Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 5, 29 January 1915 — NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA [ARTICLE]

NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA

K hoakaka ana ka meahon o k'a loaa aj:a ni.ai ma ke kelekalapa federala i ka hoouka ia ana mai nei 0 kekahi nans moana hnhana nuiwaena o ke aum.ikuknua Kelemania ame ko aumoku-1 kiiua Pelekane maloko o ke Kai Akau mi ka hikina ae 0 Knelnnl. O na mok.;l.aua K«'lemania ka i halawai me ko k. '\ou ho]«rna poino, hookahi o na mo-k-.'kaua Keleinania eha ua holoa'ia me k. 11 mau kanaka iloko 0 ka opu 0 ka moana, a holo aku kekahi mau mokukaua elua me ka nui o na ])oino i loaa i:i la\ia mai na poka aku o na pukuni-1 ahi a na mokukaua Pelekane, uoloko o | kg awa. • I Ma ia lono 0 na mokukaua Kelema- j i:ia i komo ae ai ma kela kaua oia ho Dvrfi"uiiror nona na tona he 28,000,, ke Sev<Uitz he 25,000 tona ame ka | he inokukaua i like me ke i f»oino miii )a i na mokukaua I.'.ikini maloko o ke Kai Eleele he 23,i'iū tona anie ka I{lucher, ine kekahi imokn wawahi topitlo ame na moknkaua holomama. O keia mau mok-i--kana nunui Keleinania ola na mokukaua oi loa aku 0 ka ikaika iloko 0 l:e aumokuKaua Kelomania elike m<v ka loi»o. O na nioknkaua o ke aumokukaua I'elekane malalo o ka Hope A<limarala Davi<{ l?eatty i halawai aku ai me ke aumokukaiia Kelemania oia ke Tiger nona na tona he 27,000; ka Liou ame ka l"riucess ltoyal, 110 laua na tona pakalii he 20,550- ka New Zealanil, lie tona iimo ka liii]omitable, he ■J7,25'J tona a mahope o ka lioouka Ia ana o kekahi kaifa ua holo aku na n.oknkaua Kelemani{\ iloko o ke awakumoku o llelligolan<l, kahl i hoomoo ia ai īui maina a pakele, iia hiki ol° i na mokukaua Pelekane ke hoomau j aku i ka hahai ana 110 ka maka'u i na maina i hoomoe ia ai iloko o ke kai. ka Mokuakaua Biuclier 1 Xo ka nui loa o ka poino i loaa i ka I P,huher ua liaalele ia ia mahope e na mokukaua Kelemania e ae, a 0 ka mo-1 ;ki!k:uia Lion 0 na Pelekane ka i hoo-j i i;a ia aku mahope ona a hoopiliolo la. V:: hoao mai 110 ka ka hhu'hei' e hakaka me kona enemi, aka oial he mokukaua ia me umi-kumainahia mau pukuuiuhi ewalu iniha a 0 kona lioapalo, ka I ion he mokukaua ia me na pukuniahi nunui i oi aku ikaika hoolele i na poka. 110 ka mea 0 kona mau pu he 13.5 iniha. ke anawaena o ka waha, ua loaa pono mau aku ia i na poka ahiki i k<111:1 piholo ana i ka hohonu. He ewahi haneri ame kanaha-kumamahiko maii kanaka inaluna ona, a he hooleahi hani ii aine iwakalua-kumamakolu 0 la. kou i hoopakele ia mai a 0 ke koena aku ua lilo i moepuu 110 ko lakou moku. Hahai ia na Mokukaua Keleina,nia , N;:i ke koena o na mokukaua Pelekr.n<' i hahai loloa aku i na mokukaua Kelemnnia ahiki i ke komo e lakou ma kahi i hoomoe ia ai na malna, ine ka nui 0 na poino i loaa i ke kuhi mau niokukaua elua o !arcou. Ua hoomau ia ke kipoka ia ana 0 na mo knkaua Keleinania e na inokukaua Pe lekane ahiki i ke komo loa. ana aku e lakeu maloko 0 na wahi i hoomoe ia nu na inaina ame na mokuluu. Mamuli 0 ke 'knlana nawaliwali i loaa aku i n? 11101. ukaua Keleni'auia ua manao la ui* 11111 na ola i poino maluna 0 īaua. Hoeihana ia na Moku Wawalii Topido O ua moku liilii wawahi topido keknlii i ukali pu me ke aumokukaua Pelekane ma kela kaua ana mai la, he hhnlehu o lakou i liolo pu ae, aole nae ia inau moku i komo pu ma ke kaua, aka ua hooholo ia lakou ma kela ame kei.i walii e nana al i na mokuluu īvelemaiiia. Ko Kaua Moana Ano Nui a na Mokukaue. Ma. ka lono kelekalapa he liilii loa na poino i loaa i na mokukaua Pelekano :i he kakaikuhi loa no hoi na o'a i poino mawaena o na kanaka Pelekane. O ka nui o ka poe i poino maluna wale uo ia 0 ka Mokukaua Lion, l.e umi-kumamakahi ko lakou heluna .i hoeha ia. Mai ka hooinaka ana mai 0 ke kaua ahiki iho la ia la, 0 keia ke kaua moaim ano nui mamua 0 na kaua moaua e ae, oiai, 0 na īnokukaua wale 110 0 ka papa ekahi ka i komo ae ma'kela kaua 0 na aoao elua. Mai oi loa āku paha ka nui 0 na mokukaua poiiio 0 ua. Kelemania ina i loaa ka manawa nui i tia mokukaua Pelekane e hakaka ai mo lakou, eia nae, ua piholo uo mokukaua ikaika a hou loa 0 ke aumokukaua Keleimauia, a pakeie mahūue lunie aku kekahi niau mokukaua, a ma ka hoakaka a ke kelekalapa 0 ka loaa ana mai, e hiki ole ana i kela mau mokukaua elua o ua KelemanVi 1- polno aku la ke hoohana ia no ke. kaua a hala kekahi manawa loihl, a e aneane ana no o Kelemania e nele loa 1 na inokukaua ikaika e hoaano ae ai i ke aumokukaua Pelekane. H«t Oi Aku ka Nunui Ame ke Kaumaha. Nta ka heluna o na tona o na moku anie ko na kauaka i hui ia he wahi ol lii'lii wale no ko kekahi apao i ko kekahi, eia nae, ua oi aku ka uuuui ame

ke kaumaha a pela me ka ikaika o na pukuniahl a na moku l'elekane mamua. o ko na moku" Kelemania, me ka mnmao pu o kahi o na poka e lele ai e lihi launa ole mai ai na poka a »a mokukaua Keleinania. O ka uiokuka'uu nui hooUahi o na a moku hoi i kapili ia o ke ano o kela au hou loa, oia ke Derff'iJ)ger, nona na tona he 28,000, eia nae, he ewaUi wale no ona inau pukuniahi nunui umi-ku-mamalua iniha, oiai hoi na pukuniahi maluna o na mokukaiia Pelekane, oia ke, Ti{rer, k# Lion ame ka Royal he 33.Ō iniha ke anawaena o ka waha. O ke Sev«Jlitz ame ka Moltke o ke aumoku Kelemania he umi wale no j)u pakahi unykumamakahi iniha,- f a uo ka J}hi(;her hoi k holoai 'a mai la i ka hohonu he umi-kumamalua vrale no on;t mau pukuniahi o 8.2 iniha. He Emi Iho na Tona .0 na MokukauaKelenwnia O ka huina o na tona 0 Tia mokukaua Keleniania eha i koiho pu mal Ja mn leela hakaka moana he 91,500 a 0 ko na mokukaua Pelekane elima he 117,700. He umi-kuniamaono mau ]iukuniahi 0 13.5 ame umi-kumamaono mau pukuniahi iniha a na moku Pelekane e .ui-e mai ana i na pn ewaiu 12 iniha he iwakalua pu 11 iniha ame umi-kumamalua mau puleunialii 8.2 iniha a na Keleinania. llookahi no loaa i na pu a na Kelemania he uwai mai a kokoke e hiki ai i ka laleou niau pu ke iniki mai i na mokukaua Peie : kane. Ma ka heluna 0 na kanaka maluna 0 na niokukauii ma ntv aoao elua ue <ha kaukani ame hookahi haneii ame kanaha-kumamahiku Kelemanla a ?ie oha kaukani elima hanerl ame kanalima Pelekane. LONDOX, January 27.—TTe hoike piha ka i hoo])uka ia ae e ka aha hooleolokolo moana ina ka la i nehinei <• pili ana i ke'kaua i hoouka ia ai maloko 0 ke Kai Akāu ma ka la Sabati lio kaua i hahai loloa ia aku al na mokukaua Kelemania e ke aumokukaua 0 ka Adimarala Deatty ahiki i ka laina i hoomoe ia ai na maina, a piholo hookahi mokukaua a he elua i pukapuka i na poka mai na mokukaua I'elekane aku. ' E hoakaka ana ka hoike 0 na mokukaua Pelekane apau i komo pu ai nm 'kela kaua ana ua hoi mai me ka palp 'kana, aka nae 0 ka mokukaua Lion ame ka moku wawahi topilo Meteor ka i loaa kekahi mau a ua kolo ia mai ia nei no ka hoopau ana ae ia tnau wahi pilikia o laua. O kahi I poino o ka mokukaua Lion aia mamua ua halana ia omua 0 kekahi mau nnui ona e ke kai mamuli o ke ku ana mai i ke,kahi poka a ka enemi malalo iho 0 ka laina wai. O na walii i poino 0 keia mau moku aole i nui loa e oi aku ai mamua 0 ka pule hookahi e hana hou ia ae'al a paa, e hana koke ia aku ana me ka awiwi. "Ka Nui o na Pelekane i Kake O ka nui o na kanaka i make ma ka aoao 0 na ma kela kaua any ikolu hora, hookahi aliikoa ame unil'<Timamakohi mau ltauaka a he ekohi nau aliikoa ame iwakalua-kumaiuaono nau kanaka i hoeha ia. • O ka mokukaua Tiger ka mea nui loa 0 ua kanaka 'i malee, hooleahi poka mai ka moku'eaua Kelemania mai i make ai hookahi aliikoa ame eiwa mau kanaka a hookahi kanaka ki pu. Maluna hoi 0 ka mokukaua Tiger he ekolu mau aliikoa 'ame ewalu niau kanaka i hoeha ia. Oiai ka mokukaua Lion ua hoopolno ia nia kela kaua ana a oia no hoi ka mokukaua i haalele ia aku mahope no ka hoopiholo ana aku i ka mokukaua Blucher, aole hookahi o kona mau ka'naka i make, eia nae, ua hoihoi niai ia he umi-kumaahiku mau kanaka ona 1 hoeha ia. Maluna hoi o ka Meteor, kekahi o na mokukaua i hoopoino ja, eha mau kanaka i make a hookahi 1 iioeiia la. He 500 Kanaka i Make Elike nie ia i hoike ia inai e na moku wawahi topido ame na mokukaua holomama Pelekane ua pii mahuahpa hou ae ka nui 0 na olulo Kelemania i hoopakele ia. O ka huina ke houluulu ia na kanaka apau i hoopakele ia mai 0 na Kelemania e na mokuHaua like ose, he ekolu haneri ame ka iwakalua-ku-niamakolu, a ua.paa ia lakou ma'ke ano he mau pio na ke kaua, he oki ana iho ia i ka heluna 0 na kanaka i malee pu me ka mokukaua Blueher .j ka 'elima haneri. Aohe hoike mai T3erlin mai e pili ana i ka nui 0 na kanaka 1 make maluna 0 na mokukaua Derf:finger, ka Moltke ame ka Seullitx, aka ■nae, ua īnaopopo loa he elna 0 kela mau mokukaua ua nui na make maluna o laua. ' Piholo Kekahi Mokukaua Kelemania Ile lono kelekalapa mai Ualmoe, Sueelena mai, ke hoakaka ana ua hplopuni ae kekahi lono malaUa he inokukaun Kelemania holomama ke Gazelle ka inoa, nona na toua he 2645, ka i ki i'i e k'e topido e ka mokuluu Rukini oiai ia e »holo hoomakakm ana ma kahi kokoke i ka Mokupuni Kuegen mawaho mai o ke v kapakai Branlenburg- maloko 0 ke Kai Bolatika. Ua hoao ke Gazelle

e komo aku noloko o ke awakumoku ma Sassanieh, he kulanakauhale piha niu ia e na kanaka no ka. hoomaha ana ma na la wela 0 ke kau, eia nae, piholo e mamua o ka hoea ana aku ilail.u PHETORIA, .lanuarv —He pualiUoa «wi o Ua. \»oe Uipi malalo o ke a!ak'ai ana a na kenerala Maritz anie Kemp ka i lele ka.ua ae i ke knianakauhale 0 Upingtpn, Beehunaland, i hoikr koke ia mai nei. lla honnhee ia 'aku 11 a koa kipi me ka niake jm he umi-hiimamahia mau koa, he iwakahmkumamakolu i hoeha ia a he kanalwa kumamaono i paa pio. Ma ka aoao o na. koa Uniona he ekolu i make a he iwakaluakuinamalua i hoeha ia. 0 ka ikaika i upu mna ole fa 0 ka lioa'o pale amo ka nui o na koa. i make ke kumu o na koa kipi i haalele koke ai i ka lele kaua ana mai a auhee aku la. LONDON", ,Tanuary 22. —Ua pa-hu »a ka mokuahi Norewai Drot nona na tona he 12,000, e ka maina ma kahi kokoke i ke awakunioku o liaumo, .Pinelana'. Ua nahaha Jsa mokn a pihoio 1 ka hohonu ine kona kapeua ame elima mau hiina.