Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 1, 3 January 1919 — Page 7

Page PDF (1.63 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

 

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

He moolelo no MAGURETA

a i ole

Iloko o na Wiliau a ke Aloha.

He Moolelo i Piha mena Haawina o ka Ehaeha.

 

            O kekahi no hoi kela o na po malie me ka kalaʻe maikai ke iho aku la ka mahina e napoo i ka ilikai, oiai he mau po helu wale no ke kau ana o ka mahina, a ua hele hoi olna o ka lani a paapu i na hoku lehulehu.

            Ke pa mai la hoi ka makani huʻihuʻi o ke ahiahi, e lawe mai ana i na ea kupaoa o na pua, a no ka oluolu maikai o keia makani, kalele aku la na lima o Kanani ma ke kikina o ka puka aniani, me ka huli ana aku o kona nana ana iwaho o ka pouli.

            Aia iloko o ka noonoo o ke kaikamahine opio, he @ui a lehulehu wale kana mea a manao la, o ia hoi kona ano hou o ke ola ana aku, i kaokao mai na manawa mai i hala, pela hoi kana mau hana nui e kakali mai la iaia, ke lilo aku oia i wahine mare, kona haalele iho i kona mau makua, ame na hoaloha lehulehu mahope nei, a pela hoi kana hoohiki, e hana aku ana ma kekahi la mai, iaia e lawe mai ai ia Noela Kauwila, i kane nana, o kela mau noonoo ka mea nana i hoohiaa iaia, e hiki ole ai ke hiamoe koke.

            Mailoko mai o kela puli, i hoohuli ae ai ka Kanani nana ʻana iluna o kupoku, o kekahi hale nani, e ku mai ana ma wahi mamao. ma ka palena o ka aina o kona makuakane me ko Evareta, ka makuakane o Laulani, a iaia i hoomanao mai ai no kona hoa paani o kona mau la kamalii, he keu aku ka ehaeha ame ke kaumaha o kona naau.

            Aole i hoopoina o Mr. ame Mrs. Ebvareta, ma ka hoouna ana mai i ka laua makana no ka la mare o Kanani, me ka hoouua pu ana mai no hoi i ka laua hoomaikai ana, ma ka manawa i hoounaia aku ai ke kono ia laua no ka hele mai, ma ka la mare o keia kaikamahine opio, aka aole nae he wahi makana iki mai ia Laulani mai, a i ole, hoouna mai paha i kekahi mau huaolelo, no ka haawi ana mai i kana hoomaikai i kona hoapaani, he oki loa no ma na ano apau, o keia kekahi mea nana i hookaumaha nui aku i kona manao.

            Ua loaa ka ike ia Kanani, aia no o Laulani i ka home o kona mau makua kahi i noho ai, aole i hele aku no kekahi wahi okoa, oiai ua hoke aku kekahi o kona mau hoaloha iaia pela, aole nae oia i halawai kino me ia, a o kela lohe ole aku i kekahi mea mai ia Laulani mai, a oki loa hoi kona hoouna mai i kekahi makana, ua lawa ia no ka hoala ana mai i na manao maikai ole iloko on a.

            He oiaio, ua hoike okoa aku no o Laulani iaia. i ka nui o kona kaumaha mamuli o kela hoole ana aku o Kanani, i ka lilo ana aku he wahine nana, aole on a manaoio, aia kekahi manao lili a inoino paha iloko on a, e hoomaka-e mai ai iaia nei, aka e ike mai ana no oia, ma kela ano kahiko o laua. he mau hoaloha, a he mau mea hoi i kamaaina loa, mai ko laua mau la kamalii mai.

            Ua hoouna aku no o Kanani he palapala kono ia Laulani, e hele mai ma kona la mare, a o kekahi ia o na ninau nui e nalu la iloko o kona noonoo ma kela po, in a paha e hoea iʻo mai ana o Laulani, aole paha, o ke kumu wale no e hiki ole mai ai oia, o ia no ka hooi loa ia aku o kona kaumaha ma ka manawa i loaa aku i o ka palapala kono, mai ke kaikamahine ponoi aku no nana i hoole aku, i ka lilo ana he wahine mare nana.

            Me kela mau noonoo lehulehu nae e hana la iloko on a, aia kana ana maluna o na kumulaau e ku mai ana mamua pono aku o kona alo, ike ana no oia, i ka maaloalo o kekahi mea, malalo o ke aka o na kumul. hoomau loa aku la no kana nana ana, me ke kiei okoa ana aku hoi o kona poo iwaho, a ike aku la oia me ka hoohewahewa ole, he aka kela no kekahi kino kane.

            Iloko no o kela wa hookahi, i komo koke mai ai ka noonoo iloko on a, aole kela he mea e, aka o Laulani no kela, oiai oia wale no ka mea i kamaaina i na wahi apau oloko o ka pa o kona home, a kakali aku la oia o ka ike i kana hana, ame ka maao nui o kona hele ana mai iloko o kela pouli o ka po.

            Me ka maile ka nee ana mai o ke aka o kela kanaka, ahiki i ke kaawale loa ana mai na kumulaau mai, a ku ae la iwaena o ka pa. me ka pololei nae i ka puka aniani a Kanani e noho aku ana e hakilo, a o ka pouliuli oloko o ko ia nei rumi, aole e hiki i ka mea mawaho mai i ke ike, he kanaka kekahi e noho ana ma ka puka aniani.

            Ke ku malie loa la ua kanaka nei. me he mea la, aia wale no kono mau maka maluna o ka puka aniani o ka rumi o Kanani, aole nae e hiki iaia ke ike mai i ke kino o ke kaikamahine ana i aloha ai, oiai ua emi ae la o Kanani a mahope mai o ka pale puka aniani, oia o laua ke ike mai i ka mea mawaho.

            Ua ma'u no ke ku ana a kela kino kanaka iwaena o ka pa. alaila hoomohala mai la oia i kona mau lima imua, me he mea la e uwalo okoa mai ana imua o Kanani iaia e noho aku ana ma ka puka aniani. a puili ae la hoi i na lima ma kona umauma. aohe nae he loke aku o ke kaikamahine opio i kekahi huaolelo, ma kana hoomaopopo aku nae, ua hoopukaia he mau olelo o ka ehaeha, alaila huli aku la oia hele noloko o kahi o na kumulaau e ku mai ana, o ka nalowale aku la no ia mai ka ike ana aku a Kanani.

            Me he mea la, elike me kekahi pahi oilua i hou ia aku i ka puuwai o Kanani, pela iho la ka ehaeha o kona noonoo iaia i hoomaopopo mai ai, i ka nui maoli o ka ehaeha ame ke kaumaha i kau aku maluna o Laulani. no kona lilo and i mea hookaumaha aku iaia, a o ia ka ua kaikamahine nei, i hooho malie ae ai i keia mau olelo:

            "O e Laulani! Aole au i moeuhane mua, ua aloha mai oe iaʻu e like me keia aʻu e hoomaopopo aku nei i ka nu maoli o kou ehaeha. Pehea no la hoi oe i hoike mai a iaʻu i keia mea? O ka ehaeha i loaa ia oe, o ka haawina hookahi ia e loaa like ana ia kaua. mamuli o koʻu ike ana iho, owau ke kumu nana i hoopoino aku i kou ola ana e Laulani." alaila palulu ae la o Kanani i kona mau maka. a hoomaka aku la e uwe. in a paha no ka ike mai o kona ma kuahine, he keu aku a ka mea maikai ole iloko o kona noonoo.

            Ua lilo na mea a na maka o Kanani i ke aku ai, i mau mea hookaumaha loa mai iaia. a ma kana noonoo iho, aia kekahi ukana nui ma kona puuwai kahi i kau ai, aia pu ho ka manao hopohopo. no ka hiki pono iaia ke lawelawe aku i na hana. e kakali mai la iaia no kekahi la ae. Hoopau aola oia i kona uwe ana, holoi ae la hoi i n kulu waimaka ma kona mau lihilihi ae. a hoao pu ae la no hoi e hoomama kona noonoo. a oiai ke nee mau la ka manawa imua. he mea maikai ole loa kona noho ana ma kela puka aniani e ala ai, aka e hoi oia noluna o kona wahi moe. a e hoao aku e hiamoe. in a no paha, ia he mau hora ana e hoololo ai. aole ana e nele ka lilo o kona noonoo, a hoopoina hoi i kona mau kaumaha. o ka loaa no ia he manawa pokole nona e hooluolu ai, e mohala maikai ai na maka, ke ala ae ma ke kakahiaka o kekahi la ae.

            Me kela manao e hoi aku e hooluolu, aea pono ae la kona poo iluna. a kilohi hope aku la iwaho, ma kahi ana i ike mua aku ai ia Laulani, aia hoi iloko o kona hikilele, me kona puiwa. ike aku la oia ma kela wahi hookahi no a Laulani i ku mai ai, he kono wahine ka ku mai ana, a kona mau maka e hiki ole ai ke hoohewahewa aku.

            Ke ku mai la kela kino wahine me ka oni ole, a ma ka malamalama palaweka o ka mahina. ua hiki loa iaia nei ke ike aku i ka hele o kona helehelena a haikea. a mamua pono @oi o kona umauma kona mau lima kahi i puliki ai.

            "Heaha la hoi ke ano o keia mea aʻu e ike nei?" wahi a Kanani i hooho ae ai, me ka holo ana ae o ka lia maeele i kona kino. "Owai la hoi kela wahine o keia poeleele? No ka mea mua aʻu i ike aku nei aole au i hoohewahewa iki. o Laulani no ia. ua maopopo loa iaʻu kona mau ano apau, aeia hoi. ke ike aku nei au ma kela wahi hookahi no, i ke kino o kekahi wahine.

            "He hihiʻo moeuhane anei kaʻu mea o ka ike mua ana @ku nei, a ua kuhihewa au. aole o Laulani i hoea mai nei ma kela wahi?" alaila kuwakuwai ae la oia i kona mau maka. no ka hoomaopopo ana, in a aia no oia ke ala la, @oi i hiamoe. x

            "Aole loa au i hiamoe, aole hoi keia he hihiʻo moeuhane. aka he me@ oiaio maoli no, oiai ke mau mai la no ke ku @alie o kela kino wahine. me ka anela la, i haule iho mailuna mai o ke aouli. Heaha nae ke ano o keia hoailona me he mea la nae, he hoailona maikai ole loa keia, in@ paha ia no ke ino a no ka maikai paha. aole he mea hiki aʻu ke olelo ae i keia manawa." alaila hoomaka ae la oia e naka me ka haalulu. no kona hopohopo o kau mai kekahi haawina maikai ole maluna ona. m keia ahiahi, i kokoke ao mai i kona la e hoohuiia aku ai ma ka mare.

            No kekahi manawa ke ku malie ana a kela kino wahine me ka oni ole, me ka hoomau no hoi o ka Kanani nana ana iaia, ua huli ae la ke kino o ua wahine pahaʻohaʻo nei. a kaha aku la hele. no kela wahi hooahi no a Laulani i hele aku ai maloko o na laau. a i ka wa i pulelo ae ai ka lole eleele o ua wahine nei i ka makani. ua hele maoli o Kanani a phia i ka makaʻu, o ia no oe o kekahi mea i ike aku i ke akua lapu hoomakaʻukaʻu. Me ka piha i ka makaʻu ame ka pihoihoi i haalele iho ai o Kanani i ka puka aniani. a hoi aku la noluna o kona wahi moe. aole no ka hiamore ana, oiai, ua kaawale aku ka makehiamoe mai iaia mai, aka no ka noonoo nui ana i kana mau mea i ike ai ma kela po, me ka hoala ana mai i kona mau noonoo koho, o kana mau mea i ike ai, he hoailona ia no na mea maikai ole o hoea mai ana.

            He oiaio e ka makamaka heluhelu, o ka mea nona ke kino a Kanani i ike mua aku ai, o Laulani no ia, aole i hoohewahewa ka ike ana a kona mau maka.

            No na pule ekolu, mahope iho o ka hoike ana aku a Kanani i ka mea oiaio loa, e mare aku ana oia me Noele. o kela kekahi mau pule i hoopiha loa ia aku ai o Laulani me ka ehaeha o kona ola ana. Me kela ike no on a, ua hooneleia mai kona mau manaolana ma na ano apau, oiai ua haawi aku ke kaikamahine ana i aloha ai, iaia iho i ka mea e loa, ke manao mau la no ua o Laulani. maila paha mamuli o na ulia pkalaki o ka manawa, aole e hookoia an@ ka mare mawaena o Kanani ame Noela, alaila o ka hookoia no ia o ka iini a kona puuwai.

            "Owau hookahi wale no ka me akuleana ia Kanani," o keia ka noonoo mau iloko o Laulani i na manawa apau iloko o kela mau pule ekolu. "Owau ka mea i aloha aku iaia me kuu aneane e na-ha maoli kuu puuwai."

            Ua kapa aku oia ia Kanani he "wahine" ma ke ano hoopaani no na manawa he kaukani. a e noke aku ana no hoo Kanani i ka akaaka me ka piha hoihoi loa, a Laulani i koho maoli iho ai no, ua lilo kona kapa mau mai iaia h@ wahine nana, i mea maikai i ko Kanani manae. a ua kulike hoi ka pana ana a ko laua mau puuwai, eia ka auanei. aole pela ka mea oiaio.

            I ka manawa nae i loaa aku ai ka palapala kono, a Kanani i hoouna ponoi aku ai ia Laulani, me kona limakakau ponoi, akahi no a ʻauhee loa aku na manaolana mailoko aku o Laulani no ka lilo mai o Kanani iaia, me ia nui no nae o na ehaeha iloko ona. aole loa oia i hoike ae imua o kekahi poe. no ka mea iloko o kona puuwai, aka e hoao ana oia e hooikaika, ma ka hoauhee ana aku i kona mau mano ehaeha apau.

            Me ia huna no nae o Laulani i kona mau manao ehaeha a kaumaha no ka manaolana hookahi a kona puuwai. ua hoohuoi kona mau hoaloha lehulehu no ke emi pu mai o kona ikno, haikea hoi kona helehelena a hoihoi ole mai la oia i ka launa nui ana me lakou, me ka loaa aku o ka hoouoi iloko o kela mau hoaloha, aia kekahi mea ano nui, nana i hoololi hikiwawe ae i ko Laulani ano.

            Ua hele maoli ka manao o ka makuahine o Laulani a hopohopo no kela loli hikiwawe loa ana o kana keiki, mai ka maikai mai o kona ola kino, ahiki i kona lilo ana he kanaka maʻi. me ke koi okoa ana mai. e ae aku e kiiia ko lakou kauka ohana, aohe nae wahi mea a ae iki o Laulani. no ka mea ua ike no oia. o kona maʻi he maʻi hiki ole loa ia i na ike ame na akamai o ko ke ao nei. ke hoola; a o kekahi kumu nui no hoi o kona makemake ole e hele mai ke kauka. o ike mai auanei oia i ke kumu o ko ia nei maʻi, aia iloko o ka puuwai.

            No kekahi mau la lehulehu, aole he hele iki o Laulani i ka holoholo, aka e noho mau ana no oia maloko o kona rumi. me ka hooikaika ana ma na ano apau, e hoauheeia aku ai na manao kaumaha mai iaia aku, aole nae he hiki, e kona manawa wale no e hui pu mai ai me kona ohana, ma na manawa ai, a ma ka manawa e akoakoa like ai maloko o ke keena hoolauna, no kekahi manawa pokole.

            Pela mau iho la ko Laulani ano, mahope mai o kela hui hope ana o laua me Kanani, ahiki i ke ahiahi o ka la 24 o ka mahina, a ma kekahi la ae hoi e mareia aku ai o Kanani me Noela.

            Ma kela la holookoa, maloko wale no oia o kona rumi kahi i hiamore ai, me he mea la o kela ka helu ekahi o na la @ kona ehaeha. aka i ka uhi ana mai o ka malu o na eheu e ka po. ua aneane e hiki hou ole aku iaia ke hoomanawanui i ka paio ana me kona mau ehaeha. o kona ala mai la no ia komo i kona lole, a oili aku la iwaho o ka pouli, me ka hel@ pololei ana aku no kahi o ka hale o Kanani i ku ai. no k@ kilohi ana aku i na wahi a laua i holoholo ai a kamaaina i na la i hala aku; elike me ia a kaua i ike mua ae nei iaia e ku ana ma kahi kokoke i ka puka aniani o ka rumi o Kanani.

`           Ma kela hele ana o ua o Laulani, aole he wahi noonoo iki iloko on a, no kona ike aku i kekahi mea oiai ua aumoe kela manawa, ua pio na kukui o na kauhale; o ke kumu wale aku ai no ua o Laulani maloko o na laau ahiki i k@ ka mea, o kela kaikamahine opio hookahi wale no ka mea nui iloko o kona noonoo.

            Me ka palaka pou wale no kona noonoo. i pono hel@ wale aku ai n ua o Laulani maloko o na laau ahiki i k@ kupono ana i ka home o Kanani, ia wa i iho pololei aku a oia no kekahi noho loihi. a laua no o Kanani e hoohala mau ai i kekahi mau hora loihi o ka la, i kona hoea ana malaila ku iho la oia. a leha aku la kona mau maka, no kahi o ka puka aniani o ka rumi o Kanani, me ka noonoo ole nae iloko on a, aia maloko mai o kela puka aniani. ke kaikamahine ana i aloha ai. kahi i nana pu mai ai iaia.

            Elike me ka loihi o kana nana ana aku ma kela puka aniani. pela iho la ka pii mahuahua ana mai o kona aloha no Kanani. ahiki i kona aneane okoa ana e hina iho ilalo, o kona hohola okoa aku la no ia i kona mau lima imua, a kaha aku la hele iloko o ka pouli, elike me ia a Kanani i ka ike ana mai, i ka nalowale ana aku o Laulani iloko o na laau.

            Me kela nalowale ana aku o Laulani iloko o na laau loloa, aole oia i hoi pololei aku no kona home, he mea nakehewa wale no kona hoi ana aku ilaila. oiai aole he maha e loaa i knoa uhane, aka hele aku la oia no kela noho laau a laua e luakaha mau ai. kela wahi no ana i huaʻi pau aku ai i kona aloha ia Kanani, a i loho ai hoi ma na lehelehe ponoi mai o ua kaikamahine nei, ua lilo aku kona puuwai i mea okoa.

            Hoea aku la keia ma kela noho laau, ia wa i noho iho ai ilalo. nana ae la ma o a maanei. me he mea la o ke ani peahi mai a na lau o na laau i ke ahe makani. o Kanani okoa no e ani peahi mai ana iaia. a ke nakeke mai kekahi mea o Kanani wale no i kona noonoo.

            "He keu aku moali no a koʻu lolo, e kamailio mua ia aku no ka hoi e aʻu iaia no ka nui o koʻu aloha nona, mamua @ kuu komo ana aku i ke kula kiekie, in a aole e loaa keia haawina ehaeha aʻu e auamo nei.ʻ i kuwo okoa ae ai ua @ Laulani, me ka palulu ana ae i kona mau lima. ma na maka.

            "Owai hoi ia mea nele ole i na manao ehaeha. he mau wahi ka hoi keia apau i pili wale ia no e maua! No kuu manao no hoi, ua aloha mia oia iaʻu, pela no hoi au i kakali maile ai, a hoea mai i ka wa kupoo. eia k aauane o ia hoohakalia wale ana, ka mea nana i hoonele mai iaʻu ka momi a kuu puuwai, a i ka ʻonohi hoi o kuu hauoli: a hookau mai hoi i na kaumaha ame na hoehaeha ana he nu maluna oʻu.

            "O ka hoomanao ana ae, ua kaawale loa aku oia mai aʻu aku. ua like pu ia me kekahi hao wela i kukuniia mai i kuu kino, a ua hele kuu poo . a niua, me he mea la, e ku a pupul@ okoa aku ana au. Inā e lilo koʻu noonoo nui ana no Kanani kumu e uluahewa ai koʻu noonoo, he mea i: e loaa mai ai ka maha iaia.

            "O ka hoomanao ana ae, ua kaawale loa aku oia mai aʻu aku. ua like pu ia me kekahi hao wela i kukuniia mai i kuu kino. a ua hele kuu poo. a niau, me he mea la, e ku a pupul@ okoa aku ana au. Inā e lilo koʻu noonoo nui ana no Kanani i kumu e uluahewa ai koʻu noonoo, he oi aku paha ia o ka @ono, ole e ike i ka ehaeha," alaila kulou iho la kona poo ilalo no kekahi mau minuke, alaila hoomau hou aku la i k@ kamailio ana iaia wale iho no, me he mea la o kona kama ilio okoa ana ae i na mea iloko o kona noonoo, he mea i: e loaa mai ai ka maha iaia.

            "O ka la apopo, ka la 25, auwe no ka hoi ka mea aheeha o ka noonoo e, i ka lilo aku o Kanani i ke kanaka okoa loa! E hiki ana anei iaʻu ke ola aku, me ka hoomanawanui mau ana i keia ukana kaumaha iloko o kuu puuwai? E hele aku anei au, e ike i kona la mare, ma ka la apopo? Aole aole loa!

            "Me he mea la nae, e hoea mai ana kekahi uhane ino. a hookikina iaʻu, e hoea aku no kona la mare ma ka la apopo me koʻu makemake ole no e ike aku i kela kanaka. e kaili aku ana i kuu aloha mai iaʻu aku, no ka manawa mau loa @ "Aole aʻu mau mea e hookau aku ai i na ahewa ana maluna ou e Noela, aka nae me he mea la, ke hoike okoa mai nei kekahi mana ike ole ia iaʻu. aia kekahi mau ano epa o ke kolohe ame ka ma-ua i kahakahaia ma kou helehelena. e kupono ole ai oe i kane na ka momi au i kaili ai mai iaʻu aku.

            "He kanaka oe e Noela i piha me ka maalea ame ka epa. i ka wa auanei o ka hoowalewale e hoea mai ai, aole loa e hiki ia oe ke ku aku, o ka manawa auanei ia au e haalele ho ai i kuu momi. a hele aku oe i ke au e Kahewahewa. ka hana hookahi wale no, aʻu i minamina nu i ai ka pauaka ia o Kanani. ka mea i piha i ka maemae. ka oiaio ame ka aloha." alila hooki honua iho la oia i kana kamailio ana, i ka hoopa ana aku o kekahi lima ma kona poohiwa.

            Me ka puiwa hikilele, huli koke mai la o Laulani e nana ka mea on a ka lima o ka hoopa ana aku iaia. a ike mai la i ke ku aku o kekahi wahine opio, me ka lole eleele, a o a kana o ka ninau koke ana mai:

            "Owai oe e ka wahine malihini?" me ka hoao ana mai e nana pono i ka helehelena o keia wahine opio.

            "Owai paha oe, ka mea aʻu e ninau aku nei, no ke kule. ana i loaa ia oe e nema aku ai i na ano maikai o Noela?" i pane aku ai ka wahine opio me ka leo kuoo ma ke ano ninau.

           

MOKUNA IV

No kela pane a ka wahine malihini, ku koke ae la o Laulani iluna, aia hoi na manao mihi me ka hopohopo iloko on a, no na huaolelo ana i hoopuka ae ai e pili ana ia Noela, malia paha o keia wahine kekahi mea pili loa aku i kela kanaka, a o ia kana o ka ninau hou ana mai:

            "Owai oe e ka wahine malihini, o ka hoea ana mai nei no keia wahi, iloko o ka pouli? E hoike koke mai i kou inoa. ame ka hana nana i kono aku ia oe e hele mai m@@ nei?"

            "No ka pane ana aku i kau ninau ea, he wahine au i hohehaehaia, kona puuwai, a i lilo ole hoi keia ola ana, i mea nui iaia, koe wale no ka loaa ana o ka maha iloko o ka luakupapaʻu," wahi ana me ka hoike okoa ana mai o kona leo i ka nui iʻo o ka ehaeha ana eauamo ana, i like aku paha me ka ehaeha a Laulani e auamo ana nona iho.

            "E hoakaka pono mai i ka manao o kau mau olelo e ka wahine!" me ka hopu ana mai o Laulani ma ka lima o ua wahine malihini nei o ka po. "E hoike mai i ke kumu o kou hoea ana mai nei ma keia wahi?

            "Aole he mea e ae nana i alakai mai iaʻu ma keia wahi. o ka uhane wale no o ka ehaeha ame ke kaumaha. a na ia uhane i hoauwana i koʻu noonoo, a hoea mai la au me ka manao mua ole e halawai pu ana kaua i keia po. Ua lohe nui au i ke kamailio o na kanaka. he anaina mare ko ka la apopo e hoea mai ana. He oiaio anei, e mareia aku ana @ Kanani Alika?"

            "O ka mea au i lohe aku la i ke kamailio o na kanaka he oiaio loa ia. e mareia aku ana kela kaikamahine ma ka la apopo."

            "Owai kana kane a mare aku ai, e oluolu oe e hoike mai aʻu?" wahi hou a ka wahine opio. me ka haalulu o kona leo.

            "E mare aku ana oia. me kekahi heonimana, mai ke kulanakauhale mai o Nu Ioka, ma ka inoa o Noela Kauwila." hanu ana a ka wahine opio, alaila ninau mai la: "Pehea he wahine uʻi a huapala iʻo anei o Kanani elike me kaʻu ohe ai i ka akena o na kanaka?"

            "Ae, he kaikamahine huapala oia. aole nae o ia wale no aka ua piha pu i ka oluolu, ka oiaio ame ka lokomaikai."

            "Aia anei iloko o keia kaikamahine, na ano kupono he nui. e kohu ai kona mare ana aku ia Noela kauwila?"

            "Ua like aku ka maemae, ka oiaio o kela kaikamahine me ko na anela. a ua oi aku no paha mamua o lakou, e ku pono ai oia i wahine na kekahi kanaka nui a koʻikoʻi o ka honua nei." i hooiaio aku ai o Laulani i ko Kanani ano.

            "O kena mau olelo au e kamailio mai nei. aole ia na ke kahi mea i malihini i kela kaikamahine. aka na ka mea i ike a i kamaaina i kona mau ano apau," wahi a ka wahine me ka lole eleele. ua lilo nae kela pane i mea no Laulani e pupue wale iho ai no kana puliki ana iahope o ka noho laau. no ka mea, ke kikoo aku nei i keia wahine. i ka @eahuna iloko o kona puuwai.

            "He oiaio kau mea i kamailio mai nei. ua kamaaina loa au iaia, iloko o na la apau o koʻu ola ana."

            "Ina pela, e oluolu anei oe e hoike mai iaʻu, in a ua aloha aku kela kaikamahine ia Noela Kauwila. me kona naa@ apau?" me ke kulou ana aku o ka wahine opio imua, no ka hoolohe ana i na huaolelo e puka aku ana mai ia Laulani aku, ma ke ano he pane.

            He mea maikai ole nona ka pane ana mai i ka ninau a keia wahine, e pili ana no ke kaikamahine hookahi a kona puuwai i aloha ai. aka nae, no ka hoao ana e huna iho i ka meahuna ana hookahi wale no i ike ai, hoomanawanui wale mai la no oia. ma ka i ana mai:

            "Elike me kaʻu i hoike mua aku nei ia oe, he kaikamahine o Kanani Alika. i piha ka maemae ame ka oiaio, a i kona haawi ana aku i ka ae e mare me kekahi kanaka. mamuli wale no ia o kona ike ana iho, ua aloha aku oia i kela kanaka, aole malalo o kekahi kumu e ae," i kupale aku ai o Laulani, no na ano maikai iloko o Kanani, me kona nana ole, no ka lilo ana aku i ke kanaka okoa.

            "Pehea hoi o Noela Kauwila, ua like no anei kona ano me ko Kanani?" wahi a ka wahine opio. me ka leo o kekahi mea i aneane aku e poino. a i ole, elike paha me ka leo o ka mea i loaa i na haawina o ka ehaeha.

            "Ma kaʻu mea i hoomaopopo no kela kanaka, ua haawi aku oia i kana mau pulama ana no kela wahine opio. a @ ka meahuna aku iloko o kona puuwai. oia hookahi wale no ka mea i ike. ame ke Akua." i pane aku ai o Laulani. m@ ka hoao ana, e hoauhee aku i kona mau manao maikai ole no kela kanaka. o hoohuoi aku auanei kela wahine. aia iloko on a, ka manao lili. no ka mea nana i kaili aku ia Kanani, mai iaia aku.

            Ma kela wahi, aole e hiki hou aku ia Laulani ke hoomanawanui. i na haawina o ka ehaeha e hana ma-o @@ la iloko on a, ninau hou mai la oia i ka wahine malihini ka pane ana mai:

            "Owai oe e ka hoaloha? He aha kou kuleana e niele mai ai iaʻu, i na mea i kuleana ole aku ai oe. a i noho @ aliali paha no ko lakou mau ano? Heaha kou kuleana e ninau mai ai iaʻu, i kekahi kanaka, i malihini loa ia oe?"

            "Aole iʻo anei oʻu kuleana ma keia mea?" wahi a ka wahine malihini, me ka lea haalulu. "O, e na lani, ke olelo mai nei keia kanaka, aole ka oʻu kuleana i ko haʻi mai mau @@@! Owai au? Owau kekahi o na wahine ehaeha hooka@i e hele ana maluna o ka ili o ka honua? I leaha koʻu kumu e ninau wale aku nei no ia oe he kanaka i malihini loa iaʻu? No ka mea ua hele au e piha i na mano hehena, na ia hehena i kono mai iaʻu e ninau aku, me ka nana ole. in a paha ua kamaaina kekahi mea iaʻu, aole paha, aia ka p@n@ @ ka loaa mai o ka oiaio, no na hana apuhi o ka epa haahaa oa. i hanaia mai iaʻu, e kekahi kanaka nana i hoolilo @ ai i koʻu ola ana aku i mea waiwai ole. E akahele loa oe e Noela Kauwila! E akahele ka wahine uʻi nohea ka helehelena au i hoohihi aku ai, e lawe mai i wahine nau!"

            Me kela mau olelo mai ka wahine malihini mai. o ke kaha aku la no ia hele, me ka loaa ole he manawa no @ aulani e niele pono mai ai i ka manao o kana mau olelo. Elike no me ka palamimo o ka hoea ana aku o kela wahine. pela iho la no i nalowale aku ai oia iloko o ka pouli. a koe @ hookahi iho la o Laulani. me ka hele a piha me na manao pihoihoi. no kona halawai pu ana me keia wahine malihini. me ka lohe ana hoi i na pane mai iaia aku no kana mau ninau o ka wahio ana mai imua on a.

            "Owai la hoi keia wahine, i piha i ka ehaeha elike me ka haawina i loaa iaʻu?" i namunamu iho ai o Laulani. @aia e hoolohe aku ana i ka nakeke o na laau, i ua wahine malihini nei, e hoi la no kahi i maopopo ole.

            "O kela anei kekahi o na wahine opio. i hoehaehaia. mamuli o na hana pulapu o ke apuhi a Noela Kauwila? Ma kaʻu koho aku, o ka mea oiaio maoli ia. elike me na olelo mai ka waha ponoi mai o keia wahine. O in a i loaa iaʻu ka mea oiaio maoli. e pili ana i kana mau hana epa: a ua hiki hoi iaʻu ke hooiaio aku, no kona kupono ole loa e lilo i kane na Kanani, ua makaukau loa au e molia i na mea apau, no k ahoopakele ana ae i kela kaikamahine ma ka mana mai o Noela, in a no ia iloko o keia manawa o ka po.

            "He mea oiaio loa, ua nui ka ehaeha iloko oʻu i keia manawa, mamuli o ka lilo ana aku o Kanani i ke kanaka e maha, mamuli o ka mare ana aku me kekahi kanaka i @@ kee ole i kona pono ame kona hauoli, ua papalua ia ae ka ehaeha aʻu e auamo ai.

            "Ina no hoi paha i ninau aku nei au i kahi i noho ai o keia wahine, malia e hiki ana iaʻu ke hele pololei aku imua on a. a koi aku e hoike mai oia i na mea oiaio loa. no na @@@@ kolohe a pulapu a Noela Kauwila i hana aku ai mai ana ona."

            Ua lohi loa kona noonoo ana e hoopakele ia Kanani. ma ka niele ana mai i keia wahine, no kana mau mea apau i ike ai no Noela Kauwina, a he hana kohu ole nana ka hahai ana mai mahope o kela wahine, a in a no paha no ka loaa aku iaia, aole no e hiki iaia ke hoomaopopo, o ua wahine nei paha ia, a i ole he wahine okoa paha, no ka mea aole kela wahine i hoike aku i kona inoa.

            Ma ke kulana o keia wahine, he hiehie maoli no, o ke ano o kona leo, pela ke ano o kana kamailio ana mai. @ hoike raai ana ia mau ano apau. he wahine oia i hoonaauao kiekie ia. a ua paa hoi i ka pohai o ka poe kiekie @ hanohano. aole e liko me ka nui o na wahine opio o ka papa haahaa.

            O kela halawai pu ana me ka wahine malihini, kana mau mea i lohe ai mai iaia aku, pela kona mau noonoo o ke ala ana ae, e hana aku no ka hoopakele ana ia Kanani. no ka manawa wale no ko lakou ku ana mai imua on a. a oiai ua hele kona noonoo a luuluu. me ka ehaeha. ua nohoalii hou mai la kela ano kahiko on a o na pule ekolu aku i hala.

            No ke koena aku o kela po, aole o Laulani i haalele i kona noho ana ma kela wahi, aole no hoi i pili kona mau maka, aia ke hoohiaa mau la na noonoo uluahewa iloko on a. a i ka wehe ana ae o ka pawa o ka pili o ke ao. akahi no oia a ku ae a haalele i kela noho. a huli hoi aku la me na kainawawae kaumaha no kona home, a maloko o kona rumi. noonoo iho la oia, he mau hora helu wale no koe. nalohia aku o Kanani mai iaia aku no ka wa mau loa.

            I ka wehe ana ae o ke alaula o ka malamalama. ma kekeahi la mai, o kela kekahi o na la kalaʻe maile, ua hoike mai @ʻa ka lani i kona nani, ua olohelohe ka lewa. aohe alai ao, a i ka oili ana mai o na kukuna malamalama a o ka la. me he mea la e puana okoa mai ana i keia mau olelo a Kahik@@

            "Pomaikai ka wahine opio, ke olino mai ka la me kona malamalama." he hoailona hoi ia, no ka piha mau o na la o kona noho mare ana aku me ka hauoli, aole hoi he mau hana e hookauia mai ai na hookaumaha ana maluna on a, ma kekahi ano.

            Ma kela kakahiaka, aia na kaikamahine opio. he h@@@ la @o ka hoomakaukau ana. no keia la mare. no ka mea mamuli o ko lakou kamaaina ia Kanani. he mea hoohauoli aku i ko lakou noonoo, ko lakou hana ana mai i na mea e pili ana ka la hanohano o keia hoaloha o lakou. aole o na kaikamahine wale no ma kela ano. aka o na wahine kekahi. na kanaka opio ame ka lehulehu he nui, a i ka nana aku. o kela kekahi o na la ano nui maloko o kela kulanakauhale.

            Ua nui na palapala kono i hoounaia ma kela ame eia wahi. no ka hoea ana mai o na mea apau maloko o ka luakini. kahi o ke anaina mare e malamaia ai. ma ke awakea o kela la. a no ke ake nui o na kanaka e ike maka i na hana e pili ana i ka mare. ua hoea e ae kekahi poe ma na hora kakahiaka no ka halepule, aia ka pono o ka loaa o na wahi maikai, mamua hoi o ka hoea lohi mai. e noho ai mahope loa.

            Ua hele no hoi oloko o ka halepule a wehi i na lua uliuli o ke kuahiwi. na pahu meakanu hoonani no hoi. ua lilo na hana nui i mea liilii. i ka lehulehu o na lima kokua. na @@@@ okua hoi. i haawiia aku me na manao ohohia. e hana ana no kekahi o na kaikamahine, i kamaaina i ko kela kulanakauhale. a i aloha aku hoi iaia me na manao mekee, e loaa @e nohona hauoli ana iloko o ke ola hou.

            Aia hoi maluna pono ae o kahi a ka paa mare e hipuaia mai ai a lilo i hookahi. e kau ana na huapalapala mua. e ka noa a ke kane ame ka wahine i hanaia me ka maiau loa. e ka noeau o na kaikamahine opio. mailoko mai o na pua o na waihooluu like ole. ua like pu me na kukui uwila o na waihooluu lehulehu. ka oiliili mai o ka ulaula ikoko o ke @eokeo, pela hoi he bolu, ikoko o ka ulaula.

            Ua hele oloko o ka halepule a kupaoa i ke ala o na pua. me ke ala o na lau uliuli o ka wao. a in a he hoailona ke ahi iloko o kela mua mea, alaila a hoopuniia aku ana ke ola ana o ka paa mare hou, me na haawaina pookela o ka maemae ame ka olioli.

 

            (Aole i pau)