Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 31, 30 July 1915 — MOOLELO O KA AHAHUI BUANELIO O HAWAII, KAU KANAIWAKUMAMAKOLU, MA KAUMAKAPILI, HONOLULU, OAHU. [ARTICLE]

MOOLELO O KA AHAHUI BUANELIO O HAWAII, KAU KANAIWAKUMAMAKOLU, MA KAUMAKAPILI, HONOLULU, OAHU.

La Hana Elua. f*oalima, lulai 1(5, J91.'7. —Noho' hou ka Aha maloko no o ka Luakini o Kaumakapili i ka hora J> a. m. •> Lunalioonialu llcnry K. Poepoe ma ka nolio. Welie ia na hapa o ka Aha me ka himeni 182 o ka Leo Hoonani ame ka j[>ule a Rev. Kaaia. ! Kaheainoa, he 67 lala ! pane mni. luoomaopopo ia na lala i paa ole iqn |ka paj>a inoa o ka halawai o nehine!, Ipenei: S. Kolwla Huiia, Mrs. Lio« j Kaanaana Koloa Porto Rico, |.Jose Alba Kahu, Mr. Caban | Xa Lala i hiki hope mai: Kaukeano, 11). Scu»l«ler Kahu, C'harJes, T. Fitts 1<; lek", Waianae, S. Mapu , Ilelnhelu'ia "Ua moolelo o ka lialawpi i liala a apono iā. Na liev. Tir(linaii i ka lakou hoik-» hapa a ke Komite. Imi Hana, peuei: 1. lloike a ke Kakauleka. 2. Hoike a ka Puiiku. 3. Koho ana i ke' Kakauleka. •1. Kōho ana i ka Puuku. 5. Koho ana i na lala o ka Papa Ilawaii. (i. Na Klele i ka Ahahui Lahui. 7. Kc ola o na Aha S. Na hana a na agcna o ka Pajia Uawaii. ♦ • A aj»ono ia ka hoike a ke komite. Ilapai ia ke Kumuhana 1, Hoike m ke Kakauleka. Na Rcv. Jii(l(l i ka hoike a ke Ka'<auleka, a lawe ia e noonoo. N'a Seu«Uler he hooponopono i kvi hoike ma kahi e olelo ana he Peresi lena o Mr. Pergugon e hoololi ia i kn mupoo. Na Rev. JCeala lie noi ma kalii o ka hoike e olelo ana "o na Ekalesia nawaliwali e pili ana me na Elvalesia ikaika" e hoopanee ia kela maliele a hiki mai ma kahi o na hana paipai manao ame hoeueu, a kokua ia. Na Waiwaiole ho noi e apono ia ka hoike a ke Kakauleka ine na hoopononono a. e hoolaha ia iloko o ka nupepa Ka Hoaloha, a hooholo loa ia. Na Kev. Jul ( | no i ka Hoike Papaheli' ■i ke Kakauleka me na hooponopono :\ <» hoolaha ia iloko o ka nupepa Ka Hoa 'olia, a hooholo loa ia. Na Rev. Jii(M i ka hoike Papaheli i ke Kakauleka e hoike ana o ka nu' na Ekalesia iloko o. ka Ahaluii Eim •iolio o ka' Paeaina i keia 'nwnawa h' 106, oia hoi, he 68 Kepan* II huiia, 7 Pake ame 3 Pukiki; a < •a huina nui o ha hoahanāu 'o na Eka Vsia no lakou na hoike i komo mn ; 'ie <5996. 0 ka nui o ka poe i kome •na ka lioike manaoio iloko o ka maka hiki, u,i hiki aku no ia i ka 606, ma helehele ia penei, iloleo o na JCkalesl:' 'īawaii, he 212; Kepani, 180; Ekalesl-i Muiia, 107; Pake, 70;'a Pukiki 28. II( 07 ekalesia i haawi i na kokua mana walea i ka Papa Ilawaii, a he 3 i haaw ile, oia no na Ekalcsia Huiia o Ewa llamakua Hikina, Kailua, Kekaha, K1 nahulu, Makawao Pookela, Ulupalakui r»aia Pukiki, Sprcckelsville ame W.ii ' apu. O ka liuina 'o na haumana o >a Kula Sabati he 9849; a o ka huimi ī na lala o na Ahahui Hooikaika Krt tiano he *3105. I ke kani ana 6 ka hora 10 a. r. •a noho ka Aha e malahia i ka hala vai haipule elike me ia i hoike ia m:» a Papa Kuhik'uhi Hiina, i alakai i Rev. J. L; HopwoO<t, niahina o k( •uinuhana, "ICe koikoi o ka Haiolele : Cuanelio ana," i'kiikiihi ia maluna ( ' a haawina heluhelu i holke ia fti:Korineko 1:18-31. Na Rev. Scu<l<lei* he noi, oiai is'ookaawale ia keia manawa rio ka hoo ohe ana i ria manao paipal elike m<'a i hoike ia nia ka Papa Kuhikuhi Tl-i >a, a oia kekalii i hoike ia no ka pai >ai manao ana, a mamuli no hoi o k: •e ana māi o ka poe e ae nō lakou n:'noa i noi ia e painai pu ma keia tun 'awa, nolaila, e kapne ia keia maheU > ka hana no keia manawa a e waih'o a aku a kekahi wa liou «iku, a e hoi »e ka hale e hoopau i kekahi hana aiio īui i manao ia no keia la, nialuna o k: Hana i waiho ia mai e ke Komit« r mi Hana kokua ia a apono ia. Ka hoike Papahelu a ke Kakaulek.'i A r .;B. 01 eson i pau i ka he.'uhelu la. o hj?oh'{l fā n, ka'hoiki' a £ pā'i*'i'ā iloko o ka nupeps T <a Hoaloha. kokua ia' a' hooholo loi' >a. ' Kumuhana- 11, Hoike a ka Puuku Noi o Enlman e hoopanee fa ka he 'nhelu ana i keia hoike a ka Poakah-" i e hoi ae ka hale maluna o iana 3, Ke koho aiia i ke Kakāul(?ka. "<okua ia a hooholō loā ia. ' ' ' Na Rev. Jud(l he noi, mamuā hoi o ' a hele ana o ka hale maluna o '{umuhana 3, e oluolu hoi ka Aha e >e mai iaia e wailio aku i hoike ne» 'a mea i noonoo ia e ka Papa Hawaii na kona haiawai, elike me ia i hoike 'a malalo iho, a aiiono ia. ''Ua hooholo ka P*āpa Hawaii e wa:ho mai i keia mau inoa 1 !aJa no lia 'apa e pau ana i 1918, pene!: R. H. T>oil<re, W. A. Bowen, ,T. V. 'ooke, W. O. Smith, D. Scudder, D. C. Lindsay, A. F. Cooke, W. F. Frear, (}.

SjifWat/Bdimise, 11. K. Po«sppe>, Jjohn~ Wa terhoiiBe, R. -t>. Bon(l, S. L. Desha, J. I*. Cowan, P. C. Jones, A. V. Soarcs. Noi Rev. Kaulili e apono ia ka papainoa elike me ia i waiho ia mai, a hooholo ia. Ua hooholo ka Papa Hawaii e waiho ia ka inoa o Theodore Richards V Puuku. ' No.i o Rev. Kaulili e apono loa kela Aha i ka inoa o Theodore lviL-hurds i puiikii, a kokua ia. Noi o Rev. Desha e waiho ia ke & pono ana ia Theo Richarda.j Puuki a ka Poakahi mahope o ke apono u> ana o kana hoike, kokua ia a hoohok ia. Koho ana i ke Kakauleka. Nal : Rev. Judd i hoike mai ua hoo-)iolo-ka Pftpa'Hawaii e npi mai i k.« Ahahn-i Euanelio o Ilawaii e kolio ia i<i J>akauleka mai Amerika mai, a no hen> eQno mahina aku a hiki i lanuari i 1016, e hoomau ia aku o Rev. Hcn;v '.V Judd i Kakauleka no ka manawa. Ma ke noi a Rcv. Desha, ua hoo ■īolo ia e lawe i keia hoike a e nqjpno( oti ia : me ke kumuhana. Ma' ke noi a Rev. Deslia, ua haaw <a Aha i manawa no kekahi m-iu la'o i ke komite Wae Inoa Kakauleka ( '<a Papa Hawaii e lohe ia ai ko lau. inaii manao, ōia hoi o Rcva. O. Ii Muliek āme D. Seuddcr. Mahōpo o ka lōhe ana o ka Aha i na matia(f pakahi o Revs. OuliHi am<v •scudder e'kokiia ana i ka hoiJte i war iho ia mai e Rcv. Judd,- uā'-nui n:'mea i kamailio ia e na lala o ka Aha:,' Na Dcsha he noi e apōno ifc ka ho;| u ke i waiho ia mai e Rev. Judd i '<ua ia o R<ov. Erdman, a apono ia m ke-ku ana o na lala iluna, lie 80 i 16 no ke ku-e. Ma ke noi a Rev. Deslia ua hoopn •iee ia keia halawai a uoho hou ka \ha i kona manawa i hoike ia ma '<a Papa Kuhikuhi Hana. Hookiih ia ft/i^'tt l a'^ulo'a Dcsha. La Hana Ekolu. Poakalii,' lulai 19, W)ls. Noho hoi' ka Aha niāloko o ka Luakini ,o Kau nakapili elike me ka hoopanoe ana ; kā hora 9 a. m. Lunahoomalu llenry K. Poepoe ma ka noho. Iloomaka ia na hana me ka pule a liev. Kekuewa. Kaheainoa, he 71 lala i pane mai. Hoomaopopo 1« na' lala i hiki mai ma ka mokuahi o īm Poaono i hala, penei: Ekalcsia o Kalapana, J. Kama. Kalin Mrs/ Mikāla Kaniā Ē'lele; Opihikao, .1 Kama Komite, D.-Ka(hananui Elele. Pc lekunu, J. Pl! 1 Kalohelani Kahu, J. L Wailiula Elele; Paia Union, A. Rowdish KdM("; Hilo Haole, Georg> Laughton KHIiH. Heluhelu ia moolelo o ka hala wai i hala, d' : 9\idnoia. Hoike ka noh. 'ia uoi mai 'o (, RW. Akana kekahi o »• liialieleōlelo i koho ia ma ka la han. nnia ō keia alia,' e hokuu ia aku oi: i ua ka inoa o A. S. Ma 'iaulu' i paM' flfif'kona w.uhi; a ua ā; pono ia.' ''' . Ma ke noi. a Rev. Erdman, -,ua kapaia na rula.'- 'JVa' Rev. Erdman i ka i;> '(ou hoike hap'ā a ke koinite Imi Hana penei: 1 / 9. Ka hoomakaūl<āu ana i'k'a beren: ame ka waina no k'a papa ahaaina ka Ilaku. 10. Ka inanawa e halawai ai o n.Ahahui Mokupuni. 11. Kahi e halawai ai ka Aha nr <cia kau ae ame ke kolio ana i K' Komite Pāpa Kuhikuhl Hana. » Mainuli 'o ka hoolaha i waiho ia ma 0 Rev. Desha no ke kono a Mr. A. •Tudd, ka peresidena o ka papa kalu waiwai o kā Bernice P. Bishop Museun 1 na lala o keia Aha no ka hole an* • makailehi i ka Miiseum ma ka kula o ua hoōhoio la. • 'ilo keia i kunnfhana ma ke noi a Rov' Kaunieheiwa. Ma ke noi' ā DeShn i kokiia ia; i "iooliolo ia e ae aku keia Aha i k '<ono a e hele na lala apau e maka ; '<āi i ka Museum. ia fta manawa e hele ai Ma ke noi a Dcsha, ua hooholo ia < 'iele na Aha ekolu ma ka iiora I:3' i hoi niāi ma ka hora 3:30 p. m., a < 'ioi. ia aku ka oluolu o na Aha keiki « 'iōopanee i ka laua' liana a hoi mai m,i '<a makaikāi niai. "Mā' ke noi no a'Desha, ua >ku"keid Aha ia' īlei'a. Erdman am r ru'(ld r i kōmite n6 ; ka hui ana me k? Pcrosidena • A. F. 'Jhdd ame ka hoolal,•iri'aS j i iiiau kaa uwila no ka lawe anx inie hoihōi ana mai i na lala. l|ōikd ; 'a ī?a f 'Piuik'u—JNa Rev. .Tudd i mai' i ka hoike a ka Puuk" ! Thēodore Eiohanla e hoike ana o i:.*r! \\nim nui o na loaa apau he $31,765.32,; i ! o l<a hoolilo he $31,216.40, a o k koena ma ka waihona he $548.92; a a . 'iono' ia ka hoike. • Hapai ia n'o ke koho ana i ka Puuk' —Na Rev\ Desha i waiho inai i ka inoa i Thcodorī6 Richards a kokiia ia. Mā ke noi a Rev. Desha, ua kapai ; a na rula, a uā koho pono ia o Theo 'ōre Rirhard9 ma ka huki ana o k'Kak«liiōrelo n i hookahi balo:<a. Elhle i ka Ahahui Lahui—Nn Rev. Ēr(iiuan i waiho mai.i ka inoa i *?. B. Dodge i Elele e hele ai me na Elele mna; a apono ia. / Na Rov. De?ha he ninau ina na ka Pamr Hawaii e uku aua ka Ulol 0 keia maii Ēlele. | Na ka noh'o i hoike aku, na kela ania j 1 keia EUōle no e auamo i ko la4tōu man j [hoolilo pakā'hi. Ma l\'e noi 'a Rev. Desha, ua kauoha. ia na Elele e hele āna i ka Ahahni Lahui ma New Haven e imr aku i ..a

'•liiia o Henry Opukahaia. a e nana aku ina he kiahoomanao kekahl •naluna o kona. ilina a aole paha; lna lole kiahoomanao e hoi mai a hoike 1 keia Aha. ,1 , . > \ 7. Ke Ola bna Aha. Ma ke noi a Rev. Timotco, ua hoopau wale ia keia kHmnhana. < Kumuhana 8. Na hana a na Akena b ka Papa Hawaii. .Ma ke noi a Rev. Enlmpn, ua hoopanee ia keia kumi.hana 'a ka Poalua. Ma «e noi a Rev. Krdman, ua kapau ia na riila. j Nana no i ka lakou Hoike Komite noonoo i ka hoololi ana i ka manawa ; halawai ai keia Ahahui Euanelio o Hawaii, e ana penei» "Ua noonoo nui kou komite i keia uimuhana tnc ke akahele loa, a ua hov>holo e kau Aha Hanohano, pentr:r "1. 13 halawai makahiki keia AhaHui Euaiielio o Hawaii raa ka hapn 'iope o lune a i ole nia ka hapa mua 0 lulai o kela ame keia makainkl a ';e komite hoonohonoho hana e hooholo ai. "2.. ,A e noho kela anie keia Aliuuui Mokupuni ma ka mahina o lanuari a i ole o Feberuari paha, aine K', : ' eahi Ja a mau la paha ma ka hapn,iope o lune a i ole hapa nuia paha v tulai o kela ame keia makahiki e noha ai ka Paeaina ke ae niai na Ahahui o ua Ekalesia Ahahuina kela ame kela Alpkupuni o ko Hawaii Paeaina. A ke npi pu aku nei i. ka apono t& jj,ua p. keia i hoike e hookuu loa ia mai kow.komiie." , e lawe, ia ka, 'ioike/ a noonoo ia j a apono ia. A i- ka noonoo ia anaj ua noi mai o e apono ia ka hoike a ke.ko-; mite f a apono ia. * I ke kani ana o ka hora J0 a. m., ua | noho ka alia a malama i ka halawai piaipule, i alakai ia e Rev. H. P. Ju<l<l ; jmaluna o ke kumuhana, "Ka Olelo Hoj ike no ka Hai Euanelio." Ma ke noi a Rev. Er<lman, ua ka- ! f>ae ia na nila; a ua haawi ia k'eia; | manawa no ka hoolohe ana i kekahi | 'nau manao paipai mai ia Rev. D. li-" hina mai, ka lunahoomalu o na Ekale-; ia Ahaliuina ma lapana i unuhi ia e Rev. O. 11. Gulick. Ma ka hora 10:49 a. m.', ua iioho ka; Aha e hoolohe i na manao paipai maluna o ke kuniuhana, "Ka pono o Lehulehu," mai ia J. M. Lydgate, ,1;'. Upchurch, A. V. Soarea ame Georgc> Laughton ~ A no ka paii ana o ka manawa o, : eeia Aha, ua hoopanee ia keia halawal h noho hou i kona nianawa i hoike in' 'iia ka papa kuhikuhi hanā me ka hir meni 23 o ka Hoku Ao Nani ame tia pule a Rev. Desha. - La Hana Eha. Poalua, lulai 20, ; 1915,-! —Noho hou kK\ha ma ka .manawa/irhoike ia ma ka' 3 apa Kuhikuhi hana i kā hora 9 a. m. Lunahoomahi illenry. K. I'oepoe «a noho. Wiehe ia na hana o ka Aha ne ka pule a Rev. G. L. Kopa. 'ooa, he 91 lala i pane mai. Ma ke noi a Rev. Kopa i kokua i:>; ia, kapae ia ka heluhelu moolelo a e ipono ia ka moolelo ma ka hilinai anii 1 ke kakauolelo. ' Na Rcv. Dodge he mau hoākakā r.o na mea e pili ajja i ka uku ia o .W- - na hoa i hele mai nei i'ka' 'iookuku himeni; a noi mai e ae ak:v veia Aha e waiho ia i ke Komitc Wao i ka Papa Hawaii 11,0 ka noonoo'ann i ka mea pono e hana ai a hoike mni. i keia Aha, a kokua ia. Ma ka noonoo ia ana. ua hooholo ia < 'ilo i kumuhana na a apone ia ke noi. Na Rev. Kama i kana hoike kom*t«i ' no na Hana o ka Aha .Mokupuni 0 Ha i waii. • Na Nakila i kana Hoike Komitc •o na Hana 0 ka Aha Mokupuni o Oahu. ' Nn Kāiwi i ka Hoike Komite a .' ft I V. Akina 110 na Ekalesia Ahahuina " |'- a Mokupuni 0 Kauai. ' Na Kalua i kana hoike Komite no na r īana 0 ka Aha Mokupuni 0 Maui Hui 'a, a waiho ia keia mau • hoike i l:o komite. Kumnhana 8. Na hana a na akeiia' 0 ka Papa Hawaii. / , N«a Rev. Erdman i hoakaka mai 1 i-»v' •nanao o keia kunmhana, a waiho mai 1 ke kope o kn Olelo Hooholo i hoo" ; holo ia e ka Papa Hawaii- ma koni? Halawai i malama ia ma ka la 5 6 iuiie 1908, penei: - . ~ Ma ke noi ua lawe ia keia Oleio • T looholo a noonoo: " ■(: He mau ninau na Rev. Oeaha ia Rev. no na mea e pili ana- i kel»; Olelo Iloohōlo. Mamuli o ka pau ana o ka niah'awa. keia Aha elike me ia i hoike ia :aa ' T a papa kuhikuhi hana, iia hOopane** 'a- keia kumuhana a ka la apopo; a noho ka Aha a mala'ma i ka Halaw.iī. haipule, i alaleai ia e Rev."A. C. Bow7ish. malnna o ke kumiihana. "Ka makaukau ana no ka Haj EiianelH ana." Ma ka hora 10:30 a. m.. ua boolo.hrV ,f a Aha i na mnnao paipai malupa (» ke kumuhana, "Ka Ohana a'me kā E kalesia." mai ia Rev.. ,T. P. Erdmau i' nnuhi ia e R»v. Deshn, Rf»v. Wml ,Ka' mau ame Hon. A. S. Mahaulii. Noi 0 Nakanolua e hoopanpe: i kei» halawai a noho hou i kona mana w n i hookaawale ia ma ka ;v,pa kuhikuhi "ui-. na; a apono ia .• ; Hookuu ia me ka himeni 182 0 Leo Hoonani ame ka pule a Rev. Kv mau. (Aole 'i pau.) — . ;