Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 8, 23 February 1906 — "HE DALA KAMANAWA." [ARTICLE]

"HE DALA KAMANAWA."

"Tinv \h mnn«-y:" wahl a nsi haole, <» ia h«"»i ka nuiknu i ln><Hruiut* a't- la Tim ko i»oo o koia kinonuuun», ma kekahi ana. , h*- nu-a waiwai ka manawa," a. o na niw waiwai apau ho jnoa pono v h«.»otviaunauna 010 ia. j Ma ki' kilohi ana i kt- k«» ana o ko au o ka mamiwa maluna o Hawaii ;tloha nfi, a makaikai aku hoi i ke ola aaa o tui lahui like ok' »:• noho 'ju niai nei nie kakou. nu' ht i la. ua lik»* kakou. iia Hawa.il, ann- lakou. lahui, nu* kēkahi inau inoku heihei e holo ana iiuna <> ke kai. O k»*kahi mau moku ua loaa la lakou ka mnkani maikai. a ko nee la imua tnc ka pahee. a o kekahi iioi ko o-ku la i kahi hookahi, ua nelo i ka makani, n e luli wale ana tu> nia «» a muauei. O keia ke kulana maopopo loa ma ka hoohaiikelike ana ia kakou Ha•wali ami' na lahui e a'e. a e ikeia no keia ma na haawina e liekau nei maluna o ka aina i keia mattawa. K»> 010 nei tm leo mai o a o o ka aina no ka i»ilikla. pilikia i ka hana ote e loaa ai kahi ola ame na mea e| n'e e jwno ai ka ohnna. Ke hoike nei kekahi mau wahaolelo o ka lehulehu. no na lawelawe aupunl mai ko kumu 0 ka. pilikia. a makou hoi e hoohewahf»wa oh» a'e ai a pane a'e. aole malaila ■wale no ka pilikia; aka. ua piiikia no ka hoomaojv>po ole l ka .w nui o ; keia klnomanao nona ke poomanao, "He Dala kai Manawa." Aole anei o kakou ike aku i na haoie on| mau ana ko lakou mau noonoo tna o a maanei. e hahai ana i ka nee ana o ka manawa imua? Ua ike no kakou. Ua hiamoe anei lakou a kaukni aku na ke aupuni e laweiaw'e mai no lakou? Aoie, aka, i ka manawa e kauk&i ;uia e loaa vnai he mau pomaikal mai ke aupuni mai. ia nianawa hookahl no ke hoohana la kii noonoo ma kekahl aianui okoa a'e. a i ka hoohui ana a'e i keia mau mea, aia'hoi ke nee pu la no lakou raa ka manawa imua. O keia kekahi mea i nele i na oiwi Hawaii. a aole I hala loa ka nmnnwa no kakou e ku a'e ai iluna. a hoa'o aku e alualu mahope o na haole a hlki i ke kaulike ana a ol aku paha mamua o lakou. Malia paha o loaa mal na hooku'iku'i olelo ana. "Pehea e hiki ai? Aole he Ike mai o na haole ia kakou a haawi «nal l ka hana, haawi wale ia a'e no ka hana i na Kepani. a koe no kakou," a lehulehu wale aku na kumupale e haawiia mai ana. B na hoa Hawaii e, mai ka wa a Kamehameha 111.. ka Moi lokomaikai. i ha&wi alodio ai i kona mau makaainana i na kuleana aina. a hiki wale i k«ia inanawa. no kakou ka MANAWA; aka, ua hoomaunauna wale ia ka tnanawa a 1110 i mea walwal ole ma ko kakou aoao. I keia wa, eia kekah! mau mahiko ua haawi mai i MANAWA no kekahi mau ohana i makemake e hana no lakou iho. Ua makaukau kekahl mau mahlko o lawe aku i 60 ohana a pii aku lluna. e makemake ana e iawe a'e 1 na aina hookuonoono o na inahiko. n 0 keia puka a*>le i paniia i na lahul apau i kui>ono e Ulo i mau kupa Amertka. aka ua hamama no na mea apau e loaa ana ia kuiana. Ina ua nele ka alna nei i na ohana miklaia ma ka hana. alaila. e iiio ana keia mau aina hookuontx»no i na lahui e, a pela kakou e ike nei ke kaukai aku nei na mahiko e k>aa mai na Hmahana mal na alna e inai. Ua nele anei o Hawaii i na ohana i makemake e loaa na hana e ponuūkai ai lakou? Ina ala ho mau ohana. oia ka MAN'AWA. he mea walwai nui hoi. ina ua nele, he mea valvrai anei ka waha-a wa)e \ ka iiio o na pono koho balota i na iahui e. a nukunuku aku i ka P<>e e imi ana i na alahele e hiki ai ke hoolaupai mal i na pomaikai iluna o ka a'.na nel? Ua hlki loa i na Hawaii makee i ko lakou oi mau ma ke koho baiota ke j*anl aku i kela puka. Ina he iini olaio ko iakou e paa mai ia mea, ma ka noonoo akaheie ana I ka waiwaii'o maott o keia »x>omanao maiuna'e. Ua wehe mai kekahi mau mahiko l ka ff»uka ua hamama. a ke kali nel owai la **a ohana e ae ana e komo aku. Ina I» hiki i na ohana Hawaii ke hooko aku a lawa ka m&kemake o na mahiko na Hmahana. nawai hoi e kil aku 1 na llmahana o nt aJna-e a lawe mai? TUa hikl loa la Hawai! I keia la ke hooiako iaia iho me na limahana, aka h««ha ka mea e hlki ole nei? Maiia paha ua nele i ka makani e hoio ai Unua. Malia paha o 1 ma! kekahi poe, "Auh*a ke daia e hiki al ke hooko aku {

' k*'.A makemaiie o r.a mah:ko t nvau ! ohana nohe. ai ma ta mau ain.\ f.<»-ka<'nor-n. f a iakoa « manao nei e haawi ' a>r* H? ninaa keia. E:a • ke daīa Huna o ka aina nei i keia »inanaaa iuil rna.i nei o ia. ic>aa o I jra maka-'na * kahe aky a 5 - a*i* .nae .) e kant aka me fea "r n]»» o a:ai".eīe e ftoi hoa rnaj ai m« kaiila : -vaiua;;o mu 1 ?-. _ I rr.#»a oia!o ma ka af*a»~» '» na maluieo • e haawi ma« an.'i lakou i na kokua a.<a ma ia m<e-a U'd.e k*a rr.e keta mau oaaaa Hs«3l! <> HKo Paliku. a o ka nīnau , '.vait r.o. ehia »a rnau ohana Hawaii t ae i rr.akaufcu e malama i ka. MANAWA a r.ee ;-u aku me ia. a kii ae i mau aina no iakou. Ua oi aku ka pomaikai e loaa ana i ? na kanaka Ha% aii ke noonoo akahel* maiuna o k*ia ninau a hoo'nolo ifco e i kahi piiikia a imi aku l kahi I * haia a'f ai ia mva a e !<-«aa mai ai | r. i pomaikai. mamua o ka hooiohe i na ' hoopihapiha oWo hoaia mau ia ai ka | īnaina iloko o ke kanaka Hawaii n« na I haoie. a pr!a wale aku: a* ka mea. ina kakou mahop* \va!e aku no e haikaika ■'ai. ka lakou ia no ka h»!o imua. piii ! r.o ia iakou ia k.-i iako a he nele r.o |ko kakou. oiai o lakou ta e mikiala I mai nei. a o kakou aka ka hookuanui Uku. O ka hana kup««no loa i keia i manawa. e Sike me ka makou i paipai } mau ai e a!a like a hwkahi ka holo iana imua. aoie wale ma na meu piii j mahiko. aka, ma na mea e a'e no ke- | kahi e loaa mai ai ka nohu.na uiakoi lako ts.na.