Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVIII, Number 4, 26 January 1912 — MOOMOEIA KA POHAKU KUMU O KE KIHI [ARTICLE]

MOOMOEIA KA POHAKU KUMU O KE KIHI

Ma ka anwiaa la o ka Peakahi. nei i ~ -r :j) a <<t oaaa e pih au i ka kiwuiup m i k» pokaku kamu o ke kiu , O *jl hoa e hoaUa mai «ei no ke Ku.-a Kiekie o ilawaii nei, a oe a»aias e&i o ka pW aaukaikai i hoea 3e ao ka ike kumaKa a&a i na haoa apoa e lawelaweia ana nea ta la. O keiahi kela o aa ia maikai. a n !i;o kahi i hoomakaokaaōm no ka hoea nai o ka. oa, i mea waīwai o.e, oiai «a r,ui na wahi malumaiu a ka poe makaiieai e ooho ai, me ka oluola maikai ao he- o ka pa ana a ka makani, e hanoli ,it n.i Pien no ka ioaa ana o keia auo maikai ma ia hi. Mibihi ae nft kahuwaiwi o ke kuk. rux hatunana kala no hoi ja>e ka leha!ehu o ka poe makaikai. ka .poe i ioaa oa ma&awa kaawale no ka heie ana ae e makaikai i kela hana ano nui. O sca raea iaia ka haiolelo no kela hanu oia no o Lunakanawai Cooper, i ukaliia mai e Mr. Karriugton, a mak>ko o kekahi pahu i hookomom ai aa NaAvivertiser, Butetina ame ke Star, a peia me kekahi man hoike i pili i ka 'oihana hoonaaaao, a waihoia aka iloko o kahi i hookaawaieia ma kahi o ka pohakn kihi i hoomoeia ibo ai. Pt tu»i tho ke ano nui o ka haiolelo a 'Lunakanawai Cooper o ka hoomakau,<:ui ana a i hoike ae a! imua o kela anama: | 41 Ua hoakoakoaia mai kakou ma keia <auwina la i.oko o ka hana hoonaaoao, no ka lawelawe like ana i na bana i | hookaawaleia, no ka hoonoho ana i ka . pohaku kumu o ke kihi no keia hale, e ulu ae ai a lilo i liale nani a waiwai ; nui.

| *'Aole waiwai oka kakou mau haua jno ke kokua ana aku i na hauii a aa | kanaka hana lima akamai na lakou i I hoa!a ae i keia hale, be hana hiki wale no ia iakou ka hoonoho ana aku i ka ! pohaku kihi, me ko kakou komo pu ole nta kela hana. He hana maalahi no hoi ka hana analiku a paa keia hale me ka hoomoe oieia o ka pohaku kihi; aka mamuli o ko kakou manaoio, aia 'he mea e oili mai ana no ka pono o : keia mua aku, pela kakou i akoakoa Imai nei ia nei i keia la. . "lie mea na kakou e hauoli ai ko kakou ola ana mai a hoea iloko o na makahiki i oili mai ai na hana ma ke lano holopono. Aole nae e neie ana ko {kakou haawi ana i na mahaio kiekie 'no na mea o ka wa i hala, a he nui ; wale o ia mau hana, i like ole mai me 1 na hana akamai o ko kakou au. j "Ua kukuluia mai ua hana hooha- ! like nana no ka noeau ame ke akaniai ■ i hanaia e ka Jiraa o na kanaka noeau, jhe lehulehu wale o ia mau hana i waihoia iho no ko lakou mahalo ana aku, I eia nae he mau kaukani o na kanaka i i hooikaika me na manao hehena e loaa kahi e hoomaha ai me ka oluolu. la kakou nae e nana aku ai ihope, & pale ae i na mea e aialai uiai ana ia kakou, e ike aku auanei kakou ma keia kino kaT.aka nei, ua pii malie mai kakou no ka hoea aku i k&hi e loaa maoli ai ka mea i iini nuiia e holopouo. 4 ' Aia h© lehulehu wale o na mea e oili mai ana a he mau mea paha i oi ae ka nui iloko o keia mau makahiki e nee mai nei, a e lilo aku ana paha keia i hale no na hana kupaianaha aole paha, ke hoomoe nei nae kakou i keia pohaku i kahua, me ka loaa ana o n& hoomaopopo, ke hana nei kakou i ka liana e lilo ai i mea nui i ka poe maj hope mai o kakou.'"

O k& haioielo i uk&h aku mahope o ka Lunakanawai CoopeT, oia no o Mr. ī>Virrington, a penei iho kana. mau olelo:

4< Ke manaoio nei au, eia kakou ke hoomoe nei i ka pohaku kumu o kekahi hale e lilo aku ana i hale paamau, no kekahi Kula Kiekie o Hawaii nei, he kula hoi aole e hoolawa waleia ana no ko kakou lahui kuloko nei, akn e ume puia mai ana na kanakn ame na wahine mai na wahi like ole mai o ke ao nei no ka huli ana i na ninau ano nui i pili i ke ao nei, mamuli o ka hui pu ana o ka Hikina ame ke Komohana.

"Ua loaa ia kakou ka ike iloko o kekahi mau makahiki k&kaikahi o ke >ku ana o ke kula kiekie; aia he hana maanei nei e pono ai ke hanaia aku, je heluia ai na kannka ame na w&hine o Hawaii nei iloko o ia mau hana, ke kakali mai nei ka manawa maikai no ko lakou komo ana aku i ua kula nui no ka hoonaauaoia mai, mailoko aku o keia kula kuloko. Aia ia lakou ka (1010, ka ikaika huli ame ka iini, na ke |Jvula Kiekie nae o Hawaii e hookau 'ak-u ia lakou maluna o ke ana iliwai me ko lakou mau hōa-kanaka ma Amerika Huipuia."

Mawaho &e nae o kela mau haiolelo Ae la ua haawiia i ka peresidena o k$ kula oia o J. W, Gilmore, a mahope ka haawiia ana ae o ka pule e F. W. Damon, ua hoomoeia ka pohaku kumu o %e kihi.