Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 8, 22 February 1907 — NOHO KA AHAOLELO "1907" MA KA HALEALII Bihopa ka Presidena, Holstein ka Lunahoomalu. Loheia ka Hoike a Kiaaina Carter a Hooneeia na Hana Imua [ARTICLE]

NOHO KA AHAOLELO "1907" MA KA HALEALII

Bihopa ka Presidena, Holstein ka Lunahoomalu.

Loheia ka Hoike a Kiaaina Carter a Hooneeia na Hana Imua

I I kulike ai me ke kuahaua a Kiaaina Carter no ka noho ana mai o ka Ahaolelo kuloko o ke TerItori o Hawaii,

pela i akoakoa mai ai na hoa apau o ia Aha ma ko lakou mau Keena pakahl maioko o ka Hale Mana Hooko o Halealii ma ka Poakolu nei.

KA HALE. LA HANA 1.—Ma ka hiki 'ana ae i •ka hora umi o ke kakahiaka o ka Poakolu nei i noho ai ka Hale o na Lunamakaainana. A mai ia manawa no hol ka noho hana ana a hoopau i ka hora 4 o ka auwina la a koe no hoi ka wa hoomaha o ka aina awakea. Ua hoopapauia ke kakahiaka i n£, hana o ke kukulu ana i. ka Aha a 1 ka auwina la i hoomaka ai na hana, oia hoi, ka hookomo Dila ana. Ma ka lawe ana ae o Lunamakaainana Akau o Hawaii i ka hanohano o ka noho lunahoomalu no ka manawa i hoomaka ai na hana a inahope o ke kohoia ana o Mr. John Wise i kakauolelo no ka manawa ua hoomaopopoia ae na hoa ma ko lakou mau hookohu ame n«|. mea like a o kfeia mau keonimana ka i ikeia: - Apana Ekahi—Charles Akau, J. W. Moanauli, W. B. Nailima, S. K. Kahana. Apana Elua—D. H. Kaniho, J. N. Keouli, D. Alawa, H. L. Holstein. I Apana Ekolu—Philip Pali, A. J. j Gomes, Joel Nakaleka, M. P. Waiwai-? ole, John Kalana, Levi Joseph. j Apana Eha—A. D. Castro, J. .A. ' Hughes, J. H. S. Kaleo, E. A. C. Long, E. W. Quinn, W. T. Rawlins. Apana Elima—S. P. Correa, J. Kalana, A. S. Kaleiopu, W. K. Leleiwi, S. K. Mahoe, J. L. Paoo. Apana Eono—W. G. Sheldon, J. L. Silva, C. A. Rice, J. H. Coney. O ka lua o ka hana oia no ke koho

1 ana i lunahoomalu nmu .a ma ke nol ana (iino ko nponoia aii;i ua koho lokahiia ao la o Lunamakaainana H. L. > Holstoin o Hawnii. Mn kona nolio ana ao ma kii noho ua kohoia a<- la koia : mnu l-.ina o ka H ilf o like mc ko !:tI kou p.iau kuiiuia: Hopo-Lunahoomaiu. rharlrs» A. liioo; Kakauololo, John , Wisc; Kahunapulo. lirv. John L«ono; ; Maholoololo. A. G. Kaulukou; Kakau- | pokolo, H. A. Koarns; Makai. Honry Kauewohi; Elolo, D. K. Sholdon; maI lama-halo. Goorgo Knlilikaiip. Ma ka hoohnlo ana o ka Halo ui noho j ka īakou aiia malalo o na rula o ka ' makaliiki 1905 no ka manawa a nan na hooponopono ana o Komite Ruia 1 kohoia, mahopo iho o ko kohoia ana o ke Komito e hoiko aku i ke Kiaaina l ka makaukau o ka Hale no ka hoomaka ana i na hana. A mamua Iki lho o ka hora 12 ua hooa ae la o Kakauolelo Atkinson mo ka hoike a ke Kiaalna a mahooe o ka heluheluia ana o ka lanai ame Ka panina o ka hoike e like me ka hooholola ana pela e heluheluia ai ua hookoia aku la pela. - Hoomaha ka Hale a noho hou ma ka auwina la hora 1. I ka noho hou ana ae o ka Hale «a heiuheluia ae la na kelekalapa a ka Elele Lahui Kuhlo e noi mai ana 1 ka Hale e konoia na hoa o ka Ahaolelo Nui e makaikai ia Hawail a e hooholoia 1 $10,000 haawina no la mea. Ma ka noonoo ana ua waihoia ma ka moolelo a hapaiia mai i ka wa o na bila haawina. I Ma ka olelo hoohnlo ua aponoia ae I na hora hana o ka Hale niai ka hora j 9 o ke kakahiaka a ka 12 a mai ka i hora 2 o ka auwina ia a ka inanawa ' e hookuuia ai. Na Hon. Hughos he oleio hooholo e . kohoia i ,komite o eono e ka lunahomaiu no ka hui ana me kela o ka Se> nate e pili ana no ka Luawai ame Paiewai o Nuuanu. Mahope iho o ka hoomaopopo ana e waiho mai ka Lunahoohana o na Hana o ka Lehulehu i kekahl mau liaawina o kona keena a pela hol 1 ka Lunakula o ka Papa Hoonaauao ame ka manao e makaikaiia o Kalaupapa e ke Komite Ola ma ka hooholoia ana o .kekahi oieio hoohoio, ua walho mal la ke Komite o na Rula i ka lakou hoike a ma ka noonoo ana ua hooholoia e noonoo pakahlia na hooponopono a ke Komite i waiho mal ai, a tia apono loaia ae la ua rula nel me ke kauohaia e unuhi a e pa'iia me ka hoolawa pu ana aku i na hoa apau. O keia malalo iho nei na Komite Kumau: No na Rula—Sheldon, Joseph, Quinn, Leleiwi ame MoanauU. Waiwai—Rice, Kalana. Hugheß, Akau ame Nakaleka. Hookolokolo—Rawlins, Sheldon, Long Coney ame Waiwaiole. Aina Aupuni—Kaleiopu, Akau, Rawlins, Nakalika, Silva. Oastro ame Nallima. Ola ame Makai—Coney, Kalelopu, Pali, Rice ame Kaniho. Olhana Koa—Pali. Kaniho, Kalana, Manoe ame Keouli. Pa'i Palapala—Quinn, Kalana, Paoo, Joseph ame Oomea. Huikau—Kahana, Nailima, Kaleo, Mahoe ame J. Kalana. Hoonaauao—Long, Correa, Alawa ame Nailima. Na Hoolilo ame Heīuwaiwai o ka Lehulehu—Hughes, Castro, Rice, Waiwaioie amo Paoo. Hoopae Limahana, Hoeueu ame Mahi—Gomes, Correa, Silva, Castro ame Nailima. Ma ka noonoo ana ua waihoia ka papa ukuhanA o na lunahana o ka Hale i ke Komlte Walwal a mahope o keia 1 hoomaka ai ka hookomo blla kanawai ana o na Hon., a maluna o ia mau hana i hoopanee ae ai ka Hale a noho i ka hora 9 o ka ia apopo.

KA AHA SENATE. i Mamua ae o ka hiki ana mai i ka manawa e noho ai o ka Aha Senate, ua hoolako mua ia oloko o ia Keena me na noho no na hoa o ia aha, me na pakaiikau, ame na pono kakau no lakou pakahi apau; a ia lakou i komo mai ai a Iawe ae i ko lakou mau noho, ua loaa aku la he mau pua rose iluna o ko iakou noho. Na Senatoa Hewitt o Hawaii i hoomalu mai i ka aha, a na Rev. Kalino i kalokalo ae i ka Makua Lanl me ka puie. jy[ahope koke iho o ka hoike ana mai 0 §enatoa W. J. Coelho i kana hoike komite • no ke kupono o na palapala hookohq.o na hoa apau, alaila, ua hoomaka kokeia ka noonoo ana i pen:dena ame na poe hana e ae no ia aha. , Na Senatoa Dowsett i waiho mai i ka inoa o keia mau keonimanā 'mahope ae nei i mau luna no ia aha, a ua lokahiia lakou apau me ke ku-e ole o kekahi hoa o na Senatoa. Peresidena, E. F. Bishop; Hope-Pe-residenaj S. E. Kalama; Kakauolelo, William i Savidge; Kokua Kakauolelo, Norman K. Lyman, Makai, Charles K. Ciark; Kahunapule, J. Kalino; Elele, E. Krueger, Malama hale K. Nahale. I ka Peresidena Bishop i lawe ae ai 1 kona noho, ua haawi mai la oia he ha'iolelo pokole, me ka olelo ana mai e hooko ana oia i na rula apau o ka aha, me ka nana ole i ka aoao kalaiaina, me ke noi pu ana mai no hoi i na Senatoa apau e haawi aku i ka lakou

inau kokua ana ma na mea e holpmua al na hana. Na Senatoa Coelho i nol mal e aponoia ka rula mua o ka Aha Senate, me ke koe aha nae o ka pauku e olelo ana no ka maheleolelo; oia hoi o ka pauku e olelo ana, na ka hope kakauolelo e mahele i ka olelo. Ua aponoia. Ma ke noi no ke koho ana 1 komite no ka holke-ana aku i ka Hale ua makaukau ke Senate no ka hana ua hooholoia; a oiai ke komite ma kana hana, ua hoomaha ka Aha, a hlkl i ka hol -ana. mai o ia komlte a holke mai, ua hooko ponoia ka hana i makemakeia. Ua koho houia no ia Komite no ka hul r>u ana aku me ke no kana palapala. He mau minute pokole nae mahope ilio, ua hoea mai la ke Kakauolelo Atkinson me ua palapala la. No ka hooneo ana aku 1 na hana imua, ua koho mai la ka Peresiflena 1 koia mau komilo maliope ae nel: Komite Papa Helu —Knudson, Lane, Woods. Komite Hoonaauao—He\vltt, McCarthy, Chllllnß:worth. KomUe o na Ijllo ame na Lnaa— Do\vsett, Mc'Carthy, Coelho. Komito no na hoolllo o ka Lehulehu ■«"hilllnKWonh. Knudpon, Kalama. Komite o na Aina Auouni—HayßeU dcn, WoodB, Lane. Komite PApa Ola—Coelho, Smilh, Do\vsett. Komite Hookolokolo—Smlth, Ha.Vßeldon, Chil!ing\vorth.

Ivomite Pa'l—Lano, (ian.i.i:., Carthy. Komito o na Rula--Oun.l ', i; (Nu-lho. I Komile o na Kumuhanu )luik , ;! . Kalama, Hewiu, Makekau Komlte Hooponopono—Hr..w • p Beldon, Makekau. Wniho mai n S<>naton H.iu*, • lelo hooholo « apoiu.la, nl;i h wa e lioopa ium' ai ku Alim, . >■ mai ma ka ljora ln .» k. k.K.i,, kekahi la iu'. Mii k<>ia wahl o ka lakoii li.i' hoonmha ka Aha a noho h, u m,. ka hora '2 p. ni. KA NOHO HOU ANA MA K \ \i NA I.A. Ma ka ka noho hou ana ka Senate, aole 1 kali i'. I3ihop& no na hoa I hiki < m . nolaila ua kauoha mai la i.i Hope Kakauolelo Lyman • h> ii. , mal 1 ka palapala a ke Kiaaina n hookahl hora okoa ta heluluiuia • a pau no hol me ka apono an.. hoa o la Aha. Ua kaa la Benatoa Ooelho ka nr t ka waiho ana mal he palapala u■>■•;•! I kakaulnoala e 114 poe e neho n.M ke Kahua Ma'l lepera ma Molok .i, . nol mal ana e aela aku ke kom. nn o ka lama mnlkal lioko o k.- k ' Ma'i. K aela aku o J. I*. Wnliai h . ) lloko o ke Kahua Ma'l no ka lu; u i ana 1 ka i>o<> nia'i m<> kana lanu E ukuia na limahana ma ke K Ma'i i $1. o ka la. E hoomahuahuaia ae ka han\M loaa nol 1 na ma'i no ka niakahlki ka umi i) ka umi-kumamaoTio .) r E hookiia\va|.>la I hlla haawlnu ~ »■ na na mnkai o ke Kalana o Kulaw E hooholoia i hiia haawina n pooleka, no ka pono o na nm'l O ka lua o na palapnla ho..|,it, ke Kahua Mii'l mal no, «• no| m.ii e hoomahuahuala ka haawina .. K< alakai, ma ko dala kulko, nol. h. i ka waiwai. He 'ku-e ka 1 waihola nu.i >. i J. L. Waliaeh aola unu nkn • k< m l\oko o ke Kahua Ma'l e lapa ui He nol no hoi kekahl n.. w ii mare a wahine mare pahn a kn n • , ma'l i loaa 010 i ka mu'i «• n« ln | ola e noho pu me ka mea nm'i n ano kokua. O ka hope o na nol, <• kuulla n.i wai mau o kuaila nrl ma k.- k • . ma'i nia ko lakou mau kumulil« hol ma ka hoopukanuka ann. Ua waihola koia mnu palapaln , •- pii i ko KoniHo PapH Ola. Na Sennt«»a Lnne I wHiho imil n< '• 1010 Hooholo, h aponoia. (> k«> nim • 0 ua Olelo Hoohoio ia, jio ki> k ana aku i na hoa o ka Halo amo i» Senate o Amerika Hulpula, o ka j"*> no e makemake ana e holo mnl i Hawaii nel iloko o kela maknhlki • : hookaawale pu ana 1 $lf>,ooo im na h > lilo o ua huakai la. E noi pu aiia «■ kohola i oha lala mat ka Aha Benate ««■ n t>< > no hoi mal ka Hale mal me kn l'< t< »i(3ona o ka Ahu S«>nato, ka 1-u; nialu o ka Hulp, k«> Kiaalnn, K..k i 01010 o ka Terl(orl, nu> ka hm pn nn-. me. ka Elele Kuluo no ka h""K<. n• i aku i na moa ai>nu i pili I k.i < il< > Hooholo. Na ('oelho he oleln hooln.'o | h,. na no ke kukulu ana 1 palekai ne Kalaupapa, a ma ke noi a Bmlth un h - - holoia e walho kela hana lloko o | . Komlte o na Alna Aupunl. l'a hoike iiou mai o Henaloa < 'oi' . e lawo nmi aiui ..ia h.> iimu »•!!:. Ho hlla o jjlll iiiiii i ka uku u n.i n aupunl Kalana Ho blla e ho.-ueu ulia 1 im liuiin . loaa lehulehu. He Kanawai «> pakul unn l k«> km wai 3R he kanawai hou e hoonoho :>• 1 aupuni Kaiana lloko o ke Torltoii Huwaii. He kanawal e paku'l ann I kn Mokuna 17 e plll ana i ka ln lu niia I nn p«no kino. lle kanawai «• ;>nku'l niiu I ke kann wai r>3 e plli ana I kn ..lliuna Kinala) o ka Mokupunl o Mnul. Ho knnawal <> j»akul hii» i kn Mokn na 93 o na Kanawai Hooponoponola, pi II I na kluro amo na liookolok ilo an > a na klure. He kniiawnl •• pnkul ana i ki» pnuV 22 n k<- knnawal plli 1 ka hookuuln n> «, na auhau inuluna o kekahl hihii ni' j.||i poiioi. !(<• kiinawal o pakui ana i kn ,\! kuna 14 pili 1 na pa aupunl. T';i nol nial oia e kapaeia nn rn! • apono in, a heluheluia kela mnii t mnliuiii a<* a aponoia. Holholla 11..U kn llma o ke Komite pa'l. Waiho mal o Benatoa MeC«rthy ' mau hila lehulehu a waihola iI"K • ka Uma o ke Komlte pa'l. Na Bmith he kanawai e pakul nn > ka pono o na wahlne mare kan< i • lakou kuleana e hanaScaokoa I ko i i kou mau waiwai ponol. Waihola 1 iKomite pa'i. Na Liine he bila o 5.000 no l»a 'i! <> ka hookipa ana mal 1 na hon <• • Ahaolelo Makua, hooholola. Ma ko kapaeia nnn <> na rula .n waiho mal o Smith he olelo hooholo, <• plli ana no ka apono ana o ke Konai' ame ka Hale e lawelawe t ka mau hana npau iloko o 60 la. I hikl :i ! k* loaa mal ka haawlna Ahaoieio < 180,000.00, no ka pono o ka Ahaolelo ku loko. Ma ka hora 8:30. ua hoopanee ka nate a noho hou ma ka hopa 10 o ke kakahiaka Poaha.