Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 37, 10 September 1909 — NA OLELO HOOLUOLU [ARTICLE]

NA OLELO HOOLUOLU

Lehulehu na oliua nolio hale- o Honolulu e ike ana ia mea he oiaio. O ka hookaawaleia ana o ka hu'i ame ka eha o ke kua; o ka palekana loa ana mai na ma'i hoouluhua, a hoopilikia mai ma ka puumimi ua lawa ia no kekahi msa ma'i ma ka puupaa e mahalo ai. 0 ka wehewehe ana aku i ke ano e loli ae ai keia ma'i ka mea nana e hooiaio mai i na olelo hooluolu i na haneri o ka' poe heluhelu o Hono* lulu. Penei ka S. C. Fones, he kamana a he, mea lawe aelike, o ke alanui Sargent Helu 1720, o Joplin, Mō., hoakaka no ia mea: "I ko'u mau la opiopio, ua loaa iho lā au i ka nia'i ma na Puupaa a ma ka puumimi a ua ulu mahuahua loa i kela ma'i a hiki i ka hopoliopo ia ana e makfe ana au. * Ua liele au imua o kekahi kauka ma Ki-_ kako, aohe o'u oluolu mai i kana laāu hoopipili ame ke apo uwila i mea waiwai ole ia'u. Ua nawaliwali loa au mamūli o ka eha iloko o leo'u mau puupaa a ua ikē au ina e loaa ole ana ia'u kekahi mea e hoola ae ai e make aku ana au, pela ka mea maopopo loa. Mahope 0 ko 'u loaa ana i ka eha konikoni loa no elua pule, ua hooia loaia mai la maikai o na Huaale Kuahaneenee amo Puupaa a Doan a hooholo iho Ia au e hoao ia laau. Ua kuai iho 'la au i kekahi poho huaale a mahope 0 ko'u hoao ana ike iho la au i ka wai■wai loa o ia mau laau mamuli o ka emi liilii ana aku o ka eha konikoni loa a liiki ika nalowale loa ana. Ua pii liilii ae la ko'u maikai mai ia mauawa inai, a mamua o ko'ū ike lea ana i kona waiwai, ua loaa loa ae la ia'u ke ola. Ua maopopo loa ia'u ua pakele au mamuli o na Huaale Kuahaneenee iine Puupaa a Doan." (Ua haawiia ka b«>ike i ka 1905.) Ma ka la 9 o Dekemaba, 1908, ua olelo o Mr. Fones penei: "Ke mau nei no ko'u hilinai i na Huaale Kuahaneenee ame Puupaa a Doan. He mea hauoli ka hoike ana aku a i kumu e ikeia ai ia he mea oiaio ua ola ?oa ai 1 keia manawa. Ua kuaiia ka Doan mau Huaale Kuahaneenee aihe Puupaa e ka poe kuai laau ame ka poe malama halekuai ma ke 50 keneka o ke poho (eono poho i ka $2.50) a i ole , pela e hoounaia aku no ma ka ekeleka •ke loaa mua mai ko kumukuai, e ka Hollister Drug Co., Honolulu, na Akena kuai kukaa no ka Paeaina HawaiL E hoomanao i ka inoa Doan, a mai lawe i kekahi pani hakahaka.