Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 1, 1 January 1909 — HE MOOLELO NO Hakawela Reminakona A I OLE Ka Momi i Loaa Aku Iluna o ka Wai, a o ka Mea Huna Pili i ka Moe Bebe. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO Hakawela Reminakona A I OLE Ka Momi i Loaa Aku Iluna o ka Wai, a o ka Mea Huna Pili i ka Moe Bebe.

MOKUNA XXXII. "Ina e uku aku ana oe i kela mau moraki, he mea anei ia e opaha uiai ai o kau eke? ?T i hoomau loa mai ai no © Habaki i ka ninau ana l kona makuaieane a hiki hou ole iho ia Aboka ke h6omanawanui, aka iia kuwo okoa aē la oia me ka i ana mai: "Auhea oe e kuu keiki, ua hele au a ku haiki i keia manawa, no r lea mea ia'u hoi i manao loa ai e holomua ana ka'u mau dal a e hookomo aku ai ma kekahi mau hana hoopukapuka, eia nae i ka wa a'u * manao ai e poho iho ana, o ko'u wa ia e kuai aku ai, a he ekolu wale no mahina ma ia hope mai, ua lohe hou niai la au i ka holomua, * pela iho la ka haawina pakalaki i loaa ia'u ma kekahi m&i oihana a'u i hookomo aku ai i ka'u mau dala mahuahua. "Ma kekahi mau hana hoi, ia'u i manao loa ai e holomua ana ia ma« oihana, o ke poho iho la ia, aka owai nae keia kanaka o Akiholo , Vi ike iho nei i keia la?" "Ua ike aku nei au i ka inoa o Kamina e kau ana mawaho o ka wa-hi leka o kekahi o kela mau moraki ana i koi mai nei ia oe," wahi sl kana keiki. , • "Auwe!" i hooho ae ai o Aboka me ka noke ana īho i ke kuikui 1 ke pakaukau. "O kela ke kanaka nana i kuai i kela oihana a'u i manao loa ai e poho ana, eia ka e holomua ana, a ke manao loa nei au o keia Ahikolo ka mea nana e kokua ana iaia i ke dala, aka heaha nae keia hana a keia kanaka e hana mai nei ia'u, aole loa au i maopopo i ka hopena o kana mea e hana mai nei." Ua noho kukule wale ia no e Ahoka ma ia hope mai a eia no j kona eueu ana ae a i ka lohe ana aku i ke kani ana mai o ka hora iimi-kumamalua a ina ua makemake oia e loa ke dala no ka uku ana aku i na moraki ia Akiholo, alaila ua hiki mai i ka wa nona e hele ai e huli i kekahi poe mea dala no ke kokua ana mai iaia, o lilo auanei oia i wahi mea paaniia iloko o na lima o Akiholo. MOKUNA XXXIII. Me na manao kaumaha i hele aku ai o Aboka no ka huli ana i wahi e loaa mai ai ke dala no ka uku ana aku i ka moraki a Akibolo 0 ke koi ana aku iaia e uku mai, ame kekahi mau nota aie e ae i kokoke loa e hiki mai i ka wa no ko lakou ukuia aku, eia n2ie ma ia auwina ia holookoa, aole he ae iki mai o ka poe nlea dala e haawi iaia i ka huina e hiki ai ke hoopauia ae kona mau pilikia. Ua loaa mai la nae kekahi lohe iaia, o ke kumu ka o ka ae ole ana mai o kekahi poe e haawi mai i ka lakou mau dala ma ke ano e kokua mai iaia nei, inamuli neria o ka lohe nuiia ana no kona komo iloko o ka pilikia. No ka hiki ole nae iaia ke alo ae me na pilikia a Akibolo i hoo"kau aku ai maluna ona, ua kuai aku la oia i kekahi o kona mau mahele īloko o kekahi mau hui ma ke kumukuai hoopoho, a me he mea l a •ua kokoke mai K l<ona hopena ia manawa, ua huli hoi aku la oia me na kaina wawae kaumaha a hele loa aku la no ke keena o Akibolo. Aole nae ua elemakule la iloko o kona keena ia manawa ana o ka hoea ana aku, aka o kona akena Mr. Kamina ke noho mai ana, a iaia oia i uku aku ai ina aie a Akibolo oke koi ana mai iaia. I ka nana aku i ke ano o Aboka ia manawa, me he mea la ua hele oia a minamina loa i kela mau dala ana o ka uku ana aku. Akahi no oia, i kela manawa a ike āku i na ao hakumakuma o kona poino i keia manawa, oiai nāe i na la i hala ae, he mea liilii loa ke dala iaia, elu ana ka akau e hoohelelei ana ka hema. Heaha la ia mea he dala iaia ke makemake mai kana wahine ame mau keiki e hooko mau ia aku ana ko lakou makemake eia nei, i keia manawa I nae o ke kupilikii, pohina kona mau maka ke ike aku i kahi e hiki ai iaia ke lalau ae i wahi e loaa ai ke dala no ka uku ana aku i kona mau aie. Mawaho ae o na pilikia ponoi i hooku'i, aku me Aboka, aia pu j kana keiki o Habaki iloko o ia haawina hookahi, no ka mea oia ke-1 kahi mea nana 1 uhaai i na dala nui hewahewa a kona makuakane ma na hana piliwaiwai a hiki i kona hookomo okoa ana aku iaia iloko o ka aie, me ka manao na kona makuakane e haawi aku i na kokua ana iaia. He mau la nae mahope mai o kela hele ana aku a Aboka i ke keena o Akibolo e uku ai i kona aie, ua poho iho la kekahi o na hui lealepa waiwai o Kikako, a o keia kekahi o na hale i hookomo nui aku ai o Aboka i kana mau dala ilaila, a o keia kekahi o na puupuu ikaika i halawai aku me ia iloko o keia manawa oke kupilikii. Iloko nae o ia pule hookahi, ua hoea hou aku la ka akena o Akibolo imua ona a koi hou aku la iaia e uku mai i kekahi mau nota aie hou i hiki mai i ko lakou wa e uku ia ai, a ua hele maoli o Aboka a ku nana me ka maopopo ole o kana mea e hana mai ai. Ua kauoha mai la nae oia i ka akena e hoea kino'aku ana no oia iloko o ke keena o Akibolo no ke kamailio pu ana me ia, a me kela pane a ka moi o ke dala ame ke gula, ua huli lioi aku la ka akena a Akibolo no kahi o kana hana. He oiaio, ma kekahi kakahiaka mai, ua hoea mai la ua Aboka la ma ke keena o Akibolo a ninau aku la: "Ke makemake nei au e ike, pehea la i kaa aku ai kuu mau nota aie apau loa iloko o kou lima e Akibolo?" "No ka nui mai no hoi paha o ka'u dala, ke kumu o ko lakou kaa ana mai malalo o ko'u malu. Aole no na'u maoli i hele aku e kuai mai i kau mau nota aie, aka na ka poē no au i aie aku ai i ke dala i lawe mai ia'u, no ka mea aole o lakou makemake e kali'wale a hala kekahi manawa loihi, nolaila ua oi ae ka loaa ana aku o ke dala no ka lioe/liana ana aku maluna o ke kali ana i kau mau dala, a ma ia ano iho la i lilo mai ai lakou ia'u." "A pehea, e oluolu mai ana anei oe e hoomanawanui iki hoi i ka uku ana aku maluna o keia mau nota aie a hala kekahi manawa uuku ma keia hope aku, no ka mea ke manao nei au, he mau la uuku wale no ia au e kali ai, alaila makaukau au me ke dala e haawi aku ai ia oe?" <l Ke kaumaha loa nei au ika hoike ana aku ia oe ia mea, oiai ua makemake au e hooponopono kokeia ko'u waiwai apau i keia manawa, a ina paha e hoopaa mai ana oe i kekahi o kou mau waiwai i wahi e hooloihiia aku ai ka manawa no kou uku ana mai i kou aie, alaila ua makaukau loa au e lawe mai i kekahi moraki." "Ina pela ua pono, ke haawi aku nei au i kuu pahale ame ka hale a u ame kuu ohana e noho nei i keia manawa malalo o ka moraki," a o kona unuhi koke ae la no ia i ka palapāla kuai mai kona pakele ae, a haawi aku la ia Akibolo. 4 Aohe he houlolohi wale ana iho a ua kanaka kolohe la, aka kauoha aku la oia i kona akena Mr. Kamina e hoomakaukau koke mai i palapala moraki, a iioko o iwakalua minute, ua paa iho la ka palapala 1 ke kakauinoaia a hooiaioia, a pau ae la no hoi na nota aie i ka uku ia, a o kona huli hoi aku la no ia no kona keena, me ka manao kaumaha no ka hooneleia aku o kona ohana i ka home i ka wa e hiki mai ai o ka uku ana aku i ka moraki. laia nae i hoea aku ai no kona keena, e waiho mai ana kekahi - leka i kakauia mai e kekahi o na hale banako o ia kulanakauhale e leauoha mai ana iaia e uku aku i kekahi nota aie ona i ua banako la lloko o na hora he iwakalua-kumamaha, a i ole e hoopiiia aku ana oia imua o ka aha hookolokolo. •

Ua hiki hou ole iaia ke hoomanawanui iho no na pilikia i kau aku maluna ona iloko o keia manawa kupilikii, ā haule iho la oia iluna 0 kona noho, he kulou wale no ka hana ilalo o ka papahele, me ka maopopo ole o kana mea e hana aku ai. Me he mea la ua piha okoa paha iaia ka hora o ia noho kukule • ana iluna o kona nolio, ua weheia mai ia ka puka o kona keena, a ia aea ana ae o ke poo o ua kanaka la, ike aku la oia i ke komo ana mai o Akibojo iloko o kona keena.. Ua ala mai la ka hoonaukiuki ia Aboka no ka ike ana aku ia Akibolb, alaila hoomaka mai la e ninau i ka pane ana mai: "Heaha mai tiei keia au o ka hele ania mai nei ia nei nei, aole anei ua lawa kaa mau hana hōokaumaha maluna o'u?" "E hele wale ia mai hoi imua ou, ina aole he hana i makemakeia. 1 hele mai la au e hooponopono hou mai oe i kela palapala morakj au o ke kakauinoa ana mai nei, no .ka mea aia kekahi mau hemahema ano nui e pono ai ke hooponopono kokeia mamua o ka hoouna ana aku i ke keena kakaukope." Wehe ae la o Akiholo i ua palapala la a kuhikuhi aku la i kahi ana» i makemake ai e hooponopono houia, a he mau wahi huaolelo pokole wa\e no ia a Aboka o ke kakau ana iho e like me ka makemake o Akibolo, o ka opiopi hou mai la no ia o Akibolo i ua palapala la a hookomo iho la iloko o ka pakeke o kona kuka, alaila nana pono loa aku la ia Aboka, a i kona ike ana aku i na maka kaumaha o ua kanaka la, ua ninau aku la oia i ka pane ana aku. "Kanmaha mai nei hoi kou mau maka e Mr. Aboka i keia la', he mea hiki anei kekahi ia'u e hana aku nou?" ! Hoomaku'e iho la na maka o ua kanaka haakei la no keia mau i olelo a Akibolo, no ka mea ala maHa iloko o kona noonoo na hana a Akibolo i hookau aku ai maluna ona. Aole anei o keia no ke kanaka nana i hookomo aku iaia iloko o ke kulana kupilikii? Aole anei o keia ke kanaka nana i koi aku iaia e moraki mai i ka home o kana wahine ame ka laua mau keiki ? A ina paha eia no me iā kela kulana ulakolako o na wa i hala ina ua makaukau loa oia e paio mai me Aklbolo iloko o keia manawa mā kahi o ka nui o ko laua mau waiwai, aka aole nae pela, eia oia malalo o ka mana o Akibolo i keia wa. Iloko nae o na noonoo like ole e nune ana iloko o kona poo, ua hoohalike iho la oia iaia iho me ke kanaka i piholo ilōko o ke kai, a 0 ka hana pono wale no iloko o ka wa o ka pilikia ame ka poino, oia no ka apakaii ana ae i wahi e palekana ai, a ma ia ano, he mea pono iaia ke ui aku ia Akibolo i kahi e loaa mai ai iaia 4ca hoomamaia ae o kona mau manao kaumaha a kaniuhu. "He hana kupono ole ka ui ana aku ia oe no na kokua, aka e like hoi me kau noi ke manao nei au e hiki ana ia oe ke kokua mai ia'u ma o ka uku ana mai i keia nota aie i koi ia mai nei ia'u e hookaa aku iloko o iwakalua-kumamaha hora mai keia manawa aku. Ua ike au, o oe kekahi o na kanaka nui o ke dala, a ina no kou haawi mai ia'u i kau mau kokua ana, ua hiki loa ia'u ke uku aku ia oe, no keia nota ke hooloihiia aku hoi ka manawa no ka uku anā." "Ehia ka nui o na dala maloko o kena nota aie?" i ninau hoom;aoe aku ai o Akibolo, me ka hookauaheahe malie no nae o kana nana ana aku i kona hoa. "Aole no he nui loa, he eono wale no kaukani dala." "Ina au e haawi aku ana i ke dala ia oe no ka uku ana i kena aie ou, pehea ka loihi o ka manawa au i manao ai no ka uku hou ana mai 1 ka'u mau dala?" "Manao au iloko o na mahina ekolu wale no, ua hiki loa ia'u ke hoihoi aku i kela huina ame ka ukupanee pu no ia mau dala no ia manawa." "A ina aole e loaa aku ana kela huina no ka uku ana .aku i kena nota aie, heaha ka hopena e ili mai ana maluna ou," wahi no a Akibolo e hooniele loa aku nei ia Aboka aia ka pono o ka maopopo o ke kulana o ua moi la o ke dala ame ke gula o Kikako. "Ina aole e hiki ana ia'u ke uku i keia nota aie, alaila e hookeia aku ana au a pili pu i ka paia, no ka mea ua hele au i keia mana\va a olohelohe, a o ka pau m£ no ia o ka hilinai ana o ka poe a'u e aie aku nei i ka'u mau waiwai hoopukapuka. No ka hooia ana aku nae i wahi e poho ole ai kau mau dala, e haawi aku ana au i kuu palapala hoopaa ola, no ka mea ua makemake au e hana pololei aku i na mea apau, aole hoi e ike ia mai ma ke ano he kanaka kolohe au." "Me he mea la i ka'u nana aku ia oe e Aboka, he keu kou makee no kou inoa maikai ame kou hanohano, aole anei pela e kuu hoaloha?" wahi a Akibola ma ke ano pahenehene. "Li-o ae la na maka o Aboka, a hoomaka mai la e kamailio: "No na makahiki he kanakolu a oi ae ko'u lawelawe oihana ana ma Kikako nei, aole loa i ikeia kekahi kanaka i oi ae ka hoopono e like me a'u a ke makee nei au i kuu inoa maikai, a pela hoi au e hooia aku nei imua ou e Akibolo, ua makemake au e uku aku i ka poe apau a u i aie. ai, me ka maikai, e like no hoi me ka'u i hana aku ai ia oe." "Mamua o kou lawelawe oihana ana maloko o Kikako nei, ihea kou wahi o ka hoomaka mua ana i ka lawelawe oihana?" Ua mae ae la ka helehelena o Aboka, aka ua pane mai la no nae i ka ninau a Akibolo: <l Ma Nu loka ko'u wahi mua o ka noho ana mamua o kuu holo ana mai no Kikako nei/' ...■ ' Ua hene malie iho la ka.Ākibolo aka no keiā ano 0 kā pāne hoolalau ana mai a Āboka, a i aku la: "Aha he MaU kamaaina like no ka kaua no Nu loka. O ko'u wahi no ia i lāWelawe oihana mua ai mamua o kuu holo ana mai no Kikako l\ei. Mawaena o na makahiki kanalima ame kanalima-kumamakolu ko'u manawa o ka hoomaka ana ma ka lawelawe oihana ana," Iloko nae o keia manawa aua o Akibolo e kamailio aku nei, aia wale no kana nana ana māluna o Aboka, a ke oni wale mai la no ua kanaka la iluna o kona noho ine ka hele o na maka a li-o. Aole he pane hou mai o Akihoka, aka lalau aku la oia 'i ka palapala i hooounaia mai ai iaia mai' ka banako mai, a noke wale ae la no i ka lolelole ma ke ano hoolalau, a oia ka manawa a Akibolo i hooI mau hou aku ai i kana kamailio ana i ka ninau ana āku: O ua palapala nei nae paha kena a ka banako i hoouna mai nei ia oe ea ?" Oia no hoi keia, a he hana maikai ole hoi ke komo ana aku iloko oi ka pilikia me ka hoao ole i kekahi hana e hiki ai ke hoopakele ae ia u mai ka nanakeeia mai e ka poe a'u i aie aku ai. Malia paha hoi e hiki ana ia oe ke kokua mai?" Eia wale no nae paha iloko nei o keia kulanakauhale kau poe o ka aie ana ea ?" i ninau hoomau aku ai no o Akibolo. Ae eia no ka hapanui o lakou iloko nei o keia kulanakauhale a iloko nae o na makahiki ekolu i hala ae nei, ua hoomaka au i ka hoopuka ana i na nota aie lehulehu a akahi. no a hala aku ma na aina e ka'u aie ana, aka ke mihi nei nae au i ko'u hewa o ka hoopuka ana i ikela mau nota aie." Ina pela ua hiki ia u ke haawi aku i ke dala e hiki ai ke hoopau ia ae kena nota aie ou, a e hana mai oe i nota aie hou no k a uku ana mai la'u," a akahi no a ikeia aku ka mahie ana ae o na haawe kaumaha mai na maka ae o Aboka, a i mai Ia: • "Ke haawi aku nei au i ka'u mau hoomaikai kiekie ana ia oe e Akibolo a me he mea la ua hapa'iia ae kekahi mauna e haawe nei maluna o ko'u mau poohiwi." I kela manawa nae ua ili mai la maluna o Akibolo na haawina o ka haikumakuma, no ka mea aole loa he wahi manao iloko on a e kokua aku i ke kanaka nana oia i pulapu .mai, koe wale n 0 ka hiki ana mai o ka manawa ana e panai aku ai i ka ino no ka ino, aka ua kauoha aku la no nae oia ia Aboka i ka i ana aku: E hana koke mai oe i ko nota aie ia'u, a ua hiki ia oe ke olelo jiho maloko no ekolu a eono paha mahina e waiho ai alaila hiki mai i ka wa e ukuia ai," a no hooloihi hou ana aku a Akibolo i ka manawa ua haawi hou mai la o Aboka i na hoomaikai ana me ke kunokunou ana o kona poo ao ka piha i ka hauoli, a lalau aku la i ka nota, a hopmaka iho la e kakau. I ka hiki ana mai nae i kahi i hoohakahakaia ho kā moa o ka mea

e ukuia aku ai oke da!a, ua nana mai „ ira „ maj la owai ka inoa a'u c kakau ae ai ai maloko o keia nota; "E kakau iho oe i kuu inoa R>ha o lokepa Akibolo lob n k a ;' wahi a Akibolo me ka leo malie aka me ke kuoo nae me ka hoakoiko, , ana i kona leo ma ka inoa liope. I ka lohe ana mai o Aboka i ka moa piha o ke kanaka ana c kemake mai nei e kokua aku iaia, ua haule wale aku la no k a peni * mai kona lima aku, a noke ae la i ke kuwakuwai i kona ma u maka, a | hoomaka ae la e ku iluna a ninau mai la. \ "O oe no anei keia o Joe Tobrika?' wahi a ua kanaka la me ka noke ana iho i ke ku'iku'i ialuna o kona pakaukau. ' "Auhea oe e Keoni Aboka, owau no keia, ke kanāka nona ka inoa au i puana mai la, a no keia mau makahiki kaiiakolu ko'u kakali ana me ka hoomanawanui o ka hiki mai i ka hor a no kaua e halawai hou ai, a o ua manawa la, oia no keia a kaua e hui pu nei." No kekahi mau minute ka nana ana aku a nana mai a ua mau kanaka la me ka pane leo ole o kekahi, alaila maopopo mai la no palia ia Aboka kona hewa, ua haule iho lā oia noho iluna o kona noho me ka naka ana o kona kino holookoa i ka haalulu, no ka mea ua hiki niai i ka'manawa e kaula'iia ae ai kona mau iwi i ka la. "He oiaio ka'u i hoike aku nei ia oe e Keoni Aboka, he kanakolu makahiki okoaia a'u oke kakali ana oka hoea mai o keia liora,' i hoi palua aku ai ka Akibolo kamailio ana. "Mahope iho o ko holo malu ana mai i Kikako nei, e aihue ana i kuu waiwai, aole loa au i hoao e hooili aku i ke koikoi o ke poho maluna o ka poe au o ka aie ana aku, aka ua noho aku la au me ka hoomanawanui e uku aku i na keneka apau au o ka aie ana, me nana ole i ko'u poho. He manao nui no ka hoi kou no kou hanohane, hoao nae oe e holo malu mai ka poe au o ka aid ana. l< lloko o ke kamaa buti hōokahi au e komo nei i keia manawa i noho ai au mahope o ko haalele ana ae ia'u me ka manao kolohe, ak3 ua ku aku au imua o ke ao holookoa, ma ke ano kanaka makua, a A I hoike aku ia lakou, aole au he kanaka i hanauia mai e like me kou " ( ano. Ua hele au a ku olohelohe, aka me na dala uuku i loaa mamuli oka ukuia ana mai oka palapala hoopaa ola o kuu makua- * kane i hoomaka aku ai au e lawelawe i ka'u oihana ma ke ano liilii, a hiki i ka ulu ana a kohu kuahiwi no Waialeale. "Ua hoomakaulii loa au i ke ano o ko'u noho ana, me ka maiau j ole aku ina me a a ko'u puu e ono ai. E komo ana au ika lole i kupono ole e komoia e kekahi poe, aka e papani ana au i na olelo pahenehene e kamailioia mai ana no ko'u ano. "I kekahi poe e kau ana maluna o na kaa me ka hookikahakaha ana ma na huina alanui, aia no o Akibolo ke kuoe wawae Ia me he, wahi elemakule kama ole la. I ka lehulehu e nanea ana i ka hiainoe me ka ōluolu o ko lakou niau manao maluna o na uluna i ka po, aia o Akibolo ke hele la i kā~han a i wahi nona e pono ai, a aole au i hoo- j j maha iki a hiki i kuu uku ana aku i na aie apau o ka hui a kaua & ka hana like ana. "Ma o ko'u mahu'i ana ua holo mai oe no ke kulanakauhale o l Kikako nei, ua hooholo iho la au e uhai mai mahope o kou meheu. me he ilio hahai holoholona la e hookolo ana mahope o ke dia o na.f waoa/leua o Aferika, a no ka mea ua paa kuu hoohiki, e hoea mai ! ana ka la no kaua e halawai pu ai a e hooku'i ai ke kila me ke ; a o ke dala me ke dala ; a o ke gula hoi me ke gula, a o ua manawa la„ \ ua hoea mai la i keia wa. i.** I .'! He elua makahiki i hala ae nei, ua ike au i ka hele laula ana 0 ko mau nota aie ma ke kulanakauhale nei, a hoomanao ae la au, ua ! hele ke dala a puikaika ka loaa ana aku ia oe, nolaila kuaiia mai la | e a'u na nota aie apau e loaa aku ana ia'u, a aole loa au i hookuu wale aku i ko mau nota e kaa iloko o ka lima o kekahi poe e aku, no ka I mea ua makemake loa lakou e loaa aku na dala kuike mamua o ke 1 kali wale ana a hiki mai i ka wa e ukuia aku ai e oe. I pono oe e Aboka, he nui ko!u mau akena e lawelawe | nei i ka'u mau oihana lehulehii maloko o ke kulanakaUhale nei, a i kuu lohe ana i kou makemake e moraki i kekahi o kou mau kuea' nu- (i nui, ua kauoha aku la au ia lakou e lawe mai i ua mau aina la, a & ! | keia mau hana a'u i wahi nou e hookeia aku ai a pilipu ika paia. | "Iloko aku nei o ka makahiki i hala, ua noho ona ia e a'u kelar I i lua lanahu ma ka Hema, kahi au i hookomo nui ae ai i kau mau dala ilaila, a i ko ike ana e poho ana kela hana, ua hoolilo ,aku la oe i kou mau kuleana ma ke kumukuai hoopoho, a īnamuli o ka'u kauoha ia Kamina, ua lilo mai la kou mau mahele a pau loa ia'u, a pehea e hoike hou aku anei au ia oe, no'u hOlookoa ia lua lanahu i keia manawai* "Heaha la ia mea he dala ia'u i keia manawa, o ka owaka wale I ae no o kuu waha, ua hiki ke hi,olo mai ke gula ma ka paia o keia; hale, a i ke ani wale aku no o kuu lima, ua hele mai ka lehulehu kukuli malalo o Akibolo, a heaha hou aku ka mea au i makemake ai ia'u e hoike aku ia oe?" "O e Akibolo, ua hoopoino mai oe ia'u," i ku-o okoa ae ai o Abo~ ka me ka hele o kona mau lehelehe a eueu me he mea la e uwe ihoana, me ka nanakee ana mai hoi ia Akibolo no ke ano o keia mai* hana hoopilikia a keia kanaka maluna ona, % Aole maluna iho o'u na koikoi o ka hiki āna mai i kou haulehia" ana malalo 0 iia kapuai wawae o Akibolo, no ka mea iloko o na maka~ hiki lehulehu ae nei i hala, o oe kekai o na kanaka e nohoalii ana ma--t luna oke dala ame ke gula, ama na wahi apau au e hookau aku ai i : kou mau Uma e haule mau mai ana ke dala ame ke gula, aka e kiolai ana nae oe ma ka akau ame ka hema, me he mau hua kulina la, na fia mōa e ai mai. H r . .• nō o Aikholo ke liakilo aku la ia oe mai kahi mai au e hiki | ole ai ke ike mai ia'u, aka aole nae i lilōē ko'u mau maka no kau mau ] I hana, a e ake aku ana au o kou komo mai iloko o ka'u upena, a ma ia I ano e hoouna mau aku aha a\i i ko'u mau akena, me ka makemaLe loaa nui mai ke dala māi la oe mai ma na ano apau. \ W ' "Ua kieiia e a'u kou mau wahi kapu, aua haloia hoi e a' u n* pe J poo, na wahi au i hoahu ai i kou waiwai, a ua ahuwale ia me hellnia\ kilohi la, a aole i pau ka'u na'i ana ia oe, i panai no kau mau hoohoka ia'u ma ke ano he hoa hui nou, aks, no ka hana kolohe ; x keiki hookano, pela au i lawe koke mai ai i keia keehina i wahi ne no ua keiki nei au e ike ai ika hopena oka olila mau hana kole N ia a e hoōmaikai aku anei oe ik 0 keiki no keia keehina hikiwa\ |b e ,a u lawe ae ai no kou pilikia mamuli o kana mau hana." \Jf O kuu keiki anei o Habaki kau e i mai nei e Akibolo, kekahi'na keiki hoopono a kona makuakane e haaheo ai nona?" f He nakeke no ka pale e paku ana i kei'a rumi a laua e noho neil me kekahi rumi okoa aku ka mea i loheia aku, a o ka wa ia a Akibolo/ o ka pane hou ana aku: M ..... ua keik * ' a . au f P a * mai nei, oia ka mea nana i hoao e hocft puikia aku ī kekahi kaikamahine maikai hookahi a'u e hoohalike ae • £i ,aohe ona lua e loaa aku ma keia ao holookoa, ka mea a'u i hoo> paa aku ai, oia ka hooilina o ko'u mau waiwā apau. A mamuli o h lllahlla ° e a k0 keiki . J Pela i ike ai oe kona makuakane i ke kar, ana aku o na haawma koikoi maluna ou, e like me ke keehina a,Si i | lawe ae ai, au paha e hoomaopopo mai ] a i keia manawa " 1 Heaha ke ano o keia mea āu e kamailio mai nei e Akibolo e hoike koke mai oe au, W ahi a Aboka i koi mai ai ia Akiholo, a o , wa "° a°,' 13 f Ak ' bo, ° ' hoike aku ai ina hana kolohe a Habak{ ' maluna o Akeneki e like me na mea i ike muaia ae nei ma kekahi mau mokuna i hala o keia moolelo. "O kau paha ia e kapa mai nei ia'u, aka i hoike aku au ia oe ua o, pa-ha aku kou aloha ole ame kou paakifc imua o'u. Iloko ona makahik. a kaua e lawelawe oihana ana ma ke ano hōahui, owau kekah, 0 na kanaka hoopono, lokomaikai a aloha i ka poe nek a iHh„„ e Mamuli o kau mau hana kolohe, ua hookomo aku oe i ka manao iloko o na mea apau he kanaka kolohe pu au, a nolaila, ua hoohiki iho au ... au e lilo aku ana , kanaka waiwai m8 ia hope mai, e ike no auanei oe ī ka hua awalna o kau mau hana ku i ke aloha ole. I (Aole i pan.)