Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 17, 28 April 1905 — Page 2

Page PDF (1.48 MB)

This text was transcribed by:  Deborah Takahashi-brady
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NA WARENA

-OPIO-

ILOKO O KA ENAENA O KA LUKUWALE.

He Moolelo o ka Lukuwale Ana ia o na pele kane ma Inia.

MOKUNA III.

            HOLO I PAKELE.

 

            A loaa iho la ka hoomaopopo o Nede ke alakai Inia i kulike ai me ke ano o ka aahu, a o Dike hoi ma ke ano he ukali, a i ka hoi ana mai o na kaikuahine he mea e ko laua puiwa ame ka hoohewahewa i ke ano-e o na hiohiona i loaa aku ia laua ma ka hui ana me ko laua mau kaikunane.

            A hakalia no a napoo ka la o ko lakou hoeu koke ae la no ia i ka hele ana, a aole no hoi i liuliu loa o ko lakou hiki no ia i ke alanui nui a malaila lakou i mokio aku ai no kahi kauhale e kau mai ana mamua pono o lakou.  A he elua paha hora o ka hele ana o ko lakou hiki aku la no ia ilaila.

            Ma ke kuka ana ua hooholo iho la lakou o Dike ka mea kupono e hele ai iloko o ke kauhale o na kamaaina oiai o kona ka lole ano hauliuli loa e loaa ole ai na hoohuoi ana, a in a ma kona ike ua malaelae ke ala alaila e hele aku no lakou maloko o ke kulanakauhale a puka ma kahi aoao, a in a aole alaila e hele lihi ae no lakou, he ala lohi hoi.

            Iloko o umi minute i hoi mai ai o Dike a hoike ae la i kana mau ike:  "E Nede, aia he elua puali o na Inia iloko o ke kauhale, a aia lakou apau iloko o na hale, aka, aia na lio mawaho kahi i kuku ai, a'u e manao nei e aihue kakou i kekahi mau lio i loaa ai i alanui maalahi na kakou.  Pehea la ia i kou manao?"  "Nani," wahi a Nede i hooho ae ai, "a no keaha no hoi e hiki ole ai ia kakou ke hana aku pela.  He wa keia o ke kaua a ma ka limanui hoi ka hana e pono ai, a aole a kakou hewa oiai e kaua ana.  Ke loaa na lio ua hiki ia oe ke kau maluna olaila me kekahi o na kaikuahine o kaua ame a'u no hoi kekahi maluna o ko'u lio.  A in a e ikeia kakou, a uhaiia paha alaila na lawa ka ikaika o na pu-panapana e kupale no kakou."

            "He hana puikaika no keia a e poino ai paha kakou e Nede," wahi hou a Dike, "aka, i ko'u noonoo he hoolala maikai loa ia.  Pehea ko@ manao e Rose?"

            "Manao wau e hoao kakou e Kete.  Pehea kou manao?"  i ui aku ai o Nede.  "Eia nae, e hoomaopopo mua kakou i na mea apau e hoohanaia aku ana.  O ka mea mua a'u e hoomaopopo nei oia no ka loaa mua ia kakou na hoomaopopo ana no ko kakou kau aku iluna o na lio."

            "Nolaila, e hoomaopopo oe e Rose, e pili mau oe ma ka aoao o Dike, a o oe no hoi e Kete me a'u, a i ka wa o maua e kau ai oia no hoi ka wa e kau mai ai ka wawae ma ke kaula-keehi no ke kau ana, a e paa no hoi ia maua ma ka nui kino, oiai e paa ana kekahi lima i ke kaulawaha a i ka pu hoi ma kekahi lima."

            "He mea pono e paa pu kakou me on a huipa, i hili iho ai ia a mama ka lio i ka holo," wahi a Dike i hoomaopopo aku ai.

            "Alaila na pono," wahi a na kaikamahine i puana ae ai a o ko lakou hele aku la no ia no ke kauhale.

            Me ke akahele ko lakou hele ana a komo lakou iloko o ke kulana kauhale Inia, a he mea oiaio aia na lio mawaho o na hale kahi i kuku ai i makaukau me na noho.  Emoole pili ana na keikikane ma ka aoao o na lio a e hoomea aku ana laua e kau iluna o na lio i loaa aku ia laua, oia no ka wa i onioni ino ae ai na lio, a nakeke ae la, ke kumu i weheia mai ai o ke olepelepe pukaaniani.

            Eia nae ua makaukau e no na keikikane no ke kau ana, oiai ua paa na manao e hana pela, a ia laua i kau ae ai aia no hoi na kaikamahine e pili kokoke ana a hakalia no hoi a noho na keikikane iluna o na lio o ka pii aku la no hoi ia o na kaikamahine a kau ana lakou apau iluna o na lio.

            "Heaha la keia e puiwa nei na Iio?"  i hooho ae ai kekahi kanaka, ka mea hoi nana i wehe mai i ka pukaaniani, ame ka oili pu ana mai o kona poo mawaho o ka pukaaniani no ka hoomaopopo ana i ka nakeke.

            Eia kekahi põe aihue lio mawaho nei," wahi hou a ua kanaka nei i hooho leo ikaika ae ai, a o ka wa no hoi ia o na kaikamahine e hoomea aku ana e kau iluna o na lio.

            "E wiki, e na kaikamahine," i pane ae ai o Nede; a kau ana laua iluna o na lio, "e holo," wahi a na keiki a o ka hana aku la no hoi ia o na holoholona i ka laua hana.

            Eia nae o ka hana o ka lio o Dike ua holo aku ia imua, aka o Nede hoi aia oia ke peki hope la, a oia no hoi ka manawa ana i haawi aku ai ia Kete i ka huipa no ka hili ana i ka lio a hoomakaukau koke iho la oia i kana pu-panapana me ia, a oia no hoi ka manawa i puka mai ai kekahi koa Inia nui, a oia no hoi ka wa a Nede i ki aku ai i kana pu a waiho make ana ua kanaka nei iluna o ka honua ma ke ku ana aku i ka poka.

            Na keia kani ana o ka pu i hoopuiwa ae i ka lio nuha a o ka holo aku la no ia imua me ka puahio nui, aka, aia o Nede ua makaukau e hoomalu ana i kona lio; a ma keia manawa hookahi no ua puoho ae la ke kauhale a ikuwa ae la na leo pioo me ka maopopo ole o na mea e hana ai.

            "He eha maoli keia." wahi a Dike i hooho ae ai ia lakou i kaawale loa ai, "ua oi aku ka maikai ame ka oluolu o ka noho ana iluna o na i-ape'a o ka moku mamua o ke kau ana iluna o keia lio a holo e like me ke ano o ka kakou holo puahio ana mai nei."

            A hiki wale i keia manawa aole loa na kaikamahine i pane leo iki a hookuu wale ia laua mai ka lio aku.  Alaila kau hou ae la lakou a hoomaka hou aku la ma ko lakou huakai-e nihihele ana no hoi a hiki wale i ko lakou hoea ana i kekahi alanui i moe like me ke alanui nui a malaila lakou i hoomau aku ai e komo ana hoi iloko o kekahi mau kauhale kanaka elua a puka ma kahi aoao me ka maka'u ole ame ka palekana no hoi.

            A no ke ano maluhiluhi o ka hele ana ame ke kau ana maluna o na lio ua kipa ae la lakou iloko o na nenelu o ka ululaau, a malaila lakou i hoomaha iho ai, ma ka wehewehe ana i na pono pale o na lio a loaa ko lakou mau haliilii, a emoole no hoi ua haule a pa'uhia aku la lakou i ka hiamoe no ka nui loa o ka luhi.

            I ke ala ana ae o lakou i ke kakahiaka o kahi la ae ua makaala loa na keikikane i na pono lio, ma ka wehewehe ana i na molina palelio ame na pihi o na kaulawaha i mea e ike ole ia ai a loaa na hoohuoi, alaila kau hon ae la lakou maluna o na lio-o na kaikuahine no hoi mahope a hoomaka hou aku la ko lakou nee ana.

            Ma keia hoomau ana ua komoia no e lakou kekahi mau kauhale me ka loaa ole o na hoohuoiia, oiai ua ikeia mai no lakou maluna o na lio, me ka manao he hakukane keia me kona ukali ame na wahine i aahu i ko laua mau aahu Musalamana, a i ka ahiahi ana ua kipa hou ae no lakou iloko o ka ululaau no ka hooaumoe ana i ka po, eia nae, ua piha ma ko lakou huakai he iwakalua-kumamalima mile o ka heleia ana.

            I ke kakahiaka ana ae na hoomau aku la no lakou ma ka huakai a hala elua paha mile ua komo hou aku la lakou iloko o kekahi kauhale, a ia lakou i aneane ai e puka iwaho ma kahi aoao, aia hoi ua puka mai la kekahi auna kanaka nui e uhai mai ana ia lakou nei i lako hoi me na laau ame na ho ame na pu hoi kekahi mau mea.

            "Aia e Nede," wahi a Dike i pane aku ai ia Nede," ke kanaka au i kuai mai ai i kana mau meaai i ke kauhale a kakou i komo ai i ka ponei."

            "He mea pono no ia kakou e paio aku me keia poe," wahi a Nede, "nolaila e hoomakaukau oe i kau pu e Dike a e paa pono mai no hoi ia maua e na kaikuahine."

            Alaila hili iho la na opio i ko lakou mau lio a hoomaka aku la no hoi ka holo ikaika ana o na lio, a oia no hoi ka manawa i lele makawalu mai ai o na poka a na Inia, a ike koke iho la o Dike i ka oloio ana ae o kekahi poka me he la he hao i pahuia mai iloko on a ma kona papalina, a ia mnawa hookahi no hoi i ki aku ai na opio i ka laua mau pu iwaena o na Inia.

            A loa koke ae la ka ike ame ka hoomaopopo i na Inia i ka haule make o kekahi mau hoaloha o lakou, eia nae, ua hui koke ae la na Inia a ka pukui hookahi no ka nee ana imua e loaa ai na opio a ia manawa hookahi no e kani ana na pu, a lohe pu aku la no hoi o Dike i ka leo uwe a kona kaikuahine Kete mahope pono on a iluna o ko laua lio.

            "Ua eha anei oe," wahi a Dike i ninau aku ai me ka puiwa nui ame ke aloha no hoi in a ua loaa io i ka poino.

            "Aohe a'u mea e kamailio aku ai, e Dike.  E holo aku kakou me ka hikiwawe e loaa ana ia kakou."

            Ma kahi o ka hapaha mile ka holo hoomau ana ua hoomaha iho la lakou a loaa iho la ka hoomaopopo i na palapu i loaa ia Dike ame Kete.  A emoole ua paa ae la ko Kete lima i ka wa-hiia me ka lole a o ko Dike papalina hoi kekahi i wa-hi pu ia ae.  Ua ikeia iho la ua ku aku ko Kete lima i ka pu aole nae i loaa aku ka iwi a aole no hoi i kuhohonu loa iloko o ka i'o, a pela no hoi ko Dike papalina, aka, ua kahe nui ae no ke koke, a mamuli o keia mau kuia ua loaa iho la ka manao ia Nede e hoomaha iki lakou no ka hoomalielie ana i ka eha o ka lima o Kete, aka aole he ae iki o Kete.

            Alaila hoomau hou aku la lakou ma ka lakou huakai, a hala wale ke awakea a aui wale i ka auwina la, a i ka alawa wale ana ae no o Kete i hope ua ike koke aku la oia i ke ee o ka lepo oiai na lio kanaka e holo mai ana me ka ikaika nui he mamao loa nae mai ia lakou aku.

            "Eia ae lakou ke uhai mai nei e Nede," wahi a Kete i pane aku ai, "he auna nui okoa no keia e holo mai nei."

            Alaila puiwa ae la o Nede a alawa ae la i hope a ike io aku la i kekahi pualikoa kaulio e nee mai ana, ma kahi paha o ka iwakalua.

            "Aia no lake i hope loa." wahi a Nede, "nolaila ua loaa no ia kaki he manawa e pakele ai nolaila e holo kakou e pono ai."  Alaila hoomaka aku la na opio e holo no ko lakou ola iho.

            "Aia lakou i hea i keia manawa, a pehea ka mamao mai a kakou aku?" i ninau aku ai o Nede i kona kaikuahine Kete.

            "Ke pii hikiwawe loa mai nei lakou, eia nae, aole i lihi launa mai i o kakou nei," wahi a ka pane.

            "Aole no e liuliu loa e napoo aku no ka la a e uhi mai ai ka pouli," wahi hou a Nede i hoolana manao aku ai, "ke manao nei wau ua ano piulaia ko lakou poe lio mamuli o keia holo ikaika a lakou e holo mai nei, nolaila ua loaa iki no ia kakou he wahi oioina e pakele ai.  A iloko o ka manawa kupono a kakou e hooikaika ai e komo ai iloko o kela ululaau kahi hoi e palekana ai a'u e manao nei aia ma kahi o elua mile ka mamao a hiki aku ilaila."

            A hala no hoi kekahi manawa o ka hooikaika ana i na lio, aia hoi ua komo aku la lakou iloko olaila, aka ia ka pualikoa kaulio ma kahi o ka hapalua mile paha mahope pono o lakou, a uhi iho la ka pouli iloko o ka ululaau oai ua ahiahi maoli no, a hala no hoi he elima paha minute u lohe aku la ua poe opio nei i ka haukawewe ana ae o ua pualikoa kaulio nei mawaho o ka lihi o ua ululaau nei.

            "E hoomau aku i ko kakou holo ana," wahi a Nede i paipai ikaika aku ai "a o kahi mea i laki loa ai aole kakou i helewawae iki e nui ole ai ko kakou luhi.  A mamua o ka puka ana mai o ka la no ka la-apopo e pono e mamao loa kakou mai keia wahi aku.  E hoea mai ana lakou a e huli mai ana iloko o keia ululaau i keia po no, nolaila o ka hana maikai a kupono loa ia kakou me ka hoohakalia ole oia no ka hoomamao koke mai keia wahi aku."

            A hala ka hapalua hora hou a lakou i nee ai iloko o ka ululaau ua hiki aku la lakou iloko o ka nenelu paa o ka laau, a hoomaha iki iho la lakou ilaila.

            "Ina e hoomaha iki iho oukou," wahi a Dike i pane aku ai ia Nede, "alaila e hele ae au e nana iki no mua aku nei i ka malaelae ame ka ole a hoi mai ai e hoike aku ia oukou.  Pehea ia i kou manao?"

            "Ua pono," wahi a Nede.

            Iloko o umi minute o ka hele ana ua hoi hou mai la oia.

            "E kuaana," wahi a Dike i pane hou aku ai, "aole kakou i mamao loa mai keia ka'e o ka muliwai, aia paha ma kahi o kanalima i-a ka mamao oonei a hiki i ka muliwai."

            "Alaila he mea pono no ia kakou e hoomau iloko o ka laau nei ma ka lihi nae o ka laau ame ka muliwai e hiki ai no ia kakou ke alo ae i na koa Inia, a'u e manao nei aia lakou ke helehuli nei ia kakou," wahi a Nede i hoakaka aku ai.

            A i ko lakou hiki ana i ka lihi laau ame ko ka muliwai aole hookahi kino kanaka a lakou i ike ai a he malaelae wale no ke ala i ka nana ana a hoomau aku la no lakou i ka hele ana a hala paha ka hora hookahi ua hiki aku la lakou ma kekahi wahi alanui uuku e moe ana ma ka lihi muliwai, a o ko lakou hoomau aku la no ia ma ia Ianui.  "Ke manao nei wau," wahi a Nede i pane aku ai ia Dike a i na kaikuahine no, "ua ike paha ua poe nei he hana nui loa ka huli ana iloko o keia laau hihipe'a nolaila ulu wale ae la no ka noonoo iloko o'u ua hele aku keia poe koa i kekahi poe kauhale okoa aku e paipai ai no ka hui pu mai no ka huli ana ia kakou, a in a pela, alaila ua loaa loa ia kakou he manawa kupono e mamao loa ai mai ia lakou mai."

MOKUNA IV.

PIULA A WAIHO MA'I MA KE ALA.

            Aole i liuliu ko lakou hele ana, ua lohe aku la lakou i ka halulu o na kapuai wawae lio, a holo iho la lakou me ka mama nui i loaa ia lakou, oi loa aku i na kaikamahine a e pii mau ana ka haukawewe o na kapuai o na lio he hoike ana ia i ke kokoke loa mai o na enemi.

            "Aia he wahi alanui ilalo o ka muliwai," wahi a Dike i pane aku ai, "e holo kakou ma ia alanui no ka muliwai," ame ka hoohakalia ole ua mokio aku la lakou ma ia ala.

            "Huro? eia he waapa, e kau kakou" a iloko no o ka manawa koke no i kau aku ai na opio me ka hooka'ulua ole iluna o ua wahi waa nei a mamao koke ana lakou iwaena o ka muliwai, a oia no hoi ko lakou manawa i lohe aku ai i ka haukawewe ana ae o ka pualikoa Inia i uhai mai ai mahope o lakou.  Ua hoomaopopo pu iho no hoi na opio aole e waiwai ka lakou kau ana maluna o ka waa i mea e pakele ai no ka mea aohe a lakou hoe.

            "E pono kakou e hoi hou iuka o ka aina." wahi a Nede i pane ae ai, "a e pahu hou mai i ka waapa nei iwaho o ka mulwai, i ike mai ai lakou aia kakou iluna olaila, a lilo ko lakou noonoo ilaila alaila ua loaa ia kakou ka manawa e mamao ai mai ia lakou mai."

            Ua hooko koke ae la lakou ia manao a emoole kau hou ana lakou iuka o ka aina a hoomaka hou aku la ka lakou huakai ma ka aina, a e pa konane ana hoi ka mahina ia manawa oiai ua maalo ae la ke ao eleele nana i huna ae a alai ae i ka mahina  Ua hala ae no kekahi mau kauhale ia lakou me ka ike ole ia e a'e ana hoi i kekahi mau auwa nunui i hanaia no e na Inia no ka lakou mau kaupapalo'i laiki a hiki aku la lakou i na aina mahi ole ia a manao aku no hoi kahi noho nui ia e na kanaka.

            Aia i ka aneane ana aku i ka wanaao i hoike mai ai o Rose i ka hiki ole iaia ke nee hou aku imua no ka nui maoli o ka luhi a no ia kumu ua hapa pu mai la ko lakou nee ana imua a huli ae la lakou iloko o ka ululaau no ka hoomaha ana e like me ka mau ia lakou mamua iho.  A hakalia no lakou a komo iloko olaila, a mahope o ka makaukau ana o ko lakou wahi hoomaha ua waiho a-make aku la na kaikamahine i ka hiamoe, a i ke ao ana ae aia no o Rose ke hiamoe la oiai kona mau hoahanau i ala ae ai ma kahi o ke awakea.

            "Ke maka'u nei wau no Rose." wahi a Kete i ui aku ai i na kaikunane iaia i hele aku ai i o laua," aia oia ke hiamoe loa la me ka walaau nui ana ame ka nunulu iloko o kona hiamoe no.  O kona helehelena ua ano e ae ia mai ke ano mau mai, a ke hoopa aku i kona mau lima ua ano like me ke ahi."

            A ia lakou i hele aku ai ma kahi e hiamoe ana ko lakou hoahanau a nana iho la maluna on a, aia no oia ke hiamoe walaau la, alaila kaakaa ae la kona mau maka a nana ae la i na Opio Warena.

            "O ka manawa anei keia e ala ai?" wahi ana i ninau ae ai.  O, (Aole i pau.)

 

MAKAIKIU

PETERIKA MAFE.

Kekolopa Uneuneana Nihiliti.

Ka Hoopakele o ke Duke Kiekie.

 

MOKUNA II.

KA MAKAIKIU HOOMEAMEA.

 

            Ma ia ano he hookahi wale no hana pono a Peterika i hooholo@ oia no kona hoomau ana aku i ka uhai ana mahope o Petero, aole wale i mea nona e ike ai i kahi o keia poe e hu-na nei i ka lakou mau mea hoopa-hu, aka i mea nona e pili hoaloha ai me keia poo ha'iha'i kanawai.

            Ia laua i haalele aku ai i ke kaa ma kahi hoolulu o na mok@ holo muliwai (ferry), ike aku la o Peterika i kekahi kanaka hana ole ana hoi i kamaaina ai he kanaka i komo iloko o kekahi mau h@ karaima, a he kanaka no hoi i maka'u i ka makaikiu.  O Bika ka inoa o ua kanaka la; a oiai aole he hana a ua Bika nei i kela manawa, a aia hoi o Petero ke hele la no kahi hoolulu, ua nihi a@la ka makaikiu ma kekahi aoao, a halawai aku la me Bika.

            Maanei i hawanawana aku ai o Peterika ma na pepeiao o Bika i na huaolelo hoolele hauli iwaena o na poe ha'iha'i kanawai;

            "Nikoloka Kaaka."

            Ua hoopuiwaia o Bika a kau mai la kona mau maka maka'u maluna o Peterika.

            "Heaha kou makemake ia'u?  Aole wau i hana i kekahi hana ha'iha'i kanawai," wahi a Bika i pane mai ai.

            "He oiaio kau, aka ke makemake nei wau ia oe," wahi a Peterika.

            Ua hoao ae la ua kanaka nei e hookawale aku, no ka mea ua manao iho la oia aole he kumu e ae i hoikeia aku ai ka inoa o @ makaikiu kaulana iaia mawaho ae o ka poino ana i manao wale ai e hana ia mai ana paha iaia.

            "Mai hele aku hoi paha oe," wahi a Peterika, me kona paa ana aku i ua kanaka la.  "Ke makemake nei wau ia oe a e haawi aku no hoi wau i elima dala nau."

            "Ma ke ano hea?" i ninau mai ai o Bika, me kona hoohuoi.

            "Ke ike la anei oe i kela kanaka e hele la me ke eke?"

            "ae."

            "E hahai aku oe mahope on a a komo aku iloko o ka hale hoolulu; e noho aku oe ma kona aoao a e pili aku hoi oe iaia a hiki i kahi on a e kaawale aku ai mai na kanaka aku, a aia wau a haawi aku ia oe i ka hoailona alaila haalele oe iaia."

            "Oia wale no anei?"

            "Aole i pau loa.  E haele ae kaua o nalo aku kela mai ia kaua aku."

            Hele awiwi aku la laua no kahi hoolulu moku muliwai, kahi hoi a Peterika i uku aku ai i ko laua uku moku.  Ia laua i hemo aku ai ma kekahi aoao o ka puka nui ua hawanawana aku la ka makaikiu.

            "E hele aku ana kaua me he mea la aole oe i ike mua ia'u, aka ke hiki mai ka wa kupono e lele ana wau maluna ou, a oia no hoi kou manawa e holo ai e like me ka mama e hiki ana ia oe, a o ka loaa no ia o kau V dala."

            Ua pahaohao ae la o Bike i keia mau olelo a ka makaikiu, eia nae aole ana huaolelo pane malaila o ka lawe wale mai no i na dala elima a ka makaikiu i haawi aku ai laia.

            "Ke hoomaopopo mai la anei oe i kau hana?" i ninau aku ai ka makaikiu.

            "He wahi hana hoolelehauli no keia; eia nae ke manao nei wau e hiki ana no ia'u ke hana aku."

            "Ina pela e hoomaka koke aku oe."

            Hoomaka koke aku la ua kanaka la i kana hana ma kona hele ana aku a noho ma ko Petero aoao.  Ma keia ua puili loa ae la o Petero i ke eke oiai ua hookekeia aku la oia e Bika, a nee aku la no hoi o Petero no elua a ekolu paha iniha.

            Huli ae la o Bika ma kekahi aoao o ka lumi e kilo ana hoi ia Peterika, me he mea la e ninau aku ana oia in a ua pono kana e hana nei.

            Hoopupuka iho la o Peterika i kona mau maka e hoike aku ana hoi ia Bika e hoike ole mai oia i kona kamaaaina ana iaia nei.

            I ka manawa i ku mai ai ka moku o Petero kekahi iwaena o ka poe mua loa i ku ae iluna a komo aluka aku la e kau koke aku iluna o ka moku, a ma ka hoomaopopo aku a ka makaikiu ua pihoihoi ua Petero la, oiai ua puili ae la oia i kana eke me kona mau lima a elua mamua o kona umauma.

            No Bika hoi aia no oia ke pili la mahope, e like me ka Peterika i manao ai e hana aku ana oia, he mea hoi na ka makaikiu i manao ai e hoanoe ia aku ko Petero noonoo.

            I ke kau ana o na ohua iluna o ka moku ua hele loa aku la o Petero no ka lumi o na wahine a noho iho la malaila, aka i ko Bika hele ana aku a noho ma kona aoao ua ku ae la ua kanaka la me ka pihoihoi a hele aku la no ka oneki o mua, kahi hoi ana i ku iho ai a kalele aku iluna o ka pale aoao, me ka paa no i ke eke.

            Hahai aku la no Bika mahope, a mahalo nui aku la o Peterika i ka Bika mea e hana ana, a iaia e nana ana ia Bika ma ke ike aku la oia i ka pii mau o ko Petero pihoihoi.

            I ke ku ana o ka moku ma kekahi aoao oia no ko Petero manawa i lele koke aku ai a hele awiwi aku no Hai.  Huli awiwi ae la o Bika e ike ia Peterika in a paha ua manao ka makaikiu e hoomau aku oia i ka hahai ana.  Kunou aku la ka makaikiu, a oia no hoi ko Bika manawa i hahai koke aku ai mahope o Petero.

            Awiwi aku la no o Petero a aole i liuliu iho, huli ae la oia a komo aku la ma kekahi alanui ololi a poeleele, a i kela manawa hoi aole he poe e ae mawaho ae o lakou e hele ana malaila.  Maanei i hooholo iho i ka makaikiu e hooko aku i kana papa hana.

            Holo awiwi aku la oia, hopu aku la ma ko Bika poohiwi, hooniniu ae la iaia a hoomaka aku la e paluku, a hawana wana iho:

            "O holo a mama."

            Hooko aku la o Bika e like me ia a Peterika i kauoha aku ai iaia, a hahai aku la no hoi ka makaikiu mahope on a, e kahea ana hoi me ka leo nui a e hoopuka ana i na huaolelo huhu me kona hoomeamea wale ana iho no e alualu loloa mahope o Bika.

            I ko Bika huli ana ma kekahi kihi oia no ka manawa o ka makaikiu i huli ae ai a hahai aku la mahope o Petero, oiai ua pihoihoi oia i keia mea a ua pee iho mahope o kekahi, pani puka, a i ka hala ana ae o ia mau manao uluku ua hoomau aku la oia i kana hele ana, e hele ana hoi no ka puu.

            Hookokoke aku la o Peterika, a pane aku la ma ka olelo Geremania:

            "Ea, mai poino maoli no oe, e hoaloha Petero."

            Kunahihi ae la o Petero, a nana pono mai la ia Peterika.

            "Owai oe?" wahi ana i ninau koke mai ai:

            "Aole ia he mea ano nui," wahi a ka makaikiu i pane aku ai, "a owai hoi kela kanaka i hala aku nei a me ka'u hana i hana aku nei iaia."

            "A heaha iho la?" wahi a Petero, me kona hoike ana mai i kona iini e hoike aku ka makaikiu nona iho.

            "Aole anei oe i ike i kela kanaka e hahai ana mahope ou?"

            "Ua loaa no ka manao iloko o'u e hahai io ana no oia ia'u."

            "He oiaio keia, i hala hou aku he mau minute hou, in a aole wau i lele aku maluna on a, ua maopopo anei ia oe ka mea e hana ia mai ana nou?"

            "Aole."