Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 1, 3 January 1919 — HOOLEIA KA HOOPII LAIPILA. [ARTICLE]

HOOLEIA KA HOOPII LAIPILA.

Imua o ka Lunakauawai o ka aba Amerika Joseph |L i)«ool(:īa mai ai ka hoopii laipila a kekalii m:.a Inina, o ku-e ana i ka mokuahi Oakwoc>il, o ke kipa ana mai uo keia .iw» mai Sealt2e mai, uo kona alahele Shanffhai, me ka aeia aku o kela i..cka e holo no kona awa, mc ka lioo>t:.u manawa ole e nui ai ke poho ma ka :..ao o na ona mokuaUi. Ma ka Poalua iho nei ka hoopuka aua ai o ka hunakanawai Poiii<lexter i ka - Mo hoohoJo no kela hoopii, oiai nae mnu hora he iwakalua-kumainaha ke ana o kela mokuahi mamuli o kela i npii. Elike me na mokualii e ae i loaa na :-"inao hoohalahala iloko o na luina, :«eia iho 3a i loaa ai he mau hoohalaala i kekahi j»oe luina he elima ko laeu nni. a i ka v.a i ku mai ai o kela ; ;okuahi, ua liele koke ae la kela mau "iiina e hui me na Loio Davis ame Curr. a oiai ma ke ka nana mau o na y>i&, ua hoounaia nku ]a he Jeka ike "i;ajK'na o kela mokn, mai kela mau loio •ika. e hoakaka aku aua i ka waiho ana i ,ai o kekahi y»oe luiua i na kumu hool:i)Tahala e kū-e ana i ka mokuahi, a e :oi pu aku ana hoi, maloko o kela leka e hooponoponoia ka hihia mawaho, ma ka uku ana mai i kekahi huiua (lala kupono i kela mau luina. He haua maa no keia na na loio i ka hoouna mua ana aku lie leka i ke kapena o na mokuahi, a i ka wa i hoole mai ai ke kapeua, i ka hooko ana elike me ke koi a kela mau loio, ua hookomo nkoa ia aku la ka hoopii iloko o ka aha Amerika, eia nae, i ka wa i hooloheia rd o kela hihia, ua hoike okoa mai ke «āhu O ka aha- i kona manao hoowahawaha no na luina na lakou ka hoopii r.ine na loio na laua i liapai aku i kela hihia, no ka lilo ana o na kumu liilii .'ino ole, i wahi e paa ia ai kekahi moku.,hi. me ke poho nui ma ka aoao o na ona no lakou ka moku. O ke kumu hoopii a na luina o *<el& mokuahi, no ko lakou ukuhana 110 ; a o $372.70, ahe $500 no ko mau hoolilo kaahele, ame ka uku loio, ua hoole loa ia mai nae e ka aha, ka-loaa ana ia lakou he hookahi keneka, me ko iakou uku ole ia T no ko lakou mauawa ī noho kana ai maluna o ka mokuahi, ahiki i ke ku ana mai no Honolulu nei. O na kumu hoohalahala ano nui a kela poe luina e ku-e ana i ka mokuahi, o ia no ka maikai ole o ka ai, pela mo ka wai ame kahi e hiamoe ai. Ma ka ninaninau pono ia ana nae o na hoike, ua maopopo loa, aole he mau ioohalahala, mai kekahī poe mai oluna « ka moku; he oiaio ua komo ia ka pahuwai e ke kai, i ka wa i loaa ai o ka moku i ka ino, ua pau no nae ia pilikia, > a i ka hoohuihui ana o ka j na kumu hoohalahala apau, ua ike oia, aole i lawa e paaia ai kela moku, a i ol<% e ili aku ai paha na ahewa ana maluna o ke kapena, a i ole, na ona moku paha. IX uoke mai ke kahu o ka aha i ka nuku. me ka hoopepe ole iho i kana mau olelo. e kapa ana i kela poe luina i ka piikoi, i ke kauka'i wale aku no* i wahi nani a maikai ko lakou e hiamoe ai ma-

luna o ka moku, elike me kekahi o na hokele nani ma Amerika, a e ai hoi i na meaai maikai loa, elike me na meaai a lakou e ai ana mauka nei o ka aina. I ka haawi 'a'na ae o ka Lunakanawai Poindexter i kana olelo hooholo no ka pono o ka mokuahi i laipila ia, ua kapa pu aku oia i na luina elima i ka poie liolo mahuka, ma ia ano, ua ku-e lakou i ka aelike a lakou i kakauinoa ai, a na nele hoi ka loaa ana aku o ko lakou uku.

Ma ka paina awakea a ke Kalapu o na Hawaii ma ka Poalima aku nei i hala, i kohoia ae ai he komite no ke ki•nai ana aku i ka laha nui ana o ke suaipa iwaena o na kanaka Hawaii.