Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 3, 17 January 1902 — Leone Noela. Ke Kaikamahine a ke Kanaka Mahiai. [ARTICLE]

Leone Noela.

Ke Kaikamahine a ke Kanaka Mahiai.

fCe haawl uku r.ci au i ka'u olelii h«xana la oe. iloko o na la pokoie «; ; hiki ma! ana ka hopeaa o kou mau pfj apau," i olelo aku al ke kauna- > wahlne. "A no. e Mariana, e haawi mai I ka hiHna; aaa a;?au maluna o'u. ilanao au aolie I al i kou alna kakah'- • aka l kela kakahlaka/* | Ua laau aku Ja kt» kaunawahlne ! ka- : na. kaskamahsne a uwe ana, a honi Iho la laia. "E haawi mai t kau hllioat ana." I olelo hou aku ai ola; "e hiKi mai ana ka manawa e pono al o na mea a pau. Ua makemake au e ike aku ia oe e Inu . mai ana * kekahl pola kope." Ua hookani koke aku la ke kaunawahlne 1 ka bolt? a kauohi aku la I ke- } kahl kauwa e lawt» ma3 i pola kope; i a I ka lawo la ana mal ua koi ikaika I aku la oia t ka Lede Mariana e inu • alaila ho«i h.*>u--aku la oia iaia, | "Ua ike no anei oe ' ke ano o ka hoj pena e hiki mlli ana?" i oielo aku ai |oia me ka o'.uolu. "o keia uwe ana, o ka hookeai ana ame keia ehaeha ana? | Ke hōonawaliwall loa nei oe ia oe iho. | alaila aole loa e hiki ana ia I.anee ke | kala iaia iho. E noonoo me ke aka- ] hele, e Mariana. a e waiho mai I na ! mea a pau me a'u." Aka maliope o ka h'aalele ana iho o ke kaunawahine iaia, ua oi loa iho la ; ke ano nawaiiwali o ka Lede Mariana; i ua hoao mai la o!a e hele mai kona lui mi komo lole mai a i kona lumi moe. ! eia nae ua hiki ole iaia, a puiwa ae ia ■ oia i ka hlki ana mai o kana kauwa \ wahino, o'a kona wa i maule iho ai a 'haule ana ilnlo o ka papahele. I "Ua kahea koke ia aku la ke kauka, j a hoea mal la ola ke kauka no nana i ola 1 lai>ar.u ma\i i kona mau la kamalii ; a ua hoike mai la kona' helehelena i ke kaumaha i kona wa i lohe aku ai i ka maule ana o ka I«?de Mar:ana, Ua noho iho la oia nja kona aoao e kamailio ai iaia no kekahi manawa loihi. Ua mi\r»ao anei oe '• : a- nawaliwall loa ia au, e ke kauka," i ninau mai ai ka Lrde Mariana. A i»ane aku la oia: "Aohe no ou ano maikai loa, e ku'u i Lede Sanadoa alohn." "Pehea la kou manao, e make ana anei au?" "E hoomaikai aku kaua i ke Akua, aole keia o ka ma'i e make ai," i olelo j aku ai ke kauka. "NolaUa, '.na oe e ae i mai ana ia'u aole oe e piholhoi nna, | ilaila liai :iku au 'a o<? i kekahi mea," !a kulou iho Ia ola ilaio, a hawanawana ' aku la I kekahi mea iloko o kona pepelao. ) Ua ike aku fa la ka hoholo ana ae o ka ula maluna o kona mau papaiina a | hoike mai la kona he'ehelena i ka hau- ; oli. ua piha kona mau maka i ka ol!oli. ! "O kou mnnao anei ia? He mea olalo anel ia?" i n'.nau mai ai ola. [ "Oia, maoli ka mea oiaio; aka e hoo- ; manao oe aia no maluna ou ka hilinal : ana o na mea a i>au;" a hoi aku la . ke kauka, nie kona walho ana iho ma- ! hope ona i leekahi puuwai i piha i ka | pihoihoi, i ka olioli, 1 ka eliaeha, i ka ' manaolana nme ka mlnamina. I Nolaiiu o ka manawa elua iho la keia ! a ke kaunawah'.ne i imt aku al l kana ; keiki. No kona helehelena kuoo, kona | mau maka huhu ame kona ano pihoihoi 0 ia ka nuu nana i hai aku iaia ua | hala ka manawa o na hana hoomaj keaka. "Lanee," i olelo hoohuhu mai ai keia •lede, "he kanaka oe ua oo i keia manawa. Aole hiki ia'u ke lula aku mapuna ou elike me kau i hana ai oiai oe I iloko o kou mau la opiopio." j "He mea oiaio kela, e ku'u makuat hine. nole hiki la oe ke lula mai ia'u. j Heaha ke kumu o kou olelo ana mai la j ia'u elike me kela ke ano?" ' "Ua maka'u au ua ol aku ke koikol | o ka hewa iloko o kou mau la opiopio," . i olelo mai ai oia. j "Oia maoii i'o no paha ka mea po« • lolei," l pane ano e aku ai ka Ilaku Sa- ' n«doa. j "Ua makemake au e ninau pololei aku , kekahi ninau mamua ou," 1 olelo aUn j al ke kaunawahlne. Ua manao anel oe j he hana waiwal la au e hoopllikia walo nei i ke aloha amo ka hauoli o kau j wahliu'. ka hoohapala ana i kou inoa I maemae. ka inoa o kou mamo, kou kui iana. ame na mea a pau au i ike ai - he pono? Ua manao anei oe he hana [ wnlwal keia au e makemake nei e hele • S Helina e hoohala. al l ekolu mahina 1 wahi nou e hiki ai ke ike pineplne ia Madame Vanira i na la apau?" Ua nana l>ono aku la ka Haku Sanadoa 1 kona makuahine, a pane aku la oia: t "Oiai ua ninau mai la oe ia'u i ka I nlnau, ki» haawi aku nei au i ko'u ae, ' nie ka hookamani ole." | Ua kuemi ino aku la ku'u lede ihope , me he mea la ua halawai pu aku la • ola me kekahl puupuu ikaika, a olelo mal la oia i kana keiki; I "Hilahila maoli wau ia oe." } "A owau no kekahi, e ku'u makuai hlno, ua hllahila au i ka hana hohe I wale a'u i hana ai; aka aole au he kaI naka hohe wale i keia manawa." | "Ua hiki anel i na waimaka ame na | leo uwalo ke kokua mai i ka hoohuli ■ ana ne i ka manao o ku'u keiki?" I nl- ! nau ae ai ka Lede Ixinasawe)a; a o ka l haina o!a keia: "Aoie." I Alaila ua pio iho la ka manao o ku'u ; iede no ka, hana ano nul mawaena o kana keiki ame kana wahtne, a hoopaa ! iho la oia l kona manao no ka heio | ana e imi i kekahi ahlahi i Ue kumu o : kahi e ala mai nei keia mau hana ko- • lohe—na ka Madame Vanira ponol no I keia mau hana, | Aoie loa i hoopoino la ko ke Kaunawa hine o Uinasawela manao mamua elike \ m« kela wa ana e nei. Ua mal kana kelkl 1 k& hoc»lohe ana l kana ; mau olelo a'o a pau; aoie oia i maka'u aku iaia a aohe mea e ae a ku'u lMe , i Ike ai aka o ka hilahlla wale no imua | o lakou. Wa papahi mau la kona ola me ka lanakila ame ke kuonoonoo aole i hiki iaia ke hoomaopopo i kekahl mea 1 okoaL O ka lini nui a kona puuwai I ;Hnl al oia hol e Nlo kaaa i Kalta . no kekahi puali, aka i kona iohe ana, e j haalele ana oia i kuna mau hana aps\u. •, i kona home ame kana wahine a hele , mahop« o ka hoolehe ana t ka olelo a . kekahl mea himeni, oiai nae oia nohoi j ka mea himeni mua ioa iloko o Ku- ■ ropa. e l. : )o ana ia t mea nona e make ' al. K poino ana kena oia ana ma kela : sio. Ua hilahila aku ku'u ledfr iala iho me ka haaheo mawaena o na makuahine o kekahi poe keiki e ae; & ua ike ia kona pomaikai ame kona kuonoono. olai ; k«kah! poe l haule pe o ka lakou . h<H>ikaika ana; a iv?hea la. e hoomau ana anei ola i koua noonoo aina ua hoopioia . kona manao? Auwe. aole! Ua hoike pu r mai nohoi ka e Mariana i kona ma« nao ina * hele l*o ana ka Haku Sana- ' doa t lieilna. aoie ioa oLa e ae hou i ana e ike iala a i ole la- kamaiiio hou : aku a ua ike ku'u ied« © malama ana ! oia i k& hua«U U> a kuna waha. Ina e | hoomau ana ka Ilaku Sanadoa i kona linanao no ka hele ana. i Ileiina. e hoopli . ana kana wahln* t ke duke, a maUa r («ha e kol Ikaika mai ana oU • hoi

aku i kor.a hile. alalla. o ka manawa jh-» ia o ka ohina hoiookoa e ke-a 5 k a U mai aL Aiaīla e oluioia mai aaa l kā Sanadoa, ka wahine 1 hoe--5 : .i*:haia ka wahine I haaleleia, roe ka kahī i noho ai; a aia hol ka Haku g ; . n tdoa 1 ka aina e kahl akaaka hel» ui eilke me kekahi kanaka puni*aie I ra hoopunlhei ana. t a ativ ku:»aka hou ae la k& manao 0 ku'u iede iaia i hoomanao ae, ai Sa mea. Ua oieio iho la oia laia iho he 3 hana keia e hoolilo ioa ae ai t k» lane oho o kona poo a keokeo loa, a he ma'i - weliweli i kau aku maluaa ona i oi ae ■ ke ino mamua o ka ma'i ioio. Aole hoii hoi iki o ka naau o ku*u ie<3e; ua ike - maopopo iho ia o s a i ke ano o k.nna . keiki ua iiio na oleio a'o maika! i mea ole iaia. iaia no e noonoo ana no kana _ keiki ua hoea mai la kekahi wahi pa» > lapala ano kaumaha. mai ka Lede S&nadoa mai, e olelo ana penei: i "E ku'u Lede* Lahasawela aioha,—lna t ua hiki la oe ke kokua mal la'u no ka hana ana i kekaM hana. e pono oe e i heie koke mai. Ua hoomaka iho nei o •; Lanee e hooponopono l kona ukana I . keia la no ka hele ana i Belina. Ua . lohe aku nei au iala e kauoha ana i kaa ; e kil mai a* i kon a pahu lole. Aohe o kaua manawa e hookaulua ai ina ua i hikl ke hanaia kekahi hana no ka hoopakele ana iaia." . 1 "E pono wau e hooko koke i kela 1 hana." i olelo de ai ke Kaunawahine iaia >' iho me ka nianao pa'upauaho. ,"tTa wal- > wal ole na olelo a'o i*ku'u kelki. E pono wau e hele e hui pu me ka wahine a'u [ I manao ai aia kona aioha Haila kahlN hpoi'unana ai. Owai la ka mea i hiki ke manao mal a l ole ia ke wanana 1 mai e konoia mai ana wau e hele aku e | kuiou lau'a ona, eia nae e hana ana wau ia hana. ina he han'a ia na'u e hoopa-. ! keie al l ku'u keikl!" | Ua hooko Iho la ka Lede Laiiaaawela 1 kona manao no kona hooko ana aku ' ia hana. X ka auwina la o. ia la no «a kakau 1 iho ia oia i ko Leone inoa maluna o ke--1 kahi palapala, a kauona aku la i «.e kaa. O kona lula maa mau, he mikioi ' loa oia ma kona komo lole ana lna oia [ e he!e ana i kekahl wahl. I keia la , ana e htle nei e ike ia Leone ua korao iho ia oia i kekahi lole eilika eleele nani ioa. Ua mino aka iho la ke kaunawahini* i kona hele ana a ku imua o ke aniani nana a ike iho la ues> u'i k"Pono oia no ka hele ana i kekahi wahi. He oiaio aole hookahi mea eilke me ko Leone kuiana e r.a mai e keakea iaia no ka hele ana aku ilaila. ! He auwina la nialie maikal ia a ku'u ( lcde i hoea alui ai i ka hale nsni kahl \ o Madame Vanira e noho ana. He au- | wina la pumehana, ka wa hol a na manu e himeni inai ana Uoko o ka raalu 0 na laau, ka wa nohoi a na meli hana momona e omo mai ana i ka wai mo- 1 mona o na pua, a e lelele mai ana hol na pulelehua ma kahi o na pualilia e opuu ana. | Ua holo pololei loa aku la no ko ke, kaunawahine kaa 'a- hiki i ka hale. Ua, haalele iho la i kona kaa i ka Ipuka pa 1 waho loa a hele wawae aku la ma-1 waena o ke kihapai pua nani; i kona hiki ana aku i ka hale ua haawi aku la oia i kon'a pepa inoa . kekahi kauwa, a alakai ia aku la oia a ka lumi heokipa. Aole no i ioihi loa ua komo mal la o Leone —aole ma ke ano e weliwell aku ai, aole nohoi iioko o ke kulana haahaa aka ua hele inai la oia me kona ano leoa no ka mea ua nui ke aloha iloko ona no kana kane, i kona oili ana mai ua like no kona kulana me ke kaunawah'me, ka haaheo, ka hanohano ame ka haakei—ka wahine hoi nana i hoolilo j i ke ao nei ma kona maukapuai wawae mamuli o kona nani kamahao amo kona | leo kupaianaha. i • Ua nee aku la ke kaunawahine imua me kona mau lima e holiola ana iwaho, ! a olelo aku la oia: ! "Madame Vanira, ua hlki anei ia oe ke kokua mai ia'u i kekahi mau mi- j : nute pokole? Ua makemake au e ka- ! mailio pu me oe i kekahi mea ano nui loa." hookant aku ia o Leone 1 ka bele. j a haawi aku la i ka olelo kauoha aole, oia e hoohaunaeleia mai. Aiaila nana j aku la a nana mai ua mau lede ia! laua iho. Ua 'ke o Leone ua hiki mai ka wa e hooili ai o ke kaua, ao T e hiki iaia ke hai ae i ke kumu. Na ke kaunawahine no i wehe mua mai ke kahua kaua mapuli o kona o- j lelo ana me.l me ka wiwo ole; | "K pono paha au e hai aku ia oe, e Madame Vanlra, ua hoomaopopo au ia i oe." ! la wa o Leone \ nana pono mal ai laia me ke ano hookano. I i "Ke. hoomaopopo nei au ia oe l kela j • wa ano, oial ua hauie no ka ike anu a; 1 ko'u mau maka i ka manawa mua a'u; - i lke ai ia oe. Ke hauoli pu aku nei au ■ me oe no ka loaa ana o ka pomaikal ( ia oe." - I "Heaha ia pomaikai," i ninau mai ai oj i Leone. | i "Eia ka pomalkai, o ka loaa ana ia oe: l o ke kulana ike hana keaka ame ke kulana ike h'.menl. Ke manao nel au ua aie oe ia'u no kekahi mau hoomaikai • aloha ana," j "Ho oiaio ia," i olelo maPai o Leone, j "ua ale au ia oe no k£kahi mau hoo- 1 1 maikal aloha ana." j I Aohe i ano makemake loa ke kaunowahine i ke ano o ko Leon* leo 1 ka« : mailio mai aii aka o ka hana pono no ana e hana aku ai o ka hoohaahaa aku. j "Ua hoopahaohao loa mal kau mau hana akamai ia'u," i olelo aku al ke . kaunawahine, "eia nae, I ka wa a'u 1 , , hoomanao ae la i ka halawai mua ana . o'u me oe, ua hiki ia'u ke hoomaopopo i 1 kekahi kalena ike ou." | t "Manao au, aohe kela o ka minawa i , e hoopukapuka mai ai no na mea I lmla," i oielo mai ai o Leone: no ka i mea a<ftte ia i Ulo l kumu mahalo na » kou hanohano." ! Mino aka iho la ka Lede Lanasawela l , ka lohe ana aku ia mea a Leone I olelo mai al. j t » "Aohe kaua e kamaHlo hou no ia mea," i i olelo aku ai oia. "Aka aohe ou noi mai L. ia'u e jjoho Ualo. He kiekie Xa nanl o „ kou hale e Mad?.me Vanira." j i Me ke ano oiuolu no ua lalau mai la s o Leone i .kekahi noho a walho iho U i ma kahi e kokoke ana l ka ipuka aniani t a kauoha mal la l ke kaunawahine o > noho ilalo. Ua nana aku la o'.a l keia l wah!ne u'i me ka mino aka ana. [ "Aole anei oe e noho ana e mat danu\" t olelo aku ai. "Ua ol ka i puka maikai o na huaoleio i ka wa e , kamaiUo a!. ina e noho ana na mea ka- » m%illo a i elua Ilnlo." k "Pehea o<. i hooinaopopo mal nei ia'uT' \ i ninau mal ai o Leoue me ke ano hoo- . ( htshvi. ,' "Aole htki ia'u ke olelo aku m« ka , oiaio loa. ua hoomao|K>po au l kou he'e- » helena." I oielo aku ai ke kaunawahine , aohe no paha ia e iiio ana i men. nau L e ano e ai mamuil o ko'u olelo ana aku [ ina wau l ike mua aole wau * kono i mai !a o«* e h» le ae l ko'u hale. a pela L nohol ko'u ae ana aku i ku'u hunona e l hookipa mai ia Ua waiho mai !a i makou a pau lloko o ke kulana waha- . he-e. Ua Ike no wau o Noeia oe ■ i Ka wa a ku'u keiki ) kamailio ae ai 1 t kekahi mea e pIU aoa nou. He mea i pono ia'u e haawi hou aku I ko'u hook hauoli ana; ua nul £ou hoolkalka ana » tn& ka hana." t "Ua hana'a e o*» ka liana me ka ho?oI l»ono," i oleio aku al k* kaunawah'ne i ina mak&hiki I hai* m wi «* manao mai oe ia'u h«» wahlne manao ino, h*

l pask;ki. ?. hoomaino--1 ' *" e ! ka. hopeai. i Ua we ke nsauittill o - kou hooikaīUa a:ru. i hiki ole I kekahl i mea okoa ke ha«a rr.al tou. U» ot aku i k* loaa ar;a o kuiaßa. au e iw» » I keia *a, ola ka moiw&hine o tia i ieo meie, a p«?la. nohol ka molwaklne o : ka hapa o nn paikini o ke ao turi, mak m«a- o k?. lū* ana 1 w*fcine ua kekahi k ksi»k» ka mea boi noaa ka oh&na ame • Ita hoa'loha i makenaake o;e f hook!pi ■ mal ia c«, a e nana koke mai %na hol i ola inaluna ou eiike me' kek&b! ha&we '■.. kaumaha." *' Ekala mal la u. e ka Lede lxnasa* 1 *?£la, ina au e olelo aku ana aohe o*u 1 makemake e iohe hou i kena mau ism ► au i kamaiiio mal la." '» Ua pU ae la ka ula maluna o k* he- ■; lehelena o ka Lede Lanasawela a olelo ■ j mai la oia: j t "Aoie o'u mau manao ina!na» o ka'u; t; wale no i makemake ai e holke aku ia _ ►; oe aole au i hoollla la oe i en<»mi no'u ! i; elike paha me kau i manao ai a rna-: ► muM o ka hoike ana mai o kona hele-: I. hēlena i ka oluoiu, a pela nohoi ka oluk i olu maikai o kona leo i kona wa I luimaiJo mai ai Ike keke iho la. o Lc<Aie ► ua makemake oia e eoi aku I kekahi ■ mea. ; i "Ua manao au." i olelo aku al oia,: 1 mahope o konu hoomaha iki ana Iho/*." i'oko o na ola'o apau, e Madame Vanira, e pono oe e aloha mal ia'u. Mal ike ole oe i ka palena o ke akamai ma- • oli o kou noonoo ponol ame ka mana ina aole oe i llio i wah ne hana keaka aka- - i ma! loa." "Ūa kullke no ka hauoll o ke ola olaio maoU t\e ka hauo'i o ke ola o ka poe hnna keaka," I pane mal ai o Leone. . "Ua ol aku no ka pono Ina aohe I hoo;puka mai nei kou hanohano i na niea oj ' ka wa I hala." | • "I hoopuka wale aku nei nohol au ia mea no ka mea ua makemake wau e Ike | mai oe aole wau I hoolllo ia oe i eneml no'u ellke paha me kau I manao ai." i "Aohe mea i hiki ke hoololi ae i ko*u ■ manao e plli ana no ia kumu manao," j I olelo mal ai o Leone. 1 "Ua manao anel oe o wau kou eneml?". I olelo aku al ke kaunawahine me ka nahenahe loa. j He eneml i oi ae ka lokoino, hoomaino»' Mno ame ka paakik'. i hikl ke loaa i ke-1 kahl kaikamahlne opiopio," I olelo mal ai o Leone. j "Ua kaumaha au i kou noonoo anae-; l'ke' me kela," i olelo aku ai ku'u lede, I me ka oluolu. I "Ua oi ae nohoi eiike me ka'u t Ike , ai la oe ka plha hauoli ame ke kuonoo- ' no." j | "Aohe hiki la oe ke. panai mal no ku'u ' hauoll," i olelo mai af o Leone. ; "Ke hana aku nei wau no ka malkal," I olelo aku ai ke kaunawahine me ka naau haahaa, mamua o ka Leone me i . Ike ole ia mamua. • ! "He maikai 1 oi ae o ke ino," l olelo mal ai o Leone, me ka piha inaina. j i "Elike no-me kau-e manao la e Ma-' dame Vanira. aolie a'u mea e m!hi aku wl" 1 o!eJo aku ai ku'u lede, j ! wa na maka uliuli o Leone i a mai j ' ai eHke me ke ahi. | 1 "Owau he hookahi wale iho no wau," j : i olelo mai ai o Leone," o kau hana 10-! koino nae I hana mai al ua hoinolno mai oe i ke ola o na mea elua. Heaha kau I hana aku ai no kau keiki? Ua hana aku . nei anei oe iaia i ka hana hoohauoli i : ; hiki ai fa oe ke hele mal ia nei nei a hooio iho i lea hana au i hana ai?" | ; I ka lohe ana aku o ku*u lede i keia mau olelo ua hina aku la kona poo i , hope. Auwe, aole, ua ike na Lnn! aole kana leeiki lie kanaka hauoii i keia ma-, i nawa. j j "Leone," i.olelo aku ai oia me ka leo ! nahenahe, "no ku'u keiki ka'u mea i ma ' kemake ai e kamail'o aku la oe. No ka I pono o ku'u keiki ko'u mea I hlkl ma? ( la ia nei nei—no ka. mea ua manaolo, | wau o oe kona l\oa'!oha oiaio lea a he iwahine hanohano nohol o .ia kekahi mea_ o'u i hiki mai nei i'a nei nei, Leone—o' • ka manawa mua loa keia o ko'u kahea • ' ana aku I kou inoa—ke hoohaahaa nei au ; ,ia'u Iho imua ou—aole anel oe e hoolohe, mai ana ia'u?" I ] Elike no me ka Leone mau huaolelo 1; - hoopuka mal ai ua ano kuemi hope iho j I la ko ka Leode Lanasawela manao iloko! l ona. Aohe nanaina palupalu o kona he-j ilehelena i hoike mal ai aohe ahonui aohe' nohoi he oluolu; me he mea la ua hoo-i j kahuli aku na olelo hope loa a ke kauna- I i wahine I a Leone a lilo i pohaku. Ua I j.hele ae la kona helehelena a haikea pu.: j a opiopio ae la oia i kona mau lima me: ka puliki ikaika ana ia laua a paa. I i "Ke kapa mai nei oe ia'u he hanohano, j !e Lede Lanasawela! o oe. o ka mea i, . lioao mai e hoopaumaele I ku'u inoa, maemae; ke kapa pu mai nel oe ia'u hej I hoa'loha maikal loa no ko keikl, aohe; j ou hoomanao iho i ka wa ou i kiola ae j ai ia'u ma kahi kaawale loa mai iala j mai, me he mea la aohe I oi ae ko'u j , wa'.wai i'o mamua o ka ehu lepo malalo !o kona mau kapuai wawae!" j Ua nee mai la ka Lede Lanasawela [imua, a olelo mai la oia: | "Aole anei oe e hoopoina ana I ke!a?! , £ hoolilo i ka mea i hala 1 mea make ( loa. O ka'u wale no e olelo aku nel i&; < oe I keia manawa, ua aaka wau, ua pono ole, a ua lokoino nohoi ia oe; aka , ke mihi aku nei wau no ia mau hana ja'u i hana ai—aole ioa wau I hoopuka ]l kekahl mau huaoielo elike me kela ke ano mamua—ke m'hi aku nei wau ia oe, ; no ia mau huaolelo awaawa a'u I olelo, t ai! Aol e anei oe e lawe ana I ka'u mau j .olelo mlhi?" j "O kau mau huaolelo mihl, e Leds La-| ' nasawela! Ua manao anel oe ua hiki 1 ; kekahi mau huaolelo kakalkahi ke ho-; l loi ae i ka hewa hoomainolno loa a ke- . kahl wahine i hana aku I kekahl? Ua ike. no anei oe 1 ka moa au i hana al?— |ua powa mai oe la'u ame ku'u kane, . kanaka a'u i aloha ai; ua hoopona!o mai 4 oe i ku'u inoa maemae. Heaha la hol &U| i kou manao i kela manawa au i hoo-, kaawale ai 1 ko maua roare ana? O t oe j ! — ua hoehaeha mal oe la'u—ua haehae mua oe i ku'u puuwai. ua kinai iho oe, i na mea maikai a pau lloko o'u, a no i ! i keia wa mahope o ka hala aaa ae ne! | o kela poe makahiki loihi ke bele malj nei oe ia'u'. a e manao e hoopio mal ia'u! me na huaolelo hoomalimall o ka mlhL | 1 Auwe, Ina no oe e haawl mal ana I ke ■ koko o kou puuwal, a pela nohoi me ko\f uhane, aoie no ia heThea po'u e kala aku ai la oe! Hookahl wale Iho no o*u| ola. a oia nohoi kae I pakaha mai ai! ( Hookahl wale iho no o*u aioha & ua he» > J hlhehl iho oe maluna ona me kou maa, wawae! Auwe. no keaha la wau ' kamaUio 'kl elike me ia? He leo wa> no) na huaolelo e pu-a nel. Aole. e ka Lede I„an.i£awe!a. ke hoole aku nel au i ke : kaia ana ia oe ! ke!a wa a no a I oie ia . ina wa e ae no a pau! Ile mau eneml'. kauu. a e nviu ana ko kaua noho ana U*:ike me ia a h!kt i ko kaua make ana!"* ( • **Ua pololei no oe ma kahi mea," I o~ | t !e!o aku al ke kaunawahine me k* ma- ; 1 nao kaumaha. '*l'a [oakiki loa l*o nohol au. aka no ka pono wale no o ku'u, keikl luVu i haaa Auw«, e mwiaoi j : mal !a'u. no kona pono wale no ka'u l. >ana " ! "Xo ko kelki.** 1 olelo mal a! o Leone; ,-'*'ke hooHlo mal n<?J oe 1 ko ke!kl l puu kalahala na kui ham haakei I hana. sl. 1 j O ka hana au I hana al. e Led« Lana- ; «aweia, he hana U e hooia mai ana he ' uuku loa kou wahi aioha no kau ke!ki; 'iu hookaawale mai oe ia maua m» kou ike r?o ua aloha o a !a'u. m*> !Jt- ' | i u iko nohoi ua haatrt mas oia I kona t ' puowai hoi«K>kc4 a pau !a'u, ua ike no • oe he hookahl wale tho no mea ana I ma-} kemake al, a © £a kona noho pu m* a'u i na la a pau o kona ola ana; u

hocfciawaie mai oe ta maua. aae kou ik» no ntK,- l --z e hikl *r.a k-> aloh i 3,ku I kwkaM tsah!ne okoa. elike me kooa aa*>a ht'u. xz.\ īk-o no o<e he hana hoo-pc-lxi* ka.'J i aS I ko?:a oia» ri!ke nont«r keu hoopo'no ar«i ma.l i ko u. O k * aloha an*4 ia o k > īee'.ki I hoala ae i ■ ai ia oe ia naa.rawīaT' "O ka. mea ;i'u l m..r.aot«» a! v la ko'u aloha Ro ku'u ktiki am> ka malama {w»o ana i koaa kuUara o i& ka mea i aiaka! Ui*a," i clvk> akxt al ka Ixde Lan&sawela. "*0 ke aloha. no kau kelki:** I o!eto mal ; ai o Leone me ka akaaka. Ua heluhelu no anei oe I ka mooleio o ka tnakua« hlne o na keiki mahope I koea paa ana aku la laua e make no ka pono o ka I hoomana Kariatiaco mamua o ko laua o!a ana a hoole aku I kjna o!aloJ L'a hel-helu no ane! o« I ka moolela o ke» ; | kahl makuahine PeUkane, 1 ka manawa i ulu ae ai ka maka*u iloko o kana keiki I I ka lohe ana aku » ka !w o ka pukunl--1 ahi mua, a hooho aku ota. *E ku'u keiki. j ; mai maka'u oe, o ka make aole e paa i ! mai ana iloko o ka minute hookahi—O j ka nani o ia ke ola mau lea. Ke kapa i nei au ia ano aioha a k«!a mau makua-] hine I hana ai o la aloha oiaio o Ke- ] kahl makuahlne n 0 kana ktiki o k« ai • | ha e a'o aku ana iaia e hana l ka uiea : olaio, ina he mea ;a e l!lo ai no kona. .'ola; e ku me o!e, Ina. e lawe, mai anJV ka maka u o!e iaia I ka make, j e kupaa a e hoopono. O ke aloha oialo maoll ia o ka makuah'ne e hoike la eUk«' me kela ke ano, e Lo.j<» I Ia wa i kulou Iho ai ke poo hookano o Lueia. ke Kaunawal>ine o I.»annsawe!a» ilalo mamua p keia kaikamahia« ka mea ana I hana o!e mamua i kekaiii mana- ' wa okoa e ae maluna o ka lli o ka ; honua. | "Ileah» ka mea a kou aloha 1 hana • > aku ai no kau ke:k!, e I*ede Lanaaa- j wela?" I nlnau mal ai o Leone. "Na'u '; ponoi r.o anel e hai aku ia oe? Ua hoo- j lilo aku oe iala i kanaka kumaka'a, 1 ! kanaka hohe wale, a i kanuka hoopuni-• puni—mamull nae o kau mau hana ho<k-1 | punipunl ola kona moa ! hoohlk! waha-! 1 hee al. Ua hoolilo aku oe ia!a I kanaka i kupaa ole a I kanaka liaahaa—a ua hoo- ' • iilo pu aku oe iaia i kanoka wahahee. • • A ela no ke kapa nei oe ia hana ana uu i s elike me kela he aloha! Eaho au o lawe mai I ke aloha o kekahi makuahlne pei gana mamua o kou ano aloha." j ! "Ileaha kau hana i hana aku al nona?" - f j i hoomau mai ai no o Leene i ke kaj mailio ana, oiai ke pli ikalka ae la ka 1 huhu iloko ona—"heaha kau hana i hana aku al nona? 110 oploplo oia a he 101-j j hi na la e waiho mai ne'. mamua ona. ' Ua hauoil anel o.a? E nana i ke ano o kona helehelena e nana i kor.a maka' maluhiluhi—e hooluh? i ke ano o kona! leo I kona wa e akmka mal al! Ua loaa anei laia ka hauol!, maliope o ko aloha j wahahee au i hana aku ai nona? Ua la» f v.*e aku oe mai ia a aku i l:a wahlne , ana i aloha t|i, a haawi aku la oe lala 11 ' ka wahine ana I manao nu! ole al ua h:kl loa iaia ke haalele la wahine i ka j la apo;x>? j : "Me ka oialo loa ke hoole aku nel au. 1 | aolo!" i hoopuka aku ai na lehelehe o ka ; Lede Lanarawe!a me hanu kau-, j maha. "Malla paha Ina i liolopono kou a he noonoo hoopono—e ha! mai la'u, e Leone aoie anei oe e kokua mai ana! ia'u?" ! "Kokua aku ia oe i keaha?" i ninau mai ai o Leone, me ka haaheo. | ] Ia manawa ke kaunawuh.ne i wehe ae al i na lihiiihl ame na lip:ne 'hial kona a-f ae me he mea la na ia man mea paha e hono ana e um! i kona puu a puka pono ole kana mau huaolelo. j "E kokua mal l"ol la'u no ka mea e pill ana 1 ku'u keik!!" i olelo aku al ke kaunawahine; e lokomalkal mal oe ia'u. 110 nul wale paha na pos !loko o ko'u kulana e nana mai ne! maluna ou ma ke ano he enemi oe no lakou—o wau nae ! aole. Ina ua aloha i'o oe I ku'u keikl aole h'kl ia'u ke hooiilo aku ia oe i e- ' neml no'u. j ! Ke noi aku nel no wau I kou oluotu . ame kou hanohano. E ano maka'u mal ' ana paha kekahi poe o lanak'.la oo maj luna o lakou—aole au I maka'u no ia j mea. K P paa nei au !a oe no kekahi ienemi lokomaikal," I ! "Heaha ke noi au I makemake ai e !noi mal la'u?" 1 nlnau ma! al o Leone ime ka maopopo ole lala o ko ke kauI nawahine manao o ka hiki ana aku. ilalla. i I "Mal hlk} ole mal nel no wau imua : ou, e Leone o ka hooia ana ae hol o ko'u manao ho wahine hoopono oe," I | olelo aku ai ka Lede Lanasawela, "ua J nui ko*u pllikia—eia ke waiho nei Uoko ' o ka poho o kou lima ka hauoli o na jola he lehulehu." - I ! "Aohe I maopopo ia'u kau mea e ka--1 mallio mal ne:," 1 olelo mal ai o Le- | one . i "E hai aku ana no wau ia oe," I hOomau aku ai ke kaunawahine I ke ka- ! mail!o ana. "Aole anel oe e hele ana 1 Bellna?" Ua Ike aku la ua kaunawahine nel 1 ka loli ano e ana ae o ka helehelena u'l lala 1 ninau aku ai i ka ninau. | "Ae, e hele ana wau," i pane mal al 0 Leone; "ua kauohaia m&l wau e hele ilaila." I "A ua olelo mai ku'u ke'.kl, ka Haku Banadoa 1 kekahl mea e plli ana no kona hele ana Ualla?" M Ae," I pane mal ai "o Leone; "a he ' manaolana ko'u e hele ana no ola: ua 'kamaaina oia 1 ke kuianakauhale. a he : hauol! loa nohol wau I ka Ike mal I ke- | kahl helehelena 1 rrtha I ko'u mau mak«." ! Ua noho malle Iho la laua me ka pane ]eo ole no kekahl mlnute, olal ka Lede ■ Lanasawela I lawe mal I kona noonoo akamal a pau loa ame kona maka'u ole no ka hoomanawanul ana maluna o ka oihana ana 1 hlki aku a» imua o Leone. Ua hoomau aku la no ola 1 ke kam&Ulo | ana: i "Aohe makemake o ka Lede Banadoa ■ e hele ku'u keiki I Eellna. | Manao wau aohe no ia he mea huna a'u e huna al raal !a oe mal o!a ho! ua ; hoahewa lo& ola t krla launa boa*loba fcna ou me kana kane? | la wa I kulou Iho ai ke poo o Leone llalo. J A olelo mal Ia ola, " he mea ole wale' j no kena mau mea la'u." ! Ua pii koke ae la' ka ula maluna o ka helehelena o ku'u lede I kona, lohe 'ana aku I kela mau Ipinolelo. \ "E hal paha wau la oe" \ olelo aku al ka Lede Lanasawela, ''olal mal i ka manawa a ka Lede Banadoa I lohe | at t keia launa hoa'loha ana o olua. ua lilo la i mea nona e hauoH ole ai." ) **Aohe mea I manao nul mai I ka manawa o*u 1 hauoU ole a!." t olelo mal ai o Leone; aohe nohol i koi aku ; r.o*u?" ; "Ke hol aku nel hoi wau no ka Lede Mar!ana." I olelo aku al ke kaunawahlr.e. **el;ke raha me kaa I manao ai e ' hana mai ta*u? ; Aole o!a l hoopolno wa!e aku la oe; no keaha oe I hana of I kekahl har& kolo» ; be ona ame kana kane?" 1 "A no keaha ho'. oe ! hana kolohe mal al mawati!i o'u atn«> ka'u7' i olelo mai ! at o lieoa*: ; a o ia ka ws o ku'a lede t kueml hope aku ai laia I ho->puka mai ai | 1 kelA rrau huaoMn. | 1 "K hoo!ohe mal U'a, e l*roī\r" I olelo. aku at ka I>d* Lana»awda f 'V pot*o «n» ; kokua 'a'u. e peeo oe e lilo 1 hoa- % no'u. Ina e bele ana ku*u keikl I. nc kona ku-e ana i ka make- j ' nmke o kana ti* hal mal oia • t ta.*u aole loa. oia e Oee hou aai laia. a! *i o?e ia kamali'o hou lala." I } "Aoh* o'a kuleana I kena m*a •« e kamaUlo mal nei U'u." t eleio ma! ai o | Leone. \

f "'No kA |toiso 0 a* L&&I * hooldh<i nal &e ia'u." a ouii HaiHAU o mal bol c<> la.*u m* k* ak>h.* oi«. lau cU t M« tna l B«Un%. e hoopīi ka Led# Saiu\lcii. t kc l>uk* 0 Lmml L<xv*e taa e üb«l »rt» ku*« (wlkl m». vu I R* , ' , iinfc, * k;\.iw.v> k*ns CĪ»J ;»?■» » IHO aa* koa* lm>A m» ! .i;il. r k»awa.jA kona k&ulM *n* lwa»tv& o njk k*txika fcon& k*lttx tt*naw* kupono i ka*«rita «ku «i iKKihwoliiUh» atu. «n>.f ke iMM 9 oh«&* poooL E ak&a.ka i« alttt tAa ; or* ke ano booh+n*h< n* r o ktema uk4l ko& mahop* o kvkaht hana | ke&ka.; a lu ♦ h*2e l'o «jua ola bm 0« V kknak» pauo loa ©Ur* A haaiulu 1« U ka ko o ku'u Me 1 kona ot«k» aa» aku I kel& poe huaoieio. » I "A heaha no kou m*a 0 ka hr)k oU ( ftl » • kamaillo I ka lUku B»na<iaft l . k*t*. mau 1 lk« «.l no o* i ku» !»« e OMO mal aiT" 1 ulnau taaJ li o | Lror«. X [ - Ta jvau U'u kela mau mv* I k« ka> 1 s»rl!> !a LaJL», aka aoW iuir OUI t hoolate j mai ia'u." < (Aolo l pAU.) ? . _