Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 5, 1 February 1918 — E KAPU LOA KA WAIONA E PONO AI MAANEI [ARTICLE]

E KAPU LOA KA WAIONA E PONO AI MAANEI

He maii pule kakaikahi wale ae nei no i liala, i apono ae.ai ka ahahui kalepa oloko nei o keia kulanakauhale, i kekahi olelo hooholo, 110 ka hookapuia o ka waionā ma ka Mokupuni o Oahu nei, o ua olelo hopliolo la, i kulike ai me ka lono kelekalapa i hoea mai no keia kulanakauhale ma ka Poalua aku la, aiā iloko o ka lima o ka Peresidena Wilson, no ka noonoo ana maj. Hiaf, hoi ke lawe hele ia nei iwaena o na kanaka Hawaii; he mau palapal» hoopii i ka ahaolelo lahui, ma ka inoa o ka Ahaliui Puuhonua o na Hawaii, e noi ana i ke aupuni federala,. e hookapu loa ia mai ka waioiia ma Hawaii nei, o ka Elele Kalanianaole ka mea nana e waiho aku ana i kela mau.palapala i ka ahaolelo lahui, ke hoea aku-oia no Wakinekona iloko o keia kau o ka ahaolelo. - Ma ka olelo hooholo hookapu waiona a ka ahahui kalepa o Honolulu nei, o ke apono ana, a waiho ; aku i kā āhaolelo lahui, e apo wale ana 110 ia i kekahi mahele uuku o kēia Tentor.e; a e kaupalena 'ana hoi i ka manaWa e hookapliia ar ka waiona, no keia manawa wale īio o ke kaua, e hookoe-ana i kekahi puka hamama, ho ka waiona e komo. mai ai i Oahu nei, a ma kekahi olelo ana ae, aole iio e hiki ana e kapu ka waiona elike me kā makemake o ka olelo hooholo; a ina pahā no« ke kapu i'o o ka poe ilihune no ke nele ana i ka waiona, aka e loaa ana no ia i ka poe waiwai ,oiai no e hamama ana ka puka e konio mai ai ka waiona i na mokupuni e āe mawālio o Oahu nei. Ma ka palapalā hoopii hoi a ka Ahahui Puuhonua o na Hawaii, e noi ana ia e hookapu loa ia ke kuaiia ame ka inuia o ka waiona maloko o keia Teritore; a ma kekahi olelo ana āe, ua kikoo loa aku ka palapala hoopii a na Hawaii ma o ka Ahahui Puuhonua la, i kekalii hopena maopopo loa, e hookoia ai ka manao ame ka makemake o ka poe e hooikaika nei, e lilo o Hawaii i Teritore maloo. Ma ka hoomaopopo aua i ka manao o ka olelo hooholo a ka ahahui kalepa, no ka pono o na koa, i. mākemakeia ai e honeleia lakou i ka waiona, ma o ke paniia ana o na wa.hi kuai waiona ma keia mokupuni; oiai hoi, ma ka palapala hoopii a na Hawaii ma o ka Ahahui Puuhonua la, e noi ana ia e hooneleia na koa anie na makaainana pu, aole no ka manawa o keia kaua e holopapa nei, aka :no ka manawa māu loa. • No ka pono, ka pomaikai ame ke ola o keia lahui kanaka, ka poe hoi a kakou no i ikemaka ai, no ka waionā mai ke kuniu (j kā noho nelē ana, ka auwe, ka pilikia ame ka poiiio, aole he hana hoopakele oi ae r keia lahui kanakā, me ka nana ole i iia mea e ae, o ka hookāpu wale no i ka waiona; ka luamimilo nana e luma'i nei i kekahi helupa nui o kakou iloko o ka poin«i, a nana hoi i hookomo aku i na kane ame na wahine puniwale iloko o na hana kuulala o ka hoohaahaa i ko kakou kulana ma ke ano he lahui. O keia wale no ke alahele e loaa ai ia kakou ka hookapu waiona 1 oiaio> a e ike ai kakou i ko kakou kulana loli ma keia mua aku, no.ka maikai ae, o ia no ka lawe kaokoa ana ae o ke aupuni federala i ka mana iloko o kona mau lima, a pahola mai i ke kanawai hookapu waioiia ma Hawaii nei; e hiki oJe ai i kekahi waiona ke hookomoia mai no keia Teritore. Ina aia ka manao aloha ihoko o kakou no keia lahui, alaila e kakauinoa aku maluna o keia mau palapala hoopii, e hookaawale aku i ka wale mai ia kakou aku, e palekana auanei keiā lahui, mai ka lilo anā i luahi na ka Moi Alekohola.