Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 15, 13 April 1917 — AOLE KEIA I LOHI LOA NO KA HOOMAKAUKAU ANA [ARTICLE]

AOLE KEIA I LOHI LOA NO KA HOOMAKAUKAU ANA

O ke kaua maloko o Europa, a kakou i nana wale aku ai ma ano, e ike i ka hoea ana mai o ua kaua la i kona hopena, ma ka nohoalii ana mai O ka maluhia, ua hoea mai ia ma ko kakou mau ipuka I keia la, e ieono okoa ia mai ai kakou, e hoomakaukau ia kakou iho, oiai no nae ua,nui ka manawa i pau i ka hoomaunauna wale ia; a no ka mea, aole kakou i hoomanao mau ika olelo a kahiko: "Iluna no ka ua waele eke pulu r " aole no nae keia i feaabope loa no ka hoomakaukau ana, aole no ko kakou hele okoa ana aku e komo iloko o ka enaena o ke kaua, aka no ke kupale ana ia kakou iho, mai k& pilikia a«e ka poino mai, i na mea he nui e hooneleia mai ai kakou, ma keia ne* ana akn. Iloko o na makahiki elua me ka hapa o ke komo ana o Europa iloko o kā kaaa, o ka pilikia hikimua a kakou i hoomaopopo ai no kakou iho, o ia no k*i pipii mai a na meakuai o na ano like ole; i keia la nae, ua aaeane e papalua iho ka kakou mau mea e uku aku ai, i na mea, a kakou e kuai ana me ka oluolu i ka wa aole he kaua; a i keia la, a ma keia hope aku„ e oi ae ana ka pipii o na meakoai apaji, »e ka paakiki o ka loaa ana mai o kekahi mau mea e pono ai o Hawaii nei, mai Amerika mai. No ka hoopakele ana ae ia kakou mai na pilikia maopopo loa, i ikeia ma na aupuni i kopao iloko o ke kaua, e laa ka pilikia maoli i na meaai, me kemau mea e ae he nui e pono ai ke ola ana, ua hoea mai i ka wa a Hnwaii nei, e hoomaka koke aku ai e mahi i ka aina i na meaulu, na huaai, a i na mea e hiki ai ia Hawaii ke malama iaia iho, no kekahi manawa. Aia he mau aina lehulehu o na kanaka Hawaii, e waiho wale mai nei i %eia manawa, me ke kanu ole ia i kekahi mau ano meaulu', a huaai paha, e īilo ana ia mau aina, i mau aina waiwai, ma keia mua aku, ina e hoomaka aku ana ke kanu ana i kekahi mau mea i kupono ia mau aina. E kanu nui aku i ke kalo, ma na aina wai ame na aina maloo, pela ka laiki, faa uala aae ka ualakahiki, ka ke pu, ame na meaulu apau i kupono ma Hawaii nei; o na meaai aku ana ia a na kanaka, ina e oi loa mai ka pipii 0 ke kumukuai o ka palaoa, ka uala kahiki ame kekahi mau meaai e ae, « loaa nei ia kakou mai na aina e mai. O ka poe nui o ka lakou loaa, a o ka poe i loaa he waihona mahuahu-i no lakou, e hiki ana ia lakou ame ko lakou mau ohana, ke kual i na meaai {Āpii; o ka poe uuku o ka loaa, me ka nui o ka ohana, he hana pohihihi u paakiki no lakou ke kuai ana, i na mea i maa ia lakou i keia manawa, a mamuli aūanei o t|o kakou lako, ma Hawaii nei, me kekahi mau meaai e ae, pela iho la e komo kukonukonu ole aku ai kakou iloko o na pilikia, ka haawina hoi a na makaainana, o na aupuni e kaua mai nei, i auamo ai me ka hoomanawanui no kekahi manawa loihi, elike me ia i konoiā mai ai o Hawaii nei e kokua aku. Ua hoopuka ae Kiaaina o Hawaii nei he kuahaua, e kono ana i na makaainana, e hookaawale i mau aina no ka mahi ana, i na meaulu ame n'i hnaai, he hana naauao hoi iloko o keia wa e hookokoke mai nei ka pilikia, e pono ai i ka poe kuonoono oloko nei o ka aina, e hoohuli koke aku i ko lakou noonoo keia kumuhana ano nui, e poho ole ai na hooikaika ana. Iloko o keia wa o ke kaua, aole he meaai nele ole 6 kona makemakeia, ina e hapa mai ana ka loaa ana o ka laiki, ka palaoa ame kekahi ma'u m&i e ae he nui e pono ai na makaainana, maloko nei o keia Teritore. O ka poi ka ai kumu a na kanaka Hawaii, e holo »ku ana kekahi mau lahui e aē malaila; e hilinai aku ana kekahi poe maluna;o ke kale, ka uala ame na huaai, a ina aole e nui na wahi oloko nei o keia Teritore, e hooulu ana i na ineaiulu, e hoen m*\ ana no i ka manawa, e pii mai ai na meaai kuloko o kakou; no ia mau mea, no hoi i makee nui ai.ke Kuokoa nei i na kanaka Hawaii, e a'o i ka hoōmakanlii, a e nana aku i na pilikia, e hoea mau mai ana i kō kakou ana. Ua hala ka manawa no ke kunana ana, no ka hoopalaleha ana, he manaWa keia no ka iho ana o na lima ilalo. o ka lepo, aole auanei he loihi loa o ka maaawa ma keia hope aku, e ohi 110 ka poe mahiai i na pomaikai, a o ka mea 01 pookela loa aku, o ia no ko kakou hoopakeleia ae mai ka poino ame ka pilikia *ai a ka wi, elike me na lahui ilokp.o ke, kaua e auwe mai la i keia la. O ke knmukuai a kakou e ike nei i keia la no na meaai, he kumukuai ia, i; ike ole ia mamua; o kekahi o na han.a naauao, mamua o ka 'hooi hou ia ae o; na knmukuai, o ia no ke kuai ana i na mea i makemake nui ia, a hoahu ma' kekahi wahi kupono, no ka mea, ua a'oia mai kakou, mamuli o "ka hoohemakfma, e pau ia ano o kakou, aka e a'o i ka malama, a e hookanaka ia kakou ma na ano kupono apau. He elua mau ninau nui a ko'iko'i loa iloko o keia manawa e komo kino aku ai o Amerika iloko o ke kaua, o ka mua, o ia no ke kulana makaukau ne na kanaka ame na lako aua, no ke kupale ana i ke ola ame ka waiwai, mai ka hoopoinoia mai e na enemi; a o ka lua, o ia no ka hoomakaukau ana i na nea e ola ai ka lahui. O ka poe i komo iloko o ka oihana koa ,ame ka oihana kaua, ame ka poe kino ikaika, i makaukau i na manawa apau, no ka hele ana e paio ku-e aku me na enemi, e hookuu aku ia lakou e paio no ka pono o ka lahui holookoa; a o ka poe e koe iho ana, e lilo lakou i poe kupale a hoopakele i ka lahui, mai ke komohia ana aku iloko o ka'poino a ka wi, kekahi o na enemi paakiki ke kipaku ana aku, maiwaena aku o kakou, koe wale no ka lako e, 'me na makaukau e hiki ai ke hoopio aku ia enemi o na lahui kanaka. E hoomakaukau ano no na pilikia omua aku nei e hoea mai ana!