Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 46, 25 November 1910 — KA HOOHALAHALA KOHO BALOTA. [ARTICLE]

KA HOOHALAHALA KOHO BALOTA.

Ma na aupuni naaoao oke ao sei, a pela no hoi ma Uawaii nei, ama kekahl olelo ana ae no hoi ma na wahi apaa i maiamaia Le koho balota ana eo na Inna aopuni, aia ke kaukai ana o kela am# keia aoao no ka lanakila o ka lakon mau »oho ma ka hoea ana mai i ka )a koho balota; ka Ja a kela ame keia makaainana koho balota e kaha ai i kona balota no kana mau moho i makemake ai. Me ia manaopaa e loaa ka lanakila i na mau moho la, i haawi ai na alakai o kela ame keia aoao i na hooikaika ana ma na alahele apau e hookoia ai ia i'nij e like m« ka kakou i ike ai ma c na hana kalaiaina ma Hawa:' nei o na makahiki koho balota i ha]a t a hiki wale mai nei no i keia kau koho balota i hala koke iho nei. Uoko o ia manawa hookahi, aole no i nele ka hapaiia ana mai o kekahi man hoohalahala imua o na aha hookolokolo no ke ano o ka malamaia ana o k« koho balota do papa o na luna aupuni malalo nae o na kumu hoohala-' bal& lehniehu e like me ia i ikeia, a i paa ihaloko o ka moolelo o na aha hookolokolo i kuleana e hoolohe i na hihia o kela ano. He elua kau koho balota i hala ae nei, na kau koho mamua aku o keia kau iho la, ua hoohalahala aku ka aoao Repubalika imua o- ka Aha Kiekie no ke kulana Makai Kui o ke Kalana o Oahu nei, ma o ke kohoia ana o C. P. laukea, ka moho a na Demokarata no ia knlana, a haule hoi o A. M. Baraum:; aka nae ma ia hoohalahala ana, ua hooiaio ioaia ko laukea kuleana no kela noho, a o ke kailiia ana aku hoi o ka mana hoomalu o ka oihana makai iloko o ka lima Oi na Demokarata mai na HepubaJika aku. 1 I ke kau o ka makahiki 1908 ua hoohalahala ae na Demokarata no ke kulana Lunahooia o ke Kalana o Kauai ma o ka haule ana o Charley Blake a kohoia hoi o G. E.-H. Baker; a o ka hopena o ia hoohalahala ana o ia na ke | koho balota hou ana ma Kauai, me ke kaa ana o k& lanakila i ka moho Luna-| hooia Repubalika. Ma ia kau hookahi no hoi i hoohalahalaia ai ke kohoia ana o Jos. J. Fern o ka aoao Repubalika me ka manao e lilo mai ke kulana Meia o ke Kulanakauhale ame Kalana o Honolulu nei ia John C. Lane, aka aole nae he mea i loaa mai ma ia hana ana, koe wale no ka hoalaia ana mai o kekahi mau manao maikai ole iloko o ka lehulehu no ke ano o ka aoao Bepubalika. Ua hala aku nae ia mau kau me ka laua mau hana, a ua hoea mai keia kau iho nei, me ka hoomau houia ana 0 Jos. J. Fern ma ke kulana Meia a haule o J. C. Lane, a no ia haule ana e manaoia nei e hookomo aku i na ku-e ana no ke ku-eia ana o ke kanawai koho balota ma kekahi mahele koho, me ka o na Repubalika ina e kiolaia na balota o kela pahu i kohoia no ka Meia, e kuleana ana o Lane i ka noho Meia o keia Kulanakauhale no keia nee ana aku. Aple e hoohewahewa ko ke l£uokoa poe heluhelu i kona kakoo ana me ka manao makee e lilo o John C. Lane i Meia no ke Kulanakauhale ame Kalana o Ilonolulu nei, mamuli o ka. hookuku ana ma ke kulana makaukau o na moho no kela kulana; a i ka haule ana iho nei o kana moho i kakoo ai, ke lawe mai nei oia i ka hopena o ke koho balota no kela kulana ma ke ano, o ke kohoia ana o Joseph J. Fern i Meia no ka, elua o na kau, ua kohoia oia e ka hapanui o ka poe koho ma keia Mokupuni, me ke kupale ol,e ma kekahi ano, i haule kana moho no ke ku-eia ana 0 ke kanawai koho balōta; 0 ia hoi ka elua a ekolu e koho ai maloko o kahi kaha balota, a no ka hookomoia ana paha 0 kekahi heluna 0 ka poe koho baīota iloko 0 kahi koho mamua ae 0 ke kani ana o k& hora elimn, me ko lakou aeia ana aku e koh'o. Ke manaoia nei makou aole he hana naanao e ae a John C. Lane e hana ai ame na alakai 0 ka aōao Bepwbalika koe wale no ka lawe ana mai i ka hop^na 0 ke koho balota iho'nei, nia ke anO'ua haule no oia no ka huki like ole o na a o ka imi ana aku i ka pono n4ti kekahi ano okoa ae, e like me ka hookomo ana aku i ka hoopii hoohalahala, he hookomo ana āku no ia i ka manao mako-na iloko 0 kekahi heluna mahuahua o na Bepubalika e hoea mai ai he manawa no ka mihi ana v Mamuli ona mea i hoomaopopoia aole loa he kanalua nd"ka uhakiia ana ke kanawai koho balota ma 0 ke ano 0 ke kaha ana a kekahi poe * ko lakou balota, he uhaki ana i loaa pu mai ka ike ia makou, ua apono aku na moho apau ma kela pahu e hanaia iiku ia hana i hiki ai ke pau ka poe i koho ole i ko | lakou balot» ke koho, e Jike me ke kuleana i loaa ia lakou malalo o ke Kanawai Kumu; a ina pela io ka mea 1 hanaia, alaila aia he kahua laula a k\ aha hookolokolo e nana mai ai a haawi mai i kana rul& ana i kulike' ole paha me ka mea e upuia »ku nei no ka hopena 0 ka hoopii hoohalahala. Ma kekahi aoao hoi ke nana aku o ka hoala aua akn i ka hoopii hoohaM" hala no ke kulana Meia, e hoala puia mai ana kekahi mau kumu hoohalahala no ka malama houia he koho balota e uooi loaia- aku ai ka mānao mako-na iloko 0 na kanaka, a e oi aku $i na kakoo ana e loaa ia Fern ame kona aoao. Ina no paha e loaa mai ana ka pono ia John C. Lane mamuli o ka hoopii ana imua 0 ka aha, ma 0 kekahi mau i hanaia e ka papa nana koho balota; he mea anei iā e mohala ai kona noonoo ina ke ano ua kohoia oia no ia | kulana .e ke hapanni oka poe koho? Ke manao nei makou, aia mau ke ahewa la kona lunaikehala iaia no kona ae ana aku e lawe ae i kela noho ma ke ano 1 ku-eia aku ke kuleana i loaa ia Fern i haawiia e k» hapanui 0 na makaainana koho balota o ke Kulanakauhale ame Kalana 0 Honolulu, ke kumu i loiaa mai iaia ia hanohano. Ina i kohoia 0 John C. Lane i Meia .ma ka la 8 aku nei 0 Novemaba, ina' aole loa oia ame ka aoao Repubalika e haalele ana i kela noho mamuli 0 ka pono, ole 0 ke kaha ana a kekahi poe i ko lakou mau balota i kulike ai me ka manao 0 ke kanawai i hookahi no kanaka oloko o kahi kaha balota i ka manawa, a ma ia ano i manao ai makou he oi loa ae ka pono i ka moho i haule ke lawe mai i kona <hau|e ana ma ke ano kanakamakua a politika oiaio, a ua like hoi 1 ia ma kekahi olelo ana, "E lawe ika iaau lapaau i haawiia ,, (take yonr| medicine). . * '* ;