aku i kona makuakane.  Nana aku la oia ua like no na helehelena o keia kaikamahine me kana wahine ka u’i. aka o kona mau maka aole o na maka o kana wahine.  Ua lilo loa mai @a maka a ku i kona, a na keia mea i huki ma ii kona waimaka.  Ua makemake oia e nieniele po no i keia kaikamahine ina mea e pili ana i kona makuahine aka ua hiki ole.  I kona noonoo ana ae i keia mau mea apau, ua komo kome mai la ke aloha no kana wahine, ua komo koke mai ia ke aloha no keia wahi kaikamahine, a lele aku nla oia e puili iaia.

 

“Oh, my dear child.”

 

Ua puiwa loa ia ae la o Virgie iliili i keia kanaka.  Ua olelo aku kona makuahine iaia he makuakane kona, aka, @ ia kanaka i Enelani a he kanaka okoa no paha keia.

 

Nana pono aku la o Vergie i keia kanaka, a iloko o kona maka’u ua pan aku i oi:

 

“E hookuu mai oe ia’u, e hookuu mai o ia’u.  Makemake wau eike i kuu mama.”

 

Ua hookuu koke ia aku la oika i keia manawa a me ka mama nui ua @lo aku la oia no ka wahi a kona makuahine e ku ana.  Mamua o ka hiki ana ia laua ke puka mai e nana i keia kanaka ua nalo aku ia oia iloko o k ululaau.  Ua hauoli iki ae oia i keia manawa oiai ua ahonui main a Lani a hiki i kona ike nana i kana kaikamahine.  He hookahi wale no mea i koe, ua mare hou auanei kana wahine i ke kane a aole paha.  Ina aole oia i mare hou i ke kane alaila he hookah wale no ana hana maikai e hana ai o ke noi aku iaia e mare hou ia laua.

 

“Mama, ike mai nei wau i kekahi kanaka, he kanaka i like loa me kela kanaka au i hoike mai ai ia’u ma Pelekane i kekahi la oiai kaua e nana iho ana mai luna mai o ka Hokele.  Ua olelo mai nei oia ia’u he hoa’loha maikai oia nou, aka aole oia i hoike mai nei oia ko’u papa.  Mama, hopu mai nei oia ia’u a honi mai nei, me ke kahea pu ana ae, ‘Oh, my dear child.”  Manao wau o kuu npapa no kela, aka, i kona puili ana mai nei ia’u iloko o kela ululaau ua maka’u loa ia wau a hoao wau e hookaawale mai mai keia wahi mai.”

 

“Pehea kona ano?” wahi a kona makuahine i ninau mai ai.

 

“Like loa no oia me kela kanaka a kaua i ike ma Pelekane, a he oluolu kona leo ke pane mai.  Mama, ina keia o ko’u papa pehea la i hiki ai iaia ke haalele mai ia kaua?”

 

Ua ike ae la kona makuahine aole keia he kanaka okoa aku aka o kana kane no keia a makuakane             hoi o keia kaikamahine.  Hoi hou mai la na hoo manao o na la i hala, na la hauoli a lauae noho pu ana, kela mau la hauoli ma ke kuahiwi, a kuu iho mla mkona waimaka.

(Aole i pau.)

----

Moolelo o ka Ahahui Euanelio o ka Mokupuni o Oahu.

-----

Noho ka halawaio ka Ahahui Euanelio o ka Mokupuni o Oahu, ma ke kakahiaka o ka Poakolu Okatoba la 2, M. H. 1901, ma ka Luakini Makua o Kawaihao.  Hora 10 a. m. Elike me ia i hoopaneeia, mai ke kau mai o Aperila M. H. 1901.


Ka Lunahoomalu Rev. E. S. Timoteo, o ke kau, i hala,, ina ka noho:  Hoomaikai ia na hana me ka him eni heluhelu Baibala mai I Timeteo 6:  na olelo hooikaika a me ka pule mai a Rev. O. H. Kulika mai.  Koho ka Hale ia Wm. @ Poai, i Kakauolelo mno ka manawa.

 

Hoomaopopoia na Lala o ka Aha.

 

Kawaiahao aohe kahu aohe elele, Kaumakapili dodo S. H. Oni elele, Kalihi ame Moanalua Wm. K. Poai, kahu Joe H. Heleliilii, Ewa J. M. Ezera kahu,W. N. Kahumoku, Waianae S. P. Kaaia, S. Keauiaole.  Waialua, S. K. Oili kahu, J. L. Mahu, elele Kaneohe, Wm. K. Leleiwi kahu, J. N. Kaaihua elele.

 

NA LALA MAU.

Rev. O. P. Emerson, O. H. Gulick, L. K. Kakani, Jno. Leadingham ame E. S. Timoteo.

Hapai ka Aha, i ke koho ana i kona mau Luna Nui, oia hoi, ka Lunahoomalu a me ke Kakauoleo.  Na S. H. Oni i koho ia S. P. Kaaia i Lunahoomalu.  Hooholoia:  Na O. P. Emerson, e lilo o Rev. H. Manase i laia mau no keia Aha.  Hooholoia.  Na O. P.Emerson,elilo na hoa kupono e ae, i mau hoa Kuka.  Hooholoia.  Nana no, e kohoia o D. L. Ai, I Komite pili in a mea paina o na lala o ka Aha.  Hooholoia.  Na E. S. Timoteo ia Wm. K. Poai i ka kauolelo.  Hooholoia.

 

Koho ka Lunahoomalu i ke Komite Imi Kumuhana.

 

Rev. O. P. Emerson, E. S. Timoteo a me S. K. Oili.

 

Na O. P. Emerson, Lunahoomalu @ ke Komite Imi Kumuhana i heluhelu mai, i ka hoike hapa a ke Komite.

 

Eia na kumuhana:  1--- Hapalua hora Haipule.

2. Hoike o na Ekalesia ma mo na Elele ala.

3. Na olelo hoalohaloha.  4. Palapala Hoalohalohapala hoopiik.  5. Koho ana in a Kom ikte i ka Aha Nui.  6. Oihana Kuloko.  7. Ola kahu.

 

(e) Na Luakini, Halehalawai a me na Hale Kahu.

 

(i) Hoohui ana ma ii na kahu no na Lahui e, me ke koho ana i ka Lala Komite, a ka Aha Pae Aina i Hooholoai.

(o) Na Keiki a ka Aha.

(u) Na Kula Hanai, Kula Kahunapule, Kula Kaikamahine.

(h) Kinai ana in a mea ino.

(k) Na hana hoeueu,

(l) Na mea kokua i na kula Sabati.

 

(7) Oihana Kuwaho.

(8) Na Haawina.

(9) Hooponopono Ekalesia

 

Ma ke noi a O. P. Emerson, ua hapaiia ke kum uhana elima.  (5) Koho ana in a Komite, i ka Aha Nui.

 

Na E. S. Timoteo,ia nS. P. Kaaia, i Komite no na Hoike Kihapai, ia Wm. Poai i Komiteno na hana o keia Aha Hooholoia.  Hapai ka Aha i ke kumuhana ekolu.  (3) N a olelo Hoalohaloha.  Ma ke noi ua kohoia o Rev. H. Manase a me Lyons K. Kakani i Komite olelo hoalohaloha.  Hapai ka Aha i ke kumuhana elua (2) Na Hoike kihapai.  Hoomaka ma ka Ekalesia makua o Kaumakapili.  Na S. H. Oni, i ko laila, aole i heluheluia keia Hoike, imua o ka Aha Ekalesia ma ke noi a O. P. Emerson, ua kapaeia ke lulu o ka Aha, a ua Apono loaia ka Hoike me ka maemae.  Na W. N. Kahuimoku i ko Ewa.  Na E. S. Timoteo, he hooponopono ma ke Po@ o ka Hoike. ma kahi e olelo ana, Hoike a ka Elele o ka pono.  Hoike a mka Ekalesia Ma ke noi a Rev. O. H. Gulick, ua Aponoia keia hoike.  Na J. L. Mahu ni ko Waialua.  Ma ke noi a E. S. Timoteo ua mlawe ia ka Hoike a noonoo.  Nana no i hoakaka ma ii na wahi e pono ai ka Aha e noonoo, oia hoi.

 

1.—Ma kahi e noi mmai mana ia Rev. E. S. Timoteo.

 

O. P. Emereson a me O. H. Gulick,ehele maku ne malama i ke anaina hoolaa, o na hana hou pili hoomaemae.  I ko lakou Luakini.  Ma ka noonoo ana o ka Aha,ua Apono loa ia kenoi.  Mahele elua o ke n@ oia hoi, e ae aku nkeia Aha ia lakou e hele e noi dala iwaena o na makamaka a me na Ekalesia a keia Mokupuni, no ke mkukulu ana i Halehalawai ma kekahi o kona mau apa, nona na dala………..

 

Ma ka noonoo ana o na hoa me ke akahele, ua apono loaia ka Hoike.  Ua hoomau aku ka Aha, e hoolohe in a Hoike Kihapai e nae.  Na E. P. Aikue i ko Waikane mam ke noi a S. K. Oili, ua aponoia keia Hoike.  Na J. N. Kaailua i ko Kaneohe ma ke noi, ua apono ia keia Hoike.  Hapai ka Aha i ke kumukanawai eha.  Na Palapala Hoopii.  Aohe mea i noonooia no kela kumuhana.  Hapai ka Aha i ke kumuhana eono Oihana Kuloko malalo o na mahele i haawiia.  Lawe ka Aha i ka m ahele (a) Ola kahu.  Aohe mea i noonooia no keia mahele.  Nee ka Aha i ka Mahele (e) Na Luakini.  Halehalawai a me ka Hake Kahu.  Ua kamailio nui na hoa, no na mea e pili ana i ka Luakini hou o ka Ekalesia o Hauula, a kona Kahu Rev. D. Nuhiwa, e kukulu hookah nei, ma ka noono ana o mka Aha, ua haawi lakou i ko lakou manao maikai, e hoouna i kekahi komite e hele, a hui pu, a hooponopono i ke kukulu ana i keia Luakini a me ka imi ana i na mea e holomua ai ka Ekalesia o Kristo no keia hana.  Lawe ka Aha e noonoo i ka mahele (i) Hoohui ana ma ii na Kahunapule o na Lahui e, m e ke koho pu ana i ka Lala Komite a ka Ahahui Pae Aina i hooholoia.  Na Rev. O. P. Emerson i hooakaka pono mai i na hana a me ka manao o ka Ahahui Pae Aina i noho ai i Hilo e no; no ka hoohui pu ma ii na kahu o n a Ekalesia e ae me kakou, ma ke kokou mau halawai Ahahui o keia ano, a ano e ae paha, e noho pu, hana pu, kunkakuka pu a hoolauna pu mai hoi lakou me kakou a pela kakou ia lakou.

 

Koho ka Aha ia Rev. E. S. Timoteo, i Lala Komite elike me ka Olelo hooholo a ka Ahahui Pae Aina i noho ai ma Hilo i ke kau iho nei o Iune.  Noi mai o Rev. mE. S. Timoteo e hoopanee ka Aha, a noho hou ma ka Hora 2 P. ka Aha me ka himeni a me ka pule a ka Makua Rev. H. Manase.

 

Noho, hou ka Aha, ma ka Hora 2 P. M. auina la, elike me ia i hoopaneeia.  Mr. Lunahoomalu, ma ka noho.  Hoomakaia na hana me ka Himeni a me ka pule a ka Lunahoomalu.  Hapai ka Aha in ka hoolohe ana i ka Hoike Kihapai o na Ekalesia Hui o Kalihi ame Moanalua.  Na ka Elele Joe H. Heleliilii i ko laila.  Ma ke noi a Rev. O. P. Emerson, ua aponoia keia hoike.  Hapai ka Aha i ka mahele (o) na keiki a ka Aha.  Aohe he mau keiki a ka Aha, i hoomaopopoia i keia wa, koe wale no na keiki e komo ana i ke kula Kahunapule elike me John Kauwalu, Job Manase John Kauhane a me Komura he keiki kapani, no ke kula Hanai mai o Hilo.  (Boarding School) Noi mai o Rev. O. P. Emerson e waihoia ka ninaninau nana i keia npoe keiki in a kumu nkulam o ke kula Kahunapule.  Hooholoia Hapai ka Aha i ka mahele (u) Na Kula Hanai, Kula Kahunapule Kula Kaikamahine.  Na Rev. John Leadingham, i hoike mai no ke kula Kahunapule, na haumana, a me na mea e ae e pili ana Manase, Lunahoomalu o ke Komite o na Olelo hoalohaloha i heluhelu mai i ka olelo hoalohaloha no ka makua Rev. John Waiamau i hala e aku.  Ma kenoi a Rev. E. S. Timoteo, ua hoihoi hou ia ka olelo hoalohaloha i ke Komite no ka hoopiha ana a lawa pono, me na wahi a ka makua i noho kahu ai.  Na O. P. Emerson Lunahoomalu o ke Komite Imi Haawina i heluhelu mai i na haawina no ke kau kupulau Penei:

 

Ia Rev. W. D. Westvelt, Ka Hana o ka Uhane Hemolele, ia Rev. E. SW. Timoteo.  Na Hana Iwaena o na Eklalesia, ia nRev. H. H. Parker, Hooponopono Ekalesia, ia J. M. Ezera.  Na Hana iwaena o na Opio, ia John Leadingham Ethic-e. g. of St. Paule-see I Cor., ia O. H. Gulick, Moolelo Ekalesia, ia W. N. Lono.  Oihana nKuwaho, ia Rev. O. P. Emerison, Iwi Haiaio.  John 10:9.

 

KomiteO. H. Gulick, Wm. K. mPoai, mO. P. Emereson.  Heluhelu a apono loa ia.

 

Hapai ka Aha i kekahi o na mahele iloko o ka mahele (u) o ke kumuhana eono Kula Kaikamahine.  Na O. H. Gulick, i hooakaka pokole mai no ia mea.  Hapai ka Aha i ka mahele (h) Kinai ana i na hana ino.  Na Rev. D. Hartley, kekahi o na haole e hoao mai nei e nkinai i kekahi o na hana ino e ulu nei iloko o na lahui apau, oia hoi, ka waiona.  Noi mai o E. S. Timoteo, e hoopaneeia keia Aha a noho hou nma ka Hora 2 P. M. auina la o ka Poaha, Oct. la 3 rd . M. H. 1901.  Hooholoia.

 

Hoopaneeia me ka Himeni a me ka pule a ev. S. K. Oili

Wm. K. Poai.

Kakauolelo

-----

LA HANA ELUA.

 

Noho hou ka Halawai a ka Ahahui Euanelio Mokupuni o Oahu, ma ka Hora 2 P. M. auina la, me ia i hoopaaneeia ma kahi mau.

 

Ka Lunahoomalu Rev. S. P. Kaaia ma ka noho.

 

Hoomakaia na hana ma ka Himeni me mka heluhelu Baibala ma loa.  10: a me na pule mai a Rev. E. S. Timoteo, J. M. Ezera, a me O. P. Emerson.  Heluhelu ia ka Moolelo o ka Halawai i hala a aponoia.

 

Na Rev. H. Manase i heluhelu elua mai i ka Olelo Hoalohaloha no ka makua Rev. John Waiamau i hala e aku.  Noi mai o S. K. Oili, e waihoia keia olelo hoalohaloha iloko o ka lima o kekahi Komite wae o hookah lala.  Aponoia ke noi.  Nana no i ka inoa o E. S. Timoteo i Komite Hooholoia.  Noho ka Aha ne hoolohe i na Hoike Kihapai i koe, oia ko Waianae a me ko Hauula.  Na S. Keauiaole i ko Waianae.  Ma ke noi a S. K. Oili ua apono loa ia keia Hoike Na ke Kahu Rev. O. Nuuhiwa i ko Hauula ma ka hoike waha a me na ninaninau mai ka aha ae.

 

Noi mai mo E. S. Timoteo e hoopanee keia Aha a noho hou ni ka Hora 9 A. M. Kakahiaka o ka Poalima, Oct. la @ th , Aponoia.  Hoopanee ka Aha me ka Himeni a me ka pule a Rev. O. H. Gulick.

Wm. K. Poai.

Kakauolelo

-----

LA HANA EKOLU.

 

Noho hou ka halawai a ka Ahahui Euanelio Mokupuni o Oahu, me ia i hoopaneeia mai, ma kahi mau.

 

Rev. S. K. Kaala lunahoomalu nma ka noho:  Hoomakaia na hana me ka hapalua hora haipule.  Hoomaopopo hou la na lala o ka Aha.  (Kahea inoa) heluhelu ia ka Moolelo o ka Halawai i hala a Aponoia.  Hapai ka Aha i ka @ (k) Na Hana Hoeueu.  Na Rev. O. P. Emerson i hoike mai, i ka lanakila noi o ka hana a ke Komite Hoeueu o ka Pae Aina.  Rev. E. S. Timoteo ma Kohala, Hawaii kekahi o na Kihapai makuahana a pilikia nui no hoi iloko oia Mokupuni.  Na ke Komite . S. Timoteo i hoike mai i na mea ano nui o ka hana ana i hana ai ma Kohala, a wahi ana, aole ka lanakila o kana hina malaila nona iho, aole aka, no ke Akua mai, eia hou nwahi ana aole e lilo ana keia hana i mea mwaiwai, ke ole e lokahi like na manao no ke Komite me  ko na kahu, aia no a lokahi, a hoi aku a hui mai na kahu ma ke kuapo awaiana, no kakahi manawa he mea ia e hoeueu ai, a e hooikaika a ii kekahi a me kekahi.  O ka manaolana o na kahu Ekalesia.  Noi mai o S. K. Oili n lawe ka Aha i keia manao paipai o ke Kom ie.  Hooholoia.

 

Hapai ka Aha i ka mahele (i).  Na mea kokua i na Kula Sabati.  Ma ke noi a J. W. Ezera. Ua hoihoi ia keia mahele na ka Ahahui Kula Sabati no e noonoi i keia mea.  Hooholoia.  Noi mai o E. S. Timoteo e hapai hou nia ka mahele (o) Na Keiki a ka Aha.  Aponoia .  Na J. M. Ezera ia D. W. Keliiokamoku a me H. K. Meemano i mau nkeiki na keia Aha.

 

Na E. SC. Timoteo ia Moses K. Nakuina a me S. K. Kamalopili.  Noi mai o S. K. Oili e laweia keia mau inoa a noonooia.  Hooholoia.  Na J. M. Ezera i hooakaka mai i na ano maikai o kana mauinoa, a me ko laua kohu pono e lilo no ka ke Akua nHana, a i mau keiki na ka Aha.

 

Na E. S. Timoteo i na inoa e ae.  Noi mai o O. P. Emerison e lilo keia mau inoa. i mau keiki na ka Aha.  Hooholo ia.  Ua noonoo nui ka Aha, no na mea pili i ka hoonaauao ana i na keiki a ka Aha.  Na O. P. Emerson i wehe muam ka ipuka o ka hoonauauao ana ma Amerika, oia hoi, he mau kula po no kekahi no ka poe paa i na hana lim a i ke ao, a po iho e a’o ia lakou, malia paha, pela no e hiki ai na hoonauauao ana ia lakou nei.  Aka, he mea pono ia kakou e hoolohe i na kumu o ke kula i ko lakou mau manao kokua ia kakou no ka kakou mau keiki.  Na John Leadingham, i hooakaka mai i kekahi mea e pono ai. oia hoi. wahi ana, ina aole he mea nana e keakea i ke kula po, alaila ua ae ae no oia me kona ikaika a pau, e kokua i ke a’o ana i keia mau keiki a ka Aha.  Na E. S. Timoteo, oia hoi, o ka poe i ike ole i ka olelo haole, na keia Aha no lakou e kula, a o ka poe i ike i ka olelo haole na na kumu o ke kula kahunapule lakou e a’o.  Haawi mai o Mr. Rice i kona kokua, e lilo i kumu a’o i na keiki a keia Aha ma na anoa apau.  Na S. K. Oili e kohoia i Komite Imi a Hooponopono i na Haawina e a’o ia na na keiki a keia Aha.  Aponoia.  Nana no i waiho mai i ke Komite.

 

Komite: Rev. E. S. Timoteo, O. P. Emerson, O. H. Gulick, J. M. Ezera, A. K. Oili a me Rev.W. D. Westvelt.

 

Na E. S. Timoteo ke Komite wae, i heluhelu mai i ka Olelo Hoalohaloha no ka makua J. Waiamau.

 

HE HOALOHALOHA!!!

-----

                Ua kahea pinepine ia mai kakou i kela kau keia kau.  A no ia mea, ua maopopo loa ka mea i oleloia , “Aole o kakou Hme me mau nloa ana ma ka Lani, a ua ko no hoi ka mea i olelo ia.  “Ua hele mai no oukou i ka mauna Ziona i ke Kula na kauhale o ke Akua ola, i ko ka lani Ierusalema.  a i ke anaina hiki ole mke helu ia o na Anela, a i ke anaina nui a me ka Ekalesia o ka poe makahiapo i kakauia ko lakou mau inoa ma ka lani. a i ke Akua ka Lunakanawai o na mea a pau. a i na uhane o ka poe pono i hoohemoleleia.”

 

                Nolaila, ke u nnei kakou me mka minamina nui.  No ka mea, ma ka po o nka la 22 o Sepatemaba i hala, ua kahea ia mai la, a uanhala aku nmai waena ae o ko kakou ola ana, ko kakou makua, ko kkou kaikuaana Re. J. Waiamau, ma kona home ma Leleo, a mai ka poli aku o kana wahine aloha.  a me na leo uwe paiauma o na keiki a me na moopuna, i ke 64 o na makahiki o kona ola ana.

 

                O Re. J. Waiamau kekahi o na haumana mua o ke Kulakahunapule a Rev. W. P. Alekanekelo ma Wailuku.  Ua kahea mua nia oia e ka Ekalesia o Lihue, a ma ia Ekalesia i poniiia ai oia, a kau maluna ona ka oihana Kaunapule, a ma ia Ekalesia no hoi i noho kahu Ekalesia oia no kekahi mau makahiki.  A mahope ua kahea ia mai oia e na Ekalesia Huiia o Kailua ame Helani, a hala kekahi mau makahiki, ua kahea hou ia oia e ka Ekalesia O Kaumakapili, a ma ia Ekalesia i noho iho nei, a mamuli o ka loohia ana mai o ka nawaliwali kino, ua waiho oia i kona noho Kahu ana, a o Kona noho Makua ana, aole oia i waiho, a hiki wale i kona manawa i kahea ia mai ai.

 

                Ua noho o Rev. J. Waiamau he Kahunapule naauao he makua hooponopono pololei, a he alakai hoopono me ka noeau, he akahai, he oluolu, he hoomanawanui me ka paupauaho ole, he kupaa me ka  wiwo ole,@e hilinai me ka paulele nui maluna o nkona Haku Aloha Ua noho oia he hoa mau no na Aha Mokupuni o Kauai, Hawaii Komohana a me mokupuni o Oahu nei a me ka Ahahui Euanelio Pae Aina.  He pookela kona me ka naauao ma ka hoopono ana i na hana o na Aha.  Ua hauoli nui kakou me ka minamina nui no ko kakou makua.

 

1.        O makou o na Lala o keia Aha, ke komo pu nei makou iloko o ka minamina, ka make a me ke aloha no ka Makua Rev. J. Waiamau i kahea la mai

2.        Ke hui pu nei makou me ka o nana oia hoi ka wahine kane mare Mrs. Poipe Waiamau nna keiki a me na moopuna.  Iloko o ka ehaeha, kaumaha walohia, no ka hala ana o ka makua o ka home.

 

                O ka makou pule, e hoomahan mai ke Akua i ka ohana a ia kakou pu a pau mai @ko mai o keia haawe kau@ i kauhola iho maluna o kakou.

E. S. TIMOTEO

Komite Wa

                Noi mai o O. P. Emerson e apono loa ia keia Olelo Hoalohaloha .  Hooholoia, Hapai ka Aha i ke kumuhana 7.  Ka Oihana Kuwaho.  Na O. P. Emerson i hooakaka mai i na mea e pili

-----

(E nana ma ka aoao e.)

 

HOOLAHA KUMAU.

-----

Ka Hui Banako hoahu Malama Dala o Hawaii

                (KAUPAL@SALA.)

Huinani nhoahuoa………………………………………………………. $350,000.00

-----

Peresidena…………………………………………………………………………..Kikila Baraun@

Hope Peresidena……………………………………………………………W. P. Robikana

Puuku……………………………………………………………………………………..W. G. Cooper

-----

Keena Hana Nui:

Alanui Papu, kokoke i Alanui Kalepa.

Keena Lala ma nHilo, Hawaii.

-----K LAWELAWE ANA I KA-----

 

Oihana Banako Hoahu Dala ma Honolulu ame Hilo

 

                E laweia mai no na huina me ka haawiia o na ukupanee no no hoahu makahiki ma ka huina o 4 ½ pa-keneta no ka makahiki.  E loaa no no Rula a me na hooponopono ana ke ninau nae ma ke Keena Hoahu.

                                1838-1yr.

-----

DR.L. F. ALVAREZ.

-----

                Keena Oihana a Wahi Noho:

Alanui Emma.

                Na Hora Haua:          8 a 10 a. m.

                                               3 a 5 p.m.

                            7 a 8 p.m.

Telepona White 211,                        2874 @

-----

Dr. T. Mitamura

-----

                Keena Oihana 534, Alanui Nuuanu.

Telepona 152, Pahu nLeta 842.  Wahi noho, 524, Alanui Nuuanu.

                Na hora keena:     8 – 10 a.m., 6- 8 p.m.

-----

KAKELA me KUKE

(Kaupalenaia.)

-----

Poe Kalepa ma mke Komisina

A HE

Poe Lawelawe Kopaa.

AGENA.

-----

LEWERS & COOKE, LTD.

(LUI & Kuke, Kaupalenaia.)

-----

Na mea Hookomo mai a Kuai i na

Lako Kukulu Hale

O kela ame keia ano.

-----

Malaila e loaa ai na mea malalo iho:----

NA PAPA N. W., NA PAPA HOLE, PILI HALE, NA PUKA, NA OLEPELEPE, AME NA PONO PUKA ANIANI, NA KUI, AME NA MEA PILI I KA OIHANA KAMANA, NA PONO PENA.

NA PENA LIKE OLE, AME NA HULU PENA, NA ANIANI, NA PEPA HALE, PALE PUKA ANIANI, MOENA, ETC.

-----

O na kauoha pono hale apau loa hiki ma, ana ia makou e hooko koke ia no me ka eleu ame na KUMU KUAI HAAHAA LOA.

-----

LEWERS & COOKE, LTD.