Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 26, 26 June 1903 — Page 2
| This text was transcribed by: | Kaila Puaokalani Kitkouski Ledward |
| This work is dedicated to: | Edward C. Kitkouski |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
'ELUA NUPEPA KUOKOA, IUNE 26, 1903.
KA NUPEPA KUOKOA
No ka Makahiki $2.00
No Eono Mahina 1.00
Kuike ka Rula.
NA PUKA ANA 1Pule 2Pule 3Pule 1Mal. 2Mal. 3Mal. 1Mak.
1 Iniha $1.50 $2.00 $2.50 $3.00 $5.00 $6.75 $12.00
2 Iniha 2.00 2.75 3.50 4.00 7.00 9.00 18.00
3 Iniha 2.50 3.50 4.50 5.00 9.00 12.00 24.00
4 Iniha 3.00 4.00 5.00 6.00 11.00 13.00 30.00
5 Iniha 3.50 4.75 6.00 7.00 12.00 15.00 36.00
6 Iniha 4.00 5.50 7.00 8.00 13.00 16.00 42.00
O NA OLELO HOOLAHA APAU E HOOUNAIA MAI ANA NO KA HOOLAHA MALOKO O KEIA NUPEPA, E HOOUNA PU MAI ME KA AUHAU, A INA AOLE, AOHE NO E HOOKOMOIA.
O na Dala apau o ka Pepa nei e hoouna pololei mai i ka HAWAIIAN GAZETTE COMPANY.
HOOPUKAIA E KA HAWAIIAN GAZETTE
Hookomoia ma ka Hale Leka o Honolulu, Pa nalaau o Hawaii, ma ke ano mea o ka apa Elua.
DAVID L. A-I, Lunahooponopono
A. W. PEARSON, LUNA NUI
Honolulu, Oahu
POALIMA IUNE 19, 1903
KA PANAI A KE KUOKOA.
Aia a hiki mai ka helu mua o ke Kuokoa o ka mahina o Iulai ae anei e panai hou aku ai oia i kana makana manawalea i kona poe lawe pepa kumau o ka Paeaina nei, a me ka hauoli piha no hoi e hookuu aku ai. E like me ko na manawa aku nei i hala pela no keia a panaiia aku ai he mau kii pena i hana noeauia, i kupono loa i mau hoonani no na Home Hawaii, a kahi poe hoi e kau mai nei, a ke hauoli nei makou i ka loaa ana mai o kekahi mau pane i ke ohohia ia a keia mau kii makana.
Nolaila ke paipai aku nei makou i ka poe i komo ole iloko o keia mahele ua hamama ka ipuka no lakou ma ka hoopaa ana i ko lakou inoa ma ka papainoa o ka poel lawe pepa kumau me ka hoouna mua mai no nae i ke ola o ka pepa. He $1.00 no eono mahina a he $2.00 no ka makahiki hookahi, a aohe manawa hookomo ole.
Ina e hoouna mai o ke alanui maalahi oia keia malalo iho (1) hoouna mai ma ka bila kikoo dala haleleka (2) ma ke kuai pooleka ana o hookahi keneta nona ka waiwai io o ke ola o ka pepa i manaoia e hoouna mai, a ma ka inoa o ka hui "Hawaiian Gazette Co., P.O. Box 208, Honolulu, Oahu, e hoouna mai ai aole ma ka inoa o ka lunahooponopono, no ka mea, aole i pili ia hana iaiai, oiai o ka oihana hooponopono manao o mea hou no ke Kilohana oia ka mahele i pili iaia, a mai pina ma ka hui kuko ana me ia no ia mea.
O ka iini nui o ka oukou Kilohana oia ka hoolawa aku i na kini heluhelu me na mea hou, na kalaimanao, na manao a'o ame na mea like mawaho ae o na mooleo. O ka hoopokopoko ana mai i na manao oia ka mahuahua o lakou iloko o ke Kilohana. Nolaila a i manao kekahi e hoouna manao mai no ka hoolaha ana iloko o ke Kuokoa, e oluolu e hoomanao i keia wahi rula o ka pokepoke mai no a palanaiki, e pokole ai ka manao i komo palakaiki aku no, he mea e koe nui ai no ka hoopiha manao hou aku. Ma keia ano e nui ai na mea hou a mai poina i ke kakauinoa i na manao e hoouna mai ai o nele i ke kuleana hoolaha.
KE KIAAINA ME KANA MAU VITO.
Ma ka hoihoiia ana mai o ka bila haawina helu 6 o keia kau Ahaolelo Kuikawa mai ke Kiaaina mai i ka Ahaolelo ua ikeia iho la he eono mau itamu dala o ka bila ua vitoia e ka mea iaia ke kuleana o ia hana.
O keia paha ka mahele i hiki i ke Kiaaina ke hana aole ma na kanawai e ae i ka hookau ana i ka vito maluna o ke kino holookoa aole i ka hapa.
He keluana kona e vito ai i na itamu apau a i ole e vito i ka bila holookoa, eia nae, e hookau aku no oia ia ano haawina malalo o na kumu kupono ana i ike maopopo ai he pololei, a o ka vito ka haawina e pono e kauia aku maluna o lakou. A in a e kau ole ia ka vito alaila e hele hemahema ana ka pono pililaula, no ka mea mai ke kumu aku no ka hemahema.
Ina hoi ua huhewa ka vito ana a ke Kiaaina a o ka pololei maoli no oia ka hoapono ana alaila e nee ana ka hana imua ma ke ano anoninoni, no ka mea, aole i kala i hemahema ai, mai ke kumu aku no.
O ka hua nae o na hana a ke Kiaaina maluna o keia bila haawina oia ka vito ia o eono mau itamu, malalo no hoi o na kumu ana i manaoio ai ua kupono.
He eono keia mau itamu no lakou ka huina nui o $4077.30. O ka itamu o W. J. Wright no kana mau hana he $80, ka itamu o ke koi pauahi a Mrs. Amara nona ka huina o $750, ka itamu o $700 koi poho a Keoho no kona aina, ka itamu o $260 he koi poho aina na Mrs. Kamakaheikuli, ka itamu o ke koi a J. W. Kalua maluna o ka aelike pa'i ai me ka Papa Ola ame ko ka oihana makai o Hawaii.
He huina dala nui no keia no ka waihona Aupuni aka ina e a'eku ia ana keia mau vito e ka Ahaolelo alaila e malele hou aku ana ia huina.
Ua hana ke Kiaaina i kana hana a ua hoihoi mai i kana he vito i ka Ahaolelo a o ka ka Ahaolelo koe e ke hana nei oia. Iloko o na Hale a elua ua noonooia ae no keia kumuhana a ua puka ae no na manao ma ke ano ikiiki. Iloko o ka Hale ua pepehiia kekahi mau vito a lokahi no hoi ka manao i ko kekahi.
Ke noonoo iho ke kanaka he mea maalahi ka hookomo itamu ana a kekahi poe hoa no i hana i'o ai eia nae aole oia ka mea oi loa. He hana kuoono no ia e hanaia ma ka aoao o ka hoa ahaolelo aka o ka puka pono o ka mea i hookomoia me ka pa ole i na hoohalahala oia ka maikai loa, aole e like me keia.
Ke manzo nei ke Kuokoa o ka hookomo ana i ka bila a itamu paha a puka pono alaila e pono e loaa keia ike i ka lehulehu o ke kanaka nana i hookomo ia mea, he kanaka oia nona ke kino i nui kupono no kekahi noho o ka Ahaolelo.
MANAO E KUKULU HOME.
O ke pookela o na kanaka apau i noho iloko o keia honua ma na mea apau, ma na hana apau, oia no ko lakou Haku Iesu Kristo, a o ka poe e hahai aku i kona meheu aole e nele ko lakou heluia ma ia ano hookahi.
O na kahunapule ka poe i maopopo ka helu ia, o ka poe i kahunapule maoli aole ma ka nanaina a kulana paha (no ka mea he nui ka poe i lilo i kahunapule a lilo no nae i poe lalau) aka hookahi mea maopopo loa oia ke kanaka e hookauwa ana iaia iho no ka pono o ha'i.
Iloko o keiamahele i komo mai ai keia poe wilikina o ka Hoomana Katolika i hoopukaia ma ke Kilohana nei o ka helu i hala. Ua haawi lakou i ko lakou ola ame ko lakou ikaika no ka pono o ha'i. Mamuli o ia kumu i ae ai lakou e noho i kahi i makemake ole ia helu i hala. Ua haawi lakou i ko lakou hauoli o ka noho hoohauoli ma ka noho ana iloko o ka inea no ka hooikaika e hoolana i ka poe i loaa i ka pilikia.
Maloko o na paia o Kalaupapa lakou i hoomanawanui ai a ma na wahi no o lakou i hoonohoia aku ai. Ua hana lakou me ke kaniuhu ole me ka nana ole i ka uku ia mai, a i ka nana ana me he mea la o lakou paha na kauwa i hooko maoli i kela manao e pa-e mau ana "hana no ke aloha."
A e like me ka mea i hoopukaia pela i loaa ai ka ike i ka lehulehu ua hapauea mai ka ikaika hana ua palupalu na lala, a oiai aole o lakou mau home ponoi ua ulu mai la ka noonoo e hoomaha no na la i koe, in a pela he mea pono e loaa on a home.
Ina e hoohui i ka lakou wahi loaa i hoomakaulii ai, no ka mea he kokua mai ke Aupuni ia lakou, me na kokua o ka poe e aloha ana alaila e lawe ana ka huina i makemakeia, a o ke ku no ia o ko lakou home, a he home ana ia, aohe no lakou wale no aka no na kaikuahine wilikina apau o keia mua aku.
Ma ka manao ana o ke kulana ame no ano o keia poe wilikina ua lawaia no ka lea hamau e pa ai iloko o ka uhane o ke kanaka no ke kono ana iaia e komo kokua aku iloko o keia hana maikai.
Haule o Kamehameha
Ua nui ka poe makaikai i hele aku no ka kinipopo hou i maho o kamoiliili i ka Poaono nei e nana i na paani kinipopo o na hui kinipopo Punahou kue ia Honolulu ame Elks ku-e ia Kamehameha. Ua nui ke ohohiaia o na paani ana. Oka paani mua, mawaena ia o ka hui Punahou ame Honolulu, a i ka paani ana mai, ua haule ka hui Punahou. No ka mai' o Babbitt, ka mea nou popo o Punahou ua komo mai o Williamson ma ia kulana, a no ka nui olep aha o ke kekee o kana ana i ka popo, ua pa mau i ka uhauia a pii ino no holo a ka Honolulu. I ka pau ana o ke komo eiwa, ua loaa he 13 holo i ka Honolulu a he 4 wale no a ka Punahou.
O ka paani elua mawaena o na hui Elks ame Kamehameha, ua nui maoli no ka pihoihoi ame he mea le aia ka puuwai o ka poe kokua i na hui kinipopo iloko o ko lakou mau waha. He maikai ka Reuter nou popo ana no ka hui Kamehameha, a he maikai no hoi na hana apo popo a na keiki, eia nae, aole lakou i makaukau ma ka hili popo. Oia ko lakou kumu pilikia.
Ua hooikaika ka Elks ma na ano apau e haule o Kamehameha, a ua ko ia manao ana pela. I ka pau ana o ke komo hope o ka paani, ua loaa i ka Elks he elua holo, a ia Kamehameha hoi, he hookahi wale no. O keia ka paani hahana loa o keia kau kinipopo.
Kakooia o Luna Nui Kupa.
Ma ke kakahiaka Poakolu nei Iune 24, i haawi mai ai o Lunakanawai Gia i kana olelo hooholo e kakoo ana ia Henry E. Cooper, Lunanui o na Hana Hou, ma ka hoopii a Kiaaina Dole et al., ka poe i hookohuia e ke Kanawai Kalana i mau lala no ka Papa Nana o na Hale Oihana Aupuni, ku-e i ka Lunanui o na Hana Hou, Henry E. Cooper, no ka hookuu ana mai i ka poe i oleloia ae nei maluna i ka malama ame ka hookele ana i na hana o ka lehulehu ame na waiwai i haawiia e ke Kanawai Kalana.
Ma ka olelo hooholo a Lunakanawai Gia, ua olelo ae oia ua ku-e na pauku apu e pili ana i na Papa Nana o na Hale Oihana Aupuni i ka Pauku 80 o ke Kanawai Hooponopono Panalaau, a no ia kumu ua mana ole keia; a no ko lakou pili pono ole i kekahi mau mahele e ae o ke Kanawai Kalana, aole ia he mea e hooliloia ai ke Kanawai Kalana i mea ole, aka, ua hiki no i ke Kanawai Kalana ke ku a hoohanaia me ka hookaawaleia ana o na pauku mana ole. No ia kumu ua hooholoia ka olelo hooholo no ka pono o ka mea hoopiiia, Henry E. Coper.
Kula Humuhumu Lihilihi
Ke manzo nei o Miss Adams, kekahi o na kumu o Punahou, ua hiki mai ka manawa no ka hoohana ana i na kaikamahine Hawaii no ke a'o ana i kekahi oihana hou. He makemake kona e a'oia no kaikamahine i ka hana lihilihi.
Eia ma ka halekuai o Mr. Harry Davison he mau lihilihi i hanaia e na kaikamahine o Kakaako malalo o ke a'o ana a Miss Tema Apana, he haumana no Miss Adams. He nani maoli no na lihilihi i hanaia e keia mau opio.
NUHOU O KO NA AINA E
Mai ka Uwea Telegarapa mai.
KE KULANA MA HEPPNER.
HEPPNER, Oregon, Iune 17. --Ua maikai ae na kulana maanei. Ua hookaawaleia na poino waikahe a eia ka hoea mai nei na ukana ame na dala kokua. Ua kukuluia ae nei he komite no ke kiai ana.
PII INO KA WAI.
DENEVA, Kolorado, Iune 19. --Ke pii ino nei ka waikahe o na muliwai o na iPhone hema o na Mauna Pohaku. Ke naha nei na palewai o ka muliwai Rio Grande.
PAPAINOA MAKE O HAFFNER
HAFFNER, Oregona, Iune 18. --He 153 ka heluna pau o na kino make i loaa iho nei. He kanaono poe makaikai no ka manawa i nalowale a maopopo ole. He 225 ka heluna i kohoia oia ka huina o ka poe i poino i ka waikahe.
ILI KEKAHI KUNA LAWE PAPA.
KAPALAKIKO, Iune 18.--Ua ili ma ka Mokupuni Masala he mokukuna lawe papa i maopopo ole ka inoa.
NUI KA UKANA A KE KOREA.
KAPALAKIKO, Iune 18. --E lawe aku ana ke Korea no ka Akau i kekahi piha ukana palaoa ame waiu bata i ike ole ia mamua.
HOOMAKAUKAU KA MOI PETERO.
GENEVA, Iune 18. --Ma ka Poakahi e hele aku ai ka Moi Petero no Serevia.
HOOPIIIA NO KE APUKA.
MANILA, Iune 18.--Ke hookolokoloia nei o Lutanela Foley o ka oihana koa Amerika imua o ka aha hookolokolo koa no ka hewa apuka.
AUMOKU KAUA NO GEREMANIA.
BERELINA, Iune 18.--E hiki mai ana kekahi aumoku kaua o Amerika Hupuia ma Kiei no ke komo pu ana iloko o na hana hookahakaha a na aumoku kaua Geremania.
APONO O RUSIA IA PETERO.
ST PETERSBURG, Rusia, Iune 18.--Ua ike aku nei ke Za ma ke ano pili oihana aupuni o Petero ka moi o Serevia me kekoi ikaika aku no nae i ka moi hou e hoopa'iia na mea nana i powa ke ola o ka moi i make.
KA UWEAOLELO PAKIPIKA.
Manila, Iune 18.--He 2,407 mile o ka uweaolelo Pakipika i hoomoeia i keia manawa o Guama ame ka Mokupuni Midewe e ka moku hoomoe uwea Colonia. Ke manaoia nei e hoea aku ana paha oia ma Midewe i ka la apopo, a malaila e hooku'iia aku ai me ke ka ua o Midewe e ka poe hana o ka Anglia. Ua holopono na hana ma na ano apau. Na ke Colonia e hoomau aku ka hoomoe ana a hiki i Honolulu me ka awiwi ana i na hana.
PAUAHI NUI MA KAPALAKIKO.
KAPALAKIKO, Iune 19.--Ua pau i ke ahi ka halekuai o Cunningham, Curtiss & Welch (hui i hoohuiia) i keia la a aia ke poho ma kahi o hookahi haneri tausani dala.
EIA I MAKE MA KEKAHI ULIA ALAHAO.
WATALU, Iowa, Iune 19.--Ua hookui ae kekahi mau kaaahi maanei. He eiwa poe ohua i make ma keia ulia.
KOKUA O AMERIKA.
YOKOHAMA, Iapana, Iune 19.--Ua hui pu mai nei o Amerika Huipuia me Iapana ma ke koi ana ia Kina e wehe ia Moukedena ame Taikanakau no na hana hookele waiwai me na aine e.
KANIKAU O RUSIA.
ST. PETERSBURG, Rusia, Iune 19.--Ua kukalaia ae e kanikau ana ka ohana alii o Rusia no kekahi manawa no ka hoomanao ana i na alii make o Serevia.
HUHU O SEREVIA IA PELEKANE.
BELEGARADE, Iune 20.--Ua huhu ka Aha Kuhina Kuikawa ia Pelekane no ka olelo o Pelekane ua make na alii mua o Serevia ma o ka lukuia ana me na hana lima koko.
THE HAGUE, Iune 20.--Aia o Holani iloko o ke kulana hookahi me Pelekane i kona nana ana aku no na hana ma Belegarade.
VIENA, Auseturia, Iune 20.--Ua loaa mai na lohe e hiki aku ana ka Moi Petero ma Belegarade ma ka Poalua.
BELEGARADE, Iune 20.--No ke koi ikaika mai o na mana nui o Europa, ua aeia aku ka poe nana i pepehi na alii o Serevia e hookaawale aku no ka mamanawa. O ka hapanui o na kanaka, aohe o lakou makemake e kau ikaika ia aku ka hoopa'i maluna o keia poe.
WASINETONA, D.C., Iune 20.--Ua kauohaia aku ke kuhina o Amerika Huipuia ma Serevia aole e haawi koke aku i kona mau pepa pili oihana i ke aupuni hou o Serevia. Malia paha e hui pu aku ana o Amerika Huipuia me Beretania Nui ma ke kulana hookahi e pili ana i ke aupuni hou.
HOOLE KA POPE I KA IKE ANA IA LOUBET.
ROMA, Iune 20.--Ua hoole ka Pope i ka ike ana ia Peresidena Loubet o Farani, a e hoopanee ana paha o Loubet i kana huakai a keia makahiki ae. O ke kumu o ko ka Pope hana ana i keia mea, no kona makemake ole mai keia i ke kipaku ana o Farani i na ahahui hoomana Katolika.
HOOKIEKIEIA E KA MOI PETERO.
BELEGARADE, Iune 21.--Ua hoikeia ae nei i ke akea ke kuahaua o ka Moi Petero. Ua kukala ae ka Moi i ka hookiekie ana ae i kekahi o na aliikoa. O keia heluna, he poe kekahi i maopopo o lakou kekahi i komo iloko o na hana o ka hoolala ana i ka make o na alii mua. Ua apono na kanaka i keia hana a ke hoomakauku nei lakou e hookipa hanohano i ka Moi Petero i kona hiki ana mai ma ka Poalua.
HOOLE O IAPANA
WASINETONA, D.C., Iune 21.--Ua hoole mai ke Kuhina Iapana maanei i ka pololei ole o ka lohe ua holo lea na hana mawaena o Rusia ame Iapana ma keia hookipaia ana iho nei o ke Alakai o na Rukini ma Iapana.
Ua oleloia ae aohe i hooholoia kekahi mea e pili ana ia Manakuria ame Korea. Ua olelo ae no hoi ke Kuhina ke hooikaika nei o Iapana no ka wehe ana i na awa o Manakuria.
MAKEMAKE E LILO I KIAAINA.
KILIWILANA, Ohio, Iune 21.--Ua olelo ae na hoaloha pili paa o Senatoa Marcus A. Hanna aohe oia e hoao ana e holo moho senatoa hou ana in a e pau kona kau ahaolelo. He makemake kona e lilo i Kiaaina no Ohio a mahope aku e haalele mai ana oia i na lawelawe hana aupuni.
HU KE KAA A MAKE EKOLU.
KAPALAKIKO, Iune 21.-- Ma ka hu ana o kekahi kaaahi o ke alahao aekai Akau ma keia la, he ekolu poe i make.
KANIKAU O BERETANIA NUI.
LADANA, Iune 22.--Ua komo ka poe o ke alo alii iloko o ke kanikau no umi la no ka Moi Alekanekero o Serevia.
BELEGARADE, Iune 22.-- Ua hoopuka ae ke Kuhina Kaua e ulu ae no kekahi mau hana haunaele kukonukonu in a e hoopa'iia ana ka poe nana i powa ka Moi Alekanekero. Ua ano ku-e na kanaka i ka hookiekie ia ana o ua poe nei ame he mea la e hoopauia ana keia kauoha.
HOPUIA NO KA HOAO E APUKA.
WASINETONA, Iune 22.--Machem, na hoahanau Groff ame kekahi poe e ae ka i hoopiiia no ka hoao ana e apuka i ke aupuni ma ke kuai ana i na mea hana o ke keena haleleta.
HOOPAHUIA KA PUKA E NA PAAHAO.
CANON CITY, Kolorado, Iune 22.--Ua hoopahuiia ka puka-pa e eono o na paahao i keia la a holo mahuka. Ua alualu aku na kiai ia lakou, make hookahi, eha kekahi poe a paa hoi ka poe i koe iho.
PUHIIA I KE AHI.
WILIMINETONA, Delewea, Iune 22.--Ua puhiia i ke ahi ma keia la he paele i hana i kekahi hana lima ikaika. Ua ki aku na kiai i ka poe hoohaunaele a he nui ka poe i eha.
NUI KA WAI.
Pekina, Iune 22.--Aia ma kahi o elua haneri tausani poe i pilikia i ka ai ma ka maheleaina o Kuana-si a ke pii mahuahua ae nei ka heluna. He nui na make.
PETERO NO BELEGARADE.
GENEVA, Swizilani, Iune 22.--Ua hele aku o Moi Petero no Belegarade i keia la. Ua ukaliia oia e kekahi heluna nui o na aliikoa Serevia.
HOOPAUIA.
WASINETONA, Iune 22.--Ua hoopauia ma ke kauoha a ka Peresidena ma keia la o Daniel H. McMillan. Hoa Lunakanawai o ka Aha Kiekie o Nu Mekiko. Ua hoopiiia o McMillan no ka noho hewa, a ua kakoo ke Keena Hookolokolo i keia mea. Mahope o ka huli pono ia ana o na mea apau.
MISIONARI NO KENETAKE.
CINCINNATI, Ohio, Iune 23.--Ke hoouna nei ka Ahahui Misionari Home Kristiano Amerika i mau misionari no na apana e hakaka nei ma Kenetake.
HAUNAELE MA RIKIMONA.
RIKIMANA, Iune 23.--Ua hooki na kanaka hana o luna o na kaa i ka hana a eia ke hoohaunaele nei. Ua Kaheaia na koa no ka hoomalu ana.
O PETERO KEKAHI I KOMO PU.
VIENA, Iune 23.--Ua hiki mai o Moi Petero maanei i keia la a ua hookipa maikai ia oia e ke aupuni ame na kanaka. Ma kekahi kuka'i kamailio ua olelo ae oia aohe e hiki e hoopa'iia ka poe pepehi alii no ka mea ua kalaia lakou e ka Skuptschina. Ua oleloia ae maanei o ka Moi kekahi i komo pu iloko o keia hana.
BELEGARADE, Iune 23.--Ua haalele mai na kuhina o Farani, Beretania Nui, Holani ame Tureke i ke kapitala Nei.
HOOMAKAUKAU KAUA O SALONICA.
SOFIA, Iune 23.--Ua pepehiia a make he iwakalua poe koa Tureke e na Bulugariana maanei.
BATAKA, Iune 23.--Ua puka ae kekahi kauoha no ka hoolawa ana i mea ai no hookahi haneri tausani kanaka ma Salonica.
KA UWEAOLELO MA MIDEWE.
MOKUPUNI O MIDEWE, Iune 23.-- Ua pau ka hana o ka hooku'i ana i ke telegarapa mawaena o Guama ame keia mokupuni. Na ka Anglia i hoomoe ka laina o kula, a he elua la wale no i hanaia ai keia hana.
E hoomoe aku ana ka moku lawe uwea Anglia i ka laina o kula o ka uwea o Honolulu a hoomoe aku i ka uwea o Honolulu a hoomoe aku i ka uwea moana nana e hoohui ka laina telegarapa o ka Pakipika ma ka hooku'i ana ma Honolulu.
HAALELE KE KUHINA O HOLANI.
THE HAGUE, Iune 23.--Ua kauohaia aku ke Kuhina Holani me Serevia e haalele aku i kona wahi hana mamua o ka hiki ana aku o Moi Petero ma Belegarade. He mea keia e hoike aku ai i ka Moi Petero e hoopa'iia ka poe pepehi alii.
RUSIA AME KINA.
TOKIO, Iapana, Iune 23.--Ua loaa mai kekahi lono i ke Keena o na Aina E o Iapana mai Pekina mai e olelo ana ua kakauinoaia ka ahahui Manakuria e Rusia ame Kina. Aohe i hoikeia mai na mea i hanaia, eia nae, ke manaoia nei ua hooleiia na manao ku-e o na mana.
KE KUIKAHI ME KINA NO MANAKURIA.
WASINETONA, Iune 24.--Ua hikiole ke hooholoia aku na hana imua no na mea e pili ana i ke kuikahi no ka wehe ana ia Manakuria no na hana hookele waiwai o na aina e, a ua olelo mai o Kina e kali ka wehe ana i na awa. Ua hoole o Amerika Huipuia i keia koi a ua kakoo mai o Iapana ame Beritania Nui.
HOOMAKAUKAU O RUSIA.
LADANA, Iune 24.--E hoakoakoaia aku ana na mokukaua holo loa o Rusia ma ke Kai Eleele no ka makaaia ana no na kauoha kaua.
MAIKAI KE KULANA OLA MA MANILA.
WASINETONA, Iune 24.--Aia ma Manila i keia wa he kulana ola maokai i ike ole ia mamua.
AIHUEA HE $60,000.
PUEBLO, Kolorado, Iune 24.--I kekahi agena waiwai paa e hiamoe ana maloko o a ka lumi waiho ukana o ke alahao ua aihueia kona paiki me $60,000 maloko.
HE ELUA WALE NO KUHINA I IKE IA PETERO.
BELEGARADE, Iune 24.--O na Kuhina Auseturia ame Rukini wale no ka i komo iloko o na lawelawe ana no ka hookipa ana i ka Petero.
HAALELE IA BELEGARADE.
WASINETONA, D.C., Iune 24.--E like me ka hooko ana i ke kauoha a ke Keena Aina, Ua haalele aku ke Kuhina Amerika no Serevia ia Belegarade mamua o ka hiki ana aku o ka moi hou.
HIKI MAI O LIPTON MA NU IOKA.
NU IOKA, Iune 24.-- Ua hiki mai o Sir Thomas Lipton ma Nu Ioka i keia la. Ua hookipaia oia me ke ohohia e na lala o ke Kalapu Moku Holo Lealea o Nu Ioka a e hele pu aku ana oia me lakou ma ko lakou holo moku makahiki.
Hoiko Kula Sabati o Wailupe.
Ia'u i kokoke aku ai ma ka hale noho o Lunakanawai Perry, ma Wailupe, he puakea nui ka'u i ike aku, e paniku ia mai ana ka Ipuka o ka Halekula ma Wailupe, i ko'u hiki kino ana malaila e hoomaka ana na hana, he anaina Haipule, malalo o ke alakai ana a John Paniani, kekahi kumu kahiko o ka ekalesia o Kawaiahao, o Manoa, i kokua ia e Apolo Kaiole o Kapahulu, ame S. Kinikake, o Waikiki-kai.
Iwaena o keia anaina, hookahi a'u mea nui i lawe mai a hoomaopopo, o ka olelo paipai, oia keia. "E lilo oukou i Pohaku ola."
I hui ia me na leo himeni maloko o ke kamina, i meleia mai e ka papa himeni me ka eehia ame ke anoano maoli.
Elua no mahele ano nui ka mua, e pili ana ia Aberahama, Davida ame Isaia.
He ninau e pili ana ia Lakou maloko o ka Baibala peia no na himeni, pili pono ka la i Papaenaena, lawe mikioi ia mai e ka makani holouha o Kekaha.
Ka lua o na mahele ano nui oia keia e pili ana i ke Kauoha Hou.
Hookuu ia na hana me ka himeni a me ka pule a J. Panini.
Me ka mahalo,
MRS. D. KEKAHIO.
HOOLIHA HOOKO MORAKI
HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.
I kulike ai me na manao o kekahi moraki i hanaia e Luia Vasconcelles ia George Clark, ma ka la umi-kumamaono (16) o Ianuari, A.D. 1898, ai kakau kopeia iloko o ke Keena Hoona Aina o ke AUpuni, ma ka buke helu 179, aoao 42, he moraki hoi e paaia nei e ka Western and Hawaiian Investment Co., Ltd., ma ke ano he Mea Malama Moraki, ke haawiia aku nei ka hoolaha ma keia ke manao nei ka Mea Paa Moraki e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i uhaiia e hoike ana o ka uku ole ia o ka ukupanee ame ke kumupaa i ka manawa e uku ai.
Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha mahope iho o ka pau ana o ekolu pule mai ka manawa aku o keia hoolaha e hoolahaia aku ai ka waiwai apau i hoopaaia maloko o ka moraki i oleloia no ke kuai kudala o James F. Morgan iloko o Honolulu, ma ka Poaono, ka la umi-kumamawalu (18) o Iulai, 1903, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.
No na mea aku i koe e ike ae ia W. R. Kakela ka loio o ka mea Paa Moraki.
Hanaia ma Honolulu, Iune 23, 1903. WESTERN HAWAIIAN INVESTMENT CO., LTD.,
Mea Malama Moraki.
O na aina i hoopaaia maloko o ka moraki i oleloia oia keia malalo iho.
1. He Apana nona ka iliaina @ eka e waiho la i Kapalaalaea, iloko @ Kona Akau, Oia no hoi ka hapa o @ R.P. (Grant) helu 3019.
2. He Apana o 4 eka iloko o Kahului 1 iloko o Kona Akau, oia no @ ka hapa o ka R.P. (Grant) helu @
3. He Apana o 3.75 eka iloko o Kapalaalaea oia no hoi ka aina i hoikeia ma ka R.P. (Grant) helo 3736.
2969-Iune 26-Iulai 3, 10, 17.
He Umi Hoola Kaena e Pili ana i ka Laau Nahu o ka Po, Kolera a me H.A. Chamberlain
1. Ua hiki iaia ke haawi koke i ka naha ma o ka loaa ana i ke nahu, kolera ame na eha e ae o ka opu.
2. Aole loa e hoopahu'aia kona hoola ana i na ma'i kukonukonu e loaa ana mai na ano ma'i mai e like me ka ha koko, me hi.
3. He laau keia e ola ai mai ka ma'i hi mai i loaa i kekahi mea no ka wa loihi.
4. He laau keia e hiki ke hilinaiia no ka hoola ana i ka ma'i hi o na keiki opiopio.
5. He hiki ke hoola i ke nahu ahulau ma ka opu.
6. He hiki ke kaupale aku i ke aki o ka opu.
7. He hikiwawe loa i ka hoola ana i na ano ma'i apau o ka naau.
8. Aohe e loaa na hopena popilikia.
9. He maikai no ka lawe ana.
10. Ua ola i keia laau he mau ola kanaka i oi ae mamua o kekahi mau ano laau e ae.
He mau hooia anao kaena keia e pili ana i kekahi ano laau, eia nae he nui na hooia ana no ka pololei o na mea i hoikeia ae la maluna. E pono na home apau e malam i omole o keia laau. E kii koke i keia la. Malia paha e pakele ana kekahi ola ma ka lawe ana.
Na Benson Smith & Co., Ltd., na agena kukaa, e kuai nei.
Hoolaha Kukulu Hui
BENTON & ARIOLI.
Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha o na mea no laua na inoa malalo iho nei he mau kamaaina no Hilo, Hawaii, H. T., ua hui ae nei laua a kukulu i hui ma Hilo, no ka pono o ka lawelawe oihana hana ma ke ano he mau mea hoopaa aelike no na hana o ka lehulehu, hoomoe alahao, e pela aku, malalo o ka inoa hui o Benton & Arioli.
C. P. BENTON,
G. ARIOLI.
Hilo, Hawaii, H. T., Iune 18, 1903.
2969-Iune 26-Iulai 3.
Hoolaha Hooko Moraki
MAUNAIHI KAOHELE
HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.
Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha mamuli o ka mana kuai o kekahi palapala moraki i hanaia ma ka la eha (4) o Novemaba, 1901, e Maunaihi Kaohele (w), no Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ka Mea Moraki Mai o ka aoao mua ame J. C. Cluney ka Mea Paa Moraki o ka aoao elua, he palapala moraki i kakau kopeia iloko o ke Keena Hoona Aina o ke Aupuni, iloko o ka Bule Helu 230 ma ka aoao 31, 32 ame ka aoao 33, ke manao nei ka Mea Paa Moraki e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i uhaiia, e hoike ana: o ka uku ole ia o ka ukupanee i ka manawa e uku ai.
Ke hoolaha pu ia aku nei no hai o ka apana a mahele o ka aina i hoopaaia maloko o ua moraki la i oleloia ia J. C. Cluney i oleloia e kuai kudalaia aku ana ma ke akea ma na keena kudala o James F. Morgan, ma Alanui Moiwahine, Honolulu, ma ka Poaono, ka la 27 o Iune, A. D. 1903;
O ka waiwai apau loa i hoopaaia maloko o ka moraki i oleloia oia keia malalo iho:
O kela apana a mahele o ka aina apau loa e waiho la ma Keoneula, Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, oia no hoi ka Apana "A" ma ke anaia ana e R. N. Boyd ma ka la umi-kumamalua (12) o Ianuari, A. D. 1899. a apoia a i hoakakaia e like me ia malalo iho, e hoike ana:
E hoomaka ana ma ka kihi Komohanahema o keia apana aina, malaila aku holo ma o kona mau palena ponoi iho:
Akau 47° 00' Hik. 130 kapuai holo ma ko Kauai;
Hema 40° 00' Hik. 102 kapuai holo ma ko Mrs. Kaae;
Hema 37° 30' Hik. 107 kapuai holo ma ke alanui o 12 kapuai;
Akau 37° 30' 107 kapuai holo ma ka mahele "B" no D. L. Kahaleahu;
Hema 50° 00' Kom. 98 kapuai holo ma ke alanui hao a hiki i kahi i hoomaka ai, nona ka iliaina o 12500 kapuai kuea, oi aku a emi mai koe no nae ka akahihapalua o ua apana aina nei i oleloia ka hapa nae mauka o ua apana nei. i hooliloia e ka Mea Moraki Mai i oleloia ia Jessie K. Kaae, ma kekahi palapala kuai aina i hanaia i ka la 9 o Mei. 1899. a i kakau kopeia iloko o ke Keena Hoona Aina o ke Aupuni ma ka Buke Helu 194 ma ka aoao 133: O ua ma hele ia oia no ka hapa o ka aina i hoakakaia iloko o ka L. C. A. Helu 655 ia Kahaleaahu, ka luaui makuakane o ka Mea Moraki Mai i oleloia, a ola no hoi ka pa-hale i hooliloia iaia ma ka palapala kuai a David L. Kahaleaahu ame Panaewa Kahaleaahu (w) i hanaia ma ka la 13 o Ianuari, 1899, a i kakau kope ia maloko o ke Keena Hoona Aina o ke Aupuni, m ka Buke Helu 188, ma ka aoao 278.
Pau pu me na kuleana apau, na pono, na pomaikai ame na mea no apau loa i pili i ua aina nei.
J. C. CLUNEY.
Mea Paa Moraki
He Kuike a ma ke dala gula Amerika ka makemake a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.
No na mea aku i koe e ike ae ia WILLIAM T. RAWLINS, Loio o ka Mea Paa Moraki.
Hanaia ma Honolulu, Iune 1, 1903.
2966-Iune 5, 12, 19, 26.