Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 7, 16 February 1906 — TISIA-O-ATICA Ka Wiwoole o na Wiwoole Ke Ahikanana Nana i Ulaa ke Kanawai o ka Make o Ciretia. [ARTICLE]

TISIA-O-ATICA

Ka Wiwoole o na Wiwoole

Ke Ahikanana Nana i Ulaa ke Kanawai o ka Make o Ciretia.

MOKI NA VII. t KAIKAMAHINEALII ARIEN"DA. V "Oia ko'u mea e I?Io ole ai i wahine nana. A ua ike niua no wau he nui kana mau wahine." "He mau wahine wale no iakou. aole nae he moiwahine," wahi a ka makua i hoomaopopo aku ai ma kana wehewehe ana. "O oe ka mea kupono loa. no ka mea, aia he koko alii iloko ou. a aole e nele kona kau ae ia oe ma ke kulana i like me ia." "Aka. e hoopakele mai no oe ia'u mai ka male ana aku i kela kanaka." "Aole pela, e ke kaikamahine. No'u iho, e haawi aku ana wau ia oe na ka Moi Sarepisa." "Aole. aole. aole he pono o ia hana." wahi a Arieiula i hwho. leo nii! ae ai me ka nanaina o ka ehaeha maluna o.kona helehelena, "e oluolu oe e papa e hoihoi hou i kou mau olelo. l*a oi aku ka maikai no'u e hooleiia iloko o kela lua liona. e aiia mai ai e na liona pololi o kona aina. mamua o ko'u laweia aku mai Ciretia aku nei a lilo i wahine na keia kanaka. Aole oe he makua no'u ke hana oe pela. O. aole oe e aa e hana pela. Maluna o kuu mau kuli au e nonoi ikaika aku nei i kou oluolu ame kou aloha keiki e hoopakele ae ia'u mai keia hana kumakaia." "Ua ano-e paha kou noonoo e kuu kaikamahine i keia manawa." wahi a Moi Maino?a i pane mai ai me ka leo akahele, me ka manao «• hooakahele i ke kamailio ana i palupalu mai ai ka opio wahine; "nolaila, aole au e pane aku i kau nonoi a hiki i ka wa ou e oluolu pono ai. A ia manawa like no hoi oe e noonoo akahele ai, e kuu kaikamahine." "Xo u iho. e Arienda u'i." wahi a ka makua i hoomau aku ai," ua ike au i ka waiwai nui o ka hoohui ana ia oe me ka moi mana a ikaika nui o Aiknpika, a aole ana oe e hoole mai i ka pomaikai nui e loaa ana~T-kōu makua nei ke holopono ka haawi ana i kou lima iaia 110 male. Ma īa niea, e lilo ai oe-i moiwahine tnana nui iloko o keia aina o kaua a iloko hoi o Aikupika." "Aole, aole, aole au i ano-e. Oia mau no ko'u noonoo, a o keia mea au i waiho mai nei oia ka mea nana i hoano-e mai ia'u. a e loaa ole no ia u ke ola maikai ma keia hope aku, ke hoomauia ka hana pela maluna o u. Nolaila. e kuu papa ahi. e hoopau koke oe i ka haawi ana aku ia'u na kela kanaka." "E kuu kaikamahine, ke hana mai nei oe ma kou ano he keiki," i Pane aku ai ka moi, me ka pupuku o na maka. "A-no.'e hoolohe mai ia'u ma ke ano he kaikamahinealii no Ciretia nei. Ua noi mai o Moi Sarepisa 1 kou lima 110 l o olua male, a ua haawi aku wau i ko'u ae, no ka mea, aole e loaa hou ia'u kekahi manawa kupono loa e hui pu ai me kekahi mana ikaika e like iho la me keia. A e like me-ka u i lioike mua aku ai ia oe he haawi ana mai ia i ikaika no'u a 110 ko u aupimi. a aohe ne mana aupuni nana e kulai mai ia'u, pela oe e hoolohe ai i keia a o ka hooko kauoha wale no kau hana e pono ai." A e mea a'e ana o Moi Mainosa e huli In>ī mai oia no ka manawa i lele mai ai ke kaikamahine ma kona mau wawae. "K kuu papa. i ka wa hea e malamaia ai keia male?" "I ka wa e makemake ai o Moi Sarepisa." i pane aku ai o Mainosa. "A pehea ka loihi ona e noho iho ai i Ciretia nei?" i ninau hou aku ai ke kaikamahine. "Mahope iho o ka manawa e hoea mni ai na pio o Atenai." "Auwe 110 hoi e, e moepuuia ana anei he mau ola makamae hou o Atenai iloko o kela lua liona o ka weliweli nui?" "Pela e kuu kaikamihine. Ke manao nei au ua maalo ae paha kou noonoo maikai. He manao aloha anei kalii ou maluna o ke ola 0 kela poe pio o Aienai e hiki inai ana?" "Ae. e kuu papa. Aole e hiki ia'u ke alo ae i ke konio ana iloko o ke aloha no kela poe uhane makamae. I ka makahiki i hala aole au i ike i na heiehelena 9 ka poe i iaweia mai no ka lua liona," walii a Ariencia i liooho ae ai: "a'u i hoomaopopo ai ma ka ha'iia ana mai ia'u. he poe wahine u'i wale no lakou i heluia iwaena o na wahine tfi apau. A iwaena o na kanaka opio u'i. o kela poe oy»io kane ehiku kekahi i heluia iwaena o ka poe u'i. A o lakou apau ua hooleiia aku iloko o ka weliweli nui. Ahea pau keia hana weliweli? Ahea hiki mai kona hopena?" "Aia 110 a pau kuu mau liona i ka hikuia." wahi a Moi Mainosa. "He nui maoli keia hoomainoino." i 1100110 ae ai o Arietula me ke kanalua nle o kana mau olelo ma ka manawa ona i ulupuniia ae ai 1 ke aloha no keia poe pio o Atenai. "I a ike no oc aole he kanaka e hiki ke luku aku i kela poe liona. a he hana paakiki loa ia, a okiloa aku ka hiki o!e ? keia pue opio Atenai ke hana aku. no ka mea, hc hooleiia lakou iloko olaila me na meakaua yle. A hoi iho jiq hoi, ma e lanakila lakou mai na liona mai he hana paakiki loa no hoi ia no lakou o ka hemo ana mai ka lua aku mamuli o ke pohihihi o ke ala e hemo ai iwaho." Alaila, aka lea leo nui ae la o Moi Mainosa o ke ano uahoa, me ka hoona'ina'i ana iho me he la nona ka honua holookoa. a oia ka mea mana hookahi. "O. e kuu kaikamahine." wahi a Moi Mainosa i pa?ie ae ai; "he nianao ko'u aole i lawa'ka manawa no ko Atenai poe e ike ptha ai i ka weliweli nui o ka inoa o Mainosa. Aole anei ou hoomaopopo i ka oHoli nut o ka lili ana o ka inoa o Mainosa i inoa weliweli nui ia e ko Atenai poe.' "Alaiia. he olioli no anei ia o ka ike ana i ka nui o na hoino o ke ao holookoa ia ee e kuu papa?" Alaila huh hou ae la o Moi Mainosa a haka pono aku la kona mau maka maiuna o ke kaikamahine me ka huhu ntti. "Heaha keia nu e kuu kaikamahine," wahi a ka papa. "ua manao anei oe he kuleana kou e n?n2u ai i ka maikai ame ka o!e o na hana a'u i lawelawe si? He kuleana anei kahi ou ma ia mau mea? E hai aku wau ia oe e ke kaikamahine hoohaahaa i kona makuakane. na Sarepisa oe e a'o mai i na ruta maikai ina aole i loaa ia oe." "E hoomanao, he akahi pule i koe e ku mai ai ka moku lawe pio

, o Atenai. a ia nianawa n<> hoi e pukuia ae as kou male ana nie Ka : o Aikupika 1 pan:r.a no na pio o Aienai c maniaia mai at c Lon.*. | ii<xjmaha iki :ho Ia ua Maj.nosa ne? no xekaln niau a h<jO- j maka hou aku ia: "Mai keia wanawa ako s h J sci i kio »'a e ai ' «'ai-.ine male I na ka M<v: >arcpi»a. aia oe malalo o ka'u hwniaia ana. a aole au e| mkemake iki e ike ia oe e hana ana i na mea e kaa aku ai niawaho | ona paiena kupono a'u i makemake ai īa oe e hana. A ma e hana j oe a hu mav, aho o ka mea k?ipono, i ku o!e i ko 11 makemake, alaila, | e iiocfpoir»a no w2.11 » ka ike :ho he leaikamahine oe n<* u. M e keia mau o!c!o ikaika i haalele iho a: ka Moi Mainosa i ke kaikamahine a waiho aku la no hoi ka u'i Arienda maluna o kona wahi-moe me na manao kaumaha ame ka huhu nm, eia nae, aole ka maka'u me ia ia manawa. Akahi no hoi a loaa iaia kekahi hooku'i ikaika. a mai ka wa ona e opiopio loa ana ? aole oia i ike ia mea he kainnaha o ka naau f aka. 1 ka wa i haalele iho ai ka makuakane i kapa ai iaia iho he makua, akahi no oia a ike i ka i'o o ia mea he hoowahawaha. Ua piha koke ae ia kona uhane i ka hoowahawaha no ka Moi o Aikupika. Eia nae ua hoike mua ia ae no ia ano ona mamuli o kona ha'i moakaka ana aku i kona makua i ka oi aku o ka maikai o kona kiolaia iloko 0 ka lua liona mamua o kona lilo aku i wahine mare na kela kanaka. A e moe malie ana im o'*a iluna o kona wanimoe, oia no ka wa 1 weheia inai ai kekahi wahi puka uuku a komo mai la he kaikamahine opiopio. He kaikamahine onohi eleele oia oke kuiana wahine u'i no e uhiia a?ia hoi kona nui kino e kekahi koloka lahilahi o ke ano maikai. Ua puia ae no hoi kona lauoho kalole maikai mahope o kona poo a e waiho lahalaha ana no hoi kona umauma ame na poohiwi i uhi hapaia e kona aahu e komo ana. 41 E kuu hakuwahine," wahi aka u ? i maka poni eleele, "heaha keia ano-e ou?" "O kalia anei keia?" wahi a Arienda i ninau ae ai iaia no e pulo'u ana i kona mau maka. "Ae, owau no. Eae mai ia'u e hapai ae i kou poo iluna i ole e kakauha loa. Heaha keia ou? Heaha ka pilikia? Nawai i hoano e mai i kou noonoo? E ha'i mai e kuu hakuwahine, malia o hiki ia'u ke kokua aku ia oe." Alaila ala ae la o Arienda me ka hapai pu ana ae o kona wahine ukali, kona wahine lawelawe. a noho.iho la oia iluna o ka moe, a maluna hoi o kona helehelena na hiohiona o ke kunahihi nui ame ka li-o. "O, e kuu Kalia maikai, eia au iloko o ka poino," i hooho ae ai o Arienda. "Komo oe iloko oka poino, e kuu hakuwahine? Me keia maikai no ka ou ame ka maluhia no hoi o ka noho ana, o ka ppino ilio 3a no ka keia. Pehea hoi i komo mai nei keia ino? Aole no he ala okoa e kau mai ai maluna o kuu hakuwahine ia poino, koe wale no mai ko makuakane uahoa mai 110." "Aole ia," wahi a ka u'i o Ciretia i hooho ae ai, me ka luliluli ana o kona poo. "Alaila, heaha la ka pilikia, e kuu hakuwahine?" "Ua ike anei oe ia Moi Sarepisa o Aikupika?" "Ae, e kuu hakuwahine." wahi a Kalia 1 pane aku ai me ka eeke pu ana ae o kona mau poohiwi. "Pehea kou manao ma ke ano i kane male?" i ninau aku ai o Aricnda. "O, aole " i hooho ae ai ka wahine-ukali me ka wi o ka leo me he la ua nahuia e kekahi holoholona nihoawa. "Alaila, e i !nai ana oe," wahi hou a Arienda, "aole oia i kupono ma ke ano he kane male?" "O, e alohaia mai kaua," i hooho hou ae ai o Kalia. "'Ua oi aku ko'u male aku i ka 10-pa. Aka, heaha ke kuniu o kau ninau no keia mear" "No ka mea, ua hoopaa aku nei kuu makuakane i kana olelo e haawi ana i kuu lima no ka male ana me Moi Sarepisa," wahi a Aricnda. Ku lohaloha iho la o Kalia me ke kunana nui ame ka puiwa no hoi 110 kekahi mau minuke. Alaila pane aku la oia: "Aka, aole oe e lilo i wahine nana. O, he weliweli ka nanaina e kela kanaka mukeki. Aole nele ke komo oka lia maka'u iloko o'u nona. Uh, aole oe e male iaia." "Aka, aole e hiki ia u ke alo ae," wahi a ke kaikamahinealii i pane ae ai me ka manaolana poho. "Alaila. e hookikina ana anei kou makuakane ia oe e hana aku ia mea me kou ae ole?" i ninau aku ai o Kalia. "Ae. Ua hooholo 'ho kona manao no ka hooko ana aku ia mea, a aohe he mea nana e hoohuli i kona manao.'" "Alaila," walii a ka wahineukali me ka noonoo ana iho, "he nea pono ia kaua e hana lioohakalia ole i ka hana ana i kekahi mea e ko ole ai ka manao o ko makuakane ame kela ko ka moi o Aikupika. jO, aole he pono iki o kou hele aku iloko o kela aina pouli a ka weliweli nui wale, a lilo aku i wahine na kela moi o ka nannina! alo! a ole." | ".\ole oe i ike i ka inoino o kela aina o Aikupika.' wahi a Kaha i hoomau aku ai i kana wehewehe ana, "aole no hoi wau i īke ia wahi, a aole.no hoi o'u makemake e ike. Ua lohe nae au mai kekahi mai o na ukali oMoi Sarepisa, he keu kela a ka aina e ka weliweli. ame ka hoomaka'uka'u. "(> kona mau muliwai he piha mau ia ena moo nunui aikanaka, a n'.aiuna ona kino ona wahine ame na kamalii ko lakou ola A o ka la tio hoi. e pa ikailka mau ana maluna o ka aina. a he nm maoh ik kn k i wela; a o ka makani, aole i like me ko kakou oonei, ka pa kolenaV mai, nka, he ulaa pu ia na kauhale a puehuliilii na wahi pono. A ke hiki mai ia inakani taifuna. alaila kau-e mai la ka niaka'u maluna o kolaila poe." "1 >. iie weliweii io no kela inau mea," wahi a ke kaikamalunealii i hooho ae ai; "aka, aole lakou i kulike aku me ka ehaeha e in lu> nei iloko o ko'u uhane no ka weliweli e kau la mal.una o 11 ma ka ike aua iho i ko'u lilo aku i wahine na kela kanaka." "Aka, i ka manawa hea ko makuakane i hoike mai ai no kou male aku?". "Mahope iho o ka hoea ana mai o na pio o Atenai no ke kiolaia aku i!oko oka iua liona. E hala ana paha ka pule hookahi a i ole i'.ianuia iki mai palia." wahi a Arienda. "Alaila, e hoolaua i ko kaua manao .e kuu hakuwahine. Aole kaua e haawipio koke. E hoomaopppo no hoi kaua, aole ona moi apau he poe naauaō wale 110, a aole no hoi e hiki ke olelo mua ae i ka lanakila aku o na liana o kekahi mau kaikamahine elua wale no e ku-e a e hookahuli ana i ka papahana o na moi." "Aka," i hoomau aku ai o Kalia i kana wehewehe ana, "he mea pono no ia kaua e hoao. Fia nae, e akahele loa oe i ka hele ana | imua o na moi, a e hana aku ma kou aoao i na mea e loaa ole ai na | hoohuoi ana mai a laua mai. No ka mea r ina e ike lihi ana laua ii «a hana apakee a kaua e hookahuli ai i ka laua papahana, alaila, e lilo auanei laua i mau mea luki ole ia kaua ke kaomi aku." "E kuu Kalia maikai. mai maka'u oe no ia mea," wahi a Arienda. au ua hiki no ia'u ke malama pono ia'u iho imua o na moi. Aka t he niea pono i'o no ia kaua e akahele. aika wa kupono no*a kaua e hookaawale ai mai ke alo aku o kuu makuakaite, oia no ka wa o kaua e mahuka ai. a e hoomamao loa ai mai nei aku, a e hele. tie!e no ka mau loa me ka hoi ole mai." "Alaila, aole au hoohalahala no ka haalele iho i ko makuakane?" i ninau hou aku ai o Kalia. (Aole i pao.)