Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 36, 5 September 1902 — KE KAHUA HANA O KA AOAO REPUBALIKA O KE TERITORI O HAWAII. [ARTICLE]

KE KAHUA HANA O KA AOAO REPUBALIKA O KE TERITORI O HAWAII.

Eia malalo iho ka hoike a ke komike kuwaena o ka aoao Repubalika i waiho aku ai imua o ka Aha Elele Kuwaena o ka aoao Repubalika no ka hoaponoia mai. I ka Lunahoomalu ame na lala o ka Aha Elele Kuwaena Ekolu o ka aoao Repubalika: Ke waiho aku nei kou komike no ke kukulu kahua o ka aoao Repubalika i kana hoike me ka manaolana e aponoia mai ana ua hoike la e keia Hale. Kahuahana o ka aoao Repubalika o ke Teritori o Hawaii: Ma ka noho ana o ka Aha Elele Kuwaena o ka aoao Repubalika, ke hoike nei ka aoao Repubalika i keia mau kumuhana me ke kalahea ana no ke kakoo ikalka o kona mau lala ame na moho ia mau kumuhana e like me ia i hoikeia malalo iho: 1. Ke kuahaua hou aku nei makou no ko makoū pili paa aku i na moolelo ame na manaopaa o ka aoao Repubalika, a ke hoike nei makou e kupaa ma kona mau kumuhana o ke kahua i hanaia ma Piledelepia i ka makahiki 1900. 2. Ke lokahi nei makou ma ke apono loa ana i ka Peresidena Roosevelt no kafia mau hooponopono ana i na hana o ka lahui ame kona manaopaa e ku ma na kumuhana o ka aoao Repubalika, me ka haaheo no kona manao ikaika wiwoole ame kona ano kupa Anierika oiaio. 3. Ke manaoio nei makou no ke kaulike o na kanaka apau malalo o na kanawai kupono e like me ko lakou hanaia ana, a ke kalele nei makou me ka hoopaa ikaika ana i ko makou ku-e I na mea hoohaiki a kaupalena i na pono o ke Kanawai Panalaau (Organic Act) a makou e hauoli nei i kona mau pono. 4. E noi ikaika ana makou i keia Ahaolelo ae e hooholo i kanawai no ke kukulu ana i mau aupuni apana me na hooponopono ma na ano holomua i ikeia ma na wahi e ae a e hookomoife i hopuna olelo iloko o ua kanawai la, he manao, e ae aku ua kanawai la i ka poe koho balota no ka apono ana ma kekahl kau koho balota kuikawa e kaheaia ai no ia mea; a e noi ikaika ana makou e hooholoia 1 kanawai aupuni kulanakauhale pili laula, ma ua kanawai la e kukuluia ai lakou e like me ka makemake no ke kukulu kulanakauhale, taona ame kauhale. 5. Ke koi ikaika nei makou i ka Ahaolelo o Amerika Huipuia e hooholo mai i haawina dala e lawa ai ke hookaa pau i na koi pauahi, a ke hoopaa nei makou ma na mea apau e loaa mai ai ia haawina. 6. E koi ikaika ana makou e hoomauia i mau haawina manawalea no ke kokua ana i kela poe kupa o ka Panalaau o Kalaupapa alme Kalawao, Molokai, pela no hoi mak6u e koi ikaika nei no ke kukulu ana i home no na

keiki ma'i ole a na makua ma'i lepela. 6. E hooikaika ana makou me ka hakalia ole e loaa ke kuleana mrki::iina i keia Teritori. 8. E noi ikaika ana makou e hooponoponoia mai na uwapo, na awa kumoku ame na pono awa ku-moku me ka hakalia ole apuni ke Teritori ma ke kulana e hiki ai ke lawa ko lakou makaukau e like me ka pii mahuahua hiklwawe ana o na hana kalepa, a e noi ikaika no makou i ka Ahaolelo Nui e haawi mai i mau bila haawina no ka hooponopono hou ana i na uwapo o kakou ame ke kukulu ana i mau hale aupuni no ka pono o ka lehulehu. 9. Ke kakoo nui nei makou e haawiia na hana aupuni apau i na kup.i ame ka poe koho balota o keia Teritori, a ke kukala nei makou 1 pwalu hora hana i keia ame keia la hana ma na hana aupuni apau o keia Teritnrl a ma kona mau apana koho ba!ota. 10. Ke kakoo nei makou e haawi mai ka Ahaolelo i haawina kumau n«» ka Moiwahine Liliuokalani i pau. 11. Ke ike aku nei makou 1 ke ano nui o ka hoololi ana a i na oihana hanalima a e hooikaika ana makou e loaa mai ka Ahaolelo Nui ke kuleana kaupaie aku 1 ka lanakila o ko na aina e mai. 12. Ke koi ikaika nei makou no ka hoololiloli ana 1 ka papahana o na auhau o keia manawa e ka Ahaolelo o keia kau ae a loaa ke koikoi kauliko maiuna o ka lehulehu, e ikaika ioa ole aku ke kaumaha maiuna o ka poe 111hune. 13. Aole makou kakoo i na hana ahaolelo pili i ka hooponopono aku i na hana a ke Teritori e hana nei i ke kalepa walona. 14. Ke noi ikaika nei makou i ka Ahaoielo o AmeHka Huipuia e pakul aku i kela hapa o ke kanawai Panaiaau pili i ka hoopaa ana i na mooieio 0 ka Ahaoielo. kuloko ma ka olelo Beritania wale no ma ka ae ana e hoohana 1 ka olelo Hawaii kekahi. 15. Ke ku-e nei makou i na hui ame na monopoie ame na hoohui «» ae no ka noho mana ma na waiwai hoolakoia ame na kumukuai. 16. E noi ikaika ana makou i mau biia haawina no na halekula aupuni apuni ke Teritori me na lako kupono no na keiki kupono i ka hele i ke kuia. 17. E koi ikaika ana makou i mau bila haawina no na alanui aupuni apuni ke Teritori. 18. O ka mea wale no e hiki ai ke loaa ka pomaikai o na kumuhana o ka aoao Repubalika oia ke koho lokahi ana i na moho Repubalika apau. O ka lQaa ana o ka lanakila ma na wahi koho balota he mea kupono loa •• kukulu piha la ia aoao me ka hului pau ana ma ka hui lokahi ana. O k«ala maikai loa no ka loaa ana o ka huina hookahi aia no ia maloko o ka hui ana ame ka hapai mau ana o na hul Repubalika o kela ame keia mahele k»>h" balota apuni ke Teritori. Nolaila ke manao nei makou o ka hana a keia am«' keia kanaka e manaoio paa ana i na kumuhana o ka aoao Repubalika e lil<> oia i lala no ka hui Repubalika o kona mahele koho iho, a he hana kupon » ia na kela an\e keia hul Repubalika e kakoo lokahi me ka hauoli i na moho 0 ka aoao Repubalika. Ma ka paulele ana maluna o ka naauao ame ke ka koo-ana o ka poe koho balota o ke Teritori o Hawaii huiia me ke alakai a na Mana Lani, e hooikaika kuio ana makou e hooholo pono ia na kumuhana i hoike mua ia ae nei a e hoomau aku maluna o ko kakou aina "he aupuni na ka lehulehu, ma o ka lehulehu a no ka lehulehu."