Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 3, 15 January 1915 — HE MOOLELO NO WAKA NIKONA KA OPIO PUUWAI HAOKILA Nana i Hoonaueue Aku i Ka Mana Kakau-ha o ke Aupuni o Pelekane. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO WAKA NIKONA KA OPIO PUUWAI HAOKILA Nana i Hoonaueue Aku i Ka Mana Kakau-ha o ke Aupuni o Pelekane.

MOKU v \A .XXI. Mamua o ka paina ahia-iii ua liuli hoi'mai la o Simona, aka nae aia maluna*o kona heleheleha kekahi nanaina haka-nu, a. no manawa, aole ona kamailio wale mai, aka kauoha mai la :oia ia I.uka. e hele pu aj<u ine.ia, nowafiō o 'ka msimuli.wale no o ke kaheaia ana'aku e hoi mai, ya makaukau na meaai, pela.laua i lioi mai il'oko o ka hale. • ,/ f),kq la^kou-nei ai hoi ia ahiki i ka maona ana, ia wa i huki ak:i aai o \VaJ>a Nikona, ia SimQna ma kahi kaawāle, a ninau aku la: "E huikāla mai oe i.a'u. e Simona, ke ninau aieu au ia oe, he /nea pili anei no na opi.o, ; ke ano o kau haila,-o ka hele ?ina aku nei i keia lā?" , . •,,'. ; . "Uaij)ili io i ka pono o na opio, ke ano o ka'u huakai aku nei i I.*eia . , "K aeia mai anei e loaa ia'u ka ike no ke ano O'kau hana i keia la?" . "l'a hiki ole ia'u ke |ioike aku ia oe 1 keia manawa, aka e kakali malie oe pela ahiki i. ka wa pono, e ike no aua,nei o|'i na.inea apau." "Ue mau hoaloha kela mau opio no'u, ko laua pono,, i,ake ai au e maopopo na mea aū i manao. ai e hana-.no laua." "Ua lohe au i ko Ilelena.'kamailio ana ak.u i kona kaikunane no ua mea a olua o ke-kamailio ana i keia la, a na niaopopo ia'u na mea ;.pau mawaena ou ame Ilelena Laiana." "I.na hoi ha ua maopopo* ia oe na .mea apau e Simona, no keaha l:a i\iea liiki ole ia oe ke. hoike piai i kau mea i manao ai, e liana aku no ka pono o kela mau opio?" "He mea maikai ole paha na'u ka hoike ana aku ia oe, i kekahi mea hiki olq ke h.ookoia,. o ka ; mea maikai no ea. o i.a kou kakali malie ana pela, a ria ke au no o ka manavva e hoike mai i na.mea apau." . . , .... .. ' .■ •,.•:■, "Va hele au a piha loa me ka.nauki, e a'ke wale ana no o ka ike i ke ano o ka mea au e hana aku ai .no kela mau opio." oe he kanaka i maleee ii.kpu hanohano, alaila. e ae mai oei kakali ahiki i ka hoea ana ,mai o ka wa.pono, e ike oe i na mea apau me kou.maka ponoi, aole e hiki ia'u ke kamailio aku i kahi ip.ea i keia manaw.a, o-,kapa mai auanei oe ia'u he i ka wa e oiaio ple ai na uiea,.e hoea mai ana." . , lV.e ~ak\i la ,o Nikona, ua maoli ka manao o Simona, aole e hoike mai iaia i kekahi ineai-, noiaila lie mea. niakehewa wale. nr kona lioouluhua hou ana aku, aka noi aku la nae oia i na huikala ana jnai a ka haku hale iaia. Oiai ua .mai:i k?i. manawa e huli hoi aku ai o Kapena Nikona no ke ku'lanakauhale, r.a hele aku la a honi ia Helena, me ka iioolani ana.aku i ka- manao o ua kail<amahine nei, e kakali malie laia ahiki i ka wa oono, alaila e hookoia no. ,'ka iini' a ko laua mau puuwai-pakahi. lloike aku Ja. ua .o Waka Nik.ōna, e hele hou ma' r;na no oia e ike i ke kaikamahine makapo,- ma ka wa e hoea hou mai ai kona mo'ku uo ke awa, me ka hooi.a.ānā aku hoi imua o Ple!ena, aole ana mea e maka'u hou ai, no kā'- mea' e li.lo ana o Lukp ame Simona i mau mea na laua e hoopakele i kona ola ame ke liiUenna, oiai oia e kaawale ana mai ia la.ua aku. Mahone o ka haawi ana i ke aloha hone me, na k.amaama. o kp iho mai la no ia o Waka. Nikona ame.Lu'ka no ka muliwai, kahi o ka waaoa e pili ana, o ke kau aku la no iāj no ,ka« huli. hoi ana i kai o ke kulanakauhale. ' ' - E emi ana ke kai i kela manawa,. eia nae e pa ana ke'kahi makani ikaika mamua pono inai o ko laua waapa, a me ka hooikaika g Luka e noke la i ka hoe, oiai. hoi ka hunakai e lele mai -ana iluna «. laua nei, mai ka ihu mai o ka waapa. - 0 ko laua nei liolo nae ia ahiki i kekahi wahi he ekolu mile ka mamao mai ka pa hana iyni!iapa mai, ua ninau aku la o Waka Ni'kona i kona kokoolua: "Ina kaua e hoopili ana i ka waapa ma keia wahi o ka muliwai. e loaa ana anei he alanui maikai e hele aku ai a hoea no kahi hana uinihapa ?" "Ae. he alanui maikai.no kekahi e hele ai ma kapa o ka muliwai." ! **E hoopili aktf'i ko kaua waapa iu'ka, he oi aku ka maalahi no'u e liele ai inauka mamna o keia hooikaika o kaua ,i ka hoe ana i ka imua a ka makani e nou pono mai nei mamua me ka ika"ika.". ' . • * 1 Ua maikai no kela i ko Luka manao, he hoomaalahi ana mai no hoi i kana hana, o kona hoe aku la no ia-i ka. waapa a pili ma kapa 0 ka muliwai. ' la laua nei o ka pili ana aku iuka o ke one, ua liele ka waāpa a piha i ka liu, me.ka i ana mai o Luka: "E ka Uiua au i 'ka liu o ka waapa, inanma o ko'ii lioao ana aku e hiili hōi nou'ka o ka muliwai', ua ikeia aku auanei ka ikaika loa mai o keia makāni, o k'a piha loa i<o ia o 'ko'u waapa i ka liu." Ile manao maikai no kena ou, he hoomama ana ae no hoi i ka waapa, o kā pilikia wale no a'u e ike nei, aole he mea au e ka ae ai 1 ka liu e Luka." - , ' . "Ua poina loa au i ka hookau ana mai i ka liu maluna nei o ka waapa, aka e holo aku au-e maihi mai -i kekahi papaa laau, a me ia mea e ka ai ahiki i ka pau ana o ka liu oloko nei o ka waapa." "E noho au e kiai'i ka waapa, a e hele oe e liuli i mea e ka ae ai i ka liu." "Aohe no he pilikia o kena waapa ke waiho malie iho, ahiki ī kuu hoi ana mai." o ke kaha aku la no ia o Luka hele. me ka nana ol? mai no ka jho o Waka Nikona, no ka pa han'a uiniha'pa. X T a hoomau no o Walea Nikona i ka noho ana ma leahi o ka waapa, no kona makemake no e ike i ka hor mai o Luka me ka papaa' ili laau, iaia 110 nae e nanea ana, lie ekolu wale no paha minuke e kela nalo ana aku o Luka, ua lohe aku la oia i 'ke kani ana mai.o. keK'ahi pu panapana, o kona hoomaka mai la'no ia e-hōlo, a ma ka meheu i maopopo ai iaia ka Luka wahi o ke komo ana aku ,ilpj<o o 'ka ululaau. Ku iki iho la nae oia e hoolohe, aia hoi, m% he mea la, lie elua mau kanaka e noke ana i ke aumeume, holo pololei loa aku la oja' ina kahi o ka nakeke ana e lohe la, me ka wehe ana ae i kana pu paiiapana a paa iloko o kona lima. , Uoko o ka manāwa pokole o-kela holo ana aku a Waka Nikona. nia lioi me ka hoohewāhewa ole, i ike aku ai oia ia Luka, e waiho niāi ana iluna o ka l6po, a e paa 'iho ana he kanaka maluna ona, ; a r.a o Nikona. o ka ike ana aku, o Sila Laiaha.. Ke nokeMa ua mau kanaka nei i 'ke aumeume, ua hele pu hoi laua a elua a haukae i ke koko, me he, mea la'ua eha like laua, e, hooikaika ana kekahi e kaa maluna o kekahi. Ke m'kaukau Ia o Nikona e ;ki aku i kjjna pu panapana ia Sih I.aiāna, o kona hopohopo wale no, o ku hevya. aku., auanei kōna lioaloha, nolaila ua maopopo ōle maoli kana mea e liana aku ai. aka nae ke ike la oia, ua paa ka mahao o.Sila Laiana e hou āku i kona enemi a make me kana pahi, a no ka iioopakele ana ae ia J.uka. ia wa i kahea aku ai o Nikona;. , . ' "E kīola mai i ko pahi e Luka!'' 1 ka lohe ana aku o Sila Laiana i ka,.iep J ,nipau ,no ka pahi, u?i

iiuli mai la oia ihope, o iea \va koke no ia i loaa āi he manawa n aikai loa ia Luka. o ka lalau mai la no ia i ke kania-i o Laiana a iie imo ana no ka maka, huli kaanini ana ke alo o Laiana me ka unuhi koke ana ae o Luka i kana pahi iwaho, o ka hou a'ku !u no ia iloko o ka piuiu-ai o kona enemi kahiko. "jiia mai. ka mea nana e hoopau aku i kau mau hana lapuwale,'' i hooho ae ai o Luka, ma kela manawa o kpna hou aku i kana ;<ahi. O ke Akna ka hoike mawaena o kaua. aole loā owau ka mea naha i ake e hooj)ilikia aku■ ,i.a : Q.e e Laiana, .o oe ke imi nei i wahi no'u e make ai;-' . , ; • «

Ke kupaka la o Laiana i o a ia nei. he ole nae ka makili ae, mai 'ka'umii ana a Luka. a ke hamohamo la kona lima ma ,kā..aoao o ka ibaa iho o kana pahi, aole nae he h.iki, no ka mea ke keehi la kekalii wāwae o Lu'ka maluna o ka lima o kona. enemi. a. o ia\k? Laiana o ka hooho ana ae me ka ehaeha: "O e Luka, e make. ans au, ,ua pepehi maoii mai no oe ia'u.". - . ; , "No\yai ananei ka |iewa. aole loa au i imi aku i e make a : oe, aka'nau ponoi no i hookomo mai i kou poo iloko o ka waha 0 ka Hona.r . .... , • . ' ; "Ina no ka hemo o kuu palii, e ike no oe, i hookahi o kaua malawa e make aj," i hooikaika hou ae a.i o Laiana i .ka hoao ana e loaa. kana pah/, aole nae he a,e iki ō.Luka e hooj<iJiT iki i. kana pap ana i na lini.a o Laianā. . "Ua lioea mai i kou hopena e Sila Laiana, no ka mea i keia la, 1 haawi m,ai ai, ke A ; k.ua ia.oe iloko o ka poho o kuu lima, e pau loa kau pepehi hou ana i na. ola makamae, keia ao, a e'hoi aku 'oe e noho.mi me na diaboJo haukae o ka po." . , "lia, ha! .Ke olelo mai nei oe i ko\i pepehikanaka, piehea ka hoi oe e L-uka? Aole e liiki ana ia oe e Luka ke holoi'.ae i na kihe'a he'a koko mai kou mau'linia ae. Ke hoomanao Ia : n.o anei oe i ke iakou. uwalu ana mai imua ou, e aloha aku ia .lakou ?" ■. "Uwoki! mai h'oao e kamailio mai i na niea,, e hooiia ae ai ka inaina wale il.oko o'.u nou." VQ, e !Lu'ka!" i hooikaika wale ae ai no o Laiana i ke kaimailio ana, oiai, ke emi mau aku la ka ikaika o kona kino. "Eia ihea 'eela mau keiki?" „ "Eia laua ma kahi e hoopilikia hou ole ia a'ku ai e oe ame kou •uina." ; . . ." , "E Luka. e hoomanao i 'ka'u hoohiki, a e hooko aku hoi i ka u vauoha, e pepehi aku ia laua a inake!" ~ , Ia pan ana. no o kela mau .olelo, o ka lele loa ae la no ia o ke aho hope ola o Laiana, a o ia. k? Nikona o ka. ; pane 'ana. mai; "Ua )a anei. o Laia.na?" .- .* • ;t5 .. .... ~ A.ole he' ; walii mea a .pane mai o Luka, aia ke kau polio la 'kana ;iana. ana m,aluna o ka ; hejehelena o ke J<anaka, ana o ka noho pu ana me.ia no na. makahiki lo|hi. "E. haalele, aku i kena. kii>p make pela e a e huli hoi ae ,Vaua no kahi p. ka w.aapa," i kamailio. hpu aku ai o .Nikona, . .. . ~"Ē hoomanawanui iki, iho pela, e hoi akn ana no kaua," vvahi a l.uka, nYe ke kukuli ana iho ipa, ka aqsp .6. ke kino make o Laia,na ilaila opki ihp la i. ke palaka p Laian,a. a i ka wa.iljp. ; vva,le ana ae o Vona upiauma, aia hoi e lewalewa ana he puiiwai, me kekahi kaula nia.kā a-i;o,ua k,anaka nei,,p ka lalau ihp la ; no ia o.'Luka, a paa.ae ,'a iloko o kona lima, me ka pane ana niai hoi o \\ r aka nie ke kahaha 1 "Ea, heaha ke.na mea au e paa uei e Luka? Aia no anei lie vy;ali : 'iunahuna o ke aloha. .iloko o ka pu'uwai o keia kanaka?" •"Ua. nele loa ka loaa ana o ia mea he alōha iloko o keia kanaka. aka i lei oia .i ka puu\vai ma kona a-i, no ka hponiau ana aku i Vona inaina maluna o ka mea ana i hoohiki ai e lilo i eiiemi ino loa ipna. I ka manawa a Luka e\nana āi a ike i ke kii maloko o jkeia >uuwai,.o ka vva ia ana e hoopukja ae ai i na plelo hailiil.i me ke •uamu'amu pit, a iā wa e hooi.ia ai'. ka pupuka o kona \, aoJe. loa he wahi lihi alohai iloko o keia kanaka no kekai nieaP "A, owai ka mea nona 'ke kii malokp o ke.na puuwai?" "He kii ia no ka mākuahine o Helena, .iva'pepehiia nae e keia kanaka lapuwale." ; . .. "E haawi mai hoi ha oe, i nana aku ai au i kena kii?" "Eia mai, a e ike iho ana no oe i ke kulike loa me ka helehelena o Helena'ame Gideoha." . , '' , Lalau āku la o Nikona i ka puuvyai e paa ana iloko o ka lima o Luka, a nana i)io la i ke.kii o kekāhi Wahine opio, alaila liooho ae la nie lee ano ■p'uiw.a: "O ka makuahine io anei jceia p llelena?" "Ae, o kona makuahine kena, aka heaha ka mea nana i hoano e ue i kona helelielena e kuu kāpena'?'' " "Aolie; he liikilele wāle ae īa n'o hoi ko'u i ka ike ana iho la i keia kii." "Aole e hiki ia oe e Nikona, ke luina aku i ka mea oiaio, ua maopopo ia'u, aia he kumu ano nui loā, ka niea nana i hoōhikilele aku i kou noonoo. Ua ike ntua anei oe i kena» īielehelena?" īhe ka hakilo )orio loa aria niai a Luka maluna o ka helehelena o Nikona. "Ua maopopo io au i ka mea ,nona keia helehelena, a e noi aku ana au ia oe, e ae mai na'u e malama i k'eia piuuwai." '/Ina he hoaloha ka mea nona kena kii nou eā, ālaila aole a'u koi hou ana aku ja oe e haawi mai i ka piiuwai ia'u, āka e malama aku oe." r . "Ae, lie hoaloha oia no'u." . "He hiea pono e hoihoi,aku oe i kena puuwai a liaawi ia Ilelena, o ka manao nui o ko'u wehe ana ae iiei mai ka a-i mai o Liika, ilo ka'malama ana no ia, a haāwi a.ku i ka niea i 'kuleana. maoli e mala'ma i keia puuwai. Oiai nae, aol.e e hiki iho ana ia H'elena ke ike, aka nae e hoomamaia ana no kona noonoo maii)uli o ke kaa ana aku o ke kii o kona makuahine malalo o kona malu." "E loaa aku ana keia. p.'uuwai me ke kii o kona makuahine ia Helena, niai hopohppo iki-.oe e Luka. Ua lawa ko kaua noho an«i. ma keia walii, e hoi kaua no kalii o ka waap'a, aia hoi au a lioea aku 110 ke kulanakauhale, ajaila hoouna mai au i kek'ahi poe kanaka, na lakou.e kami i ke kino kupapau o 'Laiana." x Kil,ohi liope aku la 'ka Luka nana ana maluna o ke kino o Laiana. ■iia ka hoowahawaha maluna oiia, a Nikona e ike aku la, o ko Jaua īei liuli hoi mai la no ia'n'o kahi e waiho ana o ka waapa, ' Ma kahi o ka waapa I hookaawale ae ai laua, kau akii la o Luka naluna o ka waapa, ine ka nana ole ae i ka piha i ka liu, a hoi wawae aku la no hoi o Nikona mauka o ka'pa muliwai no ka hoea ana aku i ka pa hana iiinihapā. L T a hele a molehulehu, hoea aku la o Nikona. no ka liome e Meineki, o ka wahine wale no ke noho mai ana, a mai iaia mai i lohe ai i 'kekahi nuhou, no ke a.iio.o kā nee ana onamokukatia o na Pelekane, me pu ana mai no hoi, ua ha|a 'aku o Meineki noluna o ko lakou moku. i Me ka hoohakalia hou oīe' iho, o kona 'huli hoi ā'ku la no ia no kekahi aoao o ka muliwai, maluna o kona waapa, a iloko o ka liapalua hora wale no, aia ke kapena opiō maluna o ka oneki-o kona nioku ponoi. • laia nae o ke ana maliina o ka oneki o ka Nene Aukai, i halawai mai ai me ia, he kānaka malihini, he mea e aaliu ana i kei:ahi lole o na aliikoa kiekie eli'ke me kona paalole, a o ia ka i?a kaUaka malihini nei o a-na mai iaia iho ma ka i ana a-e i ke kāpena opio: "Ke ole au e kuhihewa, ke halawai pu nei au me Kapena Nikona,'* wahi aiia, me ka pahola ana mai i kona lima akau imua o \Vak? Nikona. "O ko'u inoa ia, a ua niakaukau lioi e hooko aku i na kauoha mai ia oe mai," me ke kaulonp nono ana aku o ka nana ana a kt kapena opio, maluna o ka maliliini. , "O Keoni Manale ko'u inoa." - % inoa maikai inaoli kela., a kupono no kou ana ma kela inoa, e haaheo ai oe i kou ano e ka malihiiii." " V '

"I hooūnaia māi' nei au e fa\ve mai i kekahi leka hoomaikai me ka mahalo mai ia Kenerala Wakinekona mai, me kekahi ano nui hoi, i oi ae i ke kulana au e paa.nei i keia manawa. Aia ko'u moku ke ku mai la iwaho o ka nuku o ke awa, aole nae i like mai ka maikai ame ka' Jiijehie o ke kulana me kou moku nei. aka aole no nae a'u mea e hoqhalahala ai no ko u moku, e hoi aku kaua ;;oloko. o kou keena kapena, a malaila kaua e kamailio ai no ke ;mo 0. ,ka'u o ka hoea ana mai la.*' , Huli ae la p Nikona a kauoha aku la i kona mau aliimoku, e nkali iuai mahope; ona, no .ke keena kapena, o ko lakou nei h«)i no ia no hope o ka moku, me 'ka noho no o na luina ma ko 'akou mau wahi. ; ' 0 ka misiona ano nui i hoounaia aku ai o Kapena Manale, ne ka hpike ajia aku ?io ia. ia Kapena Nikona, aia he elua mau moku Pelekane i lako me na meakaua, e haalele aku ana i ke awa o Haliieka, a ua makemake o Keneralā Wakinekona, e HJo ka moku o Xikona ame> ko. J\apena i mau moku na laiia e hopiipio aku i :k«la mau moku p nu Pelekane. . i '%'a makaukau mati ka Nei?e Aukai i na wa apau, i hakalia wale :io i ke, kauoha," wahi a Kapeha Nikona, iho o kona mao*)opo ana, i .ke ano o ka nvisiona a ke kapena- malihjpi. Heluhelu iho Ia o Nikona i ka ..pplapala a.. t Kejiera!si Wakinekona 0 ka hoouna aiTa aku iaiā, alaila haawi aku la ,i kolia miui'aliimokn me ka'pane ai'iā akii hoi imua o Kapena Manale: ''lna ua makaukau kou moku. ea. alaila, aole a kaua-manawa hou aku i koe, e hoo>au manawa ai, o ka'u.nae e manao nei, ma kā aoao makani oe o ':aua, a owau hoi ma ka aoao lulu, pehea la ia i kou manāo?' ."Ua pono kela, he mau mea like wale 110 ja'u," wahi a Kapena Manale/.me ke ku ana a ia i ku like ae ai na mea apan, 1 pii mai la noluna p ka oneki, a niahope iho. o ke kamailio ana ]ie ■nau olelo pokole, o ka huji hoi aku la no ia o Kapena Manale, noUina o kona moku. oiai hoi o Nikoiia i, haawi .koke aku ai i ke kauo|ia i kona mau kanaka. e i ko lakpu.moku no ka haalele >na iho i ke awa. no ka lakpu huakai aumoana. Iloko o ka hora hookahi mai 'kel.a haawiia a,«a o ke kauoha, aia ki Xene Aukai ke hoopuka la i.waho .o ke awa,. me ka makaukau e haalwai aku me ka enemi he alo, a he alo. , MOKUNA XX. Ma kela huakai a Kapena Nikona ame Kapena Manale, ua hopu)io .ia e laua na mo^u M Pejekaiie ; el«a pie hookahe ole ia o ke a kolola aku la np ke a\ya iloko .o na.mahalo anie na hoomaikai i- hookauia wal malinia o kela ma.u kapena koa, e J<<?nQrala. Waki,a e ; \ca lahni Am,erika holpo'ko.a ;hp;i. ■ ,* No Jiook;ahi maliina nae kela holo ana o Nikona, ua hookomo hou aku la kona. jnoku iipko o ke awa,. a ;i-ka paii ana o na. hemahemo o f ka mpku J ;ka. hopt)onopp.no, ua haawi akq ; la ,o Kapena Nikona i ka malama ana malalo o Beka, a o kona lele aku lfi no ia iuka ") ka aina nie Meineki, ,me ko .Ja.na hoi pololei ana aku ho ka home 0 Meineki. • . E kakali mai ana no 'kana wahine, me na hoomanao poina ole ana no kana kane, 9. o kela halawai ana ae o ke kane ame ka wahine. o,kekahi ia, o na minuke o ka hauoli, aole wale maluna o na k'amaaina, aka pialuna. pu ke'kahi o Kapena Nikona. . Me na kainawawae mama, me. ka ele;i hoi, i hoomakaukau mai ai o .Mrs. Meineki i mau meaai ya kana kane ame ka laua malihini iloko o ka manjawa pokole, aia lakou nei o ke pakaukau \-al)i i ai aiv.eia.nae, aole he kamailio nui o Nikona, he noho kukule i vale no ka nui o kona manawa, he ano hoi i malihini iaia, ka niea nana i 'hookōnio akiī i na manao hooliuoi iloko o Meineki no kona lioaiolia! : Q kp lakou nei ai nae ia ahiki i ka maona ana, ua hoi aku la r Meifieki ,me- Niko.na noloko o ke keena hookipa. a o ia ka Meineki 3'ka ninau ana aku; ~ "'Ano kukule mai nei hoi oe i keia la e kuu kapena, heaha keia nlikia i loaa ia oe," >va'hi ana ia laua ō ka noho kokoolua ana aku maloko o kela keena. 1 kela manawa nae i 'komo mai ai o Mrs. Meineki, nolaila ua hooka'ulua iho la o Nikona i kana pane, eia nae kau aku la kana nana ana maluna o Meineki ame kana wahine, a hoomaka mai la | e kaniailiō: , • "Ke hoomanao nei 110 anei oe e Meineki, i kekahi hiona mawaena 011 ame a'u, maloko o 'ke keena kapena 0 ka moku, he mau mahina ae nei i hala?" , "Aole loa au i poina i kela hiona," wahi a Meineki me ka liikilele, me ka halii koke ana ae hoi o kekahi nanaina kaumaha ma kona niau niaka. . "Aole lie mea e ae iloko o ko'u noonoo, o 'kela hiona wale 110, o ke kumu iho la ia o ko'u haka-nu au o ka ike ana mai nei, e-noonoo iuau ana au 110 kela hiona. Ke makemake nei au e hoike mai oe ia'u me ka oiaio loa, i ke kumu nui o kela mau kulu waimaka au e lioōkahe ana maloko o kuu leeēna, 110 ka mea ma kou mau ano apau, ,aia kekahi meahuna a'u i ike ai„ ua liunakele oe mai ia'u akui" "Aole he mea nou e hoopomaikaiia ai, ke lohe oe i ko'u moolelo. a lie mea hoehaeha mai hoi ia'u anie ka'u wahine nei, ke hoi aku au ihope, a hoike ae i ke ano ō ko maua ola ana." "Aōl.e ahei he hilinai iloko ou, no ko'u komo pu aku me oe iloko .--O n-imaha. apau ?" ' "Ua hilinai'piha au maluna ou e kuu kapena, mamua o kuu hilia • 011 ola īho. , "Ina pela, ke hooia aku nei au imua ou, e lilo ana i mea no'u e hauoli loa ai, ke lohe piha i kou moolelo, a ke manao pu nei no hoi au. e hoomama ia aku ana kou manao, ma kekahi ano." ■ 'Ke pohihihi loā nei ia'u, ma ke ano- hea la e lilo ai ko'u moolelo 1 mea e poniaikai li'ke ai kaua." Xoke aku 110 nae o Nikona ike Jcoi, oiai aia kekahi mea ano mli loa iloko ona, e ake la, e mawehe ia ae kekahi meahuna pohihilii, a 110 ka hiki ole ia Meineki ke au'a aku i ka mea a Nikona e noi hoomano aku ana, ua kulou ilio la ke poo o Meineki ilalo, a no kekahi niau minuke loilii ka noho hamau loa ana, ia'wa i aea mai ai kona poo iluna, aia hoi na waimaka ke halo'ilo'i la ma kona mau Hhilihi, alaila'hoomaka mai la e k&mailio: "He mau makahiki loihi i kaahope aku nei. oiai au iloleo o ko'u mau la opio, e noho ana ma IConakoka, owau kekahi o na kanaka hauoli loa. O ko'u home e noho'ana, he mau i-a helu wale 110 ka mamao ma.ii ko,'u wahi i hanauia ai e kuu Kapena Nikona. I 4, E nolio ana kekahi kaikamahine opio u'i malaila, a'll i aloha ai, a i ko'u noi ana aku iaia e lilo mai i wahine mare na'u, ua ae .niai, la ōia,'fto ka mea, ua kulike no kona manao ni£ ko'u. Aia pu lioi ma kela wahi hookahi a'u e noho ana he kanaka i hoike ae. i kona aloha no ke kaikamahine, i kaa piai malalō o ka hoopalau | me a'u; a i i maopopo ai. ua haawi mua mai kela kaikamahine i kona ae e mare me ua lawe ae la oia i kekahi hoohiki, e hana mai ana oia ma na āno apau, i wahi e hooko oleia ai ka mare mawaena o maua. "E holo anā kela kanaka i ka moku ia manawa, a mamua o kona haajele ,ana iho ma kana huakai aumoana, ua loaa iho la iaia kela kaikahiuihine, a hoike aku la iaia, ina e mare mai ana oia me a'u, e hoea mai ana he manawa e ike ai oia i ka ehaehā, a e mihi ai, uo ka maiiu ole ana aku e mare me ia. { ■ "I ka hala ana aku nae o ka moku o ua kanaka nei ma kana huakai moana, ua mare iho la maua, a no na makahiki mua ekolu, aole I,maua piea i lohe iki 110 kela kanaka. Uoko'nae o kela mau makahiki ekolu, i hanau mai ai na maua he elua maii keiki, he hookahi 'fāikamahine a lie heokahi keikikane. V .. (Aole i pau.)