Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 25, 22 June 1906 — "KA HOONANEA O KA MANAWA" "NA KA LA OIA I KI I KA PU." [ARTICLE]

"KA HOONANEA O KA MANAWA"

"NA KA LA OIA I KI I KA PU."

O Koni Kele-iema :ie kanaka ano ni:i a ko'iko'i o:a i koni r:u:: la, aka, i keia manawa o ka mookio e nee nei ua hiki n:a\ kon., m.o, eia nae aoie oia i ike ia mea iaia e noho ana ilnna kona rv ! ; > j;ui iloko o kona keena oihana, i kona mau manamanalima e kapalulu hokani pahu ana me he mau laau hookani pahuliilii li ke kapaliii maluna o na kalele-lima o na noho nui nei ona. O keia keena oihana o >ir. Keledoma. he keena nani i;i i wehiwehīia me na lako keena hana o ke ano kiekie loa. aka. o ki ;:anaina oloko, aole ke ano o ka oihana ano ku i ke aloha hoakaiMk 1. eiai aia he mau hiohiona ano hakumakuma e hekau mau ana t!oko o ke keena ikuno i ke ano hoomaka*uka*u. Ona noho nani a:ne t pahu ume ame na pakaukau ua hana wale ia no mai na laau ne (he laau -paakiki e hke me ka hao kona ikaika, a he waih ulaula hau!s'.:H kona) mai. a o ka papahele ua uhiia na nv lole nani no l.ikou na līhiiihi i kuuweluia a ma na paia hoi e ka:: na kii pena nani. A maluna o kekalii pakaukau inn n.iui e %\aiV■.:: i kekahi pahu ki-ka i kinohinohiia :ne ka waivlala a nialuna i;o; >1: t pakaukau nei e ku ana kekahi uwaki hale ni:i. Xo Keleiioma iho. aia "ne mat: anoi ikaika ana iloko ona r,.» 'm t:me ana mai i ka nui lehuiehu e kau ai ki weli a r;ia iu npau ua hooikaika oia e ianakila ia manao ona ama ia ati».» ili > »•, t i hoe»hana nian ai i kona mau hana apau. Ma kona mnu pu'inui .1 t t a;a he mau pihi puiima onohi ilaimana a aia hoi he mau pihi p.i onohi elaimana manuia pono o ka a!u o kona palule a e kroi lah. '.i': 1 ana no hoi knna kauia-uwaii irula. a ke nana aku i ke kanaka he ~1 * kapukapu maoli no.e hiki ole ai ke hoopilipiii aku. A iioko no ho» o ia keena hix>kahi e noho ana kekahi le«le '.•• lana hanoiiano a mai ka ohanaaiii mai no hoi.kona hanau ana. ,1 • 1 I-nle hanohano ia oia no ke kakauolelo o ua "KeleUv»ma nei. a 1;,- k - lana kilakila maoli no ko ua k\le nei e nele ole ai ka ahaiia o ka n:a-M > ame ka puuwai o kekahi kane oke kulana kiekie i ona ,a. H0 a.,!••: eleele kona aahu ia manawa a maluna o'kona umauma iluna o ka •■»!,• ua pineia aku he pua rose uiaula a oia waie no kaiii iioonani nia!-:-i.l e kona nui kino mawaho ae o ka nani o kona luiehelena ame ke 0e.».» maikai o kona nui kino. aka. i ka lu»hui ana ae ia mau inea ua iaua ia no ka uine ia o ka manao o ke kanaka maluna ona. A ma ke kilo ana aku 110 i kona nui kino. a«ie no e nele ka ; ana o na koho ana aia oia uia kahi o kanakoiu makahiki a e» ka w .1 ano kanakamakua mai no hoi ia o ka wahine aole nae 1 hala k.i w.i epio. He wa no lioi ia oke knlana u'i a nani o ka wahine i piha p.i me.ka ikaika a hanohano 110 hoi. eia nae. ia mau makahiki no e maa'.» ae ai na uilani ana ame na ano hooipoipo. aka, he wa ia o ke kuiana wahine o ke kuoo mai. A iloko hoi o ka uoonoo ona kanaka o ia wahi ke nuialo ae 1:i k. • 1 mawaho o ke keena-hana o Keled«>ina aole i nele ko lakou ume a 1. » un keena nei a pela no hoi lakou e nana ai i ka papaolelo »> kona ui.> 1 ame kona oihana e kau kehakelu ana ma ka lanai o ka hale o ki>tn keena-hana ma ka inoa "Ka Mea Noii Noeau." lie in«>a i «,>i ae malun.i oka inoa makaikiu oiai oia maoli uo kona kulana. Ano ka hala o!o 0 kana mau hihia e luiii ai pela i palapalaia aku ai kona oihana han 1 01 ae mamua o ka inoa makaikiu. O na hiiiia okimale ame na iiana poholaio ame na hihia ano-e e ae ua kaa mau aku lakou malalo o kona imli noeau ana a aoie ho. >- kalii o iakou i pahemo aku me ka loaa ole o ka mea oiaio a pau n<» hoi ka poe hana hewa i ka paa iloko oke kanawai. A o keia 110 hoi kona mau la ulakolako niaoli. O ka oi aku 110 nae ona hihia e l«»aa ana iaia oia no na liana powa, aihue. pepehikanaka ame na liewa in«» c ae apau; a i na manawa 'ipau ai:a e lawe ai ia mau luhia anle h * manawa i liaule ai oia. ke kumu o kona ulakolako mau oiai me na auhau nunui wa!c no ke kaki ana o īa ano iiiliia, A oke ano o ke ala i loaa ai ia Mr. Keleioma ka moie o ka hew.i 0 ka hihia e waihoia aku ai iaia, lie nita ia naua i hoopuiwa mau ak\i 1 or ja mau hoa makaikiu. oiai, mamua aku iko Keleioma hoomaka ana i ka oiiiana makaikiu aole oia i ikeia he makaukau ma ia liana, a ua hoopuiwa pu akuiioi ia i ke keena makaikiu holook«»a. Aka nae, ina e loaa na hoohuoi ana i ka poe e komo ana iloko o ia keena o Keleeioma ke nana aku ia Miss Serita P»okirala. kana kakauolelo wahine, aole e nele ka loaa o kekahi liaawina okoa aku mawaho ae o kona waliine u'i oiai.he wahine helehelena u'i i\> no oia aka e ike pu ia ana 110 kekahi haawina pili aiolia mawaena «» kona hakuhana a me ia pu. 0 ka mea nae i oi aku o ka puiwa ke ikeia ke kumuko'a o ka ]>ii o ke kulana o Keleeioma oia no kona ( Keleioma) puiwa ana 110 ka imi noeau ana i na oiaio o na hihia ano'nui a loaa ai ka puka pon«» o ia mau hihia, ke kumu i kaulana ai kona inoa ame ke komo nui ana .» na loaa iaia e waiwai ai oia me ka loaa ole iaia o kahi alanui e mawehe ae ai ika pohihihi ona liihia i waihoia mai nana e liana. (1 ka mea oiaio, aole lie walii ike a Mr. Keieioma e welie ae ai no na mea pohihihi o na hihia i haawiia mai iaia, oiai o kana kakauoleio ke kumu 0 ia mau mea apau. Ii noho ana o Miss Bokirala ma kona nolio a mamua pono'ona kona pakaukau hana me n.a lako hana maluna olaila, a e holoi ana h«»i 1 kana peni-inika me ka pepa hoomaloo inika. i kona mau maka e nana ana iwalio o ka pukaaniani oiai aia-kona wahi hana ma kahi o ka pukaaniani e iuili ana iwaho i ke aianui nui. Ma kona hekiuiena ka maikai o ka nanaina, aka, aia he haawma o ke kaumaha ke kau la maluna ona a ma kona lae e hoike mai ana aia he mau hakukoi ikaika iloko o kona noonoo. Ua lioopuiwaia oia i ka lohe ana aku i kekahi kikeke ikaika mawaho mai o ka puka o ke keena-hana. Komo mai, i kuhea aku ai o Mr. Kele ioma. Weheia mai ia ka puka a komo niai la he kanaka op-io loilii m:i kalii o iwakalua-kumamalima paha makahiki a iloko o kona linn akau e paa pna i kona papale ame' kt;r.a wahi kookoo miomio. li c kanoka oia . o ke kulana keonimana me ka aahu maikai. a <. kon i iiiohiona am- kona kuk.na ua noike mai ia me he mea la he kanak.i oia i maa iloko o ns aiia liouhauoii o ua kalapu anie na liana 11 <»* •1 kīka kino e ae. O Air. Keleeloma anei keia.*' wahi a ua kanaka <>'>i«i nei i r. : naii aku ai. 1 -^ 0 - wahi a Keledoma. "R noiio iho maanei. lCia ka n»>ho. Ue mea anei kahi ā'u e hana aku ai n< u ?" "Me ka mahalo—ae." l.a wehe mua ae la ua malihini nei i ke pihi o kona kuka a'noho »ho la iluna oka noho ona i kuhikuhiia mai ai e nolio. "l*a hiki mai la wau iou nei no.kela hihia o Mr. Hale. () Kale Hale ko' u 'i,ioa. A ua maopopo no ia u ua kamaaina mua oe me na ano o ka hana wehweli i hanaia i ke ahiahi nei. Aole anei pela?" Ae, ua loaa no ia'u kekahi mau mea ma ke ann lauia no nae. I a heie mai kuu hoaloha, Mr. Jenekina. o ke Keena Kulanakauhaie, .? ninaninau ana mai no keia hihia pohihihi nui wale, aka, a.»le e hiKi la uke hana aku i kekaiii mea no k?>na a<:>a«». He iiana hiki ole ia uke .īana aku, aua ike no hoi oe ia mea. A aohe r.<> h«>i o'u kuleana ma la mea a hiki i ka " "Pololei oe e Mr. Keleeioma," wahi a Kaie Hale i kahamaha aku «ii. Aua mki mai la wa'u iou nei no ke noi ana aku ia oe ina paha eae ana Qe e lawe » keia hihia a hana n«»\i a no ko'u p«>no. t"a ike mua aku nei au ia Mr. lenekina ina paha he hiki iaii ke lawe i ka i.nua aua hiki ole iaia, nolaila wau i hiki mai la i «>u nei. Eae anei oe elawe i keh hihia no'u nti?" Ma kuu nana ana maluna o keia hihia." wahi a Keleeloma, "ua ke au he hihia pohih>hi ioa keia. no ka mea. aole he loaa iki o na m«>aii alanui e hiki ai ke hookoio e loaa aku ai hoi na kuinu oiaio ime ka mole hoi Ikawa e noii aku ai. Pehea ia e hiki ai ke noii aku ma aohe alanui e hiki ai. Aka, ma na hoike ona mea kamahao oke aouk o na kanaka a kākon e noho p« nei pela i loaa aku ai ia'u na hoohuoi ana no kekahi mau mea o keia hihia kalaima." 1 na keonimana e kukaiolelo ana aia o Mi«s Bokirala ke kopekope kakaupokole la i na olelo a ke kanaka opio. Kale Hale, me ka hoomaopopo ole o na keonimana aia ka wahine ma ia apana hana, -ia nae ua paa na mea apau i ke kakauia. Aole i pau.