Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 1, 3 January 1919 — MAULE A MAKE LOA MA KA'E O KA LUA KUPAPAU No ke Kino Make o ke Kane ka Hele Ana e Kanu Nae ka Wahine ma ka Lua UA MAKEMAKE NO KELA WAHINE E MAKE PU LAUA Hookoia Nae Kona Manao Imua Ponoi o ke Alo o na Keiki me na Moopuna Lehulehu [ARTICLE]

MAULE A MAKE LOA MA KA'E O KA LUA KUPAPAU

No ke Kino Make o ke Kane ka Hele Ana e Kanu Nae ka Wahine ma ka Lua

UA MAKEMAKE NO KELA WAHINE E MAKE PU LAUA

Hookoia Nae Kona Manao Imua Ponoi o ke Alo o na Keiki me na Moopuna Lehulehu

Ma ka'e o ka lua kupapa'u o Ke kiuol make o kana kane, e iiookuuia ana ilalo no ke knnuia aku, i muulo ai Iio waliim.» • Pukiki o Mrs. ,.7acintha Faria ka inoa. ma ka hora eha o Hu auwina la o ku Poalima ak'ji nei i hala, he maule hoi i ! hiki hoxi ple ke hoi mai kona noonoo, maikai, aka i kaili a»> i kona aho ho[»c' loa, a he hookahi Jca hele like ana aku ' me kuna kane, nia£kelā ao, imua ponoi o kana inau keiki auv? na moopuna lehu- . le'hu, e kii]>o)iair;aoa roa:ka V o ka hij» k'upapa 'u. ( Ua hookoia ka makomako. a:u»? ka iini ' o kela Pukiki, 110 kona ukali jni' aku maliope o ka meluni o kana kaim, i hookaln iio k!o ln.ua luii pu ana ma kela _ ao, elike me leo laua pili ana ina keia ao,! uo na makahiiii loihi, uo kn mea, uftj hoea inal ia i 'mauawa i noonoo ole ia, pela Lho 1»-Ua haawina e t kau mai nua maluna ona, ma keīa auwina Ia. Ma ka Poaha aku ka māke ana o ke kaue a keia wahiue Pukiki nona ka iuoh o Manuel Mace4o 7<*aria, Sr., ma kona 1 1 home ma ke Alanui Ehiku, Palolo, a ua i luweia mni hoi kona kino, no ke kanuia aku, ma ka iliua Kakolika ma Koula ae uei. Malaila fte )>S wahine kane inuke, ka laua maii.;_JsdāQ£me na inoopuna i ame na no ke komo pu I ana aku ilnko ana nona, I a oiai mn ka UiaaMNHniHn ae ai kana { waliine f kein : I "O, e hookn' u e hele pu uo j au me e pili pu aku i au jiie ia iloko o ®Ske, elike nio ko maua pili pu ana i ka w r a ola,'' me kona uwe kumakeua ana ne, i ka wa e hookuuia iho aim ka pahu kupapa'u ilalo 0 ka lua. Hookoia Kona Makemake līakalia no n ]>nu kela mau huaolelo i ke leamailioia ne e ka Wahine kane ma ke, o kona heh.ee iho ln no ia ilalo, oiai t hoi kaua mau keiki e paa ana i koua mau lima ma ka'e o ka lua. Ua lawelaweia kfeknhi mau hana e |>ohala mai ai oia iloko o kela manawa, aohe nae he wahi mea a ikeia iho o kn hoailoua no ka hoi hou mai o ke ola, nolaila ua lioihoi awiwiia aku oia no ke keenk o na Kauka Herbert ame \ValterSj ma ke alanui Alaken, a i kn manawa i nana ai o Kauka Herbert, ua hnawi ae la oia i kana olelo liooholo, aole he ola 1 koa iloko o ke kino o kela wahine, aka ua inake loa oia; a ua haalele kahiko mai kona uhane i ke kiuo, ina kela ma-, nawa no ona i maule ai, a hele aku la e i hui pu ine kana kane, elike me kana i j makortiake loa ai, pel«a koua hopeua. j Ua lilo ka make ana o keia wahine : Pukiki ma ka'e o ka lua kupapa'u i mea hooknhaha a hookkumaha pu i kft manao o ka poe apau e hoopuni ana i, ka lua, no ka mea aole keia he mea ka-' maaina, akn me he mea la, o ka nuia loa ! i ikeia ma keia kulanakauhale. I Wahi a Mr. William Borthwick, ke-; kahi o na kanaka iloko o ka oihana hoo- j lewa a hstna pahu kupapa'u, mai kona komo ana iloko o kela oihana i ka makahiki 1888, ahiki wale i kela auwina : la, o kela iho la ka makamua- loa o ka-1 na make i ike, mn ka'd o ka lua. I Ko Laua Ola Ana ! , Ua hoea mai keia mau Pukiki me ka; puulu mua loa o na Pukiki i haalele nku | ia Madeira no Hawaii nei. A oiai he mau makahiki mamua aku o ka haalele aua i ko laua aina hanau, ko laua mareia aiia, nolaila ua hoea pu mai laua j me ka laua keikl mua loa a ka hanan i ana. ' Ua noho hann o Faria ma kekahi o na mahiko o Hawaii nei, a i ka pau ana o kona manawa, ua hoi mai no Honolulu nei, mai ia manawa mai ko laua nolio ana īhiki i ka hoi like ana aku la i ka opu o ka honua.

Ua noho laua iloko o ka hauoli, a ua 'oaa hoi lie mau keiki lehulehu ia laua, 3 niai aa lieiki mai na moopuua lie nui. Ua make ke kane ma ko laua liome -na. ka hora eono o ke kakahiaka o ka Poaia, nona na makahiki he kauahikuiuniamawalu, a ua make mai hoi ka wahiae ma ka hora eha o ka auwina la Poil!ma, nona na inakaliiki he kanahikukumamaono, he elua wale no ka like ole » na makahiki o kekalii mai ko kekahi niai. Fa haalele iho keia mau Pukiki kaMko elima mau keiki, he ekolu keikikane _ ame ehia mau kaikamahine, he mau w moopuna kuakahi ame na moopuna kua'ua.