Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 9, 26 February 1904 — Page 1

Page PDF (1.45 MB)

This text was transcribed by:  Kailianu V. Michaels
This work is dedicated to:  In loving memory of my father, Mervin Apana Lee Kwai

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Hoopukaia i na kakahiaka Poalima apau.

BUKE  XLII  HELU 9.                   NUPEPA KUOKOA, POALIMA, FEBERUARI 26, 1904.                       NA HELU APAU 3004

 

Huli hoi ke Kiaaina no ke Kulanakauhale.

Kipa ae ma Kona Kai Opua i ka Lai.

Hoike na Makaainana i na Ohaoha ana nona.

KAWAIHAE. Feb 19. - Mahope iho o ka haalele ana o ke Kiaaina ia Hilo @@ Puna ua kaha loa mai kana huakai no.  Kau a ma Naalehu kahi @@@ i hoohala ai i kekahi manawa a @@@@ loa mai no na Kona a malaila oia @ hookipa maikai ia ai e like me no me na hookipa ana mamua o na wahi i hele @@@ ia e ia.

 

Haalele ka huakai i ke kakahiaka o ka Poakahi ia Naalehu a ma ka au@@@@ la hora elua i hoea mai ai i Pa-pa i kahi o ka Hope Makainui Hall a o kahi no hoi ia i hookipa mua ia ai a ua maikai ka papaaina i pahola ia mai.

 

Mawaho ae o ka papaaina aia he palapala nei i waihoia mai e na oiwi Hawaii no ka hana hou ia o ko lakou alanui mamuli o ka palahaia ana e ka @@ a ua hoopaa aku no hoi ke Kiaaina e hooko @@ na mea e hiki ana iaia.

 

Alaila haalele ka huakai a hiki i Hookena i ka hora 6 a nui kona hookipa ohaoha ia e na Hawaii olaila, a ma ke alaloa no hoi i hui aloha ia mai @@ @@@ e na Hawaii.

 

I ka Poalua ae i haawi ai he luau nui no ke Kiaaina ma kahi o Lunakahawai S. Kaai a he aha hulahula no hoi kekahi i malamali ia ahiahi e na @@@@ o ka kaahale a hala wale ka hapamua o ka po a ua piha hauoli no hoi na mea apau.  He mau hana hoohauoli keia i kukakuka no ka hoohanohano ana@ ke Kiaaina.

 

Mawaho ae o kela aia he mau palapala noi i waihoia mai e na makaainana Hawaii, a o kekahi o ia mau palapala noi e pili ana i mau aina home hookuonoono ame ke kukulu hale hana kini hala kahiki.  Ma ka aoao o ke Kiaaina ua hoike aku oia aole e hiki i ke Aupuni ke hana no na aina hookuonoono no ka mea aohe he dala o ka waihona o na ka hale hana kini hala kahiki aole e oi aku ka holomua na ke Aupuni e hana mamua o ke kukulu hui ana a aohe no e hiki i ke Aupuni ke hana ia hana no ka mea, ua lawa no ke Aupuni me kona mau hana ponoi e ku nei i keia manawa e lala na oihana makai, ame na oihana e ae.

 

A haalele lakou ia Hookena ua hookipaia mai lakou i kahi o De Mello m@ ka papaaina i makaukau a malaila no i waihola mai ai he mau palapala noi, a haalele lakou ilaila ua hiki mai la i Napoopoo a o ke kolu ia o na papaaina ame ka halawai.

 

Ma kahi o Mr. G. P. Kamauoha ka malamaia ana o ka luau a ma ka luakini ka malamaia ana o ka halawai a aia ma kahi o na haneri o na keiki i akoakoa ae malaila mawaho ae o na makua a ua maikai maoli na hana i hanaia, a malaila pu no i waihoia mai ai he mau noi o ke ano like me ko na noi mua.

 

A haalele ia Napoopoo ua hele makaikai ia mai ia mau wahi a hiki wale i Kailua kahi no hoi i hookipa maikai ia mai ai a mahope o ka halawai i malamaia iloko o ka luakini i ke awakea o ka Poakolu ae ua haule aku ia na hoa o ka huakai ame na makaainana i ka luau i hoomakaukauia.

 

Mahope iho o ka makaikai ana o ke Kiaaina i na wahi ano nui ame ka "Home o na Pokii" ame ka halekula o Holualoa a ma ke kakahiaka o ka Poaha i pii aku ai ka huakai no una o Hualalai no ka nana ana i na aina Aupuni olaila, a i ka Poalima ae huli hoi mai ia lakou no Kawaihae.

 

Ma ke ala i Puako ua hui mai ka huakai me kahi waapa mokuahi me ka manao nana e lawe loa aku i ke Kiaaina ame kona mau hoa no Kawaihae, aka nae, i ka manawa i hoopuka ai iwaho, oia no ka manawa i ikaika loa mai ai ka ino, a no ia mea, ua hoi hou lakou i hope a ma ka aina ka hele ana a hiki i Kawaihae a kau ma ke Kinau no ke kulanakauhale o Honolulu k@ pahuhopu.

 

Ma keia huakai o na Kona he puaa ame na lako ai ame na hoohauoli na mea i panaiia mai e na makaainana Hawaii mawaho ae o no palapala no!.

 

He mau Pono no Hawaii nei

WASINETONA, Feb. 11. - Eia o W. O. Smith (Kamika) o Hawaii ianei e hoao ana e hooponopono i ka pono i haawiia e ka Ahaolelo o Hawaii i ka hui kukuiuwila, aila en ame alahao.   He nui na bila e haawi ana i na pono o waiho nei iloko o ka Ahaolelo, a e haawi ia ana na Komite o na Teritori i manawa no lakou e hoolohe ai i ka Kamika hana i hele mai nei.

 

Eia kekahi bila ke waiho nei iloko o ka Ahaolelo, a o ua bila la he bila kanawai e lawe ana i ka pono o ka Ahaolelo o Hawaii e haawi i kekahi pono i kekahi hui me ka ae ole o ka Ahaolelo Nui.  O ka manao nui iloko o na lala apau o ke Komite o na Teritori oia hoi e hooholo aku ana ka Ahaolelo i ua mau pono la e like me ia i h@k@@@ iloko o ua mau pono ia a i ole e hooholo ia aku ana i kanawai no ke kukulu ana i hui ame ka haawi ana i ka mana ma Hawaii e haawi aku ai i na pono kukulu hui ame na hana hoowawai e ae.

 

            Aohe Konohi i ka Oihana Makai

Aohe he konohi i ka oihana maikai.  Ua manao paha na Pake o keia kulanakauhale o ke konohi oia ka manawa kupono e hana ai i ka lakou mau hana haihai kanawai.   nolaila ua hoomaka hou @@ hana ki-pa ame paka-pio, me ka manao pu ana paha e nioe ana na @@@@ o na makai.  eia nae ka mea apiki aohe @@@@ o ka oihana makai ia mea @@ @@@@@, a o na hana haihai kanawai apau @@ ka ia oihana e hoopololei ai ma ka hopu ana a lawe ae i kahi o ke kanawai @@na e hoopololei mai.

 

Ma ka Poaono o ka pule i hala, ua ku ae imua o Lunakanawai Aha Apana Lindsay, he ehiku mau Pake i hopuia no ka piliwaiwai a kokua hewa i ka piliwaiwai.  Ua ae ae o Nee Chau ame Chin Yim i ko laua hewa kokua i ka lawelawe ana i ka piliwaiwai pakap@, a oia no hoi ka manawa a Lunakanawai Lindsay i kopi iho ai i ka paak@ a miko ana i na dala he kanalima a ka mea hookahi.

 

Ua ae aʻe o Lee Chun, Ah See, Ah Yau i ko lakou hewa oia ka lawe ana i na kukiki paka pio i loaa aku iloko o ko lakou mau poli a kamau iho la ka lunakanawai i na polohuku elima a ka mea hookahi.

 

Ua ike keia poe Pake ua lawa pono ka Oihana Makai me na hoike e ahewa ai ia lakou, nolaila aole i kupale ae ua poe a.  Ua paa mai lakou i na makai ma kekahi hale e ku kokoe nei i ka halekeaka o na Pake ma alanui Hotel a iloko hoi o kekahi lumi uuku, a lawe nui ia ae la a hoaumoe nui ma Kuapapanui a hiki i ko lakou hookolokoloia ana.

 

Popopo ka Halealii o ke ʻlii Luka

 

O ka halealii o ke allwahine Ruta a oia no hoi ka home o ke Alii Pauahi a o ka halekula kiekie hoi o ke Aupuni i keia manawa, i keia manawa ua hiki aku oia i ke kulana popopo.

 

O kela kekahi o na wahi kaulana mamuli o na kii i paʻlia a hoolahaia ma na wahi like ole o ka honua e hoike ana i kona ano.  I ka manawa i haalele mai ai ke alii Pauahi i keia ola ana olaila no kahi i malamaia ai kona hoolewa a i ka manawa i lilo mai ai i ke Aupuni no ka oihana hoonaauao @@ $90,000 ke kumuwaiwai ona i lilo mai ai i ke Aupuni.

 

O kekahi mea ikeia mawaho ae o keia kulana popopo oia no na hoolilo liilii ia ana i na manawa like ole i hala ma ke pahonohono ana i na wahi i pilikia.

 

Mamuli o keia mau mea e ikeia nei ua loaa ae ka manao e waihoia aku ana paha kekahi kumuhana iloko o ka Ahaolelo e hiki mai ana no ka hoomaopopo ana i keia halekula.

 

Hoikeike Kuikui Puupuu

Ma ka po o ka Poaono i hala i malamaia ae ai he mau hoikeike kuikui puupuu ma ka hale keaka Opiuma, a ua piha ae keia hale me ka poe i makahehi i na hana o keia ano.

 

O ka hoolele puupuu mua loa i hoikeikeia mai ai oia ka paio mawaena o Tim Murphy, he kaeaea no Aukekulia mai, ame Dave Barry.  He elime no puni a ka laua hakoko ana mai, moe malie ke kaeaea o Aukekulia ilalo a lilo ka lanakila ia Barry.

 

O ka lua o na hana hoikeike oia po oia ke kuikui puupuu mawaena o Bila Huihui ame kekahi koa o Amerika e noho nei ma Kaimuki, aka nae aole i hoea mai ua haole la mamuli o kona nawaliwali, no laila ua ku ae ka mea nana e ao nei i ua koa nei e paio me Huihui.   Ma keia paio hoolei puupuu ana, uaa kaa ka lanakila ma ke aoao o ke keiki Hawaii, Bila Huihui, eia nae ua aia mai he mau papaleo ana a o ka hopena i loaa mai oia ko Huihui haawi ana aku i kekahi puupuu nahanahanaia Harris, he Paele ao pelepele, a o ka mea hoi i ku mai i hope no ka haole Amerika.  No keia mea, ua alualu aku la ua Paele nei ia Huihui iloko o ka lina, a iaia e hoao ana e panai aku i ka Huihui hana maluna ona.  oia ka manawa i loaa hou ai oia i na puupuu mahanahana mahope mai o kona kua. a i haawila mai hoi e ko Bila Huihui k@muaʻo pelepele.  Mai hele loa keia mea i ka nui, aka ua hiki ae ka Hope Makai Kilinawoki ame kona mau hoa makai a paa ana ua poe hoikeike kuikui puupuu nei i ke hopuia a noho ana i Kuapapanui.

 

Hon. Henry Waterhouse, ua hala.

            Kuu ka Luhi mahope o ke Kaamaʻi Ana.

Waiho iho i ka Ohana ame na Hoaloha iloko o ka Luuluu.

Mahope o ke kaa mai ana no kekahi mau mahina, a ma ke kakahiaka nui o ka Poano, Feberuari 20, ua hookuu mai la i keia ola ana ka Hon. Henry Waterhouse, ma kona home ma alanui Nuuanu, Honolulu nei.  I ka loaa ana ae o keia lono kaumaha iloko o ke kulanakauhale nei ua panikuia ae na ha@ oihana ana e noho ana he lala a he lunanui no ia mau hale, a oia no hoi ka manawa i helelei iho ai na waimaka o ka poe apau i kamaaina i ka mea i hala a i lilo hoi i hoaloha.

 

Iloko o kela makahiki aku nei, ka hope oia makahiki, ua loohia iho la oia i ka mai a waiho maluna o kahi moe, ma kona home ma ke Anemoku o Polea, a mailaila kona hoihoiia ana mai no Honolulu nei kahi ana i waiho iho la a hala wale aku la.

 

Ma ka aoao o kona moemake, kana wahine ame ka ohana, koe nae kana kaikamahine, Mrs. Corbett, ame kona kaikaina, Mr. W. Waterhouse, aia laua ma ka aina Makua kahi i noho ai.

 

Ua hanaiia o Henry Waterhouse ma Tasmania i ka makahiki 1845, oiai kona kupunakane e noho kahunapule ana no ka hoomana Alekokika malaila.   I ka makahiki 1850, ua holo mai ia kona makuakane, oia o John Thomas Waterhouse, a noho ma Honolulu nei, kahi hoi ana i hoolilo ai i home nona a hiki wale i kona make ana i ka makahiki 18@@.

 

Iaia i hiki mai ai maanei a ike i ka holopono o kana hana, oia kona manawa i kauoha ai i kona ohana e hoi mai maaanei, a pela i hiki mai ai o Hon. Henry Waterhouse maanei, kahi ana i hoohala ai i kona mau ia kamalii a hiki wale i kona hala wale ana aku la i ka hopena mau o na mea apau.

 

Ma ka oihana kalepa hoowaiwai, o Henry Waterhouse oia kekahi o na haole hoowaiwai nui i ka aina, a eia ke ku nei ma Honolulu nei he mau halekuai i komo ia e ia ma ke ano he lala a he mau hui mahiko.

 

Ma ke ano he hoaloha, o Henry Waterhouse oia kekahi hoaloha o na Hawaii iloko o ka pilikia, a he makua maikai hoi no na misionari a Hawaii nei i hoounaia ai i na aina liilii o ke kau malalo aku nei o kakou.  a o na Hawaii e ola nei i keia mau la a mau misionari i holo aku no ia mau aina. he mau hoike lakou e hoolaio ana i kona lilo a@@ i makua no lakou a aole e @ele ka loaa ana aku o na manao, kaumaha iloko o lakou ke ike mai i keia lono kaumaha.

 

Ma ka hana pili uhane, o Henry Waterhouse oia kekahi o na haole hooikaika nui loa i ka pono Karistiano ma Hawaii nei.  I ka wa e noho kahu ole ana ka Ekalsia o Kaumakapili, ua ae oluolu aku oia e malama e na hana o ia Ekalesia, a no elua makahiki kona noho ana he haiolelo no ia Ekalesia, a iaia e lawelawe ana i na hana ua pipili nui ka manao o na hoahanau oia ekalesia iaia.  He lala a he Peresidena no ka Papa Hawaii, a ma ke kulana hope i hoikeia ae nei oia i noho ai a hiki i kona nawaliwali ana a waiho mai i ka hana.  He hoahanau oia no Kaukeano, a oia kekahi i komo iloko oia ekalesia i ka wa i hookahuaia ai.

 

No elima makahiki kona noho ana ke Kahukula Sabati no Kawaiahao, a o keia no hoi ke Kula Sabati ana i lawelawe ai i na hana me kana wahine a hiki i kona loohia ana i ka nawaliwali.  He kahu malama waiwai oia no ka Halepule Mekokika o keia kulanakauhale, puuku no ka Ekalesia o Kawaiahao, a ina e helu pau loa ia aku kana mau hana i hana ai no ka Ekalesia, ua hiki ke houluuluia mai na Ekalesia o Hawaii nei a iloko o kona puuwai hamama.

 

He kahu malama waiwai oia no ka Home Lunalilo, ka Home Luina (Sailorsʻ Home) ka Halemai Moiwahine, a he lala hoi no na ahahui manawalea lehulehu o ke Kulanakauhale nei.  O kona hala ana aku ia oia ha hooki @@ ana o kaua mau hana maikai ma keia ao, a o ka hemahema ana no hoi ia o kekahi mau hana manawalea oloko o ke kulanakauhale nei.

 

He kanaka ikaika loa o Henry Waterhouse iloko o na hana hoomana a he haipule ma kona nohona ohana a launa ana.  Iaia e noho kahukula Sabati ana no Kawaiahao, o ka himeni "Ka Lani kuʻu Home." oia kana himeni hiaai loa, a aole e poina ana na haumana o keia Kula Sabati i na manawa ana i noi mai ai ia lakou e mele like i kela himeni ame kana mau olelo hoolana i waiho mai ai mahope o ke mele ia ana o keia mele.  Mamua o kona hala ana ma kela muliwai mau ua noi mai oia i na hauiana o ke Kula Sabati o Kawaiahao e mele i keia mele iloko o ke anaina Kula Sabati a ma kona analoa hoolewa, a ua hooko@@ keia makemake ona.

 

Ma na hana kalai aupuni, o Henry Waterhouse ola kekahi o na hoa o kekahi mau kau Ahaolelo o Hawaii nei e hooikaika ana i ka hoohoiomua ana i na hana o ka aina nei, a oia no hoi kekahi o na haole make i ka pono o Hawaii nei.

 

Ua puhiia kona kino i ke ahi, a ma ka auwina la o ke Sabati ae ka maheleia ana o kona kino lehu no ka ilina.

 

(E nana ana ka aoao @)

 

Nee Imua ko Iapana Kulana Kaua.

Hoololiloli o Rusia i Kona Alakai Kaua.

Haaheo o Mikado i Kona mau Aumoku Kaua.

NA LONO KAUA O KA LA 19.

LADANA. Feb. 19. - Ua hoolaha ae nei ko Iapana keena aupuni maanei he palapala mai Tokio mai e hoole ana i ka oiaio o na lono ua poina kekahi mau mokukaua o Iapana.  Eia no ke aumokukaua me kona ikaika piha.

 

ST. PETERSBURG, Feb. 19 - Ua hoike mai nei o Viceroy Alexieff o ka nui o ka poino i loaa ma Poto Ata ma ke kipoka a na aumokukaua o Iapana ma ka la 9 nei, he 20 i make a he 75 poe i eha.  Aole he poina i losa i na mokukaua i hoikeia mai.

 

Ua hoopauia ae nei ka papaia ana o na lono telegarapa e hoounaia aku ana mailoko nei aku o ke kulanakauhale.

 

HABIN, Siberia, Feb. 19. - Ua houluulu ae nei o Rusia i kona ikaika ma ka huli malalo o ka muliwai Ialu.  Ua nui ka poino i ke alahao a he hana paakiki hoi na na aliikoa ka hoonee ana aku i na koa ame na lako ai.

 

POTO ATA, Feb. 19. - Ua paapio ae nei ia Iapana na mokuahi Rukini Kolik ame Babrik.  He ekolu mau mokukaua o Rusia e hooponoponoia nei ma ka hanaia ana o na pahu hoomaloo wai.

 

NA LONO KAUA O KA LA 20.

PARISA, Feb. 20. - Ua hoikeia ae nei ua kauohaia aku nei ko Rusia aumokukaua e ku nei ma Jibutil, ke Kai Ula, e hoa ae no Kronstadt.  (Ua manao wale ia o ke kumu o kela kauohaia ana o keia aumokukaua e hoi hou ihope oia na liuliu kaua a Pelekane e hana mai nei.)

 

TOKIO, Feb. 20. - Ua hooholo iho nei na banako o Iapana e lawe i na pa ame na waiwai makamae no ka hoopuipui ana i na lilo kaua.

 

SEOUL, Feb. 20. - Ua hoikeia mai nei he umi-kumamalima haneri koakaua @@@@@@@@@@@@ nei ma kela aoao o ka muliwai Ialu e kokoke ana @@@@@@@@

 

KANAHAI, Feb. 20. - Ua hoike ae nei o Generala Ma, o na pualikoa o Kina, he mea paakiki ka paa ana aku i na koa Pake mai ko lakou aʻe ana aku ma kela aoao o Liabo a lele kaua aku i na koa Rukini e kiai ana i ke alahao e kokoke ana i Mukden.

 

POTO ATA, Feb. 20 - Ua lele kaua aku kekahi pualikoa kaulio i na Kepani ma ka palena o Korea a ua lilo ia lakou ka lanakila.  Ua lilo mai ia lakou he mau pio a lilo pu mai la no hoi ka palapala aina ame kekahi mau palapala lawelwe kaua a kekahi o na aliikoa o Iapana.

 

TOKIO, Feb. 20. - Ua loaa mai nei i ka Emepera na hae o na mokukaua Variag a me Korietz o Rusia i poholo ai.  Ua hoouna aku nei ka Emepera i kona hoomaikaia nui i na aumokukaua.

 

LADANA, Feb. 20 - Ua loaa mai nei kekahi lono mai St. Petersburg mai e olelo ana eia ke pii ikaika nei ka manao ku-e ia Pelekane ma Rusia.

 

NA LONO KAUA O KA LA 21.

POTO ATA. Feb. 21 - Ke houluuluia nei na koa kuikawa no ka malama ana i na papu.  Ua loaa ae keia manao e lawe pio ana o Iapana i keia wahi mahope o kona paa ana i kela wahi no kekahi manawa.

 

ST. PETERSBURG, Feb. 21. - Ke nana aku i ke Czar i keia manawa ua luhi maoli no kona mau nanaina.  Eia ke nee ikaika nei na hoomakaukau kaua apuni o Rusia a he 100,000 mau koa e hoounaia aku ana i keia mau la iho.  Ua lilo ae nei ia Generala Kuropatkin ke alakai nui o na pualikoa o Rusia.

 

NA LONO KAUA O KA LA 22.

LADANA.  Feb 22. - He wahi kuhau iki maanei e pili ana no na lono kaua,  eia nae ua loaa mai nei he hoike, oia hoi, ua hoouka kaua ia ae ma ka muliwai Ialu, a ma ia hoouka kaua ana ua hoopuehu liilii ia aku na Rukini a he 2,500 poe Rukini i make a eha.  Ua lilo ae nei ia Barona Kodama ke alakai ana ma ka mana piha i na pualikoa Iapana.

 

POTO ATA.  Feb. 22. - Ua hiki ke loheia aku ka uuina ana mai o na pukuniahi ma ka moana mai nei aku.

 

ST. PETERSBURG Feb. 22. - Ua hui kino maoli aku ke Czar me Generala Kuropatkin a haawi aku i kona aloha iaia i haalele iho ai ianei no Harbin no ka lawe ana ae i ke alakai mana piha i ko Rusia pualikoa aina e alakaiia nei e ke Keikialii Alexieff. ko Rusia Kuhina ma na Aina Hikina.

 

HARBIN.  Feb. 22 - Ua hoikeia ae nei maanei eia kekahi hapa o ka Iapana mau mokukaua ke kiai nei ika hoolele ia ana o na koa Iapana ma Korea.  a o kekahi hapa hoi ke huli nei e kaua aku i na mokukaua Rusia ma Vladivostok.

 

TOKIO.  Feb 22. - Ua hoike ia mai nei ua hoomaka hou na aumokukaua o Iapana malalo o ke alakai ana a Admirala Togo a kipoka ia Poto Ata.

 

NA LONO KAUA O KA LA 23.

LADANA. Feb. 23 - Ua paapio mai ia Iapana he eha mau moku topito o Rusia, ma ke awa o Poto Ata, mamuli o ka haawi ana i ka hoailona a Rusia. 

 

Eia na mokukaua o Pelekane ke hoolulu nei ma Honokaona a o ko Farani hoi ma Saigon.

 

PORT DALNY, Feb. 23. - Ua kipoka aku o Rusia a ua poino ka mokuahi Pelekane Ching Ping.  Ua pahaia ae kekahi waapa pailata maanei mamuli o ka hihia ana i na mea hoopahu i hoomoeia ai no ke kaupale ana i ke awa.

 

ST. PETERSBURG, Feb. 23. - O ka pa a ka makani nui puanuanu ina ke alahao o Siberia ola ka mea nana e hoopuikaika nei i ka hoonee ana aku i na pualikoa a kokua hoi i na Pake powa ma ka lakou hana e hoopoino nei ke alahao.

 

HARBIN, Feb. 23. - Ua hiki mai nei o Alexieff maanei me kona mau hoa aliikoa a kukulu ae nei i ko lakou keena kaua maanei.  Ua waihoia aku ke alakai ana i na aumokukaua o Rusia ma ka lima o Hope Adimarala Stark.

 

PORT SAID, Alawai o Sueza, Feb. 23. - Ua hiki mai nei maanei he elua mau moku lawe koa Rusia me 1,227 koa ame na lako kaua e holo ana no ka hikina mai ke awa mai o Odessa.

 

KANAHAI.  Feb. 23.  He elua mokukaua holo mama o Kina e manaoia nei e ku mai ana ma keia awa no ka hooponopono ana i ka hookuuia aku o ka mokuahi Mandjur a paaia nei maanei.

 

NA LONO KAUA O KA LA 24.

ST. PETERSBURG, Feb. 24. - He nui ke anu ma Siberia.  Ma Irkutsk ua hoike ae ke ana anu he 36 degree malalo iho o ka ole.  Ua hoike pu ia ae no hoi, he lono i hooiaio ol@ ia, he @@ poe koa i paa i ka hau a make ma ka lokowai o Balkai.  Ua hoopuka pu ae no hoi ke Aupuni he palapala i na Mana Nui e hoohalahala ana i ko Iapana kue ana @@@@@@@

 

WEI-HAI-WEI.  Kina, Feb. 24 - Ua ikeia aku mai nei aku na mokukaua Iapana malalo o na alakai ana a Adimarala Togo e holo ana no ka hikina. 

 

Ua ike hou ia aku he eha mokukaua ame eiwa mokukaua holo mama o Iapana e holo ana no ka hikina.

 

ST. PETERSBURG. Feb. 24.  Ua hoikeia mai maanei ua poino eha mau mokukaua o Iapana ame elua moku lawekoa i ka hoomaka hou ia ana o ke kipoka ia Poto Ata.

 

(O ka lono maluna ae nei aole i maopo loa ka oiaio oiai ua loaa hou mai he lono mai St. Petersburg mai e olelo ana penei:)

 

"Ua loaa mai nei he lono i hoolalo ole la he eha mau mokukaua o Iapana a he elua moku lawekoa i poino ma ke kipoka hou ana i ke awa o Poto Ata."

 

KANAHAI, Kina.  Feb. 24. - He kanakolu tausani koa e nee nei mawaena o Pingyang ame Seoul, ke kulanakauhale poo o Korea.  Aia o Pingyang ma ka huli akau-komohana o Seoul he 100 mile ka mamao.  Ua haalele iho ka mokukaua holo mama o Iapana e ku ana in@ Woosung ma ka akau aku o Kanahai, a e ku ana hoi ma ka waha o ka muliwai Yangtze.

 

CHEFOO, Kina.  Feb. 24. - Ke loheia nei ka ikaika na kipoka ana mai ka huli mai o ke awa o Poto Ata e hoike ana hoi ua hoomau hou ae nei o Iapana i ke kipoka ana ia Poto Ata.

 

NA LONO KAUA O KA LA 25.

ST. PETERSBURG.  Feb. 25. - Ua telegarapa mai nei o Alexieff i ka Czar o ke kakahiaka o ka la 23 nei ua hoomaka hou na moku topito o Iapana e lele kaua i na papu o Retv@a@n a ua hoopuehula aku ua mau moku topito la.  He eha moku Iapana i hoopihaia i ka pohaku no ka hoopiha ana i ka nuku o ke awa i pau i ka nohaha.  Aole he poino i loaa i na Rusia ma keia kaua ana.

 

(Me he mea la o ka lono oiaio kela e pili ana no na moku o Iapana i hoopoinoia ai a i halia mai ma na lono ikaua o ka la 24 nei, a aole hoi he mau mokukaua.)

 

POTO ATA.  Feb. 25. - Aohe he ike moakaka lea ia aku o na mokukaua he iwakalua-kumamakolu o Iapana.  Eia lakou ke kipoka nei i na mokukaua o Rusia e holo nei.

 

(Aole i maopopo loa ka manao o na huaolelo "e holo nei."  Alaila paha eia no mokukaua o Rusia ke paio aku nei me ko Iapana a i ole eia ua mau mokukaua nei o Rusia ke hoao nei e holo mai ke awa aku o Poto Ata no Dalny kahi hoi e loaa ai ko lakou wahi hoolulu kupono.)

 

TOKIO. Feb. 25. - I keia manawa ua pa-ahaia iho ka loaa o na hookupu lilo kaua o kela hoale 160,000,000 iana o Iapana.

 

CHEFOO.  Feb. 25. - He elima tausani koa Rusia @ nee ae nei mai Mukden no H@in-min-Ting.  Ua hoomaka ae nei ke kaua mawaena o na koa kumau o Kina me na koa o Rusia.

 

TIENTSIN. Feb. 25. - Ke hoomaka nei ka hoouna ana aku ia 10,000 koa Pake no ka pa pale o Kina.