Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 11, 15 March 1918 — Page 8

Page PDF (1.56 MB)

This text was transcribed by:  Anhthu Nguyen
This work is dedicated to:  To Lokilani Tynan; thank you for being a friend

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T.H., POALIMA, MARAKI 15, 1918

 

CLOTHING FOR MEN & YOUTHS ON CREDIT THE MODEL

FORT ST. NEXT TO CONVENT

 

Kauka T. Mitamura

________

Keana Hana: 1412 Alanui Nuuanu, Kihi Alanui Vinia. Tel. Keena, 1540: Tel. Halenoho, 2613. Pahu Leta, 842

 

He mea Malama Ma’i o ka Halema’i o ka Kula Kiekia o Kyto ka i hoolima umaia no ka hoohanau keiki ana, na hiki no e hoolahia ha rumi hoohanau keiki.         3501

 

WILLIAM KAUHI POAI.

_________

Agena Hoaie Dala, Agena Kukulu Hale, Mea Imi Aina, a he Mea Kuai Aina. Keena Oihana, ma ka Waity Building, Rumi Helu 3, Alanui Moi, mawaena o Alanui Betela ame Papu.

 

MA KE KAUOHA

__________

TERITORE O HAWAII.

------------

Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu.

_______

            Ma ka hana e hoopau ana i ka THE SCHUMAN BUILDING, LIMITED. OIAI, o ka THE CHUMAN BUILDING, LIMITED, he hui ia i kukuluia a e ku ana malalo a ma ka maua o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomakaukauia ma na hana o keia ano, ua waiho ia mai iloko o keia keena he paiapaia noi no ka hoopau ana i ka hui i oleloia, hui pu me kekahi palapala i hooiaioia i hoohui pu ia me ia, elike me ia i koiia ai ma ke kanawai.

            NOLAILA, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kekahi mea, a i na kanaka no apau he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha i keia manawa ma kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai i na ku-e ana no ka ae ia aku i ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena, mamua ae a ma ka hora 12 awakea o ka la 31 o Mei, 1918, a o kela ame keia mea e makemake ana e hooloheia aku maluna o ia mea, he pono e hoea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale Mana Hooko, Honolulu, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia, a e hoike mai i ke kumu, ina he kumu kekahi, i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi i oleloia.

C.J. McCARTHY,

Puuku,Teritore o Hawaii.

Honolulu, Maraki 12,1918.

6286—Mar. 15, 22,29; Apr. 5,12,19,26: May 3,10,17

 

TERITORE O HAWAII.

_______

Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu.

________

Ma ka hana e hopau ana i ka WAIMEA PINEAPPLE HUI, LIMITED. OIAI, o ka WAIMEA PINEAPPLE HUI, LIMITED, he hui ia i kukuluia a e ku ana malalo a ma ka mana o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i homakaukauia ma na hana o keia ano, ua waiho ia mai iloko o keia keena he palapala noi no ka hoopau ana i ka hui i oleloia, hui pu me kekahi palapala i hooiaioia i hoohui pu ia e ia, elike me ia i koiia ai ma ke kanawai.

            NOLAILA, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kekahi mea, a i na kanaka no apau he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha i keia manawa ma kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai i na ku-e aua no ka ae ia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena, mamua ue a ma ka hora 12 awakea o ka la 5 o Aperila, 1918, a o kela ame keia mea e makemake ana e hoolokeia aku maluna i ia mea, he pono e hoea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa niniaio iho maloko o ka Hale Mana Hooko, Honolulu, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia, a e hoike mai i ke kunu, ina he kumu kekahi, i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi i oleloia

C.J. McCARTHY,

Puuku, Teritore o Hawaii.

Honolulu, Ianuari 4, 1918.

6277—Jan. 11,18,25; Feb. 1,8,15,22;

Mar. 1,8,15.

 

TERITORE O HAWAII

______

Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu.

_______

            Ma ka hana e hoopau ana i ka L.Y. AIONA LAND COMPANY, LIMITED. OIAI, o ka L.Y. AIONA LAND COMPANY, LIMITED, he hui ia i kukuluia a e ku ana maialo a ma ka mana o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomakaukauia ma na haua o keia ano, ua waiho ia mai iloko o keia keena he palapala nei no ka hoopau ana i ka hui i loeloia, hui pu me kekahi palapala i hooiaioia i hoohui pu ia me ia elike me ia i koiia ai ma ke kanawai.

            NOLAILA, ma keia ke hawiia aku nei ka hoolaha i kekahi mea, a i na kanaka no apau he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha i keia manawa makekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai i na ku-e ana no ka ae ia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena, mamua ae a ma ka hora 12 awakea o ka la 17 o Mei, 1918 a o kela ame keia kanaka e makemake ana e hooloheia aku makuna o ia mea, he pono e hoea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale Mana Hooko, Honolulu, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia, a e hoike mai i ke kumu, ina he kumu kekahi i wahi e ae lie ia aku ai ka palapala noi i oleloia.

C.J. McCARTHY,

Puuku, Teritore o Hawaii.

Honolulu, Feberuari 1, 1918.

6283-Mar. 1,8,15,22,29: Apr. 5,12,19,26; Mei 3.

 

HOOLAHA KUAI O NA HOOLIMA LIMA AUPUNI.

______

            Ma ka hora 12 awakea, Poaono, Aperila 13, 1918, ma ka puka komo mamua o ka Hale Kapitala, Honolulu, T.H., malaila e kuaiia aku ai ma ke kudala akea, malalo o ka Pauku 380 o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii o ka 1915, ka hoolimalima laula i ka aina Aupuni i hoakakai malalo iho nei:

            Okela mahele o ka aina Aupuni e waiho la maka ili o Kou, e pili pu la me Waihee, Mokupuni o Maui, Nona ka iliaina o 310.69 eka, oi aku a emi mai paha.

            Manawa o ka hoolimalima, 15 makahiki mai Iune 14, 1918, aku.

            Uku hoolimalima haahaa, $1200 o ka makahiki, e uku mua ia ma ka hapa makahiki.

            Na ka mea e kuai mai ana e uku i ka hoolilo no ka hoolaha ana.

 

            No na kii palapala aina ame na hoakaka aku i koe, e noi ae ma ke keena o ke Komisina o na Aina Aupuni, Hale Kapitala, Honolulu, T.H.

B.G. RIVENBURGH,

Komidina o mna Aina Aupuni.

Hanaia ma Honolulu, Feberuari 27, 1918

6284—Mar. 1,15,29.

 

HOOLAHA O KE KUAI O KA HOOLIMALIMA AUPUNI.

______

Ma ka hora 12 awakea, Poaono, Maraki 30, 1918, ma ka puka komo mamua o ka Hale Kapitala, Honolulu, malaila e kuaii aku ai ma ke kudala akea, malalo o ka Pauku 380 o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii o 1915, ka hooli,alima laula i ka loko i hoakakaia malalo iho nei:

            Lokoi’a Aupuni i ikeia ma ka inoa Kahakupohaku, e waiho la ma Aiea, Ewa, Oahu, nona ka iliaina o 3.74 eka, oi aku a emi mai paha

            Uku hoolimalima, $100 o ka makahiki.

            Manawa o ka hoolimalima, 10 makahiki mai Maraki 31, 1918, aku.

            Na ka mea kuai mai e uku i na hoo lilo o ka hoolaha ana.

            No na kii palapala aina, ame na hoakaka aku i koe, e noi ae ma ke keena o ke Komid=sina o na Aina Aupuni, Hale Kapitala, Honolulu, T.H.

B.G. RIVENBURGH,

Komisina o na Aina Aupuni.

Hanaia ma Honolulu, Feberuari 26, 1918.

6284—Mar. 1,15,29.

 

HOOLAHA I KA POE PAA AIE O KA HAWAIIAN HOTEL, LIMITED, HE HUI I HOOPAUIA.

_________

            Oiai ua hookohuia mai ka poe no lakau na inoa malalo iho nei, ma ke kauoha a C.J. McMarthy, Esq., Puuku o ke Teritore o Hawaii, i hanaia ma ka la 29 o ianuari, 1918, ma ke ano he mau Kahu no ka Poe Paa Aie ame ka poe Paa Mahele o ka Hawaiian Hotel, Limited, i kona wa i hoopauia ai, me ka mana e hooponopono aku i kona mau waiwai i kulike ai me ke kanawai, nolaila ma keia ke haawi aku nei i ka lakou e ku-e ana i ka Hawaiian Hotel, Limited, i oleloia, e waiho mai i ua mau koi la i hooiaio pono ia, ma na keena oihana o Smith, Warren & Whitney, na loio no na Kahu malalo iho nei, maloko o ka Hale o ka Banako o Hawaii, ma ke kihi o na Alanui Papu me Kalepa, maloko o Honolulu, T.H., a i ole i mamu ae o ka pau ana o kanaiwa (90) la mai ka la aku o keia hoolaha ( o ua la la, o ia no ka la o keia hoopuka mua ia ana ) , o hoole mau loa ia aku.

Hanaia, Honolulu, T.H., Feberuari 15, 1918.

A.A. Young,

C.C. von HAMM,

W.H. BAIRD,

Kahu no ka Poe Paa Aie ame ka Poe

Paa Mahele o ka Hawaiian Hotel,

Limited, he hui i hoopauia.

6282—Feb. 15,22; Mar. 1,8,15.

 

MA KE KAUOHA.

____

HOOLAHA E WAIHO MAI I NA KOI

 

            Mamuli o ka mana i loaa ia’u malalo o na kumu o ka Aelike Helu 8,  i hanaia mawaena o ke Komisina Waihona Aie o ke Kalaua o Hawaii ame P. F. Hurley, no ka hana ana i ka Mahele o Kukaiau o ke Alanui Holopuni o ke Kalana o Hawaii i oleloia, e paa ia ke koena e ukuia aku ai i ka Mea Paa Aekike, i ka wa e paa pono ai ka hana, no ka uku ana aku i na aie e ku e ana iaia, ma keia ke noiia aku nei ka Poe Paa Aie apau o P.H. Hurley i oleloia, no, a i piili paha i ka Aelike i oleloia, e waiho mai i mea hoomanao o ka lakou koi me keia keena.

            O na koi apau i loaa ole mai ai he hoikeia i keia keena mamua ae o ka la 26 o Maraki, 1918, aole e hooloheia ma ka hooponopono hope loa ana e ke Teritore me P.H. Hurly, o ia hoi e hanaia ana ma kela manawa.

M.G. K. HOPKINS,

Lunahooia, Teritore o Hawaii.

6283—Feb. 22; Mar. 1,8,15,22.

 

HOOLAHA.

-----------

I na Ona Kuleana o Honuaula, Maui.

            O ka poe apau he mau kuleana ko lakou ai kuleana paha iloko olaila, maloko o ka Apana o Honuaula, Maui, Ke noiia aku nei e hele mai e ike, a i ole e kakau mai ia

J. M. MONSARRRAT,

Loio ma ke Kanawai, 501 Hale Stangeuwald, Honolulu. Kelepona 5889.

6275---@.

 

 

            WASINGTON, Mar. 5.—O na wahine, na makaainana o na aupuni enemi i loaa ole ko lakou mau palapala hookupa he like ko lakou kulana me na kane i hookpa ole ia o na lahui enemi i ka wa i hooholioa ai ka bila ma ka la i nehinei e ka hale a ua loaa mai ke aponoia ana e ke senate a ua lilo i kanawai.

            E hoomana ana ka “bila ka wahine kiu” i ka Peresidena e hana aku ia mau ano wahine, elike me ia e hanaia aku ai i na kane.

 

HOIKE O NA MEAKUAI O KA MAKEKE MA HONOLULU

------

HOOPUKAIA E KA MAHELE MAKEKE O KE TERITORE.

Kuai kukaa wale no.                                                                                       Maraki 2, 1918

---------

Waiubata me Huamoa.

Waiubata, Hawaii, lb………..                                                .60

Huamoa helu 1, kakini……..                                                  .52

Huamoa wae, kakiui………..                                                 .55

Huakaka, kakin ………………..                                            .45

Moa ame Manu

Moakane opiopio, lb………...                        .50a                 .60

Moawahine opiopio, lb……..                                                 .40

Pelehu, lb................................                                                .50

Kaka, Muscovy ……………                                                  .35

Paka, Pekini, lb………………                                               .35

Kaka, Hawaii, kakini…………                                          10.00

Na Meaulu.

Papapa (string) uliuli, lb…..                                                    .06

Papapa, wax, lb…………….                                                  .07

Papapa, lima, lb…………….                                                  .05 ½

Papapa maloo, Maui…….                                                     5.25

Papapa, Calico, 100 lbs….                                                  10.00

Papapa keokeo liilii, lb…..                          12.00 a            12.50

Pi, maloo……………………                       9.00 a            10.00

Pi, maka, lb…………………                                          Aole

Beets, kakini huihui……......                                                  .30

Kaloke, huihui……………..                                                   .40

Kapiki,100 lbs…………….                          2.50 a              3.00

Kulina momona, 100 lbs.....                         2.50 a              3.00

Kulina Hawaii nunui, tona..                        82.00 a            85.00

Kulina Hawaii liilii, tona....                        76.00 a           80.00

Laiki Kepani, 100 lbs…….                                                   7.75

Laiki Hawaii, 100 lbs……                                                    7.60

Pineki liilii, lbs………….                                                        .06

Pineki nunui, lbs………..                                .05 a               .06

Nioi, Bell, lb ……………..                                                     .07

Nioi, Chili, lb…………….                                                     .07

Uala kahiki, mokupuni…..                                                    3.25

Uala maoli, 10 lbs ……….                                                   1.40

Pu, lb. ……………………                                                     .02 ½

Kalo, huihui, ……………                                                      .15

Ohia, lb. ………………..                               .07 a                .08

Kaukama, kakini                                             .40 a               .60

Akaakai, 100 lbs ………                                                 Aole

Na Huaai

Alani Hawaii. 100 ………                                                    1.50

Maia Pake ………………                              .30 a               .70

Maia maoli ……………                               1.00 a              1.25

Piku, 100 …………….                                                         1.00

Waina, Isabella, lb ……                                                         .07

Lemi, 100 ……………                                1.00 a              1.25

Halakahiki, 100 lbs ……                                                      1.50

Papaia, lb. ……………                                                           .02 ½

Ohelo, lb. ……………                                   .25 a                .30

Ipuaiwaha, lb. ………                                                     Aole

Alani Hawaii, 100 ….                                   1.25 a              1.50

Na Holoholona Ola.

      Aole kuaiia ka pipi ame ka hipa, o

 ka puaa he 150 paona (ola)                            .15 a            17 ½

Na puaa oi aku i ka 150

   paona (loleia) ………                                   .18 a                .19

Na Holoholona 1 Loleia

Pipi, lb. ………………                                  .15 a                .15

Pipi keiki, lb. ………..                                    .18 a                .19

Hipa, lb. …………….                                                            .18

Puaa, lb. …………….                                    .24 a                .25

@ M@

Pipi po’a helu 2, lb ……                                                         .11

Pipi po’a, helu 2, lb ……                                                        .10

Pipi keiki ………………                                                        .14

Kao, lb. ……………….                                 .20a                 .30

Ai a ka Holoholona.

Kulina liilii, tona ………                                                 Aole

Kulina nunui, tona ……                                                     92.50

Kulina okaoka, tona …                                                       93.50

Palani, tona …………                                55.00 a            57.00

Bale, tona ……………                                                       82.00

Ai wae, tona ………..                                 92.00 a            92.50

Oka, tona ………….                                                          82.00

Huika, tona ……….                                                         100.00

Mikikina, tona ……                                                            63.00

Manu maloo, huika, tona …                       52.00 a            54.00

Alfalfa, tona …………                               47.00 a            48.00

 

Eia ka Mahele Makeke Teritore malalo o ka hooponopono ana a ka Hale Hoao o Amerika Huipuia, a ua hamama ia i na makaainana apau o ke Teritore. O kekahi mea a na kanaka mahiai a hanai holoholona e hoouna mai ana i ka Mahele Makeke e kuai hooliioia aku ana ia ma ke kumukuai makepono e ikeia ana. E kauia ana he kaki o elima pakeneka no ka hoahu ana. Ua makemake nui ia e hoike mai na kanaka mahiai me hana: holoholona i ka Mahele Makeke, heaha, a pehea ka nui o ka lakou mau mea i loaa no ke kuai ana aku, a i ka wa hea e makaukau ai no ka hoouna ana mai. O ka ma ka e hoo una mai ai i na ukana i ka Maheke Ma keke S.S.E.S. Ma ka leka Honolulu, P.O. Box 1237. Keena kuai, kihi ma Waikiki i na Alanui Maunakea me Moi wahine. Kelepona 1840. Kelokalapa uwea ole TERMARK.

 

KA LEKA HOAKAKA.

____

   Ua haule iki iho ke kumukuai o na hua moa mokupuni elua keneka o ke kakini a ua oi aku no hoi ka nui i nei manawa manua i kekahi manawa i hala aku. Aka ina e emi ole iho ana na kumukuai o ka ai a na holoholona, ma ka olelo mai a kekahi poe hanai manu, e kuai aku ana lakou i ka lakou mau manu a pau, oiai aole hiki ia lakou ke kuai i ka lakou mau hua ma keia kumukuai i ka manawa pii loa o ke kumukuai o ka ai a na manu. He liilii loa na manu mai na mokupuni mai e paa nei iloko o ka makeke i nei manawa, aka nae no na kumukuai oia mau no elike me ko mamua.

            He ukana nui o na uala Hawaii ka i loaa mai Maui mai i keia pule. He maikai leia mau uala i loaa mai a ke kuaiia nei ma ke $1.15 no ka 100 paona. He mea aneane hiki ole ke manaoio aku aka aole e kauoha aku na haleaina ame na ohana maloko o Honolulu i na uala Hawaii mai na molupuni mai, aka ma ia wahi e hoo mau mai ana lakou i ke koi ana no na uala kahiki mai na aina E mai me ka nana ole ua hanaia na mea apau a kupono no ka hoomau ana aku i ka aiia o na meaai i hoouluia ma keia mau mokupuni. Mamuli o ka hele ana aku e nana iloko o na halekuai meai o ke kulanakauhale nei i hooiaioia ai ka nele o na kauoha no na uala Hawaii. Aia i ka manao o ka poe makemake uala Hawaii ke noi ae i ka poe malama hale kuai meaai e hoolako aku ia lakou me ka uala Hawaii i ka wa e kauoha mai ai, oiai o ka hapanui o na halekuai meaai u alako lakou me ka uala Hawaii o ko lakou hauoli ia o ke kuai aku i na uala mai na mokupuni mai.

            Ua oi aku ka nuipa lawa loa o na kapiki mai na mokupuni mai i nei manawa e komo mau mai nei i ka makeke nei, he mau kapiki maikai a ke kuaiia nei ma ka $3 no ka haneri paona.

            Ke loaa mau mai nei i ka mahele nei na maia ma ka heluna nui o ke ano maikai loa. Ke kuaiia nei keia mau maia ma na kumukuai maikai me ka emi loa ke hoohalikeia me ke kumukuai i loaa mai i nei manawa no ka maia ma Amerika.

O.B. LIGHTFOOT,

Lunahoohana o ka Makeke.

 

HAINA NANE.

______

            I ka Lunahooponopono, Solomon Hanohanonohano, ka mea nana e hookele ana i ka Mokuluu Kopiko, ka Nupepa Kuokoa; Aloha nui me ka mahiehie:- E oluolu hou mai kou ahonui no ka lua o ka manawa ina he wahi keena kaawale kekahi o ka kaua milimili, no ka’u haina o ka nane a ka Loea o Waiakua, Kawelowai; eia iho ke kukulu ana o ka nane a ua polopeka nei:

            He kama ka’u i hanau ia mai e na makua o maua nona na pauku ekolu.

            Ekahi—He inoa ko’u ua kaulana apuni ke ao, a he wahi makaikai nui ia e na malihini. Haina-Puu. Puu keia o keaha? O ia na wahi e oioi ana iwaena o ka aina, o ia paha kela puu kaulana e ku la i na aina haole Puuohawaii, aia no hoi ma na aekai aloha o Hawaii nei; nui ino na puu, loaa ai ka’u haina Opuu.

            Pauku elua—E loaa no au i na pali haliuli o ke Koolau e hoekepue ana i na ku’emaka pali. Haina—Ki. Aole keia o ke ki puka, aole no keia o ke ki e inu ia nei; o ke ki keia o ia ka makua o la-i e ulu nei i ke kuahiwi, kii aku o Kawelowai i ka la-i koe aku no ka makua. Haina—Ki.

            Pauku ekolu—Ina e hoohuiia ka pauku ekahi me ka pauku elua, e loaa no kuu inoa pololei ,a he mea ua revi ia i kahunapule. Haina: R. Puuki, kahunapule, aia ma ka mokupuni o Kauai.

            Me neia mau kopiko ua eha aku la oe e Kawelowei.

            Me oe e ka Lunahooponopono ko’u welina ame kou mau keiki honoho hua ko’u adieu.

Owau no me ka haahaa,

AEKAI I MALAE.

Waianae,Oahu.

 

            Huewa mai la kau mau topido, aole i mahinu mai la ka paa o ka hao kilo o ka Naukilo. Hanaia ka ikaika a nui i holoai’a ke kolohe i ke kai o Manila! L.H.

 

HAINA NANA.

______

Mr. Sonomon Hanohano, ka hao kila nana e hookaa nei i na kaula uwila ewalu o ka kaua hiwahiwa, ka Nupepa Kuokoa; Aloha me ka mahiehie:--E oluolu mai kou ahonui i waho rumi kaa wale no ka’u haina o ka nane a Kawelowai. Eia iho ke kukulu ana o ka nane a ua kae’ae’a nei:

            He kama ka’u i hanauia mai e na makua o mauaa nona na mahele like ole ekolu, penei:

            Mahele 1—He inoa ko’u ua kaulana, ua puni ke ao holookoa, he wahi makai kai nui ia e na malihini. Haina: Dala. Dala keia o keaha? Kala hoi keia e kanikani ana iloko o ko kaua mau pakeke, o ia o hapaha, o ia o hapalua ame hookahi kala, a no ia nei ka inoa kaulana apuni ke ao holookoa, a no ia nei hoi ke kuleana e hiki ai ia kaua ke makaikai i na wahi apau o ke ao nei.

            Mahele 2. E loaa no au i na pali hauliuli o ke Koolau, e hoekepue ana i na kakai pali o ke Koolau nei. Haina: Ka Ua. He wahi olelo no keia ua kamaaina ia kakou penei: Ua ae la no na pali Koolau o kakou.

            Mahele 3. Ina e hoohuiia kuu inoa mua me kuu inoa elua, e loaa no kuu inoa pololei he mea ua revi ia. Haina: Kalakaua. Ua revi ia i moi no Hawaii nei.

            Me keia mau wehewehe ame neia mau haina ke manaolana nei au e oili mai ana o Hokuloa.

            Me oe e ka Lunahooponopno ame kou mau keiki o kou papapa’i ko’u welina pau ole.

            Owau iho no me kla haahaa.

NAKIUEIWA.

Auld Lane, Kapalama.

 

            Nele mai la no ka imina i ka makamaka e ke hoa, aohe kamaaina o kauhale, ua hala i ka hana paapa’i. Huli hou ia mai!---L.H.

 

 

LAWE NA LUNA FEDERALA I KA MANA HOOMALU.

_____

            I kulike ai me ka hoike i loaa mai i ke keena o ka ilamuku Amerika maanei nei, mai ka Loio Kuhina Gregory mai, ma ka Poakahi aku la, ua hoea mai i ka manawa a na luna aupuni federala e lawe ae ai i ke kuleana me ka mana o ke kiai ana i na uwapo o ka lehulehu, a e hoopuka aku hoi i na palapala ae i ka poe apau he kuleana maoli ko lakou e hele ma na uwapo, a ma kekahi olelo ana ae hoi,ua laweia mai kela hana mailoko mai o ka lima o ke komisina awakumolu o ke Teritore, a kaaa aku la iloko o ka lima o na kanaka o ke aupuni federala.

            Aia a loaa mai na kauha mai ke keena mai o ka loio kuhina, iaa manawa e lilo ai na palapala ae i hoopukkaia e ka papa komisina awakumoku, ma o Kapena Foster la, i mea mana ole, a ma kahi o ia mau palapala ae, he mau palapala hou ke hoopukaia aku ana , i kaokoa loa ma na ano apau.

I kulike ai nae me na hoakaka o ka loaa ana mai nei i ke keena o ka ilamuku Amerika maanei nei, e pa’i maoli ia ana ke kii o ka mea iaia e haawiia aku ai ka palapala ae, a e kakauia hoi ka inoa o ka hakuhana, ame ka hana a ia mea i manaoia ai e hele iluna o na uwapo .

            Ua konoia malalo o na kauoha a ke aupuni federala, e malama na haku hana i moolelo piha no ko lakou mau kanaka hana maluna o na uwapo, a e malama pu ke keena o ka ilamuku i moolelo o ia ano hookahi me ke kii o kela ame keia limahana, i haawiia aku ai ka palapala ae.

            He ekolu palapala ae e hoopukai ma ka inoa o ka mea hoookahi, a e kauia hoi ke kii o ka mea i kuleana i ka palapala ae, maluna o kela mau palapala a ekolu he hookahi o kela mau palapala ae, e paaoa e ka ilamuku Amerika, he hookahi e na haku hana, a he hookahi i ka mea nona ua palapala ae nei i haawiia aku ai, a o na hoolilo no ke pai ana i ke kii, na ka mea nona ka palapala ae e uku, a i ole na kona haku hana paha.

            Ma kekahi aoao o kela ano palapala ae, e kakauia ai ka inoa o ka mea nona ua palapala ae nei, pela kona wahi noho, kona lahui ame kana oihana, pela hoi ka helu o ka palapala ae, ka inoa o ke awa, ame kona haku hana, me kahi i noho ai, a malaila e ikeia ai ka inoa o ka ilamuku, ame ka la i hoopukaia ai o ka palapala ae.

            Ma ke ano nui ke olelo ae, e oi loa aku ana ka paakiki o ka loaa ana o na palapala ae i kela me keia mea, koa wale no a he mau hana maopopo loa ka akou a he kuleana i’o hoi ko lakou e hoea ai ma na uwapo, a e lilo ana no hoi i hana paakiki ka haawi ana aku i na palapala ae i kekahi poe okoa aku, elike me ia i hanaia ai o na wa ae nei i hala, e kekahi poe maanei nei.

 

OLELO HOALOHALOHA NO JOHN D. PARIS.

_____

            Pomaikai ka poe make iloko o ka Haku, no ka mea e hoomaha lakou i ko lakou luhi, a e hahai ka lakou mau hana mahope o lakou.

            Ua hoohikileleia na hoaloha, na makamaka, ame ka poe kupa o ka mokupuni nui o Keawe ma ka pahola ana ae o ka lono kaumaha o Ioane D. Paris, kekahi o na keiki a ka makua misionari, Rev. J. D. Paris, kahu mua hoi o ka Ekalesia o Waiohinu nei, me ua ekalesia o Kona Hema, ua waiho mai la i keia ola mauleule ana, a hoi aku la me ke Akua, a kona mau makua i hilinai ai.

            A oiai hoi, ua lawelawe pu oia i ka hana, me kona kaikuahine hoomanawanui, Miss Ella H Paris, ma ka Ekalesia o Kealakekua,

            A oiai no hoi, ua lawe oia a malama i ka oihana puuku no ia Ekalesia, no na makahiki loihi, he lima akau ikaika ma na hana pono, iloko o na Kona, e hoomohala ana i Kona lima kokua ma na hana e pono ai keia aha, ame ka aha Paeaina i noho ma ko kakou mokupuni. He poho nui no keia aha, ka nalo ana aku o na makamaka kokua i na hana a ke Akua, ma ko kakou mokupuni.

            Nolaila, e hooholoia, o makou o na lala o ka Ahahui Euanelio o ka Mokupuni o Hawaii, ke komo pu aku nei me ka wahine kane make, ke kaikuahine aloha, kana mau keikei, ka ohana, e kanikau pu, no ka mea aloha, i hala aku la ma kela aoao o ka muliwai o ka make.

            E hooholoia, ke pule nei makou i ka Makua o ke ola, e haawi mai i Kona malu ame Kona maha, maaluna o ka ohana o Kana kauwa.

            Hooholoia, e hoounaia aku e ke kakauolelo o keia aha i kope o keia olelo hoalohaloha ma ka buke moolelo o keia aha,

O makou iho no,

S.L. DESHA,

T.S. K. NAKANELUA,

G.P. KAMAUOHA,

Komite.

 

E KUWAKUWAL IA MEA.

______

He nui ka poe i manao, aole he hiki e hoolaia ka rumatika me ka inu ole i kekahi laau maloko. He hiki ka Laau Hamo Eha a Chamberlain ke komo iloko o ka ili, a ua hoola aku ia i na ma’i rumatika, a oi mamua i na laau inu maloko e ikeia nei, me ka haawi koke ana mai i ka maha. Eia ke kuaiia mei e ka poe kuai laau lapaau apau, o Benson Smith & Co., na akena no Hawaii. –Hoolaha.

 

HE MAU OLELO POKOLE ME KO HONOLULU POE

(picture below)

________

            MR. WILLIE MYERS, kokoke i ka Hawaiian Fertilizer Co. “He laau kaulana ka B.B.C. no ka rumatika. Nana i hoola ia’u, me ke kiola ana i ko’u laau kookoo”

            MRS CONSTANTINO SILVA, Awawa o Kalihi: “O ka laau B. B. C. ame ka Laau Kunu ka mea nana i hoopomaikai nui mai ia’u no ko’u ma’i ha-no, ka mea i loaa ole no na makahiki loihi.”

            KAPENA H. BLANCHARD, Alanui Ololi Rowland: “Lapaauia he 20 makahiki a oi aku. He mau pule kakaikahi wale no ka lawe ana i ka B.B.C. ua oi ae ka maikai i loaa ia’u mamua o ka’u mau dala i kiola wale ai.”

            MR. DAVID ALO, Makeke Kuai i’a: “ke hawi nei au i ko’u mahalo i ka Laau B.B.C. no ka maikai ana i hana mai ai ia’u ame ko’u ohana.”

            MR. MANUEL SMITH, 1150 Alanui Gulika: loaa nae ka pomaikai i ka B.B.C.”

            MRS. G. RIEDEL, 1146 Alanui Gulika: “He Laau rumatika kamahao ka B.B.C. “

            MRS. ELLEN MAHOE, Waikiki: “He laau kamahao ka B.B.C. no ka opu. Ua hoopomaikai nui mai ia ia’a.”

            MRS. S.R. STONE, Alanui 10, Awawa o Palolo: “Loihi ka ma’i ana; eha ka opu me ka lepopaa. Ua loaa ka maikai i keia wa.”

            MR. WM. PERRY, 1824 Alanui Liliha: “He helu ekahi ka B.B.C no ka opu.”

            MR. BEN ANDRADE, Alanui Mokauea: “ He laau kamahao ka B.B C. no ka opu me na aakoko.”

            MR. ANTONE COSTA, Kalihi, makai o ke Kula Kamehameha, penei kaua: “Nui ka pomaikai i ka B.B.C. no ka hanupaa me ka cha o ka opu.”

            MR. MANUEL ROSA, 662 Alanui Moi: “He laau kamahao ka B.B.C. no ka opu a he laau hooikaika.”

            MR. JOS. OLIVIERA, e noho kokoke nei i ka hale hoolulu kaaahi: “He laau kamahao ka B.B.C. no ka puupaa me ka akepaa. Nana i hoola i ko’u kuahaneenee.”

            MR. J.F. FREITAS, Kapahulu, Alanui Hobron, penei kana: “He hu’i ko’u kino no kekahi manawa. Mahope nae o ka lawe ana i ka B.B.C. ua maikai au i keia wa.”

            MR. H.B. CHILTON, Kaimuki: “Ua hoopomaikai nui mai ka B.B.C. i ka’u poe keiki.”

            MR. GEORGE HITCHINGS, 1715

Puowaina, penei kana: “Ua ike au he laau kamahao ka B.B.C. no ka opu me ke aalolo.”

            MRS. A.H. FLINT, 3030 Alanui i, Kakalameko. “ Lolo no 2 makahiki, ua ola i keia manawa. Penei kana: “ Na ka B.B.C. i hoola ia’u.”

            MR.CHARLES HASSARD, 3316 Alanui Kapahulu, Waikiki: “He laau maikai ka B.B.C. no ka puupaa.”

            HENRY ROGERS, Kiaipuka, Uwapo 15, penei kana: “He laau kaulana ka B.B.C.”

            JAS. VIERRA, Alanui Puunui, penei kana: “ He laau hooikaika kaulana ka B.B.C.”

            JOHN W. WILLIAMS, Palama Settlement: “He kamahao ka B.B.C. Ua aie au i ko’u ola iaia.”

            BEN BRUNS, ka mea nana ka la au B.B.C. nana i hoolilo i ko Honolulu nei i poe kamailio, penei ka na: “He mau kaukani o ka poe i hoolaia ma ka aina makua, aka kakaikahi ko makou hoike i ko lakou mau inoa maanei. Ua oi ae ko ma kou hoike ana aku i na inoa o ka poe au i ike ai, e noho nei maanei, au i halawai mau ai i kela me keia la i mea e kanalua ole ia ai ko lakou pololei a oiaio.”

 

            MR. MANUEL BETTENCOURT, 1500 Alanui Kula Akau, penei kana: “Ua emi pu mai ke kulana o ko’u loa kino. Mahope nae o ka lawe ana i ka B.B.C. ke loaa nei ka maikai ia’u.”

            MR.A.M. FERIA, 413 Alanui Kula: “He laau kamahao ka B.B.C. no ka puupaa me ka opu.”

            MR. JOHN KEKILIA, o Kaimuki “He laau maikai maoli ka B.B.C.”

            He mau olelo hoike hou ae no kekahi a ke kanaka B.B.C. mai ka poe maikai mai, ma Honolulu nei, e hoakaka ana no ke poolela o ka B.B.C. ma na ma’i o ka opu, ke aakoko ame na polokia o ka puupaa, ka rumatika, ka nalulu, ka hiaa i ka po, ka pilikia o ka puumimi, ka fiva malaria, ka molohai, ka lepo paa, kuahaneenee ame na pilikia o ke akepaa. Noloko mai ka B.B.C. o na meaulu, aole he alekohola, a mau waiawa, a o kana hana, o ia no ka hooikaika ana me ka hookomo ana i ke ola wikani o ke ola kino iloko o na meapaahana e hiki ai ke kiola aku i ka ma’i, ina no ia ma na ma’i loihi no na makahiki. He laau hookalakupua ka B.B.C. a he nui kana hoola ana i oi aku mamua o kekahi ano hoola e ae i laweia mai maanei. Eia ke Kanaka B.B.C. ma ke kihi o ke Alanui Moi, mauka o ka Makeke Kuai i’A i na la apau o ka pule mai ka hora 9 a 5:30 p.m. no ka wehewehe ana mai i ka Laau B.B.C. Aole i pii ae ke kumukuai—o ia mau no, $1.00 o ka omole: kumukuai kuikawa no keia pule, 6 no $5.00.

            Ua lako ka Poe Kuai Laau ame na Halekuai o na Mahiko i keia wa i ka B.B.C. no ke kuai aku. ina ua pau ka lakou laau, hoouna mai i na kikoo dala haleleka ia’u, a na’u e hoouna aku ia oe. Na’u e uku i ka ukumoku no na kauoha apau o $5.00 a oi aku paha. Kakau mai Ben Bruns. Honolulu.

 

 

HOOMAKAUKAU NO MAU AKU NEI

E Hoao e Hoomakaulii Ano—E Malama i ke Dala e wehe i Buke Banako Hoahu me ke

CHINESE-AMERICAN BANK

A NANA AKU I KA ULU O KAU DALA

NA PAHU DALA                   $1.00 no ka Weha                                                 Kihi o ke Alanui

no ka Hoolimalima                  Ana i ka Hoahu                                                       Moi me Nuuanu

 

WILLIAM C. ACHI, Jr

(WILE ACHI)

Loio ma ke Kana wai imua o na Aha apau o ke Teritore.

Rumi 301 Kauikeolani Hale.

 

KakelameKuke

(KAUPALENAIA.)

Poe Kalepa ma ke Komisina

-A HE-

Poe Agena no na Mahiko Lehulehu

_________

Mau Apana Aina Kuai

_______

$1200.00—Hale nui he 2 rumi moe. Ka aina he 135x100 ma ke alanui Pakui, 10 th Ave. Palolo. $200 ukumua, $20 o ka mahina.

$160—Apana aina 50x100 ma 10 th Ave. Palolo.

$200—Mau Apana Aina ma 11 th Ave. Kaimuki.

$350—Apana Aina 50x200 ma Waikoae, Gilick Ave.

            Keia mau Apana Aina a’u e kuai nei ma ka uku mahina oluolu loa e ku ai i kau wahi eke dala.

PAULO KALAUKA

                                        (P.E.R. Strauch.)

                       Waity Bldg.            Helu 74 Alanui Moi

_________

Hui Alahao ame Aina o Oahu

MANAWA HOLO

_____

MAI HONOLULU AKU

O Waianae, Waialua, Kahuku ame na wahi hoolaau ma ke alahao-

*9:15 a.m. *3:20 p.m.

O Pearl City, Ewa Mill ame na wahi hoolulu ma ke alahao--7:30 a.m.

*9:15 a.m., *11:30 a.m., *2:15 p.m.,*3:20 p.m., *5:15 p.m., 9:30 p.m., 11:15 p.m.

No Wahiawa ame Leilehua ---*10:13a.m., *2:40p.m., *5:00p.m., *11:30 p.m.

MAI WAHO MAI

Ku i Honolulu mai Kahuku, Waialua ame Waianae-- *8:36 a.m., *5:30 p.m.

Ku i Honolulu mai Ewa Mill ame Pearl City---7:45 a.m., *8:30 a.m.,* 11:02 a.m., *1:40 p.m., *4:26p.m., *5:31 p.m., *7:30 p.m.

Ku i Honolulu mai Wahiawa ame Lei lehua---*9:15 a.m., *1:53 p.m., *3:59 *7:10 p.m.

O ka Haleiwa Limited, he kaa o elua hora ( o ka poe wale no o ka papa ekahi ) e haalele ana ia Honolulu i na Sabati apau ma ka hora 8:30 a.m. no ka Hokele Haleiwa:  hoi mai, hoea i Honolulu ma ka hora 10:10 p.m. Ma Pearl City wale no e ku ai ame Waianae * Kela ame keia la Koe ke Sabati Sabati wale no

 

NUPEPA KUOKOA

____

No ka Makahiki (One Year ) ………………………….                   $2.00

No Eono Mahina (Six Months)……………………..                     1.00

O na Dala ame na Hoolaha Apau e Hoouna Pololei mai ika HAWAIIAN GAZETTE COMPANY, LTD. Wale no P.O. Box 208, Honolulu, T.H. Enteered at the Post Office at Honolulu, T.H. as Second Class Matter.

CHARLES S. CRANE ……………………… LUNA NUI