Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 36, 5 September 1902 — Page 3

Page PDF (1.54 MB)

This text was transcribed by:  Mathew
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPA KUOKOA, SEPATEMABA 5, 1902 3

a ka loaa, aka, o ka mea wale no e aka @ ka mai ana e na lala o ka hale ahaolelo oia no kou ano hoopono, a ma @ apau e hooko i kau mau olelo @ A ina makemake oukou e loaa @ oukou makemake, alaila, e hele aku oukou ma ke kulana o ke kanaka pili @ana.

            @ hou kekahi. Aole i maopopo ko @ kulana aupuni i na Repubalika o  @, aole he hiki ia lakou ke ike i @ kulana, a he mea ano e loa @ ka hoounaia ae i elele aole i ku@ me ke kau ahaolelo a na Repubalika ka aoao e hooponopono mai nei @ hana o ka ahaolelo, a i mea e loaa @ ka hua e pono e hoouna i elele Repubalika o Hawaii nei. (Paipai nui ia.)

            Eia hou kekahi. Pehea la e hua mai ai? Aole e pau loa ana na mea apau @ lala no na ahaolelo elike me ka pau @ ana o na koa i mau aliikoa nokekahi puali koa, pela e hiki ole ai ka kanaka mai, aka, o ka mea e hui nui @@ia ka hana ana ma na ahahui.  E ae mai iaʻu e haawi aku i wahi olelo i mea e hele like ai oukou me na Repubalika o ka Ahaolelo o Amerika Huipuia a oia ka holoi loa ana i ka ninau @ ili a e komo aku iloko o ka lokahi a hana pu no ka mea, he nui na mea a oukou i makemake ai e hookoia.  He nui na mea a oukou i makemake ai e @ aka, he loihi ka manawa e @ ia mau manao  He mea pono e @ oukou ke kanawai no ke aupuni kulanakauhale ame kalana ma keia

@ aku.  Ua hiki iaʻu ke kamailio ma@ o ia mea e like me ka hiki iaʻu @ kamailio maluna o kekahi kumuhana.  @ O na hana apau ame na hoololi @ e waihoia mai ana i ka Ahaolelo @hanaia mai ana lakou e ia e like @ ka hikiwawe iaia ka hana mai.  A @hana apau e hanaia ana e ko oukou ahaolelo kuloko a waihoia ae i ka ahaolelo Nui, e pono e hookomoia mai @ o kekahi o na aoao kalaiaina la o Amerika Huipuia, no ka mea, ua hiki @ ke hooiaio aku aole he lala o ka Ahaolelo Nui i loaa kekahi manao hookae i kekahi o oukou o Hawaii nei.  Aole he lala i nele me ka manao e hana i ka maikai no oukou. 

            Eia hou kekahi.  e hookomo ia oukou me kekahi aoao kalaiaina o Amerike he aoao nona ka ikaika, a aia iaia ka hapanui o ka mana o ka hoohana @ i na hana o ka ahaolelo.  Ua hoo-@ia e makou e lilo o Hawaii nei kiko-waena no na oihana kalepa o Amerika Huipuia mawaena ona ame na @ hikina, he mea hoi e hoopau ae @ke ano keiki o Hawaii aka e lilo @ oia i kanaka makua no na hana ia ano. (Paipaiia.)

Eia kekahi i ka manawa e hoohana ka Ahaolelo Nui i kekahi hana e @hana malie ana oia a me ka hoowahewa ole e pau pono ana ia hana @hana ia me ka hapa-pu ole.

            Ua ike no wau ua loaa e no la Ame@ka keia manao e hoohana koke mai @ oia i na mea pili i na hana o na @ ku-moku, ame ke awa ku-moku-kaua i hiki ia Amerika ke hoouna mai na koa no ke kiai ana i ka pono o keia mau kini, ame na mana nui e ae e ulu mai ana no ka halawai ana me ko Amerika. Ua loaa pu keia manao i ka poe Amerika e hoolilo nui i mau miliona dala iloko o keia mau mokupuni no ka @hana ana no ko lakou awa pela me @ awa ku-moku-kaua e hoolalaia nei @Ewa; aole oia wale, aka he mau @ e ae kekahi e hookomoia mai @ A@ keia mau mea apau malalo no @ ka hoohana ana a ka aoao Repubalika. 

            Eia kekahi. Ma ko'u manao aole i @ ia oukou na pomaikai piha pono @anaoia e loaa ia oukou ma kela ka@wai i hooholoia e ka Ahaolelo, oiai, @ulu mai no ia mamuli o ka hemahema o ka hana ana a ka Ahaolelo @a mamuli o ka maopopo ole ia lakou @ ko oukou kulana ame ko oukou makemake ana e hana mai ai, a ua hana @ na lala o ka Ahaolelo e like me ka @kou i ike ai he maikai ia no oukou.  @ia mau kinaunau apau e pau aku @ no lakou i ka hooponopono ia. Aole @ pono ia Amerika ke lawe i na loaa @-awa o oukou nona me ka hoihoi @ mai i kekahi kumuwaiwai ma ka @nau ana mai.  (Paipai nui ia) i hiki @ ke hooholomua ia ko oukou mau ha@ kuloko. A i mea e pau ai kela hemahema he mea pono e waihoia ae ia @iloko o ka ahaolelo no ka noonoo @u ana.  E lawe ae no nae ilaila ma @ ala kupono e ka poe kupono. 

            Eia hou. Aole i maopopo ia makou @ oukou kulana pela i maopopo ole ai @ makou ko oukou makemake ame na @ a oukou i makemake ole ai.  a o @ mea e hiki ai (ia makou) ke hana @ oia no ka hoouna ana i elele e ku@ai kon kulana me ke kulana o ka @.  A mamua o ko'u holo ana @ nei ianei ua noiia mai la wau e @ahi poe kakau nupepa ke hoi aku @ e hookomo aku i na mea pili ia Hawaii nei, a ke lana nei kuu manao @hiki mai ana ka manawa e heluhelu @ukou i ua mau manao la o'u ilaila @ e ike iho ai i ka pololei ame ka @ei ole.  Aka hookahi mea a'u i @maopopo loa ai, a oia ka'u e olelo @ nei ia oukou aole e loaa mai ana @kou ka piha kui no ko oukou pono @ i ka manawa e pau pono aku @ oukou ke kuleana e hoohana ai @ loaa kuloko a oukou apau. (Paipai @).

            @ keia hoomau ana a'u ma na mea @ko o oukou, ua halawai au me ke@ keonimana mai Hawaii ae nei i @ manawa i hala no ka hooikaika @ukuia ka bila pauahi, a o ka mea @ manaoio ai e loaa no iaia ka hua @ mea i hooikaika ai e hooholo@ ina i hiki ae oia i ka Hale o na @makaainana iloko o ka manawa @ e like me kona hiki ana ae i ka @ o na Senatoa ina no ua hookoia @ makemake.  O ka mea a oukou @ikaika ai e hanaia mai e ka Aha @Nui ua hoouna ae oukou i ke ka@aka e hooikaika ia mea me ka loaa @ kekahi hookohu pono ia aku mai @ aku. (Paipaiia.)

            Ua lawe mai o Amerika ia Hawaii nei @ke me ka makuahine i lawe ae i @bebe a hii ma kona poli aole no ka @ino aku iaia aka no ka haawi @ iaia i na haawina a ka makuahine @awi ai i kana bebe a ke manao@ nei au e hiki mai ana ka manawa @ e loihi loa e lilo ai ho Hawaii nei @kuaina no Amerika Huipuia. (Pai-@)

            @na makaainana o'u ua loaa ia'u @ hauoli no ka hui ana me oukou i @po.  Ke haaheo nei au no ko'u @ a no na kupuna i hala aku a ke @aheo nei au no ka poe i akoakoa mai @ keia po, he poe i haawi aku ia lakou @ mau makaainana no Amerika Huipuia a ke piha hauoli nei au no ke kono @ ia oukou e komo mai iloko o ia haawina hookahi e hauoli pu ai i ka nani o ua aina la.

            Ke hooikaika nei makou no ka pono o na kanaka apau a me ke kanalua ole au e hoike ae ai o ka mana hoomalu ia kakou, oia ka mea nana e hookanaka ia kakou, pela pu me ke ano nohona lahua ana.  Aole no hoi o'u kanalua maloko o na hakoko kaua ana iloko no hoi o ke kulana maluhia e hooi loa ia ae ai ka maikai o ka nohona lahui o ke ao nei mamua o ko ka wa i hala. 

NA ALOHA ELUA

i ka

IPO HOOKAHI.

            Aole hiki iaia ke hoi hope hou i keia manawa.  Aia na mea apau imua kahi i hele ai, a ina ua hoike mai kekahi keikialii i kona manao no ka makemake e ike iaia e pono oia e hele aku imua.

            A nolaila ua hiki mai la ka po e hanaia ai oia hana a aia iloko o ka noonoo o na makaikai apau ka nani kamahao ia po.  Ua piha u mai la na lumi hookipa nani o ka Lede Suana me na maka hanohano apau o Ladana.  Ua hele mai na duke apau e hoohanohano iaia. 

            A o ka mea i ike ia ia po o Polina ka hoku malamalama nana i hooni aku i ka puuwai o ka poe apau.  Ua hanaia na hana apau me ka nani ame ka maikai.  Aohe no ia he mea maa mau o ka ike ana i kekahi wahine ui e like me Lede May ke ano, a ua lilo iho la kona nani i mea kamahao loa i ka nana aku. 

            E like no me kona maa i ka haawiia aku o na mahalo ana iaia, pela no oia i ike ai i ka nui hewahewa o na olelo hoomalimali i hoea mai i ona la ia po.  Ua pupule loa ka noonoo o ka poe apau iaia; ma kona mau aoao apau ua halawai pu mai la oia me na olelo mahalo o kela ano ame keia ano.  He po ia e hoomanao nui ia ai-a he po nohoi e moeuhana mau ia ai no kekahi mau makahiki lehulehu mahope mai.  Ua piha hauoli ka Duke o Rosekana e ku ana ma kona aoao; a i na paani ana apau ana e puka mai ai me Polina ka nani e haawi mau ia ana ka mahalo me na paipai lima ana a ke anaina.  A o ka mea wale no a ke duke i minamina i aohe keia he paani oiaio.

            Ua hiki mai la ka hopena o na hoike hookahakaha o ia po.  Ua ano maluhiluhi maolo o Lede May mahope iho o ka pau ana o na hana, aka he oia mau no nae kela nani kamahao maluna ona, a iloko oia o kekahi lumi nani uuku kahi i ku ai i kapaia ka lumi omaomao.  Ua piha loa oia me na manao mahalo; ua haawi aku na duke i ko lakou hoomaikai ana iaia.  A ua hiki ole i ka Duke o Rosekana ke haalele iaia. 

            "Hookahi a'u mea minamina," wahi a ua duke la i olelo aku ai me ka leo nahenahe--"hookahi wale iho no, a oia keia o ka paani i hanaia iho nei aohe ia he mea ku io.  O, Lede May, Lede May! Ua hiki loa ia'u ke hana e like me ka Kalaude Melenote hana i hana ai--ua hiki loa ia'u ke hoolilo ia'u iho i makaainana, a i koa, a i na mea like ole ae no apau no ka mea e pono ai oe!"

            "Mai noho oe a kamailio mai i kena mau olelo ano ole ia'u," wahi a Lede May i olelo mai ai me ka hoowahawaha no ka mea i oleloia aku ai iaia.  Aohe nana i ka mea i hanaia iluna o ka awai, a mawaho ae o ka awai me he mea la ua like ia me kekahi manao kipi i ka hoolohe ana aku i kana mau olelo ano ole.

            "Aole paha ia he olelo ano ole?" wahi a ka Duke o Rosekana i olelo aku ai; "me he la ia'u o kekahi ia o ka manao helu ekahi loa iloko, o ke ao nei, e Lede may.  Aole loa au e hoopoina ana i na hana i hanaia i keia po; a ina aohe no oe e olelo mai ana i hookahi huaolelo oluolu ia'u, aohe no ia he mea no'u e huhu ai.  He mea hiki ole ia'u ke hoopoina i na hiohiona o keia po.  Me he mea la iloko au o Paredaiso, a he mea ano nui nohoi ia o ke komo ana ilaila."

            "He mau olelo ano ole wale no kena," wahi a Lede May i olelo hou mai ai.  "Aole ia he hana kristiano o ke kapa ana aku i ka awai he paredaiso-me ka oiaio loa ke kapa aku nei au ia wahi he wahi pegna."

            "Na kau mau huaolelo hoi i olelo mai ai ia'u a me na mino aka hoomahie au i haawi mai ai oia ka mea nana i hoolilo mai ia wahi he paredaiso no'u," wahi a ka duke i olelo aku ai. "Ina no he mau hana lokoino kau e hana mai ana ia'u no ke koena aku o ko'u mau la o ke ola ana i keia ao, aohe no ia he mea no'u e hoowahawaha ai ia oe."

            Alaila hoomanao ae la o Lede May iloko iho ona, ua pololei ka o Kilinetona i olelo mai ai iaia--o keia hana hooipoipo iluna o ka awai e pili ana i na hana keaka, o kekahi hana ino loa ia no kekahi mea. 

            "E hoomanao mau ana au i kou leo iloko o ko'u mau pepeiao," wahi a ka duke i hoomau mai ai i ke kamailio ana.  "Lede May, ua hoohauoli mai oe ia'u."

            He mau hana hoakaaka wale no kena au e olelo mai nei," wahi a Lede May i olelo mai ai me ka akaaka. 

            Aka, ua oi loa mai la ke kuoo o ko ka duke helehelena.

            "Aole paha ia o kau hana o ka akaaka mai i ko'u manao, e Lede May."

            "Aole au e pono e noho hou maanei nei e hoolohe ai i kena mau olelo ano ole."  wahi a Lede May i olelo mai ai. 

            Mamua o kona hoomaopopo ana i ka hana a ka duke e hana mai ana iaia, ua hopu mai la oia i kona lima a kuemi hope mai la me ka pii ana ae o ka ula maluna o kona mau papalina a me ka piha huhu nohoi, a, iaia i ea ae ai iluna e nana ai, ua ike mai la oia i ka helehelena haikea o kana ipo e nana aku ana me ka huhu.

            Ia wa oia i hohola aku ai i kona mau lima a hooho aku la:

            "E Kilinetona, i nehea nei oe i hoi mai ai?"

            Aka, aole oia i hoopa mai i na lima o kana aloha i hohola aku ai.  Aole loa i hiki ia Lede May ke hoomaopopo mai i kona leo iaia i kamailio aku ai. 

            "Ua hewa loa au i ko'u hoohaunaele ana aku la i ka olua kamailio hoonanea ana, "Wahi a Sir Kilinetona i olelo aku ai; "e kala mai kou hanohano ia'u.  E hiki ana no anei ia'u ke olelo aku i mau wahi huaolelo kakaikahi ia oe, e Lede may? Aole no au e aua loa aku ana ia oe."

            Ia wa oia i ike aku ai i ka haikea ana ae o ka helehelena mamua ona.  Ua huli mai la oia no ka haalele ana iho i ka lumi, a haalele iho la oia i na ipo elua o laua wale no. 

            "Heaha keia e Kilinetona," wahi a May i olelo mai ai? " Ua hele nohoi oe a ano e loa, a ua loli nohoi ke ano o kou leo ke kamailio mai-keaha keia?"

            Ua ku malie iho la no oia malalo o ka malamalama o ka ipu kukui e hoolei iho ana i kona malamalama maluna o kona helehelena u'i.  Alaila hohola hou aku la oia i kona mau lima iaia.  "Ua hamama no ka ipuka o kuu home no ka hookipa aloha ana mai ia oe," wahi a Lede May i olelo mai ai; alaila nawaliwali loa iho la kona leo.

            "Aole au e hoopa aku ana i ko lima," wahi a Kilinetona i olelo aku ai me ka leo haalulu.  "O ka lima anei kena a duke i honi iho nei?  I ko'u hoi ana mai nei i keia ahiahi, ua hai ia mai nei au eia oe ianei nei.  Aole au i manaoio ia mea; aka, i hele mai la no au e ike ia oe, no ko'u aloha no ia oe.  Ma kela wahi no au kahi i ku ai i ka wa a kela kanaka i apo mai nei ia oe me kona mau lima, i kamailio mai nei ia oe me na olelo pupule a haanui, he mau huaolelo hoi a'u i aa ole e hoopuka aku ia oe.  E hai aku oe iaia, ua olelo aku nei au ia oe e lawe aku ia i ka lima ana i hoopa ai nana, no ka mea aole au e lawe hou ana iaia?  E hai aku oe iaia ua olelo aku nei au nana oe i keia manawa, aole na'u!"

            "Kilinetona, e hoolohe mai ia'u," wahi a May i olelo mai ai.

            Ua hoao mai la oia e lalau i kona lima a paa iloko o kona, aka, ua kuemi hope aku la oia me ke ano piha haakei a kona helehelena e hoike mai ana, a aa hou ole aku la oia e hoopa aku iaia.  "He mau hana pono ole wale no kena au e hana mai nei ia'u," wahi a Lede May i olelo mai ai; "aole oe i pono, e Kilinetona."

            "Aole au i hana aku nei i kekahi hana ino ia oe.  Eia au ke hookaawale nei ia'u iho mai ia oe mai--aohe kumu e ae nana e kono mai nei ia'u e hele, aka, o ka make wale no.  Ua haalele iho au ia oe mahope nei me ka manao hilinai aole la oe e hele ana.  He oiaio, aole oe i hai ae maloko o kau mau leta e pili ana no ia mea--aole nohoi oe i haawi mai i kau olelo hoohiki ia'u, aka, ua paulele mai nohoi ko'u manao maluna ou.  I ko'u hoi wikiwiki ana mai-heaha ka mea mua a'u i ike? Aohe ka wahine a'u i aloha ai--aohe helehelena aloha e kali mai ana ia'u, aohe nohoi he leo e kahea mai ana e komo maloko.  A i ko'u hele ana mai nei ianei nei ua loaa mai la ka wahine a'u i aloha ai imua o kekahi anaina kanaka nui, ua ike aku au iaia e apo ia mai ana e na lima o kuu hoa paio, ua lohe aku au i kekahi mau huaolelo hooipoipo e kukai ia ana mawaena o laua, ua ike aku au i ka leha ana aku a leha mai o ko laua mau maka a hoomaka mai la o loko o kuu puuwai e wela me he mea la he ahi ko loko e lapalapa ana.   Ua ike no au he mau hana paani wale no ia e hanaia ana.  A ia'u hoi i kaawale mai ai mai ia wahi mai ua loaa hou mai la no ia'u hia ano hana hookahi no e hana ia ana.  Ua loaa mai la no ia'u kuu hoa paio e hooipoipo hou ana no me ka wahine a'u e mare aku ai--e hai ana iaia ua hiki loa iaia ke hoolilo iaia iho i makaainana a i ole ia i kanaka koa no ka hana ana i na mea a pau ana e makemake ai, a pela hoi me ka honi ana iho i ka lima palupalu nana i hoopepe mai i kuu puuwai e like me ka hoopepe ana iho o kekahi keiki uuku i kekahi pua nani."

            "Aole hiki ia'u ke pale aku ia mea--me ka oiaio loa, aole hiki ia'u ke alo ae mai ia mau hana mai, e Kilinetona.  Ua hai aku no au iaia he mau kamailio ano ole wale no kana e kamailio mai ana, a ua hoeu ae au no ka haalele ana iho ia wahi.  Nolaila aole o wau ke hoahewa ia mai." 

            "Ke olelo aku nei au nou no ka hewa; aka, aole au i hele mai nei ianei nei e hakaka ai-he mea makehewa na huaolelo pale ke waiho mai i keia manawa.  Ua hai mai no oe ia'u ina oe e koho ana mawaena o keia mau mea elua oia hoi, o ke kaawale mai ia'u aku a me ka haalele ana i keia mau hana, ua oi aku no kou makemake i ke kaawale.  Ia wa aole hiki ia'u ke manaoio ia mea; aka, i keia wa ano ke ike nei au i ka oiaio o ia mea.  I hele mai nei no au ianei nei no ka haawi ana aku i ko'u aloha hope ia oe."

            "No ka haawi ana mai i kou aloha hope!" wahi a Lede May i hoopuka hou mai ai ia poe huaolelo.  "O, aole pela kou manao.  Aole oe e hoolilo ana i keia hana uuku i hana ano nui no ke komo ana aku iloko o ka hakaka."

            "Aohe ia he hana uuku ia'u.  Ua hoike aku oe ia oe iho imua o na poe a pau aohe ou aloha ia'u.  E pono kaua e hookaawale mamua o ka hele ana aku o keia hana i ka nui loa."

            "E hoolohe mai oe ia'u, e Kilinetona."

            "Ua hala ka wa kupono o ka hoolohe ana aku i kau.  Malia paha, e hoopohihihi mai ana oe ia'u me kau mau olelo hoakamai, e hoolauwili mai ana oe i ko'u manao, aka, aole hiki ia oe ke koi mai i kuu noonoo kanaka."

            Iloko o kela mau minute pokole ua hoomaka mai la kela kulana haakei a hookiekie ona e hooia no ka hana ana i hana ai.

            "E hana aku oe elike me kou makemake," wahi a Lede May i olelo mai ai; "he oiaio, o ka hana kupono wale no i hiki ia kaua ke hana o ka hookaawale.  Aohe ou makemake i ka hoouluhuaia-he makemake hoi au i ka noho'na kuokoa.  Ua kupono ole no ko kaua ano no kekahi o kaua.  He kanaka manao haiki oe, aole hiki ia oe ke waiho laula i kou noonoo malalo o na rula kupono.  Ua hauoli no au no ke kaawale.  He hana kuhihewa loa keia o ko'u hoopalau ana me oe, a he ukana nohoi a'u e makemake nei e kaawale koke ae mai ia'u ae."

            Ua hoopuka pakahi mai oia i na huaolelo a pau me ke ano hoohenehene.  A kuemi hope aku la o Kilinetona me ka piha pahaohao.  I na ua manao o Sir Kilinetona e hoohaahaa mai ana o Lede May iaia iho imua ona, he hana kuhihewa loa ia ana.  Me ka hoopuka hou ole mai o Lede May i kekahi huaolelo, ua wehe malia ae la oia i ke komo hoopalau mai kona manamana lima ae a haawi mai la iaia.

            "E imi aku oe i lima hou no kena komo e ku ai," wahi a Lede May i olelo mai ai me na huaolelo hoowahawaha; "he ano pipilikia no kena wahi komo ia'u."

            Alaila ku malie iho la laua no kekahi manawa me ka nana pono aku o kekahi i kekahi me ka pane leo ole.

            A olelo aku la o Sir Kilinetona me ka leo kokohi:

            "Aloha oe, e ka onohi onaona o kuu mau la iloko o ka hauoli-aloha kuu mau manaolana a pau a pela nohoi me kuu mau makemake.  Ua aloha ia e a'u kekahi mea i haawi mai i kona aloha me ka wahahee; ua hoehaeha mai oia ia'u, elike no me ke ano mau o na wahine hoopunipuni ka hoehaeha aku i kekahi mea a hiki i kona make ana.  Ua oi aku kau hana lokomaikai ia'u, e Lede May, ina oe e kii ana i kekahi pahi oi lua a hou mai i kuu puuwai me kou mau lima liilii."

            "O, he hana pepehi kanaka kela," wahi a Lede may i olelo mai ai.

            "Ae, eia nae, ua hana mai no oe ia hana ia'u.  Ua pepehi mai oe i kuu aloha a make, a o ua aloha la o'u oia no kuu ola.  I kuu wa e hele aku ai mai ko alo aku, e hele aku ana au iloko o ka pouli o kahi o ka make loa; eia au ke haalele nei i kuu ola mahope nei. Ua hanaia e oe kau hana ma ka holopono, e Lede May."

            "Lede May! Lede May!" wahi a kekahi poe leo lehulehu i hooho mai ai. "Aia oe ihea?"

            I kona lohe ana i kela leo kahea ua eu koke ae la oia me he mea la mai loko ae oia o kekahi moeuhane kulipolipo i ala ae ai.  Aole hiki iaia ke hoomaopopo pono aku heaha la na hana e hanaia ana.

            "E pono au e hele," wahi a Lede May i olelo mai ai me ka hoolohilohi.

            "Aole no au e aua aku ia oe, e Lede may.  ke anuki loa mai la paha kou hoa ia oe no kou hoi koke ole aku.  Ua loihi maoli no keia hoapaapa ana iho nei a'u ia oe.  Aloha oe!"

            Me he mea la ua hoi mai la kona uhane a loko o kona mau maka e noho ai iaia i nana aku ai iaia.  Malia paha ina nohoi oia e hoopuka mai ana i hookahi huaolelo akahai he mea nohoi ia e hoololi ia ae ai o ko laua mau ano ia wa koke no.  Aka, i ka nana aku nae, ua huli aku la no ola me ke ano hookano a hele aku la ma kana wahi i hele ai. 

            "He hoa oluolu maoli no ka duke ma ka hoolaulea ana mamua ou, e Kilinetona," wahi a Lede May i olelo mai ai me ka aka hoohenehene ana iho. 

            O kana mau huaolelo hope loa kela i hoopuka mai ai.  A ia Kilinetona i huli hoi aku ai ua lawe pu aku la oia me ia i na hiohiona o kana mea i aloha ai e like me kona ano ana e ku mai ana malalo o ka malamalama o ka ipu kukui e hoolei iho ana i kona kukuna malamalama maluna o kona helehelena nohenohea, maluna o kona mau mea gula e hulali ae ana a pela nohoi me kona lole; he hiohiona keia e hoopupule mai nei i kona noonoo.  A i kekahi manawa pokole mai mahope ua nalowale aku la oia.  Me he mea la ua uhi pu ia iho ua u'i hookano la e kekahi ao hakumakuma, a ua like iho la kona helehelena ia wa me ka helehelena o kekahi mea make.

            "Kilinetona!  wahi a Lede May i hooho mai ai me ka leo hailiili.  Alaila olelo iho la oia iaia iho: "Aole; aole au e kahea ana iaia e hoi hou mai, a ina oia e hoi hou mai ana, aole no au e kamailio aku ana iaia."

            Ia Lede may e noonoo ana i kela mau mea iloko ona, eia ka Duke o Rosekana ma kona aoao kahi i ku ai a e kamailio aku ana iaia me ka leo nahenahe loa.  I kinohi aole hiki iaia ka hoomaopopo mai i kana mea e kamailio aku ana; a mahope mai a kahi no a lohe pono aku kona mau pepeiao. 

            "Aohe au i hai aku nei i kekahi mea ia nei nei iho nei o Sir Kilinetona," wahi a ka Duke o Rosekana i olelo aku ai.  "Ua manao iho la nohoi au ua oi aku kou makemake i ko'u hai ole ana aku nei.  I ka nana aku me he mea la aohe no he mea i hoomaopopo ia mea."

            "A heaha no ka pilikia ina no oe i hai aku nei?" wahi a Lede May i olelo mai ai; "aohe no e lilo ana kana huakai hele i hele mai nei ia nei nei i mea e huna iho ai.  He nui loa paha na poe i ike aku nei iaia i kona hiki ana mai nei a pela nohoi me kona hoi ana aku nei."

            "I ka nana aku aohe mea i hoomaopopo mai nei iaia," wahi a ka duke opio i olelo aku ai.  Alaila  aole ia i olelo hou aku i ka mea e pili ana ia Sir Kilinetona iaia.  Ua manao iho la oia he hana pono loa kana o ka hana ana, a he hana nohoi e hooluolu ana i ko Lede May manao. 

            Ua like loa keia me kekahi moeuhane.  Aole hiki iaia ke hoomaopopo i na mea i hanaia iho mamua.  Aohe manawa ona e noonoo ai no ia mau mea.  Hookahi duke i haawi aku i kona ae no ka noho ana iho no ka papaaina hanaohano e haawi ia ana mahope iho o ka pau ana o na hana keaka; a ua makemake hoi o Lede Suana i ka hooilina wahine opio e noho ma kona aoao. 

            "O oe ka hoku malamalama nana e hoomalamalama kuu anaina i keia ahiahi," wahi a Lede Suana i olelo mai ai; "nolaila mai noho oe a hooki i ka poha ana o kona malamalama"

            Nolaila, ua hooko aku la o Lede May i ka makemake o ka Lede Suana a noho iho la oia ma ka aoao o ua duke la mai ka wa i hoomaka ai o ka papaaina e noho a hiki wale i ka pau ana.  Ua lilo iho la oia he kiko waena na na poe apau e nana mai ai.  Ua olelo mai la oia i na olelo hoomakeaka ame na olelo hoakamai.  Alaila i iho la ka duke mahope iho aohe wahine iloko o Enelani i oi ae ka ui ame ke akamai e like me Lede May Gerevelina. 

            I ka nana aku i kona ano, aohe hiki i kekahi mea ke manao aku ua hakaka oia me kana ipo.  Ua like i hana ana ana me kekahi moeuhane i loaa iaia, ua lilo iho la ia i mea ole iaia ia wa.  Me he mea la aia no ka helehelena kaumaaha o kana ipo ke nana mai la iaia.  Aka, e pono ia e kahi a hiki i kona hiki ana i ka hale a hiki i kona ike ana oia wale no, alaila ua hiki iaia ke noonoo aku e @ me kana i manao ai. 

            O Lede May iho la ka moiwahine o ka papaaina.  I ka wa i hoi aku ai o kela mea keia mea ua kamailio nui lakou e pili ana nona;  ua olelo aku la kahi i kekahi, he kulana maemae kona ma na ano apau ia po; he piha hookano, aka, he mea maa mau no ia i na poe apau--o kekahi kaikamahine opiopio ui e like me ia a i lilo nohoi i hooilina no kekahi waiwai nui, aohe no ia he mea e olelo ia aku ai, ua nele oia me ke kulana haakei a hookano. 

            Ua kamailio iho la lakou me ke akaaka ana e pili ana i ka Duke o Rosekana no kona hoopipili loa iaia.  Ua haohao iho la kekahi poe no ke aha i oi ae ai kona makemake ia Sir Kilinetona, a ina hoi oia e makemake ana i ka duke, alaila e lilo ana oia i dukewahine; ua olelo ae hoi kekahi poe aohe no he like o ke kulana mawaena o keia mau keonimana elua, a ua naauao oia i ke kono ana i ka mea kupono.

            Alaila hoomaka ae la kekahi lono pihoihoi e wawa hele i ka ike ia ana o Sir Kilinetona iloko o ka lumi omaomao; ua hooia mai la kekahi poe.  Hookahi mea a ko lakou manao i hoka ole ai, oia hoi ko Lede May komo ana iloko o na hana keaka, me ka nana ole ae i ka Sir Kilinetona mea i olelo mai ai, a i papa mai ai nohoi iaia . Me ka maopopo le aohe no ona mana e hana ai e like me ia.  Ua akaaka iho la na keonimana i keia mau hana apau i hanaia.  Ua olelo iho la lakou he kuleana no ko na lede i ko lakou manao ponoi iho.   Nolaila ua hiki mai la ka hopena o na hana i hanaia ia po.  Ua piha loa ka Lede Suana me na manao hauoli, ua haawi aku na poe apau i ko lakou mahalo ame ka lakou mau hoomaikai ana iaia. 

            A i ka wa o Lede May i kau aku ai iluna o kona kaa a noho iho la oia iluna o ka noho pulu palupalu a kahi no oia a hoomanao mai i na mea apau i hanaia ia po.  Alaila hoao iho la oia e pale aku ia hoomanao ana mai iaia aku;

aole ona makemake e noonoo hou aku ia mau mea.  No ke aha hoi e hoolauwili wale mai ai no ia mau manao pouliuli me na manao hauoli?  he nui loa aku no ka manawa i koe no ka lawe ana mai a noonoo i kana mea i olelo mai ai  a pela nohoi me kana hana i hana ai.  Eia nae, eia no kela helehelena haikea a kaumaha ke uhai hele nei iaia.  Iaia e nana aku ai iwaho iloko o ka po kehau huihui--aia no ia malaila; a iaia hoi e huli ae ai a nana iluna i na hoku e houiuiki iho ana i ko lakou malamalama--aia hou no oia malaila.  e alualu hele mau ana oia iaia, e ike mau ana nohoi oia ia mea ma na wahi like ole apau ana e hele ai.  Ua hiki aku la oia i kona home-i Kilife Hale, a e malamalama mai ana no kona mau lumi apau.  E ala mai ana no o Miss Lokawahie e kali iaia o kona hoi aku, a he mea nohoi ia i maa ole iaia i na po i hala aku mamua.  Ua manao iho la no oia e hoi loa no i kona lumi moe me ke kamailio ole aku iaia, aka, ua hele mai la o loko ona a ilihia.

            "Eia no anei oe ke ala nei, e Auntie?" wahi a Lede May i ninau aku ai.  "Weliweli nohoi ka loihi o ka'u hele ana! Manao au ke wehewehe mai nei ke alaula o ka malamalama.  He aha no la kou mea o ke kala an iho nei ia'u."

            "E kuu May aloha, i kali iho nei au ia oe no ka mea ua hele au a pihoihoi a pono ole nohoi ko'u wahi manao.  Ua ike mai nei anei oe ia Sir Kilinetona?"

            "O, aohe ia he mea nau e pihoihoi ai a pono ole hoi kou manao e pili ana nona," wahi a Lede May i pane mai ai.

            "Ua manao iho nei hoi au malia paha e hele pu mai ana oia me oe ia nei nei.  Aole hiki ia'u ke hoi e hooluolu no ka noonoo nui iaia--ua hele au a puiwa loa ia iaia, e May."

            "Aohe o oe wale kana mea i hoopuiwa ai, he nui wale na poe e ae ana i hana aku ai ia hana hookahi," wahi no a Lede May i pane mai ai me kona hoao ana iho e akaaka; aka, me he mea la i oki pu ia ae ia akaaka ana ona a hoomaka mai la oia e keokeo pu me ka haalulu ana ae o kona kino apuni."He aha kana hana i hana mai ai ia oe, e Auntie, a lilo ia i mea nou e puuiwa loa ai?" wahi a Lede Ma i ninau aku ai.

            "E kuu kaikamahine aloha, mai ka hale hoolulu kaa ahi loa no ia i hele mai nei a hiki ia nei nei; o kona hoi ana mai nei no ia mai Parisa mai, a aohe ia i hookomo wahi ai, aohe nohoi i inu wahi waina; i hele mua mai nei oia ia nei nei e ike ia oe me ka manolana no e loaa mai ana no oe i ka hale nei."  Ua hoomaha iki iho la o Miss Lokawahie, alaila nana hou akua la oia i ka helehelena mamua ona. "He helehelena hoihoi a ohaha maikai kona i ka wa ona i komo mai nei iloko nei.  'O oe wale no ka, e Miss Lokawahie,' wahi ana i olelo mai ai; 'aia ka ihea o Lede May?' I kuu hai ana aku iaia, ua ku malie loa iho la ia me ka oni ole me ka nanaina kaumaha nohoi maluna o kona helehelena me he mea la ua hoehaeha loa aku ia iaia.  'Aole hiki ia'u ka manaoio aku i kena mea au i kamailio mai la,' wahi no ana i olelo mai ai; 'aole oia i hele ilaila.' Aka, kona ike ana he oiaio, ua hooho mai la oia me ke leo nui: 'E hele ae au e nana iaia!' Ua koi ikaika aku au iaia, e pono ia e ai i mau wahi ai mama, no ka mea, ua hele kona helehelena a keokeo pu, aka, aole oia i ae mai."

(Aole i pau.)

 

ME HOU O NA AINA E

            Ma ka mokuahi o ka la 22, o keia mahina, i looa mai ai keia mau meah ou on a aina e malalo iho nei:

PAAPIO I KA POE KIPI

 

            SANA JOSE (Costa Rica), Aug. 15.--Ua loaa mai nei ka lono ianei mai ke kahua o ka poe kipi o Colomebia ma ka apana o Agua o Agua Dulce, ma ka hoouka kaua ana mawaena o ka poe kipi ame ka mokukaua Boeica o ke aupuni, ua lilo pio aku keia mokukaua iloko o na lima o ka poe kipi.  He 300 koa i paa pio ame na Generala Ortiz ame Henao, ua lilo pu aku na mea kaua ame na lako mea ai. 

 

            KUPILIKII HOU O INIA

            LADAN, Aug. 15.--Ua loaa mai nei na hoike Aupuni ame na hoike e ae, eia o Inia iloko o ke kupilikii o ka wi no ka nele mai o ka aina i ka ua, o ka oi aku no nae ma Bomabe.  Ke pii mahuahua nei ka heluna o na kamaaina i haawiia aku na kokua ana. 

            HAAWI I KA AI A KA U'I

            VIENA, Aug. 16--Ma na nupepa kuloko i ikeia iho ai ka halawai ana o elua bataliona o ka pualikoa hele wawae o Tureke me kekahi puali o ka poe kipi o Bulagaria-Makedonia ma kahi kokoke i Uskub Europeana Tureke.  Ua hoopuehu liilii ia ka poe kipi a ua nui no ka poe i eha a i make ma ko Tureke aoao.

 

OREGONA NO NA KAI O KINA.

            WAKINEKONA, Aug. 15.-- Ua hoopukaia ae nei ke kauoha ma ke Keena Kaua Moana no ka hoomakaukau ana i ka mokukaua Oregona e ku la ma Kapalaikiko no ka holo ana aku no ke ku kiai ana ma na kai o Kina. 

LOAA HE MAU MILIONA.

LADANA, Aug. 15.-- Ma ka hoike makahiki a ka Luna Leta Nui ua ikeia ka heluna o 3, 335,000 dala i loaa aku i loko o na leta i kii ole ia iloko o ka makahiki i hala.  O ka nui o na leta i i kii ole ia mai he 10,000,000 a o ka nui o na leta i haawiia aku he 2,451,500,000, ua like ia me 58.9 averika no ke kino kanaka hookahi iloko o ke Aupuni Huiia.

            (E nana ma ka aoao 7.)

 

            Ke ohi nei o Kina i na okeni no ka uku ana i na koi poho o ke kaua i pau. 

 

HOOLAHA KUMAU

 

HUI HOOLEWA A TOWNSEND

NO na hana hoolewa ame @loa o ka Ahahui Hoolewa o Honolulu,

Keena Hana 383 Kihi Alanui Beritania ame Miller

Telepone @e 571

 

Ka Hui Banako Hoahu

Malama Dala o Hawaii

(KAUPALENAIA.)

Huina i hoahuia…$250,000.00

Peresidena…Kikila Baraunu

Hope Peresidena…W.P.Robikana

Puuku…W.G.Cooper

 

Keena Hana Nui:

Alanui Papu, kokoke i Alanui Kalepa.

Keena Lala Ma Hilo, Hawaii.

E lawelawe ana i ka

 

Oihana Banako Hoahu Dala

ma Honolulu a me Hilo

 

            E laweia mai no na hina hoahu me ka haawiia o na ukupanee no na hoahu makahiki ma ka huina o 4 1/2 pakeneta no ka makahiki.  E loaa no na Rula a me na hooponopono ana ke ninau ae ma ke Keena Hoahu.

2828-1yr

 

Dr. T. Mitamura

            Keena Oihana 1468, Alanui Nuuanu. Telepona 152.  Pahu Leta 842.  Wahi noho, kokoke i ke Keena Oihana Alanui Nuuanu. 

            Na hora keena: 1-4 p.m., 6-7:30 p.m.  Aohe kakahiaka, koe ka Lapule. 

 

KAUKA J UCHIDA

 

HE LOEA MA KA OIHANA LAPAAU Keena: Alanui Beretania, mawaena o Papu ame Nuuanu.

Manawa hana, 8 a 12 A.M. 7 a 8 P.M.

Telepona Helu 1211 White. 

 

LEWERS & COOKE

LUI A ME KUKE, Kaupalenaia

 

Na Mea Hookomo mai a Kuai aku i na

LAKO HANA HALE

O Kela ame Kena Ano.

Malaila e loaa ai na mea malalo iho:

            NA PAPA N.W., NA PAPA HOLE, PILI HALE, NA PUKA, NA OLEPELEPE AME NA PONO PUKA ANIANI, NA KUI, AME NA MEA PILI I KA OIHANA KAMANA, NA PONO PENA.

            NA PENA LIKE OLE AME NA HULU PENA, NA ANIANI, NA PEPA HALE, PALE PUKA ANIANI, MOENA, ETC.

            O na kauoha pono hale apau loa e hiki mai ana ia makou e hooko koke ia no me ka eleu ame na KUMUKUAI HAAHAA LOA.

            LEWERS & COOKE

KELA AME KEIA.

            Ua haawi makani aku o J.R. Drexel i kana wahine no kona la hanau he $200,000.

            Ua make ma Kina he 1,000 ola kino mamuli o ke kaheia ana e ka wai.

            E hookohu aku ana o Peresidena Rusiveia i komisina hou no ke alawaioki a o Senatoa Jones ana kekahi lala.

            E haawi aku ana o Aukekelalia i ke Aupuni Makua Pelekane, he hookahi miliona dala i kela ame keia makahiki  no ka Oihana Kaua Moana, a o Nu Kilani he $200,000.