Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 40, 7 October 1910 — HE MOOLELO NO KE KOMO KUPUA HOOPAHAOHAO [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE KOMO KUPUA HOOPAHAOHAO

MOKUNA VII. KO KALEFODA OPIO PAPAHI AKA I NA HAKOHANO. "Anwe, aohe ka hoi 011 lobe i ka*a i olelo moa aku nei ia oe aohe i loaa ia'u ka inoa o ka mea naua i haawi mai. E noi aka ana au ia oe e kala mai ia*u. ina e olelo aku ana au aole ia he mea pili ia oe." "E ke kanaka opio; he uiea pili ia ia*o i lohe mai oe; ua hiki loa ia*u ke hoohiki aku imua on i keia manawa o keia wale no ke komolima i hanaia me kela ke ano maluna o keia ili honua, ina uo e laweia aku kena komo a hiki i Kina aole no e nele ana ko'u ike aku i ka inanawa mua loa a ko'u mau maka e kau aku ai maJuna ona ke ike aku au e komoia mai ana e kekahi mea. M "MaHa paha ua |K)lolei io kau e olelo mai nei e Mr. Wenawota, ao keia wale no ke komo i hanaia o keia ano. aka heaha iho la kou makemake e ike i ke kumu o ka lilo ana mai ia'u ame ka inoa o ka mea nana ? haawi mai? M '•Aohe o'u naua ina ua hoohikileleia nku kou naau i kou wa i ike mai nei i keia konio i ko'u liina, ua inaopopo io no ia'u 0 keia wale no ke komo mua loa a'u i ike ai i ka hanaia ia me keia ke ano a he nani io maoli no keia komo i ka nana iho, aka heaha kou £nakema&e o ke ake ana niai e lohe aku oe i ka inoa o ka iiana ia i haawi mai ia'u?" "E hoike hou aku au ia oe i maopopo lea mai kau lohe ana. he makana keia i haawiia mai ia'u mai kekahi hoaloha mai a he komolima no hoi keia a'u e hoopunahele loa ai mai keia manawa aku a liiki i ke ko ana o kuu makemake." "Ua ike no au i ka mea nona kena komo a ke manao nei au ua laweia inai mai iaia mai ma kekahi ano pono ole. O ka Ona nona kena komo a'u i ike ai he lede opio oia e kaahele mai nei i Europa i keia manawa, aōle anei?" "Ka pehea ka hoi kau ike ana. Ke ike aku nei au i kou kuhihewa nui e Mr. \Venawota/' wahi a Kalefoda i kamailio malie akn ai. "Aole io paha o ko'u kuhihewa; ke hoohiki aku nei au imua 0 olua nona kena komo/ a i mea e pau ai o kou manao paakiki ua |iiki loa ia'u ke lawe mai i hoike e hooiaio loa ai i ka'u mea e kamailio aku nei, a ia wa huli ae la oia a ike aku la i kekahi keonimana ame kekahi lede e u haele mai ana Pkahi a lakou e ku ana. 0 ka lede e hele mai ana T he wahine u'i oia nona na makahiki he kanaha-kumamalima, a ma ka Kalefoda nana pono ana aku, he like loa no kona helehelena me ko Pilipo Weawota imua 0 ko laua alo. Ua kahikoia oia a hihimanu, e hiolo ana ka lei daimana ma kona a-i e anapa ana ke daimana ma kona mau pepeiao a ma kona umauma, a ma kona mananinnalima e hulali ana na komo 0 na waihooluu like ole. Ma kona aoao e ukaliia ana oia e ka Porofesa ke kumua'o 0 na buke olelo Helena*a oiā kona lioa kamailio e u noke ana i ke kaka<hele me ke ka o na liuia me ka hehe pu o ka laua mau leo akaaka no ka lealea. Ia Pilipo i kamailio mai ai no na mea elua e hele mai ana, he mea la e i mai ana iaia o na mea elua e hele mai ana 0 laua ka 1 ike i ka mea nona ke komo, a heaha la laua i ko Kalefoda noonoo iho ia manawa. "K)e manao nei au e hiki pono ole ana ia oe ame jkou mau hoike au 0 ka olelo ana mai nei ke hooiaio mai i kau i olelo mua mai nei," wahi a Kalefoda. ,l Alaila, e aa mai ana oe e hana aku au pela," wahi a Pilipo me ka piha huhu. 4< Pela no ka hoi palia; nau no i hoehu mua mai nei keia kumu kamailio, he wahi mea liilii wale no keia ia'u, koe wale no, he wahi kumulmna hoouluhua noonoo nae. **Ua hoala ae nei oe i ko'u manao e moe malie ana a lilo i mea ooioku, a oiai wahi no au i olelo mai nei e hiki ana no ia oe ke hooiaio mai i ka mea nona keia komolima, ke makemake loa nei au e ike aku maluna 0 ke kahua hea la e hiki ai ia oe ke hooaio mai i kau olelo." * * U E mama, akahi hoi ko ia nei hoopaakiki loa mai i ke koikoi," a hele okoa aku la no o Pilipo a mam.ua o ke alo o kona makuahine a nana pono aku la iaia. i4 A, e Pilij>o, o oe ka'u i huli mai hei eia ka oe nei!'* wahi a ka makuahine me ka lamalama ana ae o kona helehelena me ka hauoli. 4 Ta lmawi mua.niai nei oe i kou ae e lawe ana oe e hoomakaikai ia'u i ka hale e waihoia ai o na mea kahiko, he makemake nui ko'u e'ike aku i kekahi mau ipu aniani pua kupanaha iloko olaila, e lawe koke aku oe ia ? u ilaila." **Alia, e kali iki iho hoi oe e mama, he komolima ka'u i ike iho nei eia maanei a iia makemake au ia oe e nana mai," a me kona kali ole iho o ka aeia* aku a hoolaunaia, knhikuhi ae la oia i ke komo e paa ana i ka linia o Kalefoda i kela manawa. Me ko Kalefoda manao ole ae e hoolaunaia aku ana oia ma kela ano, aohe oia i kali iho a koiia mai e hoike aku i kela komo, aka ma ke ano paa rula no i loaa mau iaia. hapai ae la oia i kona lima iiuna a wehe ae i kona (uipale a kunou aku la imua o ka lede a haawi pu aku la i kona lima ia manawa hookahi i ike mai ai ka !ede i ua komo la. "Auwe, o ke kouioliwa o Mole Hete^afoda, ,, wahi a ka lede o ka hooho ana ae. a nana pono mai la i helehelena o ke kanaka opio e ku aku ana uiainua ona. **0 ke komolima kena e kapa mau ia nei he "komolima kupua M eia ka ia oe!" % 'He komo kena na makou e noke mau ai iaia i ka hoohenebene. E Pilipo, ua lawa aku ia anei kou makemake no ko'u ike i ka'u mea e kamailio nei?" wahi a ka lede ta Pilipo me ka leo nae ana i ma&ao ai o Kaiefoda wale no ke pono e lohe ia oleio ana mai ana. Aohe a Pilipo pane no kela ninau. a he minuke ia o ko Piiipo hamau loa. I ka wa a ka Porofesa i ike mai ai he mea ka kekahi ua nalowale a e haohaoia ana, ei nae aohe i maopopo iaia ka inea I nalowale. oiai nae oa hoomaopopo loa mai la oia ua hana o Pili po i kekahi haua mahaoi loa, ,pane niai la me ka leo aioha; "He nani io maoli no hoi kena komo i hanaia ai, e Kaiefoda; e ae mai hoi oe ia'u e hoolauna aku ia oe imua 0 ka makuahine o Pilipo; e Mrs* Temepela o Kalefoda opio keia, a o Mrs. Temepela keia; e Mr». Temepe)a 0 Mr. Kokeke keia, a i ka pau ana o kana hoolauna ana emi iki aku la oia ihope a ku iho la. 1 kela wa a ka Porofesa i hoolauna mai ai i ka iede imua o na kanaka opio. wehe like ae la iaua i ko laua mau papaie. a haawi mai ia 110 hoi ka iede i kona aloha ma ke kunou haahaa ana mai, me ka uiinoaka tna kona maa papallna. * l E kmi $ede maikaL he mm pohHiihi anei kekahi e pili ana me kela komoHiua o'Mr. Pakona a ohia i kamailio iho nei a ? u hoi o ka ike ana aku nei na kamaaina koa ike ia mea?** wahi a ka Porofesa o ka ui aua ae. * 4 Ma ka'u mea i lohe aku nei ua kaoiailio ae nei oe i kekahi mea e plii ana i kela komo he 'komo he oiaio anei ia'f* , "Aohe ia he mea oiaio, he olelo paaiii wale iho ao ia na ka

ohana a ua liio na«- iioi i uiau loa ia makou a hiki mai no i keia la." i-pauie uiai ai ka leiie. me ka nee pu ana ae i ka akaaka. "He wahi hoaloha opio kekahi o makon a he komolima no hoi kooa i e like loa me keia komu a ī a!a e komo maī la I kona lima. a i ka nana aku me he mea Ja oia no keia, a e olelo mau ana no hoi oia i na manawa apau ana e komo ai i ua komo la. 'e loaa mau ana iaia na haawina laki.' M No kona kamailio mau loa me ia a no ka paanaau loa no hoi o kela manaoio iloko ona pela i lilo ai oia i mea akaaka mau na makou e pili.ana i kona komoiima kupua. "Ma kou nana iho, aole keiu o ua komo la. no ke kumu mai. aole e ae ana o Mole e hookaawale mai i kela *komolima kupua/ wahi ana, mai iaia mai malalo o kekahi mau kumu maikai ole. u O ka'u mea wale no e haohao nui nei o ka like loa o keia komo me kona; ma ko'u manaoio niaoli iho no aole kekahi komo i hanaia a like loa me ia komo o Mole maluna o ka ili honua hoiookoa. "E Mr. Pakona opio. e lilo loa ana paha kena komo i mea punahele loa ia oe e like no hoi me ka punahele o ko Mole komo iaia,'* wahi a Mrs. Temepela i kamailio mai ai. me ka aka pu anā mai. j * 4 E maina, ke ike aku nei au ua kuhihewa loa oe, aole keia he komo i aneane e like aku me kela komo o Mole aka oia maoh no keia me ka hoohewahewa ole ke nana |>ono iho ? " wahi a Pilipo o ke kahamaha ana mai. **E Pilij>o. aole auei he ano mahaoi iki kou ma o kou kahamaha ana mai i ka maua olelo; e waiho malie no hoi paha 0e a kamailio ia aku alaiia no hoi oe pane mai. "O. ua hiki loa ia u ke hooiaio aku o kela no ke komo o Mole," j wahi a Pilipo me ke ano haakei. Alaila huli ae la oia ia Kalefoda j a ninau ae,. "ea, aole anei he mea huna kekahi au mawaena ou ame Mole e pili ana i kena komo?" '•He mea huna? M wahi a Kalefoda i kukai aku ai i ka ninau me ka kahaha nui; i4 aohe a'u mea huna e hoomaopopo nei: a ina he mea huna kekahi a'u heaha ka pili o ia mea ia oe?" wahi ana, ipe ka nana hookokoe ana aku i ka inea ninau. Haikea ae la ka helehelena o Pilipo piha loa i ka huhu kohu ole a pane mai la: u Ma ka'u hoomaopopo aku 5. keia manawa he mea huna kekahi mawaena o olua ke kumu i loaa mai ai o kena komo ia oe. E mama, e wehewehe mai lioi oe i kela mea au o ke kamaiiio ana mai nei e pili ana i kela komo o Mole. akahi hoi ko ia nei hoopaakiki mai." \ "E Pilipo, ma ko'u ike aku ua kuhihewa loa oe o keia no ua komo la," wahi a ka makuahine. aka no kou koikoi loa mai i ke kumu o kela komo i lilo ai i mea kamailioia iwaena iho o ka ohana, 0 ka'u wale no e kamailio ae oia keia: "O ka mea huna e pili ana i kela komo, oia hoi, aia a hapaiia ae ke po'i iho oluna alaila e ikeia iho ana kekahi mau huapalapala nunui i kuniia iloko o ke kii o ke kamaa lio, me na huapalapala moakaka i kakauia iloko o ke kii o ke kamaa lio 'Uli» pomaikai' a aia iwaena o ka pio o ke kii o ke kamaa lio na hua Kumu 'M.N.H/ I ka lohe ana aku o Kalefoda i kela hoakaka a Mre. Temepela, nui iho la kona hanu me ka hapai pu ana ae i kona umauma. Aole oia i haupu iki e hoikeia ae ana kekahi mea hoopihoihoi i kona noonoo e like me ia ana e lohe nei i keia lede, a e lilo ana hoi i kumu paio a kamailio laulaia paha i kona wa i hoopaa ai 1 kela komo i kona lima ma kela kakahiaka. I kela manawa ulu mai la ka manao ikiiki a nui iloko ona, mai oi loa aku ka ka pono nona ina aole oia i komo iki i ua komo la i kela la. <4 lna aole i like kena komo au e paa la me kela komo a ? u o.ka hoakaka ana ae nei," wahi a Mrs. Temepela i kamailio mai ai, alaila i kumu e pau ai o ka pohihihi o kakou apau, e oluolu oe e kaomi iho i kekahi ki ma ka aoao mai a ia wa e pana ae ai ke pani iho oluna a ikeiai iho na hnapalapala a'u i hoakaka mua ae nei. Huli iho la o Kalefoda e nana pono i kahi o ke ki a ka madame i hoike mai ai, a i ka loaa ana kaomi iho la i ke ki, aia hoi, me ka hikilele nni ua hemo io ae la ke pani a ahuwale ae la na huapalapala i hoike ia mai ai e ka lede. Me kekahi huaoielo ole o aku la oia i kona lima imua ia Mrs. Temepela i hiki ai iaia ke nana mai. Ia leha iki ana iho no ana, ike iho la oia ua pololei ka ke koikoi ana a kana keiki o ke komo lima io no ia o Mole; o ua komo io la no kana i ike ai e komoia ana ma na manamanalima o Mole. Ia ike ana iho ana i wale iho la no oia iloko ona, "he keu aku a ke kupaianaha! Manao au ua hehenaia paha o Mole ma o kona haawi ana mai i kela komo punahele loa iaia i keia kanaka opio." 0 ka Porofesa e ku ana malaila kekahi i nee mai imua e nana i ua komo la, a iaia i ike iho ai ua hookahaha loaia oia i ke kupaianaha 'o ka maikai ame ka noeau o ka hanaia ana o ua komo la, a iaia e nana la ke nana pu la no oia i na hoa e ae mawaho ae ona e kuku pu ana malaila. . "Pehea iho la ko oukou manao no keia komo, aole anei i hooiaio loa ia mai ka'u mea i koikoi aku nei no Mole kela komo?" me ka huli ana ae o Pilipo a nana ae la ia Kalefoda. 1 kela mauawa ua hele ae la ka helehelena o ka kakou koa a haikea; aia no naemaluna o kona helehelena ka hiohiona kuoo, a no ka mea, ua maopopo no iaia aole oia i aihue i kela komo, aole no hoi i loaa mai iaia ma kekahi ano hooipoipo a ano pono ole e ae paha/ aka na loaa mai kela komoliina kupua iaia ma ke ano he makana kiekie loa no kana hana aloha a koa loa i hana ai, e like me ka ka poe heiuhelu e hoomaopopo loa la ma kekahi hapa mamua ae nei. No ka hiki oie ia Kalefoda ke kaohi i ka manao pilihna iloko ona pane okoa aku la oia ia Pilipo: "He oiaio ua hooiaio loa uiai nei oe ua ike mua oe i keia komo mamua, aka nae, aole nae oe i hooiaio mai nei ma kekahi ano maopopo aole ia he waiw r ai i>onoi no'u." "Ina hoi ha pela, e hoakaka uiai hoi oe i ke kumu o ka loaa ana mai o kela komo ia oe i maopopo ako hoi ia makou ua loaa mai kena komo ma ke ano e hoohuoi oleia aku ai oe," wahi a Pilipo o ke koi ana mai. / "No ko'u ike maoj>opo i ka'u mea e kamailio aku nei t a oiai 10 hoi o ke kaikamahine nona kena komo ua kamaaina loaia e a'u ame ko'u mama nei, o ka nianawa hope ioa a'u i ike ai iaia e komo ana i kena komo he makahiki ia i hala hope aku nei, a nolaila, he mea pono ia makou e lohe aku i ke kumu o kou lilo ana i ona no kena waiwai makamae e hiki ole ai ke loaa ia oe ma kekahi ano maikai. aka ma ke ano-—; —wale no. | au e hoole aku ana i ka hoakaka ana aku i ke kumu o ka loaa ana mai ia'u o nei komo, alaila heaha ana kau olelo hope e kamailio mai ai. a i ole e kan mai paha i ka hoopa'i ina he h<Vol>a'i kekahi au i manao ai? "Ma ke ano o kan olelo i kamailio mai nei me he mea la o olelo okoa mai ana no oe na aihueia e a'n keia komo mai kona ona; mai, oia paha ea? Ua hoike mua aku nei au imua on a imua o keia man keonimana ame keia lede no'n ponoi no keia komo. he makana I haawiia mai ia*n no kekahi hana maikai a kaulana loa e hiki ole ai la oe ke hana, a oia niao olelo apau a'a o ka hoike ana j aku nei he mau olelo oiaio wale no ia i lohe mai oe." j kekahi Me opio nae paha kena komo i haawi mal ia oe?" a No kena ninau au aole iiiki i«"« ke pane aku," wahi a Kalefoda; ik aka eia ka'u e hoike ako." mahope o kona nooooo iki ana iho. nae eia ka'u mea e hoike akd/ % mahope o kom noonoo iki ana iho. "aa Ulo mai keia komo ia ? « mai kona ona mai he makahiki ae nei ke Mki akn i ka h\ kanakoin o keia mahina ae~-oia ka mahina o tu!ai. M - ! maina, ike oe. o kela no ka la o Mole i holo ai no Nu loka i mahope o kona noho ana he pnle hookahi me kakon; ke hoomanaoi

!a no aiiei oe? M;i keUi lu una i haalele ibo &i ia kākoa e paa an» ' uo kehi komo i kona l«ma» ke hpomanao Io« aei an i k«la iu uo ka nua ia'a 1 hanwi akn ai i ko'a «h*ba hope Uki iaia mn k« liale hmi!n!n kaaah» m> ka hilalima ana ike akti la a» e ima mai aua ao!" wahi a i kauiailio ae ai i koiia maknahm<\ me ka pil ana ae o ka ula oia koaa nuiu papaliiui i kona wa e hiwkaka ana i kena noi okoii ana aku i ua komo la o Mole e haawi mai iam aohe nae he.ae nwii o Mole e haawi a i keia kanaka o|>io ilihane hoi eia 110 ka hoi e haawi uiai aua no. V& Uo loa i mea hoehaeha nui i ko Pilipo niK>noo ka lilo ana. mai o'kela komo i ka kakou kmi oiai o ke kumu nui no o kon4 nianao e haawi niai o Mole i kela kouio iaia i lilo al ia I mea hoomanao man nana iaiā a hlki i kona puka pono ana mai ke kula mai, eia ka hoi e lilo mai ana no i "keia lapawaie/ ? wahi ana. Mai kela manawa aku i hoomahpuhua loaia ai ko iilipo huhu ame ka lili no Kalefoda; ua Hlo km ka Hlo ana mai o ke komo pnnahele o kana ipo i kui e hon ana i kona punwai me he hope eha la no ka naloineli. Anoai wale! A alohaia la hoi o Kannuohua he puu wale no ia hanehane loa aku hoi keia o ka iwikani no hoi keia o IlenelL "E Pilipo e hoopau koa noonoo nui ana no keia komo. manao au he mea maikai loa nou ka hoopoina loa ana i keia kumuhana no ka manawa hope loa» "l'a hoakaka mai nei nu hoi o Kalefoda i na kunm o ka lilo aha iaia nolaila me ke kanalua ole ua loaa io mai no kela komo iaia ma kekahi kunin maikai, aole paha e loaa wale mai ke!a komo ma kekahi ano maikai ole, e ike aku no hoi oe ia he komo kumukuai nui. v, Ke ike nei au ua ano lolohi loa au no ka hele ana aku e makaikai*ialoko o ka hale, hoahu o na mea kahiko i keia la," wahi ana. iue ka leha pu ana iho i kana uwaki e paa ana no iloko o kona lima. "Manao au ke kali loa mai la ke kaalio ia'u & oiai he anaina hookipa ike malihini ka'u o keia ahiahi. e oluolu hoi oe e hele koke mai i keia manawa. v ' i Me ka minoāka oluolu ame kekahi kunou haahaa a ka !ede x kona inau hoaloha oia manawa iho la. hopu mai la oia i ka lima o kana keiki. a ma ia ano i lawe kokeia aku ai o Pilipo mai kahi aku a na keonimana opio e ku ana no ka ukali pu ana aku iaia u hiki i kekahi o ua pukapa e komo aku ai iloko.o ke kahua o ka halekula, a kauoha aku la ka !ede i ke kalaiwa o ke kaalio e kali a hoi mai oia. Aole i hoihoi iki o Pilipo i kela koi ana aku a kona makuahine iaia e hele pu me ia, a ia iaua e hele pu ana aia ka huhu iloko o ko Pilipo naau a he ike waleia aku no ia ano huhu ona uia ka maku'e o kona mau maka. He makemake kona e noke mau i ke koikoi aku ia Kalefoda a hiki i kona hoike ana mai iaia i ke kumu o ka lilo ana inai o kela komo o Mole iaia. a mamuli o ke!a paakiki loa o kona makuahiue e hele pu ine ia i heie koke ai oia me ka maikai o!e nae o koua noonoo. 0 ka Porofesa kekahi i hookunanaia np kekahi minuke me he mea la he makeuiake pu kona e lohe Jiou aku 1 kekahi mea e piii ana i ke kumu i lilo mai ai o ua konio la ia Ka!efoda; i ka ike ana aku nae ua hala aku la ka lede me Pilipo, noi mai la oia e hookuu aku iaia a hahai aku la mahope o Pilipo ma, a he ike wale aku no nae na kanaka opio i leu iho la i ke ano o ka Porofe«a aohe maikai o kona noonoo no ka loaa pono ole aku o ka moolelo piha o ke komo iaia. Mamuli o ka mohaia pono ole o ka moolelo ame ke kumu o ka lilo ana mai o kela komo ia Kalefoda, me he mea la aia iloko 0 kela poe apau na manao hoohuoi, o na oieloike i hoikeia ae e ka makuahine o Pilipo e ku-e ana ia iaia, no ka mea aole hiki iaia ke hooiaio i kona naaupo i ka mea huna e pili ana i kela kom<* ana i olelo ae ai nona pouoi ia. "He walii hana hoopOhihihi maoli ka hoi keia/ ? wahi a Pilipo 1 kona hoa kamailio e u ku pu ana. "He mea oiaio ia au i olelo ae la," wahi a Rokeke o ka pane ana mai. , "He keiki hooio a hookano nuioli o Pilipo i ka'u nana aku, a ina aole i hele mai nei kona makuahine ame ka Porofesa maanei ina ua ku'iia aku nei oia e a'u no kona koikoi loa mai. "Maikai maoli no oe e Pakona i ka'u nana aku, aohe ou ano huhu i kana noke mai i ke koikoi ia'oe e hoike aku i ke kumu o ka liio ana o kena konio ia oe, ma ia wahi ua nui ko'u mahalo ia Oe no kou huhu hikiwawe ole." MOKUNA VIII. HE KOI NAAUPO. Iloko ae la o kela ninaninauia ana o Kaiefoda me he mea la he lawehala oia e hookolokoloia ana imua o kekahi aha nieniele aole no i lilo ia hana i mea e hopo iho ai kona manao no kona ike iho no aole oia i liana hewa. Ma keia halawai aua nae o laua me Pilipo i hoomahuahua loaia mai ai ka ike iloko ona ua hoomauhala loa o Pilipo iaia, a o kona ike ana mai i kona komo i kela komo o Mole i kona liiua, he kumu hoomahuahua loa aku ia i kona lili iaia, a na ko Pilipo huhu i kela komo i hoakaka mai iaia ua inanao maoli o Pilipo he ipo o Mole nana. 1 kona noonoo akahele loa ana iho nae no ia mea. i kona ma-. nawa oia hookahi waie no, hauoli iho la oia i kona ike ana i na mea huna o kela komo oia na huapalapala i kuniia iluna o ke komo he hoike mao[K>po ana mai ia i ka inoa o ka fut« nana i haawi mai, a o ka mea pphihihi loa nae iaja owai la ka inoa piha o keia mau huakumu M.N.H. Ma kana mea o ka lohe ana aku ia Mrs. Teme|)ela ame Pilipo o ka olelo ana mai, o "Mole" ka inoa o ka ona mua nona ke komo ana e paa ana. aka o ka inoa o kona maknakane owai ia? Ua iilo kela inoa Mole i mea kamailio mau nana a hiki i ka wale waha ana me kona ake nui e ioaa mai iaia kekahi mau ho» akaka piha ana nona eia nae, o Piiipo wale no ka mea i kamaaina iaia aole nae oia e hoikemai ana i kekahi mea hona pela kona hoomaopopo. Ua oi pa kaukani aku ka makamae o keia komo iaia i keia manawa mamua o na mamua aku. mamuli o kooa ike ana ae la i na meahuna o keia komo. Ua like loa ka mohaha ame ka moakaka o na helehelena o Mole iaia i keia manawa me fae mea la o ke kli no e kau ana iluna oke komo. Hoomanao ioa ae ia oia i kela helehelena ana o ka tke lihi ana aku oiai oia e ktt a»a iluna o ka awai o ka haie hoolulu kaaahi. ma Ko Hewena. Lelele ae la kona naau i ka hauoli me he mea la ke hoomanao la no kona |>ahukani i ke o ka nahenahe o keia leo o Mole i pane mai ai iaiamea noi ke t»la ia'»; he makeuiake au e ola; aole au e poina iki ana ia oe; e i'o iho ana au i ke aloha aku ia oe no kau hana koa loa o keia ia i n£ manawa apau." "Ua lilo keia mau olelo anal lohe ai ma» ko Mole waha ponoi mai ii mea kamailio mau nana i kela ame keia la a hiki i ka hoalaia ana mai o ke, aloha mii iioko o kona naau no kela kaikamahimana ii ike maopopo ole ai e hiki ole ai ke pio iho, He aloha lioi i pakankaniia iho ka nu! i ko m* mea aioha e ae maluna oka Ui honna me ka hiki ole ke hoopioia ole e ikemaka aku i ke kino o ka mea nana i liaawi nuil iaia i kela komo. Me keia ano iho ia i Inpeaia ai ka kakoo koa Ina la a|)«u ma hope mai oiai oia e noho paa ana iloko o ke kula. Aka, pehea Ila loia i aa ai e moeiihane no kekahi mea o ia a»o? I f * (Aole i pau.)