Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 50, 9 December 1904 — KALE O LEONA Ka Naita Puuwai Hao Wiwoole KA HOOPAKELE O KE KAIKAMAHINE ALII I LAWE MALUIA. [ARTICLE]

KALE O LEONA Ka Naita Puuwai Hao Wiwoole KA HOOPAKELE O KE KAIKAMAHINE ALII I LAWE MALUIA.

MOKUNA XII. NALOWALE. Ma keia manawa a na kamahele oka poe hoio ana aia na ni>onoo iana malie ole iloko o Kale me ka aiaka'u nui iloko ona no kana wahine. Ma kona hoomaopopo iho aia no he aianui okoa ae e mm» ana no ka akan, ana lmi i manao wale ae ai no nialaila paha kekahi poe koa Mahomeda i hoonnaia ai no ka hnli ana ia lakou. No ka hikilele mau o kona noonoo no kana wahine ua koi ikaika aku oia i kona ukaii e hooikaika aku i ka holo ana i hiki koke ai iaua i kahi i makemakeia. Ai ko iaua hiki ana iiuna o kahi puu ua knhikuhi koke aku la o l*idiro i kona Haku i kalu ana i haaielo ai i ke Kaunawahine Valedoiida ma ka iihi uiuiaau e pouliuli mai ana imua o laua, a i ka hiki ana aku i ka lihi uiuhiau ua kuhikuhi hou aku la ka ukaii i kahi ana i haaleie ai i ka wahine opio. "Aohe o"u ike aku iaia," wahi a Kale me ka nui o kona hanu. "Aohe ou ike aku no ka uiea ua pee oia iloko o ka hihipea o ka laau.'' 4i Aka„ aoie e nele kona puka koke mai iwaho nei ke lohe mai oia i ko kaua hoea aku.'* Aoie i pane aku ai o Pidiro ua komo koke aku la iloko ona ka noont>o ano e. Mahope koke iho no ua komo aku ia laua iioko oka lihi laau ame ka hoohakalia ole iho ua iele iho ia ka naita mai kona lio iho a kahea aku la i ka inoa o Zini aoie nae he leo jwi-e mai. I a heie huli aku la oia iloko o ka iaau aoie nae ona ike aku—aole lio —aohe Zira. Ua kahea hou aku la no oia me ke ku ana iho e hoolono o ka lohe pono aku i ka leo o kana aioha. aka aoie he lohe iki ia aku, kiHi wale no o ka nakeke ame ka nape malie o na laulaau i pa kohmaheia e ka makani. ! "Aoie oia maanei," wahi a Kaie i pane aku ai ia Pidiro i h<.x*a aku ai i kahi o Kale e ku ana. j <% Aoie," wahi aka ukali i paue aku ai me ka nui haaluiu o koua mau kuli, "ine he la ua hoouiau aku nei no oia no ka akau." "Aole oia e hana naaupo peia—o ka liele hookain oia waie no." Aiaila iioi aku ia na kamaheie o ka po i hope i kahi o ko laua Jmau iio e ku ana. I "Maanei oia i noho ai a'u i haalele iho ai iaia," wahi a Pidiro me ka piha maka'u iloko ona 110 kona Ilaku. "a maaut»i no iioi i hoopaa mai ai oia i kana. oieio ia*u e n<)ho maanei." "O, ina oia ua nalownle —" i hooho ae ai o Kale nn* ka h k o kaumaha, me ke kahamahaia ana mai e kona ukali. **Alia. e kuu Hakn Kale. E huli ae au i na kapuai wawae o .kona iio." | Aia Pidiro i hooho ae ai ua hookolo koke aku la oia ma ke jala oloii iloko o ka ululaau. j "Eia ka meheu la," wahi a Pidiro iaia*no e hookolo ana kupono ika akau. "A maanei oia i noho ai, M wahi hou ana i h<H>mau aku ai he mau anaua ka mannio. "A, eia hou no kekahi." "Kekahi aha?" i ninau aku ai o Kale, a iioea ana no hoi oia ma kahi a Pidiro e kuhikiilii ana. "Kekahi inelieu o kekaiii lio hou ae. A eia hou no he mehen no kekahi lio okoa aku. A eia hou no —i»e makena wale melieu! O, e kuu haku e kala īnai ia'u. Ua nalowale oia, aia la ihea!" "Naiowaie!" i puana ae ai o Kale me ke kaumaiia nni e lioike maoli aku ana kona ieo i hooho ae ai i kona ukali i ka nui kaumaha maoli o kona haku. ''E kokua mai na iani ia'u." "O, e kala mai ia'u e kuu iiaku—e kala mai ia'n. Ua hewa loa wau ia oe no ka hoole kauoha.' , Aia Pidiro i lioopuka ae ai ia mau olelo mihi aia kona mau kuli ke ilio la i ka houua a kukuli ana imua o kona haku ine ka haalulu nui ame ke aloha nui 110 hoi i kona haku no keia hookuli a hoole kauoha ona i kona haku me ka puili pu ana ae i kona inau lima a elua a kau ae la iloko o ka lewa e hoike ana i kona nui kaumaiuu 4i Ua ike wau 110 ka nui loa o kou makee ia'u e Pidiro peia i liiki ole ai ia oe ke hooka'uiua i ka iini hou ana ae ia'u," wahi & Kale i hoomalielie aku ai i kona ukali. "Ae, no kuu aloha oiaio nou e kuu Ilaku i puhili ai kuu lunamanao." s, Ke kala aku nei wau ia oe, e Pidiro. A-no e hoomaka aku " wahi a Kale i pane aku ai me ke kahamaha ia ana mai. 4 'o, ena laniī lieaha kela?" i hooho ae ai o Pidiro. Ia Pidiro i hooho ieo ae ai aia hoi ua ieie koke ae la ka lio o ka naita opio me ka puiwa nui a me ka nonolo o kona mau pukaihu. A ia manawa pokole no i lele pu aku ai ka naita opio a ku ;\\«i ma ka aoao o kona lio punaheie a paa 110 hoi ke kaulawaha iain. alaila ike koke iho la o Kale i ka ihe ua koino pono iloko o ka a-i •» kona iio o ke ano palii'a nae eia nae ua paa loa iloko o ka lio. <% 'Ua paa kaua ika hoopuniia!" i hooho ao ai o Pidir«>. "E kau aku maluna o kuu lio a e holo i pakele." Aole i paue leo aku o Kale o Leona aka ua unuhi koke ae la oia i kana pahikaua a liuli koke ae la ma kahi i leie mai ai ka ihe a ike koke aku la oia i kekahi kanaka e ku mai ana aole i mamao loa, .oiai aia he poe koa maluna o na lio e nee kok»»k<» loa mai ana. I ka Kale nana aku aia ko lakou heluna maluna aku o ka iwakalua. a o ka inea nana ka ihe i lioolele mai ai i ka lio oia ka mea nana i kahea leo nui aku i kona poe hoa o ka auna hookahi e wikiwiki 'iinai i kahi i makemakeia. | 4, E kan aku maluua o kuu iio a e holo nou iho i pake!»\" wahi |a Pidiro. "Aole e hiki ia kaua ke paio aku me keia heluna nui." j "He mea jH>no i hookahi o kaua e ]>aio aku i keia j>oe," wahi a ka naita opio i i>ane aku ai me ke kuio ame ka I«o malie ikaika |no nae. | "Aole anei oe e kau a holo? v i hooikaika aku ai o Pidiro i kona haku. | "Aole." ī "Alaila owau ke holo. Mai paio aku e kuu Haku Kale aka •* īhaawipio aku." ! Ia Pidiro i lioopuka ae ai i kana imiu oleio o kona kan koke akn la no ia maluna o kona iio a ia iho ana iho no o na ke pa ona |ma na opi o4;ona iio. o ka puahia aku la 110 ia o ka lio a aoh* no i u iho na nalowale aku la oia iioko o ka uinlaau iioko o ka pouli o ka po. | Aoie no hoi i liuliu loa na puni koke ae ia o Kale ina koa Mahomeda a kaa iho la ka naita wiwooie iwaena e ku kokoke ana 110 nae ma kekahi kumulaau nui. I "Mai nana kakon i kona kanaka. n wahi a kekahi leo i pane mai ai. a i ka nana aku me he la oia ke aiakai o na koa Mahomeda. 4A E hooknu aku iaia. O keia ke kanaka a kakou i nmkemake ai. E e ka ilio KriBtiano! E hoolei i kela pahikaua au i ka ho»uaT i Ua ku knha'n iho la o Kale no kekahi mau minute. Aia kaua pahikaua iloko o kona iima a ua makaukau no ka hoohana ana, aka aia oia ke hoomaopopo la i ka lilo o kana jmio aku i nn*a ole i ka ■ nui o kela jmh\ a hn a»* la kona minamina ina o keia hui ana a o ke ala oioii o Elako. a lilo koke ae ia keia kulana pohihihi ona i mea ;nana i hnhu ioa ai me ka noonoo akaheie nae e hoomalu ana iaia ; iho. Me ka naau kanmaha hwkonio iho la oia i kana j»ahikaua iloko o kona wa-hi. putli ae la i kona man iima mamua o kona aio, a kn aku la me ke koa Itia oie imna o kona mau euenii. j <\\ia ihea ka opiowahine?*' wahi a Kaie o Leona i ninau aku aL i ka manawa o kekahi kakini kanake i nee mai ai a hopu mai ia iaia.

4 Ta oia i mamiwa. keu no oe a ke kanaka koa lna o!<\ I'a uuiima wai«' piiha oe hi aole hoi poe koa mai w kuUnaka»?i«l<' <» «'aianiuia i manao ai <«- <• i»«kele aku me keia monii iuakanfav i niilimili!a na ko niakoii alii." A h- he pan»- ma ko Ka'u- aoao i k</ia uiau oklo. oiai tia niao popo ibo hi iaia na f?aa kana wahine i na koa o ke 'lii Msihomeda. a ua ia rnva i fcoi ikaika mai i kona uoonoo e haawipio loanma o ka hele hi' ku* aua. a kau aku hoi kona ooonoo ana miua me na manaolana e hiki nsai ana no ka wa kupouo e h<wkoia ai kona īmi. Me h<* ia knia k' kahi ona noonoo hupo i loaa ia Kale o Leona. osai 0 na hio aiKiu i i»aa aku iloko o ka. halepaahao o Garanada ma ke ano he |»io na ki- awpuni. ua inaotM>|K>lea loa aole he uianawa uo iakon t- ik<- hon ai i ka malanialama o ka la. Mahom* <> ka j.aa ana o na lima o ka naita i ka haniioaia a naa. ua lawi ia mai la ki-kahi lio nona e kau ai. a i kona īke ana no 1 ua 110 la hooiuaopopo iho la oia aoie keia he lio okoa. aka o ka lio i o ana i kuai ai a lawt* aku ia Zira mai ka liak» aku o ka Iniiakai awai lUn\ Hanso. Ua ka'ikalīa ae la oia a hookauia aku !♦> iiuna o 'ua !io Ja. a inaho]>e o ka j>au ana o kekahi man hooponopono j ana ua mv aku la ka huakai. He hapanuj o na Mahomeda i h6o- , j>aakiki i ko lakou mau inanao e alualu aku no mahope o l idiro. ] eia na** a»l*- i kulik*- ka manao o ko lakou aiukai me . hookuu aku i ka hoohewale e holo nona iho; aole oia ka kakou i makemake ai. E Sir Kaiia Kak% aole paha he wahi aloha o kou ukali ia oe, oiai ua holo aku la oia a haalele mai la la oe, wahi a ke alakai o na Mahomeda i pane aku ai. Aole he pane ma ko Kale aoao, a aia hoi oia ke noho la me ka hilahila i na olelo i hoopukaia mai iaia, a ua komo pu aku la no hol ia manao hookahi iaia ua hana io no kona ukali i ka hana hoohewak O keia inau manno i ulu ae iloko ona ua lilo iho Ia ia i mea ole. oiai aia kekahi mea i oi aku i keia mau mea e wiliau ana īloko 0 kona noonoo, a oia no lioi na mea e pili ana no kana aloha ame ka haule ana o kana papahana holomahuka, a na keia mau mea 1 hoomumule loa iho iaia. T"a maopopo ae la ka kakon koa o keia poe koa nana 1 hopu iaia ua holo ae lakou ma ke alahele o Kina mai ka uwapo ae, a a e aku hoi 111 a o aku o ka ululaau a hiki aku lakou ma kahi a lakou vku nei. O keia kana mea i maka'u ai iaia i hui ae ai me Pidiro ma ke alahele o Elako. I*a nee aku la ka lakou nei huakai maluna aku o ka puu a hele aku la ma ke alahele a Sir Kale ma i hele mai ai ia po. Iluna oka jfiko o ka puu a lakou nei i hiki aku ai i huli aku ai o S>ir Kale a nana aku la ilalo o ke awawa i ike aku ai oia i kekahi puulu kanaka e noho ana me ko lakou mau lio e kali mai ana. Iwaena o lakou 1 ike aku ai oia i kekahi kino wahine. a hoomaopopo ae la no hoi o £ir Kale aole keia he mea e. aka o kana aloha no e noho pio ana, a komo koke ae la ka manao iloko o kona puuwai liona e hapai ae i kana pahikaua a paio aku me kona enemi, eia nae ua oi aku ka ikaika o na maawe 'kaula i hauhoaia ai maluna ona, a nolaila i kaumaha loa ai kona naau. I ka hiki ana aku o ka lakou nei huakai ilalo o ke awawa, oia no hoi ka manawa i kauoha aku ai ke alakai o na Mahomeda i kekahi poe o lakou e holo aku mamua o ka huakai, a iwaena o keia poe ka hiwahiwa a ka Naita o Leona, ua maule ua pua lilia la ana. "Ma ka Inoa o ke Akua oiaio o ka Lani, e naueue o Garanada ma keia hana ana a oukou pela!'' i hooho ae ai o Sir Kale, i ka wa i ualo aku ai ke kino o kana aloha mai kona mau maka aku. Aole he j>ane ma ka aoao o ke alakai o na Mahomeda, aka o ka aka hooheneliene wale mai no. "E aka oe i keia manawa; aka e hiki mai ana ka manawa e lilo ai ko oukou kulanakauhale i puulehu, a e kahe no ko oukou koko me he wai la!" wahi liou a Sir Kale i pane aku ai me-ka piha ukiuki. "E hana hookahi no anei oe i keia mau mea apau au i ha'i mai nei? v ' ,4 Xa Leona ame Casetile e hana mai pela," i puana aku ai o Kale me ka maka'u ole. "Aole loa e liiki ana ia oe ke hoike aku i ka moolelo o keia hana ia laua!" Ua niaopoj>o no ia Sir Kale ka manao o keia mau olelo, eia nae aole loa i komo māi ka maka'u iloko ona, oiai aole loa he wahi manaoio iloko ona e hana mai ana na Mahomeda i ka hana okipuu maluna ona. He mea oiaio ma keia noonoo i loaa iloko o ka Naita o Leona, ua hoike mai ia i kona ike ole i ke ano o ke alii o na Mahomeda, a na keia mua aku e hoike mai i ka oiaio o ia kuhihewa ana. I ka inanawa i hiki aku ai ka makamua o ka huakai ma ke alahele Alako, ua ku ilio la lakou. Aole no hoi i liuliu iho hoea aku la o Sir Kale ma malaila, a ua hoopuiwaia na Mahomeda apau i ko lakou ike ana iho i na kinomake ekolu o ko lakou mau hoa e waiho aaa ma kahi a Sir Kale i luku ai ia lakou me kana pahikaua punahele. 4, Heaha keia?'' wahi a ke alakai o na Mahomeda i puana ae ai iaia i kulou iho ai ma ka aoao o kona lio a nana aku i na kinomake e waiho ana. m O kena ka hana a ko'u mau lima," i puana aku ai o Sir ICale. "Eia nae lioi aole o Beni Hame maanei," walii hou a ua alakai la. "Pela io no—ua hoouna aku wau iaia e hoi aku no Garanada no ka iiui hou ana i kona koko i kahe ma'uwale. Kau aku la na maka o ke alakai maluna o Sir Kale no kekahi manawa me ka pupuku ana iho o kona mau maka, alaila puana ae la, iaia i lalau hou iho ai i na kaula kaohi o kona lio: "E hamama hou ana ka lua liona o Alapujara, a e loaa ana he ainaawakoa maikai no na hanai a huhu a ke alii o Garanada mai ka io mai o na Kristiano!" Ta komo koke ae la ke anu maeele iloko o Sir Kale, aka aole i liulin iho lioi hou mai la kona mau manao koa, a kau iho ht ua haawina tvhia maluna o kona mau maka. l'a haaleleia iho la ua kinomake o na Mahomeda e waiho ana | ma kahi a lakou i haule ai i ka pahikaua a ka >"aita o Leona, a hoomaka hou aku la ka lakou huakai e nee, me ko Zira laweia ana no hoi mamua a mahope aku no hoi iakou nei. l T a hoihoi loa ia aku la o Zira no ka hoiue ana i haalele aku ai he niau hora mamua aku. a o ka N*iita hoi o Leona.ua lawe loa ia aku la oia me ke kiai paa ia ana a ku aku la imua o ke Alii Mahomeda. MOKI'NA XIII. KA HUI A.NA MA KA HALEPAAHAO. "Aia he mau'mea ano nui iloko o kou puuwai i 01 aku mamua ] 0 kau e ha'i mai ai; aka uae e hookonokonoia ho oe a hiki i ka ; loaa pono ana mai o na mea apau." i O keia na oielo i puka mai ka waha mai o ke Alii Mahomeda, j 1 .ka nianawu e ku aku ana ka Xaita Kristiano o I.eon;\ imua o I kona alo. Ala kahi mamao ole aku eku ana o Ikmi Hame me kekahi nnui kanaka elun e kokua ana iaia. XTa nawaliwali oia ma muli o ke kahe nui ana o ke koko. eia nae o kela haawina inaina iloko ona aia ke waiho la me he ahi la e laiapa ana a e paila ana i kona nui kino. , **He mea pono nou e makaala i kau mau olelo hoomaka'uka'u." wahi a Kale o L*H)na i pane aku ai. "Aole a*o mea e ha'i aku ana ia oe km» wale no na mea ao i ike mua ai." k, Ae, a ua ike hoi waii a oi aku i lawa kupono ai e make he heluna nui ona kanaka i like aku me kou. Ma ka pahikaua a ke kaula hemolele loa. e ka ilio Kristiano. aole i lawe kou poo no ka % u hoopa'i e kau aku ai maluna ou. He ekoiu o ko'n man naita punahele loa ua makei kau pahikana. a aneane no hoi e lilo aku ka'u wahine hoopalau ia oe. E lawe koke akn iaia iloko o ka halepaahao!" (Aolex|MML) 4 -