Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 23, 7 June 1918 — NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA [ARTICLE]

NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA

NEW YORK, luae 3.—0 ke kaua hoee nui a na Kelemauia o ka hoouka ana mai ma ka la i nehinei ua alaiia aku ina na wahi apau a koe ma kekalii wahi liookahi, a ma na wahi lehulehu e ae o ka laina ua hoauheeia aku lakon ihope mai na kahua aku i laweia ai e lakou mamua. 0 ka ikaika o na koa i hookoeia a ke Kenerala Poeh, o kekahi hapa uuku ua hookomoia aku iloko 0 ke kaua nui, ua ikeia ko lakou lioolianaia ana ma ke kaua a na Kelemania i hoao mai ai e komo i Parisa. Ua ikeia ine maopopo loa o Parisa kahi i kuko ia e na Kelemania e hoea mai. Aole ke alai waleia aku no ō na Kelemania ma kela a ma keia wabi\ mamuli o ka ikaika o kft-lukuia ana aku, aka ua ,holSpono pu ke kauaia ana aku ahiki i ka lilo pio ana mai o eha mau kulanakauhale maiuna owaenakonu o ka laiua e holo ana ahiki i ka ululaau Villers-Cotterets kahi ma ka nana aku oia kahi kaunui loa a ka enemi. Aohe wahi hHii i ka enemi ke a'e mai ma keia aoao o ka Marne ma ka la aku la 1 neliinei. I ka nele ana oka lilo aku o ke kulanakauhāle Rheims ma ke kaua pololei ana mai, i ka nana aku i keia manawa o ka manao o na Kelemania oia ka hoao ana e hoop\Jni i ke kulanakauhale a ina no ka holopono e lilo ana ia i hana e koiia aku ai ,na koa iloko o na papu e hāawipio mai. Ua Oi Ae ka Maikai 1 Eeia Maeawa >Ia ka «ana aku i ke kulana, ua hiki ia ke olelo ia ae ua emi mai ka hahana loa o ke kaua a ka enemi ma ka hiku o na la o ke kaua ana me ka hahana mamua o na la mamua aku, a he oi ae no hoi ka ikaika ame ka holopono o ke pale ana aku i ka enenii a na aupuni hui.

0 na kuua a na Pelekane ma Arras, Lens a ma Bethune īna ka la i nehinei ua liolopono ka hoohanaia ana, o keia ka hoike mai Laelana mai, a ma ka louo kelekalapa hoi o ke ao mai Parisa mai ua oleīoia ua ulupaia aku ua Kelemania o ka lele kaua ana mai no kekahi mau mauawa me ka hahana. Ma ka Mahele Soissoijis o ka Laina lle kaua hahana he 'ima a he lima ka i hooukaia ma ke komohana-akau o Soissons a ua hoouka pololeiia ae ma ka aoao hikina o kalii i ikeia i nei manawa ke Ahua Soissons, o keia ka lono i hoikeia mai. A oiai o keia kekahi liapa o ke kaua i nei manawa no Parisa, oiai ua hoopololeiia ae ke. kaua aua no ka hoopuniia aē-i> ke Soissons ma ka aoao hikina o ke kahua kaua hou i hookahuaia a ie na Kelemania iloko o ka mahina o Aperila. Ua hoihoiia ke kikowaena o ,ke kaua ana no ke ku-e ana mai i ke k:ahua a na Palani maluna o. ke kahua kiekie i ikeia ka Mont de Choisy, kokoke i ka huina o na Muliwai Oisne anie Aisne. Lukuia na Enemi me ka Weliweli Ma Mont de Choisy i luku nuiia ai na Kelemania e na Palani. Ua pa;-huiā aku ka nui o na koa a ke keikialii o ka lele kaua ana mai ma keia wahi a he ekolu manawa ka hoauheeia ana aku ihope. Ma ka ha o na manawa ua lilo aku la ke kulanakauhale, eia nae ua kaua hou aku la ua Palani me na elau pu ahiki i ka hoauheeia ana aku o ka enemi. Ua hoao hou mai ke keikialii e lilo hou aku ke kulanakauhale, ua hiki ole nae, a ipa ka po ana iho oia mau ka paa o na Palani ia kahua, ke kahua no a lakou o ka paa ana ma ke kakahiaka, a o kalū no hoi a lakou 'o ka hakaka ana me ka ikaika loa, i ole

ai e lilo hou aku i ka enemi ahiki i ka p<s ana. Nui na Wahi i Hoi Hou Mai Ma ka aoao komohana o ke ahua ma ka hema mai o Soissons, kahi o ke kaliua kaua a na Kelemania i kokoke loa mai i Parisa, maloko o ke' Awawa Ourg, ua lilo hou mai i na Palani ke kfthua kaua o ewalu mile ka loa a ua paa pu ia e lakou ke ko?na*aku o ka laiua mai ka hoao ana mai a na Kelemania eka 'i liou mai imua. O kahi i lilo hou mai i na Palani mai Troesnes, ahiki i ka hikina akau ma Longpoint, koino pu me ka lilo hou ana mai o ia mau kulanakauhale, a pela me na kulanakauhale o Corey ame Favories. Pookahi . Wahi i Lilo Aku i na Kelemania. <» ke kahua o ka Marne ua holo* pono ke kaua aua mai a na Kelemania, ua hoea lakou i ke kiekiena ma ke komohana ae o C'hateau Thierry. Eia nae, oia mau no ka paa o na Palani i kekahi hapa o ke kulanakauhale ame na ahua ma ka hema. O. ke kahua i hoakakaia maanei ua haawipio wale ia aku no i mahop6 o ke kaua ana me ka haliana loa. 0 keia kaua i hooukaia ai ua lele mai e ka enemi ma.kekahi alahele okoa a ina 'keia wahi bq hoi i loaa ai he lanakilā i. na Kelemania a na aupuni huiiā. i nooiaio mai ai. Ke Kaua Hahana o ka Hoouka Hou ia Ana Mai Ma ea wahi a pau e pili ana i ke alauui Dormans-Eheims, ma ke komohana hema māi o Eheims a ma na wahi apau e pili ana i ka aoao hikina o ke ahua, ua hoouka ia akū e na Palani he kaua hahana loa ma ka po o ka Poaono. Ma ke komohana ae o St. Front, kahi

a na Kelemania i paa ai ma ka liikina i maniua o ko ka aoao akau o ka muliwai, ' ua lilo liou mai kn Pnu 16H, ija lilo hou mai ke kulaiiakauhale o Ohamplat a ma kalii kokoke aku ia Villeiitar ame De<lvis, he uiau wahi kekahi i lilo hou n\ai i na Palani malaila. Ka Hoike Mai Berlin Mai I'a lilo i na Kelemania kekahi ha'e loihi nui a na Pulani-Amenka,. o keia ka lioike m.ai ke kuhina kaua Kelemania mai a i hoolahnia ae inaloko o Berlin ma ka ]>o i hala. Aohe nao i hoakakaia kona wahi i ku ai maloko o ke1a kelekalapa. Ua olelo pu ia maloko o keia hoike ua hoikeia aku ka lilo pio ana o na kiekiena ma ka hikina ae o , Moulinsous, ame ka hoauheeia ana aku I o ke kaua a na PelekaAe ma na kapa o ka Muliwai Anere ame Vermil. ; Kiai Pono ia ka Moku Lavrc Koa e I- na Moku Topido !• WASHINGTON, lune 2—Tle moolelo hou no ka hoopiholoia ana o t*lua mau mokuhiu a ka euemi maloko o ka {īapalua lioia, ka i hoikeia mai ianei ma ka la aku la i nehinei mai ke,kahi • awakumoku mai o ka Alelauiku, a ma keia la i hoolahaia ae ai ma ke akea. j oka mokuahi i hoea mai ai ianei, a o ka moku hoi a ka moku waawhi to- •' )>itlo Amerika e ukali ana i ka yva. ana I i liuna ai i keia haim kaulana, he mo- ! k'.i lawe koa ia e lnwe ana i na koa Amei'ika i Palani,I ka ike ana o ka moku wnwahi topiilo Ame.iika i ka mokulnu ua hoohauje iho la ia i kekahi niau ])oka pa hu 0 kaiii liohonu ma kahi o ka nio^uluu 1 ka wa i ikeia iho iii o kona oheiiana. 0 ka aila ame na aj)anapana i lana ae 1 ka ilikai na mea lioike i ka holopono o ke ku ana o ka mokuluu. I ka moku vrawahi topido e lioi hou aku ana 110 kahi b ka moku lawekok ua , ike hou ia iho la ka ohenana o ka lua o ina mokuīuu. TJa hoohaule hou ih iho 1 he mau poka j>a-hu maluna ona ma kahii pua, i ikeia aku ai a he manavva mahope iho ua lana. ae L'i ka aila ame na apauapana o ka mokii nahalia iluna o ka'ilikai e hoike aua ia i niau mea ua ku ka mokulmi elua i ka j)oka a ua nahaha. jlle_l2 Moku i Hoopilioloia Mawaho Aku o ke Kapakai Jersey. KEW YORK, Lune 4.—110 12 nigii moku i manaoioia i nei manaw'a ua hooj>iholoia e ka mokuluu Kelemania ina- ' waho ae o ke Kapakai 0 Jersey. Eha īaokuahi ,oia ka Winneeonne, llerbert L. Pratl, Texel alnie ke :(3arolina, a ehil<u mau mokuklina, et)uo o lakou i mauaoia ua pau loa na kolu i ka lioo])aUeleia oia ka 33«T. 11. Oole, ,Jacol> i>[. Ifaskcll, Isabel B. Wiley, liat-tie Dunn, Eilna liaupage ame ke Samuel W. ITathawav, koe ko ka 4 haway komao]>opo ko lakou hop'ena. Ua welie hainama hou ia ke awakumoku o Nu Īoku 110 na moku. Ua kij>okaia ke Caroliiia a liooj>iholoia, o kekahi poe 1 uioku e ae ua kipōka pa-huia j>aha a i ole ua toj>idoia mai paha., Aohe mōku lawekoa i topidoia. Aolie mau hoailo'na o ko k-a īa|\ui hoike ae i ke kau o ka weli, Eia nae, i liooj>akeleia ae ai o Nu loka mai ka poino mai ua hookajiuia e ka oihana makai ka hoikeike ana i na kukui ma ka po. Hookalii Wale no Mokuluu Nana i Lui ku i na Moku | INŌTON, lune 4.-M:i ka ninI naoio o na lunn aupuui .niaanei hookahi wale.no niokuhiu iiaua i luku na moku, s a o ua mo]tuluu )a ua hoi aku no kona k/ihna i j;ei niaiiawa, a o ka pilikia no , ka hoppoipo liou ia mai o na moku ua . htvla ao kekahi inaua^'a, ! " Aia Jia ; niokukaua ke liuli hele mai la i nei maiiawa ma ka moana «o ka mokuhni. Ua, manaoia o ke kuinu o keia kaua ana inai Ja a ka mokuluu o ia ka hookahua aua no kekahi kauoha j aku a ka lalui Amerika no ka hoihoiia hiai o na niokukaua Ameiika mai na ty#i mai'o Enroj>a. He 16 Poe i Piholo a Make ma ka Po I • * Sabati. ! LEWIOS, īune 4.—11e 1G ]>0e mailokd ae o 35 i kau ai īnaluna o ka waaj>a mahu o ka inokuahi Carolina i ]>iholo i a make iloko o ka ino e kyi ana ka hej kili u?a ka j>o Sa]jati. j W r ASHINGTON, lune 4.—Ua lioolaj naia ka mokuahi Herbert L. Pratt a i nei inonawa ua koloia aku iloko o ke awu uo ka hoopaa aua ae i na wuhi i poino. Na Mokuluu Keleman'a ma na Kapa- | j ' ■ NEW ¥01tK,' luue 4 • Eia m m;>kuluu Kolemania k-> !yku mai n.i ma na ka])al;ai o Anierika. . I -Ma ka po aku la i hala ua hoopiho- , loia e na iuoku|uu a ka.enemi e holoholo ana niawaho ae o na kapakai o j .lewey kekahi heluna o na moku Anie- | rika. I Ua hookapuia i keia la ka liolo 'ana ! aku o na ipoku mai na awakumoku aku ! o ka Alelanika nuinnili o ke kauoha ij . hooj>ukaia piai e ke kuliina kaua i ka , manawa i, lalia ae ai ka iiuhou no ka ! lukuia ana ,o na moku e na mokuluii j j mai kekahi 'wahi a. i kekahi. > | j T/a ikeia ma ka lioike aka Maritinie I Exehange o keia la ua hiki aku ma kahi i o ka 15 mau moku i hoojtiholoia. i O keia hana a na īnokuluu he hiohiona ia o ka hoomaka ana mai a na j Kelemania e ?alai i ka halihaliia ana j aj<u o na koa Amerika i Palani. Un ■ mhuao wale ia pia na moku hahai toj ])i<lo Amer.ika ke hokolo la i nei niaua- ! wa mahope o ka meheu o na mokuluu Keleniania. He heluna nui ona mokuiluu ke luku niai nei i na moku oia ka mea mao]>opo. loa. j He 250 Kapuai ka Loa o ka Mokuluu Kelemania I NKW YORK, lune 4,—Ua ikeia me | ka maopopo loa na na mokuluu e holo j | ana m:»waho aku o na kaj:<akai o ka j Atelanika i hoopiholo ia elima mau nioknkuna Amerrka ame hookalii mokuahi. j Ua pae niai ke ko lu oka mokukuna I I ĪMwanl H. CoJe ma kekalii awa kuino- j iku o ka Atelanika. Ma ka olelo mai a ; , ia ko-lu ua kaubhaia mai e ke kapena ' o ka mokuluu na aliiuioku aine ke ko-lu-., o ke.Oole e kau iluna o na waapa a ia wa ua hoopa-huia ae la ka mokukuna I me na poka pa-hu« Ua ikemaka aku ke ko-lu o ka mokukuna Cole i ka mokuluu. Wahi a lakou he 250 kapuai ka : loa o ka mokuluu a ua hoolakoia me na j pu kuniahi', hookahi mamiia a hookaīii ' mahope. i Maniua a ka hoopa-huia ana o ke Cole ,ua 'iko aku ke ko-l i i ka i*.;ii ; « na apauapana nahaha o na moku, he ' hioliiona e hoike' mni an » hooj>iholoia ana o kekahi mau iti»ku okoa aku.

i O ka mokuahi Caroi;na k:. ~i t kalaj>a niai ina ka ]to i hala i kokua. a e hoakaka ana lie m. i ki inai ana i ka moku nie na | , hu ia mannwa. Ile eiua hanei, , , kau aku mnluna o na waajia. \ , ! ke kanhka nana e hoohana :n i kelekala]>a uweaole. Aoh«* i !• ka hopena o na ohua aka iin I uaolanaia e palekana ana lak.i , .;i K hoakaka ana kekalii mau luii, • kekahi inau moku lawe aila :im,, ■ j mokuahi lawe ohua i hahaiia } e ka mokuluu. } Ke makau nei na akena o • 1 e pii mahuahua mau aku ana i | helunn o na inoku jioino a jn I; kanaka oiai na hoike e konm !• a ' | nna. Ma ku hoakaka ake k.. , I mokukuna ,Cole hookahi inokn:. ; , ; kaka me ka mokuluu, eia na.-, , :i , ! kila ka mokuluu, a iiiiiliojie j) M , , j, ! piholoia ka mokuahi uui. Kiu ~, kukau:i ke liuli liele nei ina l; ; i ; Oia inau ka loaa ole niai o kek::i i,,,, iaio no ka lono e oh'lo ana ua )•; ; , | hoj>uia e kekahi mokukana ki k: h , kuluu. Lukuia na Hale Heahu o r.a I.ako ihe Hoahu Ukana e ke Ahi ST. LOUIS, lune l2. — 11e al,i "nia na hiohiona aj>au i ka nan.i | kahi i pulii niaoliia nie ka ni:ni:i , Anieiika ka i hols;pu ae maaii. i , K j ahiahi o neliinei ika maiiaw ali ~ a ana ae maloko o ua hale I** >: <! : i, na a Clua o ke aii|>uni. l'a |ii niau hale me ua lako aaliu o ka t | kaua aina. Ua luknia n:i liali : , ua hikiwawe loa ka j.ahola :in. : ~ ,;i ulaahi a lie manawa jn>kole ka n:, i j nia o aku oka uiea hiki ika {><•<> ; ahi ke hooinalu. l T a lele aku la' na ulaahi a ulii; • ~, na hale hoahu o na lako kaua o :il , puni, a oia mau hale j.u hekain 1 i iu a oneanea me na inea a|>au o ■'•.,, f 1 Iliki Ole ke Anain. ke Poho v O ke ])oho m;{ ke ala na <>i u t , mua o ka ekolu iniliona. () ke ( i,, „ ke aupuiii ina na lako kaua a lal •• ,i ~ Ua liiki ole ke auaia nia kf , nei manawa. Ne kauaka Ausefuria, aoln- i ,j,,| anie kuka ka i paa i kn ho]»u',a i . !o ka pa maJ>o]>e kohe ilio o ):, , j ana o ke ahi a paa k.ike ivk:, j Ma kana hoakaka no kona In ma kalii i hookajiuia i mauaoia :, , j i hooinaka e j>uhi, nka niamuli o i,. t i; j kiwawe loa o ka holojia|>a ana a I ■ ii,; j i manaoia ai he liana hoohalua ~ , i ' hoolnlaia nie ke akahele loa alnk, i j. t j hookoia ana e komohia ai kekaln !, , ! na kanaka lehulehn. He Uuku Loa ka Poe o ka Moku pido i Make j LONUON, lune 1. — <) na ola 1 : '•, i mamuli o ke lopiilo a l;ooi>ihol<,, , i o ka moku lawekoa Auierik:i l'r, , in.u Lineohi aolie i uui loa. O ka jn; ~: i , lowa-le ir.i niak'i! a i ole ua hoehaia lakou inanmli o ke j>a hn :wia o i,, i„ j j>iilo i hiki ole ai ia lakou ke jui a. !„, . luua o ka oneki o ka moku. j E hoi aku anu kji niokn ! , ; Amei-ika, o kana maii ohua ua|. .|,. . niau koa e hoola ma 'i ae ana. Ai.. ane

' o ji:ui lou koi.i no<> i kn liooj»;ilo'l. i , I:ikou o h.'iiilnle' :il<u umi i K:i m..i u j. ; j ho!o :i ua 11:1 moku kaua o uk:i!i ;,:i t ; hoopnkele iu lakou. I iElua Mau Mokuluu i Hooplholoia Mr U loko o Hapalua Hora I ATI,AN'TI(' l'Oli'l', 1 iiuo l'. 11,.*,, | maii mokuluu a ka enoi/ii i iio i|. 0 ka nioku wawahi lo|j:il<i Ain.'i 4 k s i j loko o ka liajialiiii lior;; K;i m:ui: u.,. .. i koia ka lono i laweia ni;ti iam i i uei o kokalii moku o ka lioo» ;in : i: ;i; ! i ike poiio jiku i l.a hakakn nt:;. | inoku aino ka alapim. ( > ,<i : , IK , i a kalii niokukaua inikii. ITa1 T a lio(>liau:iia ka nioku waw.i l i i . 'lo 110 ka holo niiii o hoomakaK :: ,ka moana ano ka ukali ana tn;■ I,■>(.. .. | na nioku kalojni inawalio mai o i, i :i | pakai o Pnlaui, a oiai ia o uk;.i i :i inalioj)o o ksi moku kalopa n;iu;i iu\. mni i koia nuhqn i liakaka ai fa : . ;,;i niokuluu. Uu nui kn k:a o kolu kiiu una :«Uu .. •■:. ; i a ua Ainoril:a, Holopouo ke K.aua a na Peleknno ir.a ka Lewa Iho liO.Nl)ON, lui.o 2.-1':, ikoia 1..i hoiko a kc kuhina kaua ka lin'..j ko kaua :i na nioUulolo a na l'. I ..• } ma ka lowa, a rn lion'-aka j -,i i;, > , | hoiko ke kaa :• »ir. o k:> 1. »\n n, . • •. • | ka hooinalu ana a n.i kiA.m').' r. uo, plike'JijOy,ia iho ihuia ao ai • t-;i ' J»n i hiila. Kh :i r>r. ;i k P );l j }~, , .: i , a i hoakaka'a inah,ko o i.-i l<,i\. ! • i kalii ina Karlruho «i o kokahi m.i l'raros, nia kahi h<iji<; oka lua i;t u ; . ua in ana ilio ma ka lowa malu. • i ViVa.hi iloko o n:i la olua. He kaua nia kalii mamno loa • iiKikulolo ka i hooiikiiia niii k>- ;, < ' »ua. M» Karfrnho o ka hah' I. kuaalii aino kokahi mau hal. hai lohu ka i hooj>ahnia. Ho m:;n I -j • ikokalii i nio na niokul. !• • • n»i; i lo!o m.ai ai o hooj»ak<'lo i;. oia nao, ma koia kaua ana ua Im! • > loa nia ka aoao o na iN'lokane. n '» u:t hoi inai na 111<>k111.- '. i no ko liikou kiihua, a koo ho>,l ; Ma k a „j „ , (!| ~ I'a oko kaiiM aua. Ma ia w:ihi .. iiauloia iho kokal.i nmu |..,ka |. .!. luna o na ka lioopon, • oko aliiwai Zool>rn«roo, n;;im.il 11 ]»f)ka |t:< hu i hoohaulo jmilolom:i . luna olaila. l'a hh% nini na m I'oli'kaiK' aj»au mni koia kaun n O ka hoiko laula inaluna o . 1 hanaia aku nialuna o ka " na poino i liannia ma in la na .... hp -1 niau mokulolo aka omi iii. , '• aku a walawalu ika hnuun :i li |! 1 walo no mokulole l-'olokano i nn!■ • ai>" 1 aoli! i hoi mai. ' Mai Ko|>onaha/*rna i hoik<-i:i f ■ ;i ka lono ii-.noi no ka liuliu k:n;a a ■:i niok|il:nua Kolouiania a ua '' '' hooukaia aku i;na Jio kaua lnli: i ■• 1 •' noī mua aku. O nn kannku lawa :: l'mnnaka ka i hoiko nku no ka h. ;.K->:i koaiji ana o na inokukana m.'ilok" " ' •' kaikuono o a lio h<i" nalia kaua ka i lianaia ona 11101:1.! 1 Koloiiinni.i niawiiho aku o 11:1 l.a: > 0 Jutlan<l. E hoakaka nna ka hoiko a !<<• Krala Pt»rKhinK oka jio noi nn k«- 1 ' inaloko iho o kahi kokoko mai i A nv nia ka laina a 11:1 Ma k-;' uiau kaua ana ho kanakolu mau ],; a 1, > 1 lawoia mai e nn Polekano. E hoakaka ana ko Konoiala H:hj l' 11H8 niau pnahao i lawoia mai <• na !'• o ka maliina o M»-i. h" iwakalua-kiiiuamaiwa mau aliikoa iuu. waena o lakou. V