Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 5, 29 January 1904 — Page 2

Page PDF (1.70 MB)

This text was transcribed by:  Hartwig Hermann
This work is dedicated to:  to Kepa

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA, IANUARI 29, 1904

KA

Nupepa Kuokoa

@@ ka Makahiki                   @2.00

@@ @@@@ @@@@        1.00

 

SUBSCRIPTION RATES.

One Year...............................................$2.00

@x months...............................................1.00

 

  O NA OLELO HOOLAHA APAU E HOOUNAIA MAI ANA NO KA HOOLAHA MALOKO O KEIA NUPEPA E HOOUNA PU MAI ME KA AUHAU, A INA AOLE, AOHE NO E HOOKOMOIA E HOIKEIA AKU NO KA AUHAU OLELO HOOLAHA KE UI MAI I KE KEENA NEI.

  O na Dala apau o ka Papa nei e hoouna pololei mai i ka HAWAIIAN GAZETTE COMPANY.

HOOPUKAIA I KA

HAWAIIAN GAZETTE CO.

hookomoia ma ka Hale Leha o Honolulu Pa

nolaau o Hawaii ma ke ano mea o ka Papa Elua

DAVID L. A. I              Lunahooponopono

A. W. PEARSON, LUNA NUI

Honolulu, Oahu

 

 

POALIMA; IANUARI 29. 1904

NA PA ILINA O KE KULANAKAUHALE.

 

  Iwaena o na ninau i noonooia iloko o ka ha@awai a ka Papa Ola o keia malama o ka ninau e pili ana i na pa ilina o ke kulanakauhale nei kekahi ninau i noonooia a he ninau ano nui no hoi e hiki ole ai i ka Papa ke alo ae i ka noonoo ana, a he ninau e pono na kela ame keia kupa o ke kulanakauhale nei e noonoo ai, no ka mea aole e nele ke kau mai o ko lakou ino a maikai maluna o ka lehulehu.

  He ninau no kela i hooulu mau ia i na wa i hala a ua lilo maoli i mea hoolele hauli i ka nui kini o ke kulanakauhale, o ka poe no nae no lakou na kuleana ilina, a i keia noonoo ia ana ua ano aui ae ke kaona e ka hoohana ana a ka Papa o ko keia manawa o ko kela o na wa i hala.

  Ma keia ua uiia aku ka Loio Aupuni, a i ka hemo ana mai oia ka kakou e ike nei i ka  waihoia ana mai o ke a'o e waiho iloko o ka aha hookolokolo kahi e hoopukaia mai ai ka olelo hooholo no ke kahua hoi a ua Papa nei e hoohana aku ai.

 Ma ka noonoo maikai ana aole he hoohalahala i keia mau hoolala manao o ke Kuhikuhi Puuone o ke Teritori, oiai oia no kekahi mau alanui maikai e waele ai i keia ninau ano nui i moakaka lea ai, aka, aia no he mau loina maikai loa e hiki ole ai i ke kanaka noonoo maikai ke alo ae i ka ike iho i ka pili pono o ia mau loina pili i keia ninau a he mea no hoi i maa mau mai kinohi mai iloko o keia kulanakauhale nei iwaena o kekahi mau ilina kupapau, a oia ka makou i makemake nui ai e hooaiai aku no ka pono pililaula.

  He mea oiaio no, aole he kupono o na pa ilina kupapau iloko o keia kulanakauhale i piha ku'i i na iwi a moe-lepo, e hiki ai ke oleloia, ua papalua ia a pakolu paha i ka lua hookahi, a i ano maikai ole ka malamaia ana e ikeia aku ai no ua hoopilikia io no i ke oia o ka lehulehu a makou e manaoio nei aole he hoohalahala ana a ka lehulehu ma ia mahele a pela no i ko makou manao. Ina no he pa ilina nona ke kulana piha ku'i a kanu papalua ia pakolu paha i malama maemaeia ua manao makou, ke hoohaili ae i ka noonoo maikai, he mea pono no e panikuia ia pa ilina, no ka mea aole e nele ka hoopilikia ona i ke ola o ka lehulehu.

  Aka hoi, ina he pa ilina aole i piha e waiho pakahi ai ke kino make i kona iho, me ka malama maemae mau ia e hiki ole ai ke hoohuolia, mailaila mai na ino e hoopoino ai i ke ola o ka lehulehu ke manao nei ke Kuokoa, aohe he wahi pilikana iki o na hoohuoi ino maluna o ia pa ilina a mau pa ilina, a i ko makou manao ua like no kona maikai a maemae me na pa ilina i kukuluia mawaho aku o na lihi-waho o ke kulanakauhale.

   O ka oiaio ana o keia manao ia Honolulu nei, ke manaoio nei makou ua oiaio pu aku i na kulanakauhale e ae apau o ka honua iloko o na aina malamalama.

 

 

KE KIAAIMA MA KONA HUAKAI.

 

  Ma ka huakai a ke Kiaaina Carter i ka Mokupuni o Hawaii e puka aku nei ma keia helu o ke Kilohana, ka huakai hoi ana i halawai kino ai me kona mau makaainana, ma ia mokupuni, ma kona kulana e ku nei he Kiaaina ma kekahi olelo ana he alakai no ka lehulehu, o keia huakai, oia kekahi o na hana e hoike ana i ka nui ohohia o ia poe makaainana i ko lakou alakai o ka manawa, ame ka nui mahamaha aku o ua alakai nei ia lakou.

  Ma ka hoike manao akea ana o kekahi poe ma ka leo nui ana ua oleloia he huakai keia i pili loa i ke ano kalaiaina, me no la e olelo maoli mai ana, o ke kalaiaina no ke kaona maoli o keia huakai, a kekahi poe i nele ole ai paha i ka manaoio aku ia mea, a makou no hoi e nele ole ai ke manaoio aku, aka, o na hoike manao akea ana o ua alakai nei imua o kela lehulehu oia iho la na hoike na lakou i hoioi ae i kela mau hooulu manao kuhihewa i hoopuka leo nui ia.

  O ka makou i mahalo nui ai ia mau makaainana, oia ka apo ohaoha ana mai i ke alakai o ke Teritori nei i hoonohoia mai ai no ka manawa maopopo, no ka mea, a i ka makou manaoio oia ka hana kupono a na makaainana e hana ai ma ko lakou aoao, a oia hana, oia no kekahi o na loina o ka noho na aupuni maluhia ana i ikela ka oiaio ma na aina apau i nohoia e ka malamalama.

  A ma ka aoao hoi o ke Kiaaina - o kana hana no ia o ka ike aku i kona poe makaainana a hana aku i na hana apau loa pili loa i kana oihana no ka pomaikai pililaula o ka lehulehu, o ka aina ame ke aupuni.

  He nui no na hana a na alakai aupuni e hana ai, a ia Carter hoi, o ka hele kino mai o na makaainana e hoike manao aku imua ona, oia kana i makemake ai, a o kona hele kino aku no hoi i hui pu ai me lakou oia kekahi mau hana ana i hooholo ai a i hooko io ai e hana e like me kakou e ike nei.

  O keia mau mea apau ke houluuluia, aole e nele ka noonoo maikai o ke kanaka e hiki aku i ko lakou @@iea - oia hoi, ka haku'i like o na manao pililauia o na makaainana ame ke Kiaaina i ka pana o ka pono ame ka pomaikai o ka aina ame ke aupuni.

  He haawina keia i kupono, aole wale no ia Kiaaina Carter, aka i ke kanaka e hoonohoia aku ana ma ia wahi i ikeia kona kupono no ua wahi ia, me ka nana ole ae i kona ili ame kona wahi i hanau ai.

 

Honolulu. T. H.. Ianuari 27. 1994

  Mr. Lunahooponopono.

  Aloha oe: - Ua ike iho au iloko o na kolamu o ka kaua "Hiwahiwa" i keia pule i hala aku nei he manao papa, e pili ama i ka nani ame ka hiehie o ka oihana kau lei. He oiaio, e Mr, Lunahooponopono. he nani a he hiehie io no ua oihana la a ua ikea ia kona nani ame kona hiehie ame kona makahehila iwaena o na lahui like ole i hehi hoi maluna o ka lepo aloha o Hawaii Paeaina. He oihana keia i pulama nui ia e ko kakou mau makuahine aloha, a mamuli no hoi o ko lakou pulama nui i keia oihana, ua komo like mai na kane.

  Hookahi wale iho no hewa a'u e manao nei. a me he mea ia e hoapono mai ana na kanaka noonoo maikai, oia no ka hookuukuu malaelae ana i na kaikamahine opiopio. ka manaolana o keia lahui i koe. Ke komo pu nei na kaikamahine opiopio loa i keia oihana o ke kau lei i kupono oie hoi ia lakou. a o ka oi loa aku o ka eehia nui o ka ike ana aku i keia mau kaikamahine, mai na makahiki eono a hiki aku paha i ka umikumamalua e holo-ke ana iwaena o na aluka kanaka, e kamailio ana, e minoaka ana, e akaaka anu, e hooipoipo ana, e hooha'i ana a he nui wale aku o na hana i kupono ole i keia poe kaikamahine opiopio loa ke hana a ike hoi, oiai. o ka hookuu malaelae ana aku ia lakou e hana e like me keia oia iho la ka ae ana aku ia lakou e hele maluna o ke alahele kuku o ka hewa, he alahele e kaualako aku ana i keia koena lahui i koe iloko o ka lua mimilo mau o ka mihi.

BERNARD C. KELEKOLIO.

  (Aole ka oihana kau lei he oihana hiehie a nani ka mea a ke Kuokoa i kalele ole ai ma kona manaopepa o ka pule i hala, aka he hana keia i ikeia kona kulana haahaa e like me na hana kulana haahaa e ae, he hana hiehie ole hoi keia e like me na hana hanohano e ae, eia nae, aole e hiki ke hoole ia ka oiaio o ka hoohanohano o keia oihana ma na mea apau. He oihana haahaa keia ma kona kulana aka he hoohanohano a he hoohiehie aku kana ia ha'i.

  Ke kakoo nui nei ke Kuokoa i ka maikai ole o ka hookuukuuia o na kaikamahine opiopio loa e like me ka ka pane a he mea oiaio no ia, eia nae, ua kau koikoi loa ka nana ana i ko lakou pono maluna o na makua o lakou a he uwalo aku hoi ka ka lehulehu. a o ka hookuukuu wale ana e like me ia e ike mau ia nei ma na pipa-alanui a iloko o na wahi kupono ole, he hemahema nui kela, eia nae aole ia he mea e hewa ai ka oihana kau lei.

  O ka epaepa a ka kahunapule, i hana ai a ku oia i ka hewa alaila ua hemahema kela kanaka kahunapule, eia nae, aole ia he mea e hewa ai ka oihana kahunapule nona iho. O ka hana kolohe a ke kupakako ma kana oihana kupakako, ua hewa ia kanaka no ua hana hewa la, aka ua maikai ka oihana kupakako nona iho. A e like me ka oiaio o ia mau oihana pela no ka oihana kau lei i maikai ai a kupono maoli nona iho, aka, o ka hookuukuu ana i ka poe aole lakou i kupono no ia hana a e poino maoli ai no e like me ka ka pane e hooaiai nei, he hemahema loa lo no ia. - L.H.)

 

 

Moopuna a Kapena Kuke.

 

  Eia ke noho nei ma ka Hotele Young o Honoulu nei, o W. B. Ferguson, kekahi o na moopuna a Kapena Kuke, ka haole i hiki mua loa mai ai i Hawaii nei. a o ka mea hoi i oleloia iaia i loaa mua loa ai ko Hawaii Paeaina nei, a o ka mea hoi nona ke kia hoomanao e ku la ma Kaawaloa. Kona. Hawaii. He oihana kuai laau kana e hana nei ma Little Rock, Arkansas. Ma ka po Poakolu nei, oiai oia ame kekahi poe e nanea ana a e kamailio ana no na kupuna, ua hoomaka mai la oia e aka. a pane aku la: "O kakou o na Amerika. aole o kakou nana nui loa i ko kakou mau kupuna, aka o ko'u makuahine, o Kuke, oia kona inoa mamua o kona male ana, oia kekahi o na moopuna a Kapena Kuke, ka mea nana i ike mua loa ia Hawaii nei."

  "I ko'u wa kamalii ke hoomanao nei wau i ko'u heluhelu ana i kekahi moolelo. E pili ana ua moolelo la i ka wa eu o ke kino o ke kanaka opio i haalele aku i kona home. Ua holo aku oia no Hawaii. Maanei i paa ai oia i ka umii ia e na aa Pele, a nana kamaaina i hoopakele ae iaia mai ka make mai, a aole wau i hoomaopopo loa i ka moolelo o kona make ana. Eia nae ua nui loa ko'u makemake i keia moolelo. Ia wa ua komo mai ka makemake iloko o'u e hele mai e ike ia Hawaii. Hiki mai ana ua makahiki a haia ae ana aole i loaa mai ka hooko ia ana o ua makemake la, a he manawa i hala ae nei ua ike iho la wau i ka manawa kupono a hoouna mai ia wau i leia i ke Komite Hoeueu o Hawaii e ninau mai ana i kekahi mau mea e pili ana no Hawaii nei. Ua loaa mai la'u ka'u mau mea apau i makemake ai, a o ka hopena oia mea oia ko'u hiki ana mai la ianei. He mau hora wale no ko'u noho ana iho nei, eia nae la'u iluna o ke kaupoku o kela hale e nana ana i ke kulanakauhale, ua ike io iho la wau i ka nani o ka aina. Mailaila aku e ike ia aku ana ke kai ame na kuahiwi, a e hoohala aku ana wau i kekahi manawa o'u iloko o na ululaau o Hawaii nei."

  Ua holo pu mai nei keia moopuna a Kapena Kuke me kana wahine, a e kaahele aku ana oia e nana i ka pono o ka oihana laau, e like me kana e hana mai nei ma kona aina hanau.

 

  Ua loaa mai nei i kehahi poe Kepani o kakou nei he mau leia mai ko lakou mau ohana ame na makamaka e noho ia i Iapana, e hoike ana ua mau leia la e aia lo mai ana no ke kaua mawaena o Rusia ame lapana. Ua ha'i pu ia mai no hoi, ke hoopuka ia nei na palapala hona e ke aupuni, i mea e loaa ai na dala no keia kaua, e pau ana i ka lilo, oiai ua ikaika loa na manao aloha aina iloko o na Iapana a ua makaukau lakou e hooko aku i ko lakou aloha aina ma ka haawi ana i ko lakou mau loaa. O keia ka haawina i ikeia aole wale iloko o ka poe waiwai aka pau pu me ka poe ilihune.

 

 

HOOLAHA MANA KUAI AKU.

HOOLAHA MANAO KUAI A NO KE KUAI AKU.

 

  Ma keia ke hoolahaia aku nei, i kulike ai me ka mana kuai i hoikeia maloko o kekahi Pauku o kekahi Palapala Aelike i hanaia ma ka ia i o Maraki, 1902, mawaena o G. Schumann, Limited, he hui Hawaii i hoohuiia malalo o na kanawai, no ka aoao mua, G. Schumann o Honolulu, Mokupuni o Oahu Teritori o Hawaii, no ka aoao elua, ame W. S. Withers, he mea e noho ana mamua ma Honolulu i oleloia, no ka aoao ekolu, ke manao nei ka Hui Schumann Carriage Company, Limited, he hui Hawaii, i ikela hoi mamua ma ka inoa G. Schuman, Limited, e kuai a e kuai aku ana no ka uhakiia o na kumu aelike oia ka uku ole ia ana o eha mau palapala aie i kakauia ma ka la 1 o Maraki, 1902, i hanaia e W. S. Withers i oleloia a haawiia ia G. Schumann, Limited i oleloia, ma ke kudela akea ma ka la 6 o Feberuari, 1904, ma na keena kudala o Jas. F. Morgan, alanui Kaahumanu, he 1,100 mau mahele o ke Kumu Waiwai o ka Hui Honolulu Stockyards Comapany, Limites, he hui Hawaii, nona ka waiwai io o Umi Dala ($10) o ka mahele hookahi, me na pono, kuleana a pomaikai apau o W. S. Withers i oleloia maloko a ma ua mau mahele la, a o ua mau mahele la ua hooliloia mai e W. S. Withers i oleloia; ia G. Schumann, Limited, i oleloia, nona hoi ka inoa e ku nei i keia manawa Schumann Carriage Company, Limited, i oliloia, ma ke ano he waiwai hoopaa e ukuia ai o ua mau palapala aie nei i oleloia, a oia no na mahele i hoakakaia ma ka Palapala Mahele o na Helu, a nona hoi na helu 168, 170, 171, 172, 173 ame 174.

  Kuai kuike ma ke dala gula Amerika.

  No na mea i koe e ninau la Holmes & Stanley, na loio no Schumann Carrriage Company; Limited.

SCHUMANN CARRIAGE COMPANY, LIMITED.

  Kakauia Ianuari 9, 1904. Jan. 15, 22, 29; Feb. 5.

 

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

 

  Ma keia ke hoolahaia aku nei, i kulike ai me ke kanawai ame ka mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia ma ka la 6 o Sepatemaba, 1902, a hoopaaia ma ke keena Hoona Aiana, Oahu, ma ka Buke 237 ma na  aoao 374 a hiki i ka 377, i hanaia e S. K. Ka-ne, o Honolulu, Mokupuni o Oahu, mea moraki, ia C. Bolte, Kahu, mea paa moraki, ke manao nei o C. Bolte, i oleloia, Kahu, e paniku aku i ua moraki la, no na kumu i uhakiia, oia hoi, ka uku ole ia i ka wa e uku ai o ke kumupaa ame ka ukupanee o ka palapala nota aie a ka mea moraki i oleloia i hoopaaia mamuli o ua palapala moraki la.

  Ma keia no hoi ke hoolaha hou ia aku nei, mahope iho o ka hala ana o na pule ekolu mai ka la aku e puka aku nei o keia hoolaha, o ka waiwai i hoopaaia ma ua palapala moraki la e hoolahaia aku ana no ke kuai ana a e kuaiia aku ana no hoi ma ke kudala akea, a o ia kuaiia ana e malamaia no ma na keena kudala o Jas. F. Morgan, ma alanui Kaahumanu, Honolulu, ma ka Poaono, ka la 6 o Feberuari, 1904, ma ka hora 12 awakea o ua la nei.

  O na waiwai i hoopaaia ma ua palapala moraki nei a e manaoia nei e kuai aku elike me ia i hoakakaia mamua ae nei, penei ko lakou mau hoakaka ana:

  1. O kela apana aina apau e waiho la ma Kaliu, Honolulu, i oleloia, nona ka ili aina o 5477 kapuai kuea nona hoi na palena i hoakakaia penei: E hoomaka ana ma ka aoao  Hikina Hema o alanui Liliha, 250 kapuai mai ke kihi Hikina Hema o ka hookuina o na alanui Liliha ame Kuakini a e holo ana ma o ke kaha awakea pololei penei:

  S. 39° 38' E. 105.6 kapuai ma ka Apana 5;

  S. 44° 30' W. 27 kapuai ma L. C. A. 7179;

  S. 29° 50' W. 25.5 kapuai ma L. C. A. 7179;

  N. 39° 38' W. 117 kapuai ma ka Apana 7;

  N. 50° 23' E. 50 kapuai ma ke alanui Liliha a hiki i kahi i hoomaka ai.

  2. O kela apana aina apau e waiho la ma Pelekunu, Mokupuni o Molokai, i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui 4732, L. C. A. 6373, a i hoakakaia na palena penei: E hoomaka ana ma ke kihi Akau Komohana o keia aina a e holo ana

  S. 53 1/2° E. 7.83 kaulahao ma ka muliwai.

  S. 36 1/2° W. 6 kaulahao ma kahi o Nahelehele;

  N. 53 1/2° W. 7.83 kaulahao ma kahi o Pali;

  N. 36 1/2° E. 6 kaulahao ma kahi o Mahi.

  Ili aina 4 eka, 844 anana.

  3. He hookahi hapalua kuleana i mahele ole ia maloko o kela apana aina e waiho la ma Hilea, Kau, Mokupuni o Hawaii, a i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui 7969, L. C. A. 8760 F., a nona hoi na palena i hoakakia penei: E hoomaka ana ma ke kihi Hikina a e holo ana

  N. 70° W. 14.75 kaulahao ma ko ke Konohiki;

  S. 18° 30' W. 2.90 kaulahao ma kahi o Pali;

  S. 56° E. 16 kaulahao ma ko ke Konohiki;

  N. 12° 45' E. 6.8 kaulahao ma ko alanui a hiki i kahi i hoomaka ai. Ili aina 7 1-10 eka.

  4. O keia apana aina apau e waiho la ma ka aoao Komohana Hema o alanui Kula, ma Honolulu i oleloia, nona ka ili aina o 35-100 eka, a nona na palena i hoakakaia penei: E hoomaka ana ma ka huina Hikina o keia aina ma alanui Kula a e holo ana ma ke kaha awakea makeneki

  S. 46° 30' W. 113 kapuai;

  S. 49°  W. 48 kapuai;

  S. 43°  W. 90 kapuai;

  N. 38°  W. 51 kapuai;

  N. 12°  W. 10.5 kapuai;

  N. 42° 30'  E. 138.5 kapuai;

  N. 47°  E. 98.3 kapuai;

  S. 46° 45' E. 66 kapuai ma ke alanui Kula a hiki i kahi i hoomaka ai.

  5. Ka waiwai i hoopaaia ma ka hoolimalima ame na pomaikai i haawiia ma o kekahi palapala hoolimalima i hanaia e Mrs. Akula Woodward ia S.

 

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

  K. Ka-ne, i hanaia ma ka la 9 o Maraki; A. D. 1904, a i hoopaaia ma ke keena Hoona Aina ma ka Buke 206 ma na aoao 39 a hiki i ka 41, no ka manawa o kanaha makahiki mai ka la i oleloia ma ke kanahiku dala ($70) hoolimalima o ka makahiki, maloko o kela apana aina e waiho la ma ke alanui Sereno, ma Honolulu i oleloia, nona na palena i hoakakaia penei: E hoomaka ana ma kahi a ma ka aoao Akau-Komohana o alanui Sereno 475.8 kapuai mai kona hookuina me alanui Kuakini, a e holo ana ma ke kaha awakea pololei penei:

  N. 39° 20' W. 123 kapuai ma kahi o ka Apana 46;

  S. 52° 30' W. 71.3 kapuai ma ka aoao Hikina-Hema o ka auwai;

  S 41° 20' E. 125 kapuai ma kahi o ke alanui olowi he 10 kapuai ke akea;

  N. 48° 10' E. 69 kapuai ma ke alanui Sereno a hiki i kahi i hoomaka ai. Ili aina 8640 kapuai kuea.

  C. BOLTE,

 Kahu Mea Paa Moraki.

  Kakauia Honolulu, Ianuari 14, 1904.

 Jan. 15, 22, 29; Feb. 5.

 

 

HOOLAHA MANAO PANIKU AME KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

 

  Ma keia ke hoolahaia aku nei, i kulike ai me ke kanawai ame ka mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i kakauia ma ka la 2 o Aperila, 1902, a i hoopaaia ma ke keena Hoona Aina, Oahu, ma ka Buke 236, a ma na aoao 115 a hiki i ka aoao 117, i hanaia e S. K. Ka-ne, o Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma ke ano he mea moraki aku, ia A. Lidgate, ma ke ano he mea paa moraki, a o ua palapala moraki la i oleloia ame ka palapala nota aie i hoopaaia ai no ia mea ua hooliloia aku e A. Lidgate i oleloia ia C. Bolte ma o kekahi palapala i hanaia ma ka la 12 o Novemaba, 1903, a i hoopaaia ma ke keena Hoona Aina ma ka Buke 236 ma ka aoao 115, o C. Bolte i oleloia, ka mea i hooliloia mai ai o ka moraki, ke manao nei e paniku aku i ua moraki la no na kumu ua uhakiia ka aelike oia ka uku ole ia ana o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka wa e ukuia ai o ua palapala nei i oleloia a ka mea moraki mai i hana ai i oleloia.

  Ma keia no hoi ke hoolaha hou ia aku nei, mahope iho o ka hala ana o na pule ekolu mai ka la aku e puka aku nei o keia hoolaha, o ka waiwai i hoopaaia maloko o ua palapala moraki la i oleloia e hoolahaia aku ana no ke kuai a e kuaiia aku ana ma ke kudala akea, a o ia kuai ana e malamaia no ma na keena kudala o Jas. F. Morgan, alanui Kaahumanu, ma Honolulu, ma ka Poaono ka la 6 o Feberuari, 1904, ma ka hora 12 awakea o ua la nei i oleloia.

  O ka waiwai i hooliloia aku ma ua palapala moraki la a e manaoia nei e kuai aku elike me ia i hoakakaia maluna ae nei, penei no ia:

  O kela apana aina apau e waiho la ma ka aoao hema-komohana o alanui Kula, ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, nona ka ili aina o 35-100 eka nona hoi na palena i hoakakaia penei: E hoomaka ana ma ka huina Hikina ma alanui Kula a e holo ana ma ke kaha Awakea makeneki

  S. 46° 30' W. 113 kapuai;

  S. 49°  W. 48 kapuai;

  S. 43°  W. 90 kapuai;

  N. 38°  W. 51 kapuai;

  N. 12°  W. 10.5 kapuai;

  N. 42° 30'  E. 138.5 kapuai;

  N. 47°  E. 98.3 kapuai;

  S. 46° 45' E. 66 kapuai ma ke alanui Kula a hiki i kahi i hoomaka ai.

  C. BOLTE,

  Mea i Hooliloia aku ai o ka Moraki.

  Kakauia Honolulu, Ianuari 14, 1904.

  Jan. 15, 22, 29; Feb. 5.

 

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

 

  Ma keia ke hoolahaia aku nei, i kulike ai me ka mana kuai i hanaia ma ka palapala moraki i kakauia ma ka la 4 o Augate A. D. 1900, e Charles P. Grimwood, no Honlulu mamua, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, (a i hui pu me Clara Grimwood, wahine a Charles P. Grimwood i olelolia, ma o kona hookuu a ae ana e hoolilo aku i kona mau kuleana apau o ka wahine mare maluna o na waiwai apau i hoakakaia ma ua palapala moraki nei) i ka First American Bank of Hawaii, Limited, he hui Hawaii malalo o na kanawai, Mea Paa Moraki, i hoopaaia hoi ma ke Keena Hoona Aina ma Honolulu i oleloia ma ka Buke 214 a ma na aoao 81, 82 ame 83, ke manao nei ka Mea Paa Moraki, The First Ameican Savings and Trust Company, Limited, i ikeia malalo a nona hoi ka inoa The First American Bank of Hawaii, Limited, a o ka hope hoi no a i kulike ai me, koe ma ka inoa ame ke kulana me ka The First American Bank of Hawaii, Limited, e paniku aku i ua moraki ia no ka uhakiia o na olelo aelike, oia hoi, ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka wa e uku ai.

  Ke hoolaha hou ia aku nei no hoi, o ka waiwai i hooliloia mai ma ua palapala moraki ia e kuaiia aku ana no ia ma ke kudala akea ma ka ipuka ma ke alo o Aliiolani Hale ma Honolulu i oleloia, ma ka Poaono ka la 6 o Feberuari, 1904, ma ka hora 12 o ke awakea.

  Penei ka waiwai i hooliloia mai ma ua palapala moraki la:

  O kela mau apana aina a mau mahele aina e waiho la ma Kewalo, ma Honolulu i oleloia, a i ikeia ma na inoa Apana eono (6), ehiku (7), ewalu (8) ame eiwa (9), maloko o ka Mahele Helu eha (4), a i hoakakia hoi ma ka Palapala Aina o na apana aina o Kewalo, Honolulu, i hoopaaia ai hoi ma ke Keena Hoona Aina ma Honolulu, ma ka la 20 o Ianuari, 1897, a i kakau kopeia ma ka Buke 162, ma na aoao 222 a hiki i ka aoao 227, a oia no hoi ka hapa o ka Palapala Sila Nui Helu 5716, L. C. A. @@@@, a o na apana aina hoi i hooliloia aku ia Charles P. Grimwood ma ka palapala kuai mai a C. K. AI aku, i hanaia ma ka la 27 o Iulai, 1900.

  Me na hale apau maluna iho, na pono, ame na kuleana apau e pili ana i ua mau apana a mahele aina nei.

  THE FIRST AMERICAN SAVINGS AND TRUST COMPANY OF HAWAII, LIMITED, Mea Paa Moraki.

  Kakauia Ianuari 11, 1904.

  Frank E. Thompson, Loio no ka Mea Paa Moraki.

  Jan. 15, 22, 29; Feb.5.

 

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

 

  Ma keia ke hoolahaia aku nei, i kulike ai me ka mana kuai i hanaia ma ka palapala moraki i kakauia ma ka la 21 o Novemaba, 1900, e Tomoairo Masuda, o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ma ke ano he mea moraki mai. ia F. A. Schaefer. o Honolulu, i oleloia, ma ke ano he Mea Paa Moraki, a i hoopaaia ma ke Keena Hoona Aina ma Honolulu i oleoia ma ka buke 213 ma na aoao 337-359, ma keia, ke manao nei ka Mea Paa Moraki e paniku i ua moraki nei no ka uhakiia o na kumu i aelike ia, oia hoi, no ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka manawa i oleloia ai.

  Ke hoolaha pu ia aku nei no hoi o ka waiwai i hooliloia aku ma ua palapala moraki nei e kuaiia aku ana ia ma ke kudala akea ma na keena kudala o Jas. F. Morgan, ma alanui Kaahumanu, Honolulu, ma ka Poaono, ka la 6 o Feberuari, 1904, ma ka hora 12 o ke awakea.

  Penei ka nui o ua waiwai ia i hooliloia aku maloko o ua palapala moraki la: O kela apana a i ole mahele aina e waiho la ma ka aoao makai o alanui Young, Honolulu, i olelo mua la, mawaena o na pa hale noho o L. H. Dee ame T. McTighe, nona ke akea o kanahiku-kumamalima kapuai ma ua alanui la i oleloia, a e holo ana ihope o hookahi haneri me kanaha-kumamalima kapuai, a oia no hoi kahi i hooliloia aku e L. H. Dee ame kaha wahine i ka Mea Moraki Mai ma kekahi palapala kuai i hanaia ma ka la 11 o Dekemaba, 1899, a i hoopaaia ma ke Keena Aina i olelo mua ia ae nei ma ka buke 201 ma ka aoao 297.

  Me na hale ame na hana hou apau e waiho la maluna o ka aina ame na pono, ke kuleana ame na mea apau i pili i ua apana a i ole mahele aina nei.

  F. A. SCHAEFER,

  Mea Paa Moraki.

  Kuai kuike ma ke dala gula Amerika, i ka mea kuai ka lilo o na palapala.

  No na mea i koe e ninau ia Holmes & Stanley, na loio o ka mea paa moraki.

  Kakauia Honolulu, Ianuari 7, 1904.

  (Jan. 15, 22, 29; Feb. 5.)

 

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

 

  Ma keia, ke hoolahaia aku nei, i kulike ai me ka mana kuai i hanaia ma ka palapala moraki i kakau pakahiia ma ka la 23 o Okatoba, 1901, ame Ianuari 13, 1902, a i hoopaaia ma ke Keena Hoona Aina ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ma ka buke 230 ma na aoao 567 ame 568 a ma ka buke 230 ma na aoao 219 ame 220, a i hanaia e a mawaena o T. Masuda ame T. Ozawa, no Honolulu laua, i oleloia, ma ke ano he mau Mea Moraki Mai, ia Heinrich Renjes, o Wiesbaden, Geremania, ma ke ano he Mea Paa Moraki, ma keia ke manao nei ka Mea Paa Moraki e paniku aku i ua moraki la no na kumu ua uhakiia na aelike i hoikeia ma ua moraki la, oia ka uku ole ia ana o ke kumupaa ame ka ukupanee.

  Ke hoolaha hou ia aku nei, o ka waiwai apau i hooliloia aku me ua palapala moraki nei e kuaiia aku no ia ma ke kudala akea ma na keena kudala o Jas. F. Morgan, alanui Kaahumanu, Honolulu, ma ka Poaono, ka la 6 o Feberuari, 1904, ma ka hora 12 o ke awakea.

  O ua mau waiwai la i hooliloia aku ma ua moraki la, penei no ia: O na apana aina apau i hoakakaia malalo iho nei, apana, mahele, moo, a pela aku, e waiho la ma Hauhaukoi, Honolulu, i oleloia, a i hoakakaia na palena penei:

  Ekahi - O keia apana a mahele o Apana 1 o Palapala Sila Nui Helu 2258, L. C. A. Helu 2133, a i hoakakaia na palena ma ka aoao mauka ma ko Unualoha aoao, ma o ka hoike kila mageneti a ka mea ana aina, penei no ia:

  1 - S., 42 1/2 deg.: E., 116.2 kapuai ma ka aoao ma Waikiki ma o ka aina o Kaeo la;

  2 - S., 45 1/4 deg.; W., 63.4 kapuai; alaila

  3 - S., 40 deg.; E., 93.1 kapuai;

  4 - S., 47 deg.; W., 141.2 kapuai ma o ka aina o Nahina, ma ka aoao ma Waikiki;

  5 - N., 40 1/2 deg.; W., 197.4 kapuai ma o ka aina o Kaeo la; alaila, ma ka aoao ma Ewa ma o ka aina Kipi, he kahawai na palena;

  6 - N., 41 3/4 deg.; E., 196.7 kapuai a hiki i kahi i hoomaka ai.

  Nona ka ili aina o 58-100 eka.

  Elua - O ka Apana 2 o ka Palapala Sila Nui Helu 2397, L. C. A. Helu 1405, e hoomaka ana ma ke kihi hema a e holo ana

  1 - N., 45° 00' E., 32.34 kapuai ma ko Luiki aina;

  2 - N., 20° 00' E., 33.00 kapuai ma ko Maui aina;

  3 - N., 43° 00' W., 85.8 kapuai ma ko Auwai ame ko Kupee aina;

  4 - S., 45° 00' W., 68.00 kapuai.

  5 - S., 47° 00' E., 99.7 kapuai ma ko Kuluahi aina a hiki i kahi i hoomaka ai.

  Nona ka ili aina o 153-1000 eka.

  O keia mau apana a mahele aina i hoikeia ae la maluna ua hooliloia aku no ia ia T. Masuda ma o ka palapala kuai e W. F. Jocher, i hanaia ma ka la 13 o Maraki, 1900, a i hoopaaia ma ka buke 203, aoao 454.

  Ekolu - E hoomaka ana ma ke kihi akau-komohana o keia apana ma kahi ma ka aoao makai o ke alanui, a e holo ana mai laila aku penei:

  1 - S., 39° 25' E., 59 1/2 kapuai ma ia laina pololei o ke alanui ma ka aoao makai alaila

  2 - S., 37° 50' W., 124 3/4 kapuai ma ka apana aina @, alaila

  3 - N., 49° 25' W., 58 kapuai; alaila

  4 - N., 37° 35' E., 134 kapuai a hiki i kahi i hoomaka ai nona ka ili aina o 7225 kapuai kuea, a oia no na wahi i hooliloia aku ia T. Ozawa ma o ka palapala kuai e Victoria S. Ellis i hanaia ma ka la 3 o Mei, 1900, a i hoopaaia ma ka buke 208, aoao 196.

  I huiia me na hale apau maluna iho ame na hana hou apau, na pono ame na kuleana i pili i ua mau apana a mahele aina la.

  HEINRICH RENJES,

  Mea Paa Moraki.

  Ma o kona loio ma ke kanawai,

  F. A. SCHAEFER.

  Kuai kuike ma ke dala gula Amerika; i ka mea kuai na lilo palapala.

  No na mea i koe e ninau ia Holmes & Stanley, na loio no ka Mea Paa Moraki.

  Kakauia, Honolulu, Ianuari 7, 1904

  Jan. 15, 23, 29; Feb. 5.

 

HOOLAHA KUMAU

LEWRS & COOKE

LUI AME KUKE, Kaupalenaia

Na Mea Hookomo mai a Kuai ak@ i na

LAKO HANA HALE

O Kela ame Kena Ano

Malaila e loaa ai na mea ua a@ @@

 

NA PAPA N. W., NA PAPA HOLA, PILI HALE, NA PUKA, NA OLEPELEPE AME NA PONO PUKA ANIANI, NA KUI, AME NA MEA PILI KA OIHANA KAMANA, NA PONO PENA.

NA PENA LIKE OLE AME NA HULU PENA, NA ANIANI, NA PEPA HALE, PALE PUKA ANIANI, MOENA ETC.

 

  O na kauoha pono hale apau loa a hiki mai ana ia makou e hooko koho ia no me ka eleu ame na KUMUKUAI HAAHAA LOA.

LEWERS & COOKE

 

Hui Alahao ame Aina o Oahu

MANAWA HOLO

Mei 1, 1903.

 

MAI HONOLULU AKU

 

No Waianae, Waialua, Kahuku ame na wahi hoolulu ma ke alahao

  *9:15 a.m., *3:30 p.m.

No Pearl City, Ewa Mill, ame na wahihoolulu ma ke alahao - +7:30 a.m.,

  *9:15 a.m., *11:05 a.m., *8:15 p.m.,

  *3:20 p.m., +4:15 p.m., *5:15 p.m.,

  ++9:30 p.m., +11:15 p.m.

 

 

MAI WAHO MAI.

 

  Ku i Honolulu mai Kahuku, Waialua, ame Waianae mai *8:36 a.m., *5:31 p.m.

Ku i Honolulu mai Ewa Mill ame Pearl City mai - +6:50 a.m., +7:46 a.m.,

  *8:36 a.m., *10:38 a.m., *2:05 p.m., *4:31 p.m., *5:31 p.m., *7:40 p.m.

  *@5:31 p.m., *7:40 p.m.

  *Keia ame keia la.

  ++Sabati wale no.

  + Koe ke Sabati.

 

  G. P. DENISON,

  Lunahoohana.

  F. C. SMITH,

  G. P. & T. A.

 

Kakela me Kuke

[KAUPALENAIA]

 

Poe Kalepa ma ke Komisina

:: A HE ::

POE LAWELAWE KOPA@

Poe Agena no na @a@

hiko Lehulehu.

 

KAUKA T. MITAMURA

  Alanui Kukui Oloii Helu 68, Honolulu, Na Hora Hana:

  Hora 8 a 10 kakahiaka: hora 1 a 3 ame hora 6 a.m. 8:00 p.m. Sabati: Hora a 8 p.m.

  Telephone Blue 2366 P. O. Box 842

---

.. O KE ..

Koko Ino ka mea loaa ai na Pilikia ma ke Kino.

---

  E Heluhelu i keia mau Manao.

  O KA LAAU@

AYER'S SARSAPARILLA

-KA-

  laau nana e hookaawale na ma @@ mai kou koko aku. He laau @@@@ ai, a he laau e hooikaika ana @@@ mau iaia apau. O ka Laau Ayer's sarsaparilla ka laau kaulana loa a pa@ ke ao ho@ookoa. Ina e hoomau @a lawelawe ana i keia laau e loaa ana ke oia kino maikai a me ke koko maemae, hoi hou mai ka uia o koko m@ lehelehe, pu'ipu'i maikai kou @@@ papalina, a loaa ke kulana oia k@@ maikai.

  He loaa na pu'u paa o ke kino @ laau Ayer's Sarsaparilla, e e@@@ ana mai ka ma'i puu paa @@@@ Disease ame na ma'i oia ano. Ke ikaika aku nei makou o lawe ia @@ ano laau ma kahi i ike ia na ma'i @ paa apau.

  Hoomakaukau ia e Kauka J. C. Ayer's.

  E loaa no keia mau Huaale ma hale kuai laau apau.