Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 7, 15 February 1918 — MALUNA O KUHIO KA MANAOLANA NO KA HOOKAHU WAIONA [ARTICLE]

MALUNA O KUHIO KA MANAOLANA NO KA HOOKAHU WAIONA

< 'lai ua mii na liooikaika ana e loaa he hookapui.' <> ka waiona tna Hawaii nei, aole nae he nianawa i hoea mai ai i ka hookoia ana o ia manao, aka i keia manawa, aia maluna o ka Elele Kuhio na manaolana.no kona lilo i mea kakoo ikaika aku, e pa}iura mai ke kanawai hookapu waiona federala ma Jlawaii nei iloko o keia manawa. l"a waihoia mai na na makaainana ponoi oloko <; keia r J*eritore e hooholo i keia ninau, mamuli o i.a hooikaika ana a ka Elele Kuhio ame koonei ]xic. ma ke koho haloka ana, iloko o na makahiki aku nei i hala, ma ke ano na Hawaii ponoi iho e h<.(«hol<i i keia ninau, ma ka hookikina ole ia mai e waho. o ka mea nae i ikeia, ua kaa ka hapanui o na makaainana, ma ka aoao e hoonoa ana i ka wainna. pela i wehe hamamaia ai ka waiona a hoea iloko o keia manawa. Mahnpe mai nei o kela koho haloka ana maluna «» k;i nin.au hookapu waiona no Hawaii nei, ua ike ma«'li kekahi heluna uui o na makaainana, i ke kuhihewa o ko lakou koho ana, a makou e manaoio i;ci. <i ka lilele Kuhio kekahi i loaa ia manao hookair. e lilo ai oia i mea hooikaika no ka hooholoia mai he kanawai hookapu waiona federala no kakou. L a nana mai na hoa oloko o ke senate ame ka hale n na lunamakaainana o ka ahaolelo lahui maluna < > ka Elele Kuhio, nia ke ano. he kuleana nui kona e hoakaka ai i kona manao maluna o keia ninau, nianiua o ka lawe kaokoa ana ae o ka ahaolel>.) lahui, a.hana mai i ka mea a lakou i ike ai he pnu.. iloko o keia manawa o ke kaua; a i ka hoouna ana aku o ka Elele Kuhio i kana pane ma ke kelekalapa, e ka-ua aku ana i ka noonoo ana i ka hila h«»<»kapu waiona no Hawaii nei a hoea aku oia, e manania, e waiho aku ana oia i kekahi mau kumu kupoiio. a maikai loa no ke apono ana 1 «ka mea e pili ana no ka hokapu loa ana i ka waiona ma Hawaii uei. l'a hala aku ka Elele Kuhio no Wakinekona, a ua paa pu aku oia i kekahi palāpala hoopii, mai na kanaka lia>vaii aku o ka aina, īiia o ka Ahahui Puuhonua la, ka ahahui a ka Elele Kuhio i noho pere>idena ;.i ,e noi ana i ka ahaolelo lahui e hana mai a e hooholo mai i kanaw 7 ai hookapu waiona no Ilawaii nei; nolaila me ke kanalua ole ke olelo ae, e lilo ana ka Elele Lahui o Hawaii nei i mea hoopakele i kona lahui, ma ka ae ana aku e lawe ae ke aupuni federala i na keehina wikani, e hookapu ana i ka waiona ma keia Teritore. Aole kakou i hoohewahewa i ko ka Elele Kuhio apono ana i keia ninau hookapu waiona no Hawaii nei. o kana nae i ku-e ai, o ia no ka waiho ana mai na Hawaii nei $ hoopōnopono ia ninau; aka nae oiai eia ke aupuni federala ke makee nei i kona oil-ana koa ame ka oihana kaua, e kaawale hoi ka •waiona mai na kanaka aku i manaoia ai, maluna 0 lakou ka manaolana no ka lanakila maluna o na enemi iloko o keia kaua, me ke kanalua ole ke olelo ae. aia ko kakoii Elele Lahui mahope o ia manao. Ua loaa mai kekahi lohe i keia keena, no ke ku-e ana o ka Elele Kuhio i ka olelo hookapu waiona, i a]>onoia e ka Ahahui Kalepa o Honolulu nei, malalo o ke kumu, e noi ana ia ma Oahu iho nei wale no e hookapuia ai ka waiona, aole ma kekahi mau mokupuni e ae; nolaila ua hiki ia kakou ke ike pnaojjo])o akii. aole he ku-e maoli iloko ona no ka piookapuia o ka waioiia, ina no ke Teritore holo- j lokoa nei; a ke Kuokoa e manaoio nei, o ka hoea p<oke aku o ka Elele Kuhio no Wakineko'na, o ke leumu ia e r hoea koke mai ai i ke kapu ana o ka Avaiona ma o kakou nei, aole he loihi o ka manawa e kakali aku ai, mai keia wa aku. 1 ka pane ana aku o ka Elele Kuhio i Wakinekona e hoopanee ka noonoo ana i ka ninau hookapu wai<.na no Hawaii nei a lioea aku Qia, e manaoia, aia lu mau mea ano nui ana i manao ai e paku'i aku, 1 wahi e oi ai ke kakauha ame ka wikani o ke kanaAvai federala 1 manaoia e loaa ole ai he puka no kekahi ])oe e loaa aku ai ka waiona ia lakou me ka maalahi. No ka pono o na kanaka Hawaii, 110 ka lioopakele ana ae i ka poe i lilo i luahi no na hana a ka waiona, e lilo i mea na kakou na na Hawaii apau i makee i ko kakou mau pono, e hauoli ai, ina e h< »ea koke mai ka la a kakou e ike ai i ka nalohia ana aku o ka Moi Alekohola mailuna aku o Hawaii iiei.