Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 52, 26 December 1902 — Page 3

Page PDF (1.53 MB)

This text was transcribed by:  Nohea Astrande
This work is dedicated to:  Awaiaulu

NUPEPA KUOKOA, DEKEMAPA 26, 1902

 

HOOLAHA KUMAU

Ka Hui Alahao ame Aina o Oahu

MANAWA HOLO

Mahope aku o Ianuari 1, 1902

 

            MAI HONOLULU AKU

            HALE                                     Na la a pau koe           Na la apau koe                        Na la a pau                  Na la apau             Na la apau

            HOOLULU               ke Sabati                     ke Sabati                                            

                                                a.m.                             a.m.                             a.m.                             p.m.                             p.m.    

            Honolulu                     7:10                             9:15                             11:05                           3:15                             5:10

            Ma@a@a                    8:@@                          9:48                             11:40                           3:45                             5:30

            Ewa Mill                     8:32                             10:08                           12:00                           4:05                             6:20

            Waianae                                                          10:50                                                               4:45

            Waialua                                                           11:55                                                               5:40

            Kahuku                                                           12:32                                                               6:15                

            MAI WAHO MAI

            HALE                         Na la apau koe                        Na la a pau koe           Na la apau                   Na la apau

            HOOLULU                ke Sabati                     ke Sabati                                                        

            Kahuku                                                           5:35                                                                 2:08                

            Waialua                                                           6:10                                                                 2:50

            Waianae                                                          7:10                                                                 3:55

            Ewa Mill                     5:50                             7:45                             1:05                             4:32    

            Ma@a@a                    6:15                             8:03                             1:30                             4:52

            Honolulu                     6:50                             8:35                             2:05                             5:28

            G.P Dennison,             F.C. Smith

            Luna Nui                     Luna Kuai Mikiki

           

Kakela me Kuke

(KAUPALENAIA)

Poe Kalepa ma ke Komisina

A HE

POE LAWELAWE KOPAA

POE AGENA NO NA MAHIKO LEHULEHU.

 

NA

WAIWAI KALIKIMAKA

EIA KAHI E KUA AI I KAU MAKANA…

NUI NA WAIWAI KEPANI NANI

MA KA HLEKUA O

S Ozaki,

Helu 178. Alanui Hotele

 

O KE

Koko Ino ka mea e loaa ai na Pilikia ma ke Kino.

E Heluhelu i keia mau Manao.

O KA LAAU

AYER'S SARSAPARILLA

KA

laau nana e hookaawale na ma'i ino mai kou koko aku. He laau hoonoono ai, a he laau e hooikaika ana i kou mau lala apau. O ka Laau Ayer's Sarsaparilla ka laau kaulana loa a puni ke ao holookoa. Ina e hoomau ia ka lawelawe ana i keia laau e loaa ana ka ke ola kino maikai a me ke koko maemae, hoi hou mai ka ula o kou mau lehelehe, pu'ipu'i maikai kou mau papalina, a loaa ke kulana ola kino maikai.

            He loaa na pu'u paa o ke kino i ka laau Ayer's Sarsaparilla, e hoopakele ana mai ka ma'i puu paa (Brights' Disease) ame na ma'i ola ano. Ke koi ikaika aku nei makou e lawe ia keia ano laau ma kahi i ike ia na ma'i Puu paa apau.

            Hoomakaukau ia e Kauka J. C. Ayers & Co., Lowell, Mass. U.S.A.

            E loaa no keia mau Huaale ma na halekuai iaau a pau.

 

HEAHA KE KUNU?

            Ola ka hooikaika o ka puu e hoopuka mai i ka male iwaho e pipili ana i ka puu. O ke anu mai ke kumu nui o ka pii ana mai o ka male a i ka manawa e loaa ai ka eha i na paia o ka puu ua lilo loa ia i mea ikiiki ke kumu hoi o ke kunu ana. Ina aole e nana ole ia keia ano he numonia, kekahi ma'i e loaa ai he ma'i hoi i weliweli nui ia. Ina he anu mau ka pilikia alaila e ulu mai ana ma ke ano ma'i hokii. Mai hookuukuu wale i ke anu a kunu paha. E lawe i ka LAAU KUNU A CHAMBERLAIN. He hiki oia ke hoola a he hikiwawe kana hana. E loaa no kela ano laau ma ka Halekuai Laau o Benson Smith & Co. Ltd., na agena kuaikukaa o ka Paeaina o Hawaii no ke kumukuai kupono.

 

NA ALOHA ELUA

i ka

IPO HOOKAHI

MOKUNA XXIX.

HE NINAU MOAKAKA LOA.

            "O, e kuu kaikamahine aloha, kuu kaikamahine aloha!' wahi ana i hooho mai ai, i ko'u wa i komo aku ai; "ua pono anei na mea a pau i keia manawa ua hoopau mai nei anei oia i kona huhu ia oe? E ahi koke mai oe ia'u i keia manawa, ua hele au a pihoihoi loa no ka makemake e lohe."

            Ua akaaka aku la au iaia i ko'u lohe ana i kana mau olelo.

            "Ua lilo mai nei maua i mau hoaloha maikai," wahi a'u i pane aku ai; a haawi ae la oia e kana hoomaikai ana i na Lani me na maka i piha i ka waimaka. Ua aloha maoli no oia ia oe, e Kilinetona. Ua pomaikai oe; he kakaikahi loa ka Miss Lokawahie poe i aloha ai iloko o keia ao."

            "Ua pomaikai io au, aka, aohe i pno ka loaa ana ia'u o ia pomaikai," wahi a Sir Kilinetona i olelo aku ai me ka leo kaumaha.

            "Manao au ua pomaikai io no oe; o ka noonoo nui ana o kekahi kanaka nona iho aole loa e hiki ke lawe ia mai ia i mea oiaio. Ua oi ae ko'u ike i ka hoomaopopo ana aku i kou ano mamua o ka hiki ana ia oe ke hoomaopopo ia oe iho,"

            "Auwe, ina oia e ike ana!" wahi a Kilinetona i olelo iho ai iaia iho "ina oia e ike ana i kuu mea huna!"

            Ua ike no oia eia oia ke hoopanee nei i kana hana me ka hohe wale; e pono e hana ia ia hana. Mai ka manawa mua loa mai a hiki i keia manawa aole ona manao mai e hoike aku i ka mea oiaio, aole loa nohoi ona upu mai no kekahi mea o ia ano.

            Ua ano ku a ma'i mai la oia i na noonoo kaumaha e lulumi ana iloko ona; eia nae, he mea hiki ole ia o ka hoike ana aku i na mano oluolu ole oiai keia helehelena ui mamua ona kahi i hoike mai ai i kona hiohiona hoihoi; e pono ia e haawi aku i na mino aka ana, e pono ia e kamailio aku. No kahi wa aku oia e hai aku ai iaia, a oia ka wa e nalohia ai o na hiohiona hauoli a pau mai iaia aku.

            E nana ae ana o Lede May iluna iaia; ua lilo loa kona noonoo no kona hauoli ponoi iho a hoomaopopo ole aku la oia i ko Sir Kilinetona ano. Nolaila ua komo mai la iloko ona ka manao ua oi aku kona makemake e apo mai i kona aloha mamua o ka hoihoi hou ana aku. Aole hiki iaia ke hoomanao ae i kana mea i olelo mai ai; aka, i kekahi manawa mai mahope a kahi no oia a hoomanao mai i kana mea i olelo mai ai. I ka po nei, oiai oia iloko o kona hauoli nui oia hoi kona loaa ana iaia, kona launa aloha hou ana me ia, kona kaumaha i ka ike ana aku i ka loli o kona ano. Aka, iaia e nana nei iaia i keia manawa, ua hookuia mai la kona manao i ka ike ana aku i kona helehelena kaumaha. Heaha la keia pilikia, oiai ua loaa hoi oia iaia? Nolaila ua hele aku la oia a kokoke ma kona wahi.

            "Kilinetona," wahi a Lede May i olelo mai ai me ka leo oluolu loa, "e hiki ana no anei ia oe ke pane mai i ka'u ninau hookahi?"

            "Ua makaukau au e pane aku i na ninau like ole a pau au i makemake ai e ninau mai ia'u, e kuu aloha," wahi a Sir Kilinetona i pane aku ai.

            "He hookahi wale iho no ninau a'u i makemake ai," wahi a Lede May i olelo mai ai. "he hookahi wahi ninau moakaka loa. A oia keia e hai mai oe ia'u, eia no anei oe ke aloha nei ia'u e like me na la mamua? E hoomanao oe, aole no ia he mea no'u e eha ai, aole nohoi he mea no'u e huhu ai ina oe e hoole mai ana oiai, no'u ponoi no ka hwa; aka, aia kekahi mea ano e loa e pili ana ia oe; aohe ou like iki me ka wa i hala ae. Nolaila, e hai mai oe ia'u me ka oiaio loa, ua emi mai anei kou aloha ana ia'u?"

            Ua emi mai ke aloha ana iaia! Oia ka Sir Kilinetona i nalu iho ai iloko ona.

            "Ua emi mai ko'u aloha ia oe, e May?" wahi ana i pane aku ai, "Me ka oiaio loa, aole. Ina no he mea hiki ia o ke aloha ana aku ia oe a oie ae mamua o ko'u i aloha ai oiai oe i kipaku mai ai ia'u a lilo ai au i kanaka pupule, ua oi ae ko'u aloha ia oe i keia manawa."

            "Oia anei ka mea oiaio?" wahi a Lede May i ninau mai ai me ke ano kaumaha.

            Ia wa o Sir Kilinetona i mino aka aku ai he mino aka ana hoi i oi ae ka ehaeha mamua o na tausani kulu waimaka ina lakou i kulu iho.

            "Ua ike no anei oe," wahi a Sir Kilinetona i olelo aku ai, "i kekahi himeni kahiko i hiki ole loa ia ke hoopoina, oiai au e hiamoe ana a i ole ia oiai nohoi au e ala ana, oiai au i kaawale aku ai mai ia oe mai he wahi mele kahiko ano e no?"

            Ua luliluli mai la o Lede May i kona poo; a oia ka wa o Kilinetona i olelo hou mai ai.

            "Na ia mele i hoopiha mai ia'u me ke aloha i na minute like ole a pau o ko'u ola ana.

            "Ua maluhiluhi au, ua maluhiluhi au, i ke kali ana ia oe e May."

            "Oia maoli anei ka mea oiaio?" wahi a Lede May i ninau mai ai me ka oaka ana ae o kekahi malamalama o ka hauoli maluna o kona helehelena. "Alaila, ua oi ae kou aloha ia'u i keia manawa?"

            "Ua oi ae mamua o ka mea hiki ia'u ke hoomaopopo," wahi a Sir Kilinetona i pane aku ai me ka leo kaumaha.

            Alaila nana hou mai la o Lede May iaia me ka nanaina ano pahaohao.

            "Aka, e Kilinetona, ua loli maoli kou ano i keia manawa. I ka wa i hala ae nei, ina au i ninau aku i kekahi ninau e like me ia ke ano, pehea la oe e pane mai ai e pane mai ana paha oe i kekahi pane ano e loa.

            "A pehea ka au e pane aku ai?" wahi a Sir Kilinetona i ninau aku ai, me kona hoao ana ae e kili i ka manao ano e e hana mao ole ana iloko ona.

            "Me nei ua oi loa aku kou hauoli, a nui kau mau olelo maikai e olelo mai ai," wahi a Lede May i pane mai ai; "i keia wa a no ke lawe nei oe ia mea ma ke ano he mea kino i hookoia: a o au hoi" wahi ana i olelo hou mai ai me ka mino aka "aohe au i kokoke aku i na makahiki o ia mea i keia manawa."

            "Aohe o'u manaolana pela," wahi a Lede May i olelo mai ai. "Ae, e May, ua aloha au ia oe, aole me ke aloha uuku, aka, he pa tausani manawa ka oi ae mamua o ke aloha mua."

            Ina i makemake kekahi kanaka e ike i ke aloha io maoli, a me ke ano o ka hoomahuahua ana ae iaia, e pono oia e manaoio o ka wahine ana i aloha ai ua nalowale ia mai iaia aku; a oia ka mea nana e a'o mai iaia a oi ae mamua o na makahiki ona iloko o ka hauoli i kona wa e noho mai ana imua o kona alo.

            Ua ike maoli iho no au i ko'u maluhiluhi, e kuu aloha," wahi a Sir Kilinetona i olelo hou aku ai "ua maluhiluhi maoli no i ke kali ana i kuu May."

            I ko Sir Kilinetona olelo ana aku pela oia ka mea nana i hooluolu loa mai i ko Lede May manao; ua nana aku la oia i ka helehelena ui i hele a hailepo a mino aka iho la oia.

            "Mahope iho o na mea a pau," wahi a Lede May i manao ai, "o ke kumu o ka loli ano e ana o kona ano mamuli no ia o ka'u hana hewa i hana ai. Mamuli no ia o kanui o kona aloha ia'u, a noho ai oia iloko o ke kaumaha nui, oia paha ka mea nana i hoano e i kona helehelena. E pono au e hoao aku e hoohauoli hou iaia e like me na la mamua; aohe au e nana ana ina he hana paakiki ia, o ka'u hana pono wale no o ka hoomanawanui."

            "May," wahi a Sir Kilinetona i olelo aku ai me ke kaumaha, "he wahi mea ka'u i makemake ai e olelo aku ia oe."

            I keia wa a kahi no o Sir Kilinetona a hoopaa pono iho i kona manao wiwo ole i ke kahua pololei ana i manao ai. Ua huli mai la o Lede May me ka helehelena hoihoi a nana mai la iaia, a olelo mai la:

            "He wahi mea nohoi ka'u i makemake ai e kamailio aku ia oe, e Kilinetona. E hoolohe mua mai oe i ka'u. Enana ae oe iwaho, e kuu aloha. E nana aku oe i ka poha maikai mai o ka la; e nana aku oe i ka popohe maikai mai o na pua; a e nana pu aku nohoi oe i na kumu laau e uliuli ma la; e hoolohe aku oe i na manu e himeni mai la a me na nalomeli e hamumu mai la; e nana aku oe i ka u'i o na mea a pau, me he mea la ua hauoli pu nohoi me ko ke ao nei no ka mea ua hui hou ae nei kaua. E kuu aloha, aole kaua e pono e kamailio ma na olelo kupono ole, aka, e hoohala kaua i keia la ma ka holoholo ana iloko o ka malamalama o ka la, a e lilo ana keia la i la hauoli loa no kaua, oiai kaua e ola ana."

 

MOKUNA XXX.

KA HOOHOKA IA ANA O KA MANAO O KEKAHI LEDE.

            " Ko kaua la keia e hauoli ai," wahi a Lede May i hoopuka hou mai ai i kela poe huaolelo. "O, Kilinetona, pehea la ka loihi mai ka manawa i loaa ai ia'u o kekahi la hauoli a hiki i kia la! aole loa i loaa ia'u mai kou wa i kaawale aku ai. E hoomanao oe i kau olelo hoopaa i hoopaa mai nei aole e nana mai me ka helehelena pihoihoi, aole nohoi e olelo mai i kekahi huaolelo ia ano. Mawaena o na pua kaua e hoohala ai i na hora o kea la, a e hoohauoli kaua ia kaua iho e like me kekahi mau pulelehua e hauoli ana iloko o ka malamalama o ka la."

            Aole hiki ia Sir Kilinetona ke hoole aku i keia noi a Lede May.

            "E haawi ana au i la hookahi no'u e hauoli ai," wahi a Sir Kilinetona i olelo iho ai iaia iho; "i hookahi la no maua e huli ae ai a nana i hope o ko maua la hope ia iloko o Paredaiso. E hai aku ana au iaia i keia po mamua o ko maua kaawale ana. I hookahi o maua la i koe e hauoli ai me ka oiaio loa aole e kue mai ana na Lani ia'u no ia mea.

            "Elawe pu kaua i keia poe buke me kaua; he mau mea lakou e hoohala mai ai kekahi manawa noho wale, a hele aku kaua iloko o ka lumi hooulu mea kanu, a iloko o laila oe e hai mai ai ia'u, e Kilinetona i na mea a pau au i hana ai mai ko kaua manawa i kaawale ai."

            E hiki ana no anei iaia ke hana ia hana. Ua kapa iho la oia iaia iho he kanaka maka'u wale iaia i hahai aku ai mahope ona; ua hoowahawaha loa iho la oia iaia iho, hoowahawaha pu aku la nohoi i ka malamalama o ka la  a me na pua ana e ike aku ana i kana hoomaopopo iho iaia me he ma la aia kekahi kuni maluna o kona lae kahi i kau ai na ke koikoi o kela mea huna ana e kaomi ala iaia ilalo.

            O Lede May no ke alakai nana i alakai aku ia laua iloko o laila kahi i waiho ia ai o kekahi mau noho elua ma kahi kokoke loa i na pua.

            "Maanei kaua e noho ai," wahi a Lede May i olelo aku ai. "Ke hoomanao nei no anei oe, e Kilinetona, i ko kaua wa e noho pinepine ana maanei mamua o kou kaawale ana aku? O ka'u wahi makemake loa keia e hele mau mai ai he mea nohoi ia nana e hoala mau mai i ko'u hoomanao ana ia oe. Aole loa au i manao hou e noho hou ana kaua maanei nei."

            "He mea pohihihi no paha ke ano o ko keia ola ana," wahi a Sir Kilinetona i olelo aku ai. "No keaha la kakou e hana ai i na hana, no keaha la kakou e olelo ai ia lakou, no keaha la kakou e hooko ai i kekahi mau hana a waiho hoi i kekahi me ka pau ole i ka hanaia, he mau mea pohihihi wale no ia a pau."

            Aohe ia o ka pane a Lede May i manao ai, a ua hookuihe loa ia kona manao i ko Sir Kilinetona pane ole ana me na huaolelo aloha.

            "Manao au," wahi a Lede May i olelo mai ai, "he nui no na mea pohihihi a kakou e hana ai, e like nohoi me ka nui o na popilikia a kakou e hana ai. Aka, e Kilinetona, aole kaua e noonoo hou aku no ia mau mea."

            "A heaha ka kaua mea e noonoo aku ai?" wahi a Kilinetona i olelo aku ai.

            "He elua mau kumu manao i kupono loa no keia kakahiaka malie maikai," wahi a Lede May i olelo mai ai "o ke aloha ame na pua."

            "Oia mau mea a i elua he mau mea hiki wale no ia ia oe ke noonoo," wahi a Sir Kilinetona i olelo aku ai; a ia wa o Lede May i nana hou mai ai iaia me na maka pahaohao. Aia kekahi mea ano e loa ma ke ano o kana leo mamua, aohe nohoi he ano hoihoi o kana mino aka ana mai.

            "Kilinetona," wahi a Lede May i olelo mai ai, "aole loa au i ike i kekahi mea i loli maoli kona ano e like me oe, ua lokoino maoli ka hana ana a ka manawa ia oe."

            "Aole na ka manawa," wahi a Sir Kilinetona i olelo aku ai, "nau ponoi no e May."

            Na ka helehelena hoihoi o Lede May i puai mai me kona ula oia ka mea nana i hoihoi hou mai i kona noonoo maikai.

            "Auwe, he olelo kupono ole ka'u i olelo aku la!" wahi a Sir Kilinetona i olelo aku ai.

            "Ua hilahila iho la au ia'u iho. May, e pono oe e kala mai ia'u."

            "Ua like no ka paakiki o ka manao i ke kala ana aku e like me ka paakiki o na huaolelo," wahi a Lede May i pane mai ai. "Auwe nohoi oe, e Kilinetona, aole loa anei oe e hooki ana i ka noonoo ana i ka'u mau hewa i hana ai?"

            "Aohe au i manao e hoopuka aku ia mea, eia nae hoi, puka hewa aku nei ia," wahi a Kilinetona i olelo aku ai.

            "Ua pololei no oe e Kilinetona ma na ano a pau no'u no ka hewa. Ua piha no oe me ka hauoli mamaua o kou ike ana ia'u."

            "No ia ike ana o'u ia oe oia ka mea nana i hoolilo loa ae i kuu hauoli, e May," wahi a Sir Kilinetona i pane aku ai.

            Ia wa o Lede May i waiho iho ai i kana buke e paa ana iloko a hele aku la ma ko Kilinetona wahi e noho ana; ua kau aku la oia i kona lima palupalu maluna o kona lae, a kahikahi malie ae la i na aa e kakau ana.

            Na;u anei i hookahuli i kou ana ua noho? wahi a Lede May i olelo mai ai. Na'u anai i hookahuli i kou ana ua hoolei aku oe i ka nanai a me ke onaona mai ka helehelena aku a'u i aloha ai? Na'u anei i hoopihoihoi i kou noonoo? Auwe oe, e kuu aloha, e kala mai oe ia'u ke haawi aku nei au i kuu ola a pau no ka hoihoi hou ana mai i ka hauoli i lilo mai ia oe aku. E makaala loa aku ana au i keia poe moali maluna o kou lae i ko lakou wa e nalowale pakahi aku ai; e makaala pu aku ana nohoi au i ka hoi hou mai o ka hiohiona hauoli maluna o kou helehelena. Ke wanana e aku nei no au iloko o ekolu pule mai keia wa aku alaila loaa ia oe kou ano maa mau e like me na la mamua.

            Aka, ua olelo wale iho ia no o Sir Kilinetona iaia iho me ka leo ano mumule:

            "Aole loa aole loa pela!"

            "E noho aku ana au me ka hoomanawanui," wahi a Lede May i hoomau mai ai i ke kamailio ana me ka mino aka hoomahie; me ka hoomanawanui maoli no au e hana aku ai a olelo iho oe ia oe iho, "Aole hiki ia'u ke hooia aku ia Lede May i keia." E hana aku ana au i ka hana e hoohoihoi ai i kou naau e like me ka'u hana e hana aku ai i kekahi o ka'u poe pua punahele; ina au e ike aku ana ia lakou e lo'u iho ana ilalo, o ko'u wa ia e hele koke aku ai e hooponopono, e milimili, aloha aku nohoi, a hookaawale aku nohoi i na mea ino a pau e hoao mai ana e hoopoino me ia ano nohoi au e hana aku ai ia oe."

            I ko Kilinetona lohe ana i kela olelo a Lede May ua puai ae la ka ula o ka hauoli maluna o kona mau papalina. I ke ahiahi iho mamua, ua ike kakou e na makamaka heluhelu i kona hoopahaohao ia ana, aole nohoi i hoao mai e pale i kana mau milikaa aloha ana, aka i keia wa a no, eia oia ke kulou iho nei maluna iho ona, aia kona helehelena me he pua ohaha maikai la ua kokoke loa iaia, ke pa mai la kona papalina i kona lauoho, a ke apo mai la kona mau lima; eia nae aole oia i aa iki e hoopa aku iaia. Ua olelo iho la oia iaia iho he kanaka hohe wale oia, he maka'u wale, a he kanaka kumakaia. Aole nohoi oia i aa e hoopa iho i kela helehelena i kokoke loa i kona ihu me kona mau lehelehe.

            Ua piho loa ke kaikamahine me ka manao haohao, alaila kaumaha loa iho la oia i kona ano hoihoi ole mai iaia. Aole nohoi i maopopo loa iaia ka ehaeha ana e hoomanawanui ana.

            "Aohe ou ano oluolu i ka ike mai ia'u i keia kakahiaka, e Kilinetona, e like me ka po nei, wahi a Lede May i olelo mai ai me ka ulolohi.

            "Ua oi ae ko'u oluolu a me ko'u hauoli," wahi a Sir Kilinetona i olelo aku ai.

            "Ina wa a apu a'u e ike ai ia oe, e May, ua palua ia mai la a oi ae no mamua o ia ka hauoli i loaa ia'u a ua oi ae nohoi ka walania o ka naau i ka ehaeha i ka wa e kaawale ai mai ia oe mai."

            "Auwe! ua like loa iho la oe me kou ano maa mau," wahi a Lede May i olelo mai ai "ua like loa no me ke Kilinetona e hoopiha mau ana i kona naau me na manao lili a pela nohoi me na manao aloha. Aole loa au i hoomaopopo iki i keia keonimana e noho malie nei maanei."

            "Aole no he hiki ia'u ke hoomaopopo ia'u iho," wahi a Sir Kilinetona i pane aku ai.

            Ia wa o Lede May i kau iho ai i kona poo maluna o kona lima.

            "No ka mea ua hoopiha ia oe me na mano oluolu," wahi a Lede May i olelo mai ai; i hoomaopopo ole ai oe ia oe iho, no ka mea, ua piha loa oe i ka olioli i ko kaua hui hou ana. "Auwe nohoi oe, e kuu aloha, kuu aloha, ua kaumaha loa au i kou kaawale ana iho nei i kahi e!"

            "Pela pu nohoi me a'u," wahi a Kilinetona i pane aku ai me ka leo nahenahe loa a ano kuoo nohoi, a olelo iho la o Lede May iaia iho ua kuhihewa ia ka oia i kona manao ana ua puanuanu ko Kilinetona manao iaia.

            Eia nae aole no i hoopa aku o Sir Kilinetona iaia, aole loa nohoi i apo aku i kona lima a paa mai iloko o kona, aole loa nohoi i kau aku i kona lima iluna o kona lauoho.

            "Ua ano hopohopo loa ia oia," wahi a Lede May i olelo ae ai; "ua maka'u paha oia ia'u, aia no paha oia ke hoomanao la i ka'u hana i hana ai; aohe ona wahi mea a hoomanao ae i kuu aloha."

            Ua hoonee mai la oia i kona noho a pili kokoke me kona a mono aka iho la oia i kona noonoo ana iho ua kaa mai la ma kona aoao ka hooheno ana aku, ka hoohuli ana mai i kona manao, a hoomaka aku la oia e kamailio iaia. Ua hoolealea aku la oia iaia mamuli o kona hai ana aku i kekahi poe moolelo hoakaka; ia wa o Sir Kilinetona i hoopoina iho ai i kona mau manao kaumaha a pau a hiki ole iho la iaia ke uumi iho i kona akaaka.

            "Ua oi aku ka maikai o ko'u keaka ana aku nei iaia i kela ano moolelo," wahi a Lede May i manao iho ai iloko iho ona, iaia i hoolohe aku ai i kana akaaka mai.

            Me ka malie loa oia i hoohoihoi aku ai iaia i mea e pale ia aku ai kela ano mumule ona; i ka nana aku me he mea la ke hoomaka mai la oia e hoihoi. Ua akaaka mai la oia, ua kamailio mai la i na olelo hoomakeaka, e like me kona ano maa mau; aole no i loihi loa, iaia i kiai paa aku ai i kona ano, ua ike aku la oia i ka hoomaka hou ana amai o kona helehelena e ano e. Heaha la ke kumu e hiki ai ia'u ke noonoo ae? Eia nae, ua oluolu iho la no kona manao i ka holomua o kana hana i hana ai.

            "I ka hoomaopopo aku me he mea la ua loli ke ano o ko kaua mau kulana, wahi a Lede May i olelo mai ai, "oia hoi, o wau ke hoao aku nei e hoohuli mai i kou manao e like me kau i hana mau mai ai ia'u i na la i hala ae."

            Mahope iho o kekahi manawa pokole ua hoi hou mai la ko Sir Kilinetona ano maa mau, a e kamailio aku ana oia iaia me he mea la aole laua i hookaawaleia. O kahi mea ano e wale no ana i hoomaopopo aku ai oia hoi kona hoao ole ana mai e milimili, a e apo mai iaia; iloko nohoi o kona kokoke loa iaia aole oia i hoopa aku i kona lima. Ua hoomanao ae la oia i kona wa e koi ikaika mai ai iaia no ka puliki ana mai i kona mau lima palupalu. Heaha la ke kumu nana i hoano e loa iaia?

            "O wau nohoi kekahi i ano e," wahi a Lede May i noonoo ae ai. "I ka wa mamua he hookano au, he haakei, a he hookiekie; ua manao oia he akua kii au e hoomanaia mai ai, aole he wahine e alohaia mai ai."

            A oiai laua e noho pu ana, ua ulu mai a kekahi manao ano e iloko ona. Mai oi loa aku kona olioli ina oia i apo mai a honi iho iaia, a olelo mai:

            "E hoopau kaua i ko kaua huhu, a e hoolilo ia kaua i mau hoaloha oiaio, a hoopoina loa aku i na mea i hanaia o ka wai i hala, e kuu aloha."

            Aka, aole loa oia i hana pela. Ua kamailio mai la oia me ka olioli i na mea e pili ana i ka pomaikai o ka lehulehu; aka, i ka wa i hiki aku ai i na mea pili kino, ua noho malie loa iho la ola. Aole oia i kamailio aku e pili ana nona a i ole ia no Lede May la hoi. Ua hoolalelaleia ae la kona manao i kona lohe ana aku i ka bele e kani mai ana no ka ainawakea; ia wa oia i nana mai ai iaia, a olelo mai la oia:

            "Kilinetona, ua pau ko kaua wa o ka hauoli; aia ke kani mai la ka bele.Ua hala ae la keia kakahiaka me kana mau pono, aole loa ia e hoi hou mai ana."

            "Aole loa io no ia e hoi hou mai ana," wahi a Sir Kilinetona i hoopuka hou ae ai i kela mau huaolelo iaia iho, "aole loa ia e hoi hou mai ana me kana mau hoohauoli ana a pau a pela nohoi me kana mau hana maikai a pau!"

            I ko laua wa i komo aku ai iloko o ka lumi aina, ua hele mai la o Miss Lokawahie a hui pu me laua me na mino aka olioli maluna o kona helehelena. Iloko iho o kona noonoo ponoi ua manao iho la oia, ma keia manawa aku la paha, ua hooholo mai la paha laua i ko laua la e mare ai. Ua hoi loa aku la no o Lede May i kona lumi no ka hooponopono hou ana i kona aahu, a hahai aku la o Miss Lokawahie mahope ona.

            "Ua pono mai nei na mea a pau, e kuu kaikamahine?" wahi ana i ninau aku ai me ka pihoihoi.

            "Aole hiki ia Lede May ke hoakaka pono aku i ke kumu o kona hanu ana ae i kekahi hanu kaumaha, iaia i pane mai ai.

            "Ae, me ka maopopo loa ua holo pono na mea a pau."

            "A aohe anei au mea hou e hai mai ai ia'u?" wahi a ka lede aoo i hoomau aku ai i ke kamailio ana "aohe mea hou o kekahi ano e ae?"

            Alaila hoike hou mai la ko Lede May helehelena i ke ano e.

            "O ka mea hou hea ka'u e hoike aku ai?" wahi a Lede May i ninau mai ai me ke ano uluhua.

            "Ua manao ae nei hoi au," wahi a Miss Lokawahi i olelo aku ai "ua hooholo mai nei la olua i ko olua la e mare ai."

            "He nui loa ka manawa i koe no ia hana," wahi a Lede May i olelo mai ai me ka akaaka; eia nae o ia akaaka ana i aka mai ai he wahi ano hiohiona kekahi o ke kaumana iloko ona.

            "Ua ike no au aole oe e noonoo ana e pakike mai i kekahi mau ninau a'u e ninau aku ai, e May," wahi a Miss Lokawahie i olelo aku ai, "no ka mea o kau mea i manao nui ai, o ka'u ia, a o kou kaumaha, no'u ia. Aole anei i olelo mai nei o Sir Kilinetona i kekahi mea a pili ana no ka la mare?"

            (Aole i pau.)

 

Maleia no ke Aloha

HE MOOLELO NO KE KAIKAMAHINE ALII IETIWA

Ka Ui nohea i ahai ae i ka puuwai.

MOKUNA XIV.

NA ANOI O KA NOHO KALAUNU.

            Ua pane leo nui mai ua kiai nei i ka Wahinealii ma ka lakou olelo ponoi pela hoi i maopopo ole ai ia Lore ka manao a ke kiai i kmailio mai ai i ka wahinealii a pela no hoi ka maopopo ole iaia o na olelo a ka wahine waiho aku ai i ke kiai ma ia olelo hookahi no aka hookahi mea i maopopo loa iaia oia kona ike ana iho ua hoopakeleia kona ola mai ka pu mai a ke kiai mauli o ke ku pale ana o ka wahinealii nona, no ka mea, ua ike aku la o Lore i ke kuu ia ana iho o ka pu ilalo mai kona alo aku ame ke kulou ana iho o ua kiai nei me ka pane leo ole a huli aku la kona kua i ka nohoalii.

            "Mai make oe iaia nei," wahi a ka wahinealii i pane aku ai me ka ano haalulu. Ma kela manawa no ua hoomanao ae la no oia i na honi i haawi koke ia iho ai aole i liuliu loa pela no hoi i holo ae ai ka lia o ka maka'u i kona kino no ka haawina i hala koke iho la ma o ke kiai la.

            "O oe, heaha kau i olelo aku nei i ke kiai?" wahi a Lore i ninau aku ai.

            "O, aole au e hai aku ana ia oe no ka mea aole ia he nu hou maikai," wahi a ka pane.

            "Ke noi aku nei au ia oe e hai mai," wahi hou a Lore.

            "I aku nei au iaia e hookuu iho i kana pu ilalo."

            "Ua ike no wau i kela, aka heaha ke kumu o ka hana ana pela?"

            "I mea hoi nou e pakele ai. Naaupo maoli no kau hana i hana iho nei," wahi a ka wahine.

            "A pehea oe i wehewehe aku nei i" wahi a Lore i pane aku ai me ke ano oluolu a ka wahine no hoi i kahamaha mai ai:

            "Ua hai aku nei au aole au i aole au."

            "Aole au i aha?" i ninau hou aku ai o Lore.

            "Aole au i hoopilikia," wahi a ka wahine i hoopau pono loa ae ai i ka hopuna olelo, a ku ae la oia a ma-lo kona kino me kona huli ana aku a nana i ke kiai i hana i kana hana me ka hoolohe.

            "Aole oe i hoopilikia?" i ninau aku ai o Lore.

            "Ua olelo aku nei au i mea nou e pakele ai kou ola," wahi a ka wahine i pane mai ai me ka huli pu ana mai a nana mai la me na maka huhu maluna o Lore. "No kau hana ana iho nei aole loa wau e kala aku ana ia oe! Aole loa! E pono oe e hele mai nei aku e hele aku oe mai nei aku i keia manawa koke no me ka hakalia ole. Lohe oe? Aole o'u makemake e hookokoke mai oe ia'u i keia manawa aole e hiki ia'u ke ike hou aku ia 'oe."

            "E kali iki, he mea" wahi a Lore i pane aku ai.

            "Ua maopopo no ia'u na mea apau," wahi a ka pane a ke Aliiwahine i kahamaha aku ai. "Ua ike no wau ua hilinai au ia oe aka he mea pono nou e haalele mai a e hele koke aku oe. E imi oe i mau kumu pale nau e hoike aku ai i ko mau hoaloha a e hele aku oe i keia la no."

            Me keia mau olelo a ka wahinealii ua haalele iho la oia ia Lore a puka aku la iwaho me ka manao na Lore no e hele i waho e like me kana e hana ai nona iho, a i ka hele ana no hoi o ka wahine ua u@ aku la no hoi o Lore mahope ona, a i ko laua puka ana aku, ua aawa ae la o Lore i ke kiai e ku pololei ana me he mea la, aia ka mana piha o ka hoomalu ana o ke Kakela iaia. Ma ka holo i huli hou mai ai ka Wahinealii ia Lore a pane mai la."

            "He mau kiai hoolohe pono ko'u o keia manawa. Ua hai mai nei o Alode ia'u aole oia i ike ia oe iloko o ka lumi kalaunu. A he make ia nona ke hoike aku oia i ka mea mawaho ae o ka mea i hai mai nei ia'u. "O keia pane ana a ka wahinealii ia Lore i kela mau olelo ua piha loa oia i ka hilahila aka aole e hiki iaia ke alo ae.

            "Mamuli o kau kauoha i ae mai nei oia?" i ui aku ai o Lore.

            "Aole. Mamuli o ka'u noi ana aku nei. Aole ou maa i ka haawi kauoha hoopunipuni i ko'u mau kiai," wahi a ka Moiwahine.

            Ma ka holo, ua hele like aku la no laua, kekahi ma ka aoao o kekahi me ka pane leo ole, a i ka nana ia aku e mo-ku ana ke ano kaumaha ma ko laua mau helehelena e hoike mai ana ua make ko laua manaolana a o ka pahu hopu paha ia o ka hookuina o ko laua mau puuwai.

            "O ka hoolohe wale aku no ka'u i ke kauoha i waihoia mai ia ia'u. Nolaila i keia la wau, e haalele iho ai i keia Kakela. E ae mai no nae oe ia'u e hele mai no au ianei e ike ai ia oe aohe pilikia e hiki mai ana ma ia hana ana" wahi a Lore i pane aku ai.

            "Aole. Aole oe e hele hou mai ianei. E haalele koke oe ia Grostaka nei," wahi ana i pane aku ai me ka leo kaumaha.

            "Aole loa wau e haalele ia Grostaka nei. E noho ana no wau i Edelewesi nei, a hookokoke mai no ia oe e like me ka loihi a'u i manaoio ai e hana pela no ke komo kokua ana nou i ka manawa o ka hana e ulu mai ana."

            "He mea oiaio no, aole e hiki ia'u ke kipaku aku ia oe me he aihue la, wahi a ka wahine i pane aku.

            "Pela ka laua hoomau ana ma keia hele ana a hiki laua i ka papahele e iho aku ai i ke alanuipii alaila haawi mai la o Lore i kona lima i ka wahine no ka lululima ana ame ka pane ana mai:

            "Aloha oe e ka Moiwahine."

            "Aloha," wahi a ka wahine me ka haawi hoomaauea ana aku i kona lima no ka lululima ana. Alaila haalele iho la ke Aliiwahine Ietiwa ia Lore malaila.

            He hookahi hora mahope iho k@ ana o Lore ame kona hoahele Mr. Anagusi ma ke alo o ka Halealii no ke kali ana i ko laua kaa i kauohaia aku no laua. Ma kela wahi ua hui pu mai la ke Kaukaualii Halefonta a noi mai la ia laua e noho hou iho aole hoi e pulale loa i ka hele, me kona lohe ole i keia hewa i hanaia ma ka aoao o ka malihini. Ua hoike aku la o Lore he mea pono laua e haalele i ke Kakela mahope iho o ko laua noho ana iloko o ka lokomaikai a ka ohanaalii i pahola mai ai oiai hoi, ia manawa o ka oluolu ana ae ua oi loa aku ka oluolu o ko laua manao ma ka noho ana ma ka hotele. No Hale hoi ua alawa wale aku la no oia ia Lore me ka pane leo ole. Eia nae ua hoomaopopo iho la no oia i ke kumu o ko laua haalele koke ana i ka Halealii.

            "E helewawae aku no kaua a hiki i ka puka ana a na ke kaa no hoi ia e holo ae ilaila kahi a kaua e kau aku ai, a ua oluolu loa i ke Kaukaualii Halefonta ke kauoha aku i ke kaa e hana pela," wahi a Anagusi i pane aku ai me ke ake nui iloko iho ona e kaawale koke mailaila aku.

            "E oluolu e na keonimana e hui pu aku wau ma keia helewawae ana o olua i ka puka pa." I noi aku ai ke Kaukaualii Halefonta. Me ka hakalia ole ua haawi aku la ke kaukaualii i ke kauoha e hanaia e like me ka makemake o na malihini. Ua hoomaka aku la lakou e hele o ke Kaukaualii ame Lore, i ka laua hele a o Anagusi hoi i kana hele mahope aku, no ka mea ua ike aku la o Anagusi i kaukali o ke Aliiwahine oia o Degamoa e hele mai ana pela i loaa ai kona hoahele no ka puka pa.

            A aneane o Lore ma e hiki aku i ka puka pa ua alawa mai la oia i hope no ka nana ana i ka Halealii no ka manawa hope loa mamua o ke kau ana aku maluna o ke kaa, alaila ua ike mai la oia i ka Wahinealii Ietiwa e ku mai ana ma ka lani o luna o ka halealii enana ana, aole i kahi o na moneka aka e nana mai ana i ka mea i kipakuia.

            Ua ku iho la o Ietiwa malaila no kekahi manawa loihi mahope iho o ka hala loa ana o ke kaa i kau aku ai o Lore ma, me na waimaka e haloiloi ana iloko o kona mau maka a e hoopulu ana hoi i kona mau papalina na waimaka mua loa i puai mai no ke aloha mua loa a kona puuwai.

 

MOKUNA XV.

KA HOOPALAU.

            He kanaka paupauho wale o Anagusi ma ka noonoo ana, nolaila, aole i hiki loa iaia ke hoomanawanui no ke ake e ike maopopo loa i ke kumu o ko laua haalele koke ana i ka halealii. He nune nui ia iloko o kona naau a i kekahi manawa ua kokoke loa oia e ninau aku i kona hoaloha i ke kumu o ka haalele koke ana i ka halealii i ka manawa i mano ole ia e hanaia pela, aka i ka helehelena no o Lore, ua kaomila mai ka ikaika o kona ninau aku. Ua maopopo no iaia aia no he kumu o ko laua kaawale koke ana, aka o ke ano o ua mau kumu la aole loa e hiki iaia ke ike aku. No ka hiki ole iaia ke hana aku i mea e loaa mai ai iaia ke hana aku i mea e loaa mai ai iaia he ike mai kona hoaloha mai nolaila ua waiho pu iho no ia. Aole no hoi oia i puiwa i ka manawa a Lore i hoike mai ai i kona mano no ka noho liuliu loa iho ona i Edelewesi ame kona hoike ana aku ina paha ua manao o Anagusi e hoi ua hiki iaia ke hana aku me ka loaa ole o kekahi hoohalahala mai iaia aku.

            Ma keia wahi ua hoike aku no hoi o Anagusi i kona mano, ua mano no oia e noho liuliu iki i Edelewesi pela i loaa like ai keia ike no laua iho e noho like ana no laua ilaila.

            No Lore iho, aole i loaa iki iaia ka noho oluolu ana mamuli o ka maikai ole o kona noo, e moe maikai ole