Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 26, 26 June 1903 — Page 4

Page PDF (1.49 MB)

This text was transcribed by:  Naoko Fujimoto
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

huro mai ko makou mahele aku, a ua like me ka mea e haehaeia ana ka lewa lani e na leo e kupinai ana ia manawa. Ua noonoo koke ae wau i ka Hadina mau olelo i pana mai ai iau “e wala ana ka hao ke hiki aku makou i Wakinetona,”

Eha la o keia noho ana o makou i Wakinetona, e apo aku ana hoi i na hoohiwahiwa aloha ana a ia mau kini, a ia mau la ua ike iho la wau i ka oiaio o ka Hadina mau olelo i olelo mai ai iau, e huki ia mai ana na lede maka palupalu e kou mau pilali, a ua hauoli no hoi wau, aka aia kou puuwai i kahi e, noho mai la i ke awawa nani o Senanadoa, kuu Kate aloha.

Ua kau hou aku makou maluna o ka moku, e holo ana no Nu Ioka, a maanei i loaa mai ai na hoohiwahiwa i oi ae mamua o ka makou i ike ai ma Wakinetona. Ua hiki mai na kanaka mai kela ame keia pea o ke kulanakaulale e hookipa mai ia makou, a ia makou i lele aku ai i ka uwapo, ua hiki ole ia makou ke malama iho i ka hele ana o na koa , oiai ua holo mai la na ohana o kela ame keia koa, a he puili aku a puili mai ke kulana e ike ia ana mai o a o. Ua hiki no ke ikeia aku ka hii ana mai o na koa mea wahine i ka lakou mau kamalei ma ko lakou mau alo, a e kipona iho ana hoi i na muki o ke aloha maluna o ko lakou mau papalina lahilahi, oiai ka lakou mau wahine e ku aku ana me na maka o ka hauoli no ka hoi ana mai o ko lakou makua me ka loaa ale o la poino i ko lakou mau ola. Ua ike pu ia aku la no hoi ke apo ana o na ipo lei manu i ka lakou mau mea aloha o na makahiki i kaahope aku, ame he mea la, iloko o ia mau apo ana i na olelo aelike o na wa i hala aku, a e sil@ iho ana a paa loa ke aloha o na la e holoholo kamalii ana. Oiai ua komo pu aku ko makou generala ma ia haawina hookahi e lulumi ana i kona aloha maluna o kana wahine ame ka laua mau keiki, nolaila ua ae oluolu aku oia i na koa e hui me ko lakou mau ohana i hele mai e apo aku ia lakou.

Owau kekahi i hui aku iloko oia haawana, oiai aia wau ke paaia la e na lima palupalu nana i hooluliluli ae iau i kou mau la e noho bebe ana, ka mea hoi a na koa apau e olelo ana ma ke kahua kaua i na la i hala@ aku, “kuu mama aloha.”

“E kuu lei aloha, ua hana hewa loa oe i kou haalele ana mai iau, aka ua pono loa oe i kou hoi ana mai me kou ola, a he miliona hoi o na uhane kanaka i hookuu lanakila ia,” wahi a kuu mama aloha i pane mai ai iaia e milimili ana i kou mau pilali e kau ana maluna o kou mau poohiwi. “I ka wa i loaa mai ai ka lono no kou maka ana, ua ehaeha loa ia kou naau, aka i ka loaa ana mai o kau leta e hoike mai ana aia oe iloko o ka hale mai ma Sapotavila, a e loaa ana ia oe ka maha mai kou ehaeha mai, ua haliu ae kou mau maka i na Lani a haawi aku i na hoomaikai ana, me ke noi pu ana e hookoe ia kou ola a hui hou kaua. Ano ke hui nei kaua e like me ia au i noi ai, a ke haawi hou nei wau i na hoomaikai kiekie loa i ka Makua o na makua,”

Mahope o ka pau ana o na hui aloha ana, ua hui hou ae na koa apau a hoi aku la no ke kahua hoolulu i hookaawale ia ai no makou, iloko o ka hauoli ana o ka poe hauoli ame ke kaumaha ana o ka poe kaumaha no na mea aloha e moe la i ka moe kau-a-kau. Ua loaa pu mai na mea e hoohauoli mai ana i ko makou mau naau, e lawe ana hoi i na noonoo walohia o ke kahua kaua, a iloko o ia mau haawina, i hookuuia ae ai kela ame keia hoa uhaiaholo o ke kahua kaua, elua la mahope mai o ko makou hiki ana aku.

“Well, e pono kaua e gudi-bai, e Konela Wilimona, a hui hou aku kaua ma keia mau aku,” wahi a Lukanela-Generala Hadina me kona apo ana mai i kou mau lima ia a maua i kaawale ae ai.

“Gudi-bai oe, e ke generala, a ke manaolana nei no hoi wau e like me kou. O keia ka hopena o ko kaua hui ana ma ke ano he mau koa. Iloko o na hora amena minite pokole, e noho hou ana kaua ma kea no he mau makaainana, aole hoi e hapai hou ae, i ka kaua mau pahikaua, a hiki i ka wa e k@@@@ mai a@ na enami kuwah@ e hoonioni ae i ka wai ua lana malie.”

“Pela a mau loa aku.”

 

 

 Eona mahina mahope o kou hoi ana aku no kuu Nu Hemesia aloha, ua loaa mai la he leta mai kuu hoaloha Tome Malala mai, e kono mai ana iau e hele aku e hui me ia, e hoike mai ana hoi iau i ka makemake nui o ka makuakane o maua e ike iau, ame ko Kate mau hoomanao ana no kau hana kokua iaia. Ua hai aku wau i kou manao i kuu mama aloha, e hooko i ka Tome kono, a ia manawa pu no hoi i hai aku ai wau i kou aloha no ka nohea e noho la ma Vekinia.

“Ua pono e kuu keiki. Eia kou mau la ke hele aku nei i ke kanaka makua, a ke aneane nei hoi kou mau la e helu ia; he mea pono iau ke ike aku i kou noho hauoli ana mai, mamua o kou hooluolu ana aku.”

 He pule mahope mai, aia wau ke hoohialaai hou la me kuu Tome aloha,ame kona ohana.

 Ia ahiahi no au i hiki aku ai, ua lawe aku la o Makala iau mai kahi aku a Kate ma e noho ana, a ia maua e noho ana iwaho o ka lanai ua pane mai la oia iau:

 “E Wilimona, aole paha i loaa ia oe ka noonoo ana no kau mea i makemake ai e ike ia oe, e like hoi me ka Tome i hai aku ai ia oe maloko o kana leta. Well, e ike oe, ua loaa mai iau na noonoo ana he nui no kau mau keiki; nou, no Tome ame ke kaikuahine o olua. Eia kou mau la ke nee aku nei, a ke hookokoke mai nei kou manawa, he mea nou e hauoli ai ka ike ana aku la oukou e noho hauoli ana. He pinepine na manawa a Kate i kamailio ai no kau mau hana kokua iaia, au hoi i ike ai ma kela po ou i hiki mai ai i kauhale nei mai kou haalele ana aku i kou wahi i noho pio ai, a Tome hoi i kokua ai ia oe . Ua ike pu no hoi wau i kona noonoo nui ana nou, a no ia mea, ua manao wau e----.”

“E Mr. makala, ke nkamailio nei anei oe no Kete ame au?” wahi au i kahamaha koke aku ai,oiai ua ike lihi aku la wau i kahi a ka ia la kaunaoa e hihi nai la.   

“No olua like a i elua.”

“Alaila ua manao anei oe e hoopaa iho i ko maua noho hoaloha ana ma kahi e hiki ole ai ke mawehe ia ae?”

“Ua loaa mai la ia oe ka manao, e kuu keiki.”

“Ke ike aku la wau i na mea apau, a ke maopopo la no hoi iau kou wahi e ku nei. E ae mai oe e hai aku wau ia oe i kuu manao, ua aloha wau i kau nohea, Kate Mkala, a na ia aloha i hooikaika mai i kou mau kapuai wawae e hooko koke mai i ka Tome kono. Ano ke ike nei wau i kou manao me ka hoohewahewa ole, a nolaila ke noi aku nei wau i ka lima o kau mea i aloha ai, ame kona puuwai, nau no ka wa mau loa,”

“E kuu keiki, aole wau i manao mua e loaa mai ana ka haina o kau mea i manao ai e hui kino me oe,” wahi a Mr. Makala me ka hopu ana mai i kou lima.  “Ano ua noi mai ia oe i ka lima o kau lei aloha. E Wilimona, aole he mea okoa ae au i manao ai a i hilinai ai hoi no ka hauoli o kau kaikamahine, o oe wale no; a pela hoi wau e hookuu aku nei iaia mahalo o kau malama ana.  E lilo no oia ia oe i wahine nau.”

“ Ae malama no hoi wau iaia e like me ko ke Akua makemake Ane i makemake ai i ka hana mua loa ia ana o ke kanaka.”

 

 

E na makamaka heluhelu o ka Poka Nui ame ka Poka Iki, maanei aole he mea i hoike hou ia e pili ana no ke kaua Palanike Wilimona ame kona mau hoa, koe wale no ka leta a Kate Makala i kakau aku ai ia Wilimona, eono makahiki mahope mai o ka pau ana o ke kaua. Eia iho ua leta la, a na oukou ia e nana mai i kahi i lele ai o ka poka a paa, a e ike iho ana oukou ma ua leta la, -  “aole i hala ke kiiana a ka lawaia mau.”

Ma ka Home Kahiko

                           Iulai 20. 1872.

 

I Kuu Kane Aloha, - Eia o bebe ke moe nei maloko o kona moe, a aia hoi o Palanike me kona kupunakane ke hooluilui mai la mawaho maluna o ka ahamaka a malalo iho hoi o ke kumulaau wolonata; nolaila ua loaa iau he manawa e kakau aku ai i leta nau. Eia wau ke noho nei a kakau aku ia oe, ma ka aoao o ka puka aniani au i komo mai ai i kela po pihoihoi nui a Kalekona hoi i manao ai ua paa aku wau malalo o kona mana, a ke ika nei wau i ka waiho mai o ke awawa mamua o kou alo. (Eia ka hoi ka mea hai aku ia oe , ua lohe mai o Tome i ka la i nehinei, ua make o Kalekona iloko o ka loaa ana o kekahi uluaoa ma kau wahi ma Texas.) E hoohewahewa ana oe ke ike hou ia Senanadoa ame kona mau ano a kaua hoi i ike ole ai iloko o na makahiki a kaua i kaawale aku ai. O kela puu lepo i hanaia e na pualikoa pukaa ua ke ia ilalo a ke ulu nei ka waina, a o kela mau auwaha e kokoke ana i ke kahawai eia ke uliuli nei me na hua ai e hoonani mai ana hoi i kahi home hapauea o kakou. Ua like ke kula me kekahi lua gula i kau a mea he ohelohelo mai o ka huita maluna o ko lakou mau kumu, ke o-e malie nei hoi ka wai o ke kahawai, ke hoolei iho nei hoi ka la i kona nani nui maluna o na kuahiwi: a ke anenane nei wau e poina iho aole i ala mai kekahi kaua nui maluna iho o ua aina aloha nei. Ke holopono nei ka Tome hana maluna o ka mahina ai, oiai no nae ua paahiki loa ka loaa ana iaia o na limahana no ka ohi ana; aka o Poma oia kona lima akau, a oiai he mahele kona iloko o ka oo hua ana o keia makahiki, eia oia ke hooikaika nei. Ke manao nei wau e akaaka ana oe ke ike hou la Poma, ua oi aku kona naauao a hoohanohano iaia iho, a kamailio nui hoi no “kela mau keiki” me he mea la aole la hoi oia i komo pu ma ko lakou kulana o ka noho wale aole hana, i na manawa : hala aku nei. Ua makemake o Tome ame papa e hele koke mai oe, a ke olelo nei o Palanike o kona ahamaka ka kou moe e moe iho ai: nolaila e hele koke mai e kuu aloha; oiai ua hauoli wau i kou hiki ana mai i ke awawa kahi ou i hanauia ai, ua kaumaha no nae wau i kou kaawale ana. Ah, e kuu Palanike aloha! e kamailio ana na kanaka i na mea I pili ana no ka Akau ame ka Hema, e hoopuka ana hoi i na olelo pono ole e like me ko lakou mau makemake; aka nou nei, ua oi ae kou aloha i kau kane maluna o na mea apau, a mamua aku hoi o na mea apau. E  kakau koke mai, e kuu aloha, a e hai mai hoi i kou wa e hele mai ai;a e lawa pu mai oe ia Mr.Malona me oe. Me na muki aloha mai ia Palanoke,bebe ame au no hoi.

 Kau  wahine aloha,

                         KATE

   KA HOPENA.

 

NAALOHAELUA

 

i ka

IPO HOOKAHI

MAKUNA LIII

KE NOI A DAISY

“Alaila, ua pono ae la na mea apau,” wahi a Daisy i olelo aku ai; “a, auhea oe. e Lede May, e lilo ana o Caro ia oe, aka o kuu keiki ana no kona hooilina. E noho mau ana no keia keiki me ia i na wa apau i mea nona e hoomanao mau ai iau; e noho aku ana kuu keiki iloko o ka home nani au i ike ole ai mamua.”

 “Ae,he mea oiaio ia,” wahi a Sir Kiinetona i olelo aku ai me ka naau kaumaha.

  Ia wa haliu koke ae la ko Daisy mau maka ilune a nana aku ia iaia.

 “Caro,” wahi ana i olelo aku ai, “hookomo mai hoi oe ia Kilifetona iloko nei? Ua makemake wau e iko ina e makemake ana oia ia Lede May.”

.  “E lilo mai auanei paha ia i mea nou e puiwa ai, e Daisy,” wahi a Sir Klinetona i olelo mai ai.

 “Aole; hookomo mai oe iaia iloko nei. Nau ponoi no e kii aku iaia, e Caro.”

 Ia wa haaiele koke iho la o Sir Kilinetona i ka lumi a koe iho la ua mau aloha nei elua; ia wa no hoi o Daisy i lalau ae ai i ke poo o Lede May a huki iho la ilalo a pili me kona: ua kamailio aku la oia me ke ano hailiili o kona hahu, me he mea la o ka wa ia o kona hanu ola e haalele mai ana iaia.

“Ua haawi aku nei wau i kuu kane ia oe,” wahi ana i olelo aku ai ia Lede May, “a o kuu keiki no hoi kekahi au e haawi hou aku ana ia oe – kuu keiki hookahi mai kuu puhaka aku. He wahine puuwai hamama maoli no oe. E haawi mai oe i kou ae iau, oiai ke Akua e hoolohe mai ana i kau kamalilo ana, e hana aku ana oe iaia i na hana likomaikai, a aloha aku no hoi iaia me he mea la o kou ponoi ia.”

“Ke haawi aku nei wau i kuu ae ia oe, e hana ana au pela,” wahi a Lede May i pane mai ai.

“E mama,mama!” wahi a kekahi wahi leo uuku i hooho mai ai; a hoao ae la o Daisy e hapai i kona poo iluna. Ia wa, puai iki ae la ka ula maluna o kona helehelena.

“O kuu keiki ae keia,” wahi ana i olelo ae ai.

 Aole no i loihi loa, komo ana ua wahi keiki nei iloko o ka lumi me kona helehelena hoihoi e hoike mai ana ua piha olioli loa oia no kona ike ana i kona mama.

“O, o kou mama ponoi no keia!” wahi ana i kahea mai ai me ka leo nui, iaia e holo mai ana me ka awiwi loa, oiai o Sir Kilinetona i papa aku ai iaia me ka leo malie loa.

 “E kuu leialoha!” wahi a Daisy i olelo aku ai.

 Lalau aku la oia i kana keiki a huki mai la iaia a pili me ia; a honi iho la oia i kana keiki me ka naau mokumokuahua! Ua hamohamo iho la oia i ka lauoho aeae o kana kamalei aloha; e haukeke ana kona mau lehelehe. Auwe , e na Lani e, ehaeha no hoi ka naau o na makuahine e aneane loa ana e haalele mai i keia ola ana i ka haalele iho mahope nei i ka lakou keiki liilii!

“Kilifetona,”wahi a Daisy i olelo aku ai, “e aloha oe i keia lede,ea?”

 Ia wa, huli ae la ua wahi keiki nei a nana aku la i ka helehelena ui o Lede May. 

 “O oe no kau aloha, e mama,” wahi a Kilifetona i olelo mai ai, “i oi ae mamua o na poe e ae apau ma ka honua nei.”

 “Ua ike no wau ua aloha oe iau:aka, aole anei oe e aloha ana i keia lede,e kuu lei?”

“E aloha ana no wau, ina oe e olelo mai ana iau e hana au pela,” wahi a ke keiki i pane mai ai kona makuahine.

 “O kau hoi ia e hai aku nei ia oe e hana oe pela, e kuu leialoha. Aloha oe iaia, hoolohe pono iaia; hooko pono i na hana apau ana e kauoha mai ai ia oe, e hana.”

 Ia wa nana koke ae la ua wahi keiki nei iluna me ka nanaina ano makau.

 “Ae, e hele ana oe ihea, e mama?”  wahi a ke keiki uuku i hooho mai ai.

 “E kuu keiki aloha, e hele ana wau i kela home ma o, oia hoi i ka home ma ka lani,” wahi a Daisy i olelo aku ai.

 “Lawe pu aku no oe iau me oe, e mama. O oe wale no kau mea aloha,-aole kekahi mea okoa ae,” wahi a ke keiki i olelo mai ai me la leo uwe.

 A o Lede May hoi, lalau koke mai la oia i ke keiki a puliki mai la iaia iloko o kona mau lima, a honi iho la iaia, e hoomalielie ana iaia me na huaolelo aloha. Alaila, hoao iki ae la o Daisy e ala iluna, me kona wahi ikaika uuku a pau lalau mai la oia i kana keiki, puliki iho la iaia a paa me ka hoopili ana i kona umauma. O kona aloha a pau ana e uumi ana, o na ehaeha a pau malia @aha mailoko mai ia o na manao lili, o na luuluu ame na kaumaha o na makahiki loihi i hala ua puka mai la ia iloko o kela leo uwe, i uwe mai ai me ka walania:

“O, e kuu keiki, kuu keiki aloha e--! owau io no paha kau i aloha nui loa ai.Owau no kou makuahine ponoi – aohe io no e nele kou aloha iau.”

 Ia Daisy no e hoomau la i ka paa ana i kana keiki, ma ke ano, aohe mea okoa e ae i hiki ke hookaawale mai iaia mai, o ko Daisy wa iho la no ia i haalele mai ai ia lakou, pau ka nana ana mai, pau no hoi ke kamailio ana; ua make o Daisy iaia no e honi la i ka helehelena o lana kamalei aloha.

 “Caro,” wahi ana i hawanawana aku ai i ka pepeiao o kana kane he hookahi hora mamua iho o kona make ana, “e hoihoi ana anei oe i kuu mau iwi a kanu ma kahi e kokoke ana i ka he kupapau o kela kanaka i make ai no ke aloha i kana wahine iloko o kela ilina kupapau nani i Sevile- ke hoomanao ala no anei oe?”

 “Ae, ke hoomanao nei no wau,” wahi a Sir Kilinetona i pane mai ai.

 A, he oiaio e like me kana i ae aku ai i kana wahine, ilaila oia kahi i kanu ai ia Daisy.

 

 

MOKUNA LIII.

MAHOPE  MAI  O  NA  MAKAHIKI  ELIMA.

  He elima makahiki i hala ae mai ka manawa i nalo ai o Daisy a hiki i keia la, a i kekahi ahiahi iloko o ka malama o Iulai ua ike ia aku la kekahi anaina nani iloko o ka pahale nani o Esawale. E ao ana o Sir Kilinetona i kana pepe kaikamahine i ke ano o ke kai ana i ka wawae. O Miss Lokawahie ka mea e nana mai ana me ka pihoihoi loa, ame ka molowa ole no hoi i ke ao ana mai iaia, oiai hoi o Lede Adea, e makaala mai ana i na hana e hanaia ana me ka mino aka.

Hina pu iho la ka pepe iluna o ka mauu manienie nolunolu; akaaka mai la o Lede May; uwe mai la hoi o Miss Lokawahie; holo mai la hoi o Sir Kilinetpna me ka awiwi e hapai ae iaia iluna.

“Aloha hiki i kekahi mea ke hele pololei i kinohi me ka hina ole i na wa apau,” wahi a Lede May i olelo @@ai ai.

Ua like loa iho la no ko Sir Kilinetona manao e like me ia. Haawi aku la oia i ka pepe ia Miss Lokawahie, a hoi aku la oia a noho ma ka aoao o kana wahine.

“Aia i hea o Kikifetona?” wahi a Sir Kilinetona i ninau ae ai.

“Ua hiki loa iau ke lohe aku i kona wahi leo,” wahi a Lede May i pane mai ai. “Aia oia ke hoomaamaa mai la i ke kakaka ame ke pua au i kuai ai nana, a he akamai maoli no kona noonoo i ke ano o ke ki ana. A, eia ai hoi ha la.”

He keiki kanaka ui ke holo pololei mai ana mamua pono ona.

“E kuu mama aloha,” wahi ana i kahea mai ai,”nana mai paha oe i kuu akamai i ke ki popolei ana.”

Ia wa waiho koke iho la o Lede May i kona buke ilalo a lilo aku la kona nana ana i ka wa o Kilifetona i hoao aku ai e pana i kana pua me ka piha akamai. Ua piha lokomaikai o Lede May iaia, he oluolu, he akamai, a i kekahi manawa mai mahope, ua holo aku oia a apo aku i kona a-i me kona mau lima a honi aku no hoi iaia me ka hauoli nui.

 “Ua nui kou lokomaikai iau,” wahi a Kilifetona i olelo aku ai i kona makuahine hou.

 A oiai hoi o Lede May i huli ae ai a nana i na ao o la lani, ua namunamu liilii wale ae la no oia i keia mau huaolelo:

“Ke manaolana nei wau ke ike mai la no o Daisy i ka nui palena ole o kou aloha i kana keiki.”

 Aole no i hoopoina ke keiki i kona makuahine; he mau no kela hoomenao iloko ona i na lima o kona makuahine i puliki ai iaia i kela wa ona i make ai-aole no i poina iaia ka leo uwe hope loa o kona makuahine, he wahi ano hoomanao no ko loko ona i kona honi mau ia e kekahi mea me na waimaka e hoopulu mai ana iaia. Ua hele oia iloko o ka pa ilina i Sevile, a hai ia mai iaia, aia kona makuahine iloko o laila kahi i kanuia ai. Ua leha mai la kona mau maka me ke ano pihoihoi i ka helehelena ui o Lede May e nana aku ana iaia.

“Alaila o oe kou mama i keia manawa,” wahi a Kilifetona i olelo mai ai; a pane aku la o Lede May iaia, na na Lani e haawi mai i ka hoomaikai ana iaia; e lilo oia i makuahine maikai iaia.

He ekolu makahiki ke kowa mawaena o ka maka ana o Daisy a me ka mare elua ana o Sir Kilinetona. He anaina ma@e ia i haawi ia ioko o ke aheahe malie, a hoi pololei loa no lakou i Esawale. A ilaila laua i noho ai me ka hauoli. A lilo ae la o Sir Kilinetona he kanaka kaulana. He hookahi wale no a laua keiki oia kela pepe kaikamahine. E like no me ka Daisy i olelo ai- e llilo ana o Sir Kilinetona ia Lede May – aka, o kana keiki ana no kona hooilina.

Ua kamailio nui iho la no lakou nona, me ka hoomanao mau iaia i na wa a pau. I kekahi la ua

hele aku la ke keikikane a ako aku la i kekahi pua daisy, a hoihoi mai la oia a haawi mai la i kona makuakane. Ua haohao loa iho la oia no keaha la o Sir Kilinetona i hoomaumau loa ai i ka koni ana i kela pua me na waimaka e haloiloi ana iloko o kona mau maka, me ka hai ana mai iaia, aole oia e hele hou e ako i ka pua daisy no ka mea, i kona wa e ako ia ai mai kona kumu mai, o kona wa ia e mae ai, a maloo loa.

He kanaka hauoli oia i keia wa; aka, iloko nae o na hora anoano o ke ano ahiahi, a pela hoi me na hora eehia o ke aumoe, e o mau ana ke@a mau huaolelo iloko o kona mau pepeiao:

“He pua daisy no hoi kau i paa ai iloko o ko lima, a nau no nae i kiola wale iho no i kahi e.” Aloha no ia pua i hoomaumau wale ia!

 KA HOPENA.

 

HE MOOLELO WALOHIA

-NO NA-

 

ONAMILIONA

LAWE A HUNA mALUIA

MA KA AIMA MEHAMEHA.

 

MOKUNA XII.

 

MA KA MOANA.

I ka pau ana oako lakou ai ana i ka ainakakahiaka, ua komo aku la o Carmody ame Heseka maloko o ka lumi hookipa o ka moku a hoike mai ia i kona keena buke.

MOKUNA XIII.

KE KAAHELE HOLOMOANA.

   I ko lakou waiho ana aku i ka lumiaina, ua hele aku o Kent, Haven ame Pence no ka aoao akau o ka moku a noho iho la ma na noho, ahoomaka ae la e kamailio i ka maikai o ka ea ame ka malie o ia kakahiaka.

“Aole no hoi i ino loa keia,” wahi a Kent i olelo ae ai, “ua nui kou manawa i manao ai e hele hoomaha, a akahi no hoi a loaa iau.” Nana iho la oia i kana uwaki pakeke.

“Elima minute i koe kani ka hora umi,” wahi ana i kamailio ae ai me ka nana ana mai ia Haven. “Aohe paha lakou i manao ae eia kakou ma ka moana i keia wa. E nui ana ka lealea ma ka hale kudala ina e maopopo ae ua nalowale kakou.”

“O, he nui kou makemake e kuai hoolilo aku i kou mau kea kopaa i koe iho ma kou lima,” wahi a Pence, “a heaha no hoi la kou mea o ka ae ana e hele mai maluna o keia moku a laweia me ka malu no kau wahi i makemake ole ai.”

“Aia io no oe iloko o ke kulana paka laki e Hoahanau Pence,” wahi a Kent.

 I ke kakahiaka i oleloia ae nei, ua noi aku la o Morton ia Heseka he makemake kona e hui kamailio laua, a ua ae mai la o Heseka. Ua komo laua maloko o ka lumi moe e kamailio ai.

E, Mr.Heseka,” wahi a Morton, mahope o kona noho mumule ana no kekahi mau sekona, “e hoomaopopo iho oe o na kanaka e noho nei ma ke ano he poe malihini, he poe lakou i hoolilo i ka manawa i mea waiwai loa, a e pilikia no hoi ko lakou mau hookele hana ana ina e loihi ko lakou kaawale ana mai ka lakou mau oihana mai. Ua maopopo no ia oe he makemake ko makou e hoi aku no hope. Mai ka mua o ka maopopo ana o kau hana maluna o makou a hiki i keia manawa, ua hoole mai oe i ko kakou huli @oi ana. He ala no anei kekahi e hiki ai ia kakou ke hooponopono i keia mea?”

“Aohe au i maopopo i kekahi ala okoa e hiki ole ai ke wawahiia kau mau hoolala,” wahi a Heseka.

“Ua kauohaia mai wau e na keonimana maluna o keia moku ae haawi aku i elima miliona dala no ka hoihoi hoke ana ia makou no ke awa o Nu Ioka i keia wa ano.”

 “ Aohe hiki iau ke noonoo ae no ia mea i keia wa,” wahi a Heseka i pane aku ai me ke ano he wahi huina dala liilii wale no keia. “ He nui ke dala iau i keia manawa, a aohe he hiki pono iau ke noonoo heaha la kau hana kupono me keia huina dala. Oia kou kumu i komo ai i ka oihana kakau nupepa. Aohe e hiki i kekaki huina dala ke hoowalewale iau, e Mr.Morton. Kiloi kaua i ke kamailio ana maluna o keia kumuhana, a e pii kaua no luna o ka oneki, he naikai keia ia”

 Hoomaopopo iho la o Morton ua haule ke kumuhana, a aohe hoi he wahi manaolana no ka lanakila. Aohe oia i hoopuka koke aku i ke ko ole ana o kana hana i kona mau hoa, ua kali iho la oia a loaa ka wa e hui ai oia me Kapena Wata.

I ka auwina la iho, akahi no @ loaa ka wa kupono e hui kamailio ai laua. E ku ana o Heseka maluna o ka oneki, a o Morton ame Rockwell, maloko laua o ka lumihookipa. Ia laua e noho ana malaila, ua komo mai la o Kapena Wata, a ua peahi aku la o Morton ia Rockwell e hookaawale. Ua komo mai la o Kapena Wata a hoomaka iho la e heluhelu i kekahi buke, a ia wa o Morton i hele mai ai ma kana wahi e ku ana. “Ae, wa malie maikai keia no ka holomoku ana,” wahi a ke Kapena a hoomaka aku la e puka iwaho. Ua alai mai la o Morton iaia.

“He makemake kou e kamailio me oe me ka malu” wahi a Morton.

“Aole me au,” wahi a ke kapena me ka huli ana mai a nana pono mai la ia Morton. O Heseka wale no ka mea hiki e kamailio ai me au ma ia ano.”

Ua kau aku la o Morton i kekahi o kona mau lima maluna o ka poohiwi o ke kapena . He kanaka manao ooea oia, a aohe ona makemake e hoolei i kana mau kauoha. Ua nana mai la oia no hookahi minute i ka nanaina o ke @apena.

“E @apena Wata,” wahi ana me ka leo malie a moakaka pono hoi, “he makemake anei kou e loaa oa oe he hookahi miliona dala?”

“Aole.”

Ua pani ae la oia i kona mau kui a pale ae la i ka lima o Morton, a pii aku @a no kahi a ke kuhoe e ku ana. I keia manawa, ua hoomaka ae la o Morton e holoholo maloko o la lumi me ke kulou ana o kona poo a e noonoo ikaika ana oia i kana mea e hana aku ai. I ka ike ana o Rockwell i ka puka ana kaku o Kapena Wata, ua komo hou mai la oia @loko o ka lumi a nana pono @ai la ia Morton, a ma ka nana aku i k@na mau nanaina, me he mea la e @inau mai ana oia ina ua holo@@@@ ka hana. Ua luliluli malie aku la o Morton i kona poo me ke ano kaumaha me ka pane @@@ ole.

 I ka ike ana mai o Rockwell i keia mea, aole oia i pane koke mai, no ka mea, ua noonoo mua oia aohe e loaa koke ana ia lakou ke Kuokoa, a no ia kumu, ua olelo oia ola pono o ke kali malie a nana heaha ana la ka mea e hiki mai ana maluna o lakou. Ua lalau aku la oia i kekahi buke a hoomaka iho la e heluhelu a hiki i ka manawa i kaheaia mai ai lakou e hele aku e ai i ko lakou ainaahiahi.

 

          “AOHE OU IKE AKU.”

 

Me ka hora eono lakou i noho iho ai e ai i ko lakou ainaahiahi, a no ke ano mumule e na onamiliona, ua hoao ae la o Heseka ame Vincent e hoomama i ko lakou mau manao luuluu. O Vincent hoi, aohe i loaa ka manawa kupono nona e hui ai me Carmody, a hiki hoi iaia ke hoike aku i kana mau hoo@ala.

O Morton hoi, ua hoike aku oia i kona mau hoa i ka holopono ole ana o kana apana hana i haawiia mai ai no ka hoao ana e kipe i ke kapena. Ua haawi mai oia i kekahi manao hoolana, eia nae, aohe i hoomaopopo pono aku keia poe, no ka mea, ua piha ia lakou me na manao luuluiu. I ka pau o ka lakou ai ana, ua ku ae la o Heseka iluna a olelo mai la penei:

“E na keonimana, aole kakou i kaawale loa mai ka Lae Cod mai. E hoouna aku ana au i kekahi mea i kula no ka lawe ana i na leta. Ke manao nei wau he makemake no ko oukou e kakau aku i ko oukou mau ohana a olelo aku ke ola nei no oukou, a he maikai no ke ola kino. E loaa no ia oukou na pono kakau maloko o ko oukou mau lumi pakahi. O kau no nae e papa aku nei, mai hahai aku oukou i ko oukou wahi e noho nei i keia wa, a aole hoi e hoike aku i ke ano o ko oukou hele ana mai. Mamua o ka laweia ana aku o na leta e pono lakou e nana mua ia e au, a ine aole i kupono i kou makemake, e olelo aku ana au e kakau i leta hou. haawi mai i na leta mamua o ka hora eiwa o keia po, a ma keia po au e hoouna aku ai i kekahi kanaka e lawe aku i keia mau leta i kula.”

“Pehea ana wau?” wahi a Vincent i ninau mai ai.

“O oe kekahi i komo ma ke kulana hookahi me keia poe,” wahi a Heseka i pane aku ai i kana ninau.

I ka lohe ana o keia poe i ka olelo a Heseka, aole lakou i hookaulua i ka hooko ana aku i keia mea. No ka loaa ana o ka manawa e hiki ai ia lakou e kakau aku ai i ko lakou mau ohana a hoike aku eia no lakou ke oia nei a he maikai no ko lakou olakino, ua ano mama ae la ko lakou mau noonoo kupilikii, no ka mea, ma keia I hoomamaia ana ka manao ino o na ohana no lakou.

No hookahi hora ko Heseka noho ana e kali ame ka nana ana i na leta. He uuku wale no kana mau hoololi i hookomo iho maloko o kekahi mau leta, a no ke komo ana o keia mau hoololi, ua kakau hou ia keia mau leta a hiki i ke kupono ana i ko Heseka manao. I keia manawa ua komo aku la ka moku maloko o ke awa a hookuu iho la i ka heleuma.

(Aole i pau.)

 

 

HOOLAHA KUMAU

 

Hui Alahao ame Aina o Oahu

MANAWA HOLO

Mel 1,1903

 

 

MAI HONOLULU AKU

 

No Waianae, Waialua, Kahuku amen a wahi hoolulu ma ke alaha@-

  *9:15 a.m., *3:30 p.m.

No Pearl City, Ewa Mili, ame no wahi hoolulu ma ke alohao- @7:30 a.m.,

  *9:15 a.m., *11:05 a.m, *8:15 p.m.,

  *3:20 p.m., @4:15 p.m.,*5:15 p.m.,

  @ 9:30 p.m., @ 11:15 p.m.

MAI WAHO WAI.

 

Ku i Honolulu mai Kahuku, Waialua, ame Waianae mai *8:36 a.m., *5:31 p m.

Ku i Honolulu mai Ewa Mill ame Peaal City mai- @6:50 a.m., @7:46 a.m.,

   *8:36 a.m., *10:38 a.m.,*2:05 p.m.,*4:31p.m.,*5:31p.m.,*7:40p.m.

 

    *@5:31p.m ., *7:40p.m.

*Kela ame keia la.

@Sabati wale no.

@Koe ke Sabati.

 

G.P.DENISON

 Lunahoohana.

F.C.SMITH,

                     G.P T.A

 

Kakela me Kuke

KAUPALENAIA

Poe Kalepa ma ke Komosina

::HE::A

POE LAWELAWA KOPAA

Poe Agena no na Ma.

hiko Lhulehu

 

 

Ina e makemake oe e hoomdkaulii i kou loaa e hele oe e kuai

PAPALE,PALEILI ame no mea like nou i ka halekuai o

S.OZAKI.

Helu 178 Alanui Hotele.

He maikai a ano hou mau ka mokou mai waiwai he

kaawale main a pilikia mai o kea hi ame ka wai.

 

KAUKA @EO. J AU@UR

 

Keena Hana 431 Alanui Beritania.

Telephon Helu 1851. Hora Hana 10-12a.m., 3-4 ame 7-8p.m

Sabati 3:30-10:30a.m

 

..O KE 

Koko Ino ka mea e loaa ai na Pilikia make Kino.

E Heluhelu I keia mau Man@@

O KA LAAU@

AYER’S  SARSAPARILLA

-KA-

laau nana e hookaawale na mai in@ mai kou koko aku. He laau hoono@@ ai, a he laau e hooikaika ana i @@ mau lala apau. O ka Laau Ayer’s Sa@ saparilla ka laau kaulana loa a

@un@ ke ao holookoa. Ina e hoomau ia ka lawelawe ana i keia laau e loaa ana k@ ke ola kino maikai a me ke koko maemae, hoi hou mai ka ula o kou mau lehelehe, puipui maikai kou mau papalona, a loaa ke kulana ola kino n@aikai.

 He loaa na puu paa o ke kino i k@ laau Ayer’s Sarsaparilla, e hoopake@@ ana mai ka mai puu paa (Brigh@@ Disease) ame na mai oia ano. Ke k@@ ikaika aku nei makou e lawe ia keia ano laau ma kahi i ike ia na mai Puu paa apau.

 Hoomakaukau ia e Kauka J.C Ayer’s. E loaa no keia mau Huaale ma @@ hale kuai laau apau.

 

 

 Ua loheia mai ma ka la 4 o @@@@@@ weheia ai ka Hotele Younk ma k@ ki@@ o na alanui Hotele ame Bihopa.

 

MALUHIA KE KULANA MA SEREVIA.

 

GENEVA , Iune 17 – Ua hoopuka @ o Moi Petero I kekahi kuahaua @ @@ ana i kona noho ana ma ke kala@@@@ Serevia, ame ka hana ana i kekahi m@@ hoololi. O kana moto “No ke K@@ H@ molele ame ke Kuakoa i Makemake n@@ ia.”

 BELEGARADE, une 17. - Ua ai @@@@ ke kuahaua a Moi Petero maan@@ a @@ mea maopopo e maluhia ana ka aina.

ROMA, Italia , Iune 17. – Ua hoo@@@ aku o Moi Victor Emanuela i kona hoomaikai ia Retero I o Serevia.

VIENA, Auseturia, Iune 17 – Ua waiho aku nei o Emepera Francis Joseph i kona hoomaikai ia Moi Petero o Serevia. Ua olelo pu aku hoi ka emepera e hoopaiia na mea nana i @@@ ke ola o Moi Alekana.