Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 36, 8 September 1916 — HALEHANA AME MAKEKE O NA MEAAI HAWAII. [ARTICLE]

HALEHANA AME MAKEKE O NA MEAAI HAWAII.

(Hoomauia mai kela puie mai.) ' Ua makaukau ke kahua e ku ai o ka halehana (factory) o*na meaai Hawaii, o ke kukulu aua, ua kaa aku ia iloko o ka lima o ke komite kamana, a ina e loaa mai ka permit a ke aupuni no ke apono ana i ke kii ame na loina e ae e pili ana i na halehana, alaila o hoomakaia ana ke kukulu ana i keia pule ae. - ; l'a niakaukau ka mea nona ka iuoa malalo nei e lawelawe aku i ka hana nia ke ano nui, a i keia wa ke liooneeia j nei ka lawelawe ana i lea hana kalepa ] ma ka makeke, a pela me ke kahu imu ana ma kela an® kahiko no, y>like no me ka mea maa mau i hoohanaia e a'u no na makaliiki lehulehu. I ke komo ana mai o na uaia no na kea (shares) e holo ana kekahi o ia mau dala no kp kuai ana i na lako meaai, na puaa, uala, pia, i 'a, | bipi no ke kalepa ana ma ka makeke, I malalo no o ka'u lawelawe pon»»i ana; a o kekahi hapa e waihoia. ana ia. ma j ka lima o ka puuku o ka hpi, ahiki i ka ; wa e aponoia ai o ka palapala hoohui e j ko aupuni. E ohi afla ka poe paa mahele i ka ! puka o ke dala ma kela ame xeia ma- j hitm, elike me ia i hoolaha mua ia, a e l hoolawaia ana ko lakou makemake i na ; meaai mai ko lakou hui ponoi aku i na ! wa apau. i 'Ē ae hou mai ia 'u e ho&kaka hou i! maopopo pono ke kulana o ka hana a j keia hui, a penei: • j 0 keia hui i manaoia <?. kukulu, aole no ia he hui hou, o aKahi a r;ukulu ia elike mc.na kukulu hui a kekahi poe 0 ka?kou, aole pela. Ua lawelawe loihiia keia huna ma kā inakeke kuai i'a o Honolulu e ko'u mau makua, ma ka makahiki 1868 ina ka' makeke kaliiko, a ma Polelewa. O ka oihana maauauwa, o ia ka hana daIa a na Hawaii ponoi, o ia wa, oiai lakbu ua ulakolaka 1 maoli ko lakou nohona, a«lawe aku lakou i kekalii o ko lakou v i*fiu lako meaai ami na mea ulu : no ka noolawa ana aku i ka poe oloko > ke kulanakauhale. ao, ua lawe ae ajj ma lee ano Mahope o ka haalele ana iho o ko'u mau makua i keia ao, ūa lawe ae au ma ke ano he kakoo i keia hanu mai kai, a he lehulehu o na Hawaii makee hana mai kahiko mai e lawelawe nei 1 keia hana no lakou ponoi iho, ma ka makeke ,ellke me Mr. ka ame Kaimimoku ma, a he lehulehu! 1 hala aku i ka po. ' ■ No'u iho, ua hahai aku au elike no: me ka na mea e lawelawe ana ia wa, o ia koi, hana ame ke kuai kulolo, puaa laulau, puaa kalun, hau-' pia, ukla kalua, a lehulehu aku o tia meaai Hawraii maoli i kaluaia, ?mi na mea i kalua ole ia. 1 ko'u nana ana, kilo ana, oiai au e l lawelawe ana i keia hana ahiki i keia wa. ua hooholo au, he mea pono e hōonuiia keia oihana ke kulaiia kaiiai kamakua, a e laula'aku kona hoohanaia ana> a'e lilo ka kakou ai ame na meaai makuahine i kia lioomanao, a e alakaiia aku na hanauna hou, a'o ikaika ia lakou ma na lo'na apau e pili ana i ka hoohana ana i ka lakou mau meaai makuahine, e ikaika ai ko lakou mau ola kino o keia mua aku, ahiki i ka Hawaii hope loa. I mea e loaa ai ia ike ia kakou apau, he liana ponp e hOohilihui kakou i ko, kakou mau ike apau a kahi hookahi, alaila e loaa ana ka hoonaauao ana lti kakou no apau ma keia maīiele ano nui loa ia kakou na Hawaii, a e lilo ana'ia i kumu a'o aku i na hanauna hou o keia mua aku. I k'ou hoolala 4na i *jceia oihai.a, ua hooholo au e pono e kukuluia i halqhana, o ia kahi e houluuluia ai na meaulu apau i kupono e hanaia malalo o na loina mekui Hāwaii, pela me na i 'a o ka aina, na i'a o ke kar ame na mea pili ia mau mea. Malaila e hoohantfia āLa kalepa aku ma ke ano he mau 'wai-v-ai kalepa "e koino aku ana i k'i helu waiwai o ka oihana kalepa waiwai o 'ka aina. Aole o ia wale, a&a, e lilo ana ia i kiahoomanao e alakaiia ae ai kakou apau, ma ka'hana ana a hoomau aku i ka kakou ai makulihine, o ia aku pookela maiaua o na meaai Lookikina a kakou e hapuku nei i keiu mau la. O keia iini a'u e haawi nei no kako'u apau, he hoololi paku'i ia tv> ka'u hana- e lawelawe mau nei, īie oihana keia, eia ke nee mau nei, 'aole he Wna heu loa, i maopopo ole kona liopen'a. elike me na hana hope ole i lawelaweia e kahi poe o kakou. O ko'u makaukau no ka wh loihi, ko'u kulanā noonoo maikai, akahele, malaila au e kalele nel, a o keia ka mua loa o ko'u kukulu ana I liui paku'i o keia ano, na'u no e lawelawe maoli ana, a aole au i manao e hana i kekahi hana i maopopo mua ole ia'u kona. hopena/a e hana ana i .k-i hana. e lilo ai ko'u inoa 'me ke kulana mai kai i mea ole, a e hoowahawa?ia mai ai ko'u mau hoakanaka ia'u mamuli o ko'u apakee; aole au iloko o ia aho kulana, ua ili iho malnna o ko'u hokua na koikoi apau no ka hoonee ana i keia hana, aole nae e hiki la'u Re hana. aia wa]c no a kokua ihai oukou, alaila pono. 0 ka hoao ka niea ai ka ike, aole o ka palaleha. Na Hana Plli i na Meaai Hawaii i Ka lua Maoliia. Ina e makemake oe e hoohuihui ia ua

moa oloko o kau laulau, alaila e kauolia mua oc c hiuiaia pcW, o ia ho», poke puaa palupalu( iwi aoao t waelu ka iwi); poke kamauo momona, awoawe hee (hou), umi-kuraamalua ao luau kaluaia. alaila e liookoia 110 kou makomake. Try and try again. Ina ono oe i ke kulolo, pieleele, alaila e ])ono oe e kauoha mua. Kuolo ka mikini i ka uala, a lilo ia i mpa aeae, hoohui me ka waiu o ka niu, hookonu» iho i hookahi kauna maia pala, kalua i eono hora, e lilo ana ia 7 pukini i kapaia lie pieleele, a he piepiele lua kalii olejo aua. Hoao oe iaia nei me kela laniau au i kauoha mai ai i kela la aku nei. Apetizing and dclijjious. 'O ke mele papaaina o keia pule, penei no ia: Ahaaina. Poi kalo, poi uala I'a aiwaha Aniaama, a'wa-loko liilii, auuioliole, pua -ahuluhulu ame oama. I'a lomi. Oio, awa-āua, kawakawa, aku. Pili o I'a Opae-kalaole, opae-huna, opae-haa. ula. wana, papa'i, alamihi, ina, loli, hee, aama, uala-ula, lipoa, manauea, lipeepee, kohu, oolu, huluhuluwaena etc. N,a M.ea, K.alua Puāa-kalua, mW-haku'i, laulau, lawalu i'a, laulāu-lbko, .4iee kalua, ahi ame aku m'āloo kalua, maia a'pne uala, ulu ame lawaīu'oopu, ame x opae. Nat Mea Ulu Luau puīehu, akaakai, nioi, kukui Ina--monfu * " " Na Hūaāi. Alani, maia, pea, niu-haohao, ko-aki, ki, etc. ! Nā Piikini • Kulolo kalo, kulolo-uala (pieleelie), kulolo uhli(papaiee), kulola maia (koele), kololo lieā (papaih-koele.) Nā Hati Kālitoa o Hawaii cream, koele-pai»n cream or ' Hawaiian iee creām. j 3Ja keia pulo ae e Mokomo ia aku ai ka palnpala hoohuion'e ke aupuni, o ka hui pakii'i e ikfeift āna ma ka inoa Hawaiian h4:::idard Food, Ltd., e loaa aku anā ua i ka poe apau i lawe i na a i uku piha i ka lakou rhau dalā ; no na kea pakahi apau e laweia. (Able i pau.) ~ DAVID M. KUPIHEA.