Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 32, 8 August 1902 — E HOOMANAO. [ARTICLE]

E HOOMANAO.

EHa no ke Kuokoa ke hoomaopopo hou aku nei i kana makana I ka lehulehu i ole e hala ke klina e like me ka m&nawa i hala aku nei. Ma keia hope aku e loaa niau aku ai he hookahi kil i kela ame kela makamaka lawe pepa kumau o ka Nupepa Kuokoa ma ka hoomaka ana o keta ame keia hapaha o ka makahiki. I ka poe lawe pepa kumau wale no o ka Nupepa Kuokoa e loaa aku ai he hookahi kii i kel* ame keia mea o lakou, oiai, o ka lilo kekahi mea l nanaia al e hikl ai ke hoomauia keia haawi manawalea ana msi na 1110 hoouna aku. Nol&ila e hai aku i kou hoa noho noj keia manawaieā i ike ai oia a lawe i| nupepa nana pela hoi e loaa aku ai kana makana. 1 O kela mau kU ua hanaia lakou e ka paa akamai t ka hana kii pena me ka noeau a he h«onani maikal no na home. Ina e hoouna mai ana kekahl i ke ola o ka pepa i kei* .mahawa alaila e loaa aku aha k&na, makana o ka mahina o luiai ame Okttkoba ae nei i ka la ekahi. O ka lula mau, oia ka hoouna mua mal i ke oU o ka pepa. ♦ Ma ke kau leoho ek'le ame komite o k» aoae !U»alMaika I ka Poaono nel. Aufcakt 2, aw «aopopo loa l na Home *• kulana • tca aoao Hepuhalika. Cn na manao hooiaio M» Hu o Repuhaltka a«

na kanaka apau, ame ka waihola ana na ka lehulehu ekoho i ka lakou mau moho elele ame na komlte. Aole kela I like me ka aoao Home Rula ke kaa ana na Kalauokalani no e koho mai i 1 na elele. He ike keia ana Home Rula | e hiks ai ke hoohewahewa ole iho. Ma ka huahelu e puka aku nei e maopopo ai na na Home Rula i koho i na elele ame na komite o ka aoao Repubalika, a © hoike mai ana no hoi, ua loaa iloko o na kanaka apau ka ike o ka aoao Repubalika, ka aoao o ke kaulike, e hana no ka lehulehu, ma o ka lehulehu ke alakai ana a na ka lehulehu ka hana e hana ia ana. Nolaila e ku e na Hawaii a hoopaa ia kakou iho e like me ka oukou koho ana ma ka aoao nana 1 haawi aku i kela pomaikai. I Ena makamaka Hawaii, ua maopopo loa ma ke poo manao, "He Leo Mai "Wakinetona," ke kulana o ka Elele Wilikoki ame ka hoapono ole ia o kana mau mea i ha'i mai ai i na Hawaii ma kana mau haiolelo e hele Ua kllohiia mai kana mau hana ma Wakinetona ame kana mau haiolelo e hele nei i ka laula o ka aina, ua ikeia mai he mau a'o maikai ole lakou e pono ole ai no ka lehulehu. . Ma ka hoike a ka Elele Flynn, ua maopopo e hooneleia aku ana o Hawaii nei me kona Elele ma Waklnktona, oiai ke koi nei o Poto Rlco a me Pilipine i mau elele no lakou e like me ka loaa ana ia Hawaii nei keia pomaikal. Aole e hiki ana la Amerika ke hoonele mai ia Hawali nei me keia pomaikai malalo a'e la o keia mau kumu, aka, malalo o na kumu i hoikeia ma ka manao o kela leo mai Wakinetona, ua hlki loa ke lawe kokela aku keia pono. Ua hJki loa ia AmeHka ke ike mai, aole na Hawaii he poe makee i na pono i haawiia mai no lakou, aka, he lahui hikiwawe loa i ka haawi ana aku i ko lakou mau pepeiao e hoolohe i na alakai hewa ia mai e kekahi e hana an& aole no ka pono kaulike o ka lahui he kuleuna ko lakou iloko o na lawelawe Aupuni Amerika maanei, aka, no ka pono o hookahl wale no aoao ame na kanaka kakaikahi. O na manao i hoopukaia ma kela nupepa o Amerika, aole ia he manao hakuepa, oiai ua lohe na pepeiao o na kanaka apau i hele aku e hoolohe i na hana a ka aha elele Home Rula o lulai 8. Ua hooloheia aku na olelo haanui a kela haole, Caypless, e na Hawaii a ua ikeia aku kona mau manao e kakoo ana I na hana a ka elele, aka, ola wale no anei na mea i loaa mai i na kanaka l akoakoa a'e e hoolohe i kana haiolelo? Ina he poe noonoo hohonu na kanaka i lohe i kana mau olelo haanui, e ikeia no me ka moakaka, eia keia haole ke hele nei iwaena 0 na Home Rula, aole me ka oiaio, aka, 1 mea e loaa ai kahi pono. Eia ka ninau iwaena o na Hawaii: "Heaha ka kakou hana e hana'i i hoi hou mai ai na manao hilinal o na kanaka Amerika i na Hawaii?" Eia: e koho l kanaka noeau, hoopono a huhu i hoi I na hana hakuepa, he kanaka e J hana ana no ka pono o ka lehulehu, ( ma o ka lehulehu 'la a no ka lehu-, lehu. O kekahi mea maikai loa e ui ai oia no ke ake ana e ike i ka manao maoli 0 na aoao kalaiaina o kakou e ku nei 1 keia mau la. He mea pono no ka lehulehu ke ike i ka manao ame ke kukuluia ana o ka aoao kalaiaina Repubalika, Demokalaka, a pela aku, i mea e maklli ae ai ka noonoo i ke ano e like no hoi me kekahi mau aoao e ae alaila aole e nele ka loaa o ka manao e koho i kahi e ku ai, a ke ku, e ku me ke ku io aole me ka holo wale i o a ianei. Ua oi aku ka maikai o ka pili ana ma ka mea hookahi me ka hooinau ana mamua o ka hoololiloli wale ia oe iho, a hlki i ka hopena aohe wahi mea hoopomaikai. He liilii ka loaa mamua 0 ka hoomau ana ma ka mea hookahi. Nolaila e noonoo iki kakou i ke ano o ka AOAO KALAIAINA REPUBALIKA 1 mea e maopopo ai kona ano, ina paha, ua like me ka manao a Wilikoki i a'o nui ai i ka lehulehu, a ifa puni maoli no na kanaka Hawaii, koe kekahi poe noonoo noe au. Ma ka nana ana aole kela he mau manao naauao e a'o ai i kanaka e haawi aku ai i ka ino, no ka mea, aole e nele ka hele o ke kanaka kahuli wale o ka noonoo ia mau olelo, a haule iloko o ke kuhihewa. Eia ka Wilikoki a'o i paanaau i ka-> naka, ma na wahi apau ana i hele ai, o ka aoao kalaiaina Repubalika he aoao ia o ka poe mikanele a noonei wale iho no keia aoao aole no kela o Amerika. He okoa no ka aoao kalaiaina Repubalika o Amerika Huipuia a he okoa loa ko Hawaii nei, aohe wahi pilipiliaina aku o keia i ko Amerlka. Ma ka hoomaopopo ana i kaia mahele kalaiaina e ku nei iloko o kakou i keia la e like no hoi me ke ku ana o kekahi mau aoao e ae ua ikeia he maj hele ia i hookahuaia» e na mahele ka- | naka like ole o ka Paeaina i hui pu ia me ko na aina e mai. Aia iloko olaila na mikanele e like me na olelo e oleloia nei, aka ke nana aku oe i kekahi hapa e ike aku ana oe he poe haipule ole kekahl, he poe hoole Akua, aole i Jieluia iloko o ke apo o ko ke Akua hanauna. Aia iloko olaila he poe kamaaina o ka aina hanau nei a he poe malihinl. Aia iloko olaila e ikeia aku ai na kanaka Hawail, na oiwi ponoi o ka aina. Ala iloko olaila e ike ia aku ai na kanaka ilihune ame ka poe waiwai o ka aina nei. Aia iloko olaila ka poe hanohano o ka aina ame ka poe haahaa o ka aina. Ke houluuluia leeia mau ano alaila e ike ia ana kona ano a ua kukulu paa iho lakou i ko lakou kahua maluna o ke ano o ka inoa a lakou e kau haaheo nei. Eia na kanaka a kakou 1 ike al iloko o keia aoao a e hooikaika nei no hoi ma ia aoao me ka manao paa e hooko i ka manao o ka huaolelo repubalika. Lunakanawai A. S. Humphreya, Jamea H. Boyd, Sam Parker, Macfarlane ame ke-1 kahi poe e ae aole lakou he poe mika-! nele. | 0 KA REFUBALIKA O AMERIKAI AOLE IA O KEIA, , O keia kekahi !>aawina nui a Wilikoki 1 a'o nut ai 1 na kanaka Hawaii me ka manao e haalele kanaka i ke koho ana ia aoao, i hei ae lakou i ka ianei upena a puka kona aoao. Ua hei lo no kekahi hapa, aka o kekahi poe, o lakou ka po« i Ku mai a haalele i ka aoao a Willkokl i ku al aole no ke ku-e a»a 1 ka aoao aka ku-e i na alakai. Aia na ano kanaka like ole iloko o ka ooao R«pubqJika koe oa lahui Aaia, aka o ke kahua kahl I ku aU ua iike loa no me ko kela o ko Ameiika, aohe waht ® jmi ua i ka p«maikal fNt wea asau aeie *« ktt mea hookaki a *Ifcl ) k*

'aoao kalaialna ke loaa aku kona makemake ke ole e loaa aku mal keia aoao aku a ma koiala aoao he ui mai no, a o ka hana aku la no la oia nei |ma ka manao hookahi. He mau manao hooiaiau wale no ka Wilikoki i ke kanaka Hawaii a ke oie kakou e ma-| kaala alaila ua hala ae la ka oiaio mai ko kakou ipu noonoo aku. O KA HUI LOKAHI PU. O ka aoao Repubalika, ua kukuiuia oia maiuna o ke kahua kaulike e imi ana ika pomaikai ona mea apau. Ma keia e hui pu ana na kanaka apau, o ka poe waiwai ame ka poe ilihune, ka poe hanohano ame ka poe o ke kulana malalo mai a ma ka nana ana hookahi no ano. Ma keia mea e holomua ai na hana o ka lehulehu. Ao?e e hiki i ka poe waiwai ke ku iho no lakou I iho wale no me ka manao e hoiomua ka pono pili laula. Aia no a hui, a hele pu me ka poe hana alaila ko ka makemake. Aole no hoi e hiki ke hele ka poe hana no lakou iho wale no me ka manao e hoiomua ana ka pono piii laula ma ia ano. Nolaila i kukuluia ai i keia manao o ka hui lokahi ana o ka lehulehu aole e koe aku kekahi, a hana no ka pono pili laula, ka mea hoi i ulu mai ai keia olelo kaulana he aoao | no ka lehulehu a na ka lehulehu no e hooponopono i ko lakou pono iho. I Ma ka nana ana ua loaa keia manao i keia aoao e hooikaika e pulumi ae i na ke'ake'a o ke alanui e komo maalahi aku ke kopaa o Hawaii ne,i iloko o Ameiika ma ke alaalai ana ae i na oihana ko e ae, alaila he mea ia ■ e hoike mai ana ua paa mau no na. wiliko o kakou nei i ka hana i pomai-I kai ai na ona mahi-ko pela hoi na naka hana.