Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 19, 6 May 1904 — Page 2

Page PDF (1.68 MB)

This text was transcribed by:  Toni Ka'a'a
This work is dedicated to:  Makuahine, Esther Kalino (Kauaulalena) Campbell

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

3       NUPEPA KUOKOA, MEI 6, 1904.      

 

KA NUPEPA KUOKOA

 

NO KA MAKAHIKI,           $2.00

NO EONO MAHINA, 1.00

 

SUBSCRIPTION RATES

 

ONE YEAR,       $2.00

SIX MONTHS,  1.00

 

          O NA OLELO HOOLAHA APAU E HOOUNAIA MAI ANA NO KA HOOLAHA MALOKO O KEIA NUPEPA, E HOOUNA PU MAI ME KA AUHAU, A INA AOLE, AOHE NO E HOOKOMOIA.  E HOIKEIA AKU NO KA AUHAU OLELO HOOLAHA KE UI MAI I KE KEENA NEI.

 

O na Dala apau o ka Pepa e hoouna pololei mai i ka HAWAIIAN GAZETTE COMPANY, LTD.

 

HOOPUKAIA E KA

 

Hawaiian Gazette Co., Ltd.

 

Hookomoia ma ka Hale Leka o Honolulu, Panalaau o Hawaii, ma ke ano Mea o ka Papa Elua.

 

DAVID L. A-I,             Lunahooponopono

S. K. NAWAA, Kokua Lunahooponopono

A. W. PEARSON,       Lunanui

HONOLULU, OAHU.

POALIMA,         MEI 6, 1904.

 

KA HUI MOKUAHI HOU.

 

          E like me ia e puka aku nei ma ke Kilohana o keia la pela ka nui o ka hoomaopopo i loaa ia kakou pili i ke kipa mai o keia hui mokuahi hou a Hi@@ no Honolulu nei, a ke ku i kahi o ka i'o alaila he pakui ana mai la ka pii mahuahua o na hana kalep-waiwai i pili i na laina moku lawe ukana, oia no hoi ka hoomahuahua ana ae i ka hana, no ka pono like o na limahana kekahi.

          He laina mokuahi Amerika keia, he hui moku hou no na kai Pakipika a e like me ka hooholoia ana o na wahi e pili ai--oia o Yokohama ame Pilipin ke haalele aku na moku i Amerika alaila o ka hoolu-a waiwai aku ka keia mau moku iloko o keia mau awa e like me ka mau e ikeia nei oia no ka mahuahua o na alanui hoonui waiwai komo aku iloko o ia mau awa, e nele ole ai no hoi ka hoopuka ukana waiwai o ua mau awa ia no na aina mamao ma ka lawe ana a keia mau moku, a e like iho la pela, pela no ka oiaio e kau ana maluna o Hawaii nei i ka manawa e lawelaweia mai ai keia hana.

          No ka mea i ka makou nana aku he hana hawawa loa ia na keia hui mokuahi ke kipa ole ia Honolulu nei ke ole na kumu kupono ina o keia mau wahi iho la na awa e ku mau ai, oia o Yokohama ame Manila, a ke lawe kakou a kilo ma ka noonoo maikai aole e nele ka puka o ka haina, oia hoi, e olelo ana e kipa io mai no keia laina mokuahi i o kakou nei.

          Oiai, o ka ihu e hoio mai ai keia mau moku i ka manawa e haalele ai ia Seattle e holo ai no Yokohama aia o Hawaii ma ke alahele aukai, he wahi a-lu iki ana iho no o ke kipa mai no ia, a makou hoi e manao nei ua oi aku ka naauao o ka hui e hoa-lu iki i kona mau moku i Hawaii a ohi wahi auhau loaa mamua o ke kakae hele wale no a ku ana ia Yokohama.

          A o kekahi no hoi oia no ke ku o Hawaii ma ke alanui aukai a ua laina moku la e haalele ai ia Seattle no Manila e like me kela o Yokohama, ko@ wale no e he auwi hema iki ko ia nei alahele, eia nae, ma ka noonoo ana aoh he kumu e kipa ole mai ai keia laina mokuahi i o kakou nei a oi loa aku, aia he manao ikaika i loaa i ko kakou poe kalepa waiwai e kono aku, a ma kou no hoi e manao pu nei he kokua hui ana @a i ka holopono o keia kumu hana.

          A ke holopono a holo io kela hui laina moku ma keia mau wahi i hoikeia ae nei na alanui kai hoi e nele ole ai ke kipaia mai o Honolulu nei, a hooholoia e ka hui e kipa io mai me ka maopopo aia @a ma ke apo hookahi o na laina mokuahi e holoholo mau nei i o kakou nei, alaila, ua like me ka makou i hoike mua ae nei, oia hoi, he pii mahuahua ana ae ia o na hana kalepa ma ke kapaloa ana mai o keia mea hou a pomaikai no hoi ka aina--o ka poe kalepa waiwai no nae i pili aku ilaila ka mua loa.

          Aka, mawaho ae o lakou ke manao nei makou o na limahana uwapo kekahi poe pomaikai e like no me ko lakou pomaikai i na hana uwapo o na moku holo kumau e ku mau mai nei i o kakou nei, a o ka pakui ana mai i keia laina hou, he loaa hana hou ana ia o lakou mawaho o na hana kumau mua, a he maikai hoi ia no ka mea i ka nana aku ua nui ino loa na kanaka mamua o ka nui hana e hiki ai lakou ke hoolawa ia, ma kekahi olelo ana, ua nui hewahewa loa na kanaka a ua uuku mai ka hana e lawa like ai.

          Eia nae, aole no keia kumu wale no e ha'ukeke nei na Hawaii hana uwapo, aka, mamuli o kekahi mau hoohaiki--a o kekahi o lakou oia ke komo palapu ana o na limahana Aaia [A aia] iloko o ia mau wahi, e like me Kepani ma, a ahu'@@@a a ia ua poe hana la me na wahi uku uuku i kupono ia lakou i lawa kupono ole nae i na Hawaii ame na haole, ke kuniu i ha'ukeke mau ai kekahi haoa o kakou i ka hana ole.

          He hana maikai ia nana ona mea hana ka hoolako ana i na kupa Amerika me ka lakou hana, aka aia no ia lakou la kuleana, eia nae no ia hana ana iho la no e hoike no ua poe ia.

 

AOLE KUPONO O NA OPIOPIO MA NA WAHI POINO.

 

                   O ke kaooia ana o ka olelo hooholo a ka Lunakanawai Dickey ku-e ia Mr. E. S. Cunah pili i ke ku-e ana ona (Cunah) i ke kanawai i o na Kanawai o 1241, Pauku 2, e olelo ana no ka paniku ana i ka hoohana ana i ka poe opiopio (kamalii) iloko o na wahi e kuai hooliloia ai na waiona ame ka papa ana ia lakou mai ka hele ana iloko o ka mau wahi, a no ke kakooia ana o ka Aha Kiekie mahope iho o ka hoohalahala ana o Cunah ole ke kapiia ana ona i ka paakai a miko ana i ka hoopa'i o $25.00 ame na koina aha.

          Ua maikai loa kela maopopo loa ia ana o keia ino, e ka Aha, no ka mea, oia kekahi hooaiai kaomi ino, a no ka mea, aole he mea hiki ke ike iho i ke kupono loa ole o ka hoohana ana i na kamalii opiopio iloko o na wahi o keia ano, he kumu akaka loa hoi o ko lakou lilo aku ma ia mau alanui hoonui ino, a e lilo ole ai lakou i poe makaainana kupono iloko o ka aina, a i kakoo hoi no na hana o ke Aupuni.

          Ua maopopo loa ka maikai ole o ke hookuu ana i na kamalii e hana iloko o na halekuai rama a hookuu paha ia lakou iloko olaila no ka helewale ana, me he la aole e poino ma ia hele ana, a ke kanaka noonoo maikai e olelo ai i ka maikai o ka hanaia ana i kanawai paniku pili ia ino, a makou hoi e manaoio nei ua ike pu no ka poe malama halekua hoohainu rama i ke kupono ole o ka hookuu ana a hoohana i na kamalii iloko o ia mau wahi, e like me ko makou manaoio i ko lakou ae ole e hookuu i ka lakou mau keikikane opiopio ponoi ame na kaikamahine opiopio ponoi a lakou ilaila.

          A no keaha [no ke aha] i hana ole ai keia poe mea halekuai rama maluna o na kamalii e ae me ka nana ole ae owai la ia?  Ke ninau nei makou i loaa pu ai na pane na kakou ponoi iho--i loaa pu ai i mau pane maikai na keia poe mea halekuai waiona e hoopakele io ai i keia mau ola makamae, opiopio e omu'o e ia nei mamuli o keia ino.

          Iloko o na hana hoowaiwai aina apau loa ame na hana ku i ka pono apau loa a iloko o na hana o kekahi Aupuni no kona kakooia, aole e pohihihi ka noonoo o ke kanaka noonoo maikai ke hoopuka ae i ka manao aole e makemakeia na kanaka i maa iloko o na wahi i ikeia e poino ana ka holomua o ko lakou ola honua ana--aole no hoi e makemakeia kekahi kanaka nona na ano e ikeia aku ai e poino ana ka hana ina e haawiia nana e hoohana--a he mea maopopo loa o na kanaka ona rama apau i makemake malaila ko lakou olioli nui, aole e makemakeia ia ano kanaka i poe luna aupuni, a i poe e lawelawe hana ai no na hana maikai oloko o ka aina--a e like iho la me ka oiaio o ia pela i na kamalii e hookuu ia nei iloko o na wahi e ikeia ai e poino ana ko lakou oia honua ana a o na wahi kuai waiona, oia kekahi o na hana maikai ole e hoomahu'iia iwaena o na opiopio oiai o lakou na luna aupuni o na manawa, e hiki mai ana a o lakou no na kanaka e hoopiha ai i na wahi hakahaka o na hana maikai apau e pono ai e hoopihaia.

          Eia no hoi kekahi aole o keia ino wale no ka mea e kauhihi nei i na manaolana no na makaainana maikai no keia mua aku, aka, o na ino apau e like me na piliwaiwai a na keiki liilii e hana mau nei ma na kapa-alanui o ke kulanakauhale nei kekahi e makaala loa ia ai e na makua mea keiki no ka lakou poe keiki.

          No ka makua, ke manao nei makou, o na makua i aloha maoli i ka lakou mau keiki o lakou na makua e makee mau ana iloko o ko lakou puuwai e lilo ka lakou mau keiki i poe makaainana maikai no ka aina no na manawa e hiki mai ana.

 

KA MAKOU MOOLELO HOU.

 

          Ma ko makou helu o keia pule ae e hookamaaina aku ana makou i ka makou poe heluhelu o ke "Kilohana" i ka moolelo makai-kiu hou e panai ia aku ana ma kahi o ka Makai-kiu Kaloke Home e aneane loa aku nei e hiki i ka hopena o kana hana huli i na mea pohihihi o ka ohana o  Basekavila.

          O Makai-kiu WETE DETONA, oia ka makou moolelo hou, a iloko o kona moolelo e loaa ana he mau ike i ka poe e heluhelu ana, na hana loa a wiwoole a keia kanaka i hana ai iwaena o ka poe Nihiliti, oia hoi he hui o ka poe ku-e i ka mana hooponopono Aupuni Emepera o Rusia, aia kakou e hoohialaai aku ana me ia e maopopo ai ka hikiwawe o ka holo ana o ka noonoo kanaka ma na hana e pakele ai ke ola, e hoike ana hoi i ka maalea e hiki ai ke pale aku i ka make e hele mai ana imua o ke kanaka.

          O Makai-kiu Wate Detona, he kanaka Amerika oia, i hanauia ma ka lepo o Amerika, i loaa hoi ka ike ma ka olelo Lahui o Rusia mamuli o kona hoonaauaoia ana malaila.  He haumana oia no ke kula a'o makai-kiu a Nikoloka Kaaka, ka weli iloko o Amerika holookoa iwaena o na makai-kiu, nana hoi i hoonaueue aku i na kuli o ka poe ha'iha'i kanawai, a o keia loaa ana he hoohialaai me Wete Detona, mamuli no ia o ka hoole paakiki ana o Nikoloka Kaaka i ka lawe ana mai i ka hihia a kakou e ike aku ai i ka Wete Detona mau hana, a oia hoole ana mamuli no ia o kona makemake na kana haumana e hana aku i ka hana.

          He kanaka o Wete Detona i paa kona manao e hana i kana hana a hiki i ka hopena, e hana hookahi ana hoi i kana hihia me ke kunukunu ole, a ua like oia me kekahi ahi e lalapa ana aohe ona wa e pio ai a hiki i ka pau pono ana o kana hana, a no ia mea ua kau ka weli iwaena o ka poe Nihiliti.

          O ka hihia ana e lawelawe nei, oia ka huli ana i ka oiaio o kekahi kumu hoopii i hapala wale ia maluna o kekahi mea hewa ole, a i ka hoea ana i ka pahuhopu o kana hana, ua loaa mai ka oiaio, a o na Nihiliti hoi, i komo ole mai ma keia hihia i ka wa a ka maka-kiu, i hoomaka ai e hana i kana hana, a ma ka huli ana hoi a ka makai-kiu, ua pau poo pau hiu ae la lakou iloko o keia hihia, a pau ae la lakou i ka hopuhopuia a holo aku hoi kekahi poe o lakou mai ka aina aku no ka maka'u i ka make ame ka hoopaahao ia ma Siberia.

          He moolelo keia i piha i na hana hoolelehauli e okakaia ai ka lauoho ke heluhelu iho, a e hene ai no hoi ka aka i kekahi manawa, a e nauki ai no hoi, a i mea e pau pono loa ai kona mau anuu maikai a hoolelehauli he mea pono e heluhelu iaia i kona manawa e oili mua aku ai a hoomau aku hoi i ka hoohialaai ana me ia a hiki i ka pau ana.  Ke manaolana nei makou e apo mai ana ko makou poe puni moolelo i keia moolelo hou.

 

          O ka hele ana aku la o ke Kiaaina i Kauai oia aku la no ke alanui e hui ai ke poo Aupuni me na makaainana e ike ma aoaoa a elua no laua iho--he maikai hoi ia, no ka mea ua hele aku nei ke Kiaaina i ike ai oia i ka makemake maoli o na makaainana o keia Teritori e noho la ma ka Mokupuni o Kauai.

          A i ka haha ana i ua makemake la o ka lehulehu oia mau kaiaulu ma ke kaahele ana e like me ia e puka aku nei ma ke Kilohana o keia la aole e nele ka loaa iaia kekahi mau hoomaopopo ana i ko lakou mau pono pililaula e pono ai e hoolakoia aku e ke Aupuni--alaila ke olelo nei makou o ka waiwai ia na ua Kiaaina la e pono e loaa i loaa ai iaia ke alanui hooholomua i ka puunaueana i na haawina dala i hoopauia ae ai ia mau popilikia o ia mokupuni; a mawaho ae o keia aole e nele ka loaa o ka hoomaopopo i ke Kiaaina na hana e hoowaiwai aku ai i na aina Aupuni olaila.

 

          Alaila o ka haawina dala aie e moku nei i keia manawa no ka puunaue ana iloko o na hana pililaula o ke Aupuni a puni ka Paeaina, e maopopo ana i ke Kiaaina na mana alanui ana e hookahe ai i keia waihona dala nui--e kahe hoi ma na mana-wai e hoowaiwaiia ai ka lehulehu holookoa, aole e kaukahi na pomaikai maluna o kekahi poe kakaikahi a koe kekahi hapa,--a makou hoi e manao nei ua noeau keia papahana a ke poo-aupuni no keia kumuhana o ka hoohele iaia iho iloko o ka lehulehu a ma na wahi apau o ka Paeaina, i aniani ai na ala maikai e kahe ai keia waihona waiwai.  A pau keia alaila nee ae ana ma kekahi mau mokupuni i koe no ka makaikai ana.

 

Lanakila Iapana ma ke Kaua Aina.

 

(Mai ka aoao 1 mai.)

 

mai ia lakou me ka maikai.  Ma Potiensky oia kahi o ke kaua i manaoia ai no ka hoonauluulu ana aku i na enemi a hiki i ko lakou hiki ana i na alahele kuahiwi.

          ST. PETERSBURG, Mei 2.--Ua hoole ae nei ka mana aupuni i ka ae ana i ka poino o na Rusia ma ka muliwai o Ialu.  Wahi a lakou o keia nee ana o na Kepani ua upu mua ia no.

          TOKIO, Mei 2.--Ua kikipu aku na mokukaua lawe pu ame na moku topito o Iapana me na papu o ka aina ma Ialu ma ka la Sabati nei.  Ua kuu ke kani ana o na papu a aole hoi he mau poino i ili mai maluna o na Kapani.  O ka lanakila i loaa mai ma Ialu ua hooiaioia mai nei.

 

NA LONO KAUA O KA LA 3.

 

          ST. PETERSBURG, Mei 3.--Ua hoike ae nei ka mana aupuni he 100,000 ka nui o na koa Kepani a he 100 hoi ka nui o na pukuniahi m ke kaua o Ialu.

          Ladana, Mei 3.--Wahi a Barona Hayashi, ko Iapana Kuhina, he 100 ka nui o na pukuniahi a Rusia ma Manchuria a me keia lilo ana o na pu ia Iapana ua like ia a ua aneane hoi e hookahi hapakolu o ko Rusia mahele koa pukaa i poino.  Wahi hou ana e puikaika loa ana na mea kanu ma Manchuria a e paniku ia aku ana na wahi apau e hiki ai ke lawe ia aku na lakoai [lako ai] ilaila a koe wale no ke alahao o Siberia.  O ka ninau no ka hanai ana aku i ko Rusia mau mahele loa ma Manchuria ke puikaika nei.  Wahi hou ana i hoomau mai ai, ma ko na Kepani aoao hoi, eia lakou ke hana nei i ke ao ame ka po no ka hoopaa ana ae i ke alahao e hoohui ana ia Fusan, Seoul ame Wiju a e pau pono ana hoi ka hana iloko o Okatoba ae nei.  Ke manaolana nei o Iapana e lilopio aku ana o Pota Ata a i ole e kiai ia ana a hiki i ka wi ana a hiki iloko o Sepatemaba ae nei.

          ST. PETERSBURG, Mei 3.--Ua ili ae nei a paa ka mokukaua hou o Rusia, Orel, ma Neva iluna o ka puuone.

          (O ka mokukaua i ha'i ia ae nei, oia kekahi o na mokukaua ikaika loa o Rusia, he moku hoi nona na tona he 13,566, e lawe ana hoi i na pukuniahi kaumaha a he moku hoi i paleia kona laina wai no ke kaupale ana i ka lelekaua a na moku topito.)

          TOKIO, Mei 3.--O na aliikoa Rusia i paapio mai ma ke kaua ma Ialu ua hoike ae nei lakou ua make o Generala Kashmalinsky iloko o ke kaua.  Iwaena o ka poe pio he 30 aliikoa ame 300 koa.

          ST. PETERSBURG, Mei 3.--Ua hoao hou ae nei o Adimarala Togo e paniku i ke awa o Poto Ata me ka holopono ole i ka po nei.  He ewalu mau moku ahi i hoopiholoia e ka poe ki pukuniahi mamua o ka hiki ana ae o ua mau moku la ma kahi i manaoia ai e hoopiholo e na Kepani.  I keia wa eia no ke awa ke malaelae nei.

          Ua ae ae nei ka mana aupuni ua lilo io aku no ia Iapana na pukuniahi he iwakalua-kumamawalu ma ke kaua o Ialu.

          POTO ATA, Mei 3.--Eia ke aumoku o Iapana ke kaua mai nei me na papu ame na mokukaua mawaho ae nei o ke awa.  He kanakolu poe Kepani i paapio mai.

 

NA LONO KAUA O KA LA 4.

 

          ST. PETERSBURG, Mei 4.--Ke kaumaha koikoi nei ka Emepera mamuli o ka haawina poino i kau mai maluna o ka pualikoa ma Ialu.  Ua hoike mai nei o Generala Kuropatkin he 4000 ka nui o na kanaka i poino.  Ua kauia aku na hoahewa ana maluna o Generala Zassalitch mamuli o kona ku-e ana i ke kauoha e auhee mai aole hoi e paio aku.

          TOKIO, Mei 4.--Ua malamaia ae kekahi hoomanao hauoli nui i ka po nei mamuli o ka loaa ana o ka lanakila ma ke kaua aina.  O ka nui o ka poe i poino m ko Iapana aoao ma ke kaua ma Ialu he 798 i make a i eha.

          POTO ATA, Mei 4.--O na luina o na mokuahi Kepani i hoopiholoia ai ma ka la inehinei ua holo aku ia lakou no ka moana maluna o na waapa.  Ua pepehi iho na Rukini he lehulehu o kela poe a ua lawepio mai hoi kekahi.  He elua moku topito o Iapana i piholo.

          TOKIO, Mei 4.--Ua hoikeia mai nei ua holopono ka Adimarala Togo mau hana no ke paniku ana i ke awa o Poto Ata.  I keia wa ua manaoio na Kepani ua umokii a paa ko Rusia aumokukaua ma Poto Ata.

 

NA LONO KAUA O KA LA 5.

 

          LADANA, Mei 5.  Eia ke laha nei ka manao maanei, no ka wa hope loa ua paniku aku na Kepani i ke awa o Poto Ata.

          TOKIO, Mei 5.  Ke hoomau ia nei ka hauoli ana no ka lanakila ana o ko Iapana pualikoa ma ka aina.

(E nana ma ka aoao 5.)

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI O KA MORAKI.

 

M. AONA.

 

          Malalo a ma o ka pono la o ka mana o ke kuai i hoopaaia iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 1 o Feberuari, 1901, e M. Aona o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii.  Mea Moraki Mai, ia Abigail K. Campbell, Mea Paa Moraki, he palapala moraki hoi i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 290, aoao 9 a hiki i ka 11, o Keena Kakau Kope Aina o ke Aupuni:  a mamuli o ka Mokuna XXX111 o na Kanawai Ahaolelo o ka makahiki 1874, e pili ana i ke "Kanawai i hanaia no ke Kuai o ka waiwai morakiia me ka hoopii kanawai ole ame ke Kauoha o ke Kuai" ame ke Kanawai (Mokuna IX o na Kanawai Ahaolelo o ka makahiki 1896), e pakui ana no ia mea hookahi no, o Abigail K. Campbell i oleloia, i keia manawa o Abigail K. Campbell-Parker, ma keia ke haawi nei i ka hoolaha i kona manao e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i uhaiia, e hoike ana:  o ka uku ole ia i ka manawa e uku ai o ke kumupaa ame ka ukupanee o ka palapala aie i pili aku i a iloko a i hoopaaia e ka moraki i [1]

oleloia.

          Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai apau i hoopaaia maloko o ua moraki la i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma keena kudala o James F. Morgan, Alanui Kaahumanu, Honolulu, ma ka Poaona, ka la 21 o Mei, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

          O ka waiwai apau i hoopaaia iloko o ua moraki nei i oleloia oia keia malalo iho:

          O keia apana pa-hele a mahele o ka aina (he hapa o ka aina ua hoikeia a hoakakaia iloko o ka L. C. A. 1285 ka apana ekahi ame ka hapa o ka aina i hoikeia iloko o ka L. C. A. 2072 ia Kapaalua) e waiho la ma ka aoaoao Waikiki o ke alanui ololi Dowsett, Keoneula, Honolulu i olelo mua ia ae nei, a i apoia me na hoakaka penei:

          E hoomaka ana ma ke kihi Akau o keia apana ma ka laina kukulu hema o ke alanui ololi Dowsett ma ka ma-ka he 240.4 kapuai mai ka laina kukulu hema o ke alanui Moi a holo penei:

          1.      Hema 27 deg. 50 min. Hik. oiaio 253 kapuai ma ka aoao hapa A o keia waiwai.

          2.      Hema 78 deg. 10 min. Kom. oiaio, 108 kapuai holo ma ka L. C. A. 2440 ame L. C. A. 1089 hoopukaia ia Kapehe a hiki i ka pau ana o ka pa ma ke kiekiena o ke ka'e.

          3.      Akau 19 deg. 15 min. Kom. oiaio, 2220.8 kapuai holo ma ka L. C. A. 1089 ia Kapene ame L. C. A. 671 ia Paakue a hiki i ke alanui ololi Dowsett.

          4.      Akau 57 deg. 50 min. Hik. oiaio, 71.4 kapuai holo ma ka laina kukulu hema o ke alanui ololi Dowsett a hiki i kahi i hoomaka ai, nona hoi ka iliaina o 48-100 eka a oia no hoi ka aina apau loa i hookaawaleia no M. Aona i oleloia iloko o ka palapala mahele aina i hanaia mawaena o M. Aona i oleloia ame A. K. Aona i hanaia i ka la 27 o Augate, 1897, a i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 172, aoao 352, o ke Keena Kakau Kope Aina, pau pu me na hale apau loa na hana hou, na pono, na kuleana ame na mea apau i pili aku ilaila.

A. K. CAMPBELL-PARKER,

Ma o kono Loio ponoi la J. O. Carter,

Mea Paa Moraki.

          Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi, a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

          No na mea aku i koe e ike ae ia Homes & Stanley, na loio o ka mea Paa Moraki.

          Hanaia i Aperil 20, 2904.

Apr. 22, 29.--Mei 6, 13, 20.

 

HOOLAHA MA KE KAUOHA.

 

HOOLAHA A KE KOMIKINA PALENA AINA.

 

          Ma ka waihoia ana mai ia'u he Noi Kupono loa mai ka Oahu Railway & Land Co., no ka olelo hooholo o na palena-aina o ka Ili o Koholona, Manana, Ewa, Oahu, ke haawiia aku nei ka hoolaha i ka poe kuleana o na aina apau i pili kokoke ilaila ame ka poe apau no lakou na kuleana i pili iloko o keia mau palena-aina i oleloia, oia hoi aia he hoolohe e malamaia ana no ka hooholo ana o na palena-aina ma kuu keena ma Campbell Block (Kuea) Honolulu, ma ka Poaono, Mei 14 1904, ma ka hora 10 a. m.

M. D. MONSARRAT.

Komikina Palena-aina o ka Apana Kaapuni Ekahi.

          Hanaia ma Honolulu, Aperila 22, 1904.

3012--Apr. 22, 29.--Mei 6, 13.

 

Paa ka Aihue Puaa.

 

          MAUI, Aprelia 30.--I ka Lapule aku nei i hala, o ka la 24 ia, i hookolo aku ai o Joe Morris e loaa iaia kekahi ike no na hana aihue puaa e hoomauia ana maluna o ka aina hanai puaa ma Kalialinui, Kula.

          O Joe ka lunanui o keia aina hanai puaa, a he mau eka kahi o na puaa e hele ai, a ua makaukau no hoi oia me na lako pu no ka malama ana iaia iho.

          Oiai he la makani ia a i kona hooiho ana aku i kekahi wahi haalu ua ike aku la oia he elua mau Kepani e hoowalewale ana i kekahi mau puaa, aole nae i ike na kolohe a lohe hoi mamuli paha o ka nu o ka makani, a i ka loaa ana aku ua laweia aku la na aihue puaa e Joe e auamo pakahi ana laua he eke--iloko hoi o ke eke ka puaa, a noho ana i ka halepaahao o Makawao a i ka noho ana o ka aha hookolokolo o Makawao no laua ua hiki aku ka olelo hooholo a ka Lunakanawai Copp i ka haawi hoopa'i ke kumu i miko ai na kolohe i ka paakai oa $20 pakahi me na koina aha.

 

          UA LIKE HANA ME KEKAHI HANA MANA.  O ka oluolu e loaa mai ana mai ka laau Chamberlain's Pain Balm i ka wa e hookauia ai maluna o kahi i wela a i ole pohole paha e hiki koke mai no ia me ka hikiwawe a i ano like aku me ka hana mana.  O na eha o keia ano he hiki no ke ola me ka loihi ole o ka manawa ina e hoopaa koke ia keia ano laua, a ina aole i nui loa kahi i eha ke ola mai aole loa e kau ana ka alina ma kahi i eha.  Ke kuai ia nei ma na halekua laau lapaau apau.  Benson, Smith & Co., Ltd., na Agena ma Hawaii nei.

         

HOOLAHO HOOKO MORAKI.

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

 

LAURA KAHAKUMAKA HALUALANI.

 

          Malalo a ma ka pono o ka mana kuai iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 16 o Aperila, 190@, i hanaia eia mawaena o Laura Kahakumaka Halualani (he wahine kane-make) no Kalauao, Apana o Ewa, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ka Mea Moraki Mai ia Claus Spreckels o San Francisco, (Kapalakiko) Mokuaina o California, ame William G. Irwin o Honolulu, Mokupuni o Oahu i olelo mua ia ae nei e lawelawe oihana ana iloko o Honolulu ma ke ano hoa hui malalo o ka inoa hui o Claus Spreckles & Co., na Mea Paa Moraki, he moraki hoi i kakau kope ia iloko o ke Keena Hoona Aina o Hawaii Teritori, iloko o ka buke helu 236, aoao 221-224, a mamuli no hoi o ka Mokuna XXXIII o na Kanawai Ahaolelo o 1874 oia hoi, ke "Kanawai no ke kuai o ka waiwai i morakiia me ka hookolokolo ole ame ke Kauoha o ke kuai," ame ke Kanawai (Mokuna IX o na Kanawai Ahaolelo o 1890) e hoololi ana i ua Kanawai la, o na mea paa moraki, ke haawi nei i ka hoolaha i ko laua manao e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i uha'iia, e hoike ana:  o ka uku ole ia i ka manawa e uku ai ke kumupaa ame ka ukupanee o kekahi nota aie i pili aku a i hoopaaia e ka moraki i oleloia. 

          Ma keia ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai apau i hoopaaia iloko o ka moraki i oleloia e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James f. Morgan, Alanui Kaahumanu, Honolulu, ma ka Poaono, ka la 14 of Mei, 1904, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

          O ka waiwai i hoopaaia iloko o ka moraki oleloia oia keia malalo iho:

          O na apana aina apau e waiho ia iloko o Kalauao Apana o Ewa, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, a i hoakakaia e like me ia malalo iho nei, e hoike ana:

          (1)     O ka aina ma Kalauao i hoakakaia iloko o ka L. C. A. Helu 6104, nona hoi ka Palapala Sila Nui 747 i hoopukaia ia Mahiai, nona ka iliaina o 2 26-1000 eka.

          (2)     He elua apana ma Kalauao i hoakakaia iloko o ka L. C. A. Helu 9400 nona ka Palapala Sila Nui Helu 449 i hoopukaia ia Hilo no Kaoio, nona ka iliaina o 1 -545-1000eka.

          (3)     Aina ma Waimalu i hoakakaia iloko o ka L. C. A. Helu 9316 nona ka Palapala Sila Nui Helu 3704 i hoopukaia ia Maika, nona ka iliaina o 672-1000 o ka eka.

          (4)     Elua apana ma Waimalu i hoakakaia iloko o ka L. C. A. Helu 9315 nona ka Palapala Sila Nui Helu 866 i hoopukaia ia Haki.  Oia hoi, Apana 1 nona ka iliaina o 1 426-1000 eka; Apana 2 nona ka iliaina o 142-1000 o ka eka.  Huina nui o ka iliaina he 1 568-1000 eka.

          (5)     O kela apana aina e waiho la ma Waimalu, i hoakakaia iloko o ka L. C. A. Helu 9325, nona ka Palapala Sila Nui Helu 7100, i hoopukaia ia Kamaala, nona ka iliaina o 653-1000 o ka eka.

          (6)     Elua apana o ka aina ma Pamuku, Halawa i hoakakaia iloko o ka L. C. A. Helu 2057 nona ka Palapala Sila Nui Helu 456 i hoopukaia ia Keawe 1--Apana Helu 1 iliaina 315-1000 o ka eka.  Apana Helu 2 iliaina 154-1000 o ka eka.  Huina nui o ka ili 469-1000 o ka eka.

          Pela no hoi na kuleana apau iloko o

          (7)     Na Apana Aina ekolu iloko o Halawa, i hoakakaia iloko o ka L. C. A. Helu 2044, i hoopukaia ia Kaupili.  Apana Helu 1 iliaina 386-1000 o ka eka.  Apana Helu 2 iliaina 508-1000 o ka eka.  Apana Helu 3 iliaina 144-1000 o ka eka.  Huina iliaina 1.038 eka.  Huina pau iliaina 7.971 eka.

          Pau pu me na hale apau, na hana hou, na pono, na kuleana ame na pomaikai apau ame na mea apau i pili aku ilaila a nolaila.

          Ua hoopaaia no na aina i oleloia penei:

          (1)     O ka hapa o ka L. C. A. Helu 6104 i hoolimalima ia ia Sung Wo Sing Company ma ka palapala hoolimalima i hanaia i ka la 24 o Iulai, 1895, a i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 156, aoao 19, no ka manawa hoolimalima o iwakalua makahiki mai Augate 1, 1895, no ka uku hoolimalima o iwakalua dala no ka makahiki hookahi, a he hapa o ka aina i hoolimalimaia ia Ahin malalo o ka hoolimalima i hanaia i ka la 10 o Malaki, 1896, a i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 156, aoao 423, no ka manawa hoolimalima o iwakalua makahiki mai Sepatemaba 1, 1898 aku, no ka uku-hoolimalima o kanawalu dala o ka makahiki hookahi; he ehiku makahiki i uku piha mua ia.

          (2)     O na aina maluna ae malalo o ka L. C. A. Helu 9400 o na aina no ia i paa iloko o na hoolimalima i hoikeia ae nei maluna.

          (3)     O ka aina i hoakakaia iloko o ka L. C. A. Helu 9316 oia ka i hoolimalima ia ia Young Fong ma kekahi palapala hoolimalima i hanaia i Okatoba 25, 1899, a i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 97, aoao 386, no ka manawa hoolimalima o umi-kumamalima makahiki mai Novemaba 1, 1899, no ka uku-hoolimalima o hookahi haneri ame kanawalu dala o ka makahiki hookahi.

          (4)     Na apana i hoakakaia iloko o ka L. C. A. Helu 9315 o ia mau aina kekahi i paa iloko o keia hoolimalima i hoikeia ae la maluna.

          (5)     Na apana i hoakakaia iloko o ka L. C. A. Helu 9325, o na aina no ia i paa pu iloko o ka hoolimalima i oleloia.

          (6)     Na aina i komo iloko o ka L. C. A. Helu 2057 o na aina ia i hoolimalima i ka Honolulu Sugar Company malalo o kekahi hoolimalima i hanaia i Novemaba 3, 1898, a i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 184, aoao 458, no ka manawa hoolimalima o umikumamalima makahiki mai ia la aku no ka uku hoolimalima o kanakolu dala o ka makahiki hookahi.

          O ka hapa o ka aina i hoakakaia iloko o ka pauku Helu 1 ame 2 maluna ae nei ua hoolimalima ia Ahin a i kela manawa ua haawi hoolilo ia aku la Woodlawn Fruit Company, Limited.

CLAUS SPRECKELS & COMPANY,

Mea Paa Moraki.

          Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

          No na mea aku i koe e ninau ae ia Hatch & Ballou, na loio o na Mea Paa Moraki.

          Hanaia i Aperila 21, 1904.

3412--Apr. 22, 29--Mei @, 12.

 

HOOLAHA KUMAU

         

LEWERS & COOKE

 

L@I AME KUKE, Kaupalenaia

 

Na Mea Hookomo mai a Kuai aku i na

 

LAKO HANA HALE

 

O Kela ame Kena Ano.

Malaila e loaa ai na mea malalo @@@@

 

          NA PAPA N. W., NA PAPA HOLE, PILI HALE, NA PUKA, NA OLEPELELE AME NA PONO PUKA ANIANI, NA KUI, AME NA MEA PILI @ KA OIHANA KAMANA, NA PONO PENA.

          NA PENA LIKE OLE AME NA HULU PENA, NA ANIANI, NA P@PA HALE, PALE PUKA ANIANI, MOENA, ETC.

 

          O na kauoha pono hale apau loa e hiki mai ana ia makou e hooko koke ia no me ka eleu ame na KUMUKUAI HAAHAA LOA.


 

LEWERS & COOKE

 

Hui Alahao ame Aina o Oahu

 

MANAWA HOLO

 

Moi 1, 1903.

 

MAI HONOLULU AKU

 

No Waianae, Waialua, Kahuku ame na wahi hoolulu ma ke alahao--

9:15 a.m., 3:30 p.m.

No Pearl City, Ewa Mill, ame na wahi hoolulu ma ke alahao--

7:30 a. m., 9:15 a. m., 11:05 a. m., 8:15 p. m.,

3:30 p. m., 4:15 p. m., 5:15 p.m.

19:30 p. m., 11:15 p.m.

 

MAI WAHO MAI

 

Ku i Honolulu mai Kahuku, Waialua ame Waianae mai

8:36 a. m., 5:31 p. m.

Ku i Honolulu mai Ewa Mill ame Pearl city Mai--

6:50 a. m., 7:46 a. m., 8:36 a. m., 10:38 a. m., 2:05 p. m.

4:31 p. m., 5:31 p. m., 7:40 p. m.

 

5:31 p. m., 7:40 p. m.

          Kela ame keia la,

          Sabati wale no.

          Koe ke Sabati.

 

G. P. DENISON,

          Lunahoohana.

 

F. C. SMITH,

G. P. & T. A.

Kakela me Kuke

[KAUPALENAIA]

 

Poe Kalepa ma ke Komisina

 

A HE

 

POE LAWELAWE KOPAA

 

Poe Agena no na Ma hiko Lehulehu.

 

KAUKA T. MITAMURA

 

Alanui Kukui Ololi Helu 68, Honolulu.

Na Hora Hana:

          Hora 9 a.m. a 12 00; 6:30 p.m. a 7:30 p. m.  Sabati Hora 9 a. m. a 10:30 p.m.

          Telepone Blue 2366    P. O. Box 842.

 

O KE

 

Koko Ino ka mea e loaa ai na Pilikia ma ke Kino.

 

E Heluhelu i keia mau Manao.

O KA LAAU

AYER'S SARSAPARILLA

 

--KA

laau nana e hookaawale na ma'i ino mai kou koko aku.  He laau hoonoono ai, a he laau e hooikaika ana i kou mau lala apau.  O ka Laau Ayer's Sarsaparilla ka laau kaulana loa a puni ke ao holookoa.  Ina e hoomau ia ka lawelawe ana i keia laau e loaa ana ka ke ola kino maikai a me ke koko maemae, hoi hou mai ka ola o kou mau lehelehe, pu'ipu'i maikai kou mau papalina, a loaa ke kulana ola kino maikai.

          He loaa na pu'u paa o ke kino i ka laau Ayer's Sarsaparilla e hoopakele ana mai ka ma'i puu paa (Brights' Disease) ame na ma'i oia ano.  Ke ko@ ikaika aku nei makou e lawe ia keia ano laau ma kahi i ike ia na ma'i Puu paa apau.

          Hoomakaukau ia e Kauka J. C. Ayers & Company, Lowell, Mass., U. S. A.

          E loaa no keia mau Huaale ma ka hale kuai laau apau.