Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 31, 2 August 1918 — HOI LUULUU I KA WAI O MAKEA [ARTICLE]

HOI LUULUU I KA WAI O MAKEA

Mr. Soloinon Ilanohano, Aloha oe:— Ke nonoi aku nei au i kou oluolu e ahonui mai oe no ka 'u walii puolo wainiaka, nona hoi ke poomanao e kau ae la maluna, a nau hoi ia e uwila aku nia na kolamu o ke Kilohana, ki ipukukui p?o ole i ka pai ia e ka Maaa, ia makani anu o ka aina, i ike mai ai hoi na ohana keiki, ohana kaikuahine ame na hoaloha inai ka la puka o Ha'eha'e, a ke komo ana a ka la ma-o aku o Lphua, o kuu aiknne aloha K. P. Kaumiumi, ua ' [ hala, un wailio na iwi o kamahele i ' j Kaoa.a haalele mai la ia'u kona pokii ana i hoopokii mai ai, ma ka po Poalima, la 26 o Aperila, 1918. L:a hanauia oia ma Aleamai, Hilo. mai ka puhaka o Hewahewa (k) me Keohohiua (w)f'iawe hanai ia e Pauelua (k) me Kauwekane (w), liookahi ona pule i waho make ai o Kaniamalu Moku, ma ia moku no hoi i make ai ka luau'i ina.kuakane o Miss Kauahi Kanakaolaloa, kona hoa i hauai pu ia ai ma ke ano he kaikuahine ohaua, a o Mrs. Kahalehuiuuhumu Kapeliela, ka ohana kaikuahine i koe e ola nei. Mamuli o ka lioohuiia ana o Kauahi me Sainuel Kailiinai, pela oia i ukali mai ai mahope o ke kaikuahine a noho ai i keia aina o Kahiewa, na laua mai .hoi na keiki maikai ekolu e ola nei, Mrs E. P. Kin»i\v, l). K. Kailimai, AV. 11. Kailimai, ua kani moopuna ma o ke kßikuahine la, oia no hoi kekalii limahana kaliiko i noho kepa me na haku like ole; he kanaka hoomanawanui i ka hana e pouo ai ko maun noho ana i keia nina hookama. He mea oiaio, ma ke Sabati, I?i 21, [ iia iho aku oia i ka pule o ka hoomana 0 na la hope e ku nei ma Malamalamaiki, Honoinu, a na T>avid Kalani i hoihoi mai iaia i kauhale ma leona mikini oto a hui iho la maua ia auwina la me ka hauoii, au'a mni la'kela ia'u i'.moe maua ia po, ae aku la no hoi au. Kakahiaka Poakahi ae, hora 8 a. m.. liAalele aku la au iaia me ke kulana maikai, o kana na'e i pane mai ni ia'u ke hoi la oe mai noho loa oe, mea a hoomanao inai ke loaa kahi pono ina kau hoi ana, ua ioaa i'o mai no na kokua mai kuu unele Kahue, .o ka pilikia aole au i pii koke mai maniuli no hoi o ke kauoha a na bosi o ka home e hoomo'a palaoa ,a na ka leo kaliea I mawaho, Kaimiaina kela aikaue oe lii-! lii koe make; haule ma kela auwai. O ke ku ae la uo ia pii me ka naau kau niaha, i ka hiki ana aku, e waiho mai ana kela iloko o ka hale me ke kuiaua kupilikii īnaoli, oiai ua ka Lunanui Mansfiebl i kokua mn ke.kahi limahana ma> ka hapai ana, a nana no hoi i kelepona aku i ka oihana makai. la'u nae e wehewehe an i. i kona kipa pulu i hele a hauka 'e i ka lepo, ua ike iho Ia au ua nui loa ke anu o ke ki no. ua hiki ole iaia ke ike mai ia'u kona pokii ana i aloha nui ai, me ka waimaka ehaeha au iloko o ia mau minuke, 1 ka wa i hoea inai ai ke kaa makai no ka lawe ana aku iaia no ka haukipila, aa h.'.Hi au « noi aku e hool'.uu i:«ai >io na'u e hoponopono iaia me ke kokua pu mai uo hoi o W. H. Kailimai, kekahi 0 kaua \ hana keiki, ua hiki -il .< uae, us noho mai e lile ka ua o Hilo ,a laweia aku la no oia ia ahiahi. La 23 ae, hoea aku au uo Hilo uo ke ake no e ike aku iaia, aka ma kahi nae o ke kupilikii ua loaa mai la ia'u 'ne wahi manaolana, mainuli o kuu ike uiki !ia !ana iki mai oia, u '•■• o ; u m.ii la no lioi ia'u. Me ka hookaulun ole iho ua pu-a aku la au i ka laau i mainoino ai maua, a moni aku la no hoi kela me ko'u hoike pu ana aku he liapalm lioni Avale no i ae ia mai ai au < ike aku iaia. La 24, o ia ana like no, he hapahui hora iae ia mai ai au. La 2ō, hoea hou ;iku"*la no au ia auwina la a hoike nku •i e l.' l ' ;■ na. au, oiai ua a ; i : ki ~!.o !a 1 no kaua i kahi kenikeni i loaa ia'u, h< ni aku la i ke aikane me ka waimaka helelei, eia ka o ko maua hui hope ana iho la no ka ia me ka hanu ola iloko ona; hiki aku ln ika home ia ahiahi hoanmoe ilio la. Poalima ae a po, kakahiaka ae Poaono, la 27, hoounaia aku la au e kuu haku hale e pii i ka halekuai, eia nae iwaena o ke alahele iloaa mai ai an i ka niakai i kii mai •'a 'u malalo o ke kanolia a ka Ilope M'akai Xui H. me kona hoike ana mai ua haule kou- kokoolua i ka po nei. O keia iho la ke kuia nui o ka minuke ehaeha loa no hoi o kuu ola ana. i'elu hou aku la ihope a hoike aku la i o'u makua e hele koke ana au i Ililo, oiai ua poino au me ko'u noi pu ana i ko laua oluolu e kokua mai i walii kenikeni ko'u aiahele kaumaha, ma kahi nae o ka loaa, noho mai la o Kauahoa, ka meeu 'i o Hanalei, mauao iho la ke kuoe wawa'e ,oiai ua hele mni la ke aloha o ke aikane a papale i na maka o kun makua oka la nele. Mamuli o ko ke Akus lokomaikai, un loaa mai ko 'u kikiki mai ka akena mai a manao ae la a hoea koke a hui no hoi me Heurv Martin; ninau mai la kela ina paha he ohana ko ka mea i hala; hoike aku la he ohana keiki no, koe wale no he noho ilihune. ko maua. Kauoha mai la kela ia 'u e hele au i ke keena o Dr. Sexton i palapala kanu n » ,a ' la no hoi, a hoike niai la keia ia'u, apo po auwina la e nalo ai, a kokua pu mai la oia ia'u i hookahi ilala, he aie nui ia no'u iaia e noho nei. ' Hooaikane ia maua i ka mahina o Mamki, 1890, nolaila ua piha ia maua ka 27 makahiki a oi, ua lilo kekahi i mua a i pokii hoi kekahi, iloko o keia mau makahiki loihi; ua pili ia na ka.linwai, ha makalae aloha o ka aina, ua

kuni paa ia ke kaula kaakolu o ke aloha ilokf» pakal\i,o niaua, a ko ae la no hoi ka olelo hoopaa mawaena o maua n:i ka make' e hookaāwale, he niea oiaio ua liiki niai la i kn hookoia ana ma o kona pauaho ana mai la, a waiho aku la kona kino lepo ma ka ilina o Kulamanu, Hilo, a hoi luuluu niai la hoi au i |cu wai o Maken, kahi lio.iūe a īuaua i ]>ili aloha ai i n«- 1« l'e 1 hoomanao ae i kuu īnakua, o keia aina, kuu hoa pi'i o ka wailele o Kiope, aloha ia wahi a kaua i noho kokoolua ai. E Keawainoi i ka hale kukui e anapu nei, aole e hoopulu hou.ana koii niau hunakai i kona man papalina aloha; e na wai kaulana o Kulni o Eleue o ka wai o Haakulamanu, aole e inu hou ana oia i kou mau kulu wai liu'ihu'i. No ka hoopau ana ae i keia ilihia, ke haawi aku nei keia makapeni i kona hooiuaikai nui i ua kaikuahiue o ka Hui Manawalea o ka na La Hope Nei me kona peresi(lena, Mrs. T>. Kalani, no ka lakou mnu kokua i.kona mau la e ola ana, ana hoi e maalo aku ana ma ko oukou heiau hoomana o Malamalamaiki, me oe pu e AV. H. Kailiinai iio ka pono o kou hulu makua; pela hoi tno ka Hope Makai Nni Henry Mar1in, no kana niau hana kokua. Nolailil na ka Haku no a kakou e. pu'e liei e hoopomaikai. niai a Nana no e hoopiha mai i ko oukou waihona i na j>ono me na pomaikai o keia ola ana ma koua inoa, Aniene. i Mo ka Lnnahooponopono ame na kei ki oniu hua mekala ko'u aloha uui. Owau lio mp ka līaahaa, PRANK K. KAIMIAĪNA.