Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 3, 15 January 1915 — NA AUPUNI NUI O KE AO NEI. [ARTICLE]

NA AUPUNI NUI O KE AO NEI.

Wanana no Lakou i Hoikeia ma ka Baibala Hemolele—Ka Nele Ana c na Ekaleaia i ka Uhane Mamuli o ka Hoihopo a Haalele Ana i ke Aloha Mua ka Manaolana no na Haipule.

(ilai ka Poni mai a $. K. Nawna.) (Hoomauia mai kela pule mai.) O ka lioomaomae ana i kahi hoano, ka oihana kalahala inalalo o I<e kanawai a L«vi, lip hana ia uo ka ukuia mai (hoopa'i). 1 )iai ke olelo noi ka Kail>ala: 'O kela uhane keia ohane i hookaumaha oleia i ua la la,. e okiia aku ia maiwaena aku o kona jioe lc.tnaka." Oihk. 23:29. O ka mea e mihi ole ana i un la la, aole ona w:ihi kuleana iki i ke kalahala e hanaia ann ma m la la; a > ka hoo!naemaeia ana o ka luakini, a hanaia lioi k<* kalahala ana, e okiia aku oia mai ke aloh? akn 0 ka Hakn: aole he manawa hon e loaa iaia, na hala ka manawa. Ma ke kan> ana o ka Ehiku o na P», ua oleloia e ho<»a mai ana ka manawa o, hookolokolo ia ! āi Tca j>oe niake; a ke olelo nei hoi ka mua o nn Anela o ka Kuanelio Kaakoln, ua hiki mai ka hora o l:ona hoopa' , i ana. NolaiH, i ka wa e hoomaemae in :ii ka Inaliini o ka lani. o ia hoi i koin •wa, ame ke kalahala hoi e hauaia ana no na inea ai>an no ka wa man loa, o ka in«i e mihi ole ana i kona m:m hewa, a e lilo l»oi i poe hoaai no KiiMo, aole loa he wahi kuleana i ke kalahala ana o Kristo: a i ka wa e maemae ai ua luakini lāni la. a hanaia hoi ke kalahala ana, e okiia aku ua mea la mai\ke aloha aku o ka Haku; aole he manawa hou e lo?a iāia, ua liala. A no ka poe o ia ano ka moa i oleloia: "A o ka mea panmaele, e mau 110'kona pnumaele • a o ka mea l>ono e raau no koua pono." īloik. 22:11. Aolo e hiki ke holoiia aku me ko koko kalahala, ua hala ka manawn. A uo lakOu hoi olelo, ponei: "No ka mea. ho kiaha ka iloko o ka limn o Tehova, ho ulanla ka waina, a ua pihn 1 ka mon anoninoniia; ko ninini nei oin i koloko'. aka o kona oknoka, o jf| kn ka poe hewa anau o ka honua e kowi »i. a e imi." Halelu 7;>:.S. n vn olelo hou ia no'hoi no lakou: "E inu oH» i ka waina o ko ke Akua ukiuki. i ukuhiia.iloko o k«' kiaha o kona inainn. ?ohe he men e nuinaualo ai." Hoik l4:1 °- ; ITa hamama ka luakini lani, knhi ho"ano loa, mai ka A. P. 184+. Mai in manawa mai no hoi ka homaemaeia nun o ua luakini lani la, a eliko me kn mea maamau. ua kokoke loa e jmni ia komi' puka. ' Eia kakon ke ola nei i na ln o ke kalahala (hoomaemae). Nolaila. ano ka manawa e koiia nei ka poe apnn e mihi. i ko lakou ni.in hewa, e hookaawalo aku i na liaihai kanawai ana Bj>au, a e lilo i )>oe hoaai pu me kn Haku; e holoi i na 1010. a e aiai i ke koko oke Keikihij>a. No kn mea. mai ka 1844 mai ke kani ana o ka Ehiku o na Pu; aole e loihi a e pau no kn meahnna pohihihi a ke Akua, j>nu hoi ka hana a ka euanelio. a e ninini ia mai ka waina o ko ke Akua, a o ko ke Keikihipa ukiuki, i ukuhiia iloko o ke kiaha o koua inaina, aohe he mea e mananalo ai. * fi.—' r A ikeia °Vn .l'i ka puhu o knua herita, nrnlok<j o kona lnakini." Iloik. 11:19. No keaha la i kapaia aku ai keia ka pahu o kana berita ? No ka men aia iloko olaila kana olelo (kanawai), elike me ia ma kela luakini ho- t nna. he'kumu hoohalike hoi no kela nia ka lani. "A maloko o ka paliu oe e waiho ai i na pahu kauawai a'u e haawi aku. ai ia oe. Puk. 2ō:21.

Heaha k'a olelo a o ka kanawai hoi i waihoia iloko o ka pahu berita'J "A i kona hoopau ana i ke kamailio me Moae, maluna o .a inauna o Sinai, liaawi mai la oia iaia i elua papa'kanawai he niau papa pohaku, ua kahakaha ia « ka linia o ke Akua." Puk. 31:18. •'O ia mau j»aj»a ka ke Akua i hana ai, a o ka palai>:ila. na ke Akua ka palapala. wa kahakahaia maloko o na papa." Puk. 32:10. O keia mau pana pohaku ka i inhaha i ka wa n Moae i iho mai ai niai ka māuna niai a. ike oia i ua kanaka na lilo i ka hoomana kii..Alaila oleh» aku la ka Haku ia Mose: "K kalai oe nou i elua papapohaku elik? me nr mea mamua,- a e pii mai oe i o'u noi ma ka mauua, ā o ltana oe nou i pahu iaau. A e kahakaha ilio au maluna o .ia papn i na huaolelo i kakauia ma na papa mamna i naha ia oe, a e waiho oe ia mau mea iloko o ka pahu." Alaila 01010 iho la o Mose: "A liana aku la au i pahu laau sit.ima, a kalai ilio la nu i na papapohnku elua. elike me na mea mn mua, a pii aku la i ka mauna me no papa elua ma kuu lirtia. A kaWak-iha iho la ia maluna o na papa, elik? me ke kahakaha aua .mamua, i »a kauolin he umi, a •lehova i olelo mai ai ia m«kou ma ka mauna mailokō nni o ke ahi, i ka la o k« houluulu ana; i liaawi mai o fehova in niau mea ia'u. A huli ae la au, a iho iho la mai ka mauna m;ii, a waiho iho la au i na liapa maloko o ka pahu a 'u i haua ai, aia no- ilaila o ia mau mea, elike me k:i lehova i kauoha mai ai ia'n." Kan. 10:1-5. l r a kayaia aku keia pahu ka pahu V>erit.i, ka pahu o ka olelo. ka pahio na kanawai; »o ka mea ilaila i, waihoia akn ai na papapohaku o ka olelo a ke Akna i haawi mai ai ia Mose, a o ua olelo la o na kanawai no ia he umi. O keia wale no na mea iloko olaila. a pela hoi i loaa ai a i. kapaia aku ai in inoa nialum o u'a pahu la. I'a ike mua ae nei knk'ou o keia luakini o'ka'honua, he hoolialike wale no ia no ka luakiui nn ka lani. Nolaila. 0 ka olelo i loaa aku ai ka inoa o ka j»ahu maloko o kela luakini honur, he mea piino r.o elike me ko kela ma ka lani, o ia hoi lie .pahu no na kanawa : he iimi.' Ua olelo n«ua ia maluna ao uei hamāma keia luakini o ka lov.i 1 ka wa i kani ai ka Pu Ehiku: alail? ikeia aku la ka pahu berita, kahi hoi I waihoia aku ai na kanawai he umi hoi o kona mau kanawa : laa; a iia pili' īoa no hoi keia me k? mea i'hoikeia ina Hoikoana ko Kuanelio a ka Anela Kkolu. e olelo ana. no ka hoomanawanui ana-o ka poe haipule, ka poe malama i na kanolia a, t ke Akua." 7. —Alaila, nui iho la ka uwila ame na leo. ame na hekili. ame ke olai, ame ko huahekDi he nui loa." Hoik. 11:10 Ua like loa no keia me na mea i ikeia ma ka Ehiku o na liue. No ka mēa, ke olelo nei ke kaula: "Ninini aku la ka'

Auela lChik\v i kona liue nia ka lowa; a pnka mai )a ka Jeo nui mailoko mai o ka luakini o ka lani, mai ka nohoalii niai, i mai la. Ua pau. Alaila anapu mai la ka uwila; a he mau leo hoi ame na hokili; a he olai nui kekahi, aole hoi he olai nui me ka ikaika elike ine neia, mai ka 'wa mai oka noho ana o na kanaka ma kn honua nei—holo aku la na niokupiuii apau, aole hoi i ike hoit ia na kuahiwi. Haiile iho la mai ka lani mai iluna o na kanaka, ka huahekili īnii elike me.na talena; a kuaimiainu aku Ia kanaka i ke Akua no ka ino o ka hualiekili; no ka mea he ino Joa ia." Hoik. 16:17, 18, 20, 21.

O keia mau Hue Ehiku o ka luiina no ia o ko ke Akua' inaina. E kau ann hoi ua iuaina la maluna o ka poe e hoomana ana i ka Holoholoin anije kona Kii; maluna hoi o ka poe e hoolo ana i ka malama ana i na kauawai h-> umi ame ka. manaoio ana ia O '•oia. ka hana a ka Euanelio a ka Anela Ehiku, e 'uwalo ana i na kauaka mai ka hoomana ana i k.a Holoholona ame kona Kii, i pākele ai lakou mai ka inaina e kau mai 'anaa; a e kauoha maoli niai ana no e malama i ua kanawai ame ka manaoio ia īeaii.

Ke lioike nei keia mau mea, o keia 'nii euanelio ekolu o Hōikeana 14 ame ka inaina i hoike ia e ke kolu o lakou, ame ka hoea ana mai o ka Haku maliope iho o ke Kolu, o na meā nui uo : a i oleloia e ikeia i ka w*a e kani ai ka Pu a ka Anela Ehiku. Nolaila, u;i maopopo loa i na la o ka leo o ka Ehiku o na Anela, i kona manawa hoi e puhi ai, o ka wa ia e hoe:i mai ai i ka honua nei ka Eiianelio a ke ko!u o na Anela o Hoikoana 14. Maanei e hoi hou kakou i līoikoana 10:7, kahi hoi a .ka'Anela i olelo ai "ke hiki ākn i ua la e kani niai ni ka ehiku, i ka wa e h<">oinaka ai e •inhi, alaila. e hookoia na meahuna i ke Akua." A oiai he.mau la wanana keia,_o K.a.la hookahi he makahiki : a, alaila o ka m.anao,' penei no ia: Ina makaliiki e kani mai ai kā Ant'a i ka wa e hoomaka ai e puhi. Ka Ehiku o na Pn, ke kolu o na auwo, o lakou no na aauwe m?luun noi o ka honua ke h.iki i ka manawa e kani ai o keia nu. . O "kaVaieahuna » ke 'Akua ; hookoia ana ia i na makahiki i hoo•naka ai, aole hoi i na la hope, aolo hoi i ka honeua. Nplaila, n kn -,va i hoomaka ai ke kani o ka Ehiku o na Pu. via kokoke loa mai.ka hookoia ana 0 ka mēahuna poliihihi a ko Akna. Heaha k'eia mea huna pohihihi o ke Aole ia he mea okoa aku o ka Euanelio no. ī hooia no koia, e nana 'i'i Eneso 3:3. Pēnei' ka P.tTilo olelo: "Ma ka hoikei? i houkaka mni ai oia 'a'u i ka mea iko ole ia no Kristo. i ka mon i lioiko ole ia mni i na koiki 1 kauakn i na hanauna inamua, eliko ue »ia i lioikeia mai ka uh'ane i neia manawa i konn poe hmnolelo hoano anie kaula • i lilo ai na lalmikanaka e ; poe hoahooilina, i kino hookahi. i poe pu i ka olelo hoopomaikai no Kris.to ma ka euanelio. Ua haawiia mai keia iokomaikai ia 'u, i ka mea uuku iho o na haipule uuku loa apau, e liai aku ai au i na lahnikanaka e i ka' waiwai kupaianaha o Kristo; a e hoike

laiui hoi ] na kanaka apau i ko ano o ka nioa pohiiiihi i hunaia ?n;ii ke kulnu mai iloko o ke Akua, nana i hana in mea apau ma o lesu Kristo la; i-hoike ia aku ai ma ka ekalesia i na alii ft i na mea maj»a o ka lāni* ka nui loa'o ko ke Akua akamai, elike nie kona manao kaliiko loa ana i hooko ai ia Kvisto le.«n ko kakou llaku—i uoho ai o K' isto iloko o ko' oukou naau ma ka mnnaoio; i hoopaaia oukou i ke aa a i hookumn ia mn ke aloha, i hiki ai ia oukou ke ikē me na haipule apau i ka laula, ame ka Joa, ame ka hohonu, ame ke kiekie; i ike hoi oukou i ke aloha o Kristo, i ka inea e pakele ana ka ike; i hoopihaia no lioi oukou i ka mea apau ake Akua i piha ai.'' '' Xo ka mea, maioko oua. e noho ana ka" pono nui apau o ke Akna ma ke kino.' * Kpeso 3:3-11, 2:0. Mai keia mau paulni mai e ikoia no 0 ka mnn&o o ke Akua, nna i mnnan ai iloko o Kristo uo kakou; o ka waiwai kupaianaha o Tvristo, i laweia mai 1 na keiki a kanaka; o ke aloha palena ole o Kristo ame ke Akua, no kauaka; a o fcc alol.a o Kristo ame k*. Akua nana e haawi mai i ke akamai; o ia. no ka meahuna a' ke Akua. p kei-> man nfea no nae apau, aole lakou he mau mea okoa aku, aka o ka ev>siielio no. O ka hoike ana aku i ka euanelio lie nAoikaika ana i;i a. ka Akua no ka ho-' ike ana i koiā meahuna," a no ka hoomaikeikē'ana i na kanaka i kona hohonn. • - ' i " .

l'ia liou; ma Epeso 0, na kapa iho o Panlo i kana hai ounnelio, he lfoike at>a i ka iiiei nohihihi o ka euanelio/ £ olel'o ana: "E pule. .. .no'u noi, Phaawiia mai ia 'n ka olelo e ha'i aku iii kuu waha me kn makau ole, o ho'ike :iku i Ua īnoa nohihihi o ka euanelio* no ia mea, ho olole no au e paa ana "i kn kanlahno." F,peso 0*1!). 20. T ko Ko'osa. ii'i hai aku un oia in mea hookahi. o 01010 aila: "No makou kokalr" e pule ai oukou, i Weho mni kn Alen; ; ka p.iika uo m?kou e olelo ai. e ha'i aku i l«a mea pohihihi o Kristo i ko'u nien.i hoopaaia mai neī," Kol. 4:3. Pe nei hoi kana i ko Poma: "A i ka mea non.n e a A'i 'Trf oukou m'i ka'n olēlo' inaiUai/o ia ka Euanelio a īesu Kristo ; m a kfi hoike ana mai i ka moahuna i ike olpia i na manawa kahiko; ano la, «a hoākakaio mai ia" e na piilhnala a 'un ma ke kauoha a ke Akna mnu, na-hoikeia' inai i nr lahuiknp-ien : v "- l ohoia ai ka manaoio." 20. • " j Aol.e lon keia he •; au hoopiapaa o ka meahuna a ke , Akup o ka ,w o Ak'in. n, o Un meuhnnn o Kri nto o. ia no ka EuanoHo a Kripto: nr kn m'oa. ua k-"-in "H o kn Akm. o_ ka " E"nuo''o jio" o Kri--to." 'IPetero 4: 17 : ĪTēsalōnike 2:2,0: r Timoieo a loa uo, no ka. mea, n Kri.ctn n leā /kua no ia mo kakou. Mat. 1-23. ? t'ke hoolanea nei ko Akua i ko ke ao'nei nona ihn n,n o K">i«to la," ĪI Koivs:lo. meahuna a ke Akua o ka Enanolio ii 0 in. a i ka wa o ka anela i olelo ai e hookoia . a Ineahuna a ke Akiia, ko olelo la n 0 ob 'i' ua mea i palapala ia e hooko ia ana ka Euanelio;' O ka Euanelio "o ko, ke Akua' mnna ia' e

ola ai.'' Rom. 1:10. Nolaila, o olelo iinii e liookoia ana ka me.'ihiuia a ke Akua, ua like uo ia me'ka oleio ana at\ e pau ana ko ke Akua maun <? ola ai aole o lioohana hou ia aku. • t'jia hou, o ka meahuua a ke Akna o ke Akua no ia e hoike ana ma ke kino kankka, "O Kristo iloko o.ouhoi*!, k'.i manaoiana uo ka īiaui.!'<•. O ka hooko (hoopau) ana o kela nieahuna o ke Akua no ia e hoike ana; o Kristo. iloko 0 kona mea i pilia ai e hoiko aua: ma ke kino i poo i iuauaoio laia. Xo ia inea, o ke aloha o Krisi;o' anie na makana o Koiia Uhane ua mai "ka lokonuiikai ia kakou apau, elike me ke ana a Kristo i.haawi mai.ai. X mea e hooponopono ai i no ka oiliana kahuna. 'a n*o ke kiikulu p'.ia, ana i ke kino o I\risto, ahiki aku kakou apau i ka lokahi ana o ka niauapio, anie ka ike aku i ke Keiki a ke Ak U'i®,' a lilo i kanak.l inakna, i poe naauao loa ma na mea o Krisi.o." Epeso 4:7, i2,i3. ' ;" ' • > • 'Elike m? nā mea a kēia m'au pauku Bail)ala i hoomaikeike ae' ta. ke olelo ni>i ka anela o .HoLkeaua. 10:7, F na la, na makahiki, e kani niai ab ki|' 'aiaola • ehiku, i ka'wa e lioom.ika al o piihi, alaila o hookoia .na, meahuna o ke Akua, o ka pau ana .no hoj ia o ka hoohana ia ;ikn o ,ko ke Akun mana e ola'i na. kanaka; ,a o ka hana -a ke Akua iloko .o, ..Kriflfco,. iloko hoi o ka poe e maiiao'o. akvj ana'iaia, e pau pu ana 110 '' poko o t<a' lokoinaikai ia 'kakou apau,'6lik« 4 in<> ke aija v \a Kristo 1 haawi iuai ui,/' ana hoi i hoike ai i •'kana poe kauwii i na kanla. : : A , • i Ma-keia niau mea apau ua inaopopo 'oa i ka A. D. 1844, l\ā hoomaka>ana e hoomaemaeia ka. luakini: īna ka lani ua maopopo loa 110 hoi i ka A. D: : 1544, ka welieia ana o ka luakini o kc Akua īna ka lani; ua maopopo loa no. hoi i ka A. ]). 1844 o ka hoomakh aiift ia o ka manawa o ka poe make i hookolokoloiā ai liikou,. a ilailn po hol e. oirio loa ai ka oldo ana."Ua hiki inai" ka hora o kona hoopa 'i ana, " a mainnli n keia īuau īea maopopo loa, pela no hoi ka mahunhua loa o k;i un hohinaka ke kani ana o ka Ehikn o uā Pu i ka A. t>. 1844. ' i . ' , O keia inau mea nnau he ni' ,, i mea ; o lakou i hoea inai X na la o ka l:oo-' kani ana o ka Ehiku o A oidi.ua mnopopo ae nei .ia kakou na Hoo.'nnka ke puhi ana o ka Aiiela Ehi ku i kana pu i ka A. "0. 1844. 'alaila mai ia inanawa nini nhiki i keia la ,f a ,boea .nna m'a'i o ka a ka Anela Ekilu i - keia : honua. Ke hooko 'a keia Euniolio, o ka palpna iho l;i ia o ka menhuna a ke Akuft. K<' pau pulea o l>pia Euāuelio, o v ka pau iho 'a īio ia, o ka haua n ka Euinelio; : a wii e nininiia 'mai ai na hne s ehiku. a k' ia euanolio i kalahea e mai; ai. •*-ali'n:i o kn poe e hooniana aua* i ka holoholona ame koua kii • ke nininii?' ka hope loa o keia man hue. fioiho la ī'o iā o keia honna. Nolaila, &no ka uvin?wa oiai ka pili '<ia e ume akn ana ia kakou ,e hpDiuanv ! l a holoholoua aine I'Onn -kii.>'o.'. kanaka apeu e noho uei iloko o ua aunuui nui o "keia la, o lakou ia £ invaoj ia npi mai ka hoomana aua akn i ka

holoholona aino kona kii. O na a.u'puni nui o ke' ao nei i keia la, o lakou i{j e kono inau -ia liei i. leela ain'e keia jla e hooniana ole aku : i Icji hōloholoha iiine kona kii. <) na o na aupuni nui o ke ab hei t kvia la o lakou ia a ka Enanolio o ke Akna e kalahea man nei e .makaala mau, a e īnalama hoi i iia kaīiawai o ke-Akua anie ka manaoio :ina ia lesu; na kā mea, '' ua hiki mai ka hora o kona hoopa'i aiia.''' I . Aia a hui kela huhu o na aununi | o ke ao.nei o k<>ia la i kahi hookahi, e hoea mai no kelawa o ka pilikia, aolo hoi he mea elike aku me ia, māi ka wa mai o ka nohp ana o ua kanjika ma ka honua* uei, a o ka poe wale no e pakel<> .aua, oia uo kn poe. i kp lakou mau inoa ma ka .buke. Ma ko ke Akiia aoao hoi," o kela Euanelio a ka Anela Ekolu; oia no ka hookuina 'o.i-aa mea -Uiii apaii i ikela ma ua >]lriku. 'Nolaila, ho mea niaopopo loa 0 ka Eiianelio a'ka Auela Ekolu o ia | ka leo hea^aloh&."Q:.ke Akua ap!ut, a 'fi ,haawi ana hoi^TTe'ataliSl.6 i ka poo apau e^hopkoHio: ak-u" ai i kp l.?kou mau-'inon. iloko o Ha Ola, r mea īio īakoh e ola la o l;a popilikia i ike pl«f ia kopa iiia mamua aku. O kou inoa auei kekahi iloko o t;a Buke o ke Ola? r nei anei po ia Je.su Ki;isto- i ? lle niau ninau maikai keia a kelā ame'.keia e ninau iho ai iloko 'pakahi ; o lāKou, a o kela ame keia no ke. ike ana. ina paha ua ppno J oia imud o kc. Akūa, aole paha. . | Ma ; keia hooia ana o keia na manaw.i 'la, e hpsmaka' hha ihai ka A. D. 184 4 "mai, ,ka manawa hoi i-hoea mai ka Euanolio a lea Aiiela Ekolu, ka Eua■uel'io Kaakolu hoi, aia no lie mealiou aku' i koe, o ia no ka lmli aua aku i na hoailona o ua la. H'ē" Kuajnolio keia no" ke āo hplpokoa; uo ka 'mea^ 5 -.■' , ' •' ■ ' 1. • O ka .Mua keia mau anela ekolu o v ka Euanelio Kaakoln, un ka-. 'lahea lie ia mo ka. lēo 11111' "! ko' na aina apau, ohaun ame na olelo mne tia lahui kānaka," hahai aku la ka Anela Elira mahppe: a -mahope, ak u hoi ka Anela Kkolii. ko ka n:ua hele ana aku e kalahea i koui' aina rpau, am~ na ohana, anie na pIWo 'nm.fi na lahnikanaka; a oiai e liahai akn i\na. ke kplu ;mahopej alaila .0. kaha olelo i lawe akii ai ( -i kp na-aina apau,' ame ;na ohana nme na plfelo ame na lahliikanaka" .110; ia.. ' 2. -llLihai akū .la' .ka- Aneln Eleohi n atiope o- anela mua, e olelo ana nie ka'l: o niii: '" Ina e hoomana akn kpkahi i ka holpholpua ,nne kona kii." O keia .mahele olelo: " Inn e hoom!U)-<! aku lfc'kahi." ke .hoike npi keia uo IV poe apiiii .ka olelo-syia; 0 ia hoi he 'āula . ka ouanelio t nianaoi:' o ha'i anu. , : ' ■ ~ 1. No ka, īīoloholoiia hoi ua Oleloia: "■'A e ,ho<Mriar.n aku iaia kn poe apau : ■<'" noho-.nn? nia Jka honua, ka. poe 'aol? •' v ? i ; ;l |- 0 .|.,Vrt,v 'moa ma ka Eukf 1 ke Ola a lee Keikihika, ka"tro*a i pe. . ' Mia mai kn hopknmn ana mai o'ka v <Miua nl?.i." Tfōik. 13-8. -A o ka hann hoi a ke kii p ka holoholona o ia no kona huki a.na aliu .i na kanato ef»oomana i ka holoholona. 116 mea oiaio

c .koi ana no. oi# i ' iia knnaka e hoomana aku 'iUia— ke kii o ka holoholonn aka oiai ua loaa mai iaia ku inaua amo na. ana" mai ka holoholona liiai, o ka.hoomaiia ana aku i ke kii o ka holoholōna, ua lik<* no nle'ka hoomana ana aku i ka holoholona. Ano o ka hoomana ana. r.ku i ka hulonolona nu ka.poo uo.ia o noho ana maluiia o ka liouua; a oiai ke uwao uei ka EuaneliOi a ka A»eln Ekolu mai ka hoomana aiia aku i ka holoholoua aine koiia kii;. a o. ka hoolohe ana aku i keia leo uwalo o ia wale no ke ala e p?.kele ai mai ka hooinaua aua aku iaia ame ka inaiua o Uo AUna, nolaila, he mea pono no e laweia. aUu Ua Euanoli.o , a Ua Anela EUolu i ka ]>oe apau. e uoho ana mtiluna o ka lionua. Fle .men pono c laula U.a uw:ilo ana eliko me Iwa liula o ; .kn bQoman:j>ann. Nolaila, ua maopopo loa aole Uela he mea o K?ipae ia :io ; a waiho. wale ae paha •nna Uu-. 'ono. % t Ma keia maji i^eliewehe'ana iia lalehu nq hooia," mai: oka EnanPlio a ?<a Ekolu. keln' Euaiielio Kaakolu o Hoik<*an:i 1.4, irc ka nana ole ae l kona 'nlou moa i ])iha 'ai, aoh? waie iiol ninau ia i na annuni nul. 'o! keiā la; ak? na hoouna tfiaf>U ia mai iio I i na kanaka apau —"i ko na aina apau, :ttne na ohana, anie na olelo, am.-* līa lahuikanaka" ona aupuni nui oke ao sei o kei.'i la. O Ua ke Akua Euanelio keia i ua au|mni uui o ke ao .n-.-i o keia la. A nolaija, i keia wa, mamuli o na inanawa :i;ne na oul ; , a mamuii iio hoi o na ano o i<a mainwa, ke koiiia innf noi Uo kal>o:i niau uoonoo ana e hoouln ae i keii inan ninau: Heaha la o Bahulona?.. Hoaha la k;i lloloholona? lloaha ln ,ke Kii o ka Hololiolona! (Aole i pau.)