Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 19, 7 May 1909 — HE MOOLELO NO TINA POLENA A I OLE Ke Kaikamahine Loea Hana Lihilihi o Brukela. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO TINA POLENA A I OLE Ke Kaikamahine Loea Hana Lihilihi o Brukela.

MOKUXA VII. "0 na kulu koko apau i hookaheia o kou lima no ka hoopakele ana ae i kuu ola nei, e lilo ana ia i ukana luuluu a kaumaha na'u e hoopoina. ole ai no ke koena o ka nee ana aku o ko'u mau la, e hiki ole ai ia'u ke hookaa aku ia oe i ko ? u aie ma ke dala ame ke gula." Ua leha ae la na maka o Adea iluna me he mau hoku la e uwiuwiki mai ana mai ke aouli mai, a me na minoaka ma kona mau papalina, ua hoomakā mai la oia e kamailio i ka pane ana mai: "He wahi elia uuku wale no kena i loaa i kuu mau lima, e hiki ai k<j ola ae i ka manawa pokole, aka o ka hana a lauā o ka hooko ana aku no ka pono o ha'i, aole ia he hana na'u e hilahila ai," a hoomaka ae la'oia e akaaka. "He mau mea oiaio wale no kena au e olelo mai nei ia'u, aole ito nao ia he mea e nele ai ko'u noho aie ana aku malalo ou, e like me ka'u o ka hoike mua ana ae nei, e hiki ole ai ia'u ke uku aku me ke dala ame £ula," a hoopa iho la ke duke i kona mau lehelehe ma na iima o Adea. Mai kela manawa mai i ninau pono aku ai ke duke i ka moolelo ]»ili i ka Lede Adea a hiki i ka maopopo ana iaia, he kaikamahiiie makua ole ka keia e noho aku nei malalo o ka malama ana mai a kekuhi mau -hoaloha, aka aole no nae i nele kona hoomaopopo, ua hanai like ia kela mau kaikamahine a elua maloko o ka halealii, a i kona hoomanao ana ae no ka hana hoopakele a kela kaikamahine i kona o!a, ua hana iho la oia i kekahi palapala hoolilo no kona m;iii aina «ime ka hale nani e ku ana ma kekahi mau wahi kiekiena 0 ke kiilunnkauhale a liaawi aku la no Adea ma ke ano i makana mai iaia aku i ua kaikamahine nei. Mawaho ae o kela aina, ua haawi x>u aku oia i kekahi uku hoo* inau i kela ame kein makahiki a hiki i kona make ana e noho nele ol<> ai oia a e kaukai ole aku ai hoi maluna o ka malama ana mai a kekahi o kona a mau hoaloha paha. (> keia ka -n'akana a ke duke o ka haawi ana i ka Lede Adea 1 liio ai i kuinu kuhalahala ma ka aoao o ke Kamaliiwahine Maiaea, a i kela inanawa i pau ai ka Adea kakau ana, ua hoi loa aku la oia noloko o kona ninii, a hoomaka mai la e hookani i ka bele no ke kahea ana niai i kekahi kauwa lawelawe. 44 E lawe aku oe i keia palapala a'u a haawi'aku i ke Kamalii wahine Maraea a e lawe mai i kana pane imua o'u," a haawi aku la oia i ka palapala na ke kauwa e lawe aku e like me kana i iini ai t Aole i piha ka elima ininuke o ia kakali ana a ka Lede Adea, ua hoea hou mai la ke kauwa, a i mai la: "Ua hoike mai nei ke Kainaliiwahine. aole ka e hiki iaia ke hookipa aku i kekahi mea i keia manawa, oiai ua paa oia i ka hana." <4 A pehea aole anei oia i heluhelu mai nei i ka palapala a'u o ka haawi ana aku nei ia oe?" "Ua alawa iki wale mai nei no oia, a hoike mai nei ia'u aole ka e hiki iaia ke hoololi i kona manao e like paha me kana o ka olelo mua ana mai nei ia oe." No keia pane a ke kauwa, na hiki pono ole i ka Lede Adea ke noonoo i kana mea pono e hana aku ai, aka ua kauoha aku la no nae oia i ke kauwa e hele, alaila ua kulou iho la kona jk>o iluila o ke ]iakaukau a noke iho la i ka uwe. l v a piha paha ka hapalua liora okoa o ia uwe ana ana, a i kona aea ana ae ka hana iluna, aole oia i ike i kekahi mea o ka hele ana inai <» hui pu nie ia, nolaila ua maopopo loa iho la iaia, aole he pono rtona ka noho hou ana iho inaloko o kela hale ma ia po. Kiei aku la nae oia ma ka puka aniani, a ike aku la i ke ano poeleele, oiai ua ahiahi maoli i kela manawa, alaila komo aku la oia ma kekalii keena okoa aku no ke komo ana i lole hou nona, niie ka hooho ana ae. "Aole li<* mea e ae a'u e hana aku ai, koe wale no ka haalele aua iho i keia hale a hele aku no kahi e loaa ai ia'u ka malia ame ka hauoli," a i kona makaukau ana, ua kakali iho la oia a poeleele alaila liele aku la me ka ike oleia mai e keka.hi poe o ka liale. Ma kela po iho, ua piha mai la ka hale alii i na malihini, a ua iilo hoi i inea na. ka poe, i kamaaina loa ia Adea e haohao ai kona iialowal<» ana niai ka halealii aku, a hiki i ko lakou ninau okoa ana aku i ke Kamaliiwahine Maraea i kahi i nalowale ai o ka Lede Adea. '"Nlalia jiaha ua loohia ia oia i ka ma'i ke kumu o kona hoea ol<> ana mai nei," i pane aku ai o Maiaea no keia ninau, me ka lelia ana aku o kona niau maka maluna o ke duke ma ke ano hoohuoi i ua kane hoopalau la ana e ku mamao.mai ana ma kekahi aoao o ke keena hookipa. ike niai la no nae ke duke i kela nana ana aku a ke Kaini liiwahine iaia, a ke lioomaopopo pu mai la no lioi i ke ano o kOna !<•<», a ala niai la no hoi na hoomanao ana no kela hui kamailio pu ana ona nie ka Lede Adea ame ka helehelena kaumaha o ua kaikamahiiK' la, a hoomaopopo loa ilio la keia i ke kumu o ka hoea ole ana aku o ka I.ede Adea iloko o kela keena me keia mau maiihini ina kela ]>o. Ke hooiuaopopo pu la no hoi ke duke i ke ano e o ke KamaliiwahiiK* Maiaea i I:a hoahiuhiu iaia, ka mea nana i hookomo mai i ka. hoohuoi iloko ona ia nianawa, ua kulvihewa loa paha o Maraea ua hoao mai o A<lea e pahele i na noonoo o ke duke e lilo aku iaia a lioowahawalia aku lioi i ke Kainaliiwahine, aka ua kuhihewa loa nae ia mau koho ana anā pela. 2s*o ka maikai ole no nae o ka inanao o ke duke ma ia ahiahi a lakou e luana ana, ua liele okoa aku la oia a i aku la i ke Kamaliiwahine i ka pane ana aku: "ī liele mai la au e koi aku ia oe, ina palia e oluolu mai ana oe e hele ae hoi kaua i ka holoholo mawaho <» ka lanai," me ke kunou»haahaa ana aku imua ona me na minoaka lioohie hoi maluna o kona mau-papalina. l'a haawi mai la no hoi o Maraea i kona ae, me ke ku okoa ana mai iliiua a haawi mai la i kona lima, a hele kuikui lima pu aku la laua niailoko aku o ke keena liookipa nowaho o ka lanai. Ke noke aku la ke duke i ka liookamailio ma kekahi mau kumuhana okoa. wale no, a i kona ike ana ua oluoln na kamailio ana mai a Mai aea iaia, o kona manawa no ia i 'hoohuli ae ai i ke ano o kana kamailio ana a i aku la: "Ke manao nei au aole pnha i loohia ka īx»de Adea i ka ma'i e like me kau o ka i ana niai nei ia makou maloko o ke keena hoo kipa," me kona kulou ana iho ilalo a nana loa aku la ma na maka o Maiaea. I'a hoomaku'e iho la na maka o ke Kamaliiwahine Maraea, me ka eueu jmi ana Se o kona mau lehelehe a i mai la: "Ua ma'i oia, aka aole no nae paha e loihi e loaa koke no iaia ka oluolu maikai." "Heaha keia kumu mn'i o ka Lede Adea? Ua liana mai anei oia i kekahi mea <' hookaumaluua ai kou noonoo e kun aloha?" i pahele aku ai ke duke i wahi e maopopo pono ae ai iaia ke kumu ma'i o ka Adea e like ine kana e hoohuoi la, ma o ka helehelena kaumaha ana i ike ai maluna o ka Lede Adea. "Pehea i inaopopo ai ia oe, o ke kumu ia o ka ma'i o ka Lede Adea?" i ninau ano hoohuakaeo mai ai o Afaraea me ke kokoe pu

ana iho o kona maka me ka piha i ke pahaohao no keia kupono ana aku la i na olelo a ke duke. "I hookolohe wale aku la no hoi au ia oe, aole no kuu manao īnaoli o kona kumu ia i ma'i ai, aka no ko olua pipili loa no hoi ke- j kalii i kekahi a o kona haule ana i keia ahiahi, manao wale ae la i no hoi au ī hoonluhuaia aku paha e oe kona kumu o ka nuha ana a haohaoia ai e na malihini." Ua hoopau loaia ae la ka hopohopo iloko o Maraea no ka hookauia aku maluna ona na hoahewa ana no ke kumu ma'i o ka Lede Adea, a ia ike ana mai o ke duke i ka mahie āna ae o ke ao omama* lu o ka hoohuoi mai ia Maraea aku, ua hoomaka hou mai la oia e kamailio i ka i ana mai: "Ua makemake ka hoi au e hoike aku ia oe, no ko'u manao ana e kono aku ika Lede Adea e hele pu mai me a ? u no ka nana anu i kekahi mea ano nui loa a'u o ka noonoo ana no kou pono e Maraea," alaila ua leha iho la ka maka o ua duke nei maluna o ka lima o ke Kamaliiwahine ana e paa ana. Akahi no o Maraea a haupu ae, no na makana hoonani o na lako gula ka ka ke duke e kamailio aku nei no ka hele pu ana me ka Lede Adea e kuai nona, a mihi loa iho la oia no kona pupuahulu ana i ka huhu i ka Adea e pili ana i ka mea huna aua e koi lioomano ana ia laua e hoopaapaa ana maloko o ke keena hookipa 0 ka halealii. Akahi no oia a ike maoli i ke koikoi o ka hewa ana i hana aku ai maluna o ka Lede Adea mamuli o kona kuhihewa, ala mai la no hoi na .hoomanao ana no na la a laua me ka Lede Adea o ka noho ana mai ko laua mau la opio mai imua o ke alo alii, a ala pu mai la no hoi kela mau hana aloha ole ana i ka Lede Adea i ka la aku i hala, a hiki i kona hilahila okoa ana no ia hana ana. Ma kahi nae o kona hauoli no ke kipaku ana aku i ka Lede Adea, ua hoopiha ia oia me na hoehaeha lehulehu iaia i ike iho ai 1 kana mau liana lokoino, ka mea nana i hoonele aku i kela kaikamahine me na mea nona e pono ai, a ina paha oia ma kona wahi, ina. aole no e nele ana ka loaa like iaia o na haawina kupilikii, e like me ka mea i kau aku maluna o Adea. Ua ike no ke Kamaliiwahine Maraea ina ke ola nei no kona makuahine a pela hoi me ko ka Lede Adea, aole no e nele aua ko laua ku-e mai no keia kipaku ana aku i kona hoahanau e like ne ka (hoahanan ana o ko laua makuahine, i hanai likeia hoi maloko 3 ka hale hookahi. I ka manawa opiopio o ka makuahine o Adea, oia kekahi o na kaikamahme eleu a piha hoihoi, i puka mailoko mai o kekahi o na ohana koikoi, aka mamuli nae o ka oluolu o ke Kamaliiwahine Luisa ka mea i lilo ma ia hope mai i moiwahine no Belekiuma, ua heonaauao likeia laua maloko o ke kula *hookahi, a ua pipili loa aku lioi ke aloha o kekahi a hiki i ko laua mau la hope. 0 kahi wale no nana i hookaawale i kela mau wahine, o ia no ka nee ana aku o ka ohana o ka makuahine o Adea no kekahi wahi okoa aku, a ilaila i halawai ai oia me kekahi kanaka kaha kii kaulana a no ke ku-e o kona mau makua no kona lilo ana i wahine na kela kanaka, nolaila ua holo mahuka aku la laua me ka mare malu ana mamuli o ko laua mau manao ponoi iho. Ma Napela laua kahi o ka noho aha no hookahi makahiki, ua lianau mai la na laua hē wahi kaikamahine ka mea nona keia moolelo, a o ke kaikainahine lioi a ke Kamaliiwahine Maraea o ke kipaku ana aku e ku a hele mailoko aku o kona home.

He ekolu uae maliina mahope mai o ka hanau ana o kela kaikamahine, ua loaa mai la kekahi leka ia Demaea e kauoha awiwi mai ana iaia e holo koke aku no Enelani, a haalele iho la oia i kana wahine ame ka laua wahi kaikamahine mahope me ka nui no nae o kona aloha no laua. Ua hoike aku la no nae o Demaea e -huli hoi koke mai ana no oia ke pau kana hana, aka i ka hala ana hae o kekahi mau mahina loihi ine ka loaa ole mai o -k&kahi pane i kana wahine, ua lilō ia i mea hookaumaha aku iaia, oiai aole e hiki i kana wahine ke kakau aku, no ka maopopo ole o kona wahi e noho ai, koe wale no kona hoike ana aku e liolo ana oia no Enelani. j Ua hoomanawanui iho la no kana wahine a hiki i ka pau ana 0 kana mau walii dala, alaila hooholo iho la kona manao e huli hoi aku oia ame kana wahi bebe imua o ke alo o kona mau makua, me ka manao e loaa mai ana ka laua mau huikala ana, aka iaia i lioea aku ai no ko lakou home, o kona niakuakane wale no koe e ola ana, ua make mna aku .hoi kona makuahine, aka ua kipaku houia mai la oia e hele mai ko lakou home aku e kona makuakane no ka hoihoi ole i ka liana a kana kaikamahine i hana aku ai o ka hoohilahila ana i ka inoa o kona oliana. Iloko o kona kaumaha ame ka pilikia, ua ala mai la kona mau hoomanao ana, malia palia e hiki ana i ka hoaloha o kona mau la opio, ka inoiwaliine o īielekiuma ke liookipa aku iaia ame kana wahi hebe, uolaila ua hoea aku la oia imna o ka halealii, a hookipaia aku la me na pulnma aloha ana mai ka moiwahine aku. Aole nae e liiki ke hoomauia aku ka ikaika aine ke ola iloko o ka makuahine o ka Lede Adea, oiai ua nui maoli na kaumaha ana e auamo ai, o kona haaleleia hoi e kana kane, kona nolio hoopiliwale akn hoi malalo o kekahi, ame kona nolio nele, ua lilo ia i mau mea nui i kona noonoo e ku a ma'i maoli ai, a he oiaio he mau mahina pokole wale no ia noho pu ana o lakou, ua loaa iho la oia i kekalii ma'i koikoi, a make aku la iloko o ke kamnaha. Mamua ae nae o kona make ana aku i hoike mai ai oia no ko laua mare ponoia ana me Aka Demaea, aka ua nele nae oia i na palapala e liooia mai ana no ia mai'eia ana, koe wale no ko laua komo mare ame kekahi wahi puuwai uuku i haawiia aku iaia mamna ae o ko laua mareia ana, a o keia kana o ka .haawi ana mai i ka moiwahine, e malama malia o hiki mai i ka wa e hooiaioia ai ka iilo ana o kana wahi bebe i keiki ponoi na Aka Demaea. >Ua kauoha mai oia i ka moiwahine e hooikaika aku ma na ano apau e imi i ka makuakane o kana keiki anie kona ohana, a ua kaMoha pu mai no hoi e malama pono loa oia i kana keiki a hiki i ka loaa ana o Ea makua kupono nana oia e malama aku, a pela ilio la 1 kaa a*ku ai ko ka Lede Adea malamaia ana malalo o ka malu o ka makuahine o ke Kamaliiwahine Maraea, a pela no hoi laua i holoholo like ai maloko o ka hale alii mai ko laua v mau la kamalii mai. Ua hooko aku ka moiwahine i kela kailoha & kona hoahanai: iloko o kona mau la o ke ola ana, e malama ana me he keiki ponoi la nana, a ua nana aku ka lehulehu me he mea la o ka Lede Adea kekahi o na hooilina o ka nohoalii o Kelekiuma, eia ka auanei he wahi kaikamaliine hoopili wale aku no malalo o ka lokomaikai mai 0 kekahi poe e aku. 'lloko o kela nuiu makahiki lōihi o ka uoho pu ana o ka Lede Adea ine ka ohana o ka moiwahine a hiki wale'i ka make ana aku o na moiwahine nei, aole loa lie man mea i lohe houia no kona makuakane, aka ia make ana aku nae o ka moiwahine i hoike mai ai oia i ka moolelo ia ,Adea„e pili ana i kona mau makua me ka haawi pn ana mai i ke komo mare o kona makuahine me kahi puuwai uuku 1 hoike muaia ae nei. No kela lolie oleia o kekalii mau mea e pili ana no Demaea, ua manao loa ka lehulehu, ua mare aku ka makuahine o Adea me kekahi kanaka ino o ke anq pauaka, a lie wahi kaikamahine makua ole wale iho la no ka Lede Adea ia lakou e kapa aku ai iaia. Aole i lioahi houia kekahi mea e pili ana i ka moolelo o na makua o ka Lede Adea a hiki i kela manawa a keia mau kaikamahine 0 ka papa olelo ana maloko o ka halealii akahi no a hu'eia na mea e hoehaehaia aku ai na manao o ka Lede Adea e hiki hou ole iho ai iaia ke noho malalo o kaupoku ihookahi me ka mea i kuleana i kona noho ana'akn. Ma keia wahi nae. he mea pono i ka meakakau ke hoakaka aku 1 kekahi inau mea e pili ana i kela wahi puuwai uuku i haawiia aku e Aka Demaea i kana wahine mamua ae o ko laua mareia ana. 0 ua puuwai la, ua hana ia ia mailoko mai o ke g"la o Roraa. a i ka

nana aku nae ma kekahi ano, me he hapa la ia no kekahi k-"a ( ina e hui puia mai ana me kekahi hapa okoa aku, alaila e paa ke ke'a holookoa. 0 ke kumu o ka haawi ana aku o Demaea i kana wahin... , U;l . muli no ia o ka loaa ana aku i ua wahine nei ana maloko n kui ul keena hana i kekahi la ia laua e nana ana i kekhi mau kii. t j t loaa ana o ua wahi puuwai la i ka Lede Helena, ua lalau iho la l( i ;l me ka i anan aku ia Demaeā: ! "Heaha hoi ke ano o keia wahi puuwai ano e?" ! <4 Ua haawiia mai kena ia'u mai ko'u kupilnakane mai, m«- kona olelo mai e malama loa au i keia puuwai. i ole ai ka e hoopoiim \ Va . leia mai e na uhane haukae o ka po." "Alaila no keaha kou mea o ka malama ole ana i keia like me ke kauoha a kou kupunakane?'- i ninau aku ai kana waiii lu . me ka noke no i ka lolelole i ua puuwai la me ka piha makeniake. "Xo ko'u puni ole i na hana hoomanamana o ke au naaupn, a ina ua makemake oe ea, e lawe aku oe i kena mea a lei ma ko a i. Ua hoolei ia kena puuwai e a'u maloko o kela pahu me ka inanau no koi o kahi kupono loaia o na waiwai o kena ano e waiho ai. a n.> kou koi mai hoi no kena mea, nolaila aole a'u mau ku-e ana aku k»lawe aku oe a malama i kena puuwai." Ua hele aku la nae oia e nana maloko o kekahi o kona inau liolowaa uuku a lawe mai la <he wahi kanla gula uuku me ka ln»«»paa ana iho ma ka puuwai, a hoolei mai la ma ka a-i o kana wahin». a i mai la: "He liilii na kulu wai. Hoopulu nae i ka lau laau. He liilii hoi na sekona, Puni nae na makahiki. Pela auanei hoi kena puwai, E lilo ai i mea nui ia oe e ke aloha." "He mau olelo hoomakeaka wale no hoi paha kena au ia'n. nka malia e hiki mai aua ka la a keia wahi puuwai uuku e alakai aku ai ia oe a ia kaua il(?ko o ke kulana hanoliano a waiwai, aole nae • •hiki ia kaua ke i ae i keia manawa, malia ua hewa paha au ma keia mea a'u e olelo aku nei ia oe, aka e malama aku ana nae au i keia mea e like me ka loilii o ko kaua ola ana aku." . MOKUNA VIII. 1 kela manawa o,ka lioomaopopo ana o ke Kamaliiwahine i ka nui o kona liewa o ka hoeliaelia ana aku i ka manao o ka Lede Adea ma o kona kipaku ana aku iaia, ua.noi koke aku la oia i ke duke r ihookuu! mai.iaia niai ko laua hele holoholo ana, a i hakalia no ii liemo mai oia inai na lima mai o ke duke, ua liolo koke aku la oi'a no ka ī'umi o Adea me na waimaka ma kona maka no ka mihi maoli ana aku imua o ke kaikamahine ana i liana liewa aku ai. Ua hookahaha loa ia mai nae oia i ka loaa ole ana aku o Adea maloko o kona rumi, a ua hele huli aku la oia ma na rumi apan o k.i halealii, aole no he loaa iaia, a iaia i huli hoi hou mai ai maloko o ko Adea rumi, ua ike aku-la oia i kekahi puolo e waiho mai ana iluua o ke pakaukau, a e wailio pu ana hoi kekahi leka i kakauia i kona inoa mawaho o ka wa-lii. Me na lima haalulu i wehe ae ai oia i.ka wa-hi mawaho o ka puolo a ike iho la oia i kekahi palapala kuai e wailio ana, a lalau iho la hoi oia i ka leka a uhae ae la i ka wa-hi. a hoomaka iho la e

'lieluhelu i na mea i kakauia maloko, a penēi na manao aua o ka heluhelu ana iho: "E kuu Maiaea aloha, eia au ke liele nei e like me kau kauoha —ina i kaupale mai oe i ko'u hele ana aku innia o kou alo—ina' hoi i nanakee mai oe :1 ko'u kamailio ana aku ia oe, alaila ua hiki ole ia'u ke noho iho maloko o ka hale hookahi me oe. u lve hele nei au aole me ka manao liuhu, aka ua piha au ika luuluu aine na liaawe kaumaha, no kela mau olelo ku i ka lokoino au oka hoopuka ana mai ia'n, ua pau kou aloha ana mai ia'u. Aole no nae e hiki ia'u ke hoopoina i ka nui o na hana maikai au o ka liookau ana mai maluna o'u iloko o ko'u mau makahiki loihi o ka, woho/ pu ana' fiku malalo o kau malama ana mai, aka ua hoailaia mai nae ka hilahila iloko o'u no kau mau olelo ku i ka hoehaeha au o ka hoopuka ana mai ia'u i keia la. "0 ko kapa ana mai ia'u i kahi kaikamahine kaina ole, me ko helu pu ana mai i na mea au o ka haawi ana mai no'u e pono ai, na | lawa ia e hookomo inai i ka manao iloko o'u, lie hana kolni ole no'u ka noho pu ana aku me oe, a e hapala aku hoi i ka inoa maikai o ke kaikamaliine a ka Moi o Belekiuma. <l Ke pule nei nae au ike Akua me ka manao kuio, e ukaliia mai ke koena aku o kou mau la e kuu Maraea āloha me ka hauoli e kakali mai la nou. Ua loaa mai nei ka ae ia ia'u mai ka Moi mai nei e hele no ka makaikai ana i keka.hi wahi, a ua hiki ia oe ke hoike aku i keia mea i ka poe apau e ninau mai ana no'u, i ole e kahihi waleia aku na ahewa ana malunā ou. "Ke nonoi aku nei nae au ia oe, e lawe aku oe a liaawi hou aku i ka palapala kuai o ka aina ame ka hale a ke duke i haawi mai ai ia'u, me na mahalo i>alena ole mai ia'u aku. Oiai aole i loaa mai na apono ana mai ia oe mai no keia makana, nolaila he mea ehaeli;t no kuu naau ka lawe ana mai i kekahi mea mai kau kane hoopalaa mai, a ke hoi.hoi liou aku nei au i ka īnea nana i haawi makana mai ia'u, a i ae ole oia e lawe aku i keia makana, alaila mai kuu mau lima ponoi au e hooili aku nei i keia mau mea nou e Maraea. "E like no me ko'u liele nele ana mai ko'u mau makua mai, pela no au e kuewa aku ai ma ka honua, a na kuu Akua uo e hoopakele mai ia'u mai na ino mai o keia ao. Me ke aloha no, ADEA DEMAEA." I ka pau ana o ka Maraea heluhelu ana i kela leka, aole e'hiki iaia ke paa hou mai i kona waimaka, oiai he mau olelo ku wale no i ke aloha ka i kakauia maloko o kela leka, a ike pu iho la no hoi oia i ka nui maoli o kona lokoino, a aole i loaa iki iaia ka oluolu a ihiki i kona holo okoa ana aku e halawai me kona makuakane. Ua hoike aku la oia i na mea apau e like me na mea a ka poe heluhelu o keia moolelo i ike mua ae nei, a ia wa i hoike mai ai kona makuakane no kahi o ka Lede Adea o ka hele ana, he wahi no ia i'maa ia lakou i ka heleia. ' Ua koi ikaika aku la ke Kamaliiwahine Maraea i kona makuakane e hoouna kokeia aku i kelekalapa e kauoha aku an a iaia e hoi -hou mai no ka halealii, aka oka pane nae v i loaa mai 'e lioike mai ana ia aole ka Lede Adea i hoea aku ilaila, a ua hooiaio loaia mai hoi īa lono mainuli o ka loaa maoli ana ma* o kekahi leka mailaila mai he elua la ma ia hope mai. Ua hele aku la no hoi ke Kamaliiwahine a hoike aku la i na mea apau i hana ia eia imua o kana kane .hoopalau no ke kumu o ka haalele ana mai o ka Lede Adea, a ua huikala aku ke duke i'iii no keia liewa n.ii ana i hana aku ai i kona hoahanau a mamuli o kekahi hana ano nui loa e hiki liou ole ilio ai i ke duke ke noho u i haalele koke iho la oia ia Belekiuma, ka mea nana i hooloihi i' kō laua mare ana a liiki i ka piha ana o ka makahiki hookahi He liookahi i, ae la mamua ae oka haalele ana mai o'ua dnk" nei a kane hoopalau l.oi a ke Kamaliiwahine Maraea, na hele aku la oia e ike ī kana wahine hoopalau, a i aku la iaia"Mamua o kuu haaleie ana iho ia oe. ke hookomo aku nei au i ko , mn I,o °f' alau ame keia apolima, e hoike ana, o keia ke sil i nana e hoopaa ,a kaua iho a hiki i kuu huli hoi hou ana mai iloko , ka makahiki hooka,hi In a nae aia kekahi mau mauao kanahia .loko oii no'u, aliHla ke . akn nei au ia oe, aole he wa nana e hoolul,luli i ka nohoaln o Makimila." ,u " He k'onio hoopalau kela i kauoha maoliia e hana i kulike a'i me ka makemake o ke duke, , okomokomoia me na pohaku daimana o ke ano pua wa.oleka, a pela no hoi me ke apolima*a o ia kn l» n.aliiwahine Maraea o ka i ana mai: ' Aole i Pau.