Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 46, 18 November 1904 — Page 3

Page PDF (1.59 MB)

This text was transcribed by:  Cheryl Mokuau
This work is dedicated to:  Frank

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

mai i ka lima o kona haku.

 

            “Mai maka`u e Pidiro,” i pane aku ai ka naita Kristiano, a hemo mai la no hoi kona lima mai kona ukali mai, alaila huli ae la oia i ka Ma@ a pane hou aku la:

 

            “I`a hooholo maoli au e aha`i ia Zira mai ka mana mai o ka moi Mahomeda i pakele ai oia mai na hookaumaha kumakaia a ka Lunakanawai Beni Hame ana i hoopaa ai  e hookomo aku i keia wahiae opio iloko o ke kulana i ku-e ikaika loa ia e kona lunaikehala.”

 

            “A na manao oe e lanakila no keia manao ou?” i ninau aku ai ka Mahomeda.

 

            “Aohe o`u manao e haule ana.”

 

            “Ke kaumaha nei wau no ia mea,” wahi a ka Mohomeda, “o ka manaolana iloko o`u ua o-pa pu ia ae ia.”

 

            “Ae,” i hooho koke ae ai o Abadala. “A o Ala wale no ka meo i @ popo a ike iloko o`u nou, oia hoi aole me a`u ia mea he kumakoa hou. Aka he manao wale ae no ka`u i ka holomua ole o keia @ au e manao nei e hooko.”

 

            O na manao o ka Mahomeda i hoopuka ae ai ua hoolana mai ia i @ opio me kekahi uwila hou iloko o kona uhane.

 

“E hoao io aku ana wau,” wahi a Kale i kalele manao aku ai @ hakapono ana aku o kona mau maka maluna o ka Mahomeda.

 

“E hoomanao, e ka naita Kristiano,” i panai hou aku ai ka Mahomeda i kana pane. “Ke haili nei ka ike me a`u i ke kauwo@ ia aku o ka wahine opio i o ka moi la me ka limaikaika nui @ hanaia keia hana au e manao nei. Mai hoomaka aku i keia @ no ka mea aole o`u makemake e kau na haawina ehaeha ma@ ka wahine opio. A e ha`i aku no hoi au ia oe aole loa ka @ hana i kekahi mea hookaumaha maluna o ka wahine opio.”

 

‘Heaha kou manao ma ia hookaumaha?” i pane ikaika aku ai @ opio. “Heaha ke kaumaha oi aku i ko keia? E ha`i aku @ oe ua oi aku ka oluolu o ka noonoo o ka wahine opio e moe @ iloko o kona make mamua o kona noho wahine ana na kela nui Mahomeda.”

 

“Ua kuhihewa oe i ka`u manao i ha`i aku la ia oe. Ua hiki no @ Zira ke noho iloko o ka Halealii o ka moi me kona lilo ole i wa@ nana. E ha`i mai.”—a ma keia manawa ua hooemi iho la ka Mahomeda i kona leo ma ka hawanawana a hoomau aku la i kana @ e aa anei ka wahine opio e lawe i ke ola o ka moi, i kou manao?”

 

Ma keia ninau hawanawana a ka Mahomda ua Puiwa ae la ka @ a nee kokoke loa aku la i ua Mahomeda nei me ka noonoo pu @ iho ina paha oia maoli kona manao.

 

“A i ole manao anei oe aole oia e hana ia mea?” i hoomaopopo @ aku ai ka Mahomeda no ka lua o ka manawa.

 

“Aole. Ke manao nei wau aole oia e hana ia mea.”

 

“He hookahi wale no mea a`u i manao ai e hana ana ia mea a oia no ka makuahine o ke keikialii Mahomeda, a o ka laua keiki hookahi no hoi ia. Ua maopopo loa ia`u aole loa e ae keia makua@ noho hou aku kekahi wahine i wahine ponoi na ka moi a ma kona wahi hoi, a oi loa ka hiki ole iaia ke hoomanawanu no Zira no ka mea he wahine opio u`i loa o Zira iloko o Garanda nei apuni a aohe lua i like aku no ia. Ke mahalo nei au i ko`u ike ana i kau papahana ame kou hoike ana mai ia mea ia`u, no ka mea, ua ake nui loa wau e lohe ia mau mea eia nae he kanalua ko`u i ka lanakila o keia hana au e manao nei e hooko, aka, ke pule nei wau no ka malu-@ ame ka pomaikai o ka wahine opio.”

 

“A ke hoopaa nei au i kuu olelo ma ka oihana hanahano naita,” wahi a ka Mahomeda i hoomau aku ai i kana wehewehe manao, “E paka ole aku kekahi olelo pili i keia mau mea a maluna o ka papahana o kau hana e manao nei e hooko—aole loa wau e kumakaia ia oe maluna o ua hana la au e hooikaika nei no ka hoopakele i ka wahine opio. O keia hui ana o kaua ma ke alanui nei ma ka ulia wale no ia a i ka wa i ha1i mai ai oe i kou inoa ame na hoomaopopo i loaa mai ia`u mai ke ano o kou kulana ua loaa koke iho la ia`u ke kumu o kou komo ana mai iloko nei o Garanda. Nolaila e akahele loa i ka lawelawe ana i kau mikiona no ka mea aole e nele kou halawai aku me na ke`ake`a alalai no ka holopono o kau hana. Aole keia o ko kaua hui kamahao apana e like me ia a`u i hoohaili aku ai ia oe. Aole i hiki mai ka manawa no ia halawa ana.”

 

Ma keia hoopau ana ae o ka olelo o ka Mahomeda ua lohe aku la lakou i ke koekoele wawae ana mai a hoomaopopo iho la lakou aia he kanaka e hele ai ana ma ko lakou wahi e ku ana, a me ka emoole no hoi ua nalo aku la ka Mahomeda iloko o ka pouli. A huli ae la no hoi na Kristiano a hoomau aku la ma ko laua ala e hiki aku ai i ka hokele a me ka maluhia no hoi ia hoi ana a hiki wale i ka hale me ka loaa ole o na kuia.

 

I ko laua hiki ana aku i ka hokele ua hoao aku la o Pidirro e hoike aku i kona manao no ka naaupo loa o ka hana a kona haku aka aole i hoolohe aku o Kale.

 

“He kiu kela Mahomeda. Ke hooiaio nei wau i ka pololei o ka`u koho,” wahi a Pidiro i pane aku ai.

 

“Aole au i manao pela.”

 

“Alaila owai a heaha oia?”

 

“Aole i maopopo ia`u na mea aku i koe mawaho ae o na mea ana i hoike mai nei ia kaua i keia po,” wahi a Kale i pane aku ai.

 

“”A o kana mau mea i hoike mai nei aole no ii maopopo loa ka oiaio o kona kulana oiaio,” wahi hou a ka ukali.

 

“Ma na mea apau i hoikeia mai nei pela ka nui o na mea e maopopo ai i ke ano o kela kanaka, a`u no hoi e manao nei aole e awaha wale aku i keia mau mea i hoikeia aku ai iaia no ka mea he poino no ia nona o ka awaha wale aku.”

 

“Mai eha kou noonoo e kuu Haku Kale ke hoike aku wau i ko`u manao maoli maluna o na mea a`u e noonoo nei.”

 

“Aole he ke`ake`a no ka hoike mai i kou manao ia`u, a he olioli njui no hoi ia no`u o ka lohe aku,” wahi a Kale i pane aku ai me na minoaka maluna o kona mau papalina.

 

“Alaila aole oe i naauao loa e like me kou ano maoli. Ua hiki ia oe ke hoomaopopo iho ia mea maluna o kau ma kukaiolelo ana aku nei me kela Mahomeda. Ua ha`i aku nei oe i na mea apau a ua kanaka nei i makemake ai e lohe mai ia oe aku; a heaha ka mea i loaa mai nei? Aole. No ka mea aole oia i panai mai no kau mau @ i waiho aku nei, koe wale no o kona hookanalua manao wale @ ma ka ha`i ana mai i kona kaualua i ka holopono o kau mau @

 

“No`u iho ke ike nei wau ua ahuwale oe iaia,” wahi a Pidiro i @ aku ai, “a o kau mau mea huna apau ua lilo aku iaia a he @ ana aku hoi ia iaia i ka mana ikaika loa o kou kaa aku malalo ona. A in e ulu ana ka makemake ia oe e huli iaia aole e ko @ manao no ka mea ua nalowale aku oia ma kahi i maopopo ole ia @ no ka maopopo ole ia oe o kona wahi noho aole no e loaa ia oe ke huli aku.”

 

“O kau mau mea apau i hoike mai la e kuu Pidiro, ua maikai wale po aka o ka panina o kau kumu hoohalahala aole he ikaika no ke kakoo ana i kou mau manao i hoike mai nei He mea oiaio no aole i loaa piha ia`u ke ano o kela Mahomeda kamahao; aka he hookahi mea i maopopo loa ia`u nona oia ka hiki ke hilinai i kona oiaio ame kona kupaa oiaio maluna o kana mau olelo hoopaa i waiho mai nei. No`u iho aole he hookahi maawe kanalua iloko o`u nona.”

 

“E ha`i aku wau ia oe e kuu haku, aia he rula maikai no ko`u pakele iloko o ia ano kumuhana. I ka wa o`u e noho ai iwaena o na hoaloha aole hookahi kanalua iloko o`u no lakou a hiki i ka manawa e maopopo ai i ko lakou oiaio ole a poholalo paha, aka i ka wa a`u e noho ai iwaena o na malihini he maopopo loa ia`u ko`u kanalua ana no lakou a hiki i ka manawa e hiki ai ia`u ke hooiaio o ko lakou oiaio a poholalo ole.”

 

“O ka rula i waiho ia mai la he rula maikai no ia a ke hooia aku nei au no kona maikai; aka o na ko`iko`i apau e puka mai ana maluna o na mea a`u i hana aku nei maluna iho no ia o`u a na`u no e anamo ialakou apau. Ua hala ka manawa kupono no kau rula no`u, pili i na mea i hanaia aku nei i keia po.”

 

Ma keia mau olelo ua hookuu ae la ka laua kukaiolelo ana a hoi aku la no hoi o Pidiro i kona lumi, a aole no hoi i u iho ua hiamoe aku la no hoi ka naita no ka hoomaha ana.

 

(Aole i pau.)

 

Hiki ole ke Hoopakele Iaia.

 

EKOLU MAU KAUKA LOEA LOA NANA  I LAPAAU IAIA NO EHA MAKAHIKI ME KA LOAA OLE O KE OLA.

 

HE WAHINE I HOOLA KUPAIANAHAIA KONA MAU MEA PAAHANA O KE KINO A HE HOIKE HOI NANA E HOOKOMO I NA MANAO HAUOLI ILOKO O KA POE I HOOPAU I NA MANAOLANA NO KE OLA MAI NA PILIKIA MA`I E HOONIPO ANA ME LAKOU.

 

            No eha makahiki i haawe ai na haawina omali o Mrs. Clara O. Smmith, e noho nei ma ka helu 56 o alanui Bowers, Nashua N. H., a ua emi u mai no hoi kona mau helehelena u`i o na la i hala aku, a ma ka hoike a na kauka he mau pule pokkole wale no kona e ola ai ma keia ao mauleule. Mahope koke iho o keia hoike ua loaa ae la kekahi haawina kupaianaha, a o ka wahine i waiho nawaliwali ai ma kona home no keia mau makahiki oihi eha ua ala ae la mailuna o kona moe nawaliwali hookuu aku la i kona wahine lawelawe a hoomaka iho la e lawelawe i na hana o kona home a hoomau aku la no hoi e pii malie kona mau lala i nawaliwali a hiki i ka loaa ana o na paona he 188. Ua hoike ae o Mrs. Smith i kekahi mea kakau nupepa i hiki aku i kona home no ka ninau ana i kona moolelo o ka loaa ana iaia o ke olakino maikai mahope o ka pau ana o na manaolana no kona ola mai, penei:

 

            “Ua hoomaka mai ko`u pilikia mamua aku o eha makahiki i hala ae nei mamuli o ka hemo maikai ole o ka lepo Pela mau iho la i kela ame keia pule a aole hoi he mau haawina e hoike mai ana e pau ae ana keia pilikia i loaa mai ia`u. Ua hoomaka mai la ko`u helehelena e haikea. Ua hoomaka mai ia e loaa ia`u ka paupauaho ke pii aku iluna o ke alapii, a mahope mai ua hiki kupono ole ia`u ke hele. E loaa mau ana ko`u poo i ke poniuniu me ka eha no hoi malal koke iho o ko  u mau pepeiao a pehu ae la no hoi ko`u mau ami a hiki ole ia`u ke hele. O ka hope loa ua hiki ole iho la ia`u ke hele a o ka moe wale iho no i kauhale ka hana hiki ia`u.

 

            “Ua manao ko u mau kauka o ko`u ma`i he mai`i ola ole. Ua hoike mai la no hoi lakou e ola ole ana ko`u ma`i a ma ko lakou ike lapaau ua manao lakou he mau pule pokole wale no ko`u e ola ai. Iloko o ka mahina o Okatoba o ka makahiki i hala i ike ai ka`u hunona i kekahi hooolaha iloko o ka nupepa e pili ana i ka laau Dr. Williams’ Pink Pills for Pale People a kuai iho la oia i kekahi mau pahu no`u. Mahope o ko`u lawe ana i keia mau huaale no kekahi mau la akahi no a loaa mai he wahi oluolu ia`u a o keia hoi ka haawina oluolu mua loa i loaa ia`u iloko o keia mau makahiki ha. Ilooko o na pule pokole ike iho la wau i ka loli ae o ko`u kulana ma kahi e loaa ai ia`u ke ola. I kinohi pau iho la ka eha o ko`u poo a aole hoi i hoi hou mai ua eha la. Hoi mai la ka ikaika o ko`u kino ame ka helehelena wahine u`i o na la i hala aku, pela no hoi i hoi hou mai ai na i`o hooulu kino a lilo ae la wau i wahine momona, a keia manawa ua maikai loa wau a hiki ia`u ke hana i na hana o ka home O keia ola kamahao i loaa ia`u mai ka Huaale Akala a Kauka Williams’ no ka Poe Haikea ka laau lapaau hookahi wale no nana e hoola. O ka hana a keia mau huaale he kamahao. Ke kuaiia nei ma na halekuai laau lapaau apau a puni keia poepoe honua.

 

HUI ME JUDGE ALATON B. PARKER.

 

            Poughkeepsie, N.Y., Aug. 10, 1904. Mr Lunahooponopono aloha oe:--Ikeia la ua loaa ia`u ka hanohano o ka hui ana @ ka moho Peresidena a ka aoao Demokarata, Judge Alton B. Parker, ma kona home ma Esopus. I ko`u hui ana me ia hoomanao ae la wau i kuu mau hoa a ka au ana mai i ka moana maluna o ka mokuahi Sierra, oia hoi o Messrs Iaukea, Lyons ame Coke. Na lakou i koho iaia i moho, aole no nae lakou i hui pu me ia, ua lilo ia hanohano i ka aoao Repubalika.

 

            Mamuli o ke kono a ka hui Demokarata E. C. ua kau aku wau me 100 a oi haumana o ka halekula ame kekahi mau kumu maluna o kekahi wahi mokuahi o ka muliwai Hudson a holo aku no Esopus. Ia mokou e liuliu ana, ua holo ae la ka moku o ka hui “Tammy” me na kanaka hanohano o ia hui. Maluna o ia moku he bana e puhi ana i na mele maikai a i ko`u hoolohe ana, hu mai la ke aloha no ka bana Hawaii.  Uaa hiki no paha ia`u ke olelo ae me ka oiaio, e like me ka mamao o keia wahi mai Hawaii mai pela no ka mamo o keia poe bana a`u e lohe nei ma ka huelo o ko kakou bana aloha.

 

            I ko makou holo ana aku, a ia`u i alawa ae ai ma na kapa o ka muliwai Hudson, “he nani mai hoi kau a kana mai.” Ua ike aku wau i ka home o ka poe waiwai ame na kaaahi e holo ana i ka Hema ame ka Akau.

 

            Ia`u iluna o ka moku ua ninau mau mai la ko`u mau hoakula, ina e piholo ka moku, hiki anei paha ia`u ke au? I kekahi mau la aku nei, ua lawe kekahi o ko`u mau hoa ia`u e ike i na ale o ka muliwai Hudson maluna o kekahi wahi waapa, me ka manao e maka`u ana wau. Ina paha e ike kuu mau hoa i ke “Kai Ka`uhaa a ka Malihini” ame ia ale a kaua i au ai ina paha ua puiwa laua. He 3-8 mile paha ke akea o keia muliwai a i ko`u olelo ana aku ia lakou, manao wau hiki no ia`u ke au a hoea i kula ua kunana mai lakou ia`u. Hoike aku la wau ia lakou i na mea apau e pili ana no ka auau kai ma Hawaii.

 

            I ko makou hoea ana aku i kahi o Judg Paker, e haiolelo ana oia no kana pane i ke komite Ha`i lono no kona waeia ana i Moho. Ua heluhelu aku nei paha oukou ia haiolelo kaulana a na Demokarata e kaena nui nei, a na Repubalika hoi e wae nei.

 

            He kanaka o-o no keia, a he akahele kana kamailio ana. He moakaka kana mau mapuna olelo. He kanaka loihi oia a he kanaka kulana hanohano. Ina no oia e puka ana i keia kau koho balota, he kanaka kupono no oia no ka “Hale Keokeo” ma Wasinetona. Ua haiolelo oia no 3-4 hora paha a i ke kokoke ana e pau ua ku mai la ka Hon. Champ Clark lunahoomalu o ke komite a haawi aku la o Parker i kona mahalo i ke komite. Ia manawa i kani mai ai ka bana me ke mele Lahui o Amerika. Iloko o keia anaina nui he mau haneri he hookahi wale no haole e ku kokoke ana ma ko`u wahi wehe ae i kona papale. Ua wehe like maua i ko maua papale i ka wa i mele ia ai ke Mele Lahui. Auhea oe e ka hoa, ua oi aku no o Hawaii, a o ka lini nui e hoomau aku ko kakou hoomanao aloha ana no ko kakou meme Lahui.

 

            I ka pau ana o ka haiolelo ua hele aku ka lehulehu e ike i ka moho. Ua hele aku wau e ike iai. Ua hoolauna ia aku wau iaia e kana hunona Re. Hall. I kona olelio ana aku iaia “Ke Keonimana mai Hawaii mai” (The gentleman from Hawaii) ua hopu mai la oia me kona mau lima a i elua a lululima iho la maua. O kekahi kela o na kekona a`u e poina ole ai ko`u ku ana he alo a he alo me kekahi o na lunakanawai kaulana loa o Amerika nei a i ko`u ku ana he alo a he alo me kekahi o na lunakanawai kaulana loa o Amerika nei a i ko`u olelo ana aku iaia, “Ua ike iho wau iloko o kekahi o ka`u mau nupepa i ka pii mahuahua o ka ikaika o ka aoao Demokarata ma Hawaii, ua olelo mai la oia ia`u “Ina e puka ka aoao Demokarata ma Hawaii, alaila ua puka wale no ia me ka hana ikaika.” “O kana mau olelo hope ia`u. “E holomua mua wau, a ua mahalo aku wau iaia, me ka i ana aku he makemake no hoi ko`u e holomua ia. Mahope o ka ike ana, ua huli hoi mai makou.

 

KE KULANAKAUHALE O NU IOKA.

 

            “E hele Kaua i Albany, no ka mea he $.75 wale no ka uku e hele ai a hoi mai.” o keia ka kekahi o ko`u mau hoaloha i olelo mai ai. O ka loihi o keia huakai, ua like no ia mai Honoluu a Lahaina a hoi hou i Honolulu. Ua kau maua ma ka papa ekahi. O ko kakou hoi, he $12. Nohea ole waiwai no hoi o “Mea” ma.

 

            Ua haalele iho maua i ka uwapo i ka hora 8 kakahiaka a kau aku la i ka moku. O ka nui o na ohua maluna o keia moku ua hiki aku ma kahi o ka 800. Maluna o keia moku ua ike aku la i na lede ame na keonimana a hookahi ko maua launa pu ana a holo like aku no Albany. No ke anu paha, he u`i mai hoi kau o ka papalina o na lede. No ka nui maoli o na ohua, he “hauhili mai hoi kau o ka ai a ke kawele-a.”

 

            O ka mea ano nui ma na kapa o keia muliwai Huson i ka`u ike oia na hale hoahu hau. He okioki ia ka hau o ka muliwai a hoahu ia iloko o keia mau hale a kuai ia iloko o June, July, Aug. a i na manawa no hoi apau. Ua ike aku ke Pailaka i ke oeoe. Ma keia mau moku o ke pailaka e pua-u-u ana me ka huila, oia ke kanaka hanohano a o ke kapena aia oia ilalo a o kana hana wale no o k hoopili i ka uwapo. Haule ke kulana o ke kapena

 

            Ua ike aku i na home o kuu mau hoahanau Vanderbilt ma ame na hoa e ae o`u o keia aina malihini. Ua ike pu aku hoi i kahi i hiamoe ai o Rip Van Winkle no 20 makahiki.

 

            I ka hora 12 ike pono ia Albany mamua pono. Aia i Albany he elua uwapo e moe ana maluna o ka muliwai a i ko makou hookokoke ana aku ua hooniniu ia ae la keia uwapo a kaa aku la makou ma kekahi aoao a i ko makou kaawale ana ua hoi hou ae la ua uwapo nei a pili pono. “Mana ka ike.” Hookalakupua ka hana a ke kanaka.

 

            O keia kulanakauhale he ano like me Wailuku o kekahi hapa iluna o ka puu a o kekahi hoi i lalo. He maemae na alanui. Ua hele aku au me ko`u hoa a komo aku la iloko o ka Kapikala (Capitol) a he nani mai hoi kau. He mabala wale no oloko o keia hale. Ua ike aku i ka aha Senate, Rumi o na Lunamakaainana, ame ke keena hookolokolo.

 

            No ka pokole o ka manawa ,aole i ike hou aku i kekahi mau wahi e ae, aka, ua ma-u ike ae la no ia.

 

“NA OIWI HAWAII MA KA IMI NAAUAO.”

 

I West Point wau i ka Poaono nei a ua hui me na oiwi o ka aina, Noa W. Aluli o kaua o “Maui no e ka Oi.”  Abraham G. Kaulukou ame ko kako0u aliikoa Clarence K. Lyman. Ua hele mai na keonimana o ka papa loio mai Yale mai me ko lauau hui kinipopopeku a ua nui ko makou hauoli ma keia hui ana. Ua hoea mua laua ma West Point, aka, aole laua i ike he kulana koa, a o kekahi paha aole paha maopopo i na haole ke ano o ka laua namu ana. Ua kuhihewa paha laua he poe kiure a he poe lunakanawai ka laua poe e namu ana no ka mea i ko`u hoea ana aku e kunana ana laua me he kii la o “Pakaka.” Aole i li`uli`u ka makau kukaikamailio ana ua hele mai la ko kakou hoaloha Lyman me kona aahu piha a ina paha e ike na opio Hawaii apau i kona kulana he mea na lakou e haaheo ai. He hakali mai hoi kau. I ko`u kakau hope ana aku ia oe he alii koa oia, a he ko-wa wale ae nei no o hookahi mahina ua lilo aku oia ka helu elua o na aliikoa a he ukali no ke alakai o ka puali koa. Ua kua aku makou a nana aku na hana a ko kakou makamak me ka hoihoi o ka naau.

 

Mahope o ka paikau ana ua hele mai na aliikoa e hoomaikai a kau ae la i ko lakou lima a ike mai ia Lyman ame a`u pu kekahi, o Aluli me Kaulukou aohe o laua ike ia mai, owau wale no Ua kii mai la o Lyman ia makou a lawe aku ia makou e nana i ka paani kinipoo peku ana mawaena o West Point ame Yale (Iale). Ma kahi paha o 6000 poe makaikai i hiki ae malaila e nana ai i ka paani ana. I ko makou hiki ana ma kahi kinipopo ua hele mai na poe kinipopo.  Ua uhi ia lakou me na huluhulu pale lio a ua ninau aku wau ia Lyman ina paha he poe lio ma`i keia noke hoi o Aluli ma i ka akaaka. O ka laua nei hana wale iho la no ia ia la o ka akaaka ame ka himeni.

 

LAAUILINONABEBE

 

O Kana Paa ame Kana Lauaha kekahi mea ana nui laa a na Makuahine e naanaa nui ai

 

            UA HANAUIA KELA A ME KEIA KEIKI ILOKO O KA HONUA NEI me ke ewe o na mai lehulehu e ulu mai ana iloko o ka lii, ke poo a e lilo ana hoi ke koko ia wa i mea nui loa no ka panee ana i keia popilikia, a pela @ ai ia i mea nui loa e hookaumaha mau ai i ka noonoo o kela a me keia mea. Oohia i ka nii ana a na ma’i lehulehu. Aole keia mea i hookaumaha ia ma kekahi ano e ae, aka, mamuli no o ka hoopalalehaia ana e ka mea i kupono e malama a makaala i keia poino. Nolaila, ua liii i kumuhana na kela ame kei makuahine maikai e makaala mau ai i ka lakou mau keiki e loohia ana i na popilikia lehulehu e ulu mai ana mamuli o ke koko ino, e hookamaaina mau lakou me na mea a pa ue hiki a ke pale aku i keia mau popilikia lehulehu, i mea hoi e loaa ai ke ola maikai malalo o na lapaau noeau ana me ka hikiwawe a me ke ola loa no hoi.

 

            Ua olelo ia o k aauau me ka wai pu mehana a me ke KOPA CUTIKURA no ka hoomaemae ana i ka ili no ka papaa i ka lepo a me kahi mau ino e ae, a pela hoi no ka unahi-pii, a pela hoi ina ka e kapili malie i ka Aila Hamo CUTIKURA no ka hooki koke ana i ka maneo o ka lii, ka eeke ano manene o ka ili ame ka pehu, a pela hoi no ka hoomalielie ana i ka hu`i a me ka hoola ana i na palapu, a mahope aku oia wa ina ka e inu i ka Laau Hoohaiau CUTIKURA, oia wale ae la no ka na mea a pau e hana ai no ka pale ana aku i keia mau kinaunau o na keiki liilii i na wa apau e hoomaka mai ai, a ina no ua loaa mua ne mea pau wale no ia i keia mau laau ae la, ke malama pono ia na kuhikuhi. Ma keia hana ana pela, e loaa ai i na makuahine hoomanawanui ka maha a me k olulu o ka naau, a he mea no hoi ia no lakou e hookaumaha ole la ai i na wa a pau. Ua hooiaia keia mau haawina pomaikai ma na home lehulehu a puni ka aina.

 

            Mamuli o ka momona, ka maemae, ame ka hikiwawe o ke ola o kei alaau, i makemake nui ia ai e na lahui kanaka a pau i hoao a ikemaka i kona waiwai nui ma ke ano hoola, a pela no hoi i hilinai nui la ai kona waiwai no ka hoopakele ana i ka luhi a me ke kaumaha o na makua lehulehu ma na wahi a pau, a pela no i malama nui ia ai maloko o na home.

 

            HE HOOLA MAOPOPO NO NA MA`I MALOKO A MAWAHO O KE KINO.

 

            Oia hoi ke KOPA CUTICURA e hoomaemae ai i ka ili a me ke kepia @ ke poo a hoowaliwali i ka alualu, o ka AILA CUTICURA HAMO no ka hoopau koke i ka maneo a hooluolu a hooia, a me ke CUTICURA RESOLVENT no ka hooluolu a hoomaemae ana i ke koko. Ke kuaiia nei ma na wahi a pau o ka honua nei. Keena Kuai ma Auseteralia, R. Towns & Co., Sydney, N.S. W. Keena ma Aferika Hema, Lamron Ltd., Cape Town. “I loaa ai ka ili pahee maikai, ka lauoho a me na lima,” POTTER DRUG AND CHEM. COMP., Boston, U. S. A., na Ona o @ laau CUTICURA a pau loa.

 

HOOLAHA I KA POE HAHAI HOLOHOLONA, KAAHELE KUAHIWI, etc

 

            KEE HOOLIMALIMA AKU NEI A KUAI AKU HOI MAKOU I NA HALELOLE, PALULU LA, NA LAKO NO KE KAAHELE KUAHIWI ANA, NA LAKO HAHAI HOLOHOLONA AME NA LAKO LAWAIA.

 

            NA AHAMAKA, NA NOHO KAAHELE, AME NA NOHO KULE, NA PU AME NA POKA.

 

PEARSON & POTTER CO., LIMITED

931 ALANUI PAPU.

 

“Aia i Amerika ka`u aloha,

I ka halekula nui o Iale.”

 

            He wahi mea haule paha no ke alanui.

 

            Ua lohe wale no hoi i ka maikai ame ke akamai o ka paani ana a Yale akahi no a ikemaka. He nui maoli no ke akamai o na aoao a i elua a o ka hui ikaika oia no o Yale. Ua kaa no nae ka haaheo ia West Point.  He 11 o West Point a he 6 wale no o Yale. Ua nui ka hauoli o na koa. Ua hoi aku o Kaulukou ma me ka ehaeha e ka naau. I ka pau ana o ke kinipopo ua lawe aku o Lyman ia makou e makaikai. Nui no hoi ko makou hauoli a ua kamailio makou ma ka olelo makuahine o ka aina. Ua haka pono na maka o ka lehulehu ia makou a hoopilipili mai la kekahi poe ia makou, aka aole makou i nana aku. Ua hui pinepine makou me na aliikoa i ko makou manawa e makaikai ana a ua aloha mai lakou ia`u ame Lyman, a o na hoa o ka papa loio oia himeni wale iho la no, “Aia i mea kau aloha. He lalau mai hoi kau a kanamai. Minamina wau no keia mau hoa o kaua aole paha laua i hoomanao aole no paha i heluhelu. “Ina oe i Roma, e hana oe e like me ko Roma a ina oe i Helena e hana e like me ko na Helena. Eia i Amerika nei, heaha la ka mea hana ole e like me ko Amerika. Minamina ka ike “kanawai” i ka hoohana ole ia.

 

            Mahope o ka makou makaikai ana ua lawe aku la ke alii o na koa a maloko o kekahi hale ua noho makou malaila a himeni i na himeni o ka aina Elua maua o Maui malaila, nolaila o “Maui no ka Oi,’ oia ka himeni mua. No ka hanohano o ko kakou aliikoa ua himeni ia Ka Ua Kanilehua ame Ike Hou ana i ka Nani o Hilo. Na na ruia paakiki o ka halekula i hookaawale ia makou, a mahope o ka himeni ana “Aloha Oe” ua hoi aku o Lyman, a ua hele aku makou e ku @ ka lumi @ o ka halekula a ua ike hou aku i ko kakou makamaka me na aliikea.

 

            Ua huli hoi mai la makou a kau au maluna o ka moku a huli hoi mai a hoi aku no hoi o Aluli ame Kaulukou no Yale. He maikai no ko laua mau oia kino a ua olelo mai laua i ka ono i ka “poi,” aole ka he maona i ka uala kahiki.

 

            O ka`u mea hope loa i lohe ai mahope o ko makou kaawale ana oia no ka himeni haule a laua,

            “Aia i Amerika ka`u aloha.

            I ka halekula nui ia o Iale.

 

            Ina paha i olelo ae West Point a i ole ia Eastman ina paha ua pololei.

 

            Ua lawa me ke aloha no anui.

PUAKAILIMA.

 

            He MAKEMAKE NA KAMAIKI E LAWE IAIA.—O ke kopaa maemae loa oia kekahi o na mea i hanaia ai ka laau Kumu a Chamberlain, a o ke aa laau i hoohanaia kona wai momona oia ka mea nana e hoola i ano like aku hoi me ko ka hu laau a na keiki e ai mau ai. He makemake na kamaiki e lawe i keia ano laau a aole hoi he mau poino e loaa mai ana mahope aku. He oia kana a he ola hikiwawe hoi. Ke kuaiia nei ma na halekuai laau lapaau apau. BENSON, SMITH & CO., LTD., na Agena ma ko Hawaii Paeaina.

 

Poe Akepau i loaa hou ke Ola Kino Maikai.

 

            Ke hoike mau mai nei na Kauka ia makou mai na wahi like ole mai o ke ao nei no ka nui o ka poe i aneane e loaa i ka mai Akepau i hoopakele ia mai keia ma`i mai mamuli o ka laau

 

“Ayer’s Cherry Pectoral.”

 

He mea maikai e ike kakou i keia, no ka mea ua hoola keia laau i ka poe i loaa i keia haawina no aneane kanaono makahiki.  Malama mau i keia laau. Ina aole au omole laau kunu o keia ano, e kuai koke mamua o ka loaa ana i ke kunu. Ina ua loaa kekahi iloko o ka ohana i ke anu e hooinu i keia laau a e loaa no ka maha.

 

            Hoomakaukau ia e Kauka J.C. Ayer & Co., Lowell, Mass., U. S. A.

 

            E Loaa no keia mau Huaale ma na halekuai laau a pau.

 

HOOLAHA MA KE KAUOHA

 

KEIKI NALOWALE.

 

            Mai Niolopa, Honolulu Oahu Sept. 28, 1904, ua hele auwana aku o Simeona Kane he keiki no 12 makahiki a oi aku. He malihini oia no Kalaoa, Papaikou, Hilo, Hawaii mai. O ka mea e loaa ana e oluolu e hoike moi la J. S. Kalakie la ma “Kalakaua Hale” Honolulu.

Honolulu, Oct. 21, 1904.

@--Oct. 21-@ Nov. 4

 

HOOLAHA AINA AUPUNI.

 

            Ma ka Poaono, Novemaba 5, 1904, ma ka hora 12 awakea, ma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, Honolulu, e kualia aku ana ma ke kudala akea keia mau Aina Aupuni e hoakakaia nei malalo iho nei:

 

Apana 1, he hapa o ka aina o Kaipapau, Koolauloa Oahu, nona hoi ka iliaina o 282 eka, oi iki a emi @ mai paha, paupu me kekahi wai, ka hahai holoholona ana ame ka pono e mahi ma ke koena aku o ka aina i hoikela ae nei maluna. Kumukuai haahaa, $5000).

 

            Apana 2, he hapa o ka aina o Puako, S. Kohala, Hawaii, nona ka iliaina o 3.91 eka, oi iki a emi iki mai paha Kumukuai haahaa, $196.

 

            Ma ke dala gula o Amerika ka makemake, kuike.

 

            No ke kii aina ame na mea aku i koe e ike ae ma ke Keena o na Aina Aupuni, Hale Hookolokolo, Honolulu.

 

                        JAS. W. PRATT,

                        Komikina o na Aina Aupuni.

Honolulu, H. T., Oct. 4, 1904.

3036—Oct. 7, 14, 21, 18—Nov. 4.