Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 19, 8 November 1901 — Leone Noela. Ke Kaikamahine a ke Kanaka Mahiai. [ARTICLE]

Leone Noela.

Ke Kaikamahine a ke Kanaka Mahiai.

"He keu nohoi ka a o ke ahi, he keu nnhnl Ir« nlaAmo.l maoli o Ka noonoo, he keu nohoi ka mana! 0 ke ano maoli ia 0 ka liana keaka ana," -vva.ni a Ke kaunawahine 1 olelo aku ai. "Mai ko'u hanau ia ana a hiki 1 keia la aole loa au 1 ike i kekahi mea i oi ae kona maikal mamua o keia. Aia ka oiajo iioko o kona kino palupalu, a aia pu nohoi ka oiaio iloko o kona naau kaumaha. E hele pinepino mai ana au e nana ia Madame Vanira, e Lanee." Ua hana i'o oia elike me kana i olelo ai, a ua hoopohihihi pinepinefa oia e keia helehelena ana e ike mau nei, aka aole loa ia i moeuhane iki no Leone, a mamuli o ke kiai ana ame ka iml ikaika rna me ka hoomanawanui ua oi loa aku ka hoomaopopo o ka Haku Sanado3. o Leone no kela. Ua paa kona manao no ka imi ana a loaa. Ua ano naaupo iki nohoi ia i ka noonoo ana ina e hiki «ina iaia ke hooinaopopo koko o Leone ia, alaiia ua maha iho la kona puuWai ame kona noonoo, aka a hiki iho la ia manawa aohe i loaa ka maha iaia. Heaha la ka mea hiki iaia ke hana— a pehea la e hiki ai iala ke ike? Alaila komo iho la ka noonoo iloko ona e hahai loa no ia mahope o kona kaa a hikl 1 ka hoea ana i kau hale. Mamull o kona hoomanawanui ana e hahai mahope o ke' kaa o Madame Vanira ua ike aku la ia i ka hale nani ona 1 Hamaneda i kapaia ka Kedera a ua paa kona manao no ke kahea aku a oia hoi kona wa e ike ai iaia llaila. Ina e kuhihewa l'o ana ia, aohe ia o Leone, alaiia o ka hana pono wale no ana e hiki ai ke hana o ke noi aku i kona hanohano e kala mal i kona mahao ana aku; a ina hol o Leone i'o no alaila ua kuu ka luhi 0 kamahele. Auwe, ina oia ia, e nonoi aku ana ia 1 kana kaia ana mai, a aole no ia e hoole mai ana iaia, mamuli o ke aloha ana e ana nona i na makahiki loihi i hala ae.' Me ke ano hopohopo o ka naau ame ke ano lelele o ka oili o ka Haku Sanadoa ua hiki aku la i ka ipuka-pa o Kedera, eia nae me ka maopopo loa, oia, ka mea hoi i aloha iaia me kona puuwai a pau aole ioa ho paha ia e hoole mai ana iaia no ke komo ana aku iloko o kona hale? ina hoi o Leone i'o kela. laia e hele la mawaena o ke ki-, hapai pua nani o Kedera ua ike iho la oia ina pua nani like ole o kela ano ame keia ano e popohe ae, ana, a oielo iho' la oia iaia iho, ua like 1 oa keia mau mea a pau a'u g ike nel elike me ka mea a'u e huli nei. O kana mea aloha keia o na pua, na lilia melemele na pua vaioleta ame kekahi mau pua e ae no i onaona i ka ihu ke honi aku. Ua lohe mau oia iaia e olelo pinepine ana he aloha oia I ka honi ana aku i ke ala kupaoa o na pua e mohala ana i ke kau kupu lau mamua o na pua e mohala ana i ke kau wela. Ua like loa no me ia, keia kihapai pua n ani, a eia nae, aole i hiki iaia ke h ai ae pehea la. He nunui maoli na huihul pua loke e mohala mai anA, kekahi mau pua e ae nohoi a kahi no a opuu ae; aohe lohe ia aku o ka o-we mai o ka wai o ke kahawai; o ka leo wale no o na manu kau e lohe aku ai i ke kani mai maluna o na kumu laau. Ua paapu maoii no o Kedera ina pua nani me he mea la o na ipuka anianl a pau ua plha ia iakou: a e hoike mai ana ke ano o keia wahi me he mea'la t'Ut to no la ne'l nel ka'u mea e uhaluholo nei. Mamua pono o ka hale e ku «tia knKahl mau kumu laau kedera, a «mi kela mau kuinu laau xedera nohoi ) i'Hm ai ka inoa o ka hale o ka Madamo Vanlr&. Ua hele aku la oia a ka

ipuka komo o ke keena mawaho loa. Pehea la ina e halawai pu mai ana oia me ia me kaemo ole a huli koke aku mai iaia aku me ka piha ukiuki? Pehea la ina aohe i'o kela o Leone, aka he malihinl? laia e ku ana ma ka ipuka komo' o ke keena mawaho loa ua hoea mai la kekahi wahlne lawelawe u'i ana i hoomaopopo aku ai ma kona ano he wahine Farani, a laia oia i ninau aku ai elike me kona piha rula, ina ala no ka Madame Vanira i ka hale. Aohe hoole ana aku i ka mea oiaio no ka mea o n a wahine a pau ua alakai ia ko lakou noonoo e ka nani o kekahi helehelena u'l elike me ka helehelena u'i o ka Haku Sanadoa a keia kaikamahine lawelawe e ike nei. Ua nana pono mai la ua kaikamahine nei maluna o ka heleheiena u'i o ka Haku Oplo. "Aohe ae o ka Madame Vanira e ike i kekahi mea," wahi ana i pane mai ai Me ka ii/kiwawe ua haawi koke aku la ka Haku Sanadoa i kona lima no ka lulu lima aloha pu ana me ke mahine"He oluolu kou nanaina e hoike mai nei," wahi a ka Haku Sanadoa i olelo aku ai," e oluolu hoi oe e lilo i hoa'loha no'u. Ua manao au, i na makahiki lehulehu i hala ae nei, ua ike mua no au ia Madame Vanira. Ina oia i'o ka lede a'u i manao al oia, e oluolu ana no oia i ka ike ana mai ia'u, a nolaila aole e kauia mai ana kekahi hoahewa maluna ou. E hai mai oe ia'u aia la oia mahea i hiki ai hoi ia'u ke imi aku a loaa oia." "Aia o Madame iloko o ka lumi hookipa," wahi a ke kaikamahine i olelo mai al me ke ano kanalua, "aka ina nohoi au e ae aku ana ia oe e hoopau ia mai ana au mai ka'u hana mai." "Ke haawi aku nei au i ka'u • olelo hoopāa ia oc, aole loa oe e hoopauia ana," wahi a ka Haku Sanadoa i olelo aku ai; ma keia kumu, e oluolu loa ana ko lede maiftai no kou piha kaukau i ka noonoo pono ana no kela ame keia mawaena o k a poe ana i makemake. ai e ike, ame ka poe hoi ana i makemake ole ai e ike." "Nolaila, e ia'u e hai e aku īa oe mamua," wiuii a ke kaikamahine u'i i nonoi haahaa mai ai iaia. "Aoie, aole i kupono ia manao; oia hoi, pela i'o no, u a hiki no i a oe ke hele mamua o'u a wehe aku i ka puka a nau nohoi la e hahai aku mahope ou me ka hikiwawe. O kau mau mea wale e kamailio aku ai, 'He keonimana i makemake e ike ia oe, e Madame." E hana ana anei oe e like me keia? "Ae," wahi a ke kaikamahine i olelo mai ai me kona makemake ole. I ka Haku Sanadoa e hahai Ia mahope o ke kaikamahine, ua ala mai la no ka manao iloko ona Ina aohe i o kela o Leone he keu aku kona hoka. Ua ala pu mai la nohoi ka manao iloko ona, ina o Leone i'o no kela, heaha la kona kuleana o ka hele ana ilaila, me ka noho mai nohoi o kana wahine I kau "nale —heaha la kona kuleana o ka hele ana ilaila? Ua hahai aku la no ola i ka wahine iawelawe ipawaena o kekahi man inmi lehnlehu. , i hoonaniia me ka mikloi loa. Ua ho^ a aku la laua imua o ka ipuka koma 0 kekahi lumi kahi hoi a ke kaikamaīhine lawelawe i ku iho ai,. a .Ike-, Aku Ja ka Haku Sanadoa i ka haikea ana ae o kona helehelena. Ua wehe aku la oia i ua ipuka la. "He keonimana i makemake e ike la oe, e Madame," wahi a ka wahine lawelawe i olelo aku al me ka awiwi. A ia manawa no i nalo koke aku ai ola, a komo aku la ua keonimana la \loko o ka lumi. E ku ana no ka Madame Vanira iluna me ka nana ana o kona mau maka iwaho o ka ipuka aniani i ka manawa a ka Haku Sanadoa i komo aku ai iloko o ka iumi, a ua loaa iho la hoi iaia he wa pokole e nana ai ma o a maanei a puni ka iumi—he wahi wa pokole hoi e hoomalu ae ai i ka oni kapalili ana a kona puuwai; a ia wa ka Madame l huli ino mai ai, a hui hou iho laua he maka no he makaAuwe, he mea e ka hauoli nui l hoea aku i ona'la—a pela hoi ka malamalama 1 hoea aku iloko o kona mau maka; ua hoopahaohao loa ia kona helehelena i ka ike ana mai iaia; o na mea a pau o ka wa i hala aku iloko "o ia wa pokole o ka hauoli nui ua pau i ka hoopoinaia, oia hoi o na kunakaia a .pau, o ka maalea ame ka wahahee. Ua ekemu mai la oia he hokahi huaolelo, oia hoi," e Lanee," aka he leo hooko nae o ka piha hauoli. "Lanee," wahi ana i olelo hou mai ai, alaila,. me lea mau no o ka malamalama maluna 0 kona helehelena, ua huna iho la ola 1 ua helehelena'la ona iloko o kona poli. Aole ola i hoomanao ae, o kana mea wale no I ike ai oiā hoi o ka .helehelena ia o kana ipo i n alowale, a o na lima nohoi i kamaainrt iaia ua apo mai la ia iaia a paa, a o na honi pumehana nohoi ana i honi ai mamua eia lakou ke hooma-u hou mai n ei maluna 0 k ona mau papalina, a eia hou ka puuwai i nalowale mai iaia aku no na makahiki he ekolu a oi ke pili nei ma ka aoao o kona puuwai, Auwe nohoi, e na Lani e, he keu aku nohoi ka oluolu ame ka hauoli o ia wa pokole. O ka make ana oiai no e mau ana ko laua aloha aole loa la e haalele hou ana 1 ka malu o kela mau lima aloha. Ua kall aku'oia iaia no na makahiki he lehulehu, a ua hoea mal la nae hoi oia i keia wa ano. No kekahi mau minute pokole uā ha-1 mau iho la laua me ka pane leo ole,' alaila, ua hoomanao koke ae la oia a lele ino aku la mal iaia aku ma kahl e. "Pehea la oe i aa ai?" wahl ana i uwe mai ai, "ua poina ia au. Pehea la oe i aa al e hele mai ia ne'i?" Alaila o ka hiohiona o ka helehelena aloha, na maka aloha, ka oiwl kino i hoomanaoia me ke aloha, ua lawe aku la ia i ka inaina a pau mai iaia aku. "O, e Lanee, e Lanee, aole 1 pono ko'u kamailio ana aku nei ia oe, a i ole ia ko'u nana ana aku nei ia oe, a eia nae aohe i hiki ia'u ke pale ae ia mea. O, e ku'u Akua e, e kokua mai oe ia'u, no ka mea, ua hiki ole ia'u ke pale ae ia mea." Aia ka Haku Sanadoa ke kukuli'la me kona mau kuli ma kona aoao, me ka puliki ana i kona mau lima, ina pelu o kona lole, a e uwe aku ana iaia me ka leo nui e kala aku iaia no ka hana hewa ana i hana'i, no ka ir.ea aohe ana kumu pale kupono e haawl aku ai la!a; he hana hewa loa kana i hana'i i ol aku mamua o na hewa e ae a pau; aole hol iloko o >l:a lani aoie'nohoi maluna o ka 111 o ka honua i hlki ke loaa kekahi kala ana nona; e aho kona make ana

mamua o kona nalowale ana mai iaia aku. No kekahi mau minute pokole—he mau minute ia o ka pioo ame ka pupule—he mau minute hoi o ke aloha ame ka minamina. O ka Madame Vanira no | ka mua o ka hoomanao ae nona iho, j no ka olelo ana aku iaia: "E ka Haku Sanadoa, mai noho oe a kukuli malaiia; e hoomanao oe he wa- ! hine kau aia i ka hale kahi i kali mai i ai ia oe." Ua hou aku la kela poe huaolelo iaia me he pahi kaua oi iua ala- Ia wa oia i ku ae ai iluna, a panee mai Ia i noho no ka Madame, oiai no ua Haku Sanadoa'ia i ku iho ai ma kona aoao. "Ela no au ma ko'u aoao iho," wahi a k a Haku Sanadoa i olelo mai ai," me ko'u piha i ka hauoli no ka ike hou ana ia oe. Nolaila e kala mai ia'u, e Leone; aole au e ku-e aku ana. O, heaha la ka mapuna olelo i hiki ia'u ke olelo aku ia oe? Pehea ia i hiki ai ia'u ke kilohi akū maiuna o kou helehelena me ko'u ola no?" "Ua hana mai oe ia'u i kekahi hana lokoino loa a ua hookumakaia mai oe ia'u me ke aloha ole," wahi a Leone i olelo aku ai; ua hana;lno mai oe i ku'u ola me ke kumakaia! au i kumakaia mai ai. O, e Lartfce nohoi, pehea la i hiki ai ia oe ke hana mai i *ekahi hana lokpino 1 oa ia'u, me Uou ike no aia ku'u puuwa4 ame ku'u oia a pau ia oe—pehea ia i hiki ai ia oe ke hana elike me ia?" O na waimaka keia ana l uumi ai no na mnkahiki h*s lehuiohu eia iakou ke hiolo nei me he kuaua koikoi'la maluna o kona mau papa'.ina; o n a manao kaum&ha keia ana i paa ai a paa elike me ka kupikipikio keia ana i kaohi iho ai iloko ona, ua holo'kiki aku ia mai iaia aku, elike me na nalu ooloku o ke kai e poi ana maluna o n a paia pohaku ame na aekai one a mimiki koke aku me ka hikiwawe. "Pehea la i hiki ai ia oe ke hana elike me ia, e Laneo?" wahi a Leone i uwe mai ai, "pehea la i hiki ai ia oe? Ua lokoino oe ia'u ua aloha ole, oiai no nae au e paulele ana, ia oe me 'iu'u naau a pau. Auwe nohoi oe, e kuu aloha e, kuu aloha/ pehea la i hiki ai ia oe ke mare aku me kekahi mea ok-ja oiai no au e ola aku ana?" la'wa i kulou iho ai ke poo o ka Haku Opio ilalo me ka piha 1 na ehaeha lie nui; na ka waimaka i hoike mai aia oia ke uwe ala i ka eha lima ole a ke aioha. Jlihia au i ka nani o Wailua, liohia Wailua me ka maikai. liohia lima ia ka nani o Maluaka. "O, e ua nui ku'u aloha ia.oe, ua manaoio aku au ia oe elike me ku'u manaoio ana aku i ka Lani. Ua aloha nohoi au ia oe a ua haawi nohoi i ko'u paulele ana a pau mahope ou e kuu aloha, eia nae, ua haalele mai oe ia'u a ua hoopunipuni mai. O, e ku'u aloha e, ku'u aloha!" Ua haikea ae ia ka helehelena o ka Haku Sanadoa a haalulu iho la kona eiwi ikaika mamull o kona lohe ana mai i na olelo hoahewa a Leone i waiho aku ai imua ona. "Leone," wahi a ka Haku Sanadoa i oleio mai ai me ka oluolu, "o na huaolelo a pau au 1 hoopuha mal la he pahi'kaua ia i hou mai nei i ku'u puuwai. Nokeaha no la hoi au i hana ai ellke me ia? Auwe nohoi au §, no keaha la? Aohe a'u huaolelo no ke kala ana ia'u iho, aole hookahi. E aho paha au e olelo aku ua lilo au malalo o ka mana hoohuli manao o ka wahine aka aohe no ia he mea no'u e kalaia mai al. Ke lawe nei au Ina hoahewa ana a pau, ina hewa like ole nohoi o keia ano ame keia ano a pau ma|una iho o'u. Aoie anei e hiki ia oe ke kala mai ia'u? Ia wa i ea ae ai ke poo o Leone iluna a hoopili aku la i kona mau papalina i heie a pulu i ka waimaka me ko ka Haku Sanadoa mau papalina. "Aole paha au e pono e kala aku ia oe," wahi a Leone i oielo aku ai; ua oi aku ka pono o kuu hookuke ana aku ia oe mai ku'u alo aku nei-; e pono au e kuamuamu aku ia oe me ku'u oia 1 hoopoino ia, aka, ua hiki ole ia'u. O, Lanee, e aho ku'u make ana iloko o ka wai o ka hale-wili-kahawai." He mea eehia ka ike ana aku i kona mau ehaeha he nui. Ua hoopoina iho la ua Haku Sanadoa nei i na poe a pau ame na mea like ole e ae apau aka aole loa ia i hoopoina ia Leone— ua hoopoina i ka wahine e noho ala I ka hale, ua hoopolna i na olelo hoohiki, i ka hanohano, i k a oiaio ame ka manao kupaa—o na poe a pau ame na mea e ae kana i hoopoina ai a koe ke kaikamahine ana i aloha ai me ke aloha pupule. Ua huki aku la k a Haku Sanadoa ia Leone a pili i kona umauma, a honi iho la i k ona mau papalina i hoopuluia e ka walmaka; a honi pu J iho la nohoi oia i na lehelehe e haalulu ae ana. "Leone, ua hoopupuie mai oe ia'u. E j ke Akua. kiekie e, heaha la ka'u mea i hana ai? Ke hoomaopopo nei au ia mea i keia manawa; ua oi aku ku'u make ana," a ia \va i haalele mai ai ka ikaika mai ke kanaka ikaika mai, a uwe iho Ia ia eiike me kekahi keiki liilii. "Aohe kala ana," wahi a ka Haku Sanadoa i olelo ae ai, "no ke noi ana aku me ka haahaa imua ona, mamull o ku'u opiopio, naaupo ame ka Jilo waie o ka manao. O, Leone, ku'u aloha, o oe, o oe' wale no ka'u mea nui, heaha la ka'u mea e hana ana i ka wa a'u i haalele aku ai ia oe?" Na na manao kaumaha o*ka Haku Sanadoa i kaohi mai i ko Leone mau manao luuluu,' ua 'ano puiwa loa ia oia. v A oleio mai ia oia, "Lanee, ke hele loa aku nei kaua mawaho o ka palena kupono. "Ke pipiii mamau loa aku nei ke ahi, hele i ka Maile. Ke miki maioo nei ke ahi, haaheo 3 na paii." /'Mai noho kaua a hoopoina e Lanee, he kanaka oe ua mare ia i keia manawa." j "Aoie loa anei oe kala mai ana ia'u?" wahi a ka Haku Sanadoa i ninau aku ai. "No'u iho aohe a'u mau olelo pale e haawi aku ai. Ke ike nei aU o ka hana hewa a'u i hana ai oia kekahi o na hana kipi ame na hana kumakaia ino loa a kekahi kanaka i hana'i, aka e kala mai ia'u e Leone. Ke mihi aku nei au imua ou no na hana ino apau a'u 1 hana aku ai maiuna ou. E Leone e, e oluolu oe e kala mai ia'u." 5 Aole no i hoopalupaluia ka nanaina o ka helehelena u'l e kela mau huaolelo ana 1 lohe aku la. "Aole hiki ia'u ke kala aku i kela hana kumakaia au, e Lanee; ua hoehaeha mal ia mea ia'u mai ka wa aii i hana mai ai ia hana aloha ole a hiki

no i keia wa ano. Pehea la e hiki ai I ia'u ke kala aku ia mea?" | "E Leone —ku'u hiwahiwa —e oluolu oe e kala mai ia'u. A e hana no au i kekahi no ka hooko ana aku ia mea." Ua kau aku Ja o Leone i kekahi lima ona maluna o ka poohiwi o ka Haku Sanadoa,i?a olelo aku la me ka manao ikaika, "'o kekahi paha ia o na mea i ( hiki ole ia oe ke hooko- he mea i hiki ole ke wehe hou ae —aka he mea ia i kuni ia mai malunā ou no ka w a mau loa. Heaha la hoi au? Ua kali anei oe no ka noonoo ana i kela mea i ka wa a ko aloha hou i hoowalewale mai ai ia oe? Heaha la hoi au? aole he wahine nau—aole nohoi he wahine kane make nau. O, e kuu Akua e, heaha la au?" Ia wa ka Haku Sanadoa i huki hou mai ai iaia a pill i kona umauma, a mai ai iaia a pili i kona umauma, e like me kana e hana ai i na la i hala. "Leone," wahi ana l olelo mai ai me ke kaumaha, "ua kupono loa au e ki ia mai i ka pu a make. Ke inaina nei au ia'u iho—ke hoopailua pu nei au ia'u iho. Aole i hiki ia'u ke hoomanao ae pehea la au i maliu ai i na mali leo ana a ka mea hoowalewale. O ka mea wale no illlki ia'u ke olelo aku oia keia, he opior>#loa au a ua nele i ka noonoo ole —ua hlkl wale no ke alakai ia ma o a maanei. E kokua mai e na Lani ia'y no ka mea aohe o'u noonoo no'u ponoi iho, aka ua hoomanawanui au i na ehaeha he nui a pela nohoi oe, e ku'u hiwahiwa pela nohoi oe." "o»vau? wahi a Leone i pane mai ai." I ka wa e hiki ai> ia oe ke helu pakahi i na lau iaau iloko o ka ulu laau, a i ole ia i ke one o kahakai, oia kou wa e ike ai i ka nui o na ehaeha a'u i hoomanawanui ai." "Lanee," wahi ana i olelo hou mal ai, a i ole ia ua ol aku ka pono o ku'u olelo ana aku, ka Haku Sanadoa—pe'hea la e hiki ai ia'u ke kala aku ia oe? O ka. mea au i noi mai la ua oi aku ia mamua o ka mea i hiki i kekahi wahine ke haawi aku. Aole loa i hiki ia'u ke kala aku i ka hana kumakaia nana i hoopoino mai i ku'u ola, ka mea hoi nana i paluku mai la'u me ko'u hewa ole, a kapae loa ae mai ka poai mai o na wahine hanohano—he mea I hoolilo mai ia'u i mea hooheneheneia, he hoailona no ka hoowahawahaia mai e kekahi poe, a he wahine hoi e hookae loa ia mai ai. Heaha ia ka pomaikai o na ike a pau a na Lani i haawl mai ai ia'u, me ke kau o kekahi kuni ,ula.ula au i kau mai ai i hoailona maluna 0 ku'u lae?" Ua haikea ae la ka heleheiena holookoa o ka Haku Sanadoa i ka wa a kela mau huaolelo ikaika i komo aku ai ilok.o o kona mau pepeiao. "Leone," wahi ana i kahea aku ai, "no ka pono o ke Akua e aloha mai oe ia'u. Eia au la ua: "Kunewanewa i ke-one o Luhi." Aohe a'u olelo e pale ana no'u iho, aohe nohoi he apono ana; e kokua mai cp ia'u; ke pepehi mai nei kau mau huaolelo ia'u a make. Aole loa lakou i oiaio, e ku'li aloha; aole nou ka hewa— ua hala ole oe a ua maemae elike me ke keiki liilii. a ua like nohoi mo ia 1 keia manawa. Ina nohoi ua like na wahine a pau a na Lani I haawl mal ai me oe ka maemae ame ka hoopono. E olelo mal i ka mea au i makemake ai e olelo mai ia'u, aohe hoopai e ae i kupono no'u—aka mai noho a olelo i kekahi mea «• ku-e ana ia oe iho, aole loa i hookahi huaoleio, e Leone. Aole anei i hiki ia oe ke kala mai ia'u? Ua hana aku au ia oe i kekahi hana hoomainoino loa, a aohe a'u kumu pale kupono e haawi aku ai—aohe aka o ku'u wa opio wale no iloko o ka naaupo, o ku'u manao pupule ame ku'u wa ao— kanaka ole. Ua hoomaopopo au ia mea mai ki la a'u i mare ai a hiki 1 keia la. O oe hookahi wale no ka'u aloha aohe mea e ae. Auwe nohoi oe e ku'u hiwahlwa e, e kala mai ia'u. Ina ua hoopoinoia kou ola e a'u, ua papalua ko'u hoopoino ana i ko'u ponoi." Ua hoopili aku la o Leone i kona helehelena haikea me kona a olelo aku la: "Lanee, he keu iiohoi ka pololui o ka olelo wanana a Kela mele: . Ua hoopoinaia na olelo hoohiki apau. Ua haki ke komo-lima a ua kaawale." He keu nohoi ka oiaio, a he keu nohoi ka lokoino- He lohe mau au ia mele a he lohe pu nohoi i ka o-we ana a ka wai iloko o ka'u poe moeuhane." "Pela pu nohoi me a'u," i pane mai ai ka Haku Sanadoa me ka manao kaumaha. "E ku'u aloha, heaha no la ko kaua mea o ka haalele ana i ka hale-wili-kahawai. Ua oi ku'u makemake ina i laweia ko kaua mau ola a i elua lloko o ia kahawal." "Peia pu nohoi me a'u," i olelo ai o Leone, "aka eia no kaua ke ola nei, aole i make, a eia ke ola paa nei i ka pono elike nohoi me ka paa aha o ka make i ka maha. E hoomanao kaua he nui na poino i hanaia—mai noho kaua a hooi hou aku.", "Ina .ie e kaia mai ana ia'u e Leone alaila aohe o'u manao nui ana aku i, ka mea e ala mai ana mahope. O na, mea a pau au e olelo mai ai ia'u e hana, no au. Ke hoohaahaa aku nei au ia'u I iho ma na ano a pau. Na'u e hooko aku kou mau makemake apau ina oe e kala\mai ana ia'u. Aole anei oe e ae mai ana? Ua s hele au a kaumaha a, ua manaoio au ina oe e hoole mai ana| alaila e hele ana au me ka pupule a i ole ia e pepehi ana au ia'u iho amake." Aia kekahi manao ikaika iloko o ko Leone noonoo kahi i aumeume ai. Ua hiki anei iaia ke kala aku i ka leo uwalo a ke aloha e koi mao ole mai nei? Pehea la e hiki ai iaia ke kala aku i kekahi kanaka kumakala?" Va ol aku nohoi kona aloha iaia mamua o kona aloha ana iaia iho, a i ka ike hou ana mai. o kona mau maka i ka helehelena u'i o ka mea ana i aloha aia hou mai la ka hoomanao ana no na la 1 kaahope ae. Pehea la e hlkl ai iala ke kala aku i ka Haku Sanadoa? Eia nae, ka oiwi kino hiehie la ke kulou mai nei imna ona me ka haahaa. "Heaha la ka'u mea e olelo aku ai? i olelo ae ai o Leone." He kaikamahine maikai a hala ole au—aka ke ike nei nae au eia na lima o ka uhane ino ke hapapa mai nei ia'u. Heaha ia ka'u mea e olelo aku ai, a i ole ia e hana aku ai? E na Lani e kokua mai a e a'o mai ia'u." "E kala mai ia'u," 1 olelo hou mal ai no ka Haku Sanadoa. O kou hoole ana mai he mea ia e hooiilo mai ai ia'u i kanaka pupule a i kanaka e hana ana i kekahi hana kupono ole. "O kou ae ana mai he mea ia e hooakahai mai ai ia'u, aka he mea nohoi ia e hooi ae al i ku'u hauoii. O, e ku'u hiwahiwa e, e kala mai ia'u. Oh, my

darllng-, forgive me.") Malla paha euhai mai ana ka poin(j#mamull o ka'u kala ana—ua oi aku no ka pono o ko kaua lilo ana i mau enemi mamua o ka lilo ana 1 mau hoa'loha. e ka Haku Sanadoa." "Aole loa kaua e lilo ana i mau enemi, aole nohoi e hiki i ka pilikia ke hoea mai, koe wale no keia. ua oi aku ku'u hauoli no ia mea. E oluolu oe e, kala mai ia'u e Leone. Ua Ike no au he puuwai oluolu kou aole no oe e hoole mai ana i ke kalokalo leo ia aku. Ke j ike mai la oe eia au ke nonoi aku nei 1 kau kala ana mai ma ko'u kukuli ana aku imua ou. No ka pono o na Lani I ame kou pono e ku'u aloha, e oluolu oe j e kaia mai ia'u!" I'a kukuli iho ia ka Haku Sanadoa imuu. ona me ka haahaa elike me 1 keiki liilii. a kulou iho la kona poo ilalo a hiki i ke kau ana maluna o kona mau kuli, a ha'uha'u iho la oia e uwe no kona kaumaha ame kona minamina. Ua ku malie iho la o Leone me ka maopopo oie, iaia o kana mea e hana ai; ua hai mai la nae kona noonoo kanaka iaia ua oi aku ka pono ina oia e hoole ana i ke kala ana aku iaia. a e pono laua e hookaawale no na manawa a pau; aka na ke aloha e koi mai nei, a he olaio ua kaa no ke eo i ke f aloha, no ka mea o ke aloha no ka mea i oi ae mamua o na mea a pau. Ua kau aku la oia i kekahi lima ma-1 luna o ke poo o ke kanaka ana i manaoio ai i kekahi wa o kana kane ia a haalulu iho la kona kino me ka pihoihol nul. "Ke kalaaku nei au ia o?,'" wahi a Leone i olelo aku ai, "me ka au'a 010, me ka oiaio, ame ka maopopo lea, elike me ka'u e manaolana nei e kala mai ana na Lani i ko'u mau hewa a pau. Aole, mai noho oe a honi mai ia'u, aole nohoi i ku'u lima. Ua lilo kena mau kuwili aloha ana i kekahi mea okoa i keia manawa—aole ia'u- Ke kala aku nei au ia oe, aka e kaawale hou ana no kaua. Aohe kaua 1 ike i ka hopena e hiki mai ana—e pono kaua e hookaawale, aohe nohoi kaua e pono e halawai hou." "Aole loa e hiki ia'u ke hookaawale mai ia oe mai," wahi a ka Haku Sanaāoa i olelo al me ka ha o kona leo. "Ua 1110 oe I ola o ku'u ola, ame ka puu; wai o ku'u puuwai." Ia wa o Leone i hapai ae ai i kona lima iluna ma ke ano e papa mai ana, a olelo mal la oia: "lTa oki, e ka Haku Sanadoa, ina oe e kamallio mai ana ia'u elike me kena, aole loei au e ike hou ana ia oe. E hoonianao oe he wahine kau; mai noho oe a wahahee i na wahine elua —e noho me ka oiaio i ka mea hookahi Aoie na'u kena mau hooheno aloha ana a pela me kena mau huaolelo aloha i keiu manawa." "Aole au e ku-e aku ana ia oe," i olelo mai ai ka Haku Sanadoa, me ka naau kaumaha. Ua hilinai aku ia o Leone iluna o ke pakaukau a paepae ae la i kekahi lima ona malalo o kona auwae me ka. heomau i ka nana ana iaia. "Ua huikala aku nei hoi au ia oe," i oleio aku ai o Leone ine ka nalu nui ana iloko ona," owau. o ka mea i hoohiki i kekahi mau olelo hoohiki weliweii, i kekahi mau oleio awahia a Inoino, ua la au ia mau mea a pau mamuli o ko'u kala ana aku nei ia oe. Ua huikala aku nei au ia oe, a ua ike no na Lani i ko'u hoao ana e inaina ia oe, a pela me ko'u hoao ana e hooliio i ko'u mau manao oluolu i ma'nao ino." "Maluna hoi o'u kou manao huhu ino e Lebne, iloko o ka hiona o ke aloha ana i haalele ole mai ai ia'u, a pela hokme ka hoouluhla ana mai o na hoomanao ana ia'u. Ua hoohiki aku oe i kekahi hoohiki ino i ku'u kaikuahine, aka e haalele aku oe i kela manao ou." Ua nihi malie ae la kekahi mlno aka maluna o kona helehelena a hele palanehe hou aku la no mai iala aku"E ka Haku Sanadoa," i i mai ai oia. "aole oe e lilo ana 1 kanaka aie ia'u iloko o ke ano manU\valea. Ua noi mai hoi ia. A eia hoi kau hana aloha e paI ku'i mai ai i ka'u—e hai mai oe ia'u I owai la ka mea nana i hookahuli i kou manao no ka haalele ana mai ia'u?" Ua nana mai la ka Haku Sanadoa me ke no pohihihi. "Aole loa i maopopo ia'u, e Leone, | aole i hiki ia'u ke hai maopopo aku ia oe." "Aole na ka lede au i mare iho la," | i hoomau mai ai o Leone i ke kamailio ana, "no ia mea ua maopopo ia ia'u. Owai Ia ia mea? j "Manao»au ina ua hookahuli ia ko'u I manao e kekahi mea na ku'u makua- j hine aku la no ia," i olelo mai ai ia me ka oluolu; e alai mau mai ana no oia me ka ikaika." Ua nanakea ae la ka helehelena u'i o Leone a ha'uhau iho la kona mau lehelehe, a olelo mai la oia: "0 ka'u no ia i manao ai na ko makuahine no. Aple, aole au e haalele apa i ku'u manao ino laia, oiai aole au | i ike i ka wa e loaa mai ai ia mea ia'u." "E hoopoina oe i kela mau mea apau [ 1 otels mai ai ka Haku Sanadoa. He | kulana hanohano loa kou o ka manao' 'ana aku ia mea he manao ino." I "Aole loa ko'u he kulana hanohano," •1 pane m ai ai o Leone. [ "O na mea maikai a pau'ame ka hanohano ua auhee aku ia mai a'u aku i .ka la au i haalele mai ai ia'u. A nolaila l keia manawa, e ka Haku Sanadoa, e mai ia'u. Nani ua holo ae la na huaolelo o ke kuikahi ame ka huikala ana mawaena o kaua. Ua hapai ia ae la kekahi mea koikoi mai ko'u ola aku; a malia paha ua.hapai ia ae la nohoi k ekahi ao eleele mai kou ae. E ka Haku Sanadoa, aole kaua e pono e halawai hou " "Aole oe e hana mai ana i ka hana lokoino, e Leone. O ka imi ana ia oe a loaa, pehea e hiki ai ia'u ke hooku'u hou aku?" "E pono e, he mea hiki ole ia I ke kaohiia," i olelo mai ai o Leone me ka ulolohi. "Aka, e Leone, no keaha nohoi kaua e lilo ole ae ai i mau hoa'loha?" i olelo aku ai ka Haku Sanadoa. Ua akaaka mai la o Leone me ke ano hoohenehene a he mea ia nana i hou aku iloko o kona helehelena elike me ka oi o kekahi maka pahi. "I mau hoa'loha?" i olelo mai ai o Leone." Ua hiki anei ia kaua na ipo i mareia e lilo i mau hoaloha? Aole oe i ike heaha la ka manao o na huaolelo Ina oe e noonoo ana i kela." Ia wa ka Haku Sanadoa i ku iho ai mamua ona me ka helehelena keokeo a kuoo. (Aole i pau.)