Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 28, 13 July 1917 — HE MOOLELO NO KODADA AME Kona Mau Hoahanau Lokoino Ame Ko Ke Kamaaliiwahine o Deriaba [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KODADA AME Kona Mau Hoahanau Lokoino Ame Ko Ke Kamaaliiwahine o Deriaba

I :ii :nc i:i hoakaka a ke kauwa. hakalia no ia Pirou/f a hiki i kona halealii a iloko hoi o kona rumi ponoi, 0 ka hele aku la no ia o ke kauwa a hoike aku la iaia he kanaka nialihini i kamaaina ole iaia ka mea i makemakej loa e īke a e kamailio }>u me ia, no ka hoike ana aku iaia 1 kekahi mea hou ano nui. a oia mea ana e hoike aku ana uo k.i niea no ia e pili ana ia Kodada, kana Ueiki. 1 hakalia n«» i ka hoike ana aku a ke kauwa o ke kauoha kokr inai la no ia o ka Moiwahine Pirouze e lawe kokeia :,ku ke kanaka malihini imua ona, no ka niea, o ko ka moiwaliiiu- noonoo no ia e noho ana ia manawa o ka lohe aku i kalii nuhou e pili ana i kana keiki. (> ko ke kauwa kii koke mai la no ia ike kauka a lawe aku ia ia'a imua o Pirouze a ia ike ana mai ona, kauoha nai ia i ka:ia mau haiawahine a ]>au e haalele iho ia rumi, a koe elua no ki uoho pu ana aku, lie niau haiawahine ana : hilinai nui ai. la komo ana akn no a ke kauka o ke kauoha koke mai la no ia o Pirouze e hoike aku i ka hua i ka umauma me ke lihoi nui. a oiai ua hauoli loa ke kauka ia manawa i koiia hui an:i a e ]>apaleo pu ana me ka mea ana i make- ■ uak*- ai e kan nilio i>n, o kf»na hoomaka aku la no ia i ka i :«na aku : * i. ka Madame maikai, he moolelo loihi loa keia a'u e ) oike aku ana ia oe. a ke hauoli nei au i ko'u hui pu anU :\e oe a hoike aku i ko'u manao ia oe. O keia moolelo a'u : h-.ike aku la ea, e ke aliiwahine. ua piha i na mea hoo--.ili..ih«ii noono<j. a oia ka'u e hopohopo e nei e hoopuiwaia ukv ana paha auanei kou noonoo i kou wa e lohe aku ai. "Hoike niai paha i lohe ia aku hoi; malia paha o hiki no j ]w.i ia'u ke hoomanawanui ahiki i ka pau ana o kau me - ! olelo." i nane mai ai ka moiwahine ma ke ano o ka mea i ; ] ih ; loa i ka uluhua e ake no a lohe koke aku. \a ia la ke kauoha o ka hoomaka aku la no ia o ke kauka J <■ h- nk.ika i ka mr»olelo i pau niua ae nei e f)ili ana i ka hana :<!oha a Kodada i hana ai ma o ka hoopakele ana i kona n:an h. iahanau a pela aku. aka i ka hiki ana o ka ke kauk.i | 1 Aiakaka ma kahi e pili ana i k.a pepehiia ana o Kodada, \'.:i maule ilm la o Pirouze a waiho oui ole ana iluna o ka me he mea la ua lo.aa pono mai oia i kekahi popo mvi!a mai ka lewa mai. | 1 ka ike ana mai o na kauwa wahine i ka haule ana iho ō k<« lana haku ua holo kiki mai 1a laua no ke kokua an.i iaia. a hoao iho la nia t\a ano apau e pohal.n hou ae ai o ko I:iua haku. ma o ka lomi ana a ma' ka h.nmo ana iho i ka v.ai ma kona mau makaa, a ua loihi no ia man.awa a laua «. ka apa ana iho ahiki ika pohala hou an.a ae o Pirouze. | la pohala ana ae ana a loaa hou k.a noonoo maikai iaia. j nlailn. lioomau aku la ke kauka i kana kamailio ana no ka hoopau pono ana aku i kana moolelo, e like me ia i ike i:i ae nei mamua. I k.a pau ana, alaila ia wa i pane mai :n l a moiwahine: "K hoi koke aku oe i nei manawa a hoike aku i ke kamaliiwahine o l)erialea no'u, e ike kokej aku ana k.i moi iaia ma ke ano he hunonawahine nana: me i a mahalo nui ia oe no kou aa ana e hele niai e hoike ia'u no keia mea: ke hoiaio aku nei au imu? ou e ukuia aku nna oe me kekahi uku maikai loa no kau hana." j

Maliope o ka liala ana mai o ke kauka noho iho la ka Moiwahine Pirouze me ka naau i piha i ke kauniaha, elike iiie kau. e mea heluhelu e ike iho ana nou iho, ke halawai mai me oe kekahi lono kaumaha no kau mea aloha.

Aohe noemoo e ae iloko ona, no Kodada wale no, a e lohe mau mai ana na kauwa ana i kona uwe malie me ka l>uana ae i keia mau huaolelo walohia :."0, e kuu keiki hoi. alaila aole ana anei au e ike hou aku ana i kou mau maka a e lohe hou aku hoi i kou leo? l*a nalo aku anei k«-.u mau maka mai ia'u aku no ka manawa mau loa?

"la'u i h<v>kuu mai ai ia oe e hele mai Samaria mai no kou ike i keia kulanakauhale, i ka wa au i h.aa\yi mai ai ia'n i kou aloha hope loa, aole au i moeuhane iki lie make weliweli ke kali mau mai ana no kou hopena.

"O. e kmi Ko(lada aloha! Xo keaha no la hoi oe i haa 1 !t-le ae ai ia'u? Ina aole oe i ake nui ia me.a he hanohano, a«»!e loa e halawai iki mai ana me kou makuahine nei ke kahi haawina hoehaeha i like me ka make." wahi ana o Vn houman nna aku i ka uwe kaukau ana i hiki ole ai i na' kauwa wahine elua ana e lohe mai ana ke paa i ko laua man waimaka. ( Hai lakou e hoomau ana i ka uwe, elike me ke kumakena ana a kekahi w.ahine no-kana mea aloha i make, komo mai ana ka moi īloko o ia keena a lakou e noho ana. a i kona ike ana mai i ko lakou nuau wainiaka nunui e hiolo makawalu ana ua hikilele ae la oia. a ninau koke mai la ia rirou7o i"«i palui ua lohe mai oia i kekahi nuhou maikai «»le e pili ana 'no Kodada. " \e: ua lohe mai nei. e ka moi! L'a make o Kodada! O knu keiki aloha ua hala oia ma o. aole .au c ike hou aku ann iaia. nona keia mau waimaka e hookaheia nei au e ke 'lii. e ike mai la. ""( ) ka mea nana i hoomahuahua loa mai i ko'u kaiimahn, «»iai au i manao ai e haawi i kekahi hoolewa h.anohano loa n<» kona kino leno. oia ka pau ana o kona kino i ka aiia e *ia holoholona hihiu. elike me ka lono i hoikeia mai nei ii ina he lono oiaio ia. Alaila hoakaka mai la ka Moiwahine Piroii7.e i na mea apau i ka moi. elike me kan.i mau mea o ka lohe ana mai ke kanka aku. hookoikoi iho i kana ahewa mahma o'na keikinlii e ae. ua |»aa kona mafnao na ia mau keikialii i pepēhi ia K«»dada. a pela io'no nae ka mea oiaio. e like me kau, i' nea helulu'iu i ike ae nei ma na hflu i h.nla. Anhe i pau pono aku na olelo a ka moiwahine i ka hoikeia i iai ua piha loa iho ka moi i ka huhu a i mai la: Me ken nku keia a na keikialii ino nui wale. mamuli o keia harair<» pnuwai eleele loa a lakou i hana ai.ua hoopilihua lt-a ia l«ou n<vir«v> o o kn r»a 1 ' ,,, n , V" ,, 0n0. a ua ha.a- -; 'ui mai no hoi lakou i ko lakou i ko lakou makuakane nei i ka ehaeha, nolaila e kauia aku ana ka hoopa'i mao lakou anau." Me ia mau olelo. a oiai na maka o ka moi e hulili ana i ka na mea o k.a piha loa i ka huhu. huli aku la oia hele noloko o ka mmi ahaolelo kahi e noho mai ana o na iuna aupnni ame ka poe he mau hoonii a mau noi ka lakon e wa'ho mai ai imua o ka moi e kali mai ana nona. Ua haohao nui lakou i ka ike ana mai i ka helehelena huhu o ke 'lii. Xo ko lakou kuhihewa no kekahi mau makaainana paha kona huhu ana, ua holo ae la ke anu maeeU» maloko o ko lakou niau aakoko me k!i piha pu i ka weliwrfi. Pii aku la oia a noho ma ka nohoalii kahen koke mai la i

kona kuhina nui e hookokuke aku iaia, a i ke kokoke ana aku i mai la:

"E Hasaaa, he kauoha ka'u e haawi aku ana ia oe; e hele koke aku oe i keia manawa a e lawe pu me oe i hookahi kaukani o ko'u mau koa kiai, a e hopu aku a paa i na keikialii apau a hoopaa aku ia lakou iloko o ka halepaahao, kahi e hoopaaia ai o ka poe pepehikanaka: e makaala loa oe me kou ikemaka aku i ka hook<*ia >o keia kauoha a'u me ka hikiwawe loa;"

O ka poe apau e akoakoa mai ana iloko o ka rumi ia manawa ua piha loa lakou i ka inaka'u, me ka haalulu lakou e noho ana me ka hoomanawanui; kau ae la ke kuhina nui i kona lima maluna o ke poo he hana e hoike aku ana i ka moi no kona hooko aku i ke kauoha, ka pane ole aku i hookahi huaolelo, a huli aku la hele me kona pahaohao pu no ke kumu o keia kauoha a ke 'lii. la hala ana aku ona, huli ae la ka moi a hookiui aku la i ka poe apau i hele mai ai no ka hooloheia aku o ka lakou mau noi, e hoi, a ia mana\\ia hookahi kukala aku la imua o ka lehulehu, mai ia la aku aohe aha e malamaia ana a hala ka mahina hookahi.

Oia mau no kona noho maluna o kona nohoalii i ka manawa i hoi m.ai ai ke kuhina nui, a ia ike ana aku ana ninau koke aku la: *Tehea, ua paa aku nei nae paha kela mau keikialii apau iloko o ka halepaahao?" " Ae, ua paa, e ka moi; Ua hooko pono ia kau kauohal"

"Aohe i pau kau hana," wahi hou a ka Moi; "he kauoha hou no ka'u e haawi aku ana ia oe," alaila ku ae la a hele aku la noloko o ka rumi o Pirouze a hahai aku la no hoi ke kuhina nui mahope ona. Ninau aku la oia ia Pirouze no kahi i noho ai o ke kamaliiwahine a ke kauka i hoike mai-ai o ka wahinekaneniake oia a Kodada,« a oia ka na wahine kauwa a Pirouze o ka olelo an.a mai aohe i hoike aku ke kauka i kona walii i noho ai. Xo ka loaa ole o ka haina kuoono a ka moi i makeinake ai hnli mai la oia i ke kuhina nui a i mai la: "K hele koke aku oe i k.ahi hoolulu o ka huakai a ka noe kalepa a ninau aku ina aia ilaila kekahi wahinekanemake, a ina aia oia malaila, lawe mai iaia ianei, me kou makaala īnau e hana aku ma ke ano e hoohanohano aku ana iaia, e like me ke kupono i kona kulana alii." Aohe i loihi ka manawa i hala i ke k*uhina nui ma ka hooko ana i kela kauoha: iaia no a kau iluna o kona lio. a e.ukaliia ana no hoi e na kanaka koikoi o ke aloalii. kamoe nololei aku la ka holo ana o ka lakou huakai no ka hale hoolulu .a ka poe kaahele, kahi o ke kamaliiwahine o Deriaha e noho ana, a iaia ponoi .ke kuhina nui i hoike aku ai i ke kauolia a ka moi. a ia manawa hookahi haawi aku la i kekahi hoki maikai, me ke kaulawaha gula ame ka noho i kinohinohi'.i me na pohaku momi o ka rube ame ka emerala nona e kan ai. Ia ee ana ae ana, a oiai ua hoopuni ia ae la oia e na luna aununi koikoi o ke .mpuni, hooinaka aku la ke kai ana o ka huakai no ka paalii. 0 ke kuhina nui ka mea pili mau mai mn kona aoa<i hema a o ke kauka e kau ana maluna o kekahi lio Arahin nani ma kā-aoao akau, a mahope mai ka poe e ae a pau i ukali mai ai. 1 ka lakou huakai e hele aku ana ma ke alanu», a oiai, he mea ano hou loa keia o ka ikeia an.a mai. ua holo mai la ka poe apau nia na nuka aniani a kieei mai la iwaho no ka nan.i ana ia lakou. a i ka wa i wawa loa ae ai o ke kamaliiwahine e hele pu ana iwaena o ka huakai o ka wahine ia a Kodada, ua paiakuli ae la ka lewa i ko lakou mau leo huro. Kupinai l a lewa i ko lakou mau leo uwa no ka hauoli. a ina paha no ko lakou lohe aku i ka moolelo walohia e pili ana no ka make ana o ke keikialii a lakou i aloha nui loa ai e loli ae ana ko lakou hauoli a i kaumaha, no ka inea pela ka mea i manaoioia no t na. ua make oia. I.oaa aku ka Moi i ke Kamaliiwahine o Deriaha e k.ali mai ana ma ka pukana no ka hookipa ana aku iaia, a iaia i lele iho ai ilalo mai kona lio iho, hopu mai la ka moi i kona lim.a a kai aku la iaia noloko o ka halealii o Pirouze, a he anaina kumakena ka mea i ikeia malaila. I ka ike ana aku o ka wahine a Kodada i ka makuahine ame ka makuakane o kana kane ua hoomahuahua hou ia ae kona mau ehaeha o ka manawa mamua aku, a pela no hoi me na makua no ka ike ana mai i ka laua hunonawahine u'i iloko o ke kanikau. Malalo iho o na wawae o ka moi i kukuli iho ai ke kamaliiwahine o Deriaba me ka uwe haalipo, a me kona mau waimaka i hoopuluia iho ai na wawae o ka moi, a no ka ikaika loa o kana uwe ana me ka kupouli loa i ke aloha, ua hina iho la oia a maule no kekahi manawa me ka puai leo ole ae/ 0 ka Moiwahine Pirouze pu kekahi i hookupouli loa ia aku no ke aloha keiki, pau pu me ka moikane iloko o ia haawina ehaeha hookahi, a ua hala he manawa loihi ia lakou o ke kumakena ana mapiua o'ka mao na ae o na kuaua ikiiki loa a ke aloha. K like me ka poe e naauauwa ana no ka lakou mau mea aloha i haalele mai i keia ola ana aneane e haalele mai na noonoo maikai i ke kino, pela 110 me keia poe ia mau minuke. Aohe mau olelo i kamailioia mawaena iho o lakou, he meha wale no maloko o kela rumi no kekahi manawa loihi, o na leo haaloulou uwe wale no ka mea loheia, aohe no palia ia he m.inawa kohu o ha kamailio oiai na manao kupouli o ke aloha e nohoalii ana maluna pakahi o lakou. 1 ka mao ana ae o na kipona ikaika loa a akakuu loa mai la no hoi ka.uwe haalipo loa ana a ke kamaliiwahine o Deriaba. alaila hoakaka mai la oia i ka mea e pili ana i ko lakou hoopaaia ana maloko o ke kakela, ka hoopakeleia ana e Kodada ame ka pepehiia ana o Kodada, a ia manawa noi mai la i ka moi e kania aku ka hoopa'i maluna o na keikialii na lakou i pepehi ia Kodada. "K ae aku ana au i kou manao, e ke kamaliiwahine," wphi a ka moi o ka pan*e ana mai, "e make kela mau keikialii pepehikanaka e pono ai, eia nae mamua o ka hookoia ana aku o ia hana, e pono e hoikeia ae ma ke akea ko Kodada make an.a, i ole ai e lilo ka hoopa'i e kauia aku ana maluna o na keikialii i mea no ka lahui e huli ku-e mai ai ia'u no ka hanaia ana aku o ia hana me ka hookolokolo mua oleia o lakou a ahewaia e make no ka hewa pepehikan.aka. | "Kia hou, oiai aole i loaa ke kino make o kuu keiki aole | no nae he kumu e malama ole ia ai kekahi hana hoohanoj hano hope loa nona." j Alaila huli ae la oiav.i kona kuhina nui a kauoha aku la iaia e hanaia kekahi hale kupapau nani i hanaia me ka mahala a e kukuluia maluna o kekahi kaliua palahalaha nani ma kahi kokoke mai i ke kulanakauhale o llarana. Mahope mai ua hoolakoia aku la kekahi hale nani no ke Kamaliiwahine o Deriaba e noho ai, a hoikeia ae la no hoi i ke akea he hunanonawahine oia nana ma o Kodada la kana keiki.

Ua hookoia aku ka hana ana no ka hale kupapau o Kodada me ka puahi nui e ke Kuhina Xui Hasana. ua kauohaia aku la na kanaka akamai loa o ke aupuni e hele niai e hana i ua hale kupanau ta, a oiai ua lako i na materia o na ano a pau no ke kukulu ana ia hale. a ua lehulehu no hoi ka noe akamai i ka han.a i kauoha ia aku, emoole ua paa ae la ua hale iloko ona la kakaikahi wale no. Ua hanāia he luapao maloko o ua hale la a maluna ae o ka luapao kekahi kii mahala nui i hanaia a like loa me Kodada. (Aole i pau.)