Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 30, 26 July 1918 — AKOAKOA MAI NA REPUBALIKA MA KA AHAELELE Hooholoia ke Kahuahana Kalaiaina ana Repubalika no Keia Hakoko Kalaiaina OHOHIAIA KA LEKA HOLO MOHO AKA ELELE KUHIO Nui na Mea Waiwai ma ke Kahuahana e Pomaikai ai ke Teritore o Hawaii Nei [ARTICLE]

AKOAKOA MAI NA REPUBALIKA MA KA AHAELELE

Hooholoia ke Kahuahana Kalaiaina ana Repubalika no Keia Hakoko Kalaiaina

OHOHIAIA KA LEKA HOLO MOHO AKA ELELE KUHIO

Nui na Mea Waiwai ma ke Kahuahana e Pomaikai ai ke Teritore o Hawaii Nei

( T kulike iii tne ke kahea pili oilinna ' a k:i luuahoomalu o ke kouiite Teritoro | o ka aono Repu))aJika, pela iho la i noho iie ni kn nhnelele liepuhnlika, inn ko knknhinkn o kn Ponknhi nei, innlunn o 'knupokn o ka Hokele Voung, a hookuu I no mn in nliinhi, inninua ae o ka tnann- | wa e holo ai nn mokunhi, o Knuni nine j Maui, n huli hoi nku In keknhi niau I elele no ko Inkou tnnu hoiue, jne ke kaole iho, he ninu In mn keia kulnnnkauhale. J Mahope koke iho o kn horn eiwn ma kela knknhiaka Poakahi, i weheia ni | na hnnn o kela nhaelele, ma ka nolm hooinalu ana mni a Mr. Bmil A. llenuH, J ka lunnhooinnlu o ke koinil4> Tentore, me Mr. Kli .1. f*rnwfor(l ina ke ano ka. knuolelo. '■ O kn hann niua loa o keln nhnelele, 0 in no ka hoomnoj>o]>o nna i ua elelo 1 kohoia, n i hoeii' Wit«riiini ffih keln nhn, inn ke knhen nnn i ko Inkon mau inon, n o kein iho kn poe i hiki kino mai: Hawaii, Apnnn Ekahi: Hawaii Hikina—o. h. Kanioku, 8. L. l)e«hn, Hr., A. A. Hapai, A. M. (!al)riiihn. Apnna'Elun, llawaii Komohnnn—ll. L. Holstein, Apana Ekolu, Mnui, Molokni aino Lanni—D. T. Flcining, Dr. W. D. Bali|win, P. P. Pnli, E(lwnrd Wninholo, 1). Kuainu, H. B. Penhallow, P. .1, Oooilness, R. A. Wn<lsworth, 0. M. W. Kanui, F. F. Bnldwin, Y. Pnschoal, .lonquin Vincent, S. K. Knlnmn. M. S. Diipont, H. A. Bal<lwiu, W. P. Hnin, Jr., J. D. MeVeigh. Oāhu, Apana Kha—K. A. Rern<U, Kd. Towse, Henrv Van (iieaon, J. H. Wi.se, C. A. Widemann, ,T. B. Enos, A. (i. M. Robertson, R. W. Breekons t A. D. (Jnstro, ,1. A. Beaven, .lohn Luena, D. L. Withington, C!lnrenee (?rabbe, Williani Thojnpaon,.A. Mnnuwai, Sani Leialoha, E. F. Bishop. Oahu, Apnnn Elinin—.7. 0. Duarte, Davi"<l Douglas, .1. P. l)ias, E. 11. Marino, E. .1. Oawfor<l, W. M. Maephe.rKon, ,7. H. Hakuole, W. H. Knox, Williain Kaka. Kauai, Apana Eono—M. Kaneakua. Maliope iho o ka lioomaopopoia nna 0 na lala o kela ahaelele i kohoia ai ka Lunakanawai A. G. M. RobertHon i lunahoomalu no ka manawn, a mamuli o ka lokalii ana o na hoa, i kohoin ai oia 1 lunahoonialu paaniau, n o Mr. Eli .1. Crawford hoi i knkauolelo pnninnu. I ka maopopo ana o na hon o kela ahaelele, i kolio inai ai ka Lunahoonialu Robertson i ke komite no ka hookupouo ana i ka. ahaelole, nona keia mau lala: S. L. Desha, H. L. Holstein, Frauk Bal<l- | win, Ja<'k Liu.'as, llenry Van Oieson ame Mr. Kaneakua. I Ma ka nee pono ana aku o na hana o kela ahaelele imua, i heluhelnia ae ni he leka mai ka Elele Kuhio mai, e hoike ana, no kona holo hou aku he moho ma ka aono Repubalikfl, e honkaka ana hoi i na kuinu o kona inakemnke ana e lilo i mea pnahae rna ka aoao Repubalika; a un lilo kela leka i mea ohohia uui ia e na hoa o kela nhn, me ka ike maoli ia aku o na inanao aj>ono nie ka innhalo iloko o lakouf O kekahi o na hana i ma kela kakahiaka, o ia no ke koho ana i komite kahuahaun, a ninniua nne o ka hoomaha ana o ka aha, no ka haawi ana aku i manawa no ke komite e noonoo ni i ke kahuahana, ua waiho ao o Mr. j Withington h<j mnu olelo hooholo e pili ana i ka ninau hookapu waiona ,e hoo- ! koino ana i ka noao Repubalika, mo ke ano he aoao e kukoo iknika ana i ka hoomauia aku o ka hookapu wniona ma Hawaii nei. Mawaho ae o kela olelo hooholo, he olelo hooholo kekalii ana i waiho fte ai no ka lilo nna na Hawnii nei no d hooponopouo i konn mau ninau kuloko, iloko o keia wa o ke kaun, n pela hol ko ku ana o ka aoao malunn o ke kahua hoomakaulii, i wahi e haawi nui iā nkuai na kokua no ka pono o ke aupuni 0 Ainerika iloko o keia kr«ua. Mn ka hora uini a oi o kela kakahiaka i hooinaha ai ka aliaelele, a noho hou inai ma ka hapalua o ka hora t-lua o ka auwina la, no ka hoolohe ana t ka hoike a ke koniite kahuahana, a mahopo ae nel e ikeia ai na mea auo nui mnloko o ke kahuahana i hoōholoia ma kela

aliaolele: Malaila ae ka Elele Kuhio, me kona konoia ana aku e haawi niai i kekahi haiolelo pokole, a e kalele nui ana maluna o na mea ana i hoakaka ai inaloko 0 kana leka, ,no kona holo moho elele lioii iloko o keia kau. O ka Lunakanawāi (Roberts<><i kekahi 1 konoia e haiolelo, : liiainua ae o kā liookmiia aua o kela aha, a. Wahi ana,' lii- mea pono e ku na niea apau inahope 0 k;i ;io.jo l alainin». aole hoi elike Die :ia m<\'i e kaniailioia nei, e nana ma ke knnnka, aole mafka aoao. j () he koniitp Tentore i kohoia, o ia i iho-keia mnl.'ilo nei: I Apana Ekahi —-Tohn T. Bro%vn. S. L. A. M. C'abrinha ame A. A. Ha- j 1 »a i. A !>!' na F,!nn— lī. L .līol9tein, Oeor<je Walt, E, K. Akina ,ame A. Mc(iiiin\ ; : • . • i ; ; Ai>nna .ī^^u—Opnme OooJc;e, Kauka P.nMwin. ī v hitip Pii'i. R. A. lf. B. PeHiallo*", M. O. Pa^hoal. Apana I-^lui—('. A. 0. L. C)'pbbe, .!. B. Enos, E. A. Berml,t, Oharlea AKau auie Snm Loialolia. Apnna E'ima —T). K. O. P. Wm. Paikuli. A 'W. Valkenberp|, R. Dun<*an ame .1. P. Pins. Api'na Knm—J. M. Knnenkn?». C. A. I?»ee. Wm. Werner ame W. O. Crowell/ Ke Kahuahana Mii lea liooKuihui ana i na mea jy)o nui i'oko o ke kaliunhana i hooholoia ninloko o Va aliaelele ikeia r,o keia inau meU ni'alalO iho noi penei: 1 •• •{

E hnnwi nnn b aoao i'na kakoo piha :uiri .i !<») E>e 1 c K;11 anianaolp >ijo lu\iia m.'Hi hopikaika piiu.iho ole'ana nia,.Wakiuokona, n ma ona la i loaa mai ai ia ir.pwn.ii uoi kekahi raau haawina itunui ame kekahi • mau hoopoHOnono. āliaolelō a"« 110 ka pono 6 kpia ToritoreJ.' . : T0 ana i na hou oloko 'o ka al'aolelo kuloko. e hooholo aku i kokahi kan.iwai. e-haawi ana i ka 110110 ltbho ba-lnka-i na wahine, ine ka ui< 0?e aku i-lnn maua kolio, ma kekalii- kōho baloka akea. - •, m ; : E'apono ana, e hanaia kekahi kanawai, e haawi ana i ka pono:koho i na koa". ina palm he mnu lala lakou .noloko oka pnali-kiai laliui, a 'ale malalo paha oke kanawai wae koa. • , E apono ana i ke kanawai hookauu waiona, mahope iho. o ka pau aua o ke a e haawi ana hōi i na mahalp ana no na hooikaika i hanaia e ka Elele Kalanianaole maluna ō kela ninau;' . . "• - E apono ana i ka liooponopono aupuni hoin c rula, o ia hoi, e haawi ai)a ia.Hawaii neL i kc kuleana e hooponopolio 1 kona mau ninau knk)ko, a >ili uku no maluiia o na makaainana ko hoōpo' nopono ana i na hana apau ,o ke aupuni. i E aponō ana i ka hpomauia aku ō ka hookuonooho ana, ame ka -mahiia [ ana o na aina aupuni e na mahiko, ma.-r. ! lalo o na loina a Kakauolelo Lane' i hoakaka ae ai no . E apono; ana i ka akū o na nina aupuni, no k"a poiio ō na koa ame na luina 'o Hawaii, ne», V huli hoi hou mai ana mahope ihō_o ka pau aiia o- ke o ia hoi-, e kaa ia lakou. ka wae mua aua i na aina. E apono ana'i ka hoomaemae ame ka hana ana akir i na aina kula, i wahi e lilo ai kela mau aina, i mau aina kū-' pono no ka oihana mahiai a hanai holo-. liolona ma ke|a Terjtore. E apono ai»a i ka paio ku-e ana aku i na liale hoolimalinm loloa, elike ua alaliele e hōohanaiā .nei e ka Ahaf /hui Hooiaha ame kekahi mau ahahui e ae o'Hōnolulii nei. E apono ana no ke kuknluia aku o keknhi buro, i pili aku i ke keena āina, nialoko o kela hin-o, e hooniiia ai na pohihihi apau e pili ana i ka wai ame l-ekalii mau piJikia .ē' ae e-ikeia aua mawaena o na mahiko anie ka poe hookuonoono. E ])ono mann ik' kukn'n : M aku.o kel;phi buro, no ka na;in ana i ka pop nele hana maloko nei o keia Teritore. E apono ana i ke knlana hōpmakaul:i iloko oka hookele ana aku ina liana } apau o ka aoao.

E hoakakā ?ma.i ka manao o ka aoao (1 9 ka •gpno. r .ift - Hawaii "nei, :Kaawi aku i» ke; aūpuiii 0 Anierika i'Āuipuia. ;i aiija- waiho w'ale nw ke. Kaikuono o Kaneohe, ,na Kiekiena o Haleakala, ina Kona amie Waialua, he mau Wahi kuponō ia bo na koa ame na luina, e noho ai ke nuli hoi niai mahope iho'o ka pau ana oke kaua. I 'E apono ana ē -loaa he haawina mai ka ahaolelo Teritore mai no ka lioomail ana aku i ke ku ana o ke Komite Hoeueu. E. hoeueu ana i na kokua 110 ke Kula Kiekie o Hawaii, mai kā ahaolelo Teritōre mai, oiai he kūlā keia i loaa ai ,na hoonaauāo kiekie aha i na kanaka opio ame na wāhine opi.oj#