Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 48, 25 November 1904 — Page 5

Page PDF (1.55 MB)

This text was transcribed by:  Laura Kamalani-paikai
This work is dedicated to:  To my paternal great-grandfather William Oliver Kuamoo Mookini

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA

POALIMA, NOVEMABA 25, 1904.

 

Nuhou Kuloko

            @ ke makemake @ e hookoia ke Kana@ pale la o na hale@ kauhale nei.

——

            @ HAWAII.  Ua makemake @ Hawaii no ka panai ana @ like ole o Suedena (Sweden @ ana ae e maopopo ai.  @ Co., Sweden.—Star.

——

            @ iho nei, ua loaa mai la @ telegarapa mai @ mai ana ua ili ka @ Makaweli mawaho ae o @ la mamua iho, a ua @ ka make.

——

            @ ka hui kinipopo peku @ Kamehameha i ko Punahou @ hookuku ana i ka Poaono @

——

            @ aku nei a ka moku@ Iapana ua imiia mai oia @ o Yokohama e ke@ o Iapana, a alakaiia @.  Ua paa na awa o @ manawa me na maina.

——

            @ ae i kekahi mau @ halekuai o Shiraishi, ma @ i ka wanaao Poakolu nei.

——

            @ luna aupuni e make@ W.H. Hoog ame @ ka laua hoike akea ana, @ Kiaaina no keia Teritore.  @ makemake i oihana okoa @.

——

            @ J. W. Keliikoa mau lilo @ balota iho nei.  Pe@ hoike lilo i waihoia ae @ Keena a Kakauolelo Atkinson.

——

            @ i nehinei i malamaia ae ai @ hoomanao hoomaikai i ke @ pomaikai Ana i haawi @ kakou.

——

            @ loa ae nei ka ma’i o ka @ David L. A-i o ke @ a he mea hauoli na ma@ ana aku, ua hala na la o @ eia oia ke ikaika ae nei.  @ nei makou e ola koke @ a hoi mai no ka hoomau @ kia ana i ke Kilohana @.

 

HE KANAENAE ALOHA.

             E kuu Nupepa Kuokoa Aloha oe:— @ i kou oluolu, e hookomo @ mau kolamu i na manao @ iho nei: Oia keia, ma ka po o @ Novemaba nei, ua kii mai la @ Makua Lani i ka Uhane o kuu kaikamahine aloha ia Mrs. Hazaleleponi @ maloko o ka Halema’i ma Wailuku @ puana ae nei au, “Na ke @ no i haawi mai a na ke Akua @ i lawe aku, e hoomaikai ia kona @.

            Ua hanau ia oia ma Kaupo i Maui, a ka la 21 o Mei A. D. 1862.  Ua piha a makahiki he 42 ame 5 malama 6 la @ ka honua.  I ka 6 o na makahiki @ i ke kula kaikamahine o Mauna@ malalo o Miss Mary Green.  He @ makahiki ma ke kula, a puka mai @ me na kupuna Rev. W. P. Kaha@ Wailuku, no ka mea, o ka laua @ o kona makuahine no ia.  @ ka makuahine i ka wa eono o @ makahiki a ola na keiki a @

            @ na kupuna, a ili iho la ma@ moopuna na waiwai honua.  @ kekahi o na wahine kuonoono @ Wailuku.  Ke ola nei kona mua A. @ e noho hookahi i ka Home @ i noho kokoolua ai.

            @ nei au me ka walohia @ no kela mau hua olelo ae @ mare ia oia me Wiliama C. @ haole Beritania hookahi wale @ a make ke kane.

            @ mare oia me Anaru Auld @, make oia ma Kalawao @ Rev. J. Nua, kahu lo ka @ Wailuku, hookahi maka@ aku la.

            @ o kona ola ana ua ikeia @ ae o ka iini iloko ona i ka @ ka hilinai paa ia Iesu kona @ ku oia a hiki i ka hora o kela @ ole ia’u.  Kii mai la kona @ aloha.  “Pomaikai ka poe make, @ iloko o ka Haku, he oiaio, @ ka Uhane, e hoomaha lakou @ luhi a hahai no na hana @ mahope o lakou,” wahi a ka @.

            @ ano maoli, he naauao, mikioi, @ hookipa, lokomaikai.  Ua waiho iho @ makuakane, he kane, ame na @ e kanikau nona.  Owau no,

 

H. M. KAILIMALAO.

Makalei Home, Kalia, Oahu.

 

HE MELE NO KA ELELE KUHIO.

E o i ko wehi,

E Pualeilani:

Ke milimili hoi,

E hii mai nei.

Nau i lei ae

Lanakila o ka la:

Ua kuikahi like,

Puuwai Hawaii.

Ua haku mua ia,

E Mano o ka Lani:

Kui ia a paa,

E Kakuhihewa.

Ke uo ia nei,

E Maui o Kama,

Hooheno hoi oe

E Keawe i Hawaii.

Ua ike kumaka,

I ka nani o ka la.

Hauoli piha,

I ka nu kamahao.

Hookahi puuwai,

No Kalanianaole

I Elele lahui.

I Wakinetona,

E lei mau ia.

I ka noho hanohano.

Ke hii ia ala

Hae o ka lanakila

E o i ko lei.

Ohu o ka waui

Kahiko o ke kino

O Kalanianaole

Haku ia e Kalihi-waena.

 

E KA AINA O KA EHAEHA.

            Na keiki i hoomanawanui i ka Ma’i Hookaawale.  Eia ka aoao Repubalika ua lanakila!  He lanakila kamahao!  He lanakila e hoike ana i ka pau o ka hilinai ana o ka lahui mahope o Demokarata ma ame kana pono omilumilu.  A no oukou ko’u hoomanao ana iho la i keia kakahiaka Sabati, oiai e kani nei na bele o na halepule like ole, e kahea ana i “na keiki o kanaka” e hele imua Ona e hoike aku i ko lakou mau mihi a hoomaikai no Kona malama ana mai ia lakou i na la i hala.  Hoomanao ae la wau ia oukou a o ka pule ma ko’u naau e “imi koke ia ke ola no oukou a e hoomama ia ko oukou noho ana i keia wa a hiki i ka palekana ana.”  E Molokai, i nui ke aho, e hoomanawanui!  Eia ka aoao Repubalika ame Kalanianaole e hooikaika ana i pono oi loa nou!

            Ke kakauinoa ia nei na palapala noi a Kalanianaole i hoouna mai ai i na makaainana no ka noi ana i ka Ahaolelo Lahui i huina dala no ka imi ana i na lapaau ana i keia Ma’i weliweli.  Ke hooikaika nei ke Kiaaina a kakou e loaa pu ia mau kokua ana.  Ke hooikaika nei na hoaloha ou e Molokai e hana ia keia hana aloha.  Ke hooikaika nei ka poe waiwai o ka aina e haawi i ka lakou dala no ke kokua ana i kela hana maikai.  Ke hooikaika nei ka poe hoopono ma ka lakou pule imua o ke Akua Mana Loa e hooko ia ka makemake o kakou e holoi ia keia Ma’i mai o kakou aku.  A e hooikaika ana ka Ahaolelo e loaa mau aku ia oukou na haawina o ka noho na oluolu ma ka lako i na mea apau e pono ai keia ola ana.  A nolaila e Molokai, e hoomanawanui, i nui ke aho!

            Ma ka palapala a ke Kiaaina Carter ia Kauka Oihana Koa Kiekie Wyman o Wasinetona i kela la aku nei, ua noi aku oia he mea pono e hookaawaleia mai ka waihona lahui i $50,000 dala no ka noii a imi pono ana ma ke kulana akeakamai, i kumu e loaa ai he ola no keia ma’i.  Oiai he ma’i o keia ano ma Pilipine ame Poto Rico i ikeia a i kuluma ma ia mau wahi, a o ka huina dala a ke Aupuni Makua e hookaawale ai, aole wale no no Hawaii nei aka no na wahi apau malalo o ka Hae Hoku kahi e paiauma nei ka lahui o la mau aekai no ko lakou ohana i hookaawaleia.  O ke kukulu ana o ke Aupuni Makua i hale haukapila a he lala no ka Imi Ola Lahui, he keehina mua ia o ka noii ame ka imi pono malalo o na loina akeakamai ke kumu i ulu ai o keia ma’i ame kona lapaau ana no ka hoopau ana i kona ulu ana iloko o ka i’o o ke kanaka.  Aole loa e manao ia o keia haukapila a lala o ka oihana Imi Ola e loaa iaia ka hooponopono ana i ke kulana nohona o na ma’i ma Molokai, aka e noho no oukou e Molokai malalo o ka hooponopono a kakou no kakou iho, i hiki no ia oukou ame makou ke makaala mau aku no i ko oukou mau hemahema.  O ka imi ana i ke ola o oukou ka mea i makemakeia ma o ke noi ana i ke Aupuni Makua.  Aole loa wau e makemake ana e ike i ka lilo o oukou malalo o ka hoomalu ana a ke Aupuni Makua, no ka mea, ina pela, e lilo ana ko oukou noho ana i kumu hoopilikia a haunaele, a no ka mea, o ke kaa ana o Molokai malalo o ke aupuni makua, o ka hoihoi ia mai no ia o na ma’i lepera mai Pilipine, Poto Rico ame ko ka aina makua me oukou, a e like me ke kuleana ole o ke aupuni o ka panalaau nei i ka hooponopono ana i na Hale leta ame na Hale Dute Awa e ku mai nei o kakou oiai, he mau hana keia i hoomaluia e ke aupuni makua, pela no auanei oukou e Molokai ke lilo oukou malalo o ka hoomalu ana o ke aupuni makua e like me ke kanawai a Wilikoki i makemake ai e hooholoia e ka Ahaolelo a e like no me ka Kahiliaulani Notley i makemake ai e kakoo.  A nolaila o ko oukou noho ana malalo o ka hoomalu ana o ke aupuni panalaau o Hawaii, a o na kokua ana o ke aupuni makua ma ka hookaawale ana i ke dala no ka imi ana i ke ola a pela aku, he mea maikai ia, a e like me ka hoomanawanui, pela no e loaa ai ka haawina mailuna mai.

            Ke manaoio nei au, a pela pu me na poe apau, “ina e hoomaka mai o Amerika i kaulana i ka naauao, waiwai, ikaika, hoopono a holomua e imi i ke OLA ma ka noii a imi i ka laau e lapaau aku ai, e loaa ana no, a no ka mea, aole he hana a Amerika i noii ai i ka loaa ole o ka holopono.”  A pela wau e uwalo aku nei ia oukou e Molokai, i nui ke aho, hoomanawanui a aia i ka aoao Repubalika ke Ola e imi ia nei nou, malalo o ke alakai ana o Kalanianaole, ka lutanela.  Ka aoao kalaiaina Repubalika na Koa Kumau, a o ka lehulehu ma Hawaii nei na hapai pu, o ka lanakila no ia.

 

Me ke aloha,

KANIAHIKU.

 

HOIKE HUI O NA KULA SABATI O MAKAWAO, MAUI.

            E hoike ana ke Kula Sabati o ka apana o Makawao, ma Paia, ma ka la Sabati la 1 o Ianuari, 1905, hora 10 a. m.  Ke kono ia aku nei na makamaka e naue ae.  E malama ia ana ka halawai o ka Ahahui Hooikaika Kristiano ma ke ahiahi o ka la 31 o Dec. hora 7 p. m.  Na poe nana e malama Mrs. J. Kaluna, Miss E. H. Kaluna ame Rev. S. Kapu, na haawina o na Kula Sabati:

            Paia, Ian., Feb. ame Maraki, 1904; Paihiihi, Apr., May, ame Iune, 1904; Haiku, Iulai, Aug. ame Sept., 1904; Huelo, Oct., Nov. ame Dec., 1904; Haliimaile, Ian., Feb. ame Maraki, 1904.  He 20 minute pakahi.

 

Owau no,

PETER N. KAHOKUOLUNA

Kahukula Sabati Nui o Makawao, Paia, Maui, Nov. 19, 1904

——

            Ua hanau ae mai ka puhaka mai o Mrs. Newton Kameekua, ma ka la 21 iho nei, he keikikane nui nepunepu, ma ko laua home ma Kapalama ae nei.  Ke hauoli nei na makua no keia hoopomaikai ana mai o ka Makua Lani ia laua me keia opuu rose nani no Hawaii nei.

 

HE LETA NA LINEKONA.

Makapala, Kohala, Novemaba 15, 1904.

            Ia Joseph Hussey, Esq., William @ Lincoln, Solomon Pule, Beni Pakeekee, Aseia Naiapaakai, Willie Hussey, George Newcom, S. Kaliko, Robert Kamaalea, Keliihelepo Kailioha, S. Kaanaana, Kawainui Kakalia, Ka@ama Paa Kanui, Kaulahea, Kupukaa, Kulolia, Kaimu, Kepano, S. Charles Fox.  Mahu ame Pilipo Daniela ame na Home Rula e ae o Niulii ame Kohala Akau, aloha oukou:—He mea maikai no oukou e halawai a e kukakuka no ka pono o ka apana nei, a oiai he maa oukou i keia hana o ka hui like ma ke ano he poe Home Rula, he mea maikai e halawai hou oukou no ka noonoo ana i na kumuhana e manao ia ai e oukou he mea kupono e hapaiia i ke kau ahaolelo e hiki mai ana, a e hoike mai ia’u mamua o ka manawa e noho ai ke kau kumau i kumu e makaukau aku ai ka oukou mau makemake ke hana ia i holopono.

            Malia paha ua ike oukou he mea makehewa ka manao ana na ka Home Rula e hana i ka oukou mau makemake, oiai ua make ka Home Rula i keia manawa, o Kaniho hookahi ka mea i puka mailoko o keia poe he 30 lala o ka Hale o na Lunamakaainana a ke ole e loaa na kokua ana mai ia’u aku, he mea maopopo, aole ana mau mea e hoolohe ia mai.  He wa keia no oukou apau e ala like mai a e hoomakaukau i na kumuhana no ka apana nei, i waiwai ko oukou lilo ana he poe koho balota no ka mea, o ke kohu o keia hana he koho balota o ka hookoia o ka oukou mea i makemake ai ma ke ano he kumuhana no ka hooholomua ana i ka aina.  Ke palapala aku nei au ia oe e Joseph Hussey ma ke ano o oe ka mea alakai o keia poe makaainana i heluia maluna, a ina he aloha io kou i ka aina e like me ka’u i lohe mau ai ia oe i ka akena aia ka manawa pono e hana mai ai oe ame oukou apau i na hana e hoike ai i ka waiwai o ka mana koho i haawi ia ia kakou Hawaii.  O ka hana ole i ka hana no ka hooholomua ana i ka apana ame ka aina oiai ua loaa ka manawa no ia hana, ua hoikeia ka waiwai ole o ka mana koho i ka waha a hana wale ia no e ia mea, a pela pu me ke kanaka e kanikani wale ana no ma ka waha a hana ole ua like ia me ka hohe wale i ka wa o ka hana.

            Ke palapala aku nei au ia oe no ko’u makemake e hoomakaukau oukou ia oukou iho no keia kau Ahaolelo, a i na manawa apau a oukou e makemake ai no ka halawai ana me a’u, ua makaukau mau wau e hookauwa ia’u iho no ka pono o na makaainana, oiai, o ka’u hana ia i, kohoia ai e ka lehulehu.  Aole wau e nana no ko oukou koho ole ana ia’u a he mea ia nou e hana ole ai i ka oukou mau makemake.  Aole no ko’u Repubalika ana he mea ia no oukou e manao ai e nana wale ana no au i ka makemake o ko’u aoao kalaiaina aka e hana aku ana au i ka pono no ka poe apau me ka nana ole ae i ka aoao kalaiaina nana ia mau hana i kauoha ai ia’u e hooko aku.

            Ia oukou e halawai ai e malama @ moolelo o ka oukou mau halawai ana, a o ka mea i hooholoia ka oukou e waiho ai ia’u ma ke kakau ana.

            A i manao oukou he mea maikai ke komo ana i ka aoao Repubalika, ka aoao mana e noho ai ma keia mua aku, a haalele i ka aoao Home Rula, oiai ua make kanu ia i keia manawa, a no ka ike pu, aole he waiwai e piu wale no i ka “lala hua ole,” alaila ua makaukau ka aoao Repubalika e hookipa mai ia oukou malalo o ka malumalu hale hookahi, a o ka pau no ia o ka inoa ekaeka e loaa mau nei ia Niulii mamuli o na hana uku ole a kekahi a oukou e hana ai i na manawa haiolelo a na moho o kahi malihini mai, he hana e hoohaahaa ana i ke kulana o Niulii i na wa koho apau.  He menemene ko’u pepeiao i ka lohe mau i ko oukou kamailio ia ma ke ano he poe “ilio hae, keonimana ole, hupo, o na akole” a pela aku, aka, i loaa no na inoa pelapela ia Niulii mamuli o ka hana o kahi a oukou i na hana maikai ole ma keia mea, he kalaiaina, a pela no e loaa ai na haawina maemae ole ia oukou.  No’u, he minamina au i ka loaa o ia ano ia Niulii, a ua hiki ia oukou ke holoi ae i keia paumaele ke hoolohe oukou i ka’u mau kuhikuhi ana, a haalele i ka nonohua, ka huwa, ka manao ino, ka hoopunipuni ame na kuko palaualelo.

            Makemake au e hapai ae ia Niulii ame Makapala i ke kulana o ka hanohano e like me ka’u i ike ai he kupono, a e pahola ia keia kulana maikai maluna o oukou apau, oiai, aia no kakou i kahi hookahi i noho ai.  Nolaila e na hoa, e ao kanaka.  Hoopau i ka hukihuki a hoakamai.

 

Ka oukou kauwa a wahaolelo,

H. L. HOLSTEIN, (Linekona.)

Lunamakaainana Apana Elua.

 

HOIKE HUI O NA KULA SABATI O MAUI KOMOHANA.

            Mamuli o ka lokomaikai o ke Kahukula Sabati Nui nana ka hana, ke aneane aku nei kakou e halawai me ka la i hoomanao ia ai a puni ke ao nei oia ka La i hanau ai ka Mea Kiekie, ka Haku hoi o na Haku a me ke Alii o na Alii.

            Nolaila ua hooholoia e Hoike Hui na Kula Sabati iloko o ka mahele maluna ae ma Wainee, Lahaina, Maui, ma ka la Sabati, Dec. 25, 1904, hora 10 a. m., ma ke ahiahi o ia la no halawai o na Ahahui Hooikaika Kristiano, hora 7 p. m.; na Rev. D. K. White, Sarah A. Kahokuoluna me Mrs. McDonald e malama.

            Haawina o na Kula Sabati:—Wainee, Ian., Feb. ame Maraki 1904; Olowalu, Apr., Mei ame Iune, 1904; Kaanapali, Iulai, Aug. ame Sept., 1904; Honokohau, Oct., Nov. ame Dec., 1904; Lahainaluna, Ian., Feb. ame Maraki, 1904; Lanai, Oct., Nov. ame Dec., 1904.

            He 20 minute ka manawa hoike no ke kula hookahi.

 

Owau no,

PETER N. KAHOKUOLUNA.

K. K. S. o Maui Komohana.

Paia, Maui, Nov. 19, 1904.

 

            Ua lilo ka eo o ka heihei au o ka Poaono nei ia Dan Renear.  Ua haule o Kimokeo, ko Hawaii nei kaeaea.

 

HOOMAIKAI IA W. HENRY.

            Mr. Lunahooponopono Aloha oe:—E oluolu mai oe e hookomo iho i ko’u manao mahalo no ka Makai Kiekie Hou o keia Teritore “Henry” I kulike me kana kauoha pili oihana i ka “Bulletin” No. 14, 1904.  No na mea e pili ana i ka hooko piha ana i ke Kanawai o ka la Sabati.  Ua hauoli loa au i kuu ike ana i na manao kuio o keia Kanaka Kiekie, a ke Akua i hookiekie ae nei.

            Owau ka mea nana i waiho i kekahi Olelo Hooholo imua o ka Aha Kula Sabati nui o ka Paeaina i ka makahiki i hala ma ka hui ana a ia Aha ma Honolulu i ka malama o Iulai, oia hoi e noi ana ia Kiaaina Dole, “e malama ia ka maluhia o ke Sabati e like me ke Kanawai e ku nei,” ua kohoia he Komite o ekolu lala, Hon. H. Waterhouse Rev. E. S. Timoteo ame Rev. O. P. Emerson.  Aole he mea i hanaia e Dole a hiki mai nei ia Carter, hookiekie ia mai nei keia Makai Nui Hou, a ke ala mai nei oia a hooko i keia Kanawai a’u e manao nei ua makee nui na poe maikai apau oloko o keia Aina ma ka hapahope o ka Henry kalaimanao maopopo loa aku la ia’u penei: (“I wish to state that personally I am in favor of a Sabbath Law.  I was brought up in New England where there is a Sabbath Law.”)

            Ua ulu mai na mea maikai mailoko mai o na mea maikai i kanu ia iloko o keia Kanaka.  Ola ka aina i na kanaka o keia ano.  He nui na Luna Makai, Kapena makai uhauha i ka la Sabati aole o lakou nana no na hana pono komo pu iloko o na hana heihei lio, paani popo ame na mea like e ae a o lakou kekahi o na poe nana e alakai hewa loa nei i na kanaka ma na hana ku-e i ke Sabati, pono no ke nana pono loa ka Makai Kiekie i keia mau Luna aupuni kolohe a hoopilimeaai.  E lilo na luna aupuni o keia ano i mea hoomalu a hooko i ke Kanawai.  O na hana o na ano apau eia ma Maui nei kahi e pahola nei.  Ma keia Sabati iho la ma Keanae nei au, ia makou e malama ana i ka halawai haipule, aia na hoopahupahu auwai e kani ana e wawalo ana ma na pali Koolau.

            Aole wale no o’u manao, o na luna aupuni wale no ka i hihia, o kakou no kekahi—Ke manao nei au ua hihia kekahi poe o kakou ma na hooikaika balota o keia kau—o na hana imi balota ma ka la Sabati ke manao nei au ua hewa loa kekahi poe haipule o kakou ina no oia he Repubalika a he Demokarata paha, ina oia he hoaloha pili paa no’u a he enemi paha.

            E manao ia aia na haipule mamua e alakai ana i kanaka ma ke alanui maikai ke olelo mai nei o Iehova ma ka 7 o kona mau Kanawai “E hoomanao ia ka la Sabati a e hoano ia La.”  Ma ko’u ano Repubalika oiaio aohe o’u oluolu no na hana imi balota ma ka la Sabati.  Ke noi nei au i na Moho Repubalika i hele oukou i ka Ahaolelo—e hoomau aku oukou i ka Ihiihi o ka la o ke Akua e like me Kona Kanawai i kau ai.  Nana e hookiekie i ka aoao Repubalika a nana no e hoohaahaa; ke pono ole ka kakou hana.

 

Me ke aloha nui, owau no

PETER K. KAHOKUOLUNA.

 

HE LETA HOOMAIKAI.

            E o’u mau @oa makaainana, mai Kalahiki i ha’eha’e a ka welona la i Lehua Me ka mahalo nui:—Oiai ma na kolamu o ke Kilohana i na mahina i hala ae nei, na la hoi a kakou e hi-o ana i o a ianei iloko o na hana kalaiaina, ua kipa aku wau imua o oukou me na manao alakai e alakai ana i kuu lahui aloha ma ka aoao kalaiaina e pono ai kakou apau e kakoo, malalo hoi o ke poo manao:  “Ma ka aoao ikaika e ku ai kakou,” Ma ka la koho iho la i hala, ka la 8 o Novemaba, ua hoike mai oukou i ko oukou huli ana mai a hoolohe i ka’u mau kauleo ana, aole wale owau, aka o Kaniahiku pu kekahi ame na hoa hooikaika apau o ka aoao Repubalika, a ma ia la ua suipa lilo na Repubalika mai Hawaii a Niihau, a ua loaa ka hanohano oi kelakela loa i kuu aoao a’u i kakoo ikaika ai, a ua haule hoi na Demokarata, ua hehi kapuai ole i ke one ou e Hawaii.  Nolaila ma ko’u aoao, ke haawi aku nei wau i na hoomaikai ana he nui ia oukou, me ka manaolana e hookoia mai ana ka makemake o ka lehulehu e ka kakou poe kauwa i koho ai, a me ko’u ku makaukau e hoike ae i kekahi mau alakai ana no kakou ma keia mua aku.

 

Me ka mahalo nui,

S. K. NAWAA.

Kalihiwaena, Nov. 19, 1904.

 

KOHOKOHO ELI I KE POO O ALANUI ALAKEA.

            Ma ke Keena o na Hana Hou o ke Aupuni, ma ke awakea o ka Poaono i hala, i weheia ae ai na kohokoho ana no ka eli ana i kahi e manaoia nei no ka hana i na uwapo ma ke poo o alanui Alakea.  O keia kekahi hapa o ka hoomaikai ana ae i ke awa o Honolulu nei a he hana hoi i hoomaka mua loa @a i ka manawa o Kupa e noho ana ma ke kulana Lunanui o na Hana Hou, a he mau hoololiloli uuku wale no ka i hanaia iho nei e waihoia ae no ke kohokoho ana.  O ke dala e hoohanaia aku ana no keia hana mailoko mai no ia o ka hoaie i hoaieia e ke Aupuni.  O na hui eliawa kuloko o kakou nei na hui nana i hoohaule aku i ke kohokoho ana o na hui o ka Aina Makua ma keia kohokoho ana.  O keia malalo iho nei na hui i kohokoho ae ame ka lakou mau huahelu pakahi:

            Lord & Bleser             ....................... $ 209,000

            Noroth American Dredging Co ........   204,778

            L. M. Whitehouse       .......................   215,860

            Cotton Bros. & Co.     .......................   188,900

            Atlantic Gulf & Pacific Co.    ...........   192,000

            John Walker    ...................................   168,000

——

            Ua pepehi ae kekahi mau kanaka i kekahi Pake ma ke ahiahi molehulehu o ka la Sabati i hala a eha loa, ma Kalihiwaena.  Ina he oiaio ka moolelo i hoikeia, alaila o kekahi hoeha kanaka limanui maoli no keia.  Ua hoikeia ae i kii aku ka Pake i ke dala ai a o ka hana i hanaia mai oia ka paluku ana i ua Pake la a hao pu ae i kana mau wahi kenikeni.  E pono no e kau ke Kanawai maluna o laua ina ua ku i ka hewa.

 

He Ili Nani Lima A’ia’i

ME KA

LAUOO ULIULI

KA HUA O KE

Kopa Cutikura

 

            HE MILIONA A OI ka nui o na wahine e auau mau nei me keia KOPA CUTICURA no ka malama ana, hoomaemae ana, a no ka hoonani ana i ke lakou ili, i pau ai ka papaa o ke poo, ka unahi-pii, a i mea no hoi kekahi e pau ai ka helelei ana o ka lauoho, a i hoopalupalu, hoa’ia’i a me ka hoou’iu’i ana i ka ili o na wahi i hele a manoanoa i ka hooikaika i ka hana, e like me na lima, a pela no hoi e hoopau ai i na eha, ma ka holoi ana i na wahi eha me keia kopa, i ole oi e ike i ka aai me ka welawela: i ole no hoi e hou nui, ma ka holoi ana i na wahi pehu a palahehe: a he oi loa aku ka waiwai nui o keia kopa i na makuahine e lawelawe ana i na hana lehulehu i pili i na keiki a me lakou iho no hoi, a i na wahine no a pau: a he kupono loa no hoi keia kopa no na wahi auau a pau.  O ka poe i ikemaka i ka maikai o keia kopa, aole loa lakou e ae iki ana e hoao i kekahi kopa okoa aku, ke ko@ia mai: ina no e oleloia ana, he kupono ia ano okoa aku no na mea e pili ana i ka ili, ke poo a me ka lauoho o na bebe a me na keiki.  Ua loaa mai keia waiwai nui o ke KOPA CUTIKURA mailoko mai hoi o kela laau hoola ikaika loa i kapaia, KUTICURA, oia ka laau ikaika loa ma ka hoola ana i na popilikia a pau e pili ana i na mea ika loa i ka pale ana i na mea ino, a he loaa no hoi ke ala maikai o na puailoko o keia kopa.  Aole loa e hiki ke hoohalikeia mai kekahi ano kopa e aei hoohuihuiia e ke akamai o kanaka me kela kopa, @a kana mau hana ma-lama, hoola, a me ka hoou’iu’i ana i ka ili, a pela aku.  Pela hoi i ka ili oke poo, ka lauoho a me na wahi e ae.

            Aole no i lihi launa mai na kopa ona aina e me keia, no ka auhau ana a me ka hana o na keiki liilii.  Pela ihoia i lilo ai ka waiwai o na kopa a pau i HOOKAHI no ke KUMUKUAI hoo@ a me Helu Ekahi ke@a Kopa no na poino o ka ili a me kahi auau, a hehelu ekahi no hoi no na kamalii a puni ke ao nei.

            NO KA HOOLA LOA ANA I NA ANO PEHU A POHAKA PALAHU MA NA WAHI A PUNI KE KINO, e hoomaemae i ka palapu me ke kopa CUTICURA i pau ai ka paapaa lepo a ano e ae paha o ka ili, a pela hoi ke poo, i pau ai ke kepia a me ka papaa piele, alaila, e hooma-u i kahi eha me ka Aila Hamo CUTICURA @ mama ae ai ka akiaki ana a ka hu’i a me ka ehaeha, a pela hoi e hoohana ai ka laau i kana hana a ola ka eha, alaila, e inu ka Laau Inu CUTIKURA i mea e maemae ai ke koko maloko.  Ke kualia no keia laau ma na wahi a pau o ka honua nei.  Ma Aukekulia: o R. Towne & Co., o Sydney, N. S. W. ko laila Agena: ma Aferika Hema Depot: Lennon, Ltd. Na “Hoakaka no ka Hoola ana i na Bebe a me ko lakou mau ki@,” he loaa wale no me ke kuai ole.

 

HOOLAHA I KA POE HAHAI HOLOHOLONA, KAAHELE KUAHIWI, etc

 

KE HOOLIMALIMA AKU NEI A KUAI AKU HOI MAKOU I NA HALELOLE, PALULU LA, NA LAKO NO KE KAAHELE KUAHIWI ANA, NA LAKO HAHAI HOLOHOLONA AME NA LAKO LAWAIA.

NA AHAMAKA, NA NOHO KAAHELE, AME NA NOHO KULE, NA PU AME NA POKA.

 

PEARSON & POTTER CO., LIMITED.

931 ALANUI PAPU.

——

Ua Pololei ke Kauka.

            “Ina e malama pono ia kanaka me ke akahele loa, a ina lakou he malama pono i na kanawai o ka malama ola ana alaila aole e ikeia ka laha o keia mea he ma’i ke kumu hoonawaliwali kino.”  O ka pane keia a kekahi kauka kaulana.  A i ka hoolohe ana he maikai maoli no a he ano maalahi ke malamaia.  Aka, o ka hapanui o kakou he poe i malama pono ole i na ola, oiai, he poe lakou i hooikaika iloko o na luhi ma na manawa apau e loaa ana ia lakou he manawa.  Nolaila, aole i nele ko kakou loaa i na ehaeha,—o kekahi mau ehaeha maiwaho mai a o kekahi mailoko ae no ma ke ano kuluma.

            O na ano maikai ole i loaa iloko o ke koko kekahi kumu e loaa ai i ka fiva, a mai kekahi mau ano e ae no hoi e loaa ai i ka ma’i numonia ame na ma’i kumu e ae.  O na ma’i kekahi pili i ka opu ame na paahana apau o loko ame na ma’i o ka ili mamuli o na pilikia i loaa iloko o ke koko.  Ma ka kakou ai ana ame ka inu ana e loaa ai kakou i na pilikia like ole a kakou e hiki ole ai ke alo ae, ina pela alaila aia io no kakou ma ke alanui pohihihi o ka nui o na ke’ake’a o ke ola ana.  I mea e pakele ai kakou e pono no e loaa ia kakou na makaukau e pale aku ai ia mau ino.  O ka lawe ana i ka laau lapaau

WAMPOLES PREPARATIONS

ma ka manawa no e ikeia aku ai ka hoailona mua o ke ano onawaliwali, oia ka mea e hala ole ai ka oihana hoola a ka laau me ka hoohewahewa ole.  He mana ko keia laau e hiki ai ke haha a hoola i ka hapanui o na ma’i e puka mai ana mai ka hapanui mai o na ano pilikia maa mau.

He ono keia laau i ka ai ana, ano like me ka hone, nona hoi kekahi mau ano maikai o ka mana hoola mai ka Pure Cod Liver Oil mai (Aila maemae o ke Akepaa o ka i’a cod) i loaa mai ai mai ke akepaa mai o ka i’a cod i hoohuihuiia me ke Compound Syrup o ka Hypophosphites ame ka Extracts of Malt and Wild Cherry.  He hiki loa keia laau ke hoopau i na pilikia a hoihoi mai i ke ano mau o ke kino.

            Eia ka Kauka G. G. Murray pane pili i keia laau:

            “He hauoli nui @a no’u o ka hoolaio aku i ko’u hoohana ana i keia laau i ka’u poe ma’i.  Ua loaa i keia laau ka mana hoola apau a he maalahi loa ma ka ai ana.”

            He loaa ke ola i ka oolopu mua no.  Aole oe e hoohoka@a e keia laau.  He kuaiia keia laau ma na wahi apau a na poe kuai laau apau no hoi e kuai aku nei.

——

            O Hope Makai Rawlins kekahi e ake nei e lilo ae iaia ko Lunakanawai Gear noho ma ka Aha Hookolokolo o ka Apana Kaapuni Ekahi.

 

            HE OLA NO KA PUU EHA.—O ka hoailona mua loa no ka puu eha oia ka hope aku o keia hanapilo e hoomaka ana ka puu e kalakala a kunu mai hoi me ka aaki.  Ina e haawiia ka laau Chamberlain’s Cough Remedy mahope o ka puka ana mai o ka hanapilo e kaupaleia no ka loaa ana mai i ka puu eha.  Eia keia laau ke hoohanaia nei ma na home apau ma kela aina nui a aole hoi he manawa i loaa aku ai ke kaumaha maluna o na makuahine no lakou na kamaiki i loaa i keia haawina.  Aole loa makou i lohe mai i kekahi hoohalahala ana e pili ana nona.  Aole he laau i hoike mai i kona moolelo maikai e like me keia laau—a ua oi aku hoi mamua o kanakolu makahiki o ka hoohanaia ana o keia laau me ka loaa ole mai o kekahi hoohalahala.  Ke kuaiia nei ma na halekuai laau lapaau apau.  BENSON, SMITH & CO., LTD., na Agena ma Hawaii nei.

 

Kauka Mitamura

Alanui Kukui Ololi Helu @, Honolulu.

Na Hora Hana:

            Hora 9 a. m. a 12 m.; 6:30 p.m. a 7:30 p.m.  Sabati, Hora 9 a.m. a 10:30 a.m.  Telephone Blue 3466  P. O. Box 842.

 

Ina He Makemake

—KOU I KA—

Lauoho Maikai

 

E Heluhelu i keia

Malia paha ke pau nei kou lauoho ka helelei, a koe kakaikahi.  E ka@ i ka laau mamua o ka pau loa ana i ka helelei, e hana i laau e ulu hou ai.  O ka laau

“Laau Hooulu Lauoho a Ayer’s”

ka mea e ulu hou ai.  He nani ka lauoho ke ulu mai, a he nui hoi.  Ina he nawali ka ulu ana o kou lauoho, o ka

“Laau Hooulu Lauoho a Ayers”

ka mea e manoanoa ai ka ulu ana, a @e loaa i keia laau pau loa ka helelei ana.  I na he piha kou poo ke Kepia, o ka

“Laau Hooulu Lauoho a Ayers”

ka laau e pau ai a maemae kou poo.  Ke loaa i keia laau e hoi hou ana ka ulu ana o kou lauoho a like me @ kou wa bebe.

 

Hoomakaukau ia o Kauka J. C. Ayer & Company, Lowell, Mass., U. S. A.

E loaa no keia mau Huaale ma ka Hale Kuai Laau o Hollister, alanui Papu.

——

            E nana ae i na Hoolaha Mana Hookolokolo hou e puka aku nei ma keia helu, no ka hooponopono waiwai o Hazaleleponi K. K. K. Nua, a pela no hoi me ko J. Pali Syla.  No Maui keia mau hoolaha a elua.