Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 6, 9 February 1917 — HOOLE KA AHA I KA MANA O KA LUNK. ASHFORD Ku Ole ka Hookohu Hoa no ka Papa Kahuwaiwai o Chas. E. King i ka Mana HOAKAKA KA AHA KIEKIE I KONA MANAO KANAWAI Ku ka Hookohu o Wm. Williamson i ka Mana a Lilo i Hoa no ka Papa [ARTICLE]

HOOLE KA AHA I KA MANA O KA LUNK. ASHFORD

Ku Ole ka Hookohu Hoa no ka Papa Kahuwaiwai o Chas. E. King i ka Mana

HOAKAKA KA AHA KIEKIE I KONA MANAO KANAWAI

Ku ka Hookohu o Wm. Williamson i ka Mana a Lilo i Hoa no ka Papa

O ka hookohu i luinni:i o ku Lunnkaluiwai Kaapuni Ashford e hoolilo aiia ia Charlos L'. King i ln»a no ka papa kahuwaiwai o ka Waiwai o Pnuahi Bishop. ua lilo i moa ku ole i ka mana, niamuli o ka hoopuka ana ae o ka aha kiekie i kana olelo hooholo ma ka Poalui o ka pule aku nei i hala, e hoole ana i ka niana hookohu o ka Luuakannwai Ashford i na hoa o kela pnpa kahuwaiwai. C) ka inana o ka I.unakanawai Ashfoid i kulike ai me ka olelo hooholo a ka aha kiekie, i pili i ka ninau papa kahuwaiwai, ma na mea 110 ia e pili ana i ke apono ame ke apono ole ana i ka hona, o ke kahuwaiwai hou, aole hoi ma na mea e pili ana i kona hookohu, he ninau ia i kaa aku ka mana iloko o na lunakanawai kiekie. Ma kekahi mau mahina aku nei i hala, i kulike ai me na manao o ka palapala kauoha a Mrs. Bernice Pauahi Bishop, ua hookohu nlaila nai Koa lunakanawai o ka aha Tdekie ia William Williamaon, i kaliuwaiwai no ke pani ana i ka makalua i hoohakahakaia iho, mamuli o ka haalele ana mai o 8. M. Damon i kona noho kahuwalwai ana, a waihoia mai la ka ninau imua o ka Lunakanawai Kaapuni Ashfor<J, ina kona ano he lunakanawai mua no ka aha kaapuni ekahi, no ke apono ana aku. Ua loheia na manao hoakaka o na loio he nui, maluna o ka ninau i pili i ka mana hookohu, a ma»ka manaoio o ka Lunakanawai Ashford iloko o kela manawa, aia wale no ka mana hookohu iaia, aole hoi iloko o ka aha kiekie, a 'no ia, kumu, i hookohu ae ai oia ia Mr. G'l}arles E. King i hoa no ka papa kahuwaiwai; a ia wa i hoohalahala ai na hoa kahiko o ka papa kahuwaiwai i kela hookohu, a i ka olelo hooholo hoi a ka Lunakanawai Ashford imua o ka aha kiekie, a o kela ae la ka hopena i oili ae nei, o ia ke ku ana o ka hookohu a ka aha kiekie i hana aku ai, maluna o William Williamson. Ma ka manawa i ai o William Williamaon e ka aha kiekie, u& waiho loa aku na kahuwaiwai he palapala noi imua o ka Lunakanawai Arihford, e apono mai i kela hookohu, ma ka olelo hooholo nae a ka aha kiekie o ka hoopuka ana mai nei, e kauoha ana ia, e hoopauia kela palapala noi, no ke kumu, aole loa he kuleana apono o ka aha kaapuni i ka hookohu, ua paa ki* mea i hanaia e ka aha kiekie, aka ma na mea pili bona wale no kc kuleana o ka aha kaapuni. Maloko o ka palapala kauoha hooilina o Mrs. Pauahi Bishop, e hoakaka ana ia, e hoopihaia aku kekahi hakahaka iloko o ka papa kahuwaiwai, mamuli o ke koho ana a ka hapanui o na iunakanawai o ka alia kiekie; o keia koho ana nae ka ka Lunakanawai Ashford i hoakaka ai i kona manao, he kuleana wae wale no ka i haawiia iloko o na lunakanawai o ka aha kiekie, aka ma ka mnnao nae o ka aha kiekie, he hookohu, ka manao o kela huaolelo " koho," a ua paa kela hookohuia ana o William Williamson. Ua hookahuaia ka olelo hooholo a ka Lunakanawai Ashford mamuli o kona manaoio, ma ka manawa i hanaia ai o ka palapala kauoha hooilina, o ka aha kiekie wale no ka aha iaia ka mana boolohe a hooholo i na mea e pili ana i na palapala o kela ano, aka mamuli o ka hanaia ana he kanawai iloko o ka 189$, e hoihoi ana i na hana apau o ka hoolohe ana i na palpala hooilina, na hana hooponopono waiwai apau i ka aha kaapuni, ua manao ka Lunakanawai Ashford he kuleana nui kona e hookohu ai i kekahi mea ana i ike ai ua kupono i hoa noloko o kela papa kahuwaiwai. Ma keia olelo hooholo nae a ka aha kiekie, e hoakaka ana ia, aole i haawiia ka mana iloko o ka aha kiekie e hookohu ai i kekahi mea no ke pani ana i ka hakahaka maloko o ka papa kahuwalwai, aka he kulena kaokoa kela i haawiia i na lunakanawai kiekie ma ko lakou kulana oihana, ma ia ano iho la, he irtana a he kuleana piha ko na lunakanawai kiekie e hana ai, ellke me ka lakou i hookohu mai ai ia Mr. William Williamson; a ma ia ano, ua lilo ka hookohuia ana o Mr. Chas. E. King i mea ole, a ua ku hoi i ka mana ka hookohuia ana o Mr. William Williamson. Ua hoike ae ka Loio Peters, ka mea i paio aku imua o ka aha ma ka aoao o Mr. King, ame ka ahahui o na haumana o Kamehameha i hemo, e hoohalahala loa ia ana kela olelo hooholo imua o ka

aha o na hoopii hoohalahala ma Amerika; a o ka nee koke o kela hana imua ame ka ole ; na keia mua aku ia e hoike mai.

) Ji«qlia]p.hala a ka aha o na' hoopii noohaiahala, i lulu ae ai ka lehulehu i kekahi waihona no kela 'hana, mamuli o ke ake ana'e ikeia na mea oiaūo e pili ana i keia ninau kuleana hookohu i na hoa o ka papa kahuwaiwai o ka Waiwi o Mrs. Pauahi Bishop,