Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 31, 30 July 1909 — MALIHINI MAKAIKAI. [ARTICLE]

MALIHINI MAKAIKAI.

Mr. Lunahooponopono, t Aloha oe: E oluolu mai kou lokomaikai e hookomo iho i keia mau wani meahou 0 na Kohala ma kahi kaawale o kau pepa o keia pule i ike mai ai na kini makamaka puni meahou o kaua no na hana maikai a ka Luna Alanui R. K. Naipo o Kohala a kahi mau hoa nae o kaua e akiaki mai: nei. Ike hou i ka makani apaapaa a aina kaulana i ka haaheo, nona ka olelo i paanaau i kahiko a hiki loa mai ia kakou. ' 'Nunulu aku la o Kohala ia Wahilani.'' He kanakolu (30) makahiki i kaahope ae nei i hiki mua ai,au he malihini, a hiki hou ma ia kulana hookahi no, oiai ua loli hou ae> ke ano o ka aina. Pae aku la i ke kakahiaka* nui poniponi o ka la 14 o lulai nei. O ka mea mua a'u i ike aku ma ia kakahiaka o ia na kanaka hana Alanui, a he oiaio ua loli ae ke kulana o ka aina, o ia hoi na alanui, ke iliwai nei kahi mau wahi, okiia na ahua, hoopihaia na haalu, hoakeaia na wahi haiki, a pela wale aku. O kekahi wahi a'ui ike maka o ia ke kahawai o Uhalu, aia malaila kekahi papahana e hana nei. Ūa lohe iho la au ua kapaia keia poe he molowa ka, aka, owau o ka malihini ke hoole aku nei au i ka oiaio ole o ia mau olelo, na ka manao ino wale no ia. He elima (5) la mahope iho o ko'u hiki ana aku, ua pau aku la kekahi aoao, a huli-pia kekahi aoao, o ka'u nae i koho ai he 1% a i ole 2 pule alaila pau, he ikemaka keia eia nae, he mau la wale no a pau ana ia aoao, he poe mauao hana maoli keia, he oiaio he poe palanaiki o ke kino ka hapanui eia nae he oolea ma ka hana, hoomanao ae la au i keia: "O ka iki nioi wela keia holo ka maeele i ka puuwai." > O kekahi mea a'u i kahaha ai, ma ko'u wahi ma Honolulu, he hoki ka mea nana e hiiki ko makou mau palau, o keia na ka mahu e huki, he holo hoi kau. o ka hana, a hē kohu honu ka panee mai, eia nae ku ka punakea iluna, mama na hana, hala ia mau maka kipikua a hoanuu ia ana o na poohiwi, ii hoemi lilo. He hoike maopopo ana keia i ka makaukau, naauao a eleu maoli o na hana a ko Luna Alanui, he iki wale no kahi kaaka, eia nae he puniu ua piha i ka wai (naauao). Lohe pu iho la no, mai ka loaa ana o keia rola alanui a hiki i keia wa akahi no ka a ike ia Kohala loko, a liaalele aku la i kahi i kaula'iia ai i ka la, ka ua ame ka makani iwaho lilo 0 Mahukona, a lee hoohana ia nei ia waiwai i waiho wale no kekahi wa loihi. Papa leo aku la me na limahana, nohea mai oukou, no ka mahele elua he hapa a no ka mahele ekolu he liapa. Ninau hou au, heaha'ka niea i māhele ia ai, pane, he nui loa makou, nolaila leu he hapa a huli alaila ku mai he hapa. Hoike aku au, ma ko'u aina ina ma ko'u wahi ka hana e kii ia ana ke kanaKa i Kalihi a i ole i Hikauhi, a o na hulu i ka pukaihu e wae ia ae a o ke koena ilio hele mahuha hele malieha. . Hoike aku au he hana kaulike maoli ka kb oukou Luna e kaana like ana i kahi miki palaoa me ka nana ole 1 ke ano o ke kanaka, a he kauj)aona kaulike ia. A o kekahi mea pomaik<ai nui o ke kokua pu mai o na haole kuonoono o ka aina, i ka wa e noi al i na kokua, a o ia ka mea i hoikeia ma ka Buke Nui, "O ka lala pili i k'e kumu hua, a/Ie e nele kona hua mai'\A ia kakou e nolio kuikahi ai me na hoaloha haQle, oiai-aia ia lakou ke ki nui o ka punawai (dala) e pumehana ,no auanei ke aloha me lakou. Ike. iho "la au īia kekahi mau itamu o ka nupepa o Kohala i kapaia '' The Midget'' penei no ia: E paipai aku ma ke kua o. ko kakou Luna Alanui, no ka mea ua kukahalake ih o nei kakou, i ke ino ame ka hami pono ole ia o na Alanui o kakou,. a ano ka manawa a kakou, e hooia iho al 0 Mr. Naipo ka mea nana e haawi inai 1 Alanui maikai. Ke kaa nei i na liaole ka"maahalo mai, a ia kakou Hawaii, ka nini,~ ka akiaki, ka hoonunuha ana a pela wale aku.- Ua ola a kaulana oe e Kohala i keia opio naauao, a nou no e Kohala<ka mea e lei mai la it ka hanohano (he Meia no Honolulu, Joe Fern). He nui aku aka ua lawa keia ike kumaka ana. Nolaila, «e hapai like i na -kanaka makaukau a naauao e like me keia, a e o'u hoa Hawaii, kuu i'o, kuu 'iwi a koko, hoonee i ka hana imua me' ka lokalii, o ia ka moto e liolomua ai na h'ana. Haalele i na manao ino apau, ,aohe pomaikai e loaa malaila. Ke huli hoi nei ke keiki o ka ua Kukalahale, o ka Mokupuni o Kakuhi-hewa-a lioike aku i ka holomua o na liana o ka apana o KohSla Akau ame lee Kalana o Hawaii. Ke haawi pu nei au i ko 'u mahalo i ka Lunakiai J. Kaniania o na Kohala, ka Luna Alanui B. K. Naipo ame o'u hoa Hawaii no apau, a na ka Makua Lani e hooholomua i ka oiikou uiau hana. Welina kakou a nui, > , DAVID KAHALEUA. Koiuiu, Honolulu, Oahu.