Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 5, 3 February 1911 — HE NUI NA PILIPINO I HAEA MAI AOLE NO NAE HE MAKEMAKEIA. [ARTICLE]

HE NUI NA PILIPINO I HAEA MAI AOLE NO NAE HE MAKEMAKEIA.

Wahi ka a ke Kaaka Kamt» o ki hoike ana ae. ke poo o na kaokl o k% oihana hoomaln ma'i o ke swa, ma ka po Po&liina aku nei. mailoko ae o k» hookaki haneii ame umi-kum&m&lima poe limahana Pilipino o ka hoe* ana mai o ka mokuahi Siberia mi ka Poalīma ak~u eei, he kanakolu-ku-mamahiku o lakou e hoihoi houia aku ana no oa mokopani Pilipine. Ma ka olelo a Kauka Ramus na nana wale no oia i kela poe ma ke ano kaholo, a na na kauka o ka Pa]« Ola o ke Teritore e nana a e huli pono aku ana i ua poe la, he poe i laweia mai e na akena o na mahiko a me he mea la he heluna nui hon akn oia poe a hoea hou mai. O keia poe ae la he kanakolu-knma makolu, he umi-knmamaiima o lakou i loaa i ka ma'i (traehoma) o ke ano ino loa; o ke koena iho he mau ma'i e ae no i makemake oleia e laha mai ia nei. He elua mau wahine iloko o kela poe no laua na makahiki i oi aku mamua o ke kanaono pakahi ua hookomo puia mai iloko o kela huina. O kekahi kane he kuli, he makapaa kekahi maka a na loaa pu i kekahi ano ma'i he ope r a hee. He eha mau kane eaei elemakule loa i kupono 010 110 ka hana. a o kekahi ua loaa i ka ma'i hokii a ua aneane loa e make. He kanaha-kumamaono i hoihoi hou ia aku maluna o kekahi mokuahi o ka hikina mai ma ka pule i hala, mahope o ko lakou nanaia ana a ikeia ko lakou kupono ole e noho mai ai a panikuia ka puka no- lakou e komo mai ai iloko o ka aina. O ke koena iho o kela poe ua nanaia e na kauka a o ka mea i ikeia o ka haawina ma'i i loaa i kela poe oia no ka nia'i i ikeia ma na mokupuni Pilipine, e like me ia i huli ponoia ai e Moses T. Clegg, e noho nei i keia nianawa ma līonolulu mahope o ka nana ia ana o kekahi poe he 2500. O keia maheleheleia ana ae la ua aneane aku ia i ke kanalima pa-keneka o ka huina nui o ka poe i laweia mai nei a ma ka olelo a na kauka kuloko 0 ka Papa Ola ina e nana houia aku ana e lakou ke koena iho me he mea la e oi loa aku ana ka nui o ka poe 1 loaa i ka ma'i. Ile eha o kela poe Pilipino i make ma ke alaliele moana noonei.