Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 45, 8 November 1907 — KANI KA MOA: O KE AO KEIA!! HOOLE KA WAHA; AE NAE KA UHAHNE! HUI I KULA; KA; MAKE O KA AI-A!! [ARTICLE]

KANI KA MOA: O KE AO KEIA!! HOOLE KA WAHA; AE NAE KA UHAHNE! HUI I KULA; KA; MAKE O KA AI-A!!

Ua ikeia o Kamoa, ma kona leo ke'ul:e'u, helu na manea, holo ka pokipoki, oili ana ke kanapi, mama i ke alualu. i 0 Kamoe keia e kau nei iluna o na I liaka kau lani elua, aia i Kamoiliili i kekahi haka e kau ai, eia hoi i Kalihi Camp ka haka kau lani elua e noho nei. A ke oili mai nei me kana kumuhana. penei: "He Nonoi i Noiia, aole aap i loaa aku kana mea i makemake ai." 1 hakuia e C. K. Kaanoiokalani, He inoa kapakapa keia o ua Kamoa aei, ua pepeiu iho la ke poo malalo « na eheu ona, a hooioi ae nei i ka auku iwaho, a kani mai la Kona leo. Ma. ka mahele 1 o ke Poomanao— **Ka Pa v edaiso ma ka Lani, Me ke Ora Mapunapuna." ma Okatoba 11, 1907. penei: Ninau I.—O ka hora o ka poino he manawa kupono anei ia e noi ai? Haina, "Ae." Ke ae mai nei loi o d. K. K. i ka oiaio o ka ame ka haina. Penei kana olelo. ke leakoo pu nei au 1 keia haina. A hooie iho la nae, aole i loaa kana mea i ! makemake ai. E kali a mahope, e ike no oe. Na Paredaiso ekolu, penei: 1. ,Ka Paredaiso, kahi a Afberahama « noho nei. 2. Ka Paredaiso a ke kanaka waivai e noho nei. 3. 'Ka Paredaiso o na poe i make i ie Kaiakahinalii. E ike like mai ka lehulehu lieiuhelu Baibaia 1 ke kuhihewa maoli o Kamoa, he elua wahi a ke Akua i hookaawale ai, no ka poe hoomaemae ia ai ma ke koko Mana o lesu Kristo. O ka mua, oia no ka Lani o ke Ai kua Mana Loa, e noho nei, i oleloia ai. ka haie o Ko'u Makua, loa. 14:2, ai 1 holke ia mai hol e leBu maluna o ka Inau Ke'a. I pane aku ai i kela po-wa 0 oe pu me A'u iloko o ka Paredaiso. "Luk. 23:43. O ka lua, ola no ka lua ahi piooie,, ka lua hohonu o ka pouli mau loa, iiaiia e kiola ia ai ka poe hewa apau ioa. Mat. 25:41, Hoik. 20:15. O na Paredaiso a elua, a C. K. K. i hoakaka aei nei; ua komo iaua maioko o ka mahele slua a ke Akua 1 hookaawale ai, no ke !?ntpo]o am'e na anela ino ame na Vhane hewa o na kanaka, oia hoi, ka lua ahi mau loa; a ke olelo nei o Kamoe, he paredaiso ka make, he parekahi e nq,ho nei ke kanaka wai--R-af. He paredadso ka poe i make i I{e Kaiakahinalii. E. holke mai oe i na pauku o ka PaHemolele no ua mau paredaiso ]ā: hu no hoi i kula ka auwai panana ole. hokal no hoi ua poo hakahaka, piha makani ke poo. Eia mai na hoakaka ana o ka huaolelo, Ka Paredaiso, i ike oe a i lohe loi kou pepeiao kuli. 1. Ka Paredaiao, he huaolelo Helene ia, o kona ano he kihapai ulu laau me kona mau huaono. Neh. 2:8. Kek. 2:5, Mele a Sol. 4:13. a ma ka olelo Hehera hoi, ua kapaia o Edena, he Paredaiso, kahi hoi 1 hoonohoia al o Adamu ma, e noho malaila me ka hanohano, me ka oiuoiu, me ka hauoli, me ke ola mapunapuna. E ai waie ana i na mea malkai o ke Kihapai o Edena me ka luhi oie ame ia eha ole hoi. A ia Adamu ma i paie ii i ke kauoha a ka Akua mana loa, «a kipakuia, a pau ko laua noho olu- j «lu ana, ame ko laua al ana 1 na hua; ono o ua Paredaiso ia. O ke pani no ! Ja o puka o ua Paredaiso la, aole loa i ikeia ma ke Kaiakahinalii, aole ■no hoi iloko o ka make ana; aole ioa no hoi iioko o ka lua ahi pio oie kahi i hoopaa la ai ke diabolo ame na uhane Sho apau ioa. A nolaila, ke hoole loa & aku nei keia mau manao kuhihewa suv « Kamoa, (C. K. K.) e alakai lalau 3ei i ka lehuiehu. mai na alakai lalau ame ke kuBihewa loa, o C. K. K. oia hoi, o Kamoa, penei: 1. <Ke olelo nei o Kamoa. he Yaredalso ka ka make, oia hoi ka make ana o ke kino ame ka uhane o ka make, he ilina paa ia no ke kanaka. Jioie loa he kuleana, aole hoi he wahi 9hi Iki o ka make maloko o ka Parerfafso o ke Akua Mana loa, oiai, ma*e ke kanalea komo ma ka lua kupapau, aoie hana, aole noonoo, aole lke, aole naauao, Kek. 9:10. Lalau 2. Ka make ana o le6u, ma--1«a koni alo ana ae, mahea kona pee

ana? E ke kanaka lapuwale, hooio, hookano, kaena iho la ia oe iho, he ike, he pookela, eia ka hoi he hoa hui oe no luda Isetariota. He kumakaia, he kipi i ke Akua oiaio, a ke hoike akaka loa mai nei oe ia oe iho he hoole akua, he kipi i ke Ke'a o Kristo, penei ka lesu olelo, ma ke Ke'a i kela po-wa: "I keia la, o oe pu kekahi me au iloko o ka Paredaiso, Luk. 23:43. "Owau no ka Alepa ame ka Omega, ke kumu me ka welau." ka mea mana loa. Hoik. 1:7. Me keia mau olelo maopopo loa a Kristo, he oiaio, he mana loa ka Logou a ke Akua. O ka hoole iho no ia o keia kumakaia ino loa I ka Haku. B waiho la oe maloko o na lima o !keJ Akua Mana loa; nana no e kaupaona ia oe iho, oiaio. Lalau 3. O ka make ana o ka Haku lesu iKristo, ua noho no oia ma kekahi wahi okoa, he wahl Paredaiso make ia, aole au e olelo aku ia oe, he hoaloha aka, he enemi oe no ke Akua Ola mau loa. Oiai, ke <!>lelo mai nei keia Kamoa, eia no ko lesu Uhane kanaka, ke noho nei me na uhane e ae ma ka Paredaiso o ka make, aole I hoi i ka Paredaiso ma ka lani, iloko o na la ekolu ame na po ekolu, eia hou no keia manao awahua ino loa o ua "K. K. oia hoi o Komoa, ke hoihoi nei i ka uhane o ka Logou Mana o ke Akua, e noho pu me na uhane o ka poe hewa, heaha kou kuleana no ia hana, heaha hoi kou kuleana i na manaopaa o ke Akua? IKe makemake nei 0 Kanmoa, e pU ku a noho pu hoi f hoakuka a hooponopono pu me ke Akua, auwe hoi ka ipulepo I hoaano aku, a e paio aku me ka Poleta, ka mea nana i hana i na lanl ame kft honua ame ke kanaka. B aho no e hanau ole ia mai keia 'kanaka kumakaia i ka Haku, aloha ia lesu Kristo. Na ke Akua e kaupaona mai ia oe, olaio. Lalau 4. - O ka make ana o lesu ame na po-wa elua ma kela la a lesu i olelo ai ma ke (Ke'a, "I keia la o oe pu kekahi me a'u iloko o ka Paredaiso.' No ia la wale no ka ninau, aole nof kekahi mau la e ae," wahi a Kamoa." A pehea hoi make o lesu, a moe mai ka luakupapau, he 3 ao he 3 po a hou mai Oia, alaila, no ka la wale no kela olelo ana a lesu? , A ma'ke hoi na po-wa a elua; a wai-, ho ma ka honua, a pehea hoi ka loihi o. ko laua moe a make ana? Nau ia Q hai mal. Ela no keia hana pauakaaka a ua 1 Kamoa nei, ke hoohuikau nei oia i ke> j ano o ka make ana o na po-wa, m$ ko lesu Krlsto make ana. No ka ike\ ole mai no ke kumu o keia kuhihewa, nul. He pepehikanaka ka hewa o na, po-wa, o ko laua make ana, hakihakl ia ko laua mau iwi, a hWel i ko Lauqf make ana. O ko lesu Kristo mau ku-> mu i hopuia ai, a hoahewaia hoi, a, kaulia ia ai ma ke Ke'a, he I kumu oiaio loa, no ke Akua mal, e hik( no la'u ke wawa"hl i keia luakini, a, kukulu hou no i na la ekolu. Owau na kei keiki a ke Akua Ola, o ko lesu ma-, ke ana nae, nana iho no i hookuu i ! kona uhane ponoi, a hol ma ka lanl i kela Paredaiso Nani mau loa. Ua I komo llke la'kou i ka huaolelo make,, i ua kaawale loa mahope iho o ko lesu alahou ana mal, aole no ka la hooi kahi wale no, 'ka mana o lesu Kristo. no kela la, no ka la apopo a no ka manawa nau ole. Ma keia wahi, ke [holke akaka loa mai nei o Kamoa, he kanalua iloko ona, a aole loa hoi he manaoio iki i na olelo a lesu maluna o ke Ke'a, ola ke kumu i oleloia ai he poo hakahaka, i piha me ka makani; a ke lawe mai nei i ka moolelo 0 ka lesu olelo ana i na haumana mamua o kona kau la ana ma ke Ke'a ame ka olelo a I Pet. 3:19 "Pela ia i hele ai a a'o altu i na uhane e noho nei ma kahi paahao." Heaha la ka pili o ia mau olelo, I na huaolelo maopopo, o ke ola me ka. mana, i poha mai ai he ola mapunapuna mai ka ponoi mai o lesu. iKristo, maluna o ka laau Ke'a, "i 'keia la, o oe pu kekahi me A'u iloko o ka Paredalso." Eia paha ka manao q (Kamoa, pela ke koho aku, make o lesu, ua hele aku la kona Uhane kanaka a no*ho pu maloko o ka haiepaahao, o na kanaka i ke au ia Noa. He kuhihewa ino loa keia o ua Kamoa nei, heaha ke kuleana e hele ai ka Haku i kela wahi paahao? oiai, no na uhane lawehala kela wahi o na kanaika i ka wa o Noa, aole loa no he kuleana oia mau olelo o kahi paahao, 1 na hana mana a lesu, maluna o ke Kea. Eia na olelo hoolana ame na nol a lesu mailuna mai o ke Ke'a. Leo Aleha mua. E ka makuahine e nana i kau keiki. Leo aloha elua. E kala mai i ko lakou mau hewa. Leo Aloha Ekolu. B kuu Makua, e lawe aku i keia kiaha, o kou makemake ke hanaia, a pela aku. O ka olelo. hoolana wale no i kela powa, o oe pu me A'u iloko o ka Paredaiso, aole ana olelo hoolana no ka lua o ka po-wa, e olelo aku ana iaia; O oe pu kekahi me a'u v iloko o kahi paahao, aole, aole loa no, ua manaoio paha o Kamoa, na ke kani ana o na lei pakolu, a na mōa kuakolu i ka wa 0 lesu ma ke keena o Kaiapa, ke Kahuna nul, alaila oo mai la hoi o Petero, i na leo ko'uko'u, i pakoluia, a owai o laua ka i hoole i ka Haku ia 'lesu KHsto? O Kamoa anei? O Petero anei ? O ka mea oiaio, t o Petero ka 1 hoole ia lesu, aole o Kamoa, a pela hoi keia Kamoa; o ka waha o Kamoa ka i hoole, kē ae mai nei nae kona uhane, penei: \ Kumuhana. "I keia la, o oe pu ke« me a'u iloko o ka Paredaiso." Halna, ae, ua komo lilke io no laua ia la iloko o ka Paredaiso, olaio, Amene. Ka Paredaiso ma ka Lani, eia kona ano, he hale nani, no ka Makua, no ke Keiki, no ka Uhone Hemolele. He ola mau loa, he oluolu mau loa, he nani mau loa, he malamalama mau loa, a malaila e noho ai ke Akua Kohikolu Hemolele loa, na puali Anela o ka malamalama mau loa, na uhane o ka poe i hoomaemae ia me ke koko waiwaiio o lesu Kristo, ua hoolaia hol lakou apau loa ma ke aloha wale mai o ke keiki hiwahiwa a ke Akua Mana loa. O ke Aupunl keia o ke Akua ola mau loa, a maloko o kela Aupuni mau loa, j ua komo pu aku o lesu Kristo me kela 00-wa. nona) ka mihi oiaio, ka manaoio, oiaio hoi, ame ke aloha oiaio loa ia lesu Kristo; ia laua maluna o ka laau Ke'a o ka hoomainoino. Ola hoi ka Paulo i oleo ai ma II Kor. 12:2, 3, ua ike aku la o Paulo he kanaka, o Kristo no ia, e lawe ia ana a komo i ke kolu o n» lanl, oia no ka Paredalso o ke Akua ma ka lani. AOI2 nae i ikemaka o Paulo. 'Akahi hoi, ua ike aku o Paulo mamuli o ka ikaika o Vnna manaolo ia lesu Kristo ame ka TMakua hoi; o u* Paredaiso la ma ka lani, he wah! maikai loa me ka olu- > olu loa, tye home nani no na uhane o

ka poe pono. E nana ma Hoik. 2:7; 22:14. Nolaila, aole loa he Paredaiso no ka make, aole loa no hoi ma ka hale paahao i ka wa ia Noa, aole loa maioko o ka lua ahi pio ole; hele pela oe e Kamoa, me kou lalau nui ame ke kuhihewa loa, olalo. Ela hou no ua kuhihewa nui o Kamoa ka mua: O Mrs. Mose Hairama ua minamina au i keia wahine, ua haku like no i na ninau ame na wehewehe ana. O ke kulana iho no keia o na Moramona, he unahi kuhihewa i ka pikapika 0 ka hee, a ke ninau mai nei 0 ua Mrs. Mose Halrama penei: Ekolu la I moe ai o lesu ma ka lua kupapau, o ka la hea 0 ia mau la ekolu i komo ai laua iloko o ka Paredaiso? O ka la mua no, oiai, e kau pu ana ka Haku lesu me na po-wo, a e ola pu ana no me na uhane kanaka o laua. Eia ka olelo a lesu i kela powa: "I keia la, o oe pu kekahi me a'u iloko o ka Paredaiso." Luka 23:43. He pane ke'a a lesu, mamua 0 k<rna make ana. O kau ninau nae, ua halahu mawaho loa. Aole loa he leo pane a lesu i kela powa i ka piha ana o na la 3 a?tx| na po 3 a alahou mai ai oia. Oiai holi, ua make na po-wa, a ua palaho, ua make hoi ka Haku, aole i palaho, ua ola hou me ka lanakila loa. he 40 na la i noho pu ai me na lunaolelo, a hoi aku la i ka Home Lani, ka Paredaiso mau loa; eia hoi, ke hoole mai nei oe, aole he mana ko lesu e hoola ae ai i kela po-wa, aole hoi ou manaolo, l na olelo oiaio o ke ola mau loa mai ka waha mai o lesu Kristo. A i ka hele ole ka ma na rula ame na kanawai o ka Euanelio, alaila,' pono, a loaa ke ola. E nana mai oe i keia olelo a lesu ia Lazaro, ke kaikunane make o Mareka me Maria. loa. 11:43. "A pau kana olelo ana ia mea, kahea aku la ia me ka leo nui, e Lazaro, e hele mal oe iwaho." pehea oe I keia olelo, e hoole ana no oe, aole he mana ko lesu, aole i ola hou mai o Lazaro? la'u iho, ua manaoio au, a ua hilinai oiaio hoi ia lesu Kristo, he mana mau loa kona, a he ola mau loa hoi me ka oiaio Pookela la, no ka Logou a ke Akua Mana Loa; a o keia leo mana o lesu i ola mai al o Lazaro, ua like loa no ia me kela leo aloha o lesu Kristo, maluna o ke Ke'a i ka pane ana aku i kela po-wa i mihi oiaio ai me ka manaoio ame ke aioha oiaio ia lesu Krlsto. |"I keia la, o oe pu kekahi me a'u iloko o ka Paredaiso." Pehea iho la keia, e hoole mai ana no anei oe? Auwe no hoi ka nui o ka hoomaloka ame ke kuhihewa nui. O kou like pu no ia me C. K. K. i ikeia hoi, o Kamoa. , • Eia kau Poolelo: "He Mea Ehaeha no na Haipule ke olelo, ua Komo ke Kanaka Po-wa i ke Aupūni o ka lani." ka Paredalso hoi a lesu Kristo i hoike ae ai, "I keia la, o oe pu kekahi me A'u iloko o ka Paredaiso." A o kau hoi e Mrs. Mose Hairama, ua hoehaeha ia no kou uhane, no kela olelo a lesu ma ke Ke'a. Aloha no oe, e ke kaikuahine 0 ke kuhihewa me ka naaupo, E waiho ana wau i na ninau Milii ano ole a C. K. K. oia hoi o-Kamoa, a e hoohui pu ana ia Kamoa ame Mrs. Mose Hairama maluna o ke Kahua Hana ano nui; Ka Bapetizo ana me ka Uhane Hemolele me ke ahi. (Aole i pau.)