Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 21, 25 May 1917 — AUHEA KA EKALESIA O IESU KRISTO ME KA POE I KOHOIA E KE AKUA E HA'I I KA EUANELIO OIAIO NO KE OLA O NA KANAKA? [ARTICLE]

AUHEA KA EKALESIA O IESU KRISTO ME KA POE I KOHOIA E KE AKUA E HA'I I KA EUANELIO OIAIO NO KE OLA O NA KANAKA?

Kakauia no ka Nupepa Kuokoa HELU VIII

A ma ka aoao nae hoi o na makua, he m*a pono lakou e makaukau mau e i na lawehala o ka lakon mau Keiki e- mihi anā me k'a oiaio, elike r,<> h<>i me ke Akua ka ifakua uhane o iia kanaka e kala mau ana i ko kakuu mau lawehala ke mihi kakau mt* ka pololei. Oiai, oka mihi ana aku 0 ke keiki, a kau mai ka makua i ka hnopai. he kumu ia no ua keiki la e mrika'u loa ai ke mihi hou aku. O ka W>pa'i ana nae ma ke ano he a'o no La hewa koikoi a ke keiki e hana*-ai, 1 mea nona e hoolohe ai, he hana naauao ia a ka makua aloha keiki, a he n«>a pon» no i 'na keiki o iā ano ke lawe ia mau hoopa'i me ka hoomanav.anui no ka malama ana i ka pono npau. e hoolohe i na makua ame ke Akua.

Xo na mea hoi e pili ana i ka nohona hewa a pono ole o ka poe i mareia i ku-e i ko lakou mau hoa pili iwaena o na hoahanau o ka Ekaleeia Katolika Koma, ua a'o maoli aku no na kahuna pule o ia Ekalesia ia lakou, aole e pono c hoopii oki mare imua o na aha kanawai o ka aina no ka hookaawale » ko lakon mau hoapili, oiai, o ka mare ia ana iloko o ka Ekaleaia Katolika Kome. he mare mana ia a paa loa. Aolo hiki ke moku (kaawale) imua o ke Akua. Nolaiia, e aho no ka noho huikau ani pela, me ke "oki*' ole.

He nui loa o na hoahanau oloko o ia Kkalesia iwaena o ka poe i mareia, i na makahiki i kaahope ae, i i ko lakou mau hoa pili i mare ai a noho hewa pu aku la me «kekahi mea okoa ahiki i ka make ana. Aole lakou i oki ia ma ke kanawai o ka aina. Aole .hoi i oki ia mai ka nohona hoahanau ana iloko o ka ekalesia. Aka, e hele ' mau aqa no lakou i ka pule me ka penitenia mau ana. a ai no i ke kifto o ka Haku (komunio), a hoi hou aku no iloko o kela paumael# e noho ai, me kn hoao ole e hana i ka pono a haalele i ka hewa. l'a ili ke koikoi o ka noho mau ana o koia poe hoahanau me ka huikau pono o]e, maluna o na kahunapule o ia ekalesia, e a'o ole ana. Ua oi loa aku ka makemakeia o ia poe, mamua o ka maemae o ka ekalesia. Ina no ka minamina i ka.nui o ka heluna o na hoahe oi aku ka pono o ko lakou haawi ia ana malalo o ka mana o ke kanawai o ka aina, i mea e hooponopono ia ai ko iakou noho huikau a pololei. Aole oka huna hewa ona kahunapule. Oi&i, aole makemake o ke Akua ia ano mare noho huikau iloko a kahi Ekalesia e olelo ana no ke Akua. 3Jai ehaeha ko oukou manao e o 'u' mau hoaloha Hawaii iloko o ka Ekale-. sia Katolika, no ko'u hoike ana me ka. pololei i keia mau hana paumaele hoomae\vaewa i ke Akua. Ua ike au. ona Hawaii ka poe i poino#mamuli o ka hoolohe ana i keia mau a'o a na kahunapule Katolika, oiai no nae i keia manawa, ke nanaia iloko o ka moolelo 0 na aha hookolokolō no na hihia oki mare e ikeia ana he nui na Pukiki Katolika Roma i oki i ko lakou mau hoa pili ma ka oihana materemonio, a pau 1 ka mare hou. Pela no me na haole, j ame kahi mau lahui okoa e ae. l T a 1 puni maoli na Hawaii o na hanauna i hala i keia piau. a'o a pehea la na Ha-; waii o keia mau la? , O ka Ekalesia e a.'o ikaika ana 1 kona mau hoahanau e malama i ko_ ke Akua makemake, e hana i ka pono a e hookaawale mai na hana hewa mai ame ka noho huiknu, ua oi loa aku ia mamua o ka ekalesda i piha me na kanaka ame na hoahanau lie nui, i hiki ole ke malama i ka ke Akua mau kauoha e hana i ka pono ,a e hookaawale mai ka noho haumia mai. He mea oiaio o ka poe e noho mau ana no iloko o ka liewa me ka -manao hoopaakiki ahiki ole ke haalēle, uā' make mua .ko lakou mau uhane oiaio no 6 ola aiia. O -ko lakou mihi ana nia ka penitenia, flole loa ia he mihi ola, no ka rriea T aole ke Akua e kala mai ia oe ke mihi akū i kekahi hewa, me kou hoi hou aku no a hana i ua hewa la, aole hoi oe e haalele.

O Ke a'o ia ana o keia hana mihi ma ka penitenia," he hana makemake loa ia na kekahi poe kolohe i hauoli i k'a hoopaumaele ana ia mea aku, ia mea aku. Ua~hiki i ka poe mareia ke hafla hewa me ha'i, a hele e penitenia, kalaia mai no. Aole ike ke kane 1 ka hana hewa a ka wahine,* a o ka wahine hoi i ke kane. O na pepeiao o ke kahunapule ke lohe ia mau mea, aj 01 loa aku ko lakou hauoli ina he wahine ame na kaikamahine ka poe e penitenia aku. Ea, ua kulike anei keia ano mihi me ka lesu e a'o nei no ke keiki uhauha i mihi i kona maleual Aole! Aole loa!! Mamuli 0 keia mau ano a 'o aine kā hookuukuu wale ia aku o ka poe hana hewa, ua noho huikau maoli kekahi poe e ikeia nei. Aole no hoi iloko o hookahi ekaleeia wale no, aka, pau pu no me kekahi mau ekalesia © k» noho kapulu o na hoahanau. Ea, e na Hawaii i aloha ia; ka poe e makee v ana i ka pono, a i ake e hooiaio ia ko oukou kohoia ana no ke

Akna, no ka manaolana i ba'i mua ia mai ma o ka euanelio la, no ko ou» kou noho pu ana me Kristo i kona hiki hou ana mai, mai kui-he ko oukou mau noonoo no keia mau olelo. He mea pono ke a'o ikaika ia oukou iloko 0 ka noho maemae ana, i ole ai oukou e nele i ka uku a ke Akua i hoomakaukau ai no oukou, a no ka poe apau e malama ana i kana mau kauoha. E hiki io mai una ka Haku, a aia no ma Kona lima Kana peahi, a e hoomaemae auanei Oia i ka palaoa maiwaena mai o ke kikania, a i ka poe pono hoi maiwaena mai o ka poe hewa. Nana no e holoi i na waimaka o ka poe 1 luuluu a kaumaha, e lilo lakou i poe kanaka Noiia, a Oia hoi ko lakou Haku.

Ae, iloko o ka Ekalesia o lesu Kristo i keia mau la hope o ke ao e ooloku nei, na la hoi a Dāniela ke kaula i jvanana mai ai no ka hoohioloia ana o na aupuni alii o ke ao nei (Daniela 2:4445), aole loa i ae ia ka poe noho huikau e lilo i mau hoahanau iloko o ka EkaTesia a i mau lala hoi no ke kino o Kristo, ke ole lakou e mihi a haalele ia mau ano noho paumaele ana. A o na hoahanau e hana pu ana pela, e oki ia no lakou mai ka Ekaleaia aku, ke mihi ole lakou. "E maemae oukou, elike me ka maemae ana o ko oukou Makna i ka lani, i lilo ai oukou i poe keiki Nana." "E hali keia ame keia i kana ipu iho me ka maemae imua o ka Haku." O keia ke ano Ekalesiji a'u i makemake ai e alakai i kuu lahui Hawaii ma ka malama ana i ka pono o ke Akūu. ,Aka nae, iloko no & ke aloha, aole no ka manao hookikina aku, i ole ai e ili. mai ke koikoi o na hoahewaia ana maluna, iho o'u no ke ku e i ka mana kuokoa o ke kanaka e koho i ka pono ame ka hewn. E lilo auanei kieia mau olelo a'u i mea hauoli i ka manao o ka poe hoopono, aka, i ka poe hewa "a hoomaopopo ole i ka mana o ke Akua, e pale ana lakou me ka imi ana i na olelo hoakamai e ku-e ai i ka oiaio, elike me ka hana a ka poe Parisaio imua o ka Haku, no ka mea, ke hooikaika nei o Satana ma na ano apau e kukulu ai i kona aupuni hewa mawaena o na kanaka, malaila qa hana hewa e hauoli ai a e lealea ai no ke alakai ana ia lakou iloko o ka poino. Ma ka hua o ka laau.e ikeia ai kona maikai, a ma ka hana hoi a ke kanaka e ikeia ai kona pono. E hoomanaoia ,o ka poe apau naanaoio ana i ka a mihi me ka oiaio i ko lakou mau hewa, a bapetizoia hoi iloko o ka wai no ka holoi ana o na hala a iilo hoi i poe ohana no ke Akua iloko o ka Ekalesia o Kristo, ua lilo ko lakou mau kino i luakihi no ka Uhane oke Akua. E kau lima ia lakou no ka'hoopaa ana i na haawina hoopomaikai o ka Uhane e ka poe i loaa ka mana o ka OihanakahUna Meleki--Bedeka, ka oihanakahuna o ke Keikihipa a ke Akua, a na ke Akua no auanei ka Mea i ike i ka naau o na kanaka e haawi mai i ka mana o Kona uhane maluna o lakou. E waiho lakou i ke ano kanaka kahiko i kulunia ilok'o.o ka hewa, a e lilo i kanaka hanau hou ia iloko o na hana pono.

Aka, e haule ana no lakou iloko o ka hana hewa mamuli o ka nawaliwali no ka mea, o ka mea e olelo anar, aole ona hewa, ua hoopunipuni oia i ke Akua; koe wale no ko ke Akua poe kanaka, aole o lakou hoomau i ka hana ana i ka hewa, mihi aku no apau, hoi no hana hou. Aole ke Akua e kala mai ina no ke kanaka e ae maoli no iaia iho e hana hewa me ka maopopo no iaia o kana mea i mihi ai. E oi āku ko lakou 'ahewa ia. No ia mea hoi, ua haawiia mai ka oihana kalahala D(i lakou ma ka papa ahaaina hoomanao no ke koko ame ke kino o ka Haku. <E ai lakou ia mea me ka hooponopono ana i ko lakou mau lawehnla, i ole ai lakou e lilo i poe nawaliwaH a make | i na hana pono, I Kor. .11:23-33. O kekahi o na hana kala i a'oia e ka euanelio, o ia na mea pili i ka poe ma'i. E ha'i lafcou i ko lakou mau hewa, kekahi i kekahi. E kii i na lunakahiko no ke kaulima ana maluna o lakou me ka hamo ana i ka aila, a o ka pule a ka? -mea-manaoio-« hoola no ia i ka mea ma'i. a ina he mau hewa kona, e | kalaia no ia. lakoho o:14-lfi. (Aole i pau.)