Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 36, 8 September 1916 — HE MOOLELO NO BETERIKA ROLANA A I OLE Ka Epa Iloko o Ke Koloka o Ka Hookamani—He Moolelo No Na Kaikamahine Elua. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO BETERIKA ROLANA A I OLE Ka Epa Iloko o Ke Koloka o Ka Hookamani—He Moolelo No Na Kaikamahine Elua.

» j- . Xo n;i niinuke hc mai ko laua haalele ana aku i ka liale lioululu kaaahi, hoea aku la ko laua nei kaa 1 ka pahu hupu o ka laua. liiiakai. mahope o ka hoio aiia ma na aianui lehulehu. Māwahp o kekahi puka oma'oma'o e k<jino aku ai iloko o ka malapua, i ku i)ip ai ko laua.nei kaa, aia hoi ma kahi mamap aku, h£ hale uinihapa. i hoopuniia me kekahi pa kiekie. a mamua poi\o aky o ka hale, he muliwai me kona wai aliali, ke lana mai ana. Uiai ua j)āa ka puka-pa i ke ki ia. lele aku Ia ke kalaiwa ilalo, 110 ka huki ana i ke kāuiā o fca hele kahea, a iaia 110 paha ka ike, e hele niai ana kekahi niea e wehe i ka puka-pa, huli hoi mai la oia i kahi o ke kaa, me ka welie ana ,ae i ke pani, a kalnaiiio mai la i kana mau ohua: - "Ua hoea mai la Kakou i ka hale o kp kaua kamaaina. a ke lohe nei au i ka hele mai o kqkahi mea." alaiia lele mua aku Ia o Beterika ilalo. me ka ukali ana aku nu hoi o Mrs. Talakuta mahope ona, a u haele pololei loa aku la 110 kahi o ka puka-pa. Aole laua i hiki aku i kahi o ka puka, nakeke e mai la ke kaulahao maloko mai. na kekahi kanaka elemakule 4-hele a poohina, i wehe mai i ka puka, a i ka ike ana mai ia Mrs. Tal.akuta, aole ana ninau mai ia laua nei. oiai ua kamaaina mua oia i kel.a wahine, maopopo mai la no iaia, he makemake ko laua nei e ike i kona haku, o kona kunihi ae la no ia. i kaawale ai kahi o na lede e hele aku ai. Ua kawohaia aku no ke kalaiwa e hoi oia. ua p;ui ae la no ka hana i makemakeia ai oia, aole no hoi he noonoo mai o Mrs. T.alakuta no ko laua mau ukana. aka na ke kanaka elemākule no ia i hoihoi.aku mahope, me ke ki hou ana mai i ka puka-pa a paa. Oiai laua nei e hookokoke aku ana no ka hale. ke alaalawa la ka Beterika nana ana ma kela ame keia wahi, aia hoi ma kapa o ka muliwai, he hale me ka waapa. a iaia i noonoo ae ai no ka hoouna ana aku 7 a ka Leele Poliko iaia 110 kela wahi e riohff ai a hala ka makahiki hookalii, ua ike okoā iho la 110 ua kaikamahnie nei, aole he wahi kupono e āe nona e noho ai. o kela wahi wale 110 i kaawale loa m.ai ka nui aku o na kanaka. 0 ka hale a nei e hele aku la. he hale haali'aa no ia„ ua lioopuniia hoi kona mau aoao e ka mauu uliuli, me ka h.aahaa no o na puka aniani, a o keia ka home i noho ai o Miss Mekawika. me kana matl kauwa ekolu, i kuj)ono i kana wahi loaa, e noho ai me ka oluolu, me ka ike ole ia mea he nele. 1 ko laua nei hoea ana aku no ka hale iie mehameha pu wale no. nolaila kakali iho la laua, ahiki i lioea ana aku o ke kanaka elemakule, nana laua nei i hookipa aku iloko o ke keena nui, me ka olelo ana mai ia laua e kakali malie ahiki i ka hoc,a ana mai o kona haku. « Haawi aku la 110 hoi o Mrs. Takikuta i ka leta ,a ka ī.eele Po? liko, o ka manao nui.no o kel'aleka. e kauoha mai ana ka(Lede Poliko ia Miss Makawika, e hookipa aku oia ia Beterika, a e lilo hoi ke kafkamahine opio i hoa noho nona ma kela wahi mehameha. O Beterika 110 ka i noho aku maluna o ka noho. a ku no o Mrs. ,Talakuta iluna, ma kahi e kokoke ana i ka puka, ua ma'u no ia kakali ana % a laua, aole he oili mai oke kamaaina, aoia ka Beterika o ka i pkoa ana aku i kona kokoolua:- "Ea. lie keu hoi ha ka lohi o ka hoea ana mai o Miss Mekawika?" walii ana, ine kona hopohopo mai la, aole paha he maikai o ka noonoo o k.a wahine kamaaina no ko ia nei hoea ana .aku. "O kona hoea mai koe e Miss Kalala, a ke manaolan.a nei ai}. e makemake ana no oe ke ike aku i k"6la wahine. He le<le 'oia ma na ano apau. a o na hoaloha apan o ka Lede Poliko, o kona mau hoaloha pu 110 ia, aia 110 oe la a ike aku i ka piha oluolu oJvela waliine.'' i panai aku ai no hoi o Mrs. Talakuta. O ka pau ana aku no ia o na hoakaka ana a Mrs. Talakuta ia Beterika. lohe aku la laua i ke pahupahu mai o na kamaa maloko mai o ka holo. me ka nakeke 110 hoi o ka lole, komo an.a no ka Lede Mekawika iloko o ke keepa hookipa. E kuhi ana o Beterika he vvahine kino loihi la kona kamaaiha, me ke ano o na wahine Sekotia, eia ka he kaokoa loa, he wahine pahaahaa kela, ua hfele ka lauoho a hina, ua hookuuwelu ia kona lauoho. ine ka hele ā ahuwale ka minomino o kona ili,' ma ka helehelena, e komo ana oia i kekahi lole silika. me ke kihei hoopumehana maluna o kona poohiwi.

Ma ka olelo ana aē īpa ke ano nui 1 aa ano o keia wahine. he niakemake nui loa oia i ka launa ana me kekahi poe, a o kana niea hoowahawaha wale no o ia na mea hanakuli. īloko o kona ola aha, he uuku loa kona manawa i ai i kekahi mau mea, hoopilikia mai i kona noonoo ;aka,ma ka oluolu. ka lokomaikai, afne ke aloha hoa kanaka, ua kaulana kela wahine ma ia mau mea. O kan.a meei 11001100 nui loa. o ia no ka loaa o ke ola kino maikai. I ua wahine nei i ike mai ai ia Beterika i ka noho aku. hele poloiei mai la oia imua o ke kaikamahine opio, a me kona mau lima elu", e hoopahola mai ana imua ona, i mai Ia me ka leo oluolu: x "Ke hookipa mai nei au ia oe e Miss Kalala me na'manao makee, a e hoomanao iho oe. mai keia manawa aku. ua noa keia home ia oe. ma na ano apau. Ua hoouna "mai neika I.ede Poliko ia oe, me a'u e noho ai. a na'u hoi e makaala aku no na mea apau e pono ai oe. No kona pono, ame kou pono iho 110 hoi, ke hookipa mai nei au ia oe. me he oha«a la no'u." Ku ae la o Beterika iluna, me ka'haawi ana aleu i kōna lima ak.au, aka ua hopu okoa mai 1a no o Miss Mekawika i ke kaikamaliine opio. a honi mai la, me ka lele pu ana aku 110 hoi o Beterika e lioni. "Ua kakau'mai nei ka Lede Poliko ia'u, he. moolelo ano e loa kou ē Miss Ile makemake ko'u t) oe pōnoi no ka mea nana e hoike pi)ia mai i kou moolelo, aolie i keia manawa, aka i kekahi manawa okoa aku. Ma ka'u nana mālūhiluhi maoli no oie, nolaila hoihoi koke aku ana au ia oe nolō'ko o kou rumi, no ka hooluolu ana. He'hookahi makahiki oko.a au e noho pu ai me a'u, nolaila ti'a nui loa ka manawa a kaua e kamailio ai i ko kaua mau moolelo iho. O oe wale 110 nae paha ka i hele mai nei ma kau huakai ea ?" "Aole. ō Mrs. Talakuta mai nei ko'u pailaka," wahi a Beterika, me ke kuhikuhi ana mai i kona kōkoolua. aole o Miss Mekawika i ike hiiii. 110 ka mea aia wale no kona noonoo ia Beterika. 4 'Ō*oe mai nei no ka kekahi e Mrs. Talakuta," me ka hele ana aku o ke kauwa wahine e ike i ke kamaaina. "Pehea oe i haalele aku nei 1 ko liaku ? Ke nei au, he maikai kona ola kino, i hookuu mai ai oia ia oe f" <4 Ae, he maikal no kuu haku.'a na 'kōna makemake pohoi 110' i' hoouna mai nei ia'». e iawe mai i ka lede opio nei, a e huli hoi hou aku arta no au iloko o ka wa pono." Lalau aku ja ka wahine kamaaina i ke kaūla o kiekahi hele e lewalewa ana, o.ka huki mai la no ia, a ilōko ō ka mhuike hoōkalii, ku. ana lie wahine Sekotia momona, a o ia ka kona halui i ninau aku ai: "Ua makaukau .anei ka rumi i hookaawale ia no ha malihhii?" "Ae; ua hooponopono au i kela rumi ma nehiiiei aku la, ua haliia 110 me ka uhi me<e hou." "īna pela, e hoihoi aku oe i keik' lede opiō maloko ō kela rumi, ā o,ka runii e pili pn 1.1. e h.aawi aku' oe ia rūhii no !\Frs. Tiilakuta, e boi laOa"c hōoluolū i keia niana\va, no ka mea ua hele a maluhiluhi. Iloko o ka hora hookahi ūiai keia manawa aku, e hoea aku ana au no kou rumi e Miss Kalala." * No ka piha makee loa o ke kamaaina no kana malihini, ; honi hou mai la oia ia Beterika,' me ke kauoha ana aku i katia kauwa e lioihoi ia Beterika noloko o kona rumi, o ko Beierika ukali aku la

no hoi ia maliope o kd w.ahine malama hale, a ke hoomaikai la nae oia iloko iho kon'a pomaikai, o ka loaa ana o kekahi walii kuponu loa npna, e lilo ai i hana paakiki ma ka aoao o Kunela Palani ka huli ana mai ahiki i kuna loaa ana. "Jle wahi kupono loa keia i puuhonua no'u e pee ai, aka ina e hoea mai ana o Konela Palani, a ae wale aku keia wahine. e Uaawipio ia'u malalo o kona malu. alaila he.laau popopo oia e hiki ole ai ia'u ke hilina'i aku maluna ona." MOKUNA XXVIII. x lloko o ka hora hookahi ina kela haalele anā aku •b\Koii'ela Pālani ame ka makai i ka hon)e o ka Lede Poliko. ua hoea akn lajaua no Kapolena, me ka holo pololei loa ana aku no ka. hāle hoolulu kaaalii. Ninau aku la o Koiiela Pālani, ina paha ua hala aku ke kaaahi. a hoikeia mai la. o ka_holo ana aku 110 ia he inau minuke maiiiua aku. eia nae aole he ohua i kau aku inaluna o ke kaa, i kulike me na hoakaka a Konela Palani no Miss Rolana. X T o kela hooleia ana mai, aole i kau aku o Beterika malu'na oke kilaahi, kukakuka a!e la o Konela Palani aine kona kok'oolua,- i ka l.aua mea e hana aku ai. * "Malia pahā. ua hoano e o #Bcterika iaia iho. i ike 'ole a'i keīa poe o ka hale hoolulu iaia. o ko'u manao ea. e hele kaua e ninau i ke keena. ina ua maopopo i ke kanakā kuai tikiki ke ano o ka poe apāu i liele aku e kuai tikiki 110 lakou," wahi a Konela Palani i ka mak'āi.. "Aole o'u maliao he waiwai kekahi ma ka hooko an.a aku i kena manao ou: ua oi aku ka maalea aiiie lee akamai oka Ledc Poliko, mamua o ka kaua i manao ai nona. O ko'u manaoio maoli. aole o Beterika ame kana leauwa i holo pololei mai no Kapolena nei, aka he wahi okoa loa Ho ka laua i ua ike ka Lede Po)iko, e hookolo mai ana kaua 110 Kapolena nei, nolaila ua hoopunipuni mai kela kanaka o ka hale kaa ia kaua, ua huna oia i k"a mea oiaio rrtaoli." - '' • "Alaila ihea kela kaikamahine i hele aku ai i kou manao?" walii a Konela Palani. me kona hilinai ana mai i na hoakaka a ka makai. "Ileaha ka hoi kou kumu o ke k.'imailio mua ole ana mai ia'u, i kena manao ou, ina hoi aole kaua e ho/o pololei loa mai nei hale hoolulu kaaahi!" 1 "Akahi wale no a niaopopo pono ia'u i keia manāwa, aole i holo mai kela kaikamahine ianei nei, mahope iho o ko kaua 'lohe pono ana i na mea oiaio mai na kanaka mai o keia hale hoolulli. He elua nae a'u mea e manao hou nei i keia wa. o ka mua', o ia no ko ka Poliko kipaku ana i kelā kaikamahine e hele i ka holo kaa, a ia kaua e hoi maj ai. o ka wa ia e hoea hou aku ai o ke kaa i ka hale, a aia palia kela kaikmahine maluna o ke pakaukau"aina e nohc> hoola'i mai la me ka hopohopo hou ole po kona paa i ka hopuia. "O ko'u kumu kanalua wāle no nae, no ko k.a Lede Poliko liana ana pela, o ia no kona maka'u 110 ka ])ala|>ala hopu, a o ka lua o ko'u manao, ua hooun.a pololei loa aku kela wahine i leo kaikama'hine, no kahi o kekahi hoaloha ona i nolio ai. a malalo o.kona malu e pee āi kela kaikarhahine. ahiki i kona'oo ana ma ke kanawai." "Ina elike me kau e manao nei; ma kela hoakaka elua aii, ua hoounaia .aku % o Beterika 110 kahi oka hoaloha okā Lede Poliko, alaila o kekahi ninau pohihihi hou aku no ia. a kaua e kuekāa ai. Eia ihea kela hoaloha-kahi i noho ai, eia anei ma k.ahi kokoke, a i ole ma kahi mamao paha?" N "No ia ninau au e Konela Palani. o ka'u j)ane, aia kahi o kela hoaloha ma ka aina mamao loa. Ua komohia ka mahao iloko o ka Le"de Poliko. e kuekaa ana oe i na wahi e pili kokoke ana i kona home, no keia manawa, a pela iho la oia i hopohopo ai e huna ia Beterika ma kahi kokoke mai. O ko'u irjanao ea, o ia 110 ko kaua holo pololei ana- 110 ka hale hoolulu kaaalu mā' Boune, malia o loaa ia kaua he moali e hiki.ai ke ukali aku mahope o ka mea mahuka." Ua maikai kela hoakaka i ka manao o Konela Palani. uolaila hele hou akn la ua kanaka nei e ninau i ka al\ena kuai tikiki. i ka manawa e holo ai o ke kaaahi, a iloko o koiia manao pihoihoi, i hoikeia mai ai iaia, aole he kaaahi hou o kela pb, ahiki i ke kakahiaka ae o kekahi la mai. Ua piha lc>.a o Konela Palani me ke kuaki! 1 nie kona makemake ole e noho ma kela wahi. nplaila ho.opau iā la ke kaa, nana i lawe'mai ia laua nei. a h6oljmatimaiā āku |ā he_ kaa hou. 'me na lio ikaika, o ka haalele iho la no ia o Konela Palani me kona kokoolua, aia ka pahu hopu' 110 Boune. Ua hele-a kokoke e kani ka hapalua o ka hora umi o kela po. hoea ana ko* laua nei kaa, 110 ka hale hoolulu kaaahi ma Boune. Lele koke aku la no o Konelā Palani ilalo, me ka ukali ana aku o kona hoa mahope ona. 110 ka liale hoolulu, aia ,hoi ke kanaka leuai tikiki ke noho hilinai la ma ka aoao o k'e me ka mehameha pu oloko o kona keena, a' o ia ka Konela/Palani o ka f huli .ana ae i ka makai, a pane aku lā:

"Ua laki maoli kaua i ka hoea ana mai nei i ka wa pono, no ka mea Aanao au, he mau minuke helu wale 110 koe, o ka paa no ia o ka pnka o ke keena kuai tikiki."

Ma ka niele ana aku a Konela Palahi i ka mea kuai tikiki. ua loaa mai la ka hoomaopopo ana iaia ame kona kok-oolua. na kau aku n Reterika ame Mrs. TalaVuta maUina o ke kaaahi i haalele iho ai i kela wahi, ma -ua hora o ke ahiahi.

"Ua hoomamaia ka kaua hana, ua loaa iho la ka moali polo'e: a kaya e ukali aku ai mahope o ke pio. O kela kaikamahine opia nona ke kulan.a lcde a hiehie, aole ia he mea e ae. aka o kuu kail-'a-mahine no ia, a o ka lede aoo, o ka wahine lawelawe 110 i'a a ,ka T.ede Holiko. E hoouna e alhi ana au i kelekalapa i Lad.ana. 110'ke kauoha aua aku i ka oihana makai, s e makaala m.ai i ke ku ana aku o ke kaaahi. a e paa i ka lede opio ame kona kokōolua, āhiki i ko kaua hoea aua aku." Hele aku la laua nei no ke keena kelekalapa, a hoounaia. a 1 n 1a ke kauoha i Ladana. no ka makaala ana mai ia Beterika, i k.a wa e. ku aku ai o ke kaaahi, a oiai aole he h.ana i koe, ua hoi aku 1a laua nei no ka hokele. no ka hoaumoe aua ma kel.a po, me ka hoomaniaia mai o ka noonoo o Konela Pal.ani. ' Ma ke kakahiaka ana ae o kekahi la mai, lioouna hou ia ak.ll. la ka makai e hoi hope.no Kapolena, me ka haawiia ana aku o kekahi uku maikai loa iaiii, a kauoha pu aku la no lioi ō Konela Palani iaia. e makaala i n.a kaaahi apau e haalele ana ia Kapolena. malia o hoao o Sa Laionela Kalakona, e ukali mai mahope o Beterika. a ina e ike ua makai nei, alaila e kau koke oia maluna o J<e kaaahi, me ka hakilo ])ono loa i ka Sa Laionela wahi e holo ai. .. No ua o Konela Palani la hoi, kakali oia ahiki i kii hoea ana mai o ke kaaahi e holo pololei ana no Ladana, kau aku 1a nie b nianaolana. e hoea aku ana oia. me k.a noho mai ō kana pio, iloko 0 kfe keena o ka oihana makai. lloko nae o kona kahaha, i kona wa 1 lioea ,aku,ai i Ladana, a hoea aku la hoi no ka halewai/'hoikeia mai la iaia nei, aole o Beterika 1 hōea alctf i Ladana, nolaila ua ku iho la ua kanaka nēi i kahi o ka hoka .ame ka hoaa, me ke poho wale o kōna nianaolana. 7 " " " : Ke hoka vvale la 110 ua ō Konela Palani me ka hoa.a i kana mea e hana aku ai, aka mahope iho ō k'oiia noonoo akahele ana. hooholo iho la ōia, e huli hoi .hou ihope no k.a hale hoolulu ma Boune, a 'malaila mai e niee ai me ka iualie loa, me ka uinau hele ana ma kela ame keia hale hoolulu, malia ua lele aku o Beterika m.a kekahi o kela māu wahi. Hoi hou i'o aku la ua kanakā nei ihope, a ia hookolo anā mai mahope o ke .al'ahele-a Beterika o ka aole ia he hana maalalii, aka ua noke'ua o Konela Pālani i ka niiiau liele ahiki i kona hoopau okoa an'a i kela hana, 1 kau a mea o ka luhi maoli, me lea loaa ole mal he wahi hoomalamalania ana iaia. m.ai kekahi poe mai. Ua loāa ia Ko'nela Palani ka mea ohi dala oluna o ke kaaahi i kāu ai o Beterikā ma, a nana i hooia mai i kona ik'e ana he lede opio ame kekahi lede .aoo, rhe kona hookomo ana i kekahi keonimana hialoko o kō laua wahi e noho anā, o kela kanaka nae kana i ike i l<ā lele anā nia Peterobōlo, a no nā wāhine elua, ,aole oia i ike i ko laua lele ana. hie hoohuoi wale no nāe kona. ua lele no kela inau wahine. ma ka hale hoolulu i lele ai ke keonimaua aoo, iio ka mea. he ki rro kā kela kanaka i hemo āi ka puka, mamua o ka hoea ana mai o ke kanaka ohi tikiki. ■ Aole nāē e hiki iaia ke hooiaio mai, oiai aole oia i hookokoke iki mai ma ko Beterika ma wahi ahiki i ke kokōke ana b ke' kaāahi i Ladana, akahi 110 oia a hele e nana, ua lele e nae ka inanu; o

ke kumu o kona hele ole mai e ike i kela mau lede, mamuli o ke kauoiia i haawna aku i.aia. e waiho malie uo i kela mau wahiue, ahiki i ke ku aua aku o ke kaa i Cac3aua^ ''Me he m«a la, he ki 110 ka kela wahine, i hiki ai iā laua ke hemo mai ko laua keenil aku oluna o ke kaa, M wahi a Kouela J'\ilani. me ka luliluli ana iho o kona poo. l'l hele aku ana au e luili a e ninau ponp, ma na liale hpolulu kaaalii apau, malia ua ike kekahi poe i kahi i lele ai o kela mau mea." lja hoea ua o Konela Palani ma Petereboro, ua liele maloko o na hokele ame na hale hoolimalima e ninau ai. no ka lede opio ame kona kokoolua. aole nae he hoeikahi mea i hoike mai i ka ikeia ana 0 kela mau wahine, e kekahi o lakou. Aole uo hoi he mea hookahi ma ka hale hoolulu i ike i ua mau wahine nei, nolaila ua poho wale na manaolana o Konela Palani ma ia liuli ana me ka nui o k.a luhi. I ka nele alia ma kela hale hoolulu, hele aku ana he hale hoolulu hou, me k,a noke ana 110 i ka niele inaloko o na hokele ame Ua hale hoolimalima, a 110 ka pule hookahi kela noke ana a ma nei i ka hoaa, ua lioopau okoa oia i kana luili ,ana: ua pahu'a oia, •mamuli o ke akamai ame ka maalea o Mrs. ma ka hoolala ana i ko laua alāhele e hoaa ai o Konela Palani. Malia paha aia i kona kokoolua kekahi ike e kokua mai ai iaia nei, nolaila ua hoi hou aku la o Konela Palani no Kapolena, a hui pu aku la'me ka makai, a mai iaia mai i lohe ai ua o Konela Palani, aole i haalele o Sa Laionela Kalakona, i ka nolio ana me kona makuahine. aka 110 Mrs. Talakuta ua huli hoi mai oia, a mai Ladana mai kon.a w r ahi i kau mai'ai maluna o ke kaaahi. He hookahi manaolana i koe iloko o ua o Kpnela Palani, o ia 110 ka lohe ana' mai ia Ana Keoni mai, ka mea nana e lioouna m.au aku ana' i ka leka iaia no-Beterika. malia ua hoe.a aleu he leka o kela ano i Ladana. nolaila huli hoi pololei loa aku )a oia no Ladan.a. () ka mea'nae nana i hookahaha aku i ka manao o i.u kanaka nei. aole he leka i hopunaia aku nana, aka ke kau niau m.ai la no kona manaolana. e lohe aku ana no oia i kahi i noho at o Beterika. "Aole lo.a o'u no ka loaa mai o kekahi leka ia'u. mai kuu hoaloha pohihihi mai, oia kela wahine me ka lole_silika, me na komolima hoi e anapa ana ma kpna mau manamanalima. Em no paha o Beterika maloko nei o Ladana kahi i pee .ai. e huli aku ana 110 nae au iaia, malia o loaa oia ia'u i -kekahi la, ma k,a ulia pomaikai." Me kela manao, aia 110 o Beterika m.a kekahi wahi o Lnelani kahi i pee ai. ua kelekalapa okoa aku la ua o Konela Palani i kana wal;ine ame ke keiki a. laua e holo mai a loaa oia i Ladana. a he elua la mahope mai,.Jioea mai la ka makuahine me ke keiki, a loaa iho la na hoa o Konela Palani. ma ka hoolala ana i na walii e hiki ai ke kaa hou o Beterika malalo o ko lakou malu. Ma kela noho hookahi ana ,aku hoi a Agata imua o ke alo o kona makuahine hookohukohu ame Sa he wahi mea a mihimihi aku o Sa Laionela iaia ;a iloko no hoi o kana mau hooikaika ana, e kumakaia koke 'ae i ke kaikamahine ana i lili makawelawela loa ai, aole he loaa iki o ka ike iaia 110 ko Beterika wahi 1 noho ai, a o ke kumu no ia o ka hoea koke ole aku o ka leka imua o Konela ,Pa!ani. Ma kela po a Beterika i holo mahuka aku ai mai kona enemi mai, u.a loohia iho la ka Lede Poliko i ka ma'i fiva ikaika loa, ka mea nana i kono aku iaia e noho paa maloko o kona rumi 110 na~pule elua, o ka wahine malama hale ka mea nana e .nku ana iaia, a i kekahi mānawa e hele aku ana no hoi o Agata e ike, aka mamuli nae o ke kauoha paa a ke kauka, aole he mau kamailio niele 0 kekahi ano i aeūi e kamailio, oiai kela wahine iloko o kona kulaaa ma'i; nolaila ua nele loa ka loaa ana aku o ka ike ia Agata i l*o Beterika wahi e noho mai nei. I ka huli hoi ana aku liol o Mrs. Talakuta, mahope iho o ka liala ana o ka pule hookahū ua hoopipili loa mai la o Agata iaia, me ka hooniele ar.a mai e pili ana ia E>eterika. ame kona walii i noho ai, aole nae īie.wahi mea a hoike iki kela wahine i ko B t cterika wahi 1 noho ai. 1 ka' ike ana o Ag"ata. ua hoohokaia kona mau manaolana apau, no ke kiimakaia ia Beterika. ua kapae ae la oia i ka noonoo an.a 110 kela kaikamahine 110 kekahi īnanawa, a hoohuli aku l.a i kona noo--1100 no Sa Laionela. • 1 > K mahelehele ana kela kanaka opio i kona manaw.a maloko o ka rumi o kona makuahine ma'i i kekahi wa; a e Hele'holoholo ana hoi i kekahi wa, a 'nn'ke ahiahi wale 110 oia e noiio ai ma ka hale ma ka hoouanea ana i kekahi mau hora maloko o ke keena hookipa, a o kela mau manawa wale 110 ka w.a e noho mai ai o Sa Laionela imua o ke komoheWa. ' Ma kela launa mau ana o Agata me Sa Laionela, e hoike man aku ana no ua kanaka nei- i kona mau ano paa rula o ke keonimana oiaio. eia nae 'he like wale no kana mau hana i na lede opio apaij e hoea mai ana imua o kona alo, a ma keia mau ,ano o Sa l.aionela, ua hoopii loa ia aku ka lili o Agata no Beterika, ke kaikamahine a m.h o Agata o ka i okoa ana iho iloko ona, i ka hokai, nna o kona komo ana ae mawaena ona ame Sa Laionela. , "I-Ie lilo kalliko ko ka puuwai o keia kanaka ia'u, ?na aole kela kaikimahine laj)uwale," i nalu wale iho ai no o Agata iloko ona. "liia hoi paha e kaa aku ana o Beterika malalo o ka malu o Konela Palani, a lawe aku no kekahi wahi kaawale loa e noho ai, me ka hookikina ana ahiki i ka mare ana aku me kana keiki, alaila o ka hoe.a ana mai ia i ka hookoia ana o ka iini a kuu puuwai. "Ke paa loa nei kuu manao, ina e loaa mai ana ka ike ia Sa Laionela ua mare algi_o Beterika he kane okoa loa, alaila e ae ana ojii i ka. manao o kona makuahine, e lilo i kane na'u ; o l*e kumu wlale: 110 e ulolohi nei keia hana, o .ko'u maopopo ole i kahi i noho ai o Beterika i hoike koke aku ai au ia Koiiela Palani." ' Ua ulu ae 110 ka manao iloko o Agata e ninau okoa <pku i.a Sa l.aionela, ina paha im ike oia i ko Beterika wahi i noho ai, he hookalii no nae kuniu o kona nin.au ole āna mai, 110 kona hopohopo, ina e loaa ana kela kaikama,hine ia Konela Palani, alaila e kau aku ana na hoohuoi ,ana maluna ona, oia ka mea nana i kumakaia :ia Beterika, nolaila he pono iaia ke hoomanawanui, malia o hoea mai no he manawa e hiki ai ke loaa ka ike iaia, niā ke ,ano maalahi loa, me k# 'oaa ole he mau hoohuoi ana maluna ona. no kana mau mea i hooiala kahiko ai.

Kakali aku la nae ua o Agata, o ka oluolu mai o ka ma'i o ka Lede Poliko, o ka hele 110 lioi ia a piha pono na 'pule ekolu. akahi 110 a loaa ka ikaika maikai i ua leele aoo nei, a iho mai la oia ma kekahi kakahiaka noloko o ka rumi aiiia, ma kona wahi mEtii. Ke hele la oia i ka l\olo kaa, ke hookipa mai la i na malihini kipa mai aiia e ike iai'a. aole nae ona wahi mea a kamailio iki .ae e pili ana ia &eterika ame kona wahi i noho ai. rioko o keia m.au pule lehulehu. ljg elua mau leka i loāa mai i ka I.ede Poliko mai ia Beterika mai, me ke kuni o Ladana e kau ina m'awaho q ka wa-hi leka. no ka mea na Nliss Mekawika i hoōuna i kela inau leka i kekahi hoaloha ona ma Ladana, no ka hoouna pololei ana mai i ka Lede poliko. i hana oia pela i wahi e iike ole ia ai kahi i noho ai o ke kaikamahine opio. Mamuli nae o ka hilinai piha o ka Lede Poliko ia Agata, ma o kela kuhihewa. o kaffa kaikamahine no ia, noonōQ iho la ua wahine nei, he mea maikai no kona hoike piha ana ae i na mea apau i kela kaikamahine, e laa ke ano o na kamailio mawaena ona ame Konela Pal.ani. a pela hoi me ko Beterika wahi i noho a'i. He hookahi mahina mai kela manāwa o ka liaalele āma mai o Beterika i ka home o ka Lede Poliko, aole he wahi mea a loaa iki o ka inoa o kona walii i noho ai ia Agata ,aole no he kamailio iki ae oka Le<le Poliko i kahi i liohe* ai. - I kekahi .auwina lk ua hele pu aku la o Agata me ka Lede Po* liko i ka holoholo. 1 māluna o ke kaa elike me ka.laua hank māii. nia na la i hala aku. Ua holo oSa Laionela Kalakona no Ladaria. e hala ai iaia he pule hookahi, mamua 'o ka huli hoi ana mai, me ka lilo nae o kela hele o ke opio i -rriea maiieai ole i kā manao o Agata, oiai ke hopohopo la oia, e halawai pu aku ana no o Sa ī.ainnela me Beterika. Iloko nae o kela noho hookahi o Agatā i'ka h.ale. aole no ia he mea e ha'o ai ka hao mau mai o ua kaikamahine nei iaia a paihi, ne kela han.a mau no ona. ma kā hooluu anari kona ili, a iāia » hoēā nai ai imua o kona makuahine hookohukohu, i niāi la me ka leo loa: » . (Aole i pau.)